II() S'I' IIll lil .. lln \'l.\N I)I~ I~(;()N())IIS(;III~ l4Jl(;IJI .. 'rl~ fJ'

Ill~l)ll(;'I'II~

Noor de Bruin

Bert Brunninkhui n

Rob de Klerk

Hans Soons

Jos Willenborg

Mic van Vlijk

lll)lll~S

Jodenbree G tr~at 25

kamer 1339

tel . 5252497 1011 NH Amsterdam

Copij naar:

?aculteitsbureau

Kamer 2141

Adreswijzigine en :

Studentenadministratie

Jodenbrees t raut 23

AI)\'I~ 11'1'I~N'rll~ S Bij voorkeur scl:rifteli jk

of telefonisch:

5252497 en 020-249175

Tarieven:

1/1 pagina f 275 ,-1/2 paeina 0 225, -

1/3 pacina J 175, -Bij 4 plaatsing en resp.

f 260, - , f 210, - en f 165,-

OPLAGE : 2500

Dick van Hell, Noor de Bruin

1)llIJI' Drukkerij Kaal

Nieuwe llerengracht 61

9 -

Het werkelijk zeer grote aantal rEacties (14 in totaal) n a" r aa., J. 8i:ling V,'J,n OES artikel over d( opvol p;ing van Fais heeft ons goe d gedaan, temeer nu blijkt, dat de meesten ollder hen, die reag 2" :;'cen, zich nogal aar, hur, trws getrokken voelden. Vat is dan erg jummer, maa r het wordt E2ns tijd, dK~ in d eza v a c a lure ~ordt voor~ien.

Dit ma c,: -.veGI' het jaarJijkBe ve rkiezingsnu'!lme r. He halve de Werkgrcep AKkcor ~ js o ok de AGv ~ als ~conomen­

parlij ' J ( r ·hlenen . Van de gro" p eriLf:,",il, cJj " \'(orb:::',,, ',,!:, k~rt U ~ l l e s te weten komen . Hu n re ~pectieve]ijke program­Ma's zijn hie rns ctfgedrukt . claast cie vaste rU '~)l ieke n, zOOi l s de - nderl lcll ve pagina gro t e column van drs . do Beus , enkele bijdrBgen van andere laden van de wctenscri~p?~lijke staf: Prof. van Stuijvenbcrg en Drs. Meltzer ~aren z o vriendelijk ons (uit zichzelf) kopy a an te bivden. ~ij 3ijn hen daar 3eer erkentelijk voor . H0)"<"iji<: leiden deze ar-::ib: len to·,~ \Vat meer inspiratie bij anjere stafleden, vooral bij degenen , die aan deze oproep aanstoot nemen. Vervolgens kunt U getuige zijn van een uitgebreide woor­denwis ~eling tussen het Tilburgse POLEK en Piet de Vri ~e ,

dit na a r aanleiding van zijn artikel ove r rie~ economie ­onderwij s aldaar . Ook een verslagje van het , ten tijde van ~e FNV-demonstra­tie, hier gehouden Forum over de loonmaatregel Ro s t ons nog , U allen or te ro cr~n om v00re l te gaan stem­m,::n, da"lY t lf!t CJlK.C'!TIS~PJ;~cent : \g8 .}S Yn0e-c :::: i. j "C1o 0

pa g ina 3 pagin3. i l

pag ina '" pagina 8 p.J-gina 9 !)ag ina 10 pagina 12 p agina 13 pagina 15 pagina 16 pag ina 17 pa i2: ina 19 93.gina 20

pagina 22

ifer~iezingen algemeen verkiezingen AGE ver~jezi ngen ORAS verkiezingen PvdE ver~ie ~i ngen EFB verk i ezingen TAS Arn)oe, , en werklous" ceid , Prof. van S"Cui.jvenbert!; Rond ui~ de Rand , ~oen feu li n g s Ek ono or, nadere toe1ichtin[i overbociig Discussie Polek en Piet de Vrije Recensie HVoorI'aaJecc i10mi ", " Dui e~ nberg of Lardincis ?, d~s . J.J. Meltzer Zwartboek AABN, Piet de Vrije ; Rectificatie van Prof. Ve nekarop; Nieuw g Qboekt; MeMo; ;; j;. :a tst heor i e, drs . J. de Beus

t\ ' , ,'

j?E~ \-\ F\A Cr

U" \ ve-Q.-::.\ rEI T.s ~Pt ~J>

TI\S

c;<.

UNIV( R$ITEIT VAN AMSTE ROAM

FACULTEIT DER ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN

ek

S~

,AS

S'\\..{-

]:>ElJ TE~

" "'l ~ I I:. H D""M .I<-":~" l)f(!o'" : I,~~: .'3 ' " 1l ' OC"l ~",=, lltf:l

_.lfllt" ,'1: )

Aan aile leden van de Economische

Facultai re Gemeenschae

5i2ol.

~.

Wei.

No, 3310, Beltel1: AmSI81dam, maart 1980.

Dames en He ren,

De verkiezingen van de Faculteitsraad staan weer voor de deur. De redactie van Rostra heeft mij gevraagd u op te wekken aan deze verkiezingen deel te nemen. Ik voldoe gaarne aan dat ve rzoek , omdat ik uw stem voor eeo goed functioneren van onze bestu-.;rlijke organisaties zeer belangrijk acht. Daarblj moge ik er op wijzen, dat het voo r de partijen die zlch aan­dienen, van groat beJang is, iodlen zlJ t e zameo zlch door aile be­trokkenen ges teund weten. Vooral op de studen t en doe ik een sterk beroep om het stembi Ijet in te stu ren; houd er rekening mee dat voor het bezetten van aile studenten­plaatsen in de raad mlnstenS 35% van de studenten zijn stembl lJet maet hebben ingezonden. Voor dlt percentage telt ook een blanco stembi ljet mee: als u uit de u vcorgelegde verkiezingsprogralTYl'lcl's geen keuze kunt maken, stuu r dan tach vcoral uw stelTt>i Ijet in. Seter is het een enthousiaste keuze te maken en nag beter u voor bestuurlijk werk beschikbaar te stellen. De facu lteit heeft behoefte aan enthousiaste bestuurders en kiezers~

Het vriendel ijke groe~,

I ... ". _ \.~. ___

Prof.dr:.,. P:E. Venekamp, dekaan.

JI~

Jlf)111~N

Het is weer voorjaar en daarmee staan de verkiezingen weer voor de deur. Dit jaar worden er voor de Fakulteitsraad zowel student­als Staf- en Tasleden gekozen. Bij de studenten is de lijst van het Werkgroep Akkoord opgeheven.In plaats hiervan gaat de OBAS nu ook op

fakultair nivo aan de ver­kiezingen deelnemen. Daar­naast blijft de Aktiegroep Ekonomen natuurlijk aktief. De Stafleden kunnen hun stem­men verde len over de lijsten van de PvdE en EFB. De TAS moet het met ~en lijst blij­ven doen onder aanvoering van Anja Kooijman.

Voor de Universiteitsraad is de vrije lijst komen te ve~vallen. Mbv een paar

korrekties hoopt men nu een betere evenredige verde ling

van de stemmen te verkrijgen.

Zodoende kunnen de studenten nu enkel tussen' AGE en OBAS

kiezen. Staf en Tasleden, welke iedere 2 jaar een vertegenwoordiging kiezen komen dit jaar niet aan bod.

We roepen iedereen op om aan het stemmen deel te nemen. Men moet bedenken dat er bij, een te laag opkomstpercentage bij de verkiezingen een aan­tal zetels onbezet b lijven . Tevens kunnen we zo minister Pais laten merken dat he~ 'terugdraaien' van demo­kratiese verworvenheden niet gewenst is. Mocht een keuze uit de verschillende alternatieven niet bevre­digend zijn, stem dan in ieder geval blanco omdat ook blanco stemmen meete.l ... ~., v~~r het opkomstpercentage .

de redaktie

00

:1

I~{()N())II~N Het is weer zover. Net als andere jaren worden komende maan­

den weer verkie7-ingen georganiseerd voor de studenten­

zetels in Faculteitsraad (FR) en Universiteitsraad (UR).

En net als in voorgaande jaren doet de Aktiegroep Ekonomen

(AGE) mee aan de verkiezingen voor beilie raden. In dit strk

wil:"n we kort toelichten wat onze visie is cp het onder­

wijs hier op de faculteit, hoe w~j de verhoudingen hier

analyseren en wat wij naast ons radenwerk DC!', mc·er voor

aktiviteiten organiseren om onzo ~dee~n verder uit te

werken en te realif·eren. Voor studenten voor wie di t over­

zicht op punten onvoldoende is verwijzen we naar ons ver­

kiezingsboekje, dat iedereen thuisgestuurd krijgt. Boven­

dien is het natu~rlijk altijd mogelijk om in de Aktiegroap

kamer verdere informatie te vragen.

ONDERWIJS

Afgelopen jaar z~Jn er se­mesterblokken ingevoerd in het kandidaats. Toen vijf jaar geleden tot deze verleng­ing van de blokken besloten werd, was de .Aktiegroep daar een voorstander van. Zij was daar voor op basis van resul­taten van&aluaties met stu­denteL en docenten, waaruit bleek dat er in het kandidaats veel problemen waren, zoals selectie, tijrlgebrek en der­gelijke. De bedoeling van de verandering die werd doorge­voerd, was om ruimte te schep­pen voor betere begeleiding en voor een goede verwerking van de stof. Uit evaluaties van het afgelopen jaar blijkt, dat daar niets van terecht is gekomen. De konklusie is duidelijk. Voor een werke­lijke verbetering van het kandicl.c..&ts moet nog veel werk worden verzet. Niet alleen zal er stofuit de blokken mooten om meer ruimte voor een betere begeleiding te creeren, maar ook tentamen­regelingen en dergelijke zullen moe ten worden verbe­terd (tussentoetsen, herha­lingstoetsen ).

In de propedeuse geldt deels hetzelfde. Bij de tentamens in december blijkt dat bijna niemand vijf tentamens haalt.

Veel studenten komen zelfs voor een aantal tentamens nie t opdagen. Al een tijd lang probeert de Aktiegroep daar iets aan te doen. Een van de eerate oor­zaken van de hoge zakpercen­tages is de overbelaating van de onderwijsprogramma'a in de eerate drie maanden van de studieD Al jaren is op de Faculteit discuasie over dat prog~amma gaande. Dat programma zou een Alge­mene Inleidj..EE op de studie moe ten zijn. Dat het huidige programma daar niet aan vol­doet is duidelijk. De Aktie­groep zal verder blijven strijden voor verbetering.

Terwijl dagstudenten hun tijd beachikbaar hebben voor de stu­die en dua ook makkelijker kun­nen opkomen voor verbetering daarvan, hebben avondstudenten een volledige baan. Ze zijn dan ook vaak verhinderd in­vloed uit te oefenen op hun stu­dieaituatie. Het is dus niet toevallig dat de meeste aktie­groepers dagstudenten zijn. Daardoor is de diskussie over avondstudie vaak werk van kom­missies. Dat werk heeft er ec~­ter nog niet toe geleid, dat er iets is gedaan aan evaluatie van het onderwijs, al was het aIleen om de knelpunten te sig­naleren. Dat lijkt nu zo lang­za merhand toch weI eens nodig.

Zoals bekend wil Pais het rech~ op inschrijving aan de universiteiten beperken tot zes jaar. Dat onder die voorwaarde geen avondstudie kan bestaan zal duidelijk zijn. De AGE zal zich tegen deze poging om van het tweede­kans onderwijs tweede-rangs onderwijs te maken aktief blijven verzetten.

H~t huidiee studieprogramma is eenzijdig. Niet aIleen kwa

. opzet - er 'liordt hC'ofdzakelijk aandacht besteed aan de "box of tools" (het leren van tech­niekjes en begrippen) zonder dat de toepasbaarheid van de "tools" in konkrete situaties bekeken wordt - maar ook we­tenschappelijk uitgangspunt. Vaak wordt aIleen aandacht besteed aan de gangbare neo­klassieke zienswij~ en voo­zover er andere wetenschaps­opvattingen aan bod komen, worden ze behandeld vanuit neo-klassiek gezichtspunto De Aktiegroepere proberen veelal zelf zich meer inzicht te verschaffen.Zo draaien op het moment studenten-on­derzoeksgroepen over jeugd­werkelooaheid (in samenwer­king met I.et NVV jc) en ar­beidstijdverkortingo Aan de hand van deze onder­zoeken konfronteren studenten de "tools" aan konkrete pro­blemen.

