102409 Stationsomgeving Turnhout

8/2/2019 102409 Stationsomgeving Turnhout

http://slidepdf.com/reader/full/102409-stationsomgeving-turnhout 1/9

VERTROUWELlJ K

EN PERSOONLlJK

..-IIVR 2010 2409 DOC.0878

:.~~~

~= - n... ".I

Vlaamse Regering

DE VLAAMSE MINISTER VAN MOBILITEIT EN OPENBARE WERKEN

DE VLAAMSE MINISTER VAN FINANelEN EN BEGROTING, RUIMTELlJKE

OROENING, WERK EN SPORT

Nota aan de leden van de Vlaamse Regering

Betreft : Goedkeuring door de Vlaamse Regering van het voorstel van

samenwerkingsovereenkomst voor de opmaak van een

masterplan en een definitief voorontwerp stationsomgeving

Turnhout.

1. Situering

NMBS Holding heeft de ambitie haar stationsomgevingen aan te passen aan de

huidige mobiliteitsnoden en de ruimte binnen de stations meer optimaal te benutten.

Daartoe heeft ze onder meer een parkeerbedrijf opgericht, B - Parking, dat instaat

voor exploitatie van stationsparkings. NMBS Holding streeft er via haar

dochteronderneming Euro Immo Star naar, kwalitatief stedelijke ontwikkeling in

spoorwegbuurten te ondersteunen en stelt in functie daarvan ontwerpen van

samenwerkingsovereenkomsten op tussen De Lijn, Agentschap Wegen en Verkeer,

de stad en NMBS Holding. Voorliggend ontwerp heeft tot doer de aanpak van een

masterplan en een definitief voorontwerp voor de stationsomgeving Turnhout toe te

lichten en de Vlaamse regering te verzoeken haar goedkeuring te hechten aan het

voorliggende voorstel van samenwerkingsakkoord.

2. ToelichtingStationsomgevingen waren tot voor enkele decennia ondergewaardeerde buurten

die weinig ruimtelijke kwaliteit boden, mede omdat er voor dergelijke buurten weinig

visie ontwikkeld werd. Oat is tijdens de laatste decennia ingrijpend veranderd.

NMBS Holding wil op dit elan verder gaan en haar stationsomgevingen binnen een

stedelijke context aanpakken. Voor diverse steden zijn er projecten in ontwikkeling of

in uitvoering. Ook voor de stad Turnhout heeft de NMBS Holding via haar dochter

Euro Immo Star diverse instellingen rond de tafel gebracht met als doer te komen tot

een gemeenschappelijke sokkel om bepaalde, ontbrekende kennis te onderzoeken,

een masterplan te maken en in een tweede fase te komen tot een definitief

voorontwerp voor heraanleg en herontwikkeling van stationsomgevingen.



Korte bespreking van het projectvoorstel en opmerkingen:

1. De voorliggende samenwerkingsovereenkomst betreft de ambitie van de

verschillende partners om te komen voor globale en ge'integreerdeontwikkelingsstrategie voor de stationsomgeving Turnhout, door middel van

een Masterplan (fase 1) en een definitief voorontwerp (fase 2).

2. De opmaak van een masterplan voor de stationsomgeving Turnhout is

ambitieuzer dan de omschrijving in de titellaat vermoeden; naast het

projectgebied van de stationsomgeving zelf, dat in de overeenkomst wordt

omschreven als Turnhout Centraal, wordt er nagedacht over de uitbouw van

een nieuwe stedelijke pool die zich ten noorden van de stationsbuurt uitstrekt,

eventueel te combineren met een spoorverbinding Turnhout - Tilburg en de

creatie van een nieuwe spoorhalte, Turnhout Zuid. Concreet betreft het de

planning van een innovatiepark op de verouderde bedrijventerreinen aan deachterzijde van het bestaande station; het woon-werk park

Begijnenveldekens; het stadsvernieuwingsproject Turnova; het project

"Stedelijk Plateau" Turnhout; ontwikkelingsproject Lebon; bedrijventerrein

Veedijk. Het is noodzakelijk dat de effecten van deze geplande

ontwikkelingen mee bestudeerd worden en in het afwegingskader mee

richting kunnen geven aan de prioriteitstelling van de ontwikkeling van de

stationsbuurt.

