1. OVER HET RODE KRUIS · Sociaal isolement vindt achter gesloten deuren plaats, maar blijft niet...

92
1. OVER HET RODE KRUIS

Transcript of 1. OVER HET RODE KRUIS · Sociaal isolement vindt achter gesloten deuren plaats, maar blijft niet...

  • 1. OVER HET RODE KRUIS

    Het Rode Kruis houdt zich in meer dan 186 landen bezig met hulp aan de meest kwetsbare mensen. De Nederlandse vereniging omvat het hele Nederlandse Koninkrijk (Nederland, Nederlandse Antillen en Aruba) en noemen we het Nederlandse Rode Kruis. Het Nederlandse Rode Kruis bestaat uit 358 plaatselijke Rode Kruis-afdelingen, waarvan zes op de Nederlandse Antillen en Aruba.

    1.1. NEDERLANDSE RODE KRUIS

    Aardbevingen, overstromingen, geweld en het gevecht tegen HIV/AIDS. Het Nederlandse Rode Kruis ondersteunde de meest kwetsbare mensen met goederen en/of financiële steun. Of hielp gezinnen weer bij elkaar te brengen die elkaar door oorlog of conflict uit het oog waren verloren. 

    1.1.1. Strategie en beleid

    Hulpverlenen in verschillende, voortdurend veranderende situaties vraagt om duidelijke strategische kaders. Onze strategie in een notendop: Het Rode Kruis is voorbereid en biedt hulp in noodsituaties.

    STRATEGIE EN BELEID IN VOGELVLUCHT

    Rampen, conflicten, economische crises en klimaatveranderingen bedreigen leven en welzijn van miljoenen mensen. Het Nederlandse Rode Kruis helpt direct. In eigen land en wereldwijd.

    We zijn voorbereid op acute noodsituaties, zoals de vliegtuigcrash op Schiphol in februari 2009. Of de aardbevingen in Sumatra in het najaar. Ook minder in het oog springend leed zoals malaria of eenzaamheid heeft onze aandacht. Met honderden projecten en activiteiten bieden we directe hulp. Dit kunnen we alleen waarmaken dankzij de inzet van bijna honderd miljoen vrijwilligers wereldwijd. Zij zijn voorbereid en kunnen direct ter plaatse in actie komen.

    De basis

    Hulpverlenen in al die verschillende, voortdurend veranderende situaties vraagt om duidelijke strategische kaders. Basis hiervoor zijn onze grondbeginselen. Al ons denken en handelen vloeit hieruit voort. Verder staat Strategy 2020 centraal. Dit meerjarendocument geeft elke nationale Rode Kruis-vereniging de opdracht hulp te bieden aan de meest kwetsbare mensen in eigen land  en om zusterverenigingen wereldwijd te versterken en te helpen bij hun werkzaamheden. 

    De strategie

    Onze strategie in een notendop? Het Rode Kruis is voorbereid en biedt hulp in noodsituaties. Voorbereid op rampen en conflicten. Voorbereid op een veranderend klimaat. En voorbereid op economische, sociale en maatschappelijke ontwikkelingen. Zodat we direct in actie kunnen komen daar waar het nodig is.

    De speerpunten

    In onze activiteiten richten we ons op drie speerpunten:

    l focus op noodhulp;

    l doorbreken van sociaal isolement;

    l uitdragen van humanitaire waarden.

    Naast deze speerpunten, die onze dagelijkse praktijk vormen, bekijken we ook continu hoe we onze organisatie optimaal in kunnen richten om voorbereid te zijn toekomstige ontwikkelingen. Nationaal en internationaal. Onze focus in 2009 was gericht op:

    l implementatie Samen 1;

    l start van een verenigingsbreed strategisch plan 2010-2013;

    l sterke verankering van de grondbeginselen.

    Een ander aandachtspunt is transparantie in onze activiteiten en bestedingen.