Ook om andere wetenschapsop­vattingen te leren hanteren en om ze te vergelijken met de bij ons op de fakulteit m meest gangbare wetenschapsop­vatting heeft de Aktiegroep afgelopen semester een scho­ling georganiseerd.

Wij zijn dan ook van plan met dit soort zaken door te gaano

IN 1~ll &

Aktiegroepers verzameld op de Dam. v.l.n.r.: Marijke Zee­wuster, Marc Peerdeman'op de tweede rij), Ferd Crone, Dick van Nes(zittend), Maarten Veraart, Coen Teulings (zit­tend), Bert van Leeuwen(op de tweede rij), Gert gr i f t, Piet de Vrije(ritet voor hem Albeda), iVlarj on Brandenbarg , Fons de Vries, Carolien Wouters , clemens Lutz . Jan ':ru l ter­kens(achter Piet) en Ben Sanders(achter Cle oens) keken even niet in de lens. De fotograaf is Erik Steketee .

AGE IN DE STUDENTENBEWEGING

Ideeen over beter onderwijs bestaan niet aIleen in de Aktiegroepo Ook op andere fakultei te n en universit e i­ten organiseren studenten zich. Omdat je samen sterk­e r staat (Studenten aller fakulteiten verenigt u en dergelijke uitspraken) en

om idee~n te kunnen uit­wisselen, heeft de Aktie­groep kontakt met de stu­dentenbeweging elders. Zo zitten er drie Aktiegroep­ers inde Beleidsraad van de ASVA o Zij besliu:er d;::;,H I'

mee over het beleid van de ASVA, bv wat betreft de Twee Fase Struktuur. De AktiegroeF is dus een ASVA groep. Dat betekent natuur­lijk niet, zoals sommigen denken dat we als Akti8groep niet zelf ons beleid op de fakultl;i t zOl;d'O:' -;:·<: r.,. ] en. Afgelopen jaar - is de AS'VA in diepe discussie gewikkeld geweest, een discussie niet zonder tegenstellingen.

Deze discussie.begonnen naar aa nleiding va n het lidrr.a;,t­sc hap van het distriktsbe~ stuur van de CPN v a n Simone Walvisch, de toenmal i ge ASVA voorzitster, heeft z ic h ont­wikkeld tot een discussie over de vraag wat nu het ak­tie terrein van de ASVA moet zijn. Een belangrijke kri tiek op hel' oude t cJ.L"~ '" v<-.r:, de ASVA was dat de strijd tegen de wetsvoorstellen van de verschillende ministers (Twee Fase Struktuur eodo) zich teveel had losgemaakt van de eisen die op fakul­teiten aan het omderwijs werden gesteld.

Dat betekent niet dat die wetsvoorstellen veor de ASVA niet meer van be lang zijn. De strijd daartegen gaat dooro

UR

Hoewel het kader voor het optreden vande Aktiegroep in de UR hierboven al is aan­gegeven, willen we- toch no~

een paar 6pmerkingen Dver de UR 'maken. Allereerst over het kiesregelement.Tot vorig jaar moe s t je voor de UR al­tijd twee kee r stemmen: ddn keer voor het distrikt Ekonomie en ~~n keer voor de vrije lijst. Om de slechte we rking van het distrikten­ste l se l (ondemokratiese zete lve rdeling) te onder­vange n i s dat ste lael ge­wijzigd. De vrije lijst is afgeschaft en via een aantal korrekties wordt het aantal zetels nu v erdee ld evenredig het totaal aanta l stemmen . Omdat de ASVA nooit kandi­daten stelt voor het dis­trikt Ekonomie, maar dat overlaat aan de Aktiegroep , kunnen ekonomie studenten nie t meer op de AEVA stemman . De Akt iegroep heeft echter een li ,;s tverbinding met de ASVA.

Tot slo t nog een paar zaken die in de UR aan de orde ko­men en die niet dirckt met onderwijs te maken hebben. Het gaa t hi e r met name om voorz ieningen voor stude~ten buiten het onderwijso Alleree rst de studentenhuizen Zoals aan de bewoners bekend , zijn de service kosten enorm opgelopen (to t f35,10 per maand ekstra bij de weesper­straat flat~ De oorzaak di ~l' ­~an zi jn de olieprijsverho­gingen en het slechte beleid van DSH (olie ipv gasverwar­ming, verouderde insta laties e.d.) De ASVA organiseert daar akties tegen die qe Aktiegroep ondersteunto

Verde r i s daar nog de s~~die fjna n c iering o Bekent is dat Pais de kollegegelden en inschrijfgelden wil verhogen . Op UR nivo zal daartegen moe­ten worden opgetreden. Tot slot wil de Aktiegroep dat onze Universiteit niet zo maar voor jan en alleman onderzoek doet, maar daar voorwaarden aan verbindto Dat betekent bv dat aIle kon­takten met landen als Zuid­Afrika en Chili moe ten worden verbroken.

We roepen jullie op om AKTIEGROEP EKONOMEN

te stemmen!!

De kandidatenlijst staat op pag. H

.. - : .,

VAKBEKWAAMHEID VOOR ALLES Toen ik vlot met mijn studie bedrijfseconomie opschoot, was ik soms weI eens heel tevreden over mezelf. Al zou ik dat nooit tegen anderen zeggen, ik hoopte ergens weI tot de besten te behoren. Er is een beetje moed voor nodig om dat "tot de besten behoren" ook hardop te durven zeggen. Oat heb ik gedaan door al voor het begin van mijn studie post-doctoraal accountancy, regelrecht bij Coopers & Lybrand te solliciteren.

Ik heb nu ervaren hoe stimulerend het is te werken met mensen die sterk gemotiveerd zijn in hun studie en loopbaan. Daardoor groei je zelf ook in je vakbekwaamheid.

Omdat het de ambitie van Coopers & Lybrand is, accountancy op een zo hoog mogelijk niveau van kwaliteit en service uit te oefenen, onderga ik, zoals aile medewerkers van het kantoor, de prikkel om 66k zo goed mogelijk te werken.

Goed wordt daarbij niet verward met vee I , want aan studieresultaten wordt bij Coopers & Lybrand vee I belang gehecht. Ze weten best dat de combinatie van studie en werk de nodige inspanning eist. Voor studie i·s dan ook voldoende tijd beschikbaar. Daardoor kan ik mijzelf bij Coopers & Lybrand volledig ontplooien, terwiji ik ondertussen naar prestatie betaald word.

Als u meer wilt weten over mijn ervaringen bij Coopers & Lybrand, de gang van zaken bij studiebegeleiding en de werksfeer, moet u maar kontakt met me opnemen . Bel naar kantoor en vraag naar Rob van Valderen, of in mijn afwezigheid naar Mej. M. van MeeJ, die u met mU in kontakt kan brengen.

Voor sollicitaties of inlichtingen kunt u ook kontakt opnemen met Drs. 1. C. van Dijk, R.A.

Coopers &Lybrand Nederland

Westblaak 100 3012 KM Rotterdam Tel. 010-130680

Coopers & Lybrand Nederland is een Nederlands accountants­kantoor, verbonden met de wereldwljd opererende Coopers & Lybrand organisatie. In totaal ziJn er 353 Coopers & Lybrand vestigingen in 90 landen.

C&L Kantoren in Rotterdam en Amsterdam.

ttltllS Vorige week vernamen wij dat het Werkgroepaccoord dit. jaar n i e t deel zal nemen aan de Facul teitsraadverki ezing­en . De OBAS komt nu ze]f ui t met een lijst voor de FR­vArkiezingen . De lijsttrek­ker is de oud- OBAS-voor7.itter Philip Minco , de twe ede man is onze UR-vertegenwoord i ger Derk Kapelle . Door de zeer korte voorbereidingstijd kun­nen we niet ingaan op het facultair gebeuren . V~~r de Universiteitsraad is de lijst ­t~ekker Phi lip Minco. We 7.ul ­len een korte opsomming geven van de standpunten van dn OBAS over enige belangrijke puten in de studentenpoli­tiek&

W. W.O. 81

~oals jullie weten i s de mo­gelijke iuwerkingtreding v~n de WWO ' 81 , waar de twee­fA,se nstruc tuur een onderdeel van is, uitgesteld. Pais is echtAr nog steeds von p l an zijn ~O ' 81 in t e voeren . Wij hebben daar op een punt zeer grote kritiek: De OBAS v i ndt dat ner8ens de kwa li­t e itsbes cherming van het on­derwijs voldoende iq geregAld , noch door invloed v"n de vakgroApen , noch door andere regelingen. Wij stellen daar­om voor de S tudie Richtings Commissie die in de WWO fRc ­ultatief iR gesteld verpli cht te ste llen en deze commissie de Qogelijkheid te geven bindend advies uit te brengen aan de FR over het te geven onderwijs , het onu.erwi jsma­teriaal en de kwaliteit hier ­van . In het OBAS - standpunt wordt de klI: anti tei t van het onder­wijs bepaal d door de FR, e n de kwaliteit door de Studie Richtings Commiss i e . De e is die geldt voor deelname aan een v"kgroep dat de student een bijdrage moet Ieveren aan de werkzaamheden van de betrokken vakgroep lijkt ons dan gerecntigd omdat de vak­groep dan aI l een nag maar het onderzoek bepaalt .

DE TWEEFASENSTRUCTUUR

Wij hebben grote bazwaren tagen de Wet Tweefasenstruc ­tuur . Indien deze cchter toch

door de-Kamer a l ~ be ste op­lossing wordt gez;ien dan mopt de cursusduur v a n de eerste fase Iang c: r worden df.!,n vier jaar om te voorkomen dat de opleiding wordt uitgehold. Er moeten selec tie-criteria komen voor de toelating tot de tweede fase , de ze cri ­tpria moe ten bekend zijn voordat de eerste fase is begonnen . Ook moet er 'toor­dat de eerste fase is begon­nen een giobale indeling bekend zijn van de tweede fase . Wi,i willen daarom ook dat de wet tweefasonstructuur niAt voor 1983 wnrdt inge ­voerd, zodat er met de stu­denten over leg mogelijk is over de cri teri a en de g) 0-

bale inhoud van de tweede r"se .

Philip Minco

HUISVESTING

Veel s tudent an ZlJU slacht gehuisvest of t e dUllr. Wall­neer jij zelf tO HvaI l i~ weI goed woont ke l je toch uit jouw direkta omgeving ~en groot aant.al rnede - stu(;en ten die ncdig aan betere e n/of betaa lbare woonruim~ e 'ce zijn. Kamerbureau ' s zoals van bv . de OBAS hebben \'!el wat kam.rs , m~ar aangezien de rarticuli e re markt door de nieuwe huurwet steeds min­der ople-J (,ri: , e :,', i:',' , ],oeFe ~

te~ Ba~ tal rnensen , dat op de ­ze wijze aan eE'r, k l.,rr,er g':"lJ:~"

ren is toch niet ge~ ing is, b l ijft dit een zeer margina­IE bijdrage aan het huisves ­ti ne,'rpl·otleem. De oorzaak van het probleem geefr veer een belangrijk ge ­deel te aan 1'1& & ,' ,Jr" "'"l"ssing gevorden moet worden.

Die oorz&.ke~~ z,5:r, o~ac de gezir_sverc'ur,ning C ', :r, t',': y" .',,;

steeds gro,, ~~.:' )' ''' aanti'~, je.'t;­frU da t zelfstandig wil wo­nen. Di t. llef,r ~ in Ams terdam

geresulteerd in naar schat ­tine 60 J 70 % ~~n en twee ­pursoorshlJ.isl' cude~ ' f; . Deze ortwikkeling i s door de ge ­me ente Amsterdam te laat on~ derheLd . Amsterdam bleef, zelfs tot voor kort, in hoofd zaak vo~r ge zinnen met kin­deren bouwen en liet daarrree ~~n en twe''' pe1'2''cnshui:,I,ou- , dens letterlijk en figuurlijk in de kou staan.

