ROSTRA ECONOMICA

Voorwoord

Zomercursussen

*

INHOUD

Curses aan de " Universite Internationale des Sciences Comparees

pag. 1

2

S. P. Tilenius Kruythoff 2

A.I.E.S.E.C. 1959

Scriptie-enquete

Economie in 16 tekeningen

Bespreking van het supplement "Recht" der Ensie

A. J. C. Kuypers 3

5

8

9

Genootschap Studiecentrum Administratieve Organisatie . J. J. Melzer 10

Lijst van gesl aagden

Bloempje

ge JAARGANG Nr 35

11

12

JULI 1960

P. VEL TH UYS Cz. eCOll. drs.

Repeteert Candidaatsexamen:

Sociale en Bedrijfseconomie

Doctoraalexamen: Bedrijfseconomie

Marnixstraat 290 - Karner 309 - Arnsterdam-W. Spreekuur : Woensdag 3 tot 4 UllT.

Tel. Zaandam (K 2980) 63315, s' avonds en weekend.

p. J. W. R~ Docent Handelswetenschappen

BIESBOSCHSTRAAT 36111 - AMSTERDAM-Z. - TELEFOON 710941

Repeteert voor:

flNANCIElE REKENlUNOE EN VOORTGEIET BOEKHOUDEN

Opleiding voor praktijkexamen boekhouden.

LAFFONT "Geschiedenis van ·Europa en de Europese geest" NerJnlaIllI ~t~ u('wcrking do or Prof. D r . .J. Pre.'Iscr

300 pag. op groot formaat. 700 afb. in ~ klcurcn en zwa.rt-wit , 1·0 pag. kleurenfoto's, 20 pag. register. enz.

Iedere pagina brengt de akti e en schoon­heid van voorbi.i c eeuw en in woord en bccld.

IJ E ,\CADEMtSCH E BOEK WI NKEL

P. H. VERMEULEN n. v. Grimburgwal ]3 t. /o 't Binnengasthuis Amsterdam-C.

Tel. 2.18312 - 241674

ROSTRA ECONOMICA MAAND8LAD VAN DE-STUDIEVERENIGING DER ECONOMISCHE FACU:LTEIT VAN DE UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Redactie: P. Botteljer. P. C. Maljers. J. A. Sillem. Y. B. de Wit. Gelieve stukken voor de redadie bestemd te zendan aan: P. C. Maljers. Nieuwe Herengracht 91. - Voor advertenties wende men zich tot: P. Ribourdouille, Wouwermanstraat 16, Amsterdam-Zuid.

Voorwoord

De aandacht welke de Redactie aan dit nummer van Rostra

Economica gewijd. was voornamelijk gericht op pagina 5, 6, 7 en 8, U zult daar een aantal vragen aantreffen over een onderwerp dat U intensief heeft bezig gehouden of nog bezig houdt: Bedrijfseconomische voor het candi­daatsexamen.

"It is old and plain and silly sooth", zult U verzuchten, of wellicht is dit nu juist waar U jaren op zitten wachten: op deze wijze Uw mening over dit onderwerp te kunnen spuien, Amorfen en ingen, contraminozems en meelopers, allen wordt U uitgenodigd om U te uiten door de vragenlijst te beant-woorden en aan de redadie toe te sturen. V~~r het U in het onzekere over de antwoor-

den welke Uw mening formuleren, ook al heeft U geen mening, wi! de U daarin tegemoetkomen met enkele suggesties op litterair niveau, bijvoorbeeld op vraag wat Uw mening is over de .. ses ailes de geant I'empechent de marcher", of op de vraag wanneer U Uw heeft geschreven: ..1m wunderschonen Monat Mai",

De hoopt dat U zich met serieuze verve op de be-antwoording zult storten, zodat zij beantwoorder de woorden lIAh, bon entendeur, salut!" kan toeroepen,

Zomercursussen

Op de volgende paglna s IS enige ma-len over de mogelijkheden om ge-

de zomermaanden een cursus te volgen in he! bui!enland. Zowel he! ver­slag van de Heer Tielenius Kruythoff over de cursus in Luxemburg als het jaarver­slag van de AIESEC brengen de lezer mogelijkheden voor een seminar, tour of cursus onder het oog. Deze

worden dan ook aanbe-maar dit zijn er slechts drie, waar

een zeer grote keuze bestaat. Enige tijd geleden verschenen in Folia mededelin­gen van de ASV A en het NBBS dat ge­gevens over zomercursussen in de Roe­terstraat zijn. Op verzoek krijgt men daar een overstelpende hoe-veelheid voor aile faculteiten efl aile (de ASV A beschikt een tweetal fikse boekwerken die

auspicien van de UNESCO zijn uitgege< ven, de NBBS over een groot aantal 101-ders). Enige objedieve voorlichting over de kwaliteit van de cursussen is echter n;et aanwezig, zodat men slechts kan gis­sen welke mogelijkheden waardevol zijn.

is dat belangstellenden niet weten waar heen moeten.

Het is 0.1. aanbevelingswaardig dat op de een of andere wijze via de faculteil 01 op een andere manier een lijst wordt aangelegd van die cursussen die als nut­tig kunnen worden aanbevolen. Eventueel zou dil kunnen geschieden d.m.v. gege­vens van degenen die een bepaalde cur­sus gevolgd hebben. Op deze manier zou het voor belangstellenden gemakkelijker worden een keuze te maken, \erwijl meer zekerheid over het resultaat verkregen kan worden.

red.