    SPEERPUNT NOODHULP: VOORBEREID OP HET ONVERWACHTSE

    Het Rode Kruis is wereldwijd voorbereid om hulp te bieden aan de meest kwetsbaren tijdens een ramp of conflict. Onze kracht? De bijna honderd miljoen Rode Kruis-vrijwilligers die zelf wonen, werken en leven in de getroffen gebieden. Van Apeldoorn tot Pakistan. Niemand beter dan de inwoners zelf weten wat er speelt en hoe ze kunnen helpen. Hiervoor kunnen ze rekenen op ondersteuning in menskracht, middelen en kennis van het Rode Kruis beroepsapparaat.  

    In Nederland

    Apeldoorn, 30 april 2009. Heel Nederland was getuige van het ongekende: één individu maakte van zijn auto een wapen en reed in op het publiek tijdens Koninginnedag. Dit was niet het feestelijke verloop van de dag die de dienstdoende Rode Kruis-vrijwilligers in gedachten hadden. Het was wel waar ze op voorbereid waren. Of zoals een vrijwilliger zei: “Dit is dus waar ik jaren voor train en oefen.” 

    We weten nooit waar en wanneer de volgende ramp zich aandient. Wel kunnen we ervoor zorgen dat onze vrijwilligers beschikking hebben over de juiste kennis en middelen om hulp te verlenen. Daarom doen we steeds meer om onze noodhulpvrijwilligers goed op te leiden en de kwaliteit van hun inzet hoog te houden. Maar onze focus gaat verder. Ook niet-vrijwilligers kunnen direct ter plaatse helpen. Kennis van Eerste Hulp  is hierbij letterlijk van levensbelang. In 2010 zullen we dan ook veel inspanningen doen om de kennis van Eerste Hulp voor zo veel mogelijk mensen toegankelijk en makkelijk toepasbaar te maken.

    Tijdens noodhulpsituaties in Nederland zorgen wij voor:

    l medische hulp aan slachtoffers;

    l opvang en verzorging;

    l verwanteninformatie.

    Wereldwijd

    Niet alleen in Nederland staan we paraat bij rampen. Met bijna 100 miljoen vrijwilligers vormt het Rode Kruis het grootste humanitaire netwerk ter wereld. Hiermee is het Rode Kruis altijd dichtbij en kan direct hulp bieden bij rampen en conflicten. Zoals bij het interne conflict in Pakistan en de aardbeving op Sumatra. En in die gebieden waar de ramp te groot is voor het lokale Rode Kruis, staan we klaar met extra mankracht. Zoals in september 2009, toen het door overstromingen geteisterde Burkina Faso kampte met honderdduizenden daklozen en een tekort aan drinkwater, voedsel, medicijnen en muskietennetten. Het Nederlandse, Belgische en Luxemburgse Rode Kruis sloegen de handen ineen en stuurden een Relief ERU om de eerste noodhulp te verlenen. De Relief ERU bestaat uit vier medewerkers, terreinwagens, hulpgoederen en communicatiefaciliteiten die drie maanden geheel zelfstandig kan opereren.

    Noodhulp in een internationale omgeving is voor ons meer dan het bieden van acute, levensreddende hulp bij rampsituaties en gewapende conflicten. Noodhulp behelst ook voorbereid zijn op rampen en hulp bij de wederopbouw na een catastrofe. In december 2009 was het vijf jaar geleden dat grote delen van Azië en de oostkust van Afrika getroffen werden door een allesvernietigende tsunami. Bijna 230.000 mensen in 14 landen verloren het leven.Na deze natuurramp ontving het Rode Kruis ongelooflijk veel donaties. In de afgelopen vijf jaar heeft het Rode Kruis de giften van het publiek gebruikt voor herstelprogramma's, waarmee bijna vijf miljoen mensen in de vier zwaarst getroffen landen, Indonesië, Sri Lanka, Thailand en de Malediven, werden gesteund. In Indonesië, Sri Lanka, de Malediven, Thailand en India werd de bouw van meer dan 50.000 nieuwe woningen en infrastructuur in gemeenschappen gefinancierd.