Dus ook veel st&denten . De OBAS en de VUSO (geest ­verwant van de OBAS aan de VU) hebben dan ook :r: de­cember ' 79 be sloten gezamen ­Iijk dit probleem onder de aandach t 'van de gemer,:, t e Amsterdam t.e brengen . Dit gebeurt door adresse~ aal' de gemeenteraad , waa!'­in suggesties VOOI de !e~ ­

liserirg van projekten voor eenper s( ,(:·r,s}". :'.E,houdens in nieuwe p langebieden worden g~d aa~ . Hi~rbij houden wij het verloop van de ontwik­kelingen uiteraard goed in de gaten . En uiteraard wor­den bovengenoemdeadre~sen kracht tijgezet doo r een lobby bij gemeente r aadsle ­den va n D'66 , VVD, CDA en ook PvdA . He l aas schijnt her geweld , dat rond de Vor. ­delstraat ge woed heeft de gemeenteraad pas wakker ge ­maakt te hebben . Al zijn we daar nog niet he l EmaaJ zeke r van. Op 9 april debatteert de ge ­meenteraad over de woning­bouw . Geziep de ervar i ngen uit tet verleden hebb en WE niet al te vee l vertrouwen in de uitkomst ervan. Indie~

dat inderdaad het geval zal zijn zullen wij , OBAS en VUSO, de verschillende par­tijen duidelijk ma ken dat er ook een belangrijk aan ­tal studenten zijn die op h un stenmen . En wij studen­ten hebben net als ie der an­der ook re ch t op redelijke wconruimte en mogen daarom nie t , eve::al s werkende jonge­ren, veree t c c ~crde n door de dames cr heren s t adsbestuur­oers .

COLLEGEGELD De OBAS is v:,n mening dat de veorgenomen maatre ge len van Pai s orr. het inschrijf­ge ld te verhogen e~ ~e be ­talingsduur van collegegeld te verJ.. lJ r.g ' r: "';ct meer dan 5 jaar onterecht zijn . Het coilegegeid betalen , wat slechta ee~ symhol isch ge ­baar is , moet worden afge ­scha ft. Het systeeru \''',r. r. ' .11 -

-4

'T() () 11111' l'I)-I~I{()N())III~ Onderwerp van de ekonomische wetenschap is behoeftebevre­

diging met behulp van schaarse middelen. Een passende

behoeftebevrediging wordt we lvaar t genoemd. Het proces van

behoeftebevrediging kan positieve en negatieve effekten

hebben. Daa raan ontl~ent de ekonomische wetenschap het mo­

tief voor overheidsingrijpen. Deze dient negatieve effekten

te voorkomen en positieve te bevorderen. Bij de bestudering

van de effekten beperkt ook de overheid zich tot de vraag of

er schaar s e middelen in het geding zijn. De voorraad van

al wat geproduceerd is komt er bekaaid vanaf. en met name

de kapitaelgoederen-vcorraad in de konsumptiegoederer.­

industrie. Hierover galBt het boek "voorraadekonomie" van

de Wiardi Beckma n Stichting. het wetenschappelijk burn vetn

de Partij van de Arbeid.

De centr~]c vraag die ge­steld wordt, is of de be­heersing van de ekonnmische ontwikkeling mogelijk is, zonder over voldo ende in­zicht te beschikken in het­geen reeds geproduceerd is. Onder hetgeen re eds gepro-0' · C(,8] ·", ie, wordt verstaan de bestaande produkten bij bedrijven en konsumenten, die kapitaal- en konsumptie­goederen-voorraa d g~ noemd

zullen worden. Er z~l wor­den ondersocht hoe de ont­wikkeling van deze voorraad van invloed is op de ekono­mische ontwikkeling. Hier­mee wordt niet bedoeld de konjunkture le s chommelingen om de strukturele ontwikke­ling, maar de laa t s te zelf. Vo or onder stellinge n hier­bij zijn, da t een planma­tige ontwikkeling v~ de ekonomie denkbaar is, en da~ de kapitaal- en kon­sumptiegoederen-voorraad belangrij k is voor de be­heersing van de ekonomische ontwikkeling.

De bet:ersing van de struk­turele ontwikkeling staat om drie redenen c entraal: 1. De ongeplande ontwikke­ling van de a f gelopen peri­ode heeft tot gevo lg gehad dat tussen individuen, re­gio's, landen , en zelfs we­relddelen, ongelijkteden in stand gehouden werden, on­danks de vooruitgang die bijvoorbeeld in de industrie­landen werd ger€~l{~eer~. Gelijkheid en vrijheid zijn ondeelbare begrippen. Daar

echter veel vrijheid voor weinigen, om beslag te leg­gen op een groot deel van de produktie-middelen, leidt tot veel onvrijheid voor velen, is beheersing van de ekonomische ontwik­keling nodig. 2. Ongeplande ontwikkeling leidt tot ged~ongen werke­loosheid. De ekonomische politiek was gericht op konjunkturele verschijnse­len, waarcioor het zicht op strukturele ontwikkelingen werd ontnomen, en ingrij­pende veranderingen niet werden voorzier.. 3. Ongeplande ontwikkeling gaf nieuwe inzichten, o.a. da t een snelle industria­lisatie een grote goederen produktie mogelijk zou ma­ken , dat iedereen voldoende zou hebben om in een b~is behoefte te voorzien, en zelfs luxe zou hebben. De onr,elijkheid is echter ge­bleven. Publieke armoede temidden van prurtikuliere welvaart o

Volgen9 de schrijver va'n het boek, Paul Friese, zou een mogelijkheid om deze struk­turele ontwikkeling te kun­nen sturen, zjjn door in­zicht te krijgen in de ont~ wikkeling van de kapitaal­goederen-voorraad in de kon­sumptiegoederen-industrie o

Is namelijk inzicht v~rkre­gen in de voorraad-ontwik­keling, dan is de netto pro­duktie bekend. Is vervol­gens ook de omloopsnelheid

te bepalen, dan kan tevens de vervangingsproduktie wor­den vastgesteld. Netto- en vervangingsproduktie ten­slotte geven inzicht in het verloop van de bruto-pro­duktie. Als het verloop van de bruto-produktie bekent is kunnen daar de investe­ringen aan aangcpast worden.

De gedachtengang van de schrijver hierbij is, dat een kleine aarzeling in de konsu~ptie grote gevolgen heeft voor de investeringen g

het zgn. acceleratie prin­cipe. Als nu het verlcop van de voorraden bekend zijn moe ten de investeringen hieraan aangepast worden. Omdat met deze investeringen veel geld , schaarse goederen en arbeidsplaatsen gemoeid zijn, is hier een rol vo or de overheid weggelegd. De overheid zou dan kunnen voorschrijven wat er gepro­duceerd gast worden, en hoe­veel, m.a.w. het aanbod kun­nen bepalen. Zo zou de struk­turele ontwikkeling worden ges tuurd, en zouder. krises kunnen worden voorkomen. Hier is het misschien goed er nog even op te wijzen, dat het boek uit een "be­sme tte" ~lOek ·ko mt, nl. de soc ialistisc he . Enigerlei planning van het ekonomiEch p r oces is dus hier niet vreemd.

Wat ik me a fvraag. i s , of de overheid in onze kapitalis­tische maatschappij een een­duidig bele id kan voeren. (zie vooronderstelling 1). Denk eens aan de djskussics rond d e bezuinigingen. Zelfs als ze dat zou kunnen, zouden dan de krises tot het verleden behoren? Ook denk ik aan de woorden van Prof. Stevers, uitge­spreken t ijdens het VARA­radioprogramma Z.I. op za­terdag ochtend: "Wij eltono­me n weten precies hoe we de ekenomische krises moe ten oplossen. Het is aIleen po­litiek niet verkoopbaar"o Dat zou betekenen dat er niet meer zo'n behoefte is aan een nieuwe theorie, want we weten alles toch ale Wat ik me ook afvraag is of deze theorie iets te maken beeft met de theorie betref-

vervolg pag . 19

17

I~ Ii () N () II I S (; III~ I~ 1\ Ii IJ I .. '1' I~ I '1' S

111~1 .. 1\NC.I~N KANDIDATENLIJST

Prof. drs. H.J. Noortman (E.R.S./Verkeers- en Vervoers-economie)

Prof. dr. H.A.A.M. Thoben (Macro-economie) Drs. H.F. Koster (Bedrijfseconomie) Drs. E. Dirksen (Micro-economie) Drs. H.A. Kampert R.A. (Bedrijfsinformatica & Accountancy) Drs. R.K. Teszler (ISMOGl Drs. J.G. Morreau (faculteitsbureau) Drs. F.T.M. Klijn (Wiskunde en Statistiek) Drs. J.G. Odink (Micro -economie) Drs. H.M.A. Koenders (Bedrijfseconomiel Prof. A.B. Frielink R.A. (Bedrijfsinformatica & Accountancy) Drs. A.R.D. van Slijpe (Wiskunde en Statistiek) Prof. dr. L.A. Ankum(Bedrijfseconomie)

De Ekonomische Faculteits Belangen (E.F.B.) is een kies­

lijst voor het wetenschappelijk personeel en streeft,

binnen het kader van de WUB, naaT een optim~e kwaliteit

en organis~ie yam onderwijs en onderzoek in de Faculteit

der Economische Wetenschappen.

I'll f) (.111\11111\

ONDERWIJS

1. Invoeringvan een vijfjarige kursusduur in afwijking van de nota Hoger Onderwi~E Voor Velen (H.o.v.v.l 2. Uitvoering c.q. verbete­ring van onderwijsevaluatie en procedure~ van overleg met studente·n voor elk vctlt in elk blok, teneinde lering te trekken uit de verkregen e rvaringen. Kritiesche eva­luatie van de werking van het semester-systeem in de kandidaatsfase. 3. De bevordering van de mogelijkheden tot experimen­teel onderwijs bijvoorbeeld door middel van stages en studiereizen voor studenten. 4. Handhaving en uitbreiding van de omvang en de kwaliteit van het avondonderwi js 5. Betere interne kommuni­katie tussen vakgroepen bij

de uitwerking van het onder­wijs programma. Streven naar een nauwere samenwerking met onderwijsinstellingen op het gebied van onzre fakulteit. 6 0 Bij docentenbenoemingen dienen - naast vakkennis en onderzoekbekwffia~heid - ook onderwijsbekwaamheid en on­derwijsmotiv~ie een belang­rijke rol te spelen.

ONDERZOEK

1. Krachtige stellingname tegen de vermindering van de mogelijkheden tot onderzoek als gevolg van onverantwoorde bezuinigingen. 20 Vakgroepen beslissen over een rechtvaardige v€rdeling vam de voor onder~oek beschik­bare tijd, met inachtneming van een individueel minimum. Ook voor doktoraalstudenten moet deelname aan onderzoek-

aktiviteiten in de studie worden ingepast. 3. Verbete ring van de uit­WiSEBJ i~g VDG informatie over op g~ng z~jnde onderzoekpro­jekten ter stimulering van voortgang en kwaliteit van het onderzDek door het be­vorderen van colloquia en seminars, ook gericht naaT buiten de fakulteit. 4. Meer stimulansen inbouwen voor promotie-onderzoek door wetenschappelijk medewerkers. 50 Grotere samenwerking tus­sen de Stichting voor Eco­nomisch Onder~ek en de fa­kulteit, zowel t.a.v. het onderzoek als t.a.v. de op­leiding tot het doen van onderzoek. 6. Gericht streven n~ par­ticipatie door de fakulteit en de aan haar gelieerde on­derzoeksinstituten in regi­onale, nationale en interna­tionale onder~Deksprogramma's.