De economisclw faculteit aan de

"Universite Iniernationale des Sciences Compan?es"

In het laatste nummer van de vorige jaargang wees Rostra op ver-zoek van prof. Hennipman, op moge-lijkheid om deel te nemen aan een zomer­cursus aan de pas opgerichte economi­sche iaculteit van de Universite Interna-tionale des Comparees te Luxem-

Een trok de stoute aan en wist een beurs te be­

machtigen voor deze cursus, hoewel men voorkeur algestudeerd, maar toch ten

candidaat diende !e zijn om toe­gelaten te kunnen worden. Tene:nde de lezers van Ros!ra Economica op de hoog­te te stellen va n het leerplan en de me­thode van deze instelling voor hoger on­derwijs, heelt de redadie bovengenoemde candidandus uitgenodigd tot het neer­

van zijn bevindingen. Redactie

Daar de in 1955 opgerichte laculteit voar vergelijkend recht na drie jaar een Sizonder groot succes bleek te zijn, werd en 1958 besloten tot oprichting van een nieuwe faculteit en wei voor vergelijken­de internationale economie, welke op 10 augustus 1959 door de Luxemburgse mi­'ISler van onderwijs geopend werd. Er '/erd gestar! met 60 studenten uit 16 ver­sehillende landen - waaronder 5 studen­len van aehter het ijzeren gordiJn - en een vaste stal van 4 hoogleraren. De Lu-xemburgse welke als initiatiel-nemer moet beschouwd, heelt

2

alles in het werk gesteld om de organi­satie zo vlot mogelijk Ie laten I nkwartier ingsadressen en F'i'rIf'p'Mrh;,n-

maaltijden waren seerd, Er werd een gebouw om de laeulteit te huisvesten en een kleine bibliotheek werd ingericht waar de voor­naamste litteratuur voor de te behandelen onderwerpen in Ie vinden was. Het leer-plan is de volgende wijze ingericht:

De cursus bestaat uit drie op-zomercurssusen van 7 we-

ken waarin drie belangrijke uit de internationale economische wor-den belicht, te weten Energieproblema­tiek, Internationale monetaire geldpolitiek en Organisatie struduurvorming van supra-nationale In 1959 werd energieproblematiek behande!d en we! op de volgende wijze: Des ochtends werd er college gegeven en des middags werden in het op amerikaanse leest geschoei-de seminarium, opgegeven "cases" behandeld. De colleges werden

17 hoogleraren uit Elk gal een reeks van 5 colleges

gedurende een week. Tijdens de middag­uren bestond er in het seminarium gele-genheid om u'it de voartgekomen moeilijkheden aan de voor te leg-gen. Daarna werden per middag !wee

behandeld die waren de studenten zell en welke

k'ing had den op de probiematiek die in de betreffende week behandeld werd.

Het was de bedoeling dal iedere student drie "cases" maakte in de drie talen: Frans, Duils en Engels ieder een. Ze wer­den nadal ze voorgedragen waren klas­sikaal besproken waarna de professor die de leiding van het seminarium had, een resume of conclusie gal. Gedeeltelijk werd men op deze "cases" beoordeeld.

In de zevende week kreeg men ge­legenheid een mondeling examen al te leggen hetgeen werd algenomen door een commissie (voor elk der drie voer­talen was er een commissie). Het examen duurde een uur en omvatte de gehele slol die tijdens de colleges en in het

A.I.E.S.E.C. Het AIESEC-comite Amsterdam, semen­

gesleld uil vertegenwoordigers van de studieverenigingen van de economische /()culleilen van de Vrije Universileit en van de Universiteit van Amsterdam, heeft het afgelopen jaar 40 Amsterdamse stu­denten (36 in 1958) in de gelegenheid gesteld een stage in een buitenlands be­drill te verrichten, waarvan 26 studenten ingeschreven aan de G.U. Deze studen­ten werden uitgezonden naar Belgie, Ca­nada, Columbia, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Groot­Brittannie, Israel, Italie, U.S.A, Zweden en Zwitserland.

In 1959 liepen 33 bUitenlandse studen­ten (29 in 1958) een stage in bedrijven in en rond Amsterdam. Voor het eerst werd een student tewerkgesteld in een Twents bedrijl. Hoewel de uitwisseling van stageaires basis van wederkerig­heid plaats vindt, er een verschil in aan­tal uitgezonden en ontvangen studenten, veroorzaakt door het alzeggen van enkele buitenlandse studenten.

Ondanks de behoorlijke vooruitgang t.o.v. 1958, moesten wederom tal van ge­gadigden voor buitenlandse stages teleur­gesleld worden. In het bijzonder aan de aanvraag voor wetenscha ppelijke stages en voor praktische bedrijlsstages in Scan­dinavie, Groot-Brittannie en Amerika kon lang niet voldaan worden.

Het algelopen jaar wist het AIESEC­comite 2 wetenschappelijke stages in Is­rael te verkrijgen. Daartegenover staat dat de 2 stages in Frankrijk niet langer erkend konden worden, zodat het totaal ailrdal wetenschappelijke stages op 6 ge­handhaald bleef, n.l. 2 in Israel, 2 in Duitsland en 2 in Engeland.

Daartoe in staat gesteld door een sub­sidie van de Amsterdamse Universiteits­vt;"reniging, kon het Amsterdamse comite traditiegetro'uw wederom vee I aandacht besteden aan het organiseren van bijeen­komsten en excursies voor de buiten­landse stageaires in Amsterdam en om-

seminarium was behandeld. Hierna volg­de de eindbeoordeling.