    Waarschuwingssystemen

    Meer dan 150 jaar kennis en ervaring op het gebied van hulpverlening heeft ons een en ander geleerd. Een ramp is niet altijd te voorkomen. Maar er zijn wel degelijk maatregelen mogelijk om de effecten van rampen vooraf te verkleinen. Rampenvoorbereiding in bijvoorbeeld orkaan- of overstromingsgevoelige gebieden is dan ook een belangrijk element in onze hulpverlening. We trainen vrijwilligers in Eerste Hulp, zetten waarschuwingssystemen op en evacuatieroutes uit. Het zogenoemde Early Warning Early action systeem stond ook centraal tijdens het eerste World Disasters Symposium op 14 september. Het Nederlandse Rode Kruis heeft het initiatief genomen om ieder jaar op deze internationale dag van de Rampenbestrijding een bijeenkomst te organiseren rond het thema van het World Disasters Report, de belangrijkste jaarlijkse publicatie van het Internationale Rode Kruis. Met dit symposium willen we samenwerking en uitwisseling van kennis in rampenbestrijding bevorderen.

    Klimaat

    Vergeet de armste landen niet! Dat was de boodschap van het Rode Kruis tijdens de klimaattop in Kopenhagen in december. Meer dan honderd regeringsleiders kwamen bijeen om tot een overeenstemming te komen voor het nieuwe klimaatverdrag in 2010.Tot een volledige overeenstemming kwam het niet, maar de roep van het Rode Kruis en andere hulporganisaties is wel gehoord. Voor de komende drie jaar maken de rijkste landen 30 miljard dollar vrij om de armste landen weerbaar voor het klimaat te maken.

    Juist landen in het zuiden hebben het meeste last van de klimaatveranderingen. De laatste vijftien jaar is het aantal rampen dat met het weer te maken heeft met vijftig procent toegenomen. Dat komt niet alleen door de klimaatverandering, maar ook door de bevolkingsgroei en milieuproblemen zoals ontbossing. De toegezegde focus van de klimaattop op de meest kwetsbare bevolkingsgroepen is in steun in onze rug bij ons werk aan betere early warning-systemen en lokale weerbaarheidsprogramma's.

    SPEERPUNT DOORBREKEN SOCIAAL ISOLEMENT: OOG VOOR HET ONGEZIENE

    Sociaal isolement vindt achter gesloten deuren plaats, maar blijft niet ongezien voor het Rode Kruis. Contact is ons antwoord op sociaal isolement.

    In Nederland

    De maatschappelijke samenhang in ons land staat onder druk. Mensen wonen in aangrenzende huizen maar kennen elkaar niet. Steeds minder zijn er lid van een voetbalvereniging of kerkgenootschap; steeds vaker trekken ze zich terug achter de voordeur. En daar wacht soms een ongenode gast: eenzaamheid. Vooral chronisch zieken en gehandicapten zijn er gevoelig voor. Het voorkomen en doorbreken van sociaal isolement was ook in 2009 voor ons een prioriteit.

    Wereldwijd

    Isolement kent vele oorzaken, en een ervan is onwetendheid. Een schrijnend voorbeeld is de uitsluiting van mensen met HIV/AIDS in grote delen van de wereld. Uit angst voor besmetting lopen buren en vrienden met een grote boog om HIV-patiënten heen – en om hun familie. Sociale verbanden vallen letterlijk uiteen. Hele gezinnen worden uitgesloten van huisvesting, scholing en andere basisvoorzieningen. Daarom richten wij ons internationaal niet alleen op het bieden van medische en fysieke zorg aan mensen met HIV/AIDS. We doen minstens zoveel aan voorlichting en het tegengaan van discriminatie.Bijvoorbeeld door het inzetten van ‘community health workers ’, vrijwilligers uit de omgeving van een aidspatiënt. Zij helpen bij het opbouwen van een bestaan en een gezonde leefwijze. Of door jongeren die zelf besmet zijn met het virus op te leiden tot ‘peer educator’, zodat zij leeftijdsgenoten kunnen voorlichten.