BESTUUR

1. Bestuurstaken dienen ver­deeld te worden over alle leden van de fakultaire ge­meenschapo De benoeming van leden van kommissies e.d. geschiedt met inachtneming van specifieke bekwaamheden 20 De fakulteitsraadsleden van de geleding "wetenschap­pelijk corps" dienen zoveel mogelijk uit verschillende vakgroepen afkomstig te zijn. 30 De regel dat raadsleden zander last of rugge3pr.aak ha~i€l~n, dient in ere ge­houden te worden. 'I. Sams.'::s telliag va n vakgroep an vakgroapbestuur overeen­komstig de WUB, met mogelijk­heid vau baroep op het ex­perimentecrartikel. 5. Personcelsbenoemingen geheel los vanpolitieke over­wegingen. 6. Stellingname tegen het op grate schaal aa.ns-cellen va:n wetenschappelijke ambtenaren in plaate van wetenschappe­lijk medewerkerso 70 De rechtspositie van me­dewerkers in tijdelijks dienst en van k~ndidaats-assistenten mag niet warder.. aangetast 0

80 Meer delegatie va~ besluit­vorming aan dagelijks bestuur van de fakulteit en vaste kommissies o

9. Kritische be waking van een juiste verdeling van de fa­k.lltaire kr-edieten o

'Ill S -1'ltC)C;ltl\11111\ : l'I~ltSC)NI~IU .. SIIIU..l~II) ! Nu, na b ijna een jaar mee ­gedraaid te hebben in de faculteitsraad (helaas nog steeds in een een-persoons ­fr a cti e) , maak ik graag ge­bruik v a n de gelegenheid die Rostra mij biedt, om zo het een en ande r nog eens de revue te laten passeren.

l

ZO GAAT 'T NU: ZO KAN 'T OOK:

/ :1"

Ik was mij er bij de a~r.vang

weI van bewust , dat het niet eenvoudig zou z ijn een groep personeelsleden in de raad te vertegenwoordi gen, die in zov ee l v erschillende funkties in onze faculteit werkzaam is. Ret was dus toen a l zaak mijn voelhorens uit te steken.

~_O_G ___ K_O_F_F_I_E_, __ P_R_O __ F_E_S_S_O_R_?_'_' ____ ~ _____ '_'N._O_G ___ K_O_F_F_I_E~,._M __ E_V_R_O_U_W_?_'_'~

De omstandigheid echter dat ik als secretaris van de TAS­commissie fungeerde, bleek een uitstekende garantie te bieden om goed 'bij' te blijven .

b) De scriptie van twee stu­denten bedri.jfseconomie ' Bi­bliotheekorganisatieonderzoek ' werd voor he t bibliotheek­personeel aanleiding d i t aan­vechtbare discuss i estuk kri -

Om eeli paar concrete punten tisch door te lichten en as -te noemen die we hebben kun- pecten die direct op bet bi -nen verwezenlijke n: bliotheekpersonee l betrekking a) Met behulp van de perso- hebben naa r voren te brengen. neelsconsui~nt Ton Wilmans Zoals de wenselijkhetd van en een me dewerker van de af - de scheiding van ooeken en de ling Orza , Jan Roele , bez i t - studieruimtcn in de bibJio ­ten nu bijna a Ile Tassers thek('n. Op dez e ~:,tnier kan er binnen de facu lteit een functi e - meer priv~cy fecre~erd worden beschrijving (of de oude t.b.v. het personeeJ .• functiebeschrijving werd ac - Verder kan a f we z igheid tijden s tueel gemaakt) en in een aan- openingstijde n naa r onze mening tal gevalle n heeft opwaarde - op bRSis VRn onderiinge af -ring plaats gevonden, terwijl spraken nfdoende worden op-nog een paar aanvrag en in be - ~e van~en . Voo r verdere in-handeling zijn. f ormatie verwijs ik nnn r de

' Re clctie 3ibi i o t heekpen.:oneel op he t discuss iestuk Poort/ Van Rietschotc n'.

10

c) De enquBte die gehouden .i.s onder 'le t rAS-persone r:l om ons inzicht te geven in f ormatie -problemen, urob1e­men binnen de faculteit en nroblemen VRn nerso on l ijke ~~ rd , caf onG bruikbnre i n ­fo rmatie. De personec ]ncon­Gulent stelt a l ies in het werk Offi deze problemen tot r: en voor ieder nnnvaardbare opJossinr, te brengen o

7'0 z i j n er nor:.vel : ' ndcre renultatr:n tr: r oemen, die be l angrijk zijn om ~emomoreerd te ~orden , maa r ik wil hier niet lanfer op in g~nn. Met de meeGtpn van de Tas uers eb ik ' in de ~Yndelgangen ' ~nleens r esproken en ~et

enkelen heb ik persoonlijk contact. Ik hecht veel waarde aan goede contacten en daarom wil ik zoveel mogelijk ieder­een bezoeken om te achterha l en welke onvolkomenheden van aller­l ei aard er nog bestacm .

Voor het komende janr zullen de volgende punten onze aan ­dncht moe ten hebben: 1. OpGtell ing te~en centra lisa ­tie ·. <_n de bibliotheken. Uitwerken van de wensen van het personeel a l daar.

2 . Uitoreiding van de Tas­vertegen~oordiging in bestu ­r e n en commissieso

3. Betere organi satie gua personeelsueleid e.d. van de mede~erkers van de Repro ­ductieafdel ing en de portiers.

4. :let meebeslissen van een vlot lopend personeel sbele id (ik denk hi erbij aun de plan­nen van de nfdeling Orza 'I nterim - procedure bevorderings­be leid' en ook aan ilet Voor­ontwerp ~'!et op het Wetcnsc hap­pe lijk Onderwij s ' 8' ).

ik "iiI eindif;en met het ui t­spreken va n de wens dat ik ~,e t komende jaar mijn werk als vertegenwoordigster van de TAS - geled ing in de faculteits ­r~ad kan voortzetten en dut ~e ­

no c mac; ;ount(' n -ui tera."rd ::.c-,·< r ieders volle Levredenheid ­"e realisee rd kunnen wor<~en .

.nya Kooijman kampr 1122 tel. 4209

vervolg O.BoA.S. diefinancied n! ~ r.,oet zodanig worden veranderd dat iedere student ee~ beurs krijgt van de staat, het geld daarvoor moet verkregen wordeD door mensen die gestudeerd hebben extra belasting te laten be­talen die in totaal net zo­veel cptrengt als de kosten zijn voor de beurzen~ Dit plan is geheel uitge­werkt door Philip Minco in zijn nota 'Studiefinancie­ring, analyse en alternatief ' Wij hopen, dat iedereen tij­dens de UR en FR verkiezingen zijn stem zal laten horen, want het is weI degelijk van belang dat de Qualiteit van je onderwijs, je huisvesting, je studiefinancicrinc en vele andere dingen verbeterd wor~ den. Wij kunnen dit voor je doen, stem dus op ons. Je weet: NIET GESTEMD , ON ­GEHOORD !

vervolg P.v.d.E.

J40 Grotere aktiviteiten op het gebied van gastkolleges· 15. Verbetering van het fun­ktioneren van de bibliotheek. 16. Evenredige verde ling van onderwijs-, onderzoek- en bestuurstaken waarbij enige specialisatie mogelijk moet zijno 17. Doorlichting van benoem­ingprocedures,rekening hou­dende met de positie van de 18. Blijvende steun aan de standpunten die tot uitdruk­king komen in de experimen­teer aanvr agen van de fak ­ulteit. 19 . Decentralisatie in de besluitvorming waar mogelijk. 20 . Loyale opstelling tov besluiten van de FR. 21 . Waarborgen dat tijdelijke medewerkers gelegenheid krij­gen aan de beoordeling eisen te voldoen. 220 Tegengaan van personeels­beleid dat scheiding van on­derwijs en onderzoek tot gevolg kan hebben. 23. Meer inhoud geven aan het personeelsbeleid (ook tav de TAS)

SEX?

vervolg A.G.E. Kandidatenlijst AGE

Fakulteitsraad. lijst . 1.

Coen Teulings, lid fakul­teitsbestuur.

2 Carolien Wouters, lid pro­pedeuseraad .

3 Clemens Lutz, lid comm . avondopleiding .

4 Jan Wulterkens 5 Fons de Vries, lid v.d.

fake raad. 6 Dick van Nes, lid kandi-

daatsraad. 7 Piet de Vrije 8 Wim Richter 9 Bep Havenith 10Marc Peerdeman 11Bert van Leeuwen 12 Ferd Crone 13Hugo Keuzekamp 14Carl Rijsdijk 15Gert Grift.

Universiteitsraad. lijst 2 .

1 Gert Grift 2 Ernest Laane 3 Ben Sanders 4 Ferd Crone 5 Wim Swaan 6 Mirjam Nijhof 7 Clemens Lutz 8 Willem de Ruiter 9 Wim Richter 10l?aul van LCf,:"I"bn.

, •

Durex, hetvoorbehoedmiddel dat je aileen gebruikt als je 't echt nodig hebt.

I I

l'll)I()I~I)I~ I~N "TI~III{I~I~()()SIII~II)

, I N I' Itl~ - I N I) IJ S rr It I I~ I .. I~ T 1.1 I)

Enige tijd geleden stond ik, na afloop van het doctorale

college met enkele studenten nog wat na te praten over de

armelijke, om niet te zeggen ellendige toestand, waarin

een groot deel van de bevolking tot de industrialisatie

leefde o Terloops werd opgemerkt, dat daar niet veel van

bekend was. Afgesproken werd, dat ik daar in Rostra eens

de aandacht vo~r zou vragen.

De proto-industriele tijd kende werkeloosheid van tweeerlei karakter. Een ho­rige was in de feodale tijd niet in loondienst. Hij kon niet worden ontslagen door z1Jn heer. Hij was verplicht tot het verrichten van hand- en spandiensten, ge­durende een deel van zijn tijdj voorts was de horige gebonden aan de grond. Hij mocht zijn bedoening niet verlaten, maar kon er ook niet afgezet worden. Werkloosheid kwam in deze omstandigheden v~~r. Door oorlogen en natuurrampen konden de horigen tot le­diggang gedoemd worden, zo­dat zij van een inkomen uit arbeid verstoken bleven: zij konden hun grond niet bewerken, de oOlst werd ver­nietigd enzovoorts. Na de kruistochten (1100) kwam in West-Europa arbeid in loondienst on. Het kapitalisme, gekenmerkt door de ondernemer, die ar­beiders in dienst nam, kwam tot ontwikkeling, evenals de jaarmarkten, gevolgd door de stapelmarkten, permanent en internationaal, van Brugge, Antwerpen (na 1500) en Amste~dam (na 1600). Het arbeidscontract werd in deze omstandigheden, via nieuwe bedrijfsvormen, die toegepast werden (o.a. de manufactuur, waarvan Adam Smith's speldenfabriek een voorbeeld is) van steeds groter betekenis. Ontslag uit loondienst werd de

12

Dr. J4H. van Stuijvenberg

tweede, steeds in betekenis toenemende bron van werk­loosheid. Thans, enkele voorbeelden van werkloosheid. Als ge­volg van de toenemende sc hape n teelt door de ver­grote vraag naar wol, ver­loren veel horigen hun werk. Zij werden van hun grond verdreven en vervie­len tot zwerverij. strope­rij, struikroverij of an­dere vormen van misdadig­heid. "De schapen eten de mens en op", klaagde Tho­mas Morus.

Omstreeks 16)0 was Leiden de grootste textielstad (lakenbereiding) van Eu­ropa. De Franse protectie, de Engelse concurrentie en

de lage lonen op het Bra­bantse platteland maakten daar een eind aan. De be­volking van Leiden liep terug van 70.000 in 1665 tot 30.000 in 1795. Het stilzetten van 450 weefgetouwen van 1720-1770 betekende werkloosheid voor 7000 arbeiders. En ar­moede: in de barre winter van 1749 vroren "velen" op het bedstro dood (Posthu­mus). In de lakenstad Lei~ den.

Hoe het de huursoldaten verging -ook hier treffen W1J loondienst aan- leert ons Churchill: Na 1698, bij de vrede van Rijswijk, werden er ongeveer 80.0nn zonder veel omhaal aan de dijk gesmeten. De ~traat­weeen en het platteland werden onveilig gemaakt door wanhopige, verhonge­rende landlopers, die nog kort geleden hun bloed voor Konine en vader land hadden geeeven. Galg en ?,weep werden hun meedogen­loos toeg emeten. Oog stmi slukkingen, destijds een vrij normaal verschijn­sel, hadden een desastreus effect op de werkgelegen­heid. De prijzen van de voedi ngsmiddelen liepen dan tot het drie-, ja vier­voudige op. Iedereen be­steedde zijn gehele inkomen om voedsel te kopen, wat nie t altijd lukte: de hon~ gprdood van gehele families, ja VRn g ehele dorpen kwam v~~r. Maar ook al was de voed~elcrisis minder scherp. dan slotpn tor.h bijna aIle ambachtelijke werkplaatsen hun deuren en kwamen bijna alle werklieden op straat. Voor de in~ustri~le revolu-

tie bestond een Malthusi­aanse situatie. De arbeid wa~ weinig productief, een groot dee 1 VR.n de bevolking leefde op de rand van het

bpstaansminimum:gewoonlijk werd 7~ van het inkomen of meer aan voedsel besteed. In die omstandigheden was de armoede groot, het sterf­tecijfpr hoog, de leeftijds­verwachtina gering. zeg 30 jaar. Bet sterftpcijfer in Londen bedroeg omstreeks 1750: 50. Uitzonderlijk hooa. Hpt sociale onder­scheid tussen armen en werk­lozen en arbeiders vervloei­de in deze omstandigheden. Zij waren allen "behoeftig" en op nezelfde bestaans­bronnen aangpwezen.