Tot de voordelen van deze cursus mag gerekend worden het in hoge mate ge­specialiseerde onderricht dat men krijgt doordat hoogleraren uit verschillende landen hun licht over de behandelde ma­terie laten schijnen. Een nadeel, echter, vormt de talenbarriere die het contact tussen de studenten beperkt.

Desalnieltemin kan men spreken van een succesvol begin van deze nieuwe faculteit aan Luxemburgs Internationale Universiteit.

S. P. Tidenius Kruytholl.

verslag 1959

geving. Zo werden excursies gemaakt naar Werkspoor, N'o.S.M., Unilever, D.A.F., de Amsterdamse effec!enbeurs en enige bierbrouwerijen. Verder werden er wekelijkse bijeenkomsten gehouden in het . Studentenhotel.

Behalve de uitwisseling van stageaires tussen een steeds groeiend aantal landen

thans zijn 24 landen met ca. 200 lacul­teiten en hogescholen bij de AIESEC aan­gesloten ,organiseert deze internatio­nale studentenorganisatie ook seminars en study tours, toegankelljk voor studenlen van aile aangesloten scholen. Zo werd in 1959 van 12 tot 22 april een study tour gehouden In TUrijn-Milaan-Genua, enige E.E.G.-problemen behandelend, waaraan 2 Amsterdamse studenten deelnamen, en van 24 augustus tot 1 sept. een Seminar over pian-economic te Zagreb (Joegosla­vie), waaraan ook 2 S.E.F.-Ieden deelna­men. (Deze seminars en study tours zijn steeds bijzonder geslaagd en daarom be­veel ik in Uw belangstelling aan de dit jaar plaatsvindende study tour in Grieken­land, mel o.a. bezoeken aan tal van oude klassieke steden, en een zeer interessant seminar over internationale handel te Kopenhagen. Beide evenementen vinden in augustus plaats).

De vooruitzichten voor 1960 schijnen zeer gunstig. Niet aileen zijn de beschik­bare stages aanzienlijk in aantal toege­nomen, maar ook is het aanbod van en­kele landen groter dan in voorgaande jaren. De wetenschappelijke stages blij­yen een moeilijk punt vormen, evenals de praktische bedrijfsstages in Scandina­vie en Engeland, waarnaar steeds zeer veel vraag bestaat in Amsterdam.

De verwachting bestaat, dat dit jaar aan de aanvraag voor praktische bedrijls­stages in de meeste Europese landen in redelijke mate voldaan kan worden.

Tenslotte wil ik namens het AIESEC­comite Amsterdam Prol. Dr. J. F. HaccoO danken voor zijn steun aan ons werk.

A J. C. Kuypers.

3

OVER HET "ZICHZELF KUNNEN ZIJN"

Hoe kan ik in tevredenheid leven en werken,

hoe kan ik mijzelf in deze wereld ontplooien " rie·

daar de vraag, waar elk mens al in de lente van zijn

bestaan mee te maken krijgt. Vroeg of laat (soms te

laat) ontdekt hij dan, dat hij zichzelf moet kunnen

zijn - dat hij moet leven en werken, zoals zijn aan·

leg en karakter hem dat gebieden. Kortom: dat hij

geen jager moet willen zijn, als hij bijziende is; geen

stalknecht als hij een groot schrijftalent heeft.

Er zit heel wat vast aan dit onderwerp. Bij Uni­

lever heeft men er dagelij ks in al zijn ingewikkeld-

4

heid mee te maken. De opvatting van Unilever is,

·dat elke medewerker in staat moet worden gesteld

zijn persoonlijkheid en zijn gaven in zijn werk tot

ontplooilng te brengen.

Wic dit doct immers, verricht zijn arbeid met

vreugde, presteert meer voor zichzelf, en voor de,

onderneming, van welker team bij dee! uitmaakt.

Zulke teams, waarin persoonlijke aan!eg en eigen

initiatief aile kansen krijgen, vormen de ruggegraat

van de, over de gehele wereld vertakte, Unilever·

organisatie.

~ ~ I'UBLlKATI.B VAN imtLEVER N.V.ROTTERDAM

,

Ben enqwUe ouer de candidaatsscriptie

Ais je weet, dat de docent een

met een moraal hoger waardeert dan een

zonder, dan schrijf je er een met. lets

derge'lijks is typerend voor de mentaliteit

waarmee veel candidandi hun candidaats­

scriptie schrijven,

Bij de, redac!ie van Rostra heerst al

sinds lang een gevoel van onbehagen

rond dit verplichte werkstuk en tevens

vermoedt zii, dat deze gevoelens niet

uitsluilend in haar eigen kring leven, De

bedoeling van dit artikel is een formu­

leri ng' Ie geven vande bezwaren tegen

de hUidigevorm en inhoud van deze

scriptie en te onderzoeken wal de oorzaken

van de bovenbedoelde mentailieit kunnen

zijn, Aan de hand van onderstaande en­

quete hoopl de redactie Ie kunnen vast­

stellen in hoeverre haar mening door de

studenlen wordt onderschreven om in het

ge;val dat er hiertoe duidelijk aanleiding

zou blijken te bestaan enkele suggesties

te doen aan de faculleil om de eisen

voor deze scri ptle meer in overeenstem­

ming ,te brengen met redelijk geachte

verlangens der sludenlen.