    H.K.H. Prinses Margriet der Nederlanden in haar openingsspeech tijdens het eerste World Disasters Symposium: "Te vaak richten we ons op hulp na een ramp, niet op samenwerking ervoor, terwijl dat zo veel efficiënter is." 

    SPEERPUNT UITDRAGEN VAN HUMANITAIRE WAARDEN

    Het is onze diepe overtuiging dat elk mens recht heeft op respect en waardigheid, waar en wanneer dan ook. Wij doen dit op basis van de grondbeginselen, de zeven uitgangspunten van het Rode Kruis. Alle Rode Kruis- en Rode Halve Maan verenigingen ter wereld hanteren deze uitgangspunten en zo worden ze door miljoenen vrijwilligers dagelijks in praktijk gebracht.

    Respect en binding

    Het is de taak van elke Rode Kruis- en Rode Halve Maan-vereniging bij te dragen aan een wereld met respect voor iedereen. Een wereld waarin gelijkheid heerst en mensen vriendschappelijk en vreedzaam samenleven. De nog jonge 21e eeuw toont de kwetsbaarheid van deze humanitaire waarden dagelijks. Racisme in West-Europa, seksueel geweld tegen vrouwen in Congo, geweld tegen hulpverleners in conflictgebieden, uitsluiting van wie anders is en ‘vreemd’. Culturen schuren tegen elkaar aan én botsen met elkaar. Op wijkniveau en wereldschaal. Mensen zoeken naar wat hen bindt, maar zien soms alleen nog wat hen scheidt.

    Humanitair Oorlogsrecht

    Ons doel is een menswaardige wereld waarin respect en tolerantie aan ieder mens toekomen. Onze grondbeginselen zijn de rode draad van waaruit we werken en die we actief uitdragen. Daarnaast verspreiden we het humanitair oorlogsrecht en zien toe op naleving ervan. In 2009 stonden we stil bij het zestigjarig bestaan van de verdragen van Genève, waaruit het humanitair oorlogsrecht voortvloeit. In hetzelfde jaar bleek ook hoe actueel deze verdragen nog altijd zijn. In januari eisten hevige gevechten in de Gazastrook meer dan duizend burgerslachtoffers en bleken hulpverleners ternauwernood in staat zijn om alle gewonden te vervoeren en verzorgen. Het Rode Kruis riep op om hulpverleners alle ruimte te geven. In 2010 volgt een internationale campagne om de bescherming van medische hulp in conflictgebieden opnieuw onder de aandacht voor overheden te brengen.

    Oproep ICRC voorzitter Jakob Kellenberger aan de strijdende partijen in Gaza: "Beide partijen in het conflict horen volgens het humanitair oorlogsrecht op ieder gewenst moment zorg te dragen voor het snel bereiken en behandelen van de slachtoffers. Zodra dat nodig is, moeten gewonden kunnen worden vervoerd om elders verpleegd te worden. Zij kunnen geen dagen of uren wachten op behandeling. Medisch personeel hoort te allen tijde de ruimte te krijgen om hulp te bieden- en hieraan mag niet worden getornd.”   

    VOORBEREID OP DE TOEKOMST

    De hele wereld is continu in beweging. Om als Rode Kruis te kunnen blijven voldoen aan de steeds veranderende hulpvraag, kijken we kritisch naar de inrichting van onze organisatie en stemmen we onze lange termijn strategie op de verwachte ontwikkelingen af.

    In Nederland

    Hulp aan meest kwetsbaren vergt meer dan het paraat hebben staan van mensen, middelen en kennis. Het boort ook ons vermogen aan om in te spelen op maatschappelijke ontwikkelingen. In 2006 ging het Nederlandse Rode Kruis een proces in waarbij we de eigen vereniging grondig onder de loep namen. ‘De vereniging is weinig wendbaar en niet optimaal ingericht om in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan de eisen die de maatschappij aan ons stelt ’, was het kritische oordeel. Hieruit vloeide het voorstel Samen 1 [link], een fusieproces waarbij 357 autonome afdelingen in Nederland samen één vereniging gaan vormen. 

