‘11

3

inhoudsopgave 01 Inleiding 7

02 Gerealiseerdeprojecten 112.1 WijkPalenstein 112.1.1 ParticipatieprojectBrederodeflat 112.1.2 ParticipatieprojectDiederikvanTeijlingenflat 112.1.3 KeramiekprojectSamenSterk 112.1.4 PoëzieprojectMaakdeWoordenwakker 122.1.5 BillboardsDubbelportretten 122.2 Overigeprojecten 132.2.1 Jaarringen2011 132.2.2 OpenAtelierdagen2011 162.2.3 Thrillerfestival 162.3 Voorbereidingen2012 192.3.1 CésarFranckzetdetooninBuytenwegh 19

03 ProgrammaTERRATORIUM 213.1 Algemeen 213.2 Tentoonstellingen 213.2.1 Time 21 3.2.2 Meesterwerken 213.2.3 UitwisselingXiamen 223.2.4 Change 253.2.5 Kunsthappen 253.2.6 TERRA4WNF 263.2.7 OverzichtsexpositieZoetermeersekunstenaars 263.2.8 KERA-TEX2011 273.2.9 Cultuuropzondag 293.2.10 Zoetermeer,maaranders 293.3 Kunstfoyers 303.3.1 Hoerealiseertdegemeenteeenkunstopdracht 303.3.2 Antroposofischearchitectuur 313.3.3 TIME 343.3.4 Change 343.3.5 Kunstindeopenbareruimte 343.3.6 Zoetermeer,maaranders 34Jaarring2011,InteractiefLandschap,StudioRoosegaarde

4

04 Bijzondereactiviteiten 354.1. Onderneem.netSilverdome 354.2. Floravontuurnieuwjaarsreceptie 354.3. BBContbijt 374.4. TERRATAFELEN 37

05 Overlegstructuur 385.1. Participatieprojecten 385.2. Kunstprojecten 385.3. Verhuurkunstwerken 385.4. Cultureleoverleggen 385.5. SamenwerkingStadsmuseumenBibliotheek 38

06 Projectbureau 386.1. Management 386.1.1 Vanstichtingsbestuurnaarraadvantoezicht 386.1.2 Acquisitie 396.1.3 Structurelesubsidie 396.1.4 NIeuwelocatieBredewater16 396.2. VanstagiarenaarmedewerkerPRenprogrammering 396.3. StagiaireCommunicatie 396.4 Vrijwilligers 396.5 Programmacommissie 406.6 Adviescommissie 40

07 Bedrijfsvoering 437.1. TerrainBedrijf 447.2. TERRAINFO 447.3. Websitekunstencultuurzoetermeer.nl 447.4 Professionaliseringinterneorganisatie 447.4.1 Algemenevoorwaarden 457.4.2 Verzekeringen 45

08 VerenigingTerra 45

09 Financieelresultaat 45

10 Metdankaan 46ExpositieTIME

76

inleiding

Kunst is een essentiële bron van beschaving. Niet alleen degenen die worden aangeduid als ‘cultuurelite’ profiteren hiervan, maar ook de lokale bevolking, wijken en centra. De afgelopen jaren heeft Terra Art Projects zich vanuit deze visie ingezet om het draagvlak voor de professionele beeldende kunst in Zoetermeer te vergroten. De organisatie van een diversiteit aan kunstprojecten, samenwerking met en faciliteren van lokale beroepskunstenaars en inwoners van Zoetermeer én het verbinden van initiatieven en organisaties hebben bijgedragen aan een toename van bezoekers en naamsbekendheid van Terra Art Projects in 2011.

CultureelondernemendErisin2011doorhetprojectbureauforsingezetopderelatiemethetbedrijfsleven.NietalleenvoordepromotievanTerrainBedrijf(kunstuitleen,artistiekeavonden),maarbovenalmetalsdoelomondernemersalsdonateurs(fans)aandestichtingteverbinden.TerraArtProjectsheefthierbijcontinuhetdoelomhetvertrouwentewinnenvandezebedrijvenvoordelokaleprofessionelekunstactiviteiten.In2011isdekunsthalTERRATORIUMdriemaalhetpodiumgeweestvoorbijeenkomstenvanlokaleondernemersnetwerken.HeteigeninitiatiefTerraTafelen,waarbijkunstenaarsenondernemerselkaaraantafelontmoetten,heeftvooreenpositievespin-offgezorgd.DankzijdehieropgedanecontactenzalTerraArtProjectsbegin2012verhuizennaareennieuwonderkomen.

DiversiteitinaanbodIn2011heefthetprojectbureauveelaandachtbesteedaankwaliteitsverbetering(artistiekinhoudelijk,aanbod)vandeprojectenendejaarprogrammering.Erwasextraaandachtvoorpublieksbereikenerwerdbeteropdebezoekersingespeelddoorhetaanbiedenvantoegankelijkeprojectinformatiebijdeexposities/projecten.DeCommunityArtprojectenindewijkenwerdengeëvalueerdenerwerdeenvisieontwikkeldvoordetoekomstigeprojecten,waarbijhetprojectbureaudenadrukkelijkewensheeftomnaasthetcreërenvanparticipatiemogelijkhedenookdeautonomeruimtevoordekunstenaartebewaken.

ExpositieKERA-TEX’11

01

98

DoorkritischteblijvenwordtdoorlopendgeprobeerdeennogstevigereverankeringteverkrijgenvoorTerraArtProjectsenhaarprojecten.Demeningenvanbezoekers,participanten,passanten,stakeholders,vrijwilligers,deeigenorganisatieenkunstenaarsdragenbijaaneencontinueontwikkelingvanhetaanbod.

TERRAkijktterugopeensuccesvol2011entreedt2012metveelambities

tegemoet.

9

OpeningZoetermeermaaranders,PerformanceDeDutchDon’tDanceDivision

1110

gerealiseerde projecten2.1.WijkPalensteinNaasthetaanbiedenvanexpositiesinkunsthalTERRATORIUMisTerraArtProjectsookactiefalsinitiatiefnemerenondersteunervancommunityartprojecten.Ditzijnprojectenwaarbijwijkenenhaarbewonerscentraalstaan.Hetresulteertveelalinprojectendieindeopenbareruimtentezienzijn.DerecenteprojectenindewijkPalensteinzijneengoedvoorbeeldvanprojectenwaarinwijkbewonershebbengeparticipeerd.

In2011heeftTERRAmetonderstaandecommunityartprojecteneenbijdragegeleverdaandesocialecohesieenleefbaarheidindeherontwikkelingswijkPalensteinteZoetermeer.

2.1.1 Participatieproject BrederodeprojectVidomesenbuurtbewonersgevenkleuraandewijkPalensteinIn2011zijntweeprojectenopgezet;indeDiederikvanTeilingenflatendeBrederodeflatindewijkPalenstein.TERRAwerktetijdensderealisatiesamenmetdeuitvoerendeStichtingParticipARTeenondersteunersvandediversewoningbouwcorporaties.Detweeprojectenvarieerden.HetprojectindeBrederodeflatbestonduithetbeschilderenvanpanelendieaandewoningenwerdenbevestigdeneengezamenlijkpaneelvoordeentreehalvandeflat.Vidomessteldebudgetbeschikbaaromhetprojectop28november2011opfeestelijkewijzeaftesluiten.

2.1.2 Participatieproject Diederik van TeilingenflatHetentreeprojectaandeDiederikvanTeilingenflatbestonduithetopkunstzinnigewijzeopknappenvandetweeentreesvandeflat.Doorhetbeschilderenendecorerenvanvitrinekastjesmetartistiekeinhoud.Dezekastjeswerdenvoorzienvanverlichtingenopdegevelbevestigd.Tevensisdegezamenlijkeentreegedecoreerdmeteenmozaïek.Hetentreeprojectisafgeslotenindemaandoktober2011.Erwerdeenbrochuregemaaktmetfoto’svanhetheleproject.DeGoedeWoningmaaktehetprojectfinancieelmedemogelijkensteldeeenatelierruimtebeschikbaarindeflat.