Vooropgesteld zij, dat het te eenzijdig

zou zijn de oorzaken van genoemde on­

tevredenheid uitslu itend te zoeken bij de

onjuiste eisen voor de scriptie, Het is

natuurlijk waar, dat een goede student

met de juiste instelling ook onder minder

gunstige omstandigheden een goede

scriptie zal schrijven, evena!s het omge­

keerde. T och impliceert deze waarheid

allerminst, dat deze omstandigheden, i.c.

de eisen voor de scriptie van secundair

belang zouden zijn. Een zinvolle vorm en

inhoud kunnen zelf ook wei degelijk tot

een juiste mentaliteit bijdragen.

T ussen haakjes zij hier opgemerkt, dat

het de redactie is gebleken, dat veel can­

didandi onvoldoende gebruik maken van

of op de hoogte zijn met de hulp, die de

daarvoor aangewezen assistenten bij de

voorbereiding en samenstelling van de

scriptie met grote welwillendheid verle­

nen. Het komt te vaak voor, dat een stu­

dent de door hem beschreve'n bedrijfstak

in feite niet eens bezoekt of in het be­

zochte bedrijf niet of onvoldoende met

de voor hem geschikte personen in aan­

raking komI. In zulke gevallen kan een

introduc!iebriel van of bemiddeling door

de laculteit meestal wei het gewenste

contact bewerkstelligen.

Alvorens haar bezwaren te lormuleren

betuigt de redac!ie haar instemming met

het beginse!, dat de candidandus een be­

paalde bedrijfstak als uitgangspunt voor

zijn beschouwing neemt en dat hij op

eigen houtje enige emplrische kennis

moet zien te vergaren, daarbij blijk ge­

v~nd van een actieve beheerslng van d~ theorie. Gezien he! leit, dat de econo­

mische opleiding voor het candidaatsexa­

men een overwegend bedrijlseconomisch

karakter heeft .is het misschien niet realis­

tisch om het alternatief van een sociaal­

economische scriptie open te stellen.

Nochtans is deze mogeliJkheid het over­

wegen waard .. Wel is he! mogelilk en

n32r het oordeel van de redactie gewenst

om binnen het kader van de huidige

scriptie enige accenten te verleggen in

sociaal-economische richting. Het zaJ van

de mate van deze accentverschuiving af­

hangen of het juist is, dat de scripUe aan

een bepaaJd tentamen blijlt gekoppeld en

of het misschien wenselijker is het maken

van scriptie uit te stellen tot een iets

'rijper stadium van de candidandus en haar

Ie plaatsen rechtstreeks. voor he! caodi­

daatsexamen. De beoorde\lng van de

scriptie zou· kunnen blijven berusten bij

een aantal medewerkers van het Econo­

misch Seminarium, die in de toekomst

tevens rekening zouden kunnen gaan hou­

den met de eisen van andere hooglera­

ren. Het behoelt nauwedijks vermelding,

dat het de facto voor een enkele hoog­

leraar toch reeds lang onmogeJijk is om

aan de grote stroom van werkstukken de

vereiste individuele aandacht te schenken.

Hoevyel in het voorgaande reeds enkele

bezwaren en suggesties vervat zijn wil de

redactie hiervan nog een duidelijke sa­

menvatting geven. Zij is van mening, dat

de scri ptie in zeer veel gevallen niet of in cnvoldoende mate bijdraagt tot de we­

tenschappelijke vorming van de student,

doch integendeel zelfs zijn wetenschap,

5

pelijke (lnvolwassenheid kan bevorderen

om de volgende redenen:

A. De eisen zijn te uniform en te zeer

ges!andaardiseerd, waardoor de creativi­

leit van de auteur to! een minimum wordl

en in de meeste gevallen de

slimulance en de noodzaak tot een per­

soonlijke verantwoording van het

vene ontbreekt.

B. Het voorgeschreven procede van

behandeling van hel gekozen onderwerp

geeft aile aanleiding tot he! plegen van

ordinair of verkapt plagiaat, waardoor een

auteursmentalilei! kan ontstaan van een

uiterst tWijfelachtig gehal!e. Dat geheel

of gedeeltelijk onzelfs!andig werk eerder

tot de regel dan tot de uitzondering be­

hoor! is een publiek geheim en het moet

de facu Itei! na aan het hart liggen te

trachten hierin verandering te brengen.

C De empirische zin van de auteur

wordt - zo deze al aanwezig is Lp.v.

gestimu leerd van stonde af aan gefrus­

Ireerd, omdat hi] van de door hem waar­

genomen werkelijkheid slechts het voor

de econoom van secundair belang zijnde

technische produdieproces moet weerge­

ven. De organisatie van de bedrijfsecono­

mische calculaue dient hij aan de hand

van deze beschrijvi ng in een pre-fabric­

ated corset Ie wringen zonder dat hij hier­

voar enige notie behoeft te hebben van

de in de praktijk in gebruik zijnde me­

thoden. Het schrijven van de scriptie

wordt hierdoor veela I beperkt tot het toe­

passen van een techniek. Een toetsing

van de theorie aan de practijk en om­

gekeerd zou waarschijnlijk vormender blij­

ken te zijn dan een klakkeloze toepassing

van de theorie. Het zou dus naar het

oordeel van de redactie wenselijker zijn

indien de student een critische

king moest geven van de door hem in

theorie geleerde verbizonderingstechniek

m~t de vervangingswaarde als basis voor

de calculatie, met de in de practijk van

het door hem bezochte bedrijf gevolgde

techniek alsmede de motive ring hiervan.

Om enige nadere inhoud te geven aan

de sociaal-economische accenten, waar­

van in het voorgaande sprake was, noemt

6

de redactie de mogelijkheid van een ana­

lyse van de mark!vorm(en), waarbinnen

zich de ruil en de prijsvorming van de

producten van het bezochte bedrijf af­

speeit, alsmede een onderzoek naar de

aard en de mate van de concurrenlie en

andere facloren, die de marklpositie en

-stralegie van het bedrijf be'invloeden.

