15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

15
ZZP’ers in middelgrote en plattelandsgemeenten Barbara Heebels en Ruud Dorenbos Platform31 KING Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening: Gemeenten en zzp'ers, Almere

Transcript of 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Page 1: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

ZZP’ers in middelgrote enplattelandsgemeenten

Barbara Heebels en Ruud DorenbosPlatform31KING Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening: Gemeenten en zzp'ers, Almere

Page 2: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Aanleiding onderzoek

• Forse groei zzp’ers: van 330.000 in 1996 naar ruim 800.000 in 2014

• Implicaties voor de arbeidsmarkt en de arbeidsverhoudingen:

• Verborgen werkloosheid

• Vermoeden van schijnconstructies

• Veel zzp’ers met een laag inkomen

• Grote diversiteit: dé zzp’er bestaat niet

• Recentelijk veel onderzoek en discussie, maar weinig richt zich op de lokalesituatie en beleidsvraagstukken

Page 3: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Onderzoek: rol en houding gemeenten jegenszzp’ers

Van landelijk beeld naar lokale inzichten + handvatten voor beleid

Dit onderzoek: middelgrote gemeenten en plattelandsgemeenten (waaronderkrimp/anticipeergemeenten)

- Dataonderzoek en deskresearch: beeld van aantal zzp’ers en achtergrondkenmerken inbetreffende gemeenten + vergelijking met G32, G4 en landelijk beeld

- Kwalitatief onderzoek: dmv interviews met gemeenten, zzp-vertegenwoordigers en expertsinzicht in beleidspraktijk: 8 middelgrote en 8 plattelandsgemeenten

Page 4: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Van landelijk beeld naar verschillen tussengemeenten…

- CBS data 2011 en 2013:inkomensstatistiek

Inzicht: wie zijn zzp’ers? + wat ishun positie: geslacht, leeftijd,etniciteit, inkomen, sector,hoofdkostwinnaar?

vergelijking middelgrote enplattelandsgemeenten onderling envergelijking met G32, G4 en hetlandelijk beeld

Page 5: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

% zzp'ersNederland 9,0G4 10,0

G32 7,4Middelgrote gemeenten 8,8Plattelandsgemeenten 11,7

Page 6: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

G4

G32

Middelgrote gemeenten

Plattelandsgemeenten

Leeftijdsopbouw zzp'ers 2013

Tot 25 jaar 25 tot 45 jaar 45 tot 65 jaar 65 jaar of ouder

Page 7: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

G4

G32

Middelgrote gemeenten

Plattelandsgemeenten

Sectorverdeling zzp'ers 2013

Landbouw, bosbouw en visserij Handel, vervoer en horeca

Zakelijke dienstverlening Cultuur recreatie en overige diensten

Bouwnijverheid

Page 8: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

0% 5% 10% 15% 20% 25%

G4

G32

Middelgrote gemeenten

Plattelandsgemeenten

Aandeel zzp'ers van niet-Nederlandse afkomst

Niet-Westers land Westers land

Page 9: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

G32

Middelgrote gemeenten

Plattelandsgemeenten

Aandeel hoofdkostwinnerschap zzp'ers

Geen hoofdkostwinner Wel hoofdkostwinner

Page 10: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

0 5 10 15 20 25 30 35

Tot 10 000 euro

10 000 tot 20 000 euro

20 000 tot 30 000 euro

30 000 tot 40 000 euro

40 000 tot 50 000 euro

50 000 euro of meer

Inkomensverdeling zzp’ers 2013

ZZP G32 ZZP G4 ZZP NEDERLAND

Page 11: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Geografische en sectorale verschillen in inkomenzzp’ers

- De inkomensongelijkheid binnen de groep van zzp’ers is groter dan onderwerknemers en een relatief hoog aandeel zzp’ers heeft een laag tot zeer laaginkomen. Daarbij valt het verschil in inkomen van zzp’ers tussen gemeentenbinnen en buiten de Randstad op. De inkomens van zzp’ers buiten de Randstadliggen gemiddeld lager dan van zzp’ers binnen de Randstad. (…)Verschillen insectorale opbouw lijken een belangrijke verklaring voor regionaleinkomensverschillen onder zzp’ers.

Page 12: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Vergelijking beleidsaanpak verschillendegemeenten

Interviews:

• Wat zou de rol en houding van de gemeente ten aanzien van zzp’ers kunnenof moeten zijn, die van toeschouwer, toezichthouder, opdrachtgever, promotor,investeerder, supporter etc.?

• Met wat voor zzp’ers heeft de gemeente te maken? En wat is de positie vanzzp’ers op de arbeidsmarkt?

• Wat zijn de beleidsmogelijkheden om zzp’ers te ondersteunen en stimuleren?

• Wat kan de betekenis zijn van het starten van een eigen bedrijf alsmogelijkheid om vanuit een uitkering weer een eigen inkomen te verdienen?

• Dient de gemeente zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt teondersteunen en zo ja, hoe dan?

Page 13: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Belangrijk bij zzp-beleid(geleerde lessen G32 onderzoek)

- Het is aan te bevelen het ondernemerschapsbeleid en de rol van zzp’ers hierinook “in woorden” weer te geven

- Scheer niet alle zzp’ers over één kam en richt beleid met name op hetfaciliteren van netwerken en startende ondernemers in (breder) sectoraalverband.

- Let op dat zzp’ers niet als werknemer of als potentiële werkgever wordenbehandeld.

- Heb als gemeente niet alleen aandacht voor het stimuleren van kansrijkeondernemers maar ook voor ondernemers aan de onderkant van dearbeidsmarkt die met moeite rondkomen...

… Hiervoor is naast een goede afstemming tussen economische en socialezaken, ook samenwerking met bijvoorbeeld banken en verzekeraars van belang

Page 14: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Nog meer lessen…

- Wees als gemeente voorzichtig met het stimuleren van zzp/ondernemerschaponder uitkeringsgerechtigden.

- Zet het beleidsinstrument Bbz explicieter in wanneer je zzp’ers wilt ondersteunen

- Kijk ook naar eigen aanbestedingsprocedures: richt deze zo in dat het voor(groepen van) zzp’ers makkelijker wordt om hier met succes aan deel te nemen;

- Ga voor een regionale aanpak

- Zorg voor f2f dienstverlening en goede bedrijfshuisvestingsmogelijkheden(stimuleer en/of faciliteer gezamenlijke werkruimtes en bied ruimte in debestemmingsplannen voor vestigingsplaatsvrijheid,

- Investeer in bij- en nascholing zzp’ers en in aandacht voor ondernemerschap inregulier onderwijs

Page 15: 15112016 Inspiratiebijeenkomst Dienstverlening Gemeenten en zzp'ers

Dit onderzoek: verdere verdieping

Plattelands-en middelgrote gemeenten

Wat gebeurt er al in gemeenten?Hoe ziet het beleid eruit?

Hoe wordt er samengewerkt metbelangvertegenwoordigers zzp’ers?Hoe wordt het beleid ervaren?

Welk beleid past bij verschillendegroepen zzp’ers? Sectoren,onder-/bovenkant arbeidsmarkt

Wat kunnen kleinere gemeentenmet beperktere capaciteit doen omzzp’ers te ondersteunen?

Geselecteerde gemeenten:

Baarle-Nassau

Bronckhorst

De Bilt

Friese Meren

Goerree-Overflakkee

Hollands Kroon

Hoogeveen

Koggenland

Kolummerland

Medemblik

Molenwaard

Peel en Maas

Ronde Venen

Veere

Vlaardingen

Westerveld