2.1.3 Keramiekproject Samen SterkVeraZegermanraakteophaarreisdoordeAlgarve(Portugal)geïnspireerddoordevelekeramiekwinkels.InPortugalhebbendezewinkelsdegewoonte

02

HerplaatsingD

ubbelportrettenPalenstein,G

regorServais

1312

2.2.Overigeprojecten2.2.1 Jaarringen 2011Periode:14totenmet27november2011.InnovatiefbuitenkunstprojectJaarringen2011toontinnovatiesophetgebiedvankunst,cultuur,natuur,muziekentechniek.

AmbitieTweejaarlijkskiezenprofessionele(inter)nationalekunstenaarsdegroenepodiavanZoetermeervoorderealisatievansitespecificwerk.HetuitjaarringenopgebouwdebeeldmerkvanhetprojectvormtletterlijkverbindingenopdeplattegrondvanZoetermeer.Detweejaarlijkseprojectenzullensteedsspecifiekvoordegeldendejaarringwordenontwikkeld,waardoordeidentiteitvandezeringbenadruktwordt.HierdoorwordendeverschillendeprofielenvanZoetermeermetelkaarinverbandgebracht,enwordterdoormiddelvankunsttoepassingensamenhanggecreëerdvoorbewonersenbezoekers.

KunstwerkJaarringen2011omvattehetgebiedvandeMarkt,hetMarseillepad,Leidsewallen,Dorpsstraat,LondenstraatenviahetDobbe-eilandweernaardeMarkt.OpdezejaarringstonddeinnovatievekunstvanDaanRoosegaardecentraal.DaanRoosegaardeontwierpeenhightechlichtlandschapspecifiekvoorhetMarseillepad.Deobjectenreageerdenwanneerjezepasseerdeofaanraakte.Opdinsdag22november2011werdhetInteractieveLandschapvanDaanRoosegaardeofficieelinwerkinggesteld.

Gekozenwasvoordezelocatie,waaroudennieuwelkaarontmoetenopdemeestgebruikteverbindingsrouteenwaarplannenliggenomdeverbindingindetoekomstteversterkeneneencultureelkaraktertegeven.DevernieuwendekunstwerkenvanDaanRoosegaardezijneendynamischefusievanarchitectuur,mensenene-cultuur.ZijnsculpturenzoalsDune,LiquidSpace,FlowenIntimacyvormeneenomgevingvan‘tactielehightech’waarindetoeschouwerenderuimteéénworden.Dezeverbindingtussendesigneninhoud,tussenideologieentechnologie,noemtRoosegaarde‘techno-poëzie’.

HetvoordelocatieinZoetermeerontwikkeldekunstwerkbestonduitvierlichtobjectengevuldmetinteractieflicht.Naasteeneigengedraginlichtpatronenvanelkobject,kondenbezoekerseenextragedraguitlokken

omhunassortimentbuitenaandegeveltehangen.Ditleverteenvrolijkbeeldop.DitbeeldwilVeraZegermangraagterugzienindewijkPalenstein.Eenmuurbehangenmetvrolijke,gekleurdeborden.Innovember2010isbeeldendkunstenaarVeraZegermanvanstartgegaanmethetproject‘SamenSterk’.Deafrondinghiervanvondplaatsopdonderdag3maart2011.

Totenmetdelaatsteworkshopdecoreerdeeengroepenthousiastemensenvelebordenvanporselein.Metdiverseponsvormenenscharenkoniedereennaarhartenlustdecoreren.Hiervoorwerdspeciaalglazuurkartongebruikt,datinwaterkanwordenafgeweektenindeovenopdebordenkanwordenbevestigd.Debordjeswordennaafloopopeentemperatuurvan800gradenCelsiusgebakken.Erwarengeenspecialeeisenvoordedecoratie,behalvedatdezeinéénkleurmoestwordenaangebracht.Eenuiteenlopendesetbordjesvormthetresultaat.

DebordenzullenonderdeelgaanvormenvaneengezamenlijkkunstwerkindeopenbareruimteinPalenstein.SpeciaalhierbijwasdemedewerkingvandecliëntenvanSteinmetzdeCompaantijdensdelaatsteavondop3maart.Hetkunstwerkwordtop21april2012geplaatstaandegevelvanhetgebouwaanhetVanDuvevoordepad.Hiervormtheteenblijvendeherinneringaandegoedesamenwerkingtussendebewoners.

2.1.4 Poëzieproject PalensteinVanafoktober2011verzorgtdichterMaartenvandenElzenhetpoëzieproject‘Woordenwakkermaken’indewijkPalenstein.Hetonderwerpvandegedichtenishetbegrip‘metamorfose’,naaraanleidingvandeveranderingenindewijk.Tweewekelijkseworkshopszullenleidentotgedichtenofimpressiesvandebewoners.MetderesultatenzalGenoveefLukassendewoordenvormgevenenafbeelden.Dezeafbeeldingen(objecten)krijgeneenplaatsoppleinen,muren,bordenofbijdeinvalswegenvandewijkPalenstein.

2.1.5. Billboards Dubbelportretten InoverlegmetPalensteinDoetMeeisbeslotenomhetfotoprojectDubbelportrettenvanGregorServaasnogmaalsinPalensteinteplaatsen.DelocatiediehiervoorwerduitgekozenistegenoverdeingangvanhetnieuwegebouwCastellum.Debillboardszullenhiermax.2jaarblijvenstaan.

1514

doorhetaanteraken;alseenfysieketamagotchi.Hetkunstwerkwashierdoornooit‘af’enontwikkeldezichdoorzijnsoftwareingedragenuiterlijk.Debezoekerwerdeendirectonderdeelvanhetkunstwerk,eenparticipant.Erontstondeendirecte,visuelerelatietussendefysiekeomgevingenhetgedragvanmensen;ineensensueleversmeltingtussenmens,techniekenlandschap.Doorhetkunstwerkophetwandelpadteplaatsenwerdhetkunstwerkonderdeelvanhetpubliekedomein,eenconnectormetdewijk,waarinhetmenselijklichaamonderdeelvormtvanhetkunstwerk(enzelfsdeaansturingis)enmensenmetelkaarinverbindingbrengt.Westaanaandedageraadvaneennieuwenatuur,”aldusRoosegaarde.

Met de omgeving verbinden en participerenDoelvanJaarringenisommensendirecttebetrekkenbijhetproject,hendemogelijkheidendeverleidingtebiedenomzichermeeteverhoudenenteverbinden.Bijdetotstandkomingzijndedirectomwonendenerbijbetrokken,diefungeerdenalsambassadeurs.Deeerstejaarringtelde308huishoudens,tweescholenvoorprimaironderwijs,hetgemeentehuisendeopenbarebibliotheek,hetstadsmuseumendiversehorecabedrijven.

NevenprogrammaTijdensdeopenstellingvanhetprojectvondeennevenprogrammaplaatsdatmogelijkhedenboodomhetkunstwerk,endaarmeedeeerstejaarringteervaren.OokstarttenvanuithetdoorTERRAingerichteinformatiecentrumopdeeerstejaarringgeorganiseerdewandelroutesonderbegeleidingvancuratorMarijkeWijgerinck.Erwerdeenbegeleidendepublicatievormgegeveneneriseenmobieleapplicatieontwikkeldmetinformatieoverdeelementenopdejaarringwaardoorhetprojectooklandelijkvirtueel‘bezocht’konworden.Tijdenslezingenwaseraandachtvoordenatuurencultuurhistorischeaspectenopdejaarring.

De CombineAlsbeeldendbuitenkunstenaarisLudyFeyendikwijlsinweerenwindbezighaarbeeldentevormen.Indeloopderjarenheeftzijontdektwatermogelijkismetwilgenhout.Zijisgaanhoudenvandegeur,despanningendebuigkrachtvandewilgdiezijgebuiktomhaarverhaalmeetevertellen.Voorjaarringenontwikkelde zij de Combine, een rijdend kunstproject in de vorm van eenreuzentrilobiet.