Het zou misschien wenselijk zijn als de

scriptar zijn onderwerp iels minder kos­

ten- en iets meer markt-minded Ie lijf

ging.

Om misversland te vermijden zij hier

uitdrukkelijk gesteld, dat het geenszins de

bedoeling van de redactie is de scriptie­

eisen in lotaal zwaarder te maken dan

tot nu toe hel geval is. Zij is er zich van

betwust, dat indien er nieuwe hoofdsluk­

ken bij zouden komen, deze ten kosle

van enkele paragrafen uit het huidige

tweede hoofdstuk zullen moeten worden

ingelast. Voor evenluele hoofdstukken of

paragrafen over de hierboven genoemde

onderwerpen zullen niet zulke keurige

schema's van behandeling kunnen worden

opgesteld, waardoor de eisen voor de

scriptie noodzakelijk minder gestandaar­

diseerd worden en de inhoud van het

werkstuk meer gedifferentieerd zal kun­

nen zijn. Hiermee wordt mogelijk wei iets

verloren maar naar de men',ng van de

redaclie waarschijnlijk meer gewonnen;

een gro!ere vrijheid geeft in de regel

meer bevrediging van hel werk; een per­

soonlijker werkstuk met minder kans op

plagiaat; een "Economische beschrijving

van het bedrijf" (de tile I van het huidige

tweede hoofdstuk), welke meer allround

is dan deze lite I doe! vermoeden; bevor­

dering van de empirische en critische zin

van de student, welke geest voor de be­

studering van de economische wetenschap

van niet Ie onderschatten belang is.

De redaclie verzoekt de lezer onder­

staande vragen zoveel mogelijk in te vul­

len naar de mening, die hij reeds v66r

het lezen van deze ter inleiding en ver­

antwoording van de enquete bedoelde

bIOschouwing. lij spreekt tevens de hoop

uit, dal ook candidaten, die bij deze

kwestie geen rechtstreeks belang meer

hebben, toch zullen medewerken. In een

van de volgende afleveringen van Rostra

zal de uitslag worden bekend gemaakt.

J ,

1. Is Uw candidaatsscriptie reeds goedgekeurd, zo ja in welk jaar7

.. 2. Welke bedrijlstak heel! U gekozen, door welke molieven heel! U zich bij Uw keuze

lalen leiden 7

3. Bent U ontvangen door een 01 meer bedrijven. €;en / meer I).

4. Op welke wijze bent U daar ge'introduceerd? eigen initiatief / bemiddeling van de

faculteit I).

5, Heelt U hel technisch produclieproces gezien?

6. Met welke lunclionarissen van het bedrijf heeft U gesproken en waarover7

7, Bent U tevreden over de aan U verstrekte inlichtingen 7

8, Heeft U met plezier aan Uw scriptie gewerkl?

9, Heelt U door het maken van de scriptie een beter inzicht gekregen in bedrijfsecono­

mische, problemen?

10, Is samenstellen van de scriptie om eventuele andere redenen nuttig voor U geweest?

11. Onderschrijft U de strekking van de door de redaclie gelormuleerde bezwaren tegen

de huidige opzet van de scriptie7 Vindt U deze Ie sterk / juisl / te zwak /onjuisl I).

12, Hebl U zelf nog andere bezwaren. zo ja welke 7

7

13. Onderschrijft U de door de redactie geformuleerdeaccentverschuivingen in sociqal­

economische richting?

•

14. Bent U voorstander van het opensteilen van het alternatief van een sociaal-econo­

mische scriptie?

15. Acht U her wenselijk dat de scriptie geschreven wordt na de tentamina bij Prof. Mey

en Prof. Delfgaauw?

16. Is de bespreking van de scriptie instructief geweest?

I) Doorhalen wat niet van toepassing is.

S.v.p, ingevuld opsturen naar de redactiesecretaris, P. C. Maljers, Nieuwe Herengracht 91.

ECONOMIE IN 16 TEKENINGEN (%es en tWintig.te aflevering).

O. SOG-LoOW

Verticale verspilling

8.

Bespreking "Recht. van het supplement

Poliliek" der ENSIE Staat en

"Het recht is met de maalschappii -steeds in ontwikkeling". Mel deze zin begint Prof. Valkhoff het door hem ver­zorgde supp:ement op het onderdeel "Recht, Staat en Politiek" van de Nederiandse Systematisch En. cyclopedie". En het is niet verwonderlijk, zoals telkens weer uit hel behandelde blijkt, dat juist daar, waar hel rechl raak­vlakken mel de economie heelt, de meeste verc'nderingen plaats hebben. Zo deed de toenemende hoogbouw de wetgever d", horizontale scheiding van ei;Jendom, die het b.v. mogelijk maakt een flat in eigen· dom te hebben, aanvaarden. Het spreekt v2nzelf, dat hiermee een geheel van begrippen, d'e met eigendom in ver­band gebracht kunnen worden, zoa's ve'· zekering, rechten van hypotheekhouders, de erfpacht moesten worden Maar ook zonder

doet het economisch zijn in­gelden. De rechtspraak weet in het

langzamerhand wat gehavende geboClw van ons B.W. wei een gac1tje te vinden om de gewijz:gde maatschap::;elijke be­hoeHen recht te doen wedervaren. Een sprekend voorbeeld de z.g. eigendoms­overdracht tot zekerhe:d van onroerend goed, ook we' bekend onder de naam van bierbrouwerscontract. Dit instituut vond sinds de oorlog in de rechtspraak een verdere erkenning.