3. De omschrijving van het projectgebied en het be'invloedingsgebied houden

geen rekening met de effecten van de relatie met de N19 en de N140. De

N19 valt bulten het projecten bemvloedinqsqebied en wordt dus niet

meegenomen in het onderzoek. Voor het aspect mobiliteit is het alvast nodig

dat deze effecten mee in rekening worden gebracht.

4. Er wordt gestreefd naar capaciteitsverhoging en daarvoor wordt een

ondergrondse inpassing als "noodzakelijk" voorgesteld. De ondergrondse

inpassing moet voorwerp van onderzoek zijn en niet als vooraf gesteld

gegeven. Dit is een manier van sluipende besluitvorming.

5. een spoorverdubbeling en eventuele ondergrondse aanleg hebben grote

implicaties op de kunstwerken langsheen het trace. Bestaande

bruggen/tunnels moeten aangepast worden. Een aanpassing van de lijst "te

onderzoeken delen" moet in elk geval uitgebreid worden met aile kunstwerken

die aanpassing vergen:

• aanpassing of vervanging van de brug van de R13.

• Aanpassing of vervanging van de brug van de E34

• Aansluiting van Turnhout Zuid naar het bovenliggende wegennet

• Impact van het eventuele ondergronds brengen van de spoorweg op

de R 13 en op andere gewestwegen.

6. Op vlak van verkeersveiligheid wordt gestreefd naar het wegwerken van drie

gelijkgrondse kruisingen (overwegen). Gelet op het aantal ongevallen aan

2



overwegen is dit een positieve zaak, maar er hangt natuurlijk wei een

behoorlijk prijskaartje aan, om de barrlerewerkinq van een spoorlijn tegen te

gaan. Ofwel moet er met een brug of een tunnelconstructie worden gewerkt.

De kosten hiervan zijn nog niet geraamd.

7. Er wordt gestreefd naar een kwalitatieve leefbaarheid van de stad, waarbij de

behoeften en de ambities van De Lijn, de NMBS en de stad Turnhout in

rekening worden gebracht en op elkaar afgestemd. Het betrefi onder meer:

• Het verdubbelen van het aantal OV gebruikers (zowel voor spoorals voor

bus), en met het oog op die verdubbeling, het verbeteren van de

bereikbaarheid en de ontsluiting van de stationsomgeving; hierbij wordt

rekening gehouden met het STOP principe.

• Uitbouw van een nieuwe stedelijke pool binnen Turnhout die

communiceert met de omliggende stad, met expliciete aandacht voor de

versterking van de link met de binnenstad, door het laten doorgroeien vanhet stedelijke weefsel.

• Ontwikkeling van de stationsomgeving koppelen aan de ontwikkeling van

het geplande innovatiepark.

• Ontwikkeling van de gronden ten noorden van het station.

8. Eurostation zal een Masterplan (Iaten) uitwerken dat voldoende inzichten

moet verschaffen in de effecten, de technische haalbaarheid en de

kostprijzen. Na goedkeuring van het ontwerp, zijn de partijen het eens dat

Eurostation een Definitief Voorontwerp maakt. Daartoe wordt het Masterplan

vertaald naar een startnota voor GBC en PAC, en in een tweede stap naar

een Definitief Voorontwerp met betrekking tot het projectgebied.

9. Het projectgebied wordt aan de hand van kaartmateriaal in de bijlagen van de

overeenkomst aangegeven. De kwaliteit van de afdruk laat geen grondige

bespreking toe, maar de contouren van de ontwikkeling laten wei duidelijk

veronderstellen dat het over meer dan aileen maar de stationsbuurt handelt.

Het be"invloedingsgebied is groot. Naast het project van de stationsomgeving

zijn er nog de 'Verbonden projecten I studies'. De aanpak van de

stationsbuurt houdt volgende zaken in

• Stationsplein

• FietsenstaHing (op basis van het behoefieprogramma van de NMBSHolding)

• Voetgangers en fietsverbindingen

• Aanpassen van de stationsaccommodatie (het station Turnhout is een

beschermd gebouw)

• Overkapping van de sporen

• Bereikbaarheid van het busstation

• Autoparking

• Ontwikkeling van de vrijgekomen gronden bij een gebeurlijke

ondergrondse aanleg van de spoorinfrastructuur.

