1

Stand van zaken maart 2014

Alex van Bolderen

LAD, 27 maart 2014

Stand van zaken per maart 2014

Ik wil vandaag graag 5 thema’s kort bespreken.

1 Het reëele contract dat PFZW nog steeds nastreeft

2 Het Nieuwe FTK (Financieel ToetsingsKader)

3 Het zogeheten Witteveenkader

4 De Governance van PFZW

5 De toekomst van ons pensioenstelsel

2

Het bestuur koos voor het reële contract……

• Past het beste bij ambitie, ‘wat we hebben’ en “wat wensen deelnemers”

• Het beleid blijven we richten op een indexeringsambitie• Daarvoor blijven we beleggingsrisico nemen maar niet meer dan nu !!!

• Het geeft een stabielere sturing en daarmee stabieler pensioenresultaat

• Het geeft een betere bescherming voor pensioengerechtigden• Door uitsmeren schokken door AFS

• We kunnen beter delen tussen generaties (voor behoud solidariteit)• Door direct ingrijpen

• We doen het vanuit een gedeeld vertrekpunt tussen werkgevers en werknemers • De kwaliteit van de arbeidsvoorwaarde pensioen is en blijft van cruciaal belang

voor de sector zorg en welzijn. De werknemers in de sector verdienen een goed pensioen en de arbeidsmarktsituatie vraagt ook hierom.

3

…de volgende uitgangspunten blijven daarbij gelden…

• Vigerende ambitie handhaven voor zover wettelijke er ruimte is

• Opbouw, franchise, pensioensoorten

• Indexeringsambitie

• Bestaande overgangsrechten

• Bestaande flexibiliteit

• Premiestuur blijft

• Grondslagen anders zoals de levensverwachting: in premie mits haalbaar

• Herstelopslag van 2%-punt blijft voor herstel en bufferopbouw

• Eventuele premievrijval blijft in fonds

• In het bijzonder

• Leidraad blijft maar wordt vertaald naar nieuwe contract

• Ook keerzijde: bij ‘echt’ overschot premievermindering

4

PFZW verbond aan de invoering van dit reële contract een aantal voorwaarden:

1 De huidige pensioenrechten moeten verantwoord kunnen worden ingebracht in het nieuwe contract (het zogeheten invaren)

2 Een stabiele rente (UFR discussie en marktrente) 4.2% en nu 3.9% volgens een adviescommissie. Er moet met een marktrente worden gerekend t.b.v. een kostendekkende premie en voor de verplichtingen in de toekomst, met een tienjaarsgemiddelde

3 Het nieuwe Financieel Toetsingskader FTK door staatssecretaris Klijnsma nader uitgewerkt tot een wetsvoorstel en de keuze voor een nieuwe pensioenregeling. Zij koos in het wetvoorstel voor twee modaliteiten in het toetsingskader één t.b.v. een nominaal contract en één voor het reële contract.

5

Één FTK is onmogelijk

Bijna iedereen is er nu van overtuigd één FTK met een nominaal en een reëel contract niet mogelijk is.

De kern zit hem in de beleggingsspagaat. DNB gedrag bij een zekerheidsmaat 97.5% is dat zij pensioenfondsen zullen dwingen de beleggingsrisico’s terug te nemen. Gevolg minder rendement.

PFZW/ABP en pensioenfederatie is nog verdeeld..

Inmiddels volgen meer partijen PFZW lijn. Ministerie werkt nu aan vier modellen, waarbij het meest vergaande model het dichtst tegen het reële contract aan ligt, en het dichtst bij, het nominale contract

6

Het Witteveenkader

Het Witteveenkader geeft regels omtrent, samengevat de fiscale regels en in het bijzonder de omkeerregel. Dat houdt in dat de pensioenpremie die wordt betaald niet fiscaal belast is bij de afdracht nu en je bij de uitkering inkomsten-/loonbelasting betaalt.

Deze discussie is inmiddels afgerond. In de toekomst nog maar 1.875% opbouw per jaar i.p.v. nu 1.95% bij PFZW.

Daarnaast wordt er afgetopt of te wel boven de € 100.000,-- is er geen fiscale faciliteit meer en geldt de omkeerregel dus niet meer.

PFZW onderzoekt hoe toch boven de € 100.000,-- pensioen kan worden opgebouwd. 7

De Governance van PFZW

In 2013 is de Wet versterking Pensioenfondsbestuur aangenomen. Gevolg pensioenfondsbesturen moeten opnieuw worden ingericht volgen in de wet vastgelegde modellen.

PFZW heeft gekozen voor het handhaven van het paritaire model. Sociale partners vormen dan het bestuur van het fonds.

Wel moet volgens de wet er dan (boven het bestuur) een Raad van Toezicht komen. Op dit moment bij PFZW een commissie intern toezicht. Deze commissie komt te vervallen.