Jaarring2011,Combine,LudyFeyen

16

Decombine,vanoorsprongeenmachinediewordtgebruiktindelandbouw,werdvoorJaarringeningezetalseducatiefelement.DeCombinewilmensenuit de stad nieuwsgierig maken naar de afkomst van hun voedsel. In enrondomdeCombinekomtmenmeertewetenoverhetcyclischeprocesvandeseizoenen,waarbijzonlichtenhetritmevandenatuurdebasisvormenvanonsvoedselenonslevensritme.

LudyFeyenismetdeCombineeensamenwerkingaangegaanmetboerWimvanRijn.OpdeboerenwagenvanvanRijnvormtdestructuurvandetrilobiethetonderkomenvaneenwintertuin,metdaarindaglichtafkomstiguitmetwatergevuldepetflessen.DezeauthentiekelichtbronmaakteookdefotografievanAndorKranenburgzichtbaareneensoundscapevanHuibFolmermaaktedezintuigenreiscompleet.BezoekerskondentijdensdemanifestatieJaarringenZoetermeerindewagenbollenplanten.

2.2.2 Open Atelierdagen 2011Op9en16oktober2011vondendeopenatelierdagenplaats.Veelkunstenaarswarenblijverrastmetdevelebezoekersdiezijinhunateliermochtenontvangen.Dekunstenaarswarenditjaaractiefbeziginhunatelier.Dituittezichonderandereinhetgevenvancreatieveworkshopsenlezingen.Naasthetbewonderenvanreedsgemaaktekunstwerkenkonnuookwordenmeegekekenbijdevervaardiginghiervan,ietsdatdoorveelmensenwerdgewaardeerd.

Deateliershaddenduidelijkmeerbezoekerstijdenshettweedeweekend.Hetweer,datdeeersteweekbeduidendslechterwasdantijdensdetweedeweeklijktdeoorzaaktezijn.Deateliersdieingroepsverbandfunctioneerdenopdezelfdelocatiekregenmeerbezoekers.VeelmensenbrachteneersteenbezoekaandeoverzichtsexpositievanTerraArtProjectsomzichteoriënteren.Nadaterwerdbepaaldwelkwerkhenaansprakbrachtenvervolgdenzijhuntochtnaardeateliers.

2.2.3 ThrillerfestivalPeriode:29oktobertotenmet5november2011SecretPictures:maakverborgenplekkennogmysterieuzer!Kunstmakenvanuwfoto,hetkontijdensdeworkshopsdieindeweekvanhetThrillerfestivalwerdenaangebodendoorStichtingTerraArtProjectsenFotowerk.Hetpubliekkoneenzelfgemaaktefotometprofessionele

17

OpenatelierJoséKrijnen

1918

techniekenbewerken.Hetthemavandefoto’sslootaanbijhetfestival:deverborgen,geheimzinnigeplekkenvanZoetermeer.

DeaanleidingvandeworkshopwashetprojectSecretCitiesinhetStadsmuseumZoetermeer.DefotografenAndrewBrooksenAndyBrydonverbleveneenaantalwekeninZoetermeeromdeonbekendeplekkenvandestadblootteleggen.OokhetZoetermeersepubliekwerdaangemoedigdomhunverborgenplekkentefotograferen.Dezefoto’swerdentoegevoegdaandeexpositievanBrooksenBrydoninhetStadsmuseum.OnderbegeleidingvanFotowerkhebbendezefotografenendemensendiezichviaTerraArtProjectshaddenaangemeldeenextradimensieaanhunfoto’stoegevoegd.Intotaalnamen21mensendeelaandeworkshops.

2.3Voorbereidingen20122.3.1 César Franck zet de toon in Buytenwegh Sinds2010isTERRAactiefinhetgebiedrondomdeCésarFranckrodeindewijkBuytenwegh.In2011begonzijmetdeuitwerkingvandeplannen.Eengevarieerdaanbodvancultuurennatuur,geïnspireerdopdetijdvanCésarFranck,datiswatTERRAvoorogenheeftbijhetopwaarderenvanhetgebiedrondomdeCésarFranckrode.

Hetgebiedisdoorachterstalligonderhoudenkleineaanpassingenweinigaantrekkelijkenmoeilijkvindbaar.Ditterwijlerzoveelpotentiezitinhetgebieddoordeverschillendeaanbieders(StichtingMooi,IDCollege,Buurtvereniging,basisscholenenRestoVanHarte)endeliggingaanderandvandepolder.HetafgelopenhalfjaarheeftTERRAsamenmetdewijkposteenenquêteeneenopenbareinloopavondgeorganiseerd,omvervolgensookdeaandachtspuntenbijdeorganisatiesinhetgebiedteinventariseren.TijdensdebuurtmarktinwinkelcentrumBuytenweghop28mei2011wisseldeTERRAvangedachtenmetbewonersvandezewijk.Bijvoorbeeldoverhoebeeldendekunst,muziekennatuurpositiefkunnenbijdragenaanhetpleinvandeCesárFranckrode.Ofhoedesfeeruitdenegentiendeeeuwopeenmodernemanierkanwordentoegepastbijdeinrichtingvanhetplein.IndestandvanTERRAwerdendeeersteschetsengepresenteerdophetgebiedvanaankleding,ontmoeting,participatieenontspanning.Bewonersvandewijkkondenhunmeninggevenenalternatievenaandragendoormiddelvanhetinvullenvaneenenquête.

GezamenlijkeenlocatiezoekenvoorhetwijkmuseuminBuytenwegh

2120

HetprojectvanTERRAaandeCésarFranckrodesluitaanophetonderdeelOpenbareRuimteuithetwijkactieplanBuytenwegh.TERRAwerkthierinsamenmetdewijkpostBuytenwegh,hetwijkteamBuytenweghendebuurtorganisaties.DoelvanditCommunityArtprojectisomdeverbeteringvanhetgebiedop(inter)actievewijzemetdewijkvormtegeven.

In2012wordtdaadwerkelijkbegonnenmetdeuitvoeringvandeplannen.Erismetbuurtbewonerseenlocatiebepaaltvoorhetwijkmuseum,erwordenworkshopsgegevenomdeexpositiesinhetmuseumvormtegevenenverschillendesfeerelementengaanhetgebiedzichtbaaraantrekkelijkerenmerkbaarveiligermaken.

programma terratorium

3.1. algemeenTerra Art Projects heeft sinds maart 2009 een bedrijfshal aan de Philipsstraat 18 te Zoetermeer op antikraak basis in bruikleen. In dit zogenoemde TERRATORIUM presenteert zij sinds 2010 een jaarprogramma. In 2011 bestond dit programma uit tien tentoonstellingen/ kunstprojecten, een zestal kunstfoyers en een drietal bijeenkomsten van externe partijen.

3.2.tentoonstellingenTERRA realiseerde de volgende tentoonstellingen/ kunstprojecten in het TERRATORIUM:

3.2.1 TimePeriode:3apriltot1mei2011.Time,eenMultimediainstallatie.Modernemedia,muziekenpoëziewarendeingrediëntendietijdenshetprojectwerdensamengevoegd.Dedeelnemendekunstenaarsbundeldenhundisciplines.Deexpositiebestonduitvideo,beeldprojecties,fotografieen(live)muziek.TijdensdeopenstellingwarenerindeweekendenliveperformancesvandebandGlimlicht.