• Ontwikkeling van de gronden ten noorden van het station

3



• Afschaffen en aanpassen van de gelijkgrondse kruisingen

• Treinhalte Turnhout Zuid.

De gevraagde halte Turnhout Zuld opent in elk geval perspectieven voor een

toekomstige beheersing van de autobereikbaarheid van de halte TurnhoutCentraal, omdat bewoners van de omgeving nlet meer met de wagen naar de

binnenstad moeten komen. Verder zijn er nog de zgn Verbonden projecten:

• Innovatiepark achter het station

• Woon-werk park Begijnenveldekens

• Ontsluiting noordwaarts via voetgangersbrug

• Stadsvernieuwingsproject Turnova

• Project "Stedelijk Plateau"

• Ontwikkelingsproject Lebon

• Bedrijventerrein Veedijk

• Mobiliteitsvisie De Lijn 2020• Renovatie en herinrichting van het stationsgebouw

• Doortocht Lier voor de trein

10. De minister bevoegd voor Ruimtelijke Ordening ondertekent de overeenkomst

voor het Departement RWO en het Agentschap Ruimte en Erfgoed. Hierbij

geldt de afstemming op andere lopende Vlaamse projecten als belangrijke

randvoorwaarde.

11. Het te bereiken ambitieniveau hangt af van het verzoenen van de individuele

ambitieniveaus van de verschillende partners. Om mogelijke tegengestelde

ambitieniveaus tussen individuele partners te vermijden, is het aangewezeneerst een gemeenschappelijk ambitieniveau te bepalen.

12. Het ambitieniveau van de partijen is opgenomen als bijlage 2 bij deze

overeenkomst. Dat van De Lijn kan misschien best in een apart punt worden

besproken, gelet op het belang van Turnhout als busknoop.

Het ambitieniveau van de NMBS Holding houdt vooral verband met voor- en

natransport en is te vatten in cijfers met betrekking tot de toegankelijkheid:

autoparkeerplaatsen (400) en fietsparkeren (550 + 25 bromfietsen). Uiteraard

heeft de Holding ook ambities op het gebied van renovatie van het

stationsgebouw (beschermd monument), de inrichtingsprincipes van de

openbare ruimte en milieu en energiedoelstellingen.Het ambitieniveau van Infrabel situeert zich in zeer algemene termen rond de

norm "Revalor"; in het ambitieniveau wordt expliciet gewezen op de kostprijs

van het afschaffen van de overwegen. De stad Turnhout heeft ambities inzake

ontsluiting van de stad, oplossen van mobiliteitsproblemen in de

stationsomgeving en het ontwikkelen van een ruimtelijke

ontwikkelingsstrategie (Turnhout Zuid, ontwikkeling in noordelijke richting).

13. Het ambitieniveau van De Lijn is in dit dossier hoog, mede door het belang

van het station Turnhout als openbaar vervoerknoop voor de stad en de

Noorderkempen. De busknoop van het station vormt samen met de Markt een

bi-pool van het busnetwerk voor de omliggende regio, waarbij zowel

4



stadsbussen verknopen met streekvervoer. Het station vormt een halte van

aile stads- en streeklijnen. Verschillende lijnen hebben aan het station hun

eindhalte.

• Optimale overstap tussen verschillende modi.• Veilige overstap, veilige wachtzone met hoge sociale veiligheid

• Comfortabele overstap en wachtcomfort

• Exploitatie flexibiliteit

• Inpassen in het mobiliteitsplan van de stad

• Ontwikkelen van het innovatiepark

• Evenwicht tussen de geboden kwaliteit en de flnanclele inspanningen

die te leveren zijn.

De Ujn voorziet dat het station van Turnhout de knooppuntfunctie blijft

vervullen, -zelfs na het bouwen van een nieuw station Turnhout Zuid.