Vervolgens moet er per 1 juli 2014 er tenminste één zetel beschikbaar moet komen voor een vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden.

8

Toekomstige samenstelling Bestuur PZFW

In de toekomst 12 bestuursleden + een onafhankelijk voorzitter

Aan werknemerszijde:

2 zetels voor de Abva/Kabo FNV (levert 1 zetel in t.b.v. de gepensioneerden)

1 zetel voor de CVN

1 zetel voor NU’91 (wordt per 1 januari 2015 ingevuld door een deskundige)

1 zetel voor de FBZ (wordt per 1 janauri 2017 ingevuld door een deskundige)

1 zetel namens de gepensioneerden

Aan werkgeverszijde:

1 zetel NVZ, 2 zetels ACTIZ, 1 zetel MO groep, 1 zetel VGN (wordt ingevuld door een deskundige),1 zetel GGZ (ingevuld door een deskundige)

Versterking representativitiet door uitbreiding pensioencommissie +

9

De toekomst van ons pensioen:waar gaat onze reis naar toe?

Hoofdlijnennota: een keuze tussen zekerheid of indexerenDe werking van het nominale en het reële contract

11

Nominaal contract

Zekerheidsmaat: 97,5%

Beperking beleggingsrisico

Indexeren «» verlagen

Hersteltermijnen: 3, 15 jaar

Kruiend ijs = schoksgewijs

Niet invaren (tenzij)

Reëel contract

Ambitie ipv zekerheidsmaat

Geen beperking beleggingsrisico

(maar ook geen toename)

Indexeren ~ verlagen

Uitsmeerperiode: 10 jaar

Dakpan = geleidelijk

Invaren

Anders dan huidig!

12

Meer redenen om risico terug te nemen in het nominale contract:•Bestaan van een “zekerder” nominaal contract naast een reëel contract•Eisen toezichthouder•Europese eisen

dekk

ingsg

ra

tijd

minder beleggingsrisico

minder snel (gedeeltelijk) indexeren

……en natuurlijk de sluimerende generatiediscussie…

“We komen er de laatste jaren achter dat we de laatste decennia op te

grote voet hebben geleefd”

Op reis naar een pensioen dat beter aansluit op de toenemende individualisering..?

WI

Onze wereld verandert…

NIEUW FTK

BREDE HERORIËNTATIE

economie

demografie

arbeidsmarkt

maatschappij

16

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

25 30 35 40 45 50 55 60 65

leeftijd

prem

ie a

ls p

erce

ntag

e va

n sa

lari

s actuarieel benodigde premie

werkelijk betaalde premie (doorsneepremie)

WO leeft 6 à 7 jaar

langer dan BO.

Zijn pensioen is daardoor

ongeveer 30% duurder.

Prijs voor jong is

drie maal lager dan

prijs voor oud

LevensverwachtingsherverdelingLevensverwachtingsherverdeling

Leeftijdsherverdeling (= omslag)Leeftijdsherverdeling (= omslag)

CPB: “TE

RECHTVAARDIGEN

”

CPB: “ZEER

KWETSBAAR”

De pijlers van ons stelsel staan onder druk door ontwikkelingen in maatschappij en arbeidsmarkt…

• Van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij

• Van vaste naar flexibele arbeidskrachten

“vast wordt minder vast, flexibel wordt minder flexibel”

• Van weinig mobiliteit, kleine contracten, specialistisch en laagopgeleid naar goedgeschoold breed inzetbaar personeel

• Van collectieve gedetailleerde CAO’s vanuit sociale partners naar nieuwe collectieven met meer eigen verantwoordelijkheid

• Van ”trust me” naar “show me” naar “prove me”

Waar gaat onze reis naar toe?

individueler

degressieve opbouw

synthese DB-DC

10-punten plan

homogener

“APF”

“Pf ZZP”

minderverdere

versoberingverdere

aftoppinghuidig

WI

Van Defined Benefit via Collective Defined Contribution naar Defined Benefit…….?

Defined Benefit, uitkeringsovereenkomst. Je weet welke uitkering je krijgt.

• Defined Contribution, premieovereenkomst. Je weet wat je betaald.

• Collective Defined Contribution. Je weet wat je betaald maar daarna een uitkeringsovereenkomst.

• Collective Defined Contribution is wettelijk (nog) niet mogelijk.

Belangrijkste discussiepunten voor de komende tijd…….de solidariteitsvraag!!!

• Doorsneepremie. Iedereen betaalt dezelfde premie.

• Doorsneeopbouw. Iedereen heeft dezelfde opbouw per jaar. In de toekomst 1.875%.

• Degressieve opbouw. Naarmate je ouder wordt lagere opbouw.

• Progressieve premie. Naarmate je ouder wordt een hogere premie.