    In december 2009 werd het fusieproces succesvol afgerond. Hiermee versterken we ons vermogen om de nationale en internationale hulpverlening te verbeteren en om efficiënter en gerichter te werken. Vrijwilligers, betaalde krachten en donateurs worden door de nieuwe vorm beter in staat gesteld de hulp te verlenen op een manier waar het Rode Kruis al 140 jaar voor staat. De ondersteuning van de lokale activiteiten zal plaatsvinden vanuit zeven regionale ondersteuningscentra. Zo is het Rode Kruis klaar voor de uitdagingen van de toekomst.

    Met het fusieproces afgerond, staat in 2010 het vormen van één gezamenlijke strategie van de hele vereniging centraal. Alle kennis en ervaring die er nu is bij de 357 lokale afdelingen en het beroepsapparaat moeten worden samengesmolten tot één gezamenlijke meerjarenstrategie. De door de Federatie opgestelde Strategy 2020 vormt hier de basis voor. In 2009 hebben we al een verkenning gedaan in de vorm van een werkconferentie. Bestuurders van verschillende afdelingen en beroepskrachten gingen met elkaar in gesprek over wie de meest kwetsbaren zijn, hoe we ze kunnen helpen en waar we prioriteit aan zouden moeten geven.

    Voorzitter van het bestuur dhr. Brinkman: We schrijven Rode Kruis geschiedenis. We sluiten een periode van meer dan140 jaar Nederlandse Rode Kruis af, en beginnen als één vereniging aan een nieuwe. Een periode waarin we als één hulpverlenende kracht gaan werken.  

    Relatie met de overheid

    Tegen de achtergrond van nieuwe humanitaire uitdagingen vond in maart 2009 een Ronde Tafel  Conferentie plaats met de overheid onder de titel  “Samenwerking Nederlandse Rode Kruis en Nederlandse overheid: verstandshuwelijk of passie?”. Deze conferentie is een onderdeel van een proces dat in 2007 is ingezet om de relatie met de overheid opnieuw vorm en inhoud te geven en bestond uit een dialoog van het bestuur van het Rode Kruis met hoge ambtelijke delegaties van de ministeries van Binnenlandse Zaken, VWS, Defensie, Buitenlandse Zaken en Justitie.

    Nederlandse Antillen en Aruba

    Een ander continent, een ander klimaat, andere problematiek, maar het zelfde Nederlandse Rode Kruis. Op 12 december tekende het Nederlandse Rode Kruis een samenwerkingsovereenkomst met de Caribische afdelingen Aruba, Bonaire, Curaçao, St. Maarten, St. Eustatius en Saba. De ondersteuningsovereenkomst zorgt ervoor dat we de Caribische afdelingen en hun vrijwilligers beter kunnen ondersteunen om op nog professionelere wijze hulp te bieden aan de hulpvragers die dit het meest nodig hebben. De Caribische afdelingen hebben veelvuldig te maken met hulpverlening bij tropische stormen en orkanen, maar ook op het gebied van sociale hulpverlening wordt steeds vaker een beroep gedaan op onze vrijwilligers.

    TRANSPARANTIE IN ACTIVITEITEN EN BESTEDINGEN

    Zonder donateurs kunnen we geen hulp verlenen. Voordat mensen overgaan tot een gift, is het belangrijk dat ze weten wat wij doen. Bij delen van het publiek blijkt echter onduidelijkheid over het Rode Kruis te bestaan. Zo weet het merendeel van de Nederlanders dat we internationale noodhulp bieden, maar weinigen weten dat we in eigen land veel doen om het sociale isolement te doorbreken waarin behoorlijke aantallen mensen verkeren.

    Sinds 2005 presenteren we ons daarom in elk geval nadrukkelijker als fondsenwervende organisatie. Daarnaast geven we een duidelijker beeld van onszelf door goed zichtbaar in de media te zijn en daar over zowel onze noodhulp als onze sociale hulp te vertellen. En over de resultaten die we op deze terreinen boeken. Uit onderzoek van het bureau GfK blijkt dat de totale naamsbekendheid van het Nederlandse Rode Kruis honderd procent is.  