De belangrijkste daarvan waR in ne Middele'euwen voor de werklozen de liefdadig­hp.id. De rijken hadden tot plicht de armen te helpen, anders begingen Zl~ een doodzonde. Armenhuizen wer­den opgericht, kloosters verstrekten maaltijden en onderdak. Afnoende was dit echter niet. toen het economische en sociale leven tegen hpt einde van de Middeleeuwen ontwrichtte als gevolg van een langdurige depres~ie en (burger)oorlogen in Ita­li~, Frankrijk en Duitsland. Toen zwol het aantal werk­lozen aan en ontstond mas­saa] pRuperisme. Velen ver­vie len tot landlopen en struikroven. Gewapende ben­den zwervers trokken langs de wegen. Het lukte de 0-verheid niet, daar afdoende tegen op te treden. In de zestiende eeuw verloor de armoede echter zijn gode­vallig aureool, onder in­v10ed van het individualis­me. Bedelen werd aan gezon­den verboden, wie niet werkte. zou ook niet eten. De bedelarij blee f echter bestaan. Er werd toen enerzi j ds te,';en opgetreden met zweepslagen. b~andmerken. kettingarbeid en verbanning, vooral bi j onverbeterlijk g eachten. Anderzijds werd g etrach t, dit canaille (Voltaire), deze achterlijkpn ~Dide r ot) en de~e idiotpn (Kant) on­de straffe leiding in werk­huizen uit arbeid in hun onderhoud te laten voorzien. Dit lukte bijna nooit.

Wat de Rep~bliek betreft: de economische achteruitgang veroorzaakte ook hier na 1150 een omvangrijke bede-

lRrij en vagebondage. Bedeljachten werden georga­niseerd, om daaraan paal en perk te stellen. Daarnaast vond echter een ontwikkeling plaats "van aalmoes naar wp.rkverschaf­fing" (Van den Eerenbeemt). Dit geschiedde op grote schaal in werkinrichtingp.n met een mild regime, op initiatief van de econo­misch-patriottische bewe­aing. Langs deze weg wilde zij de laagste volksklassen verheffen. Het zou nog een eeuw nuren, voordat de eerste symptomen daarvan zich begonnen te manifesteren.

Dr. J.H. van Stuijvenberg

IIIJ 11 RONDUITDERAAD

De afgelopen Raad biedt wei­nig aanknopingspunten om zin­vol verslag van te doen. Op de agenda stonden weinig pun­ten die interes3ant zijn. Zo werd de begroting bespro­ken. Ik zal de lezers het ge­kibbel over centen maar be­sparen. Een aantal benoemingen lijkt me ook niet erg belangwek­kend.

De enige punten, die van be­lang waren, zijn een aant&l zaken die verband houden met het kandidaatsonderwijs. Zo­als a I le knndida atsstuden-ten zul l e n weten, is in de­cember in het kandidaats ge­evalueerd. Een dergelijke evaluatie was redelijk uniek. Hoewel het de bedoeling is dat er voortaan elk semester geevalueerd wordt (dat hoort bij een goede ondcor· ·. ~:. :: f plan­

ning), was er dit blok een extra aanleiding om te eva­lueren: het was het eerste semesterblok in het kandidaats. Dat het eerste blok 'nieuwe stijl' aanloopproblemen heeft, was bij de evaluatie duidelijk te merken. Allerlei programma's waren overbelast, tentamen­regelingen bleken onvoldoen-

de (het ontbreken van de mo­gelijkheid Offi tentamens bin­nen redelijke tijd te herha­len), en onderwi~svormen wa­ren voor verbetering vatbaar.

De resultaten van die eva­luatie zijn besproken in de kandidaatsraad. Verschillen­de docenten hebben de evalu­atie aangegrepen om hun pro­gramma te verbeteren. Zo is bij externe organisatie de inhoud van de kolleges ver­anderd. Terwijl daar vroeger min of meer ridicule ja-nee vraagjes werden behandeld, wordt nu aan de hand van krantenartikelen de relatie tussen theorie en praktijk gelegd. Toch laat de fakulteitsraad het hier niet bij zitten. Dit keer worden de evaluaties van het kandidaats expliciet in de raad behandeld, zodat de vakgroepen moe ten aangeven wel­ke konsekwenties zij aan de uitkomsten van de evaluatie verbinden. We hopen dat in de raad van april dit punt op de agenda komt. Op een punt liep de raad op de evaluatie vooruit. Dat be­trof de onderwijsvorm bij makro. Volgens het programma verzorgen aIle vakgroepen in

het kandidaats werkgroepen. Makro doet dat nu niet. Al tijden lang wordt er bij de vakgroep o~ aangedrongen dat zij die werkgroepen weI geeft. Gezien bijvoorbeeld de rij mensen, die in de pauze bij Thoben staat om vragen te stellen over de stof, lijkt dit geen overbodige luxe. In de raad nu was aan de orde dat makro vond, dat ze door omstandigheden (personeels­tekort, o.a. door ziekte) niet aan die eis kon voldoen. Bij wijze van uitzondering heeft de raad makro van zijn verplichting moe ten vrij­stellen; in september gaat de vakgroep echter werk­groepen verzorgen.

Coen Teulings

I :1

Cafuccino lunchette

coffeeshop

royaal belegde broadjes (oak om mede te nemen) snacks franse kaas diverse steaks

het adres voor uw aperitief en "snelle zakenlunch 71

bi ttergarni turen

Waterlooplein

Markt ~ 77

komplete verzorging van recepties, cocktailparty's en bittergarnituren in uw bedrijf

onze prijzen zijn inc!. bedieningsgeld en btw

geopend van 8.00 tot 20.00 uur zaterdag en zondag geslo ten

peter mastenbroek jodenbreestraat 82 1011 NS amsterdam tel.: 020·243906

I)I~ II)I~l'IJ~ lTI1(RJ1\T Er is door enke le sociologie ­studentes een onderzoek ge ­daan naar het beroep sekreta­r esse en de promotiemogelijk­heden van sekretaresses aan de UvA. Damestas werd de ti­tel van dit onderzoek.

Men heeft in het Schoevers IIandboek opgezocht wat een goede sekre taresse voor ei ­genschappen dient te bezit­ten. Dit zijn behalve intel­ligentie , eoede gezondheid en vakbekwaamheid uiter uard ook zaken als aanpassingsver­mogen, innerlijke beschaving en een goede versci,ijning. Kortom: ·e moet je baas bij­s taan in he t op l ossen van zijn problemen, a llerlei kleinigheden opknappen, kor L­om , zijn rechterhand zijn. Zie hier het verukkclijke beeld, dat iedere direkteur van zijn aekretaresse heeft.

Aan kleding worden zeer hoge eisen gesteld (immers toch zeker veel belangrijker dan typen, steno e.d.?). Een goede sekretaresse is Geen ' wandelend schi ldurij' of een fatal e vrouw (.ranneer ben je dat? Als je ingaat op de avances van meneer, of als j e dat juist nie~ doet?) Streng verboden zelf~ _s het aan en om je hebbe)", val'. ver­foeilijke zaken als parfum, rafels vlekken of 'stof­jes ' (?) ' En, lieve dames, denkt u e raan , d a t de naad van de nylonkous zich exakt in het midden van uw b een bevindt?

En wat vindt de be l angr ij k ­s te , e n to ch bijna nooit g e hoord.e , g roep e r z e I f van? Enke le sekre t a r esses a an et 'Iloord: " Een ekretare sse viOrdt vi jf ­tig keer per dag van haar ,;e r k gehaal d . Ik he b het ge ­" oe l, dat als je a na.lyste bent , of bioloog of wat ook, d a n dee l je je eigen taken i n.

En je ringeloort eens wat an ­dere mensen, van joh, doe jij dat eens". Ziet u het al , de sekretaresse die de hoog­leraar even op pad stuurt om de rest van de vakgroe p van verse koffie te voorzien? "Je werkt altijd voor een an­der, de leuke dingen daar krijgen de anderen komplimen­ten voor; de rottige dingen hoor jij, dat is het ken ­merk ervan" en " •• dat vind ik wel een nadeel, het onder­g eschikte, het servie l e ".

En d eze : "Er z ij n soms zulke wantoestanden; dat er niemand is en het TAS-per soilcel weI. Het wetenschappelijk perso­neel is dan nergenc te beken­nen . Dat maakt het voor het andere personeel ook moeilijk. Je gaat dan denken: dat :wn­nen wij ook doen, maar daL gaat niet. Voor~l 's zomers, dan doen ze allemaal onder ­zoek (?gelooft u het; Noor). Al s TAS kun je daar nooi t je mond over opendoen, dut is heel gcvaarli jk".

Toch te gek, e i genlij k, voor ­a l dat laatste! Het lijkt wa ­rempel wel of de 19-e eeuwse hierarc;licse verLoudineer nog aan de ill1iversitei"L heersen.

**

(;I~II()() lin " •• manuren ••• ( sti l t e) ••••• eh •• dat k an eigenlijk n iet ;. vroU\ve n zullen ook weI wer­ken, toch? • • ". Aldus prof . Driehu is t ijdens een makro­kle i n kollege .

"Mannen h ebben ove r het al ­ge meen v e el l a ngere zinnen nodi g oro iets uit t e legge n dan v.couwen", zei mevr . MUL ­l er , Tweede Kame rlid , t ij­dens de Son ja's g oe d n ieuws s how .

**

In de strijd tegen de dikta­tuur van Somoza hebben vrouw­en een niet onbelangrijke rol gespeeld. Er werd in 1977 een vrouwenorganisatie opgericht, die als doelstelling o.a. heeft zoveel mogelijk vrouwel · te betrekken bij het op lo s ­sen van de problemen van het l and (en die waren en zijn er genoeg). Hoewel men probeert diskriminatie van vrouwen te­gen te eaan , lag tot juli vo­rig jaar het aksent op de a l­gemene strijd van het volk te­gen Somoza en zijn vrienden.

01.;0

<i~~'tJ('r f 1'", L.

41' °0 (<; >~ ~'"

Nu deze met sukses bestreden zijn, kan deze vrouwenorgani­satie zich weer wat meer op de vrouwen ricnten. I'ien is begonnen met een landelijke alfabetisatiekampagne. Maar een aktie als deze kan natuur- ___ lij k n i et op zichzelf staand ondernomen worden, je moet de mensen als ze kunnen schrij­Yen en lezen de gelege nheid geven iets met die verworven kennis to doen. Daarom stelt de vrouwenorga­n isatie tegelij kertijd nog enkele eisen , zoals oplei · · dingsmogelijkheden voor vrouwen. creches , volkseetzalen e .d.

Dat aan al deze zaken zonder hulp van buioenaf nu zeker nog niet volriaan k;c,n worden is duiduli j k:. Daarom is o . a . dooL' vrouweng"oepen aan ne­derlandsc universiteiten en hogescholen besl oten deze . nicaraguuanse vrouwen met fl.­nancie l e middelen t o s~eunen .

(ui ~ : uvuj:Jva, f'ebr . ' 8'J)

15

R.:AI""II~ IJI'I' 'I' II .. BIJIIC; : Hieronder een reaktie van Polek (werkgroep politieke ekonomie) uit Tilburg, ge­schreven naar aanleiding van het artikel van Piet de Vrije in ({OSTRA 75.