Dat ook de gehuwde vrouw handel'ngs­bekwaam kan zijn, was tot het maatschap­pelijk leven tenslotte wei doorgedrongen Nu is dit ook officieel erkend in de vorrn van een nieuwe rechtsregeling, waarbij de handelingsonbekwaamheid van de ge­huwde vrouw werd 0p;Jeheven. Deze opheffing bracht verschillende gevolgen met zich meco. De echtgenoten behoeven o.a. elkaars toestemming voor hel doen van niet gebruikelijke of bovenmatige gil­ten. Vooral dat '1iet gebruikelijke zal nog wei eens tot confiicten aanleiding kunnen geven. Huwelijksvoorwaarden kunnen nu ook, onder bepaalde condities, tijdens het huwelijk gemaakt worden. Hier zullen de­genen, wier aanvankelijk idealisme in het huwelijk wat is bekoeld of wier maatschap. pelijke positle is veranderd, gebruik van kunnen maken. Zo is alvast een van de gedeelten uit ons recht, die het minst met de gewijzlgde opvattingen in overeenstem­ming zijn, vervangen en kan het aldus gestutte gebouw van ons vertrouwde B.W. de lange tijd, die ons nog wei van het nieuwe zullen scheiden, beter doorstaan.

De toenemende integratie van Europa en de wereld brengt natuurlijk allerlei

problemen op rechtskundig geb:ed met zich mee. I n elk land heeft men weer andere oplossingen voor dezelfde proble­me'1. Er wordt echter In toenemende male naar gestreefd h:er tot een harmonisalie te komen. Op de z.g. Haagse conferen­ties, die in 1951 en 1956 zijn gehouden en waaraan door 20 landen werd deel­genomen, zijn by, ontwerpverdragen op­geste;d over koop, vennootschappen, pro­cesrecht en 2liimenlatie voor kindere,.

Het 221 wei niemand verbazen, dat ook het strafrecht ultbrelding onderging. De toenemende gecompliceerdheid van het leven maakt steeds meer regelingen, voor· al op econom:sch gebied, noodzakelijk En waar regelingen zljn, zijn overtredin­gen. De Wet op de economisch de!iclen van 1950 bracht eenheid in deze malerie,

'de opsporing, vervolging en van economische de~lcten.

Over belastingrecht kwam :n dit supplement cen geheel nieuwe bijdrag" tot stand. Het is een du idelijke en be­knop:e uiteenzetting geworden over de verschillende soorlen belas:ingen en de diverse manieren van helling, vens een theoretische fundering geven. Voor hen, die het tentamen tingrecht niet doen kan het een indruk

van dit, tegenwoordig zo belang­deel va'1 het recht.

Een gebied waar de sarnenhang van economie en recht wei heel duidelijk tot uiting komt, is het, vooral in de laatste tienlallen jaren tot ontwikkeling gekornen, sociaal-economische recht. Tot de belang­rijkste van de op dit gebied na de oorlog tot stand gekomen welten behoort de 'vVet op de economischco meded!nging uit 1956, die het O.m mogelijk maakt economische machtsposities te

We zagen het: "Het is met de maatschappij steeds in ontwikke­ling". Dat het recht soms op de maat· schappelijke onlwikkeling vooruit loopt en deze ontwikkeling in een bepaalde rich­ting probeert te stuwen blijkt ook bij het administratieve of bestLiursrecht. Hierover zegt Prof, Valkhoff o,m .. "Het nieuwere recht is veel meer da n het ou de resu !taat van bewust rechtscheppende arbeid, en minder het resultaat van eeuwenlange ge­leidelijke groei, die aan de wetgever in belangrijke mate slechts de taak van het vinden, het registreren in ordelijk verband van het recht overliet." En even verder: "Het (nieuwere recht) zoekt veeleer ver­houd;ngen te ordenen, die van vandaag op morgen en van hier tot ginder een geheel gewijzigd aspect kunnen verto-

9

nen," Een voorbeeld van dergelijk recht in wording is de ontwerpwet op de ruim­telijke ordening,

In het bovenstaande heb ik enkele trel­fende facetten aangeroerd van het vele, wat Prof, Valkhofl in het Supplement op de ENSIE behandelt. Prof. Valkhofl geeft daar beknopt en duidelijk de belangrijke veranderingen van de laatste tijd in ons recht weer. En hel is bepaald geen dorre opsomming. Juist door het leggen van

verbanden met de economische en maat­schappelijke ontwikkeling is dit supple­ment zeer leesbaar geworden, Het komt natuurlijk pas tot zijn recht na lezing van het deel van de ENSIE waarop het betrek­king heel!. Hen, die de studie van het rechts iets ruimer willen opvatten, dan de bij ons gebruikelijke "handboeken" toe­laten, kan het lezen ervan zeker worden aanbevolen,

Genootschap Studiecentrum voor administratieve automatisering.