    Naast een helder imago is transparantie erg belangrijk. Mensen willen weten hoe hun geld wordt besteed en met welk resultaat: de buitenwacht stelt eisen aan ons. Zo kwam de commissie Wijffels in 2005 met een Code Goed Bestuur Goede Doelen. Deze geeft richtlijnen voor professioneel bestuur en toezicht, en benoemt onderwerpen waarover publiekelijk verantwoording moet worden afgelegd. Zoals de besteding van middelen, de omgang met vrijwilligers en het realiseren van de doelstelling. Het Nederlandse Rode Kruis onderschrijft de code. De code is inmiddels opgenomen in het CBF-reglement.

    AMBITIES VOOR 2010:

    l het ontwikkelen van een verenigingsbreed strategisch meerjarenplan 2010 –2013; l focus op Eerste Hulp. De kennis van Eerste Hulp is in Nederland bijzonder laag. Slechts twee procent van de Nederlanders weet wat te doen in een noodsituatie.

    Met het oog op zelfredzaamheid en het toenemende risico op rampen, willen Eerste Hulp in Nederland sterk op de kaart zetten. Concrete doelstelling voor 2010 is dat vijftig procent van de Nederlanders een aantal basis Eerste Hulp handelingen kan uitvoeren;

    l met de opening van zeven regionale service centra  willen we de vereniging in z ’n totaliteit beter ondersteunen, zodat we beter aan de hulpvraag kunnen voldoen; l meer financiële ruimte creëren voor hulpverlening; l de gemeente Den Haag heeft voor ons een locatie beschikbaar gesteld voor de vestiging van het ‘Humanity House ’. Dit nieuwe publiekscentrum heeft tot doel jong

    en oud te vertellen over humanitaire onderwerpen. Hier kun je ervaren wat de gevolgen zijn van rampen en conflicten. Het ‘Humanity House ’ gaat in 2010 open.

    1.1.2. Uitgangspunten en principes

    Wereldwijd werken Rode Kruis en Rode Halve Maan organisaties met dezelfde doelstelling, missie, visie en grondbeginselen.

    Doelstelling

    Onze doelstelling is bijdragen aan een vreedzame, tolerante en humane wereld door het helpen van mensen wier leven, gezondheid, welzijn of waardigheid wordt bedreigd.

    Missie

    Onze missie is het voorkomen en verzachten van menselijk lijden waar dan ook, het beschermen van levens en gezondheid en het waarborgen van respect voor ieder persoon, in het bijzonder tijdens gewapende conflicten en andere noodsituaties. Hiervoor mobiliseren we de kracht van menslievendheid en solidariteit: we brengen vrijwillige hulpverleners en donoren samen met mensen in nood en geven zo invulling aan de verantwoordelijkheid van ons allemaal om anderen te helpen.

    Visie

    Onze visie is dat onze vrijwillige hulpverlening gemeenschappen moet en kan versterken, zodanig dat zij zelf in staat zijn menselijk lijden te beantwoorden met hoop, met respect voor de waardigheid van elk individu en vanuit een gevoel van rechtvaardigheid.

    Grondbeginselen

    We werken vanuit zeven grondbeginselen:

    l Menslievendheid

    l Onpartijdigheid

    l Neutraliteit

    l Onafhankelijkheid

    l Vrijwilligheid

    l Eenheid

    l Algemeenheid

    Voor ons betekenen ze dat ieder mens recht heeft op respect en waardigheid. Dat mensen in de grootste nood als eerste moeten worden geholpen. Dat hun geloof, nationaliteit, ras, afkomst of politieke mening hierbij niet ter zake doet. Dat we geen partij kiezen in conflicten behalve die van de slachtoffers. Dat we ons niet laten leiden door overheden en hún voor- of afkeuren. Dat we onze hulp professioneel voorbereiden maar vrijwillig bieden. Dat we wereldwijd een beweging van Rode Kruis en Rode Halve Maan organisaties vormen die elkaar helpen en bijstaan op basis van gelijkwaardigheid.