Beste mensen, in het februa­ri nummer van ROSTRA vonden jullie het no dig een beetje onzin over de werkgroep po­litieke ekonomie (Polek) te schrijven. Nu is dit niets bijzonders, er is al zoveel onzinnige kritiek op Polek geleverd, en ook inboudelijk bestond jullie kritiek uit niets meer dan wat ons van het begin af door bv. Schou­ten, ~'~eertje en Pen (en meer van dat fraais) tegen marxis­tiese ekonomen is uitgekraamd Ook was het niet erg sterk om weer eens het oude tema naar voren te halen van: "marxisten zijn katholieken die van geloof veranderd zijn". Allemaal e rg flauw dus, wat Piet de Vrije te schrijven had. Waarom we dan toch rea­geren? Omdat achter deze flauwekul een heel stelsel (onuitgesproken) ideeen zit, en als een van de belangrijk­ste taken van de politieke ekonomie beschouwen wij het kritiek uitoefenen op deze idee en.

Marxistiese politieke ekonomie gaat duidelijk van een bepaal­de visie op de maat schappij . De uitgangspunten daarbij wor­den niet ver.doezeld ofzo, maar gewoon verklaard. Het is niets nieuws om te ze§­gen dat de kennis van de wer­kelijkheid niet hetzelfde is als de werkelijkheid zelf, en dat je bij het bedrijven van wetenschap altijd van-uit een bepaalde optiek de za­ken bekijkt; Het bepalen van deze optiek is een akt iviteit die aan de wetenschap vooraf gaat, en ook afhangt van het doel dat je met de wetenschap voor­hebt. Als jullie dit een kwes­tie van geloof noemen , o.k., dan zijn wij aanhangers van

1(1

een geloof , maar dan is e l ke wetenschap dat en niet slechts het marxisme. Je ontkomt hier niet aan door, zoals rechtse zogenaamd w&ar­devrije wetenschappers doen , je uitgangspunten te verdoe­zelen en de keuze van een maatscbappelijke optiek te ontkennen. En je ontkomt hier ook niet aan door, zoals een aantal pseudo-linkse intel­lektuelen doen, uit te gaan van een samenraapseltje van leuke ideetjes, beet{8 keynes, beetje Marcuse, beetje Hof­land. Het enige wail r' je o. i. wel kunt doen, is;fj e uit­gangspunten en o~tiek duide­lijk verwoorden, kontinu te toetse aan de maatschappelij­ke reali tei t en hierover in diskussie gaan met mensen die er anders over denken.

We willen ten allen tijden de diskussie hierover voeren, ook met ROSTRA, maar dan wel op een wat hoger nivo dan in jullie nummer 75. Net zoals wij wel degelijk de modelletjes van Schouten en anderen bestuderen en bedis­kussie r en . Gefundamenteerde kritiek op de gangbare eko ­nomie is altijd een van de hoofdaktiviteiten van Polek geweest. De opmerking van Piet de Vrije dai we dat niet zouden doen, is dan ook uit de lucht gegrepen.

Verder rest ons niets anders dan Piet veel sukses te wen­sen nu hij wee r hard aan de studie is gegaan; dat je maar een 'dege lijke ' wetenschap­per mag worden, Piet .

Groetjes namens Polek, Sjef Stoop

Jullie wetenschapsbeoefe­ning zoals vermeld in de brief van 12 maart kan ik grotendeels van harte onder­schrijven. Waardevrije we­tenschap bestaat niet . Geko­zen optiek en uitgangspunten moe ten daarom altijd expli- , ciet worden gemaakt. Dat is inderdaad geen ge loof. Dat heb ik ook niet gesuggereerd

Ik heb alleen geschreven, dat jullie wetenscbapsop­vatting op een geloof gaat lijken, omdat j e hem niet meerter diskussie stelt. In een uitvoerig gesprek, wat ik met zeven mensen van Polek heb gevoerd kwafu dat toen uitdrukkelijk naar vo­reno Als Sjef Stoop dit nu in zijn brief ontkent en · te­vens zegt, dat wel vanuit marxistiese optiek wordt ge­diskussieerd over bv. de mo­dellen van Schouten, kan ik dat alleen maar met ins tem­ming begroeten. Mijns in­ziens is juist een we zen­lijk onderdeel van het marx­isme de kritiek op de bur­gerlijke ekonomie .

Een verschil van mening over jullie weten schapsop­vatting en de mijne blijft echter bestaan. Het gaat hier om jullie kritiek op pseudo-linkse intellektue­l en , die uitgaan van een samenraapsel van theorieen. M. i . is het on-marxisties je af t e s luiten voor in­zichten, die andere ekono­miese scho len hebben te bie­den. Net zo min als het marxisties is om je af te sluiten voor diskussies on­der marxi sten over de rele­van tie van ekonomiese the­orien van l'iiarx.

Waarmee n iet ontkend wil zijn : de bijzondere weten­schappelijke waarde . en de wetenschapsmethode, die het marxisme biedt om te komen tot een beter begrip van de kapitalistiese werkelijk­heid.

Piet de Vrije

* *

'T() () 11111' l'I)-I~I{()N())III~ Onderwerp van de ekonomische wetenschap is behoeftebevre­

diging met behulp van schaarse middelen. Een passende

behoeftebevrediging wordt we lvaar t genoemd. Het proces van

behoeftebevrediging kan positieve en negatieve effekten

hebben. Daa raan ontl~ent de ekonomische wetenschap het mo­

tief voor overheidsingrijpen. Deze dient negatieve effekten

te voorkomen en positieve te bevorderen. Bij de bestudering

van de effekten beperkt ook de overheid zich tot de vraag of

er schaar s e middelen in het geding zijn. De voorraad van

al wat geproduceerd is komt er bekaaid vanaf. en met name

de kapitaelgoederen-vcorraad in de konsumptiegoederer.­

industrie. Hierover galBt het boek "voorraadekonomie" van

de Wiardi Beckma n Stichting. het wetenschappelijk burn vetn

de Partij van de Arbeid.

De centr~]c vraag die ge­steld wordt, is of de be­heersing van de ekonnmische ontwikkeling mogelijk is, zonder over voldo ende in­zicht te beschikken in het­geen reeds geproduceerd is. Onder hetgeen re eds gepro-0' · C(,8] ·", ie, wordt verstaan de bestaande produkten bij bedrijven en konsumenten, die kapitaal- en konsumptie­goederen-voorraa d g~ noemd

zullen worden. Er z~l wor­den ondersocht hoe de ont­wikkeling van deze voorraad van invloed is op de ekono­mische ontwikkeling. Hier­mee wordt niet bedoeld de konjunkture le s chommelingen om de strukturele ontwikke­ling, maar de laa t s te zelf. Vo or onder stellinge n hier­bij zijn, da t een planma­tige ontwikkeling v~ de ekonomie denkbaar is, en da~ de kapitaal- en kon­sumptiegoederen-voorraad belangrij k is voor de be­heersing van de ekonomische ontwikkeling.

De bet:ersing van de struk­turele ontwikkeling staat om drie redenen c entraal: 1. De ongeplande ontwikke­ling van de a f gelopen peri­ode heeft tot gevo lg gehad dat tussen individuen, re­gio's, landen , en zelfs we­relddelen, ongelijkteden in stand gehouden werden, on­danks de vooruitgang die bijvoorbeeld in de industrie­landen werd ger€~l{~eer~. Gelijkheid en vrijheid zijn ondeelbare begrippen. Daar

echter veel vrijheid voor weinigen, om beslag te leg­gen op een groot deel van de produktie-middelen, leidt tot veel onvrijheid voor velen, is beheersing van de ekonomische ontwik­keling nodig. 2. Ongeplande ontwikkeling leidt tot ged~ongen werke­loosheid. De ekonomische politiek was gericht op konjunkturele verschijnse­len, waarcioor het zicht op strukturele ontwikkelingen werd ontnomen, en ingrij­pende veranderingen niet werden voorzier.. 3. Ongeplande ontwikkeling gaf nieuwe inzichten, o.a. da t een snelle industria­lisatie een grote goederen produktie mogelijk zou ma­ken , dat iedereen voldoende zou hebben om in een b~is behoefte te voorzien, en zelfs luxe zou hebben. De onr,elijkheid is echter ge­bleven. Publieke armoede temidden van prurtikuliere welvaart o

Volgen9 de schrijver va'n het boek, Paul Friese, zou een mogelijkheid om deze struk­turele ontwikkeling te kun­nen sturen, zjjn door in­zicht te krijgen in de ont~ wikkeling van de kapitaal­goederen-voorraad in de kon­sumptiegoederen-industrie o

Is namelijk inzicht v~rkre­gen in de voorraad-ontwik­keling, dan is de netto pro­duktie bekend. Is vervol­gens ook de omloopsnelheid

te bepalen, dan kan tevens de vervangingsproduktie wor­den vastgesteld. Netto- en vervangingsproduktie ten­slotte geven inzicht in het verloop van de bruto-pro­duktie. Als het verloop van de bruto-produktie bekent is kunnen daar de investe­ringen aan aangcpast worden.

De gedachtengang van de schrijver hierbij is, dat een kleine aarzeling in de konsu~ptie grote gevolgen heeft voor de investeringen g

het zgn. acceleratie prin­cipe. Als nu het verlcop van de voorraden bekend zijn moe ten de investeringen hieraan aangepast worden. Omdat met deze investeringen veel geld , schaarse goederen en arbeidsplaatsen gemoeid zijn, is hier een rol vo or de overheid weggelegd. De overheid zou dan kunnen voorschrijven wat er gepro­duceerd gast worden, en hoe­veel, m.a.w. het aanbod kun­nen bepalen. Zo zou de struk­turele ontwikkeling worden ges tuurd, en zouder. krises kunnen worden voorkomen. Hier is het misschien goed er nog even op te wijzen, dat het boek uit een "be­sme tte" ~lOek ·ko mt, nl. de soc ialistisc he . Enigerlei planning van het ekonomiEch p r oces is dus hier niet vreemd.

Wat ik me a fvraag. i s , of de overheid in onze kapitalis­tische maatschappij een een­duidig bele id kan voeren. (zie vooronderstelling 1). Denk eens aan de djskussics rond d e bezuinigingen. Zelfs als ze dat zou kunnen, zouden dan de krises tot het verleden behoren? Ook denk ik aan de woorden van Prof. Stevers, uitge­spreken t ijdens het VARA­radioprogramma Z.I. op za­terdag ochtend: "Wij eltono­me n weten precies hoe we de ekenomische krises moe ten oplossen. Het is aIleen po­litiek niet verkoopbaar"o Dat zou betekenen dat er niet meer zo'n behoefte is aan een nieuwe theorie, want we weten alles toch ale Wat ik me ook afvraag is of deze theorie iets te maken beeft met de theorie betref-

vervolg pag . 19

17

NEDERLANDSE ACCOUNTANTS MAATSCHAP

ALGEMEEN SECRET ARIAA T

De Nederlandse Accountants Maatschap behoort met haar 25 vestigingen en ca. 1.000 medewerkers tot de 4 grootste accountantskantoren van Nederland.

Wij treden graag in kon tact met

econODlen en zij die binnen afzienbare tijd hopen af te studeren en zich thans orien teren over een carriere in de accoun tancy.

Tijdens de trainingsperiode is men reeds verzekerd van een aantrekkelijke, afwisselende werkkring. Deze afwisseling en de in terne cursussen maken doorgaans een snellere doorgroei mogeJijk.

Later kan, mede afhankelijk van de persoonlijke belangstelling, het accent van de werkzaamheden liggen op bijvoorbeeld het uitoefenen van de a ttestfunktie (soms binnen het samenwerkingsverband met Touche Ross International) of op het begeleiden en adviseren van klienten. Oit laatste zonodig in samenwerking met onze Organisatie- en Belasting­specialisten.

Graag willen wij met gelnteresseerden van gedachten wisselen over hun belangstelling en toekomstplannen, over onze plaatsingsmogelijkheden en de eventuele procedure.

U kunt hiertoe kontakt opnemen met ons: Hoofd Personeelszaken, Mr. A. W. van der Burg, Algemeen Secretariaat, Hofplein 19, 3e etage Zuid, Rotterdam. Telefoon 010 -110455.