Metdevideofilm‘Juan’(IenDobbelaar),experimentelemuziek(Glimlicht),afgewisseldmetlichtelementenenprojecties(TonvanZeijl).Naverloopvantijdwerdhetheleprojectonthuldenkonmenalletijdnemendekunstwerkentebekijken.Nachaos,muziek,stilte,lichtendonkerwasertijdverstreken.Welketijd?Aantalbezoekers:130

3.2.2 Meesterwerken Periode:4totenmet12juli2011.DeexpositieMEESTERWERKENwerdgeorganiseerdinsamenwerkingmethetWuParkkunstatelier,hetChinesekunstcentruminDenHaag.Metmeerdantweehonderdkunstwerkenvan22ChinesekunstenaarslietTerraArtProjectsdebezoekerkennismakenmetzoweldetraditionelealsdemoderneChinesekunst.Bovendienkonmentijdensworkshopskennismakenmetdeeeuwenoudetraditievandekalligrafie.ChinesekunstisnietaltijdeenonderdeelgeweestvandemoderneWestersekunstwereld.PasnahetdictatorschapvanMaoZedongendusheteindevan

03

22

zijn‘culturelerevolutie’kregenChinesekunstenaarsdevrijheidomzichnaareigeninzichtteontwikkelen.Ditdedenzijdanooknaarhartenlust,endeafgelopentwintigjaarhebbenwijkennisgemaaktmetdemoderneChinesekunstalsvooruitstrevendenexperimenteel.Ookblijfterbindingmetdeeigengeschiedenisvanprentkunstenkalligrafie.Aantalbezoekers:115

3.2.3 Uitwisseling XiamenPeriode:8julitotenmet2augustus2011.DecultureleuitwisselingentussendezusterstadXiamenenZoetermeermetbeeldendkunstenaars,wordenvoortaangefaciliteerddoorTerraArtProjects.HiertoeheeftdegemeenteZoetermeerin2011besloten.DrieChinesekunstenaarsuitXiamen;XuGuangpei,ZhouHongenWangXianjunbezochtenZoetermeer.ZijkregenonderdakindeaccommodatievanTERRAinPalenstein.HetTERRATORIUMaandePhilipsstraatwerdgebruiktalsatelier-ententoonstellingsruimte.InaanloopvanhetprojectwerdeenaantalplaatsenbezochtdietyperendzijnvoorNederlandendeNederlandsekunstgeschiedenis,zoalsdeZaanseSchansenhetVanGoghmuseum.Dekunstenaarswarenergonderdeindrukvandewerkenvandeoudemeesters,diezijtotnutoealleenuitboekenkenden.DertienZoetermeersekunstenaarsparticipeerdenindeuitwisseling:XandraLaperre,JanKnoester,JoséKrijnen,KarelLengkeek,JokeMeijer,TillyWils,VeraZegerman,AnitaGaasbeek,RobdeGraaf,HettyArens,JoséKoebrugge,LydiavanDomburgenJurgenKlaassen.

Zij aan zij werkenDoelvandeuitwisselingwasomhetinternationalekunstklimaatvanZoetermeerverderteontwikkelenenteversterken.Omditdoeltebereikenwerdereenintensiefprogrammaopgesteld.Dedriekunstenaars,waarvantweeschilderseneenkeramistmaaktenopeenzeerdiversemanierkennismetdewerkprocessenvanZoetermeersekunstenaars.DeschildersmaaktensamenmetJokeMeijereenmodernNederlandswinterlandschap.DaarnaastlietTillyWilshenzienhoezijpigmentenkunnenmengen.Zelfgebruikenzijverfdirectuitdetube.EenzeergewaardeerdeleswerdaangebodendoorJoséKrijnen.Zijleerdedekunstenaarshoezedetechniekendiedeoudemeestersgebruiktenzelfkunnentoepassen.DepopulariteitvandeHollandsemeestersisgrootonderChinesekunstenaars.VeelvandeZoetermeersekunstenaarsprobeerdendetechniekvanhetkalligraferenonderdeknietekrijgen.

23

Uitw

isse

ling

Xiam

en,g

ezam

enlij

kw

erk

van

Wan

gen

Jos

eeK

oebr

ugge

2524

DeuitwisselingzalnietalleendoorwerkeninhetpersoonlijkeoeuvremaarookzaldenieuwverworvenentoegevoegdekennisgedeeldwordenmetChinesestudenten.Datdeuitwisselingeensucceswas,bleekooktijdensdeopeningvandeeindexpositie.Desamenwerkingtussendeculturenendeprocessendiezichafspeeldentijdenshetwerkenboeidendebezoekerszichtbaar.

3.2.4 ChangePeriode:1augustustotenmet11september2011.RobertRoelinkwasactiefinhetTERRATORIUMenopbuitenlocatiesinZoetermeer,metdeexpositieChangealsresultaat.IndeeersteweekheeftdekunstenaaralsvooraankondigingverschillendebeeldenopgeblazenlangsdeA12.Hijheefthiereenrepresentatievefotoreportagevankunnenmakenenheeftveelreactiesgehadvanspontanebezoekersenanderegeïnteresseerden.VanafdezeeersteweekwerdenmeerdereartikelenindeZoetermeersemediageplaatst.Indetweedeweekheeftdekunstenaarmeerdebinnenstadopgezochtenookhierdiverseopblaasbeeldenenprojectiesopgesteld.Omdathetbeeldhetmeestinteressantisomtezienwanneerhetverlichtis,blaastRoelinkzijnbeeldenbijvoorkeurnahetinvallenvandeschemeringop.Roelinkervaartditals‘eenmeerintiemeervaring’.Voorafgaandaanhetexposerenindeopenbareruimtewerdergeflyerd.Mooiemomentenontstondenopstraatwanneerdeopblaasbeeldenzichlangzaambegonnentevormen.Veelpassantenwarengeïnteresseerdinhetwerkendiscussieerdenhiermetdekunstenaaroverinstallatiesendiverseopblaasbeelden.OokwasRoelinkgastsprekertijdensdeKunstfoyeropwoensdag7september.HijverteldehierbijuitgebreidoverdeexpositieChangeenandereprojecten.Aantalbezoekers:93.Aantalpassantenbuitenprojecten:>500

3.2.5 KunsthappenPeriode:19totenmet23september2011.Kunsthappenwerdvoorproeven.LeerlingenvanhetPicassoLyceum,OranjeNassauCollegeenhetErasmuscollegekondenalvastproevenvanhetgrotekunstprojectJaarringen.DeeersteJaarringmethetInteractieveLandschapvandebeeldendkunstenaarDaanRoosegaardemanifesteertzichinnovemberronddeDobbeplasinhetStadshartvanZoetermeer.KunsthappeniseenkennismakingmetkunstencultuurvoorleerlingendievoorheteersthetvakCultureleKunstzinnigeVorming(CKV)ophunroosterObjectIJstijdlangsdeA12,RobertRoelink

2726

hebbenstaan.InhetTERRATORIUMpresenteerdeTerraArtProjectstijdensKunsthappeneenspeciaalvoorproefjeophetgrotekunstprojectvanDaanRoosegaarde.DeleerlingenmaakteneenkortetourlangswerkendiemetnieuwemediatotstandkwamenenmetAugmentedreality(hetmixenvandewerkelijkewereldmetdevirtuele,waardoorcompleetnieuwetoepassingenenmogelijkhedenontstaan).Zijkondenzelfactiefaandegangmetde,IpodofIphoneomQRcodestescannenenderesultatenzichtbaartemaken.Indehallagookhetwerkmetdetitel“touchscreen”waardeleerlingendoormiddelvanaanraken(warmte)eenbeeldtevoorschijnkondentoveren.ZoetermeerwilzichgraaglatenzienalsICT-stad.Destad,kunstenICTgaaneenverbindingaan.Enhoedezeverbindingwordtgelegd,daarginghetover.LaterwerdditinhetgrootzichtbaarenvoelbaarbijhetInteractievelandschapvanDaanRoosegaarderonddeDobbeplasinZoetermeer.

3.2.6 TERRA 4 WNFPeriode:1totenmet23september2011Derivierdolfijn,hetonbekendemaarzekernetzoaandoenlijkebroertjevandepopulairedolfijn,dreigtuittesterven.Vervuiling,dammenendevisserijzorgenvooreenrazendsnelleachteruitganginpopulatie.NietvoornietskooshetWNFditdieralsthemadiervan2011.

HonderdvijftigenthousiasteZoetermeersejongerenendejongerangersvanhetWNFtrokkenzichhetleedvandedierenaanennameninseptember2011opeencreatievemanieractieomgeldintezamelenvoorderivierdolfijnen.DeZoetermeersejongerenendejeugdledenvanhetWNFverdieptenzichonderbegeleidingvandeZoetermeersekunstenaarGerartKamphuisindezezoetwaterdolfijnenvertaaldendebevindingennaarschilderijentijdensworkshopsinhetTERRATORIUM.Op23september2011gingenhunwerkenonderdehamerenkondenallegeïnteresseerdeneenkunstwerkaanschaffenomzoeenbijdrageteleverenaandeverbeteringvandeomstandighedenvanhetdier.OoknietonbelangrijkomtevermeldenisdatniemandminderdanpresentatorRinusSprong,choreograafenfinalistvandeUltimateDanceBattle2011optradalsveilingmeester!