    Opdracht

    De opdracht van het Rode Kruis is vastgelegd in een internationaal mandaat met een juridische basis en – specifiek voor de Nederlandse context – een Koninklijk Besluit.

    Het Rode Kruis heeft een humanitair mandaat met een juridische basis, dat door de internationale gemeenschap is gegeven. De juridische basis ligt in: 

    l de Verdragen van Genève en de Aanvullende Protocollen, die het Rode Kruis opdracht geven families te herenigen, krijgsgevangenen te bezoeken, humanitaire hulp te bieden en toe te zien op naleving van het humanitair oorlogsrecht tijdens gewapende conflicten;

    l de Statuten van het Internationale Rode Kruis, die ons opdragen hulp te bieden tijdens natuurrampen en andere humanitaire crises. De Statuten geven ons daarnaast de voortdurende taak ons in te zetten voor de meest kwetsbare mensen in de samenleving.

    De Verdragen van Genève zijn door alle staten ondertekend en wereldwijd bindend, terwijl de Aanvullende Protocollen zijn geratificeerd door ruim tachtig procent van alle landen. De Statuten zijn opgesteld door de Rode Kruis- en Rode Halve Maan-beweging en de ondertekenaars van de Verdragen van Genève. Ook zij worden onderschreven door alle staten.

    Koninklijk besluit

    In Nederland wordt de opdracht van het Rode Kruis behalve door ons internationale mandaat ook bepaald en nader ingevuld door een Koninklijk Besluit:

    “Het Rode Kruis heeft voor het gehele Koninkrijk tot taak hulp te verlenen aan gewonden, zieken en anderszins hulpbehoevenden, die slachtoffer zijn van een gewapend conflict, ramp, zwaar ongeval of andere bijzondere gebeurtenis, zulks in overeenstemming met de bepalingen van de Verdragen en Protocollen van Genève en de grondbeginselen van het Rode Kruis (...).”

    Daarnaast “werkt het Rode Kruis naar vermogen mede aan (...) het lenigen van de nood bij rampen, zware ongevallen en andere bijzondere gebeurtenissen buiten het Koninkrijk [en] het anderszins verzachten of zo mogelijk voorkomen van menselijk leed. Het Rode Kruis werkt voorts naar vermogen mede aan de verwezenlijking van de doelstellingen van het Internationale Rode Kruis.”

    1.1.3. Organisatie

    Het Nederlandse Rode Kruis maakt deel van het grootste humanitaire netwerk ter wereld: de internationale Rode Kruis beweging. Ons embleem staat voor velen synoniem aan directe hulp. In conflictgebieden, na rampen en in eigen land. Onze kracht? Onze vrijwilligers.

    DE ORGANISATIE IN VOGELVLUCHT

    Het Nederlandse Rode Kruis is een hulpverleningsorganisatie die vooral werkt met vrijwilligers: het merendeel van onze hulp wordt gegeven door mensen die er geen geld voor krijgen. Ze werken in hun eigen woonplaats of regio, via de plaatselijke afdelingen die we in bijna alle gemeenten in Nederland hebben en die samenwerken in districten.

    Door de manier waarop we georganiseerd zijn, zijn we overal en altijd dichtbij. Dit geeft ons goed zicht op lokale hulpbehoeften en hierdoor kunnen we snel iets aan die behoeften te doen. We helpen direct. Daarbij krijgen de vrijwilligers ondersteuning van beroepskrachten, van wie de meesten werken op ons verenigingskantoor in Den Haag; een aantal werkt regionaal. Een kleine groep betaalde krachten voert ook zelf hulptaken uit, in binnen- en buitenland. Al onze medewerkers, vrijwillig en betaald, moeten in hun werk de grondbeginselen van de organisatie naleven en onze missie uitdragen.