Zullen wellicht binnenkort candidandi een zelfgeconstrueerd computertje als werkstuk moeten inleveren instede van eens anders scriptie 7 Zal weldra de tijd gekomen zijn dat men geacht wordt ter eerstejaarstoets zijn kennis te komen spuien met behulp van een draagbaar eletronenponsertje (uiteraard tevoren van seminariumwege verzegeld teneinde frau­duleus aansluiten van spiekpanelen te voorkomen)7 Komt het misschien ooit zover dat geen student een ponsband­koppeling met het magnetisch geheugen van zijn repetitoriirma zal kunnen ont­beren? Ja, zou men misschien zelfs de administratie van het bureau exam ens kunnen moderniseren, zodat deze instan­tie enige gegevens kan vasthouden en het niet meer nodig zou zijn voor elk tentamen opnieuw zijn (vervalste) exa­menkwitantie te produceren en enige ma­len per jaar hetzel/de geboortebewijs Ie overleggen? Dit alles klinkt zeer onwaar­schijnlijk, maar behoort toch zeker niet tot de onmogelijkl!eden, Er zijn in de economische weter,schappen specialismen ontstaan, die een dermate stormachtige ontwikkeling te zien geven, dat hiervan zelfs in de nabije toekomst de meest lan­tastische resultalen verwacht kunnen wor­den, T 01 die thans reeds onmisbare en nog dagelijks in belangrijkheid toenemen­de terreinen moet zeker de administra­tieve automatisering gerekend worden,

Wij kunnen er trots op zijn, dat onze faculteit deze tendenties vroegtijdig heeft ingezien en er zich met voorbeeldige energie op heeft geworpen deze ontwik­kelingen te bestuderen en zoveel moge­lijk te stimuleren, Zo werd hier het ini­tialief genomen tot oprichling van een instituut dat in haar opzet enig is in Europa en dat in nog geen twee jaar tijds is uitgegroeid tot een internationaal res­pect afdwingende organisatie: de "Stich­ting studiecentrum voor administratieve

10

automatisering" onder voorzitterschap van Pro/' Dr, H, J van der Schroef/, Het di­rectorium wordt gevormd door Pro/. R. W. Starreveld, A. B, Frielink en Dr. M. Euwe, De oprichting werd mogelijk ge­maakt door medewerking van overheid en bedrijfsleven.

Het studiecentrum bracht in de korte tijd van haar bestaan reeds een omvang­rijke bibliotheek bijeen, die op indrukwek­kende wi]ze wordt gecatalogiseerd. Om­vangrijke onderzoekingen worden gedaan en reeds konden verschillende belang­rijke studies en rapporten worden gepu­bliceerd. De stichting verzorgt boven­dien d,m,v. cursussen objectieve opleiding van deskundigen op het gebied der in­formatieverwerking. Deze cu rsussen voor­zien in een grote behoefte, daar bi] de scholing die de kantoormachine-industrie zelf verzorgt het commerciele element wei nooit geheel te elimineren zal zijn, Het studiecentrum bracht een samenbun­deling tot stand van de beste krachten die ons land heeft op het gebied van de administratieve organisatie en dit waar­borgt dus ook voor de toekomst een be­langrijke functie in de ontwikkeling op dit terrein.

Van al deze schone zaken kon tot heden de student slechts indirect profi­teren. Op de eerste plaats ~d gebaat het contribuerende bedrijfsleven, dat daar­tegenover met haar bijdragen een onmis­bare steun was in het zich ontplooien van het studiecentrum, De Wet op de Stichtingen kent bovendien geen plaats toe aan "natuurlijke personen", waartoe (althans in juridisch opzicht) ook stude­rcnden behoren, He! is verheugend dat men desondanks een constructie heel! gevonden, waarbij het mogelijk is gewor­den dat ook anderen dan de aangesloten !'-::hamen kunnen profijeren van het vele goede dat het studiecentrum bied!. Hier­toe heeft de zelf nog jonge stichting het

leven geschonken aan het "Genootschap studiecentrum voor adm: nistratieve auto­matisering" (Stadhouderskade 6, Amster­

een veren;g;ng, die voor ieder toe­is, Hierdoor wordt persoonlijk

contact mogelijk met hen, die reeds in deze sector werkzaam zijn en wordt ook het recruteren van nieuwe belangstellen­den mogelijk, Dit is van groot belang, irr",ers mel de grote vlucht die de admi­ni3lratieve automatisering neemt stijgt de behoefte aan mankracht in aile geledin­gen van he! informa!ieverwerkende appa­rElat. Een tweede doel tot oprichting van het qenoo!schap vormde de wens te kun-nen beschikken over een voor in-ternal'onale contacten op terre'ln, Met dit oogmerk werd als tweede naam ge­Kozen "The Netherlands Data Processing Society", Hiermede wordt tevens de geest­verwantschap aangegeven met de Data Processing Society, de administratief richte sectie van de British Society,

Het nieuw opgerichte kreeg al ~ eerste bestuurderen de heren H, Reim':Jd, W, Blo!.:huls en Prof, R. W, Starreveld, He! lig! in de bedoel:ng dat het bestuur zal worden uitgebreid door de algemene ledenvergadering, die over enlge tijd voor he! eerst zal bijeenkomen,

Op deze eerste vergadering zal men levens he! ongetwijfeld Interessante ver­slag kunnen beluisteren van de voor de stichting gemaakte studiereis naar de Ver­enigde Staten; Dr, 1'1, Euwe zal bij die gelegenheid zijn reiservaringen vertellen,

toetreding tot he! Genoot-schap de weg naar leeszaal en bib!iotheek, geeft recht op het kende tijdschrift "Informatie" en schept voor studenten bovendien de gelegenheid op be.:Jaa!de voorwaarden deel te nemen aan de te geven cursussen, AI deze faci­liteiten kan men zieh verwerven voor het geringe bedrag van f 7,50 (f 15, voor niet studerenden), een in-

die zeker gewettigd is, DE belegger ter beurze speurt

naar groeifondsen, zo zal ook de eeo-noom zich toeleggen die vakken, die een grote toekomst Degene, die daarbij de administratieve automatisering kiest, wedt zeker niet op een verkeerd paa rd.

lidmaatsehap van de nieuwe vereniging en intensief benutten van de daaraan ver­bonden voordelen kunnen dan ook niei genoeg worden aanbevolen,

j, j meltzer (onverkort. Red,)

LUST MET GESlAAGDEN over de periode 16·12-'59 tot 5·7-'60 .