De wijze waarop de samenwerkingsovereenkomst is gesteld, maakt dat de

effecten van Turnhout Zuid op de netwerkvorming van De Lijn onvoldoende

worden bekeken.

14. Het ambitieniveau van de Vlaamse overheid is niet opgenomen in de bijlage

bij deze ontwerptekst. Oat is vervelend omdat er voor diverse voorgestelde

oplossingen wei degelijk grote kosten gepaard kunnen gaan die, afhankelijk

van de situatie, deels ten laste kunnen zijn van de budgetten van AWV

(overwegen die kruisen met gewestwegen, aanpassen van de kunstwerken of

eventueel ondergrondse oplossingen). Verder zijn er eveneens kosten

verbonden aan het ontwikkelen van een station Turnhout Zuid, waarbij

aanpassingen aan het bestaande wegennet nodig zijn; aangezien er geenconcrete plannen zijn, kunnen er ook geen ramingen worden gemaakt.

15.Van aile partners, dus ook het Vlaamse gewest, worden enkele

verbintenissen gevraagd (punt 6 van de overeenkomst):

• Fase 1: formeel engagement tot uitwerking van een masterplan door

NMBS Holding die deze opdracht uitbesteedt aan haar dochter Euro

Immo Star.

• Fase 2: na goedkeuring van het masterplan voigt een verdere

uitwerking tot definitief voorontwerp.

• De partijen zullen aile plannen steunen, meer in het bijzonder het

definitief voorontwerp, indien het in de stuurgroep wordt goedgekeurdom zodoende te kunnen overgaan naar een fase 3 (uitvoering), na

afsluiting van een bijkomende samenwerkingsovereenkomst.

• Akkoord te gaan over NMBS Holding als aanbestedende overheid.

• Tijdig aile stappen te ondernemen om de fondsen, vereist voor de

realisatie, 'vrij te maken'. Indien een of meerdere partijen er evenwel

niet in slaagt de nodige fondsen (subsidierinqen) te verwerven, dan

kan de samenwerkingsovereenkomst in haar/hun hoofde een einde

nemen voor zover deze partijen geen andere directe of indirecte

belangen of toegevoegde waarde meer heeft voor het project. Deze

beeindiging moet worden goedgekeurd door de stuurgroep.

5



16. De dienstenbeschrijving omvat een verduideHjking betreffende de

studieopdrachten voor de verschil1ende fasen in het project, het

overkoepelend projectmanagement, de externe communicatie en de

aanvul1ende diensten:• Fase 1: globaal masterplan, met inbegrip van een raming van de

bouwkosten, de raming van de fasering en de verdeling van de kosten

voor de volgende fasen (definitief voorontwerp en uitvoeringsfase).

• Fase 2: 2a: de vertaling van het masterplan in een startnota PAC en

overleg GBe en 2b: projectnota, met inbegrip van een verfijning van de

bouwkosten en de definitieve toewijzing ervan.

Niet inbegrepen zijn kosten die uit de haalbaarheidsstudie mobiliteit

voortvloeien; deze kosten worden vermeld onder aanvullende diensten en er

wordt gewag gemaakt van een bijkomende financiering. Het heeft echter

geen zin de kosten voor een haalbaarheidsstudie mobiliteit gedeeltelijk te

begroten en bijkomend onderzoek te laten afhangen van eventuelefinanciering. Op dit punt is een aanpassing van de overeenkomst zeker

gepast.

17. De projectorganisatie is opgebouwd, analoog aan de andere projecten

Stationsomgeving (Gent, Mechelen, enz.) en bestaat uit een Stuurgroep

(sturend en beslissend topoverlegorgaan), een Plangroep (overkoepelende

organisatie en coordlnatle), een Externe Communicatiecel en Adviesorganen

en Themagroepen. Wat de samenstelling van de stuurgroep en de

projectgroepen bet reft, moet worden voorzien in de participatie van Vlaamse

administraties die in het project mee financieren of de samenhang van het

project op Vlaams niveau bewaken, meer in het bijzonder bij financieringen

vanuit het Vlaamse Stadsvernieuwingsfonds (conceptsubsidie of

projectsubsidie) en de bewakingin de kwaliteitskamer door de Vlaamse

Bouwmeester.