3.2.7 Overzichtsexpositie Zoetermeerse kunstenaarsPeriode:9totenmet16oktober2011.Overzichtsexpositie2011vanZoetermeersekunstenaars.HetbezoekersaantalvanzoweldeopenatelierdagenalsdeZoetermeerseoverzichtsexpositiekendeeengrote

stijgingtenopzichtevanvorigjaar.IndezeexpositietoondenveertigZoetermeersekunstenaarshunwerken.IneerderejarenbleekditconceptindebehoeftetevoorzienomkunstwerkenvanprofessioneelbeeldendekunstenaarsinZoetermeeropéénlocatietekunnenbekijken.Voordekunstenaarsbooddeexpositiedegelegenheidomrecentwerktetonenenvormdehiermeeeenvisitekaartjevoordeopenatelierdagenop6en19oktober2011.Aantalbezoekers:400

3.2.8 KERA-TEX 2012 Periode:29oktobertotenmet6november2011TijdensKERA-TEX2011heeftkunstminnendZoetermeerkenniskunnenmakenmetderelatiediekeramiekentextielmetelkaarkunnenaangaan.Deverkoopexpositieleverdeeenrecordaantalbezoekersop.

HetsuccesvanKERA-TEX2011isdewijdenaandiversefacetten.Degestructureerdevoorbereidingmetlandelijkeexposurezorgdevooreengrotebekendheidvandeexpositie.Ookdemond-tot-mondreclamebinnenhethechtenetwerkvandekeramiekkunstenaarsheefthieraanbijgedragenevenalshetonderwerpendeprofessioneleopzet.KERA-TEXisdeeersteexpositieindeBeneluxditzichvolledigrichtopdecombinatievankeramiekentextiel.Deruimtetotvrijeinterpretatieheeftgezorgdvooreenhoopenthousiasmevandekeramiekkunstenaars.ZoalsJudithBloedjesbenadrukteishetzeldzaamdaterzo’ngroteruimtekanwordenaangewendvoorhetexposerenvankeramiek.Dekunstwerkenwerdenopgesteldopsokkels,tafels,aandewandenenaanhetplafond.Demeestbesprokenonderwerpenonderdebezoekerswarendeopzetvandeexpositie,demogelijkheidomdewerkenvanallekantentekunnenbekijkenenvooralhetdiverseaanbod.Sommigekeramiekkunstenaarsbootstentextielnametklei,anderendruktendetextielindekleiaf.Ookdeonderwerpenvarieerden.Zowelabstractewerkenalsmens–endiervormenkwamenveelvuldigvoor.Sommigebezoekersgaventijdenshunbezoekzelfsaannogeenkeerterugtekomenomallewerkennogeensrustigtekunnenbekijken.

Doelisomdeexpositieeenterugkerendfenomeentelatenworden.HetsuccesvanKERA-TEX2011heeftditplanextrakrachtbijgezet.Innovember2012zalKERA-TEX2012plaatsvinden,waarwederomwordtgeëxperimenteerdmetkleientextiel.Aantalbezoekers:980

28 29

3.2.9 Cultuur op zondagTijdensdeexpositieZoetermeer,maaranderswerdop4december‘Cultuuropzondag’georganiseerd.Allebezoekerswerdendezedaglangsdefoto’sgeleiddoorledenvanFotowerk.Intotaalkwamenerdiedag205geïnteresseerden.

OokwerdenamateurfotografenuitZoetermeeropgeroepenomdezedaglangstekomenmethunportfolioomdezedoorTheoJanssen,deinitiatiefnemervanFotowerk,telatenbeoordelen.Hiervanmaaktenvijfamateurfotografengebruik.

Erwerdeenspecialepresentatiemapgemaaktmetfotoafdrukkenvanallegeëxposeerdefotopanelen,terillustratievandemogelijkhedenenvoorbeeldendietijdenshetgesprektertafelkwamen.

3.2.10 Zoetermeer ‘maar anders’Periode:25novembertotenmet18december2011Hetideevoordeexpositie‘Zoetermeermaaranders’ontstondanderhalfjaargeleden.DewerkgroepFotowerkbestaatvijftienjaarenwildetergelegenheidvanditjubileumeengrootsefototentoonstellingorganiseren.VoorTheoJanssen,alsbegeleidervanFotowerk,washetduidelijkdatkunsthalhetTERRATORIUMdeplekmoestwordenvoordeexpositie.Degrotehalvan20x40metervereisteenbijzondereaankledingeneengrootaantalfotopanelenvaneenuitzonderlijkformaat.Eind2010lagereenprojectplanbijhetbureauvanStichtingTerraArtProjects.

TwintigledenvandewerkgroepFotowerkwerdenuitgenodigdomhunfoto’stevervreemden,tevervormenentebewerkenzodathetalledaagseZoetermeersestadsbeeldveranderdeineensoortdroomofhallucinatie.Hetsurrealistischeresultaatleverdeeenboeiendereflectieopvandeverhoudingentussenfantasieenrealiteitineenoverzichtstentoonstelling.Departicipantenontwikkelenzichsteedsverderwatbetreftdekennisvankunsthistorischeachtergrondenenhetdigitaalbewerkenvanfoto’s.ZijwerdenhierbijbegeleiddoorprojectleiderTheoJanssen.Inapril2011heeftkunsthistoricaTeresaKwiecienvoorFotowerkeenlezinggehoudenoverdediversekunststromingenvaneeneeuwgeleden.Beginjuni2011hebbentwaalfFotowerkersdemasterclassgevolgdvanAndrewBrooksenAndyBrydon.DezeEngelsefotograafencuratorwareninZoetermeervoorhunproject‘SecretCity’.DitprojectisalineenvroegExpositieZoetermeermaaranders

3130

stadiumgekoppeldaanhetproject‘Zoetermeer,maaranders’.TERRA,hetStadsmuseumenFotowerkhebbeneenaantalkerenomdetafelgezetenomdeactiviteitenvoor‘SecretCity’en‘Zoetermeer,maaranders’goedopelkaaraftestemmen.ZoisinditkaderbinnenhetThrillerfestivalbeginnovemberdoorFotowerkerseenworkshop‘SecretPictures’gegevenvoordeZoetermeersebevolking.Dezeworkshopwasbedoeldomgeheimeplekkentelatenzienentebeschrijven.

Detwaalfresultatenvandemasterclasszijnopgenomenindeexpositievan‘SecretCity’inhetStadsmuseum.Ookderesultatenvande21deelnemersvandetweeworkshops‘SecretPictures’werdeninhetStadsmuseumgeëxposeerd.Zowelhetproject‘SecretCity’alshetFotowerkprojecthebbenbaatgehadbijdegezamenlijkeactiviteitenvoordebekendheidbijdebevolking.Aantalbezoekers:975

3.3KunstfoyersDe bijeenkomsten van de maandelijkse foyers vormen laagdrempelige ontmoetingsavonden voor kunstenaars en kunstliefhebbers. In 2011 werden zes kunstfoyers georganiseerd met presentaties:

Presentatie ‘Kunstenopdrachtbeleid van de gemeente Zoetermeer’ DoorCarlaDeelstra,projectleiderrealisatiekunstopdrachtenbijdegemeenteZoetermeer.‘Antroposofische architectuur’LezingdoorYaikeDunselman,architectbij‘Architecture9º’.Achtergronden kunstproject ‘Time’ProjectpresentatiedoorTonvanZeijlenMikeMolenbroekAchtergronden tentoonstelling ‘Change’ProjectpresentatiedoorRobertRoelink.‘Kunst in de openbare ruimte’PresentatiedoorSjaakLangebergenenRosédeBeer.‘Zoetermeer maar anders’ProjectpresentatiedoorTheoJanssenendegroepFotowerk.

