kwaliteitstoetsing/kwaliteitsstandaarden

129zorg & financiering > 10-2007

zondheidszorg. Als dit voorstel wordt aangeno-men, zal in de Gezondheidswet, de Kwaliteits-wet zorginstellingen en de Wet op de beroepenin de individuele gezondheidszorg (Wet BIG)worden bepaald dat de Inspectie zonder toe-stemming patiëntendossiers mag inzien, ‘voorzover dat voor vervulling van de taak noodzake-lijk is’. Als er geen inzage wordt verleend, kandit leiden tot een dwangsom.De KNMG kan heeft er geen moeite mee dat deInspectie onder omstandigheden een wettelijkrecht op inzage van dossiers heeft, los van detoestemming van de patiënt. Maar, zo stelt juristJohan Legemaate, in het wetsvoorstel is dit inza-gerecht veel breder omschreven. ‘Het advies vande Raad van State om het inzagerecht van deInspectie te beperken tot specifieke, nader in dewetgeving omschreven situaties, is door de rege-ring niet gevolgd.’ In de toelichting op het wetsvoorstel wordt welopgemerkt dat de Inspectie prudent met hetinzagerecht moet omgaan. Zo stelt de regeringonder meer: ‘Bij onderzoek specifiek gericht op

individuele casuïstiek zal bijvoorbeeld de toe-stemmingsvereiste wenselijk blijven en door-gaans ook uitvoerbaar zijn.’ Bij thematische onderzoeken, waarbij het gaatom analyse van grote aantallen dossiers, acht deregering individuele toestemming niet werk-baar. Hetzelfde geldt voor het anonimiseren vande dossiers.De KNMG is het ermee eens dat ‘de officiële toe-zichthouder op de kwaliteit en veiligheid van dezorg moet beschikken over voldoende bevoegd-heden en instrumenten’. Daartoe kan ook debevoegdheid horen om zonder toestemming eenpatiëntendossier te raadplegen. Ook in anderesectoren dan de psychiatrie kunnen daarvoorvolgens de KNMG goede gronden bestaan. Deorganisatie zou wel graag zien dat de regeringalsnog de suggestie van de Raad van State uit-voert, om in de wet te omschrijven aan welkevoorwaarden dossierinzage moet voldoen en inwelke situaties dossierinzage mogelijk is. Bron: www.mednet.nl, 11 oktober 2007<

> kwaliteitsstandaarden

1331 zorginstellingen nog lang niet klaar voor hkz-norm

Vanaf 1 januari 2008 moeten zorginstellingenvoldoen aan de HKZ-norm. In de praktijk blijktechter dat het verankeren van kwaliteitsmana-gement in het primaire proces een zeer lastigorganisatievraagstuk is dat vaak op een verkeer-de manier wordt aangepakt.

Verzekeringsmaatschappijen en zorgkantoreneisen van zorginstellingen een HKZ-certificaat(Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in deZorgsector). Door middel van het certificaatlaat de zorginstelling aan de omgeving zien datde kwaliteit van de zorg optimaal is. De Kwali-teitswet zorginstellingen schrijft voor dat instel-lingen een kwaliteitsmanagementsysteem(KMS) moeten hebben en met dat systeem kwa-

liteit van zorg moeten bewaken, beheersen enverbeteren.

Bestaansrecht

De vercommercialisering en de marktwerkingnoodzaakt instellingen ertoe aan de HKZ-normte voldoen. Voor verzekeraars, Inspectie voor deGezondheidszorg, (potentiële) cliënten enketenpartners neemt het belang van (objectieve)(rang)lijsten van de zorginstellingen toe. Zorg-instellingen moeten aan hun omgeving kunnenverantwoorden op welke manier zij hun werk-processen georganiseerd hebben. Zij moetentransparant zijn. Instellingen die niet aan deHKZ-norm voldoen, verliezen het van organisa-

ZenF-1007 cyaan.qxd 29-11-07 12:18 Pagina 129

kwaliteitsbeleid

130 10-2007 > zorg & financiering

ties die deze norm wel behalen. Dit kan ver-strekkende gevolgen hebben voor de financie-ringsmogelijkheden en daarmee uiteindelijk hetbestaansrecht van de zorginstellingen.

Dialoog

Veel zorginstellingen gaan in het KMS voorbijaan de operationele processen op de werkvloer.Het management schrijft de zorgprofessionalvoor hoe processen moeten worden ontwikkeld,terwijl de gedetailleerde en complexe processenvan onderop worden gecreëerd. Willen zorgin-stellingen voor 1 januari 2008 aan de verplichteHKZ-norm voldoen en het HKZ-certificaat daar-na ook behouden, dan moeten zij hun aanpakbij het realiseren van hun KMS drastisch wijzi-gen. Deze top-downbenadering van kwaliteits-managementontwikkeling heeft vaak als gevolgdat de medewerkers op de werkvloer niet aanha-ken. Kwaliteitmanagement wordt dan als eenvervelende bijkomstigheid gezien die alleenmaar afleidt van het vaak toch al zo drukke pri-maire proces. De medewerkers kunnen zich

vaak geen goede voorstelling maken van watkwaliteitsmanagement nu behelst. De juiste dia-loog over kwaliteit kan daarom niet wordengevoerd. Dit terwijl deze dialoog juist een nood-zakelijke voorwaarde is voor elke organisatie diehaar kwaliteitsmanagement aan het professio-naliseren is. Een nieuwe vorm van kwaliteits-managementontwikkeling en -implementatie isdaarom noodzakelijk. Naast de inhoud moet hetproces centraal staan. Een (spel)simulatie is eenuitstekend middel om de deelnemers mee tenemen naar een organisatie waarin letterlijkgewerkt dient te worden met een KMS. Zij lereninzien wat de voordelen ervan zijn, maar tevenswaar de problemen en belemmeringen zichopdringen. De gedeelde ervaring maakt eenjuiste en effectieve dialoog mogelijk. Buiten eenintensieve ervaring leidt deze simulatie tevenstot een agenda voor verdere professionaliseringop het gebied van kwaliteitsmanagement.Auteurs: Marcel van Ham (kwaliteitsverantwoordelijkebij GGz Eindhoven) en Maarten Robben (adviseur bijTwynstra Gudde)<

1332 igz: maak nieuw kwaliteitskeurmerk

Volgens hoofdinspecteur Jenneke van Veen vande Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)moeten alle veldpartijen samen een nieuw kwa-liteitskeurmerk voor de ouderenzorg maken.

Het kwaliteitskeurmerk moet gebaseerd wordenop de normen voor verantwoorde zorg. Op een

congres van Het Zonnehuis in Zwolle zei VanVeen dat de zorgkantoren het nieuwe keurmerkeen rol zullen laten spelen bij de onderhandelin-gen over het zorgbudget in 2009.Bron: ZorgVisie, 6 september 2007<

> ethiek

1333 ministerraad akkoord met beleidsbrief ethiek

In de beleidsbrief Ethiek, die naar de TweedeKamer is gestuurd, staan op hoofdlijnen debelangrijkste voornemens op het terrein van demedische ethiek. De ministerraad heeft inge-

stemd met toezending van de brief aan deKamer, zoals staatssecretaris Bussemaker hadvoorgesteld.

ZenF-1007 cyaan.qxd 29-11-07 12:18 Pagina 130