Alkmaar, Almelo, Amersfoort, Amsterdam, Arnhem, Beverwijk, Den Bosch, Breda, Eindhoven, Enschede, Gouda, Groningen, Den Haag, Haarlem, Heerlen, Hilversum, Leeuwarden, Lelystad, Middelburg, Nijmegen, Rijswijk, Rotterdam, Terneuzen, Tilburg, Zwolle .

I)IJISI~N 111~llfJ f)l~ tllRDINf)IS .,. •

Wij Nederlanders weten over het algemeen zeer goed hoe a ndere volken zich dienen te gedragen, maar wij geven soms een twijfelacttig voor­beeld. Neem de manier waar­op te onzent reklame wordt bedreven. Onze brieveLbus­vervuiling. Maar ook de ver­vuiling va~ onze adverten­tiepagina's.

Op het gebied van smakeloze reklame kunnen wij er wat van. Denk eens aan de pagi­nabrede advertenties van Hols Donatin, waarin de kwa­liteit van dat hondegerech t wordt toegelicht aan de hand van en i ge levensgrote drol­len , die er uit voortvloeien. De grote reklameboodschap! Gelukkig dan nog net niet in kleur. ililaar in een serie advertenties van een be leg ­gingsfonds van de Rabobank bakken de reklamemakers ze helemaal bruin. Het betreft reklame v~~r het bele6gingsfonds in Ameri ­kaans onroerend ~oed 'Amva­bel' dat dezer dage ter beurze is ge introduceerd .

Peetvader Rabobank meant de a andee ltjes aan de man te kunnen brengen met behulp van advertenties waarin de Amerikaanse president Lin­coln is afeebeeld, die met wolkjes uit de mond de in­schrijvi ngsdatum bekend maakt . Nu Is de ke uze van Linco l n a l s symb ool v oor

Amerikaans onroerend goed in zoverre weI grappig, dat van de man bekend is, dat zijn wieg in 'een blokhut stond. Maar het blijft in hoge mate onbehoorlijk om staatslieden en heIden van een ander volk te annexeren voor commerci~le doeleinden. Ik wil niet beweren, dat ik destijds met s igarenroken ben gestopt enkel en aIleen omdat het mij aan het hart ging om steeds weer de brand te steken in Karel I en Willem II, maar dit geso l met Abraham gaat mij toch echt te ver. ' Inschrijvingsdatum 18 maart' laar Rabo hem roepen met 'n wolkje uit de mond . En a l s de inschrijvingsdatum nu eens 14 april was geweest , de dag waarop Lincoln werd vermoord?

Stel, dat de een of andere Amerikaanse boerenleenbank op de gedachte k omt een fonds te vormen dat belegt in Amsterdamse kraakpande:: en daarvoor gaa t adverteren met de bekende pr ent van de zieltogende Willem de Zwij­ger op de trap in Delft, die dan in striptrant de laatste koers en a f roept. Ook met je klompen aan voel je toch dat dat nie t kan .

Nu is dat hele be leggings ­fonds van de Rabobank e en bieridee. Desg e vraag d ver ­k laarde pro f . Houthakker tijdens zijn ' Hennipman­lecture' op 26 maart in 11 74 , dat het al weer net te laat i s om in Amerikaans onroerend goed te beleggen. Als de Rabobank toci'. achter de fe iten aan wi] h ollen en het chic vi ndt daarvoor staats lieden te laten op­draven, l aten zij dan ten­mi nste de nagedachtenis van uitheemse h e Iden res­pecteren en z i ch beperken to t de beroemdheden die zi j op hun eigen loonlijst hebben staan .

J.J. Meltzer

(ADVERTENTIE)

De Faculteit der Economi­sche Wetenschappen zoekt voor 7.0 spoedig mogelij-ke indiensttreding een

ONDERWIJSORGANISATOR (m/v)

voor 0,8 deel van de werk -ti.id.

TAAK: het instellen van een onderzoek naar de mogelijk­heden een Open Faculteit Economie te realiseren. De functionaris zal voor­stellen moe ten doen be­treffende:

- de struktuur, de orga­nisatie, het studiepro­gramma en de examenrege­ling van de Open Facul­tei t Ecor.omie; - de wijz e waarop het be­nodigde stud iemateriaal en adequate studentenbe­geleid ing ontwikkeld zou den kunnen worden.

VEREIST: praktische erva­ring met het organiseren van onderwijsaktiviteiteL. Ervaring met zelfstudie­pakketten, alsmede erva­ring met automatisering strekken tot aanbeveling.

Aanstelling kan geschie­den in bet raneenstelsel van wetensct.appelijk amb­tenaren, vooralsnog voor de peri ode tot 1 januari 1981 •

Nadere informatie over de funktie wordt gaarne ver­strekt door drs. J.G, Mor

reau, Jodenbreestraat 23, tel. nr. 020- 525.4127/ 4133 of 02159- 111 66 .

Schriftelijke sollicita­ties met curriculum vitae te richten aan de Begelei-ding scommissie Open Fa­

culteit Economie , pia Bureau Jo'ac u lteit, J oden­breestraat 23 , kamer 2149 . 1011 NH Amsterdam.

vc r vo] g VHn pag . 17 fende de ekonomie van de centraal geleide volkshu is­houdingen. Kunnen we in di t verband iets leren va n de theorie van de centraal ge ­leide volkshuishoudingen, en/of heeft deze de schrij­ver juist gefnspireerd?

B.S. Voorraadeko nomie is een pu­blikatie van de Wiardi Beck­ma_ Stichting Uitgeverij Kluwer B.V, Prijs f 28,-

In

Klynveld Kraayenhof & co ACCOUNTANTS

Wij zijr. een internationaal georienteerd accountants­kantoor met vestigingen in binnen- en buitenland .

Op onze kantoren Amsterdam, Arnhem , Deventer, Eindhoven, Groningen. Hengelo. Rotterdam en Utrecht is plaats en toekomst voor

• Jonge bedrijfseconomen die registeraccountant willen worden .

In een op dienstverlening ingestelde fle xibele organisatie krijgen zij de gelegenheid een brede ervaring op hoog professioneel niveau op te doen.

De sterk gevarieerde controle- en adviesopdrachten worden in veelal kleine teams uitgevoerd . In combinatie met een intensieve begeleiding door werkoverleg, interne opleidingen en vaktechnische ondersteuning vanuit het Directoraat Vaktechniek , biedt dit een reele mogelijkheid snel een interessant yak te leren .

De loopbaanbegeleiding is gericht op interne promotie naar functies op hoog niveau in Nederland en in het buitenland .

Naast vakbekwaamheid ill ruime zin kunnen als functie-eisen onder meer genoemd worden : analytische aanleg, communicatief vermogen, representativiteit en spomkracht.

Ge'lnteresseerden verzoeken wij een oriente rend gesprek aan te vragen bij de heer C Brandenburg , hoafd van onze afdeling Personeelszaken, Prinses Irenestraat 59, Amsterdam , telefoon 020 - 5410541.

Amsterdam Almere Amersfoort Apeldoorn Arnhem Breda Deventer Dordrechl Eindhoven s-G ravenhage Gronm-gen Haarlem Heerlen Hen'lelo Hoorn Leeuwarden Mlddelburg Rotterdam Utrecht Zwolle Antwerpen Barce:Jona Brussel Dusseldorf Hamburg Londen Madrid Parl! s Mllaan Zug Zunch Bogo la Buenos Aires Caracas Curacao Jakarta Montev ideo (\few York Paramaribo RIO de Jane iro Salva<1or Sao Paulo

ZWilRTBt'EK De redaktie ontving van de Anti-Apartheids-Beweging Nederland (AABN) een nieuw uitgekomen rapport: 'Zwart­boek over wetenschappelijke kontakten tussen Nederiand en bU1u-Afrika'. (f 8,­postgiro 580900, t.n.v. AABN, Amsterdam o.v.v. , zwartboek I ) •

NGdat de bevrijdingsbewe­ging in Zuid-Afrika, het African National Congrcs (ANC) al in de zestiger ja­ren de wereldgemeenschap op­riep tot een totale boycot var! Zuid-Afrika, besloot de Nederlandse regering in 1977 onder druk van vele protes­ten het Kultureel Akkoord tussen Nederland en Zuid­Afrika te bevriezen. Dat be­te~ende dat de Nederlandse regering niet meer bereid was om wetenschappelijke en kulturele kontakten te fi­nancieren. Naast de vele ekonomiese en militaire steu·n van westerse mogend­heden en multinationals vormden de wetenschappelijke en kulturele kontakten een belangrijke steun voor het verfoeilijke apartheidsre­gime.

In het zwartboek wordt mel­di~g gemaakt van de (on­danks de bevriezing van het Akkoord) nog steeds door­gaande kontakten tus$en Ne­derland en Zuid-Afrika. Hiervoor is de Nederlandse regering verantwoordelijk, die diverse malen aktief bemiddelde. Maar ook zijn de universiteiten verant­woordelijk waar nog steeds bepaalde wetenschappers kon­takt hebben met Zuid-Afrika. In het zwartboek worden de­ze kontakten beschreven.

Opgeroepen wordt wetenschap­pelijke betrekkingen met het apartheidsregime te staken en kontakten op t~ bouwen met het ANC. Als voorbeeld hiervan wordt het jaarlijk­se Govan Mbeki Fonds op de UvA genoemd.

In het zwartboek is ook in­forma tie opgenomen over de betekenis van het ANC voor de bevrijdingsstrijd in Zuid-Afrika.

Piet de Vrije

REKTIFIHATIE In ROSTRA van februari '80 heb ik tijdens het daarin opgenomen interview op pag.6 opgemerkt, "dat het fakul­teitsbureau sinds de komst van de heer Cosijn uitste­kend draait". Daar deze opmerking mogelijk verkeerd ge1nterpreteerd zou kunnen worden, moge ik er op deze plaats aan toevoe­gen, dat het bureau in de persoon van de heer Cosijn een aantal taken, die voor­heen door het fakulteits- . bestuur zelf werden verricht he eft kunnen overnemen. Met betrekking tot de stu­denten-administratie en daar­mee samenhangende werkzaam­heden bezet het bureau se­dert jaren een onvervang­bare plaats in de fakul­taire organisatie.

Prof. Venekamp

Over macht en wet in economisch gebeuren, op­stellen aangeboden aan prof. Dr. Schouten.

Herinneringen aan Limpergj Reflekties op Limpergj Limperg's dagboek van zijn studiereis.

Nath- A reappraisal of wel­fare economics.

K. Hjalte- Environmental policy and welfare econo­mics.

N. Hood & S. Yo .m e- The eco­nomics of multinational en­terprise.

B. Burkitt & D. Bowers­Trade unions and the eco­nomy.

P. Maitra- The mainspring of economic development.

R. Evans & G. Makepeace­Monetary theory, institu­tions and practice.

E. Weintraub- Micro founda­tions.

F. Moulder- Japan, China and the modern world eco­nomy.

Seers & Schaffer- Underde­ve loped Eul·ope.

M. Fletcher- Economics and social problems.

M~Mo: Wat is dat ?

MeMo is de afkorting van Mens- en Milieuvriendelijk Ondernemen. MeMo is je brood verdienen in een eigen bedrijf(je) op een eerlijke en voor de samen­leving nuttige manier. En evenveel memo bedrijven er zijn, evenveel benaderingen van het mens en milieuvrien­delijk ondernemen worden tentoongespreid. Voor de mens en van de memo-bedrij­yen betekent dat in de eerste plaats, dat voor henzelf een hele serie persoonlijke wens en en idealen in vervul­ling zijn gegaan. Maar een ding hebben al deze mens en met elkaar gemeen: ze zijn er allemaal in ge­slaagd, aIleen of in een samenwerkingsverband, hun eigen werkgelegenheid te kre~ren in een eigen bedrijf en daarmee een inkomen te verwerven. Daardocr zijn ze onafhankelijk geworden van een timtkering, of een werkkring waar ~ n niet meer met plezier wordt gewerkt.

Zij kunnen nu allemaal zelf­standig in hun behoeftes voorzien en in meer dan aIleen de materiele behoef­ten. Vaak hebben zij van hun hobby, hun liefheb­berij hun beroep gemaakt.