3.3.1 Hoe realiseert de gemeente een kunstopdracht? Opdonderdagavond3februari2011gafCarlaDeelstra,projectleiderrealisatiekunstopdrachtenbijdegemeenteZoetermeer,eeninteressantelezing.Hetwasergdrukindefoyer.Carlaverteldeoverhetopdrachtenbeleid Ex

posi

tieC

hang

e,R

ober

tRoe

link

3332

ExpositieTIME

beeldendekunstindeopenbareruimtevandegemeenteZoetermeer.Ookoverhetaankoopbeleidkunstvoorinhetstadhuis.Aandehandvaneenaantalvoorbeeldenvangerealiseerdekunstwerken,kwamenbelangrijkeaspectenaandeorde.Eenboeiendebijeenkomst,vragenwerdenernauwelijksgesteld,deinformatiewaszeeruitgebreid.

CarlaDeelstraissinds1991,betrokkenbijdeuitvoeringvanhetopdrachtenbeleid.Sindseenpaarjaaronderdenaam:projectleiderrealisatiekunstindeopenbareruimte.Daarnaastbeheertzijhetonderhoudendeaankoopvoordegemeentelijkecollectiebeeldendekunst.Ookorganiseertzijdeinternationalecontactenopcultuurgebied.

3.3.2 Antroposofische architectuurOp2maart2011wasdeinspirerendelezingvanYaikeDunselman‘Architecture9º’overantroposofischearchitectuurzeerboeiend.Misschienwasdekrokusvakantiedeoorzaakvanzoweinigbezoekers.Voorveleneengemistekans.Metuitgebreideinformatie,eenprachtigepresentatieenduidelijkeuitlegoverarchitectuurhadDunselmaneenaandachtigpubliek.TerraArtProjectsorganiseerdedezelezinginhaarmaandelijkseFOYER.VoorDunselmanisantroposofischearchitectuureenzoektocht.Tijdensdiezoektochtverdieptjeinzicht.Hijbrachtditmetheldereuitleg.DezearchitectuurvindthaarinspiratieindewijsgerigewereldbeschouwingvanRudolfSteiner(1861-1925).Onzegebouwdeomgevinglijkttewordengedomineerddooruitgangspuntendiebuitendemenselijkegebruikerliggen.Juistderelatietotdegebruiker,onsbewustzijnvoor‘demenselijkemaat’indegebouwdeomgevingzouleidendmoetenzijn.Depresentatiewasfraaiopgezet.DunselmannoemdeonderanderedearchitectenFrankLloydWright(samenhangmetdeomgeving)enGaudi(plastischevormgeving).Hijgingdieperinopdeantroposofischeuitgangspunten:demenselijkemaat,geestelijkenlichamelijk,alsarchitectonischoerbeeld.Deinvloedvandevormgevingopmensensamenleving.‘Architecture9º’heeftvestigingeninAmersfoortenOldenburg/D.Vanuitdestelling‘Wijvormenonzegebouwenendaarnavormendezegebouwenons’ontwerpenzijvaakbinnendezorgwereldengaanopzoeknaardeleefbaarheidbinneninstellingen.Dunselmanliethiervanveelvoorbeeldenzien.

3534

vandeboeiendetentoonstelling‘Zoetermeermaaranders’.EentwintigtalfotografenuitdegroepFotowerkdurfdedeuitdagingwelaanZoetermeereensanderstelatenzien.Hetkostteeenjaarvoorbereiding,naastdeworkshopsonderbegeleiding.Sommigevandeaanwezigefotografenkregenheternogwarmvan.Moeilijkbleekookhetthema;laatjeinspirerendooreenhistorischstadsbeeldvaneenberoemdeschilderenvertaaldatineenbeeldvanZoetermeer.Tochisheterggoedgelukt.Nadepresentatiekonmenhetbekijkenvandeexpositiesamenmetdefotografennogeensrustig‘overdoen’.

BijZondere activiteiten

4.1Onderneem.netSilverdomeOp20en21aprilwasTerraArtProjectspresentopdezakelijkebeursOnderneem.netinSilverdome.NietalleenverzorgdeTERRAmetZoetermeersekunstaankledingvandebeursvloerenenkelestands,ookpresenteerdezijopdebeurshaarzakelijkekunstuitleenprogrammaTerrainBedrijf,werdendemogelijkhedenvanTERRAFANnadertoegelichtenwerdspecifiekeaandachtvoorenkelekunstprojectengevraagd.Hetheeftgeresulteerdin1zakelijkeopdrachtvoorkunstuitleenendeorganisatievaneenartistiekevenementin2012.

4.2FloravontuurnieuwjaarsreceptieOpwoensdag19januari2011bezochtenruim250relatiesenBusinessclubledendenieuwjaarsreceptievanstichtingFloravontuurPromotieZoetermeer,dieditjaarwerdgehoudeninhetTERRATORIUM.Erwasveelbelangstellingvoordebijzonderelocatievandenieuwjaarsreceptie.VoorzitterLennieHuizersprakdeaanwezigenkorttoeenriepzevooralopominhetjaar2011verbindingenaantegaanmetelkaar,methetculturelelevenenmetdestadZoetermeer.

04

HijbeslootzijnpresentatiemethetnieuwontworpengebouwvoordeVrijeSchoolinZoetermeer.HetontwerpwondeontwerpwedstrijddiedoordegemeenteZoetermeerwasuitgeschreven.Naeenvoorselectieblevenerdrieontwerpenover.MetunaniemestemmenkozenzoweldegemeentealsdeschoolvoorhetontwerpvanDunselman.HetgebouwVuurvogelstaatindewijkMeerzichtinZoetermeer.

3.3.3 Chaos, muziek, stilte, licht en donker: TIMETijdensdekunstfoyerop7april2011hebbenTonvanZeijlenMikeMolenbroeknamensdekunstenaarseenpresentatieverzorgdoverhetprojectTIME.Eenmixedmediaprojectvankunstenaarsenmuzikanten.Dezeavondisdieperingegaanopdeuitgangspuntenvandekunstenaars.DoorsamenwerkingtussendekunstenaarsTonvanZeijlenIenDobbelaarendemuzikantenvanGlimlichtwerdtijdensditprojectdetijdervarenincombinatiesvanmuziek,poëzieenmodernemedia.Glimlicht,bestaatuiteengroepjongemuzikantendieexperimentelemuziekenpoëzieboeiendweetteverweven.

3.3.4 ChangeOp7september2011heeftkunstenaarRobertRoelinktijdensdefoyeruitleggegevenoverzijnartistiekelevensstijl,kunstuitingen,motivatieseninspiraties.Hetpubliekkreegdegelegenheidtemiddenvandetentoongesteldekunstwerkendedialoogaantegaanmetdekunstenaar.

3.3.5 Kunst in de openbare ruimteIngesprekmetSjaakLangenbergenRosedeBeerop2november2011.DeovergangvanfantasienaarwerkelijkheidOnbevangenhetpubliekbenaderen,strevennaarmaatschappelijkeinfiltratie.InhetwerkvanSjaakLangenbergenRosédeBeerlopenfantasieenwerkelijkheidmoeiteloosinelkaarover.SjaakLangenbergisbeeldendkunstenaarenpublicist.HijwerktsamenmetvormgeefsterRosédeBeeraanprojectendiemeestalbuitendegebruikelijkekunstcontextwordenuitgevoerd.Zijproberendefunctieenbetekenisvankunstindeopenbareruimtesteedsweerteverruimen.Afhankelijkvanhetplandatoplocatiewordtontwikkeldkiezenzijvoorhetmeestgeschiktemediumomhunideeëntotuitdrukkingtebrengen.

3.3.6 Zoetermeer maar andersZoetermeerheelerganders!Eenergdrukbezochtefoyerop7december2011.FotograafTheoJanssengafeenpresentatieoverhettotstandkomen

3736

4.3BBContbijtop9juniOp9junifaciliteerdeTerraArtProjectshetnetwerkontbijtvoordeZoetermeerseBusinessBreakfastClub.ZijvroeghierbijspecialeaandachtvoorTerraTafelen.Genodigdenwerdenuitgenodigdzichaantemeldenomaanteschuiventijdensditartistiekeénculinaireevenement.