CANDIDAATSEXAMEN

1708 16-12-'59 P Ribourdouille 1734 18-3-'60 J A. Nijboer 1709 J. Wisselink 1735 5-4-'60 L. J, J, Boer 1710 W, Kaufmann 1736 J. van Ommen 1711 G. F, van limborch 1737 '60 A. J. de Jager

van der Meerseh 1738 R, L, M. Verhoeven 1712 17-12-'59 E. Kro! 1739 Ch, p, Sirag 1713 J, F, Bakker 1740 Ch. E. A. H. Marres 1714 G. p, H, Rosen 1741 '60 D. J. Wolfson 1715 J Wolfrat 1742 H. I. 1716 " A. J 1'1, van der Laar 1743 " K, Bakker 1717 18-12-'59 J R. Wolfensbergen 1744 14-6-'60 K, L. van Drooge 1718 W, H. Kool 1745 R. Bos 1719 " J A. A. de 1746 P Kors 1720 29-1-'60 Th. M. E. 1747 21 '60 A. M. Dierick 1721 J Polak 1748 L. Bink 1722 1'1, L, R, la Fontaine 1749 F. Hoek 1723 D. F, Sehonbach 1750 " A. 1'1, A. J. Leenaers 1724 J. C. Kroes 1751 24-6-'60 H. Caland 1725 '60 F, J. Kuilman 1752 C. A. Burk 1726 J. J Meltzer 1753 A. P. Ch. M. Staal 1727 R, H, Marseille 1754 " J, W. F, Mebus 1728 " R, van den Berg 1755 4-7-'60 A, Zewusler 1729 11-3-'60 p, Slek 1756 N. R, van Zijp 1730 F. E. van Dijk 1757 H. G, Falke 1731 " R. Mudde 1758 H. 1'1, L, Pieterse 1732 18-3-'60 B. C. Haacker 1 p, J Borst 1733 Th. H, H, Taggenbrock R. R. Grijsen

11

VERVOLGLIJST VAN GESLAAGDEN

1761 5-7-'60 Th. B van der Werf 1762 R. K. T eszler 1763 R. Nagtzaam 1764 G. J. Wiegmans 1765 J. H. Vlam 1766 W. J. Brinkman 1767 G. J. M. Pronk

DOCTORAALEXAMEN

998 16-12-'59 E. den Dunnen 999 " Y. Passchier

1000 19-12-'59 F. J. H. Schuurman 1001 J. G. L. Verdurmen 1002 " E. A. Blufpand 1003 18-12-'59 H. van der Wees 1004 8-1 '60 J. van Veen 1005 29-1-'60 M. M. Gerla 1006 5-2-'60 H. Loen 1007 17-3-'60 R. E. Ch. Tjong-A-Hung 1008 23-3-'60 F. Beukers 1009 4-4-'60 E. H. Alink 1010 8-4-'60 J. A. H. Lyppens 1011 " W. J. Vinke 1012 29-4-'60 R. P. J. van Tetlerode 1013 6-5-'60 N. P. Terpstra 1014 20-5-'60 G. H. Dik 1015 24-5-'60 J. Ph. Wolff 1016 31-5-'60 J. E. Dijkstra 1017 H. Cohen

1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030

3-6-'60 Y B. de Wit, cum laude 11-6-'60 R. R. A. A. Brown

" B. Scheepmaker 18-6-'60 F. E. M. Schlatmann 24-6-'60 J. Lastdrager 27-6-'60 Mej J. H. Mey

H. Smit J. A. W. Groenewegen I. M. Philips B. Kruijt

'60 S. J. Wiggers " W. S. Franken

4-7-'60 J. B. van der Veeken

ACCOUNTANTSEXAMEN

26-11 '59 H. H. J. Nordemann 10-12-'59 G. J. van Zadelhoff

R. A. M. van der Hart B. A. Bijl

'60 A. Happe 23·2-'60 W. Venker 8-4-'60 R. J Niehe 1·6-'60 F. H. M. Eskens 4-7-'60 L. D. Oosterveld

BACCALAUREAATSEXAMEN

5-3-'60 C Th. O. Mulie 31-3-'60 W. Back 4-7-'60 K. L. Petersen

COLLEGEBLOEMPJES

Collegebloempjes over de Weledelgeleerde Heer A. Heertje ec. drs. inzenden

Door 1 juli 1960

12

Opleid ing voor

Tentamen en Praktijkexamen Boekhouden

A. VAN DER KUIJ, Leraar M.O. Handelsw.

Utrechtsestraat 132, Amsterdam-C., Tel. 245079

w. GRADER Econ. Drs

repeteert

Doctoraal examen: Sociale en Bedrijfseconomie

ROERSTRAAT 102 hs

TELEFOON 717915

K. DE POUS ECON. DRS

repeteert voor

CANDIDA A TS- EN DOCTORAAL-EXAMEN

de onderdelen

SOCIALE ECONOMIE EN BEDRIJFSECONOMIE

Nieuw adres: DIEPENBROCKSTRAAT 18 Telefoon ongewijzigd: 71.55.88