MeMo-Beurs Op 9, 10 en 11 mei as zal in de expohal te Hilversum (pal naast station Hiversum Sportpark) de derde lande­lijke MeMo-Beurs worden gehouden. Aan dit evenement zullen zo'n 150 memo-onder­nemingen en aanverwante projekten deelnemen. Een omlijstend programma, bestaande uit e ~ n tentoon­stelling ,films en lezing­en zotgt .voor de achter­grond informatie. Het geheel wordt gelardeerd met muziek­ensembles met voornamelijk Nederlandse muziek.

**

2 I

Eindelijk is er weer een aktueel en leeshaar boek ver­schenen over marxistische staatstheorie.Het is geschre- ' ven door de Engelsman Gough en het heet The political economy of the welfare state. Gough gaat ervan uit dat de verzorgingsstaat in het ka­pitalisme relatief autonoom is,dat wil zeggen dat de ver­zorgingsstaat relatief on­afhankelijk van de "klassen­strijd" en de "private kapi­taalakkumulatie" opereert.De politiek van verzorgingssta­ten moet volgens Gough weI uit deze twee faktoren wor­den verklaard,maar de mar­xistische verklaringswijze sluit daarbij niet de in­vloed van faktoren als ambte­narenmacht,kiezerswil,poli­tieke ideologie,technische ontwikkeling en konsumptieve behoefte uit.Deze these van de relatieve autonomie van de staat lijkt weinig op­zienbarend,maar heeft toch tot een revolutionaire ont­wikkeling in het marxis­tisch denken over de staat geleid.

De staat als instrument

Gough wijst er namelijk op dat de these van de rela­tieve autonomie een radikale breuk inhoudt met twee tra­ditionele marxistische be­naderingen van de staat.De eerste van deze twee is de instrumentele benadering.Zij is terug te vinden bij Marx en Engels zelf die de "bur­gerlijke staat" typeerden als "het comite dat de geme­ne zaken van de bourgeoisie beheert".In deze benadering wordt elke politiek van de verzorgingsstaat herleid tot het optreden van de belang­hebbende en overheersende kapitalistenklasse.De instru­mentele benadering spoort aan tot de vorming van simpele samenzweringstheorie(bijvoor­beeld een verklaring van de invoering van keynesiaanse ekonomische politiek uit het belang van het monopolie-ka­pitaal) en meer ingewikkelde theorie(bijvoorbeeld de on­derkonsumptietheorie die de overheidsbemoeienis met de

?? --

defensie opvat als een reak­tie op een steeds terugkeren­de stagnatie van het expan­derend kapitalisme dat stuit op de begrensde bestedings­kapaciteit van gezinnen en bedrijven).De simpele kom­plottheorie kan echter de duidelijk zichtbare invloed van de (georganiseerde) ar­beidersbeweging en andere anti-kapitalistische bevol~ kingsgroepen op het staatsop­treden niet verklaren.En de onderkonsumptietheorie mag dan 'een zinnige redenering bieden over de opkomst van de 'warfare state'(met een uit­breiding van de defensie-sek­tor behoeft geen rendabele aktiviteit te worden genatio­naliseerd,zal de meerwaarde­produktie in de marktsektor niet worden geremd en kan de effektieve vraag worden ge­stabiliseerd),maar deze re­denering is in strijd met de feiten.In het licht hiervan komt Gough tot een totale verwerping van de instrumen­tele benadering.

De funkties van de staat

Maar ook een tweede benadering, de funktion~le benadering van de staat,moet het bij Gough ontgelden.De funktionele be­nadering gaat terug tot de op­vatting van Engels dat elke maatschappelijke ontwikkeling in laatste instantie wordt ' gedetermineerd door ekonomi­sche faktoren(de ontwikkeling van de techniek,de arbeids­verdeling enzovoorts).In de funktionele benadering wordt de politiek van de verzor­gingsstaat verklaart uit de funktionaliteit ervan voor de stabiliteit en het voortbe-

staan van het kapitalisme.Bij­voorbeeld de ext erne demokra­tisering van het onderwijs wordt niet verklaard uit het emancipatiestreven van de. ar­beiders maar uit de arbeids­marktbehoefte.De funktionele benadering heeft wijlen Pou­lantzas en vele anderen er toe gebracht om het begrippen­apparaat van de marxistische staatstheorie zodanig te ont­wikkelen dat deze theorie elke empirische inhoud verloor en bovendien even onleesbaar werd als de Nederlandse literatuur­wetenschap en de sociologie van Parsons.Ook heeft de fun­tionele benadering tot een eigenaardige bestudering van de overheidsuitgaven geleid die ten onrechte als empi­risch wordt beschouwd.

Zo brengt O'Connor in The fiscal crisis of the stat;-­(1973) aIle overheidsuitgaven onder met de trits maatschap­pe1ijke investeringen, die de arbeidsproduktiviteit in de marktsektor verhogen(bijvoor­beeld infrastrukturele voor­ziening),maatschappelijke kon­sumptie die de kosten van de "reproduktie" van de arbeids­kracht voor de marktsektor ver­laagt(bijvoorbeeld genationali­seerde gezondheidszorg) en maatschappelijke onkosten die de legitimiteit van het kapi­talisme garanderen ( bijv. kulturele voorziening).Dat is uiteraard een eenvoudige klas­sifikatie van overheidsuitga­ven die hoogstens een begin is van empirische studie van de verzorgingsstaat,maar deze zeker niet kan vervangen.Al met al besluit Gough dan ook tot een afwijzing van de funk­tionele benadering.

Het marxistisch etiket

Op basis van de these van de relatieve autonomie werkt Gough vervolgens een eigen analyse uit van de verzorgin~s­staat die ondogmatisch is.Hij schenkt aandacht aan het ver­band tussen ekonomische groei en de uitbouw van de verzor­gingsstaat,hij bespreekt de . determinanten van de autonome groei van de sociale zekerheid (waaronder de veranderde samen­stelling van de bevolking),hij

trekt het bestaan van een ob­iektieve grens aan de expansie van de kollektieve sektor -het zogeheten draagvlak - in twijfel en hij signaleert het belang van netto-loonmatiging voor het behoud van werkgele­genheid en van de kollektieve voorzieningen(blz.149).Toch bes chouw ik de poging van Gough om een marxistische theorie van openbare financien te for­muleren a ls mi s l u kt.

Ten eerste gebruikt Gough de stelling van de relatieve autonomie om zijn theorie im­muun te maken voor de ervaring. De relatieve autonomie van de verzorgingsstaat zou inhouden dat de staat op lange termijn de belangen van de bourgeoisie dient.Dit zou al blijken uit de personele bezetting van het staa tsapparaat(Gough onderzoekt dit niet maar neemt aan dat overheidsfunktionarissen allen leden,aspirant-leden of syma­thisanten van de bourgeoisie zijn) en uit het feit dat de kapitalisten de dominante be­langengroep zijn(ook dit feit wordt door Gough gewoon aange­nomen).Door geen termijn te noemen is Goughs theorie on­weerlegbaar geworden.

Ten tweede voert Gough langs de keukendeur de in­strumentele en funktionele benaderingen weer in.lnstru­mentalisme is er waar Gough bepaalde staatsinterventies toeschrijft aan belangen­overeenkomsten van kapita­listen en prolctariers die de staat als mid del van be­langenbehartiging zien(blz. 62-69) e n f unctionalis me i s er waar Gough gewaagt van (geheimzinnige) imperatieven van de kapitalistische ka­pitaalakkumulatie waaraan politici en ambtenaren zich kennelijk niet kunnen ont­trekken(blz.39-44).Ik vind het best dat Gough de ver­zorgingsstaat een verschijn­sel met een "kontradiktoir" karakter noemt,maar daar-mee is hij nie t ont s la~en van de plicht om zijn eigen theorie van tegenspraken te ,ontdoen.

Ten derde bedient Gough zich in z~Jn boek(en in een vroeger artikel waarop het boek is gebaseerd) van be­schrijvingen van de histo­rische ontwikkeling van de verzorgingsstaat,die op

zichzelf aannemelijk zijn maar die aIleen vanwege het gehanteerde jargon als marxistisch gekwalificeerd kunnen worden. l k denk vooral aan Goughs beschrijving van processen van marktkoncen­tratie,proletarisering en verstedelijking.Van het ex­klusieve marxisme blijft niet meer over dan een eti­keto

Heel verrassend,zou ik zeggen.Zoals de kapitaIis­ten zelf het kapitalisme ondermijnen,zo begraven marxistische onderzoekers langzaam maar zeker hun staatstheorie.

Jos de Beus

I.Gough,State expenditure in advanced capitalism,New Left Review 92,1975,nr.92, bIz.53-92 I.Gough,The politica l eco­nomy of the welfare state, London and Basingstoke(The MacMilland Press Ltd.),1979

Welke afstuderende bedrijfseconoom m/v denkt aan een marketingfunctie bij Unilever? Een goed idee, gezien het aantal boeiende mogelijkheden binnen het concern . Een korte toelichting maakt dat snel duidelijk . Van het totale pakket merkartikelen in Nederland neemt Unilever een fors deel voor haar reken ing . Veel namen zullen u bekend in de oren klinken , lOals Blue Band, Becel, Omo, All , Unox . Iglo en tientallen anderen . Marktleiders vaak, die hun plaats op het winkelschap s nel verruilen voor gebruik in het huis­houden . Om deze produkten op hun levensweg adequaat te kunnen begeleiden . beschikt Uni!ever over een 40-tal zeifstandige werkmaatschappijen in Nederland . elk verantwoordelijk voor haar eigen produkten. (Achter de schermen klopt daar het hart van een hooggekwalificeerd marketing­apparaat . waarin aile activiteiten rond de produkten geeoerdineerd . begeleid en bijgesteld worden vanaf de lase voor introduktie tot en met consumptie .)

Mocht u een marketingfunctie bij een van onze ondernemingen ambieren , dan krijgt u een bijzonder boeiende job. U bent dan namelijk betrokken bij het concipieren en uitvoeren van be'eidsplannen. die de levensloop van een produkt bepalen . Van bestaande . maar ook van gloed­nieuwe. U werkt nauw samen met onder andere produktontwikkeling , produktie. inkoop . marktonderzoek , het reclamebureau en de bedrijfs­economische afdeling . Een uit­stekende, eigen marketingopleiding in de vorm van seminars traint u daarbij in de specifieke kanten van uw functie

Als deze korte schets uw belang­stelling wekte . willen wij u graag ontmoeten . Orienterend wederzijds en geheel vrijblijvend uiteraard . Ee.n afspraak voor dat eerste g~sprek maakt u met drs . K. de 80er 010-644248

Unilever omvat een indruk­wekkend aantal werk­maatschappijen. In 751anden staan haar medewerkers midden in het dynamische marktgebeuren van alledag. Oit biedt de goede manager hoogst interessante kansen in een veelzijdig concern . Indien u behoefte heeft om gelnformeerd te worden over andere mogelijkheden bij Unilever, dan kunt u vanzelf­sprekend eveneens contact opnemen Belt u dan : 010-644232 .

U Unilever

., ') -.)

brink an's boekhandel

Jodenbreestraat 23 kamer 2386 Amsterdam Tel.: 020 - 525 4024

Commissie Brandt - North-South: a programme for sUrvival

Urgent problems of inequality in the world and the failure of its economic system.

pari Books,1980 f13,55

Peter Robson - The econimics of international integration

A coherent framework for. the analysis of integration iss­ues with referenoe to current European policy issues.

Allen & Unwin, 1980. f26, 65

Economische structuur en milieu, Min. van Vo·'ksgezondheid en Milieuhygi~ne, Productie, milieuveronteiniging en en­ergieverbruik 1973/1 985 .

Staatsuitgeverij, 1979 f16,50

M.A.G. van Meerhaeghe - De vakbondsstkt Politieke conjunctuurcyclus, vermogensverdeling, overheids­uitgaven, gel~~eidsutopie, corporatisme , indu8tri~le pol­itiek, democratie .

Stenfert Kroese, 1980 f29, 50

Belastingtarieven 1980. voorzien van toelichtende aanteKe-~ Gouda Qu!nt-Kluwer, 1980 f13. 50

Willem Vermeend/Flip de Kam - Student & Fiscus Alles over: Studletoelagen, kinderbijslag, eigen inkomsten en belasting betalen.

Bert Bakker, 1980 f14, 90

EKONOMIE

GEOGRAFIE

PLANOLOGIE

SOCIOLOG I E