4.4TERRATAFELENOnderdenaamTerraTafelenvonddeafsluitingvanonskunstseizoen2010-2011plaatsopdonderdag30junivan18.00–22.00uur.HetTERRATORIUMwerdtijdensTerraTafelenvooreveneenartistiekrestaurant.Deinhoudvanhetdinerrichttezichechternietalleenopdeculinairecomponent.DitdinerwasvooralookgerichtopnutennoodzaakvaneencultureelleveninZoetermeer.DedeelnemendeZoetermeersekunstenaarshaddenvoordezegelegenheideeneigentafel‘aangekleed’.Daarbijpresenteerdenzijzichmettoegepastekunst,speciaalvervaardigdvoordezeavond.Wantnaastschilderenenbeeldhouwenzijnernatuurlijknogtalvantoepassingentebedenkenwaarbijeenkunstenaarzijntalentkanbenutten.

Dekunstenaarshaddenelktweegastengekozen,waarvooropuitnodigingvanTERRAstoelenwarengereserveerd.EnTERRAzelfhadookgastenaanhaartafels.Meteengevarieerdetafelbezettingheeftzijeenkennismakingtotstandgebrachtmetartistiekevisies.Maarergebeurdenogveelmeertijdensdemaaltijd.Metoptredensindevormvandans,muziek,enpoëziewerdTerraTafelenietsbijzonders.Eenmaaltijdmetomlijsting.Eenmooieafsluitingvanhetkunstseizoenenwieweethetbeginvaneenmooietraditie!

AanTerraTafelenwerkteno.a.mee:HettyArens,RobdeGraaf,HeleendeLange,JurgenKlaassen,JoséKoebrugge,KarelLengkeek,MarjaMilo-vanBerlo,PatriciaSeijenTenHoorn,WonnyStuger,RiavanDijk,MarijkeWijgerinck,CentrumvoorKunstenCultuur,ZoetermeerJazz,MaartenvandenElzen,PaulineAltingvonGeusauenDeDutchDon’tDanceDivision

TERRATAFELEN

3938

overlegstructuur

TERRA heeft in 2011 in het kader van samenwerking binnen de culturele sector een bijdrage geleverd op operationeel, tactisch en strategisch niveau. Zij werkte op diverse aandachtsgebieden, met verschillende organisaties samen. Onderstaand een overzicht:

5.1Participatieprojecten:-StichtingParticipARTe,projectenindewijkPalenstein-PalensteinDoetMeemetvertegenwoordigersnamensdewoningcorporaties Vestia,DeGoedeWoning,VidomesendegemeenteZoetermeer-GemeenteZoetermeer,maatschappelijkeorganisatiesindewijk Buytenwegh

5.2Kunstprojecten:-CentrumvoorKunstenCultuur,kunstprojectTimeenTerraTafelen.-WereldNatuurFonds,veiling.-Thrillerfestival,workshopsFotowerk.-FloravontuurPromotieZoetermeer,nieuwjaarsreceptieen Cultuuropzondag5.3Verhuurkunstwerken(TerrainBedrijf):-FPN(pilotverhuurkunstaanbedrijven)-KunstuitleenAndrédeGoede,overeenkomsttotsamenwerking

5.4Cultureleoverleggen:- Overlegcultureleinstellingenovercultuurnota- ProjectgroepFondsCultuurparticipatie

5.5SamenwerkingsverbandStadsmuseumenBibliotheek:MethetStadsmuseumiseenintentieverklaringondertekendomindetoekomstnauwermetelkaarsamentegaanwerken.Desamenwerkingzalin2012verdervormgaankrijgen.DeBibliotheekheeftzichhierlaterbijaangesloten.

projectBureau

6.1ManagementHetmanagementbestondevenalsin2010uiteentweekoppigedirectie(EdBoutkanenNatalieVinke).ZijwerdondersteunddoorRicardoSeffelaaralsmanagerexternerelatiesvooracquisitiewerkzaamheden.VoordeoriëntatieophetCommunityArtprojectaandeCésarFranckrodeheeftzijAlcuinOlthofalsexterneprojectleideraangetrokken.

6.1.1.VanstichtingsbestuurnaarraadvantoezichtBijdeomvormingvandeverenigingnaareenstichtingsmodelin2008ismethetbestuurafgesprokendatnaverdereprofessionaliseringhetraadvantoezichtmodelingevoerdzouworden.Inoverlegmethetbestuur,engeziendepositieveontwikkelingindebedrijfsvoeringvandeStichtingisin2011beslotenper2012naareenraadvantoezichtmodelovertegaan.Aanhetmanagementisdeopdrachtgegevenomdezestatutenwijzigingvoortebereiden.

6.1.2. AcquisitieOmmeerbindingmethetbedrijfsleveninZoetermeertekrijgenheeftTERRAinhaarkunsthalTERRATORIUMenkeleactiviteitengeorganiseerdwaarinhetbedrijfslevencentraalstond.DitwarendenieuwjaarsreceptievanFloravontuurPromotieZoetermeer,bijeenkomstBusinessBreakfastClubenTerraTafelen.

6.1.3 Structurele subsidieHetishetmanagementgeluktomin2011eenstructurelesubsidiebeschikkingper2012vandegemeenteZoetermeerteverwerven.

6.1.4. Nieuwe locatie Bredewater 16Omnietlangerafhankelijktezijnvaneenantikraakconceptishetmanagementinstaatgeblekenomzelfstandigeenanderonderkomentebemachtigenmetmeertoekomstperspectief.Naoverlegmetdedirectievan4MKBwerdhetmogelijkomzoweleenkantooralseennieuwTERRATORIUMinhetverzamelgebouwaanhetBredewater16ondertebrengen.TERRAwerdhierbijtevenspartnervanhet4MKBconceptisTERRA.Zijvestigdezichalseerstebewonerinhet4MKBcenter.

0605

40

6.2VanstagiairenaarmedewerkerPRenProgrammeringBegin2011ishetprojectbureauuitgebreidmetdekomstvanstagiaireMirjamvanSpelde.DesamenwerkingmetMirjamenhetmanagementverliepzogoeddathaareentijdelijkeaanstellingisaangeboden.MirjamzalbinnenhetprojectbureauwerkzaamzijnalsmedewerkerPRenprogrammering.

6.3StagiaireCommunicatieInhetnajaarisEsmeeHarskampalsstagiaireCommunicatieaangetrokkenvooreenperiodevan3maanden.Zijheeftonderandereeenaanzienlijkebijdragegeleverdaandeontwikkelingvandewebsite“KunstenCultuurZoetermeer”.

6.4VrijwilligersDatdevrijwilligersvoorTERRAonmisbaarzijnisin2011welgebleken.Naastdeondersteuningbijkunstprojecten,tentoonstellingenenkunstfoyershebbenzijeenextrainspanninggeleverdinhetopknappenvandekunsthalaandePhilipsstraatenhetmakenvantentoonstellingsmateriaal.HelaassloeghetnoodlottoetoenTERRAeind2011dekunsthaldieanti-kraakwasgehuurd,binnentweewekenmoestopleverenterwijlernogeenlopendeexpositiewas.

Hoewelhetmanagementalineenvergevorderdstadiumbezigwasmeteenanderelocatie,betekendehetplotselingevertrekuitdePhilipsstraattocheenhoopongemak.

DoordevrijwilligersisechteropdenieuwelocatieaanhetBredewater16ineenrecordtijdeenfantastischeprestatiegeleverdomhetnieuweTERRATORIUMopteknappeneninterichten.