Intellectuele eigendomsrechten, vertrouwelijkheidsclausule en grondverwerving

spreken voor zich. Voor zover wettelijk mogelijk, kunnen de licenties en sublicenties

van de intel1ectuele eigendomsrechten verbonden aan de projecten verder worden

uitgeoefend buiten deze overeenkomst.

18. Betalingsmodaliteiten: De kosten worden gelijk verdeeld over de betalende

contractspartijen. In de eerste fase wordt gewerkt met een vasteverdeelsleutel voor een bedrag van 200.000 euro (excl. BTW). V~~r fase 2:

vergoeding van 2 % van de geraamde bouwkosten van het project op basis

van het definitieve voorontwerp.

19. Regeling van mogelijke geschillen; in geval van geschil wordt de Stuurgroep

gevat die desgewenst een raad van wijzen kan bijeenroepen.

3. Reguleringsimpactanalyse

Het voorstel houdt geen Vlaamse regelgeving in en is niet onderworpen aan een

verplichting om een reguleringsimpactanalyse op te maken.

6



Er is geen impact inzake administratieve lasten

4. Advies van de Inspectie van Financien

De Inspectie van Flnanclen werd advies gevraagd op donderdag 11 februari 2010.De Inspectie van Flnanclen verstrekte advies op 30 maart 2010.

5. Weerslag van het voorstel van beslissing op de begroting van de Vlaamse

Gemeenschap .

Het begrotingsakkoord werd aangevraagd op 9 juli 2010 en verleend op 20 juli 2010.

6. Weerslag van het voorstel op het personeelskader en de personeelsbudgetten

van de Vlaamse overheid

Het voorstel van beslissing heeft geen weers lag op het personeelsbestand en op het

personeelsbudget, zodat het akkoord van de Vlaamse minister, bevoegd voor hetalgemeen beleid inzake personeel en organisatieontwikkeling, niet vereist is.

7. Weerslag van het voorstel op de lokale besturen

Het voorstel van beslissing heeft geen weers lag op de werking van de lokale

besturen.

7



8. Voorstel van beslissing

De Vlaamse Regering beslist:

Het samenwerkingsakkoord voor de opmaak van een masterplan en een definitiefvoorontwerp stationsomgeving Turnhout goed te keuren mits volgende

aanpassingen in de overeenkomst:

1. Onderzoek naar de noodzaak van ondergrondse oplossingen voor de

infrastructuur van station Turnhout op te nemen in het Masterplan.

2. Onderzoek naar de prioriteiten betreffende de aanleg van het station Turnhout

Zuid versus station Turnhout op te nemen in het Masterplan

3. Uitbreiding van het invloedsgebied met de N19 die momenteel buiten het

projectgebied valt, met bijhorend onderzoek in de haalbaarheidsstudieMobiliteit.

4. Berekening van de effecten van een eventuele spoorverdubbeling naar

kostprijzen voor de aanpassing van de bruggen.

5. Zoeken naar maatschappelijk aanvaardbare oplossingen en concrete

engagementen voor het herbestemmen, herinrichten of hergebruiken van

beschermd historisch erfgoed (stationsgebouw).

6. Verduidelijking van het blikveld van het onderzoek en de eindproducten die

mogen verwacht worden.

8



7. De samenwerkingsovereenkomst en meer specifiek het ambitieniveau van de

Vlaamse regering dient te worden afgestemd op de lopende projecten van de

betrokken overheden, zoals de stadscontracten, de

stadsvernieuwingsprojecten en de strategische projecten.

De minister van Mobiliteit en Openbare Werken te gelasten deze beslissing aan aile

partijen in het akkoord mee te delen.

Hilde Crevits,

Vlaams Minister van Mobiliteit en Open bare Werken

Philippe Muyters,

Vlaams Minister van Flnanclen en Begroting,

Ruimtelijke Ordening, Werk en Sport

9

102409 Stationsomgeving Turnhout

Documents

Transcript of 102409 Stationsomgeving Turnhout