6.5ProgrammacommissieDeprogrammacommissieisin2011intotaal4keerbijelkaargekomen.Doordeprogrammacommissiezijndiverseaantrekkelijkethema-avondenindevormvaneenkunstfoyergeïnitieerd.Hetprogrammavandekunstfoyersisdoordeprogrammacommissiegeëvalueerd,waarbijisgeconstateerddathetaantalbezoekersnietaandeverwachtingenvoldoet.Erisdanookaanhetmanagementvanhetprojectbureauvoorgesteldomdepresentatiesvandeexposantennietmeeropeenafzonderlijkeavondtelatenplaatsvindenmaardezevoordeopeningvandetentoonstellingteplannenendaarnaastomdethemabijeenkomstenopzondagenteorganiseren.

41

WorkshopGerartKamphuis,projectTERRA4WNF

42

Verderisdewensaanwezigomin2012eenkunstreisvaneendagteorganiseren.

6.6AdviescommissieOmdathetprojectbureauin2011geenmeervoudigeinschrijvingenontvingvoorprojecten,iserin2011geengebruikgemaaktvandeadviescommissie.Selectietenaanzienvanhetjaarprogrammaendeprojectenvondplaatsopbasisvandiversiteit,ervaringenkwaliteit.

BedrijFsvoering

In 2011 werd door het management een extern communicatieplan opgesteld. TERRA wil verder vormgeven aan haar reputatie en imago. Projecten en activiteiten die TERRA organiseert moeten synoniem zijn aan kwaliteit en professionaliteit. Met een jaarprogramma in TERRATORIUM en in de buitenruimtes van Zoetermeer beoogt zij door de verscheidenheid van het aanbod en door de kracht van herhaling, een breder publiek aan zich te verbinden en bovendien de kunstbeleving in Zoetermeer op te waarderen. Dit jaarprogramma zal ondersteund moeten worden door een actief communicatiebeleid.

Kerndoeleninhetplanzijn:-Versterkennaamsbekendheid/imago-Positioneringalsorganisatie-Profilerenactiviteiten/mogelijkheden-Aantrekkenpubliek/participanten/sponsorenensubsidiënten-Interesseren/verbindenkunstenaars

Bovenstaandekanalleenbereiktwordenalsdecommunicatieaansluitopdeambities.Indeperiode2011–2012moetdeexternecommunicatieverderwordentoegesnedenopdeinhoudvanhetjaarprogrammaTERRATORIUM,de(participatie)kunstprojectenindeopenbareruimteendediversemogelijkhedenenactiviteitendieTerraArtProjectstebiedenheeft.HetisbelangrijkdatTerraArtProjectsgedurendehethelejaarcommunicatief

42

ExpositieKERA-TEX‘11

43

07

aanwezigis.Datvraagtomeenlevendigecommunicatiemetverrassing,actualiteitenachtergrondinformatie.Enhetvraagtdaarnaastomeengoedeplanning,goedecontactenmetdemediaeneendoelgroepgerichteaanpak.Inhetcommunicatieplanwordendezedoelstellingenenactiviteitenuitgewerkt.

7.1TERRAinBedrijfIn2011werdactiefgeacquireerdvoorTerrainBedrijf.Demondialeeconomischesituatielijktdegrootsteoorzaaktezijnvoorhetuitblijvenvanconcretekunstopdrachten,wantaanenthousiasmeontbrakhetdegesprekspartnersniet.DepresentatieopdebeursOnderneem.netleverde1verhuurcontractopeneenopdrachtvoororganisatievaneenartistiekevenementin2012.ErwerdeenmondelingeovereenkomstgeslotenmetdekunstuitleenvanAndrédeGoede,waarbijhetlokalekunstaanbodvanTERRAvooreenopdrachtgeverkanwordenaangevuldmetbekenderekunstwerkenuitdecollectievandekunstuitleen.BijhetzoekennaareennieuwonderkomenvoorTERRAwerdmethetoogopdeverbindingmethetlokaleondernemersveldspecifiekgekozenvoorde4MKBlocatieaanhetBredewater.

7.2TERRAINFOGeziendepositievereactiesopTERRAINFO,werdbeslotendezein2011maandelijkstelatenverschijnen.Deomvangbesloeggemiddeld3pagina’s.Erwasaandachtvoordeactueleprojectenenachtergrondinformatie.Vastonderdeelwasdeagendaopdelaatstepagina,enperjuli2011verscheendecolumnvanmedewerkerMirjamvanSpeldeopdevoorpagina.Eind2011kendeTERRAINFOmeerdan750abonnees.

7.3websitekunstencultuurZoetermeerDenoodomdebestaandewebsitekunstenaarsinzoetermeer.nltechnischenvisueelaantepassenvormdeaanleidingomeennieuwewebsiteteontwikkelen,diedekunstenaarsinformatieendekunst-encultuurprogrammeringinZoetermeeraanelkaartekoppelen.In2011werdviaeensponsoringdoor1001ICTeeneersteaanzetgemaaktvoordeontwikkeling.In2012wordtdewebsitekunstencultuurzoetermeer.nlverderingericht.

7.4ProfessionaliseringinternebedrijfsvoeringOokin2011werdenactiesondernomentenaanzienvandeverdereprofessionaliseringvandeorganisatie.

7.4.1. Algemene voorwaardenInhetnajaarvan2011isbegonnenmethetopstellenvandeAlgemenevoorwaarden.Gezienhetjuridischekarakterisbeslotenomdedezetelatenopstellendooreengespecialiseerdbureau.In2012zaldeafrondingvandeAlgemenevoorwaardenplaatsvinden.

7.4.2 VerzekeringenIn2011isdoorhetmanagementbeslotenomdeverzekeringenbinnennaderonderdeloeptenemenmeteennadrukkelijkewensomdezeondertebrengenbijeenverzekeringsmaatschappijinZoetermeer.Degeldendeverzekeringenin2011enaanvullendeverzekeringenzijnmetingangvan1januari2012ondergebrachtbijVerzekeringsmaatschappijUnivée.

vereniging terraDeverenigingTerrakunstenaarszalalsrechtspersoonhaareigenjaarverslagpubliceren.In2011vondeenwisselingvanhetbestuurplaatswaarbijhettotaleledenbestandvandeverenigingeinddecember20116beeldendkunstenaars(inclusiefbestuur)telt.OpverzoekvanhetVerenigingsbestuuriserenkelekerenoverleggeweestmethetmanagementvanhetprojectbureau.HetbelangrijksteonderwerpvangesprekwasdevoorgenomenstatutenwijzigingvandeStichtingvanbestuursmodelnaareenraadvantoezichtmodel,waarbijdeformelerelatiemetdeverenigingkomttevervallen.Destatutenwijzigingzalin2012notarieelpasseren.

Financieel resultaatDestichtingTerraArtProjectskendein2011eenomzetvan345.000euro.Hiervanwerd189.000eurobesteedaanderealisatievandeprojectenenresteert73.000euroalsprojectverplichtingvoormeerjarigeprojecten.HetmerendeelvandebatenwasafkomstigvandegemeenteZoetermeerenenkelecultuurfondsen.

4544

08

09

met danK aanSubsidiëntenensponsorsGemeenteZoetermeer,Fonds1818,PalensteinDoetMee,Woningcorporaties(Vestia,VidomesendeGoedeWoning),PrinsBernhardCultuurfonds,FondsMaatschappelijkeOntwikkeling,FondsCultuurparticipatie,FloravontuurPromotieZoetermeer,AntivlamBrandbeveiliging,Blomsma,DeBouwhof,DeDutchDon’tDanceDivision,Fortunecoffee,FMTVastgoedbeheer,FPNGroep,Greg&Baud,KAvanDaalen&ZnBV,KroonpartZoetermeer,LEASBureauvoorzorgvernieuwing,Onderneem.net,PilatusdamMensenOrganisatie,VerhuisbedrijfHennekenBV,YourInstallationPartnerBV.PersonenDedeelnemendekunstenaars,allevrijwilligers,defotografen.

ColofonTekst MirjamvanSpelde,EdBoutkan,NatalieVinkeEindredactie JokeMeijerVormgeving NatalieVinkeFotografie HenkArens,PetrieCoomans,LudyFeyen, Dirk-JanHoogerdijk,TheoJanssen,JokeMeijer, NellySmits,HarryVis,FransvanZomeren

Jaarring2011,InteractiefLandschap,StudioRoosegaarde

46

10