    Behalve een hulpverleningsorganisatie zijn we ook een vereniging. Dat betekent dat onze leden het laatste woord hebben: uit hún naam voeren lokale en landelijke bestuurders hun taken uit. Leden zijn lid op afdelingsniveau en hebben het recht om daarmee te beslissen over beleidszaken. Hiertegenover staat de plicht elk jaar contributie te betalen en – net als onze medewerkers – te handelen volgens onze grondbeginselen. Het plan is dat in de loop van 2010 al onze vrijwilligers die dat willen ook lid van onze organisatie worden. Nu zijn ze dat alleen als ze daar ook contributie voor betalen.

    Tot slot is het Rode Kruis een fondsenwervende organisatie . Zonder geld kunnen we geen hulp verlenen, en voor dat geld zijn we afhankelijk van giften. Daarom doen we actief aan fondsenwerving, waarmee we onze inkomsten proberen te vergroten om op langere termijn meer mensen te kunnen helpen. Omdat maar liefst 68 procent van ons geld wordt gegeven door burgers en bedrijven, richten wij ons vooral op hen.

    1.2. INTERN

    1.2.1. Samen 1

    Samen. Zo werken we bij het Nederlandse Rode Kruis om hulp te kunnen verlenen. 391 betaalde krachten samen met 35.000 vrijwilligers, verdeeld over 357 lokale verenigingen. Om al die enthousiaste en vakkundige mensen nog beter met elkaar te laten samenwerken, fuseren de lokale verenigingen en de landelijke vereniging samen tot één.

    SAMEN 1 IN VOGELVLUCHT

    Fusie is een feit

    Op 12 december nam de Algemene Vergadering van het Nederlandse Rode Kruis het definitieve besluit om per 1 januari 2010 met de 357 afdelingen een landelijke vereniging te vormen. Een fusie die te boek staat als de grootste in Nederland.

    Met deze fusie versterken we ons vermogen om onze nationale en internationale hulpverlening te verbeteren en om efficiënter en gerichter te werken. Vrijwilligers en betaalde krachten worden door de nieuwe vorm beter in staat gesteld de hulp te verlenen.

    Drie plaatselijke afdelingen zijn tegen het fusiebesluit. Deze afdelingen in Noord-Holland kunnen zich niet vinden in de fusieplannen, maar willen wel verder onder de vlag van het Rode Kruis. Het Nederlandse Rode Kruis zal, hoe dan ook, hulpverlening in dit gebied natuurlijk blijven garanderen.

    Samen 1 = 3 x slagvaardiger

    Werken binnen één vereniging betekent dat we onze verantwoordelijkheden en middelen zó kunnen verdelen dat we in het hele land de hulp kunnen bieden die nodig is. Met de fusie hebben we hiervoor drie belangrijke voorwaarden ingevuld: 1. Eén overzichtelijke organisatie, ook voor de buitenwereld, ofwel één vereniging in plaats van 357 aparte juridisch zelfstandige afdelingen;  2.  Een ondersteuningsmodel, waarmee vanuit zeven regionale servicecentra de juiste mensen op het juiste moment voor ondersteuning aan de lokale afdelingen beschikbaar zijn; 3.  Eén financieel model voor een doelmatige en juiste verdeling van gelden.

    Bestuursvoorzitter Elco Brinkman:"Na drie jaar overleggen, voorbereiden en de juiste weg vinden om te bewandelen, zijn we nu klaar om als één vereniging de toekomst tegemoet te treden. We bundelen onze krachten en kunnen zo meer betekenen voor de meest kwetsbaren in onze samenleving''.

    ACTIVITEITEN IN 2009

    Voorbereiding fusie

     Het jaar 2009 was het voorbereidingsjaar van de fusie. Deze voorbereidingen legden veel beslag op de hele beroeps- en vrijwilligersorganisatie. Concreet hebben we een aantal stappen genomen om van het fusieplan en feit te maken:

    l controleren van gegevens van bestuursleden, zoals een juiste inschrijving bij de Kamer van Koophandel;

    l tijdig indienen jaarrekeningen;   l aannemen en ondertekenen van het fusievoorstel door districten en het verenigingsbestuur;

    l deponeren van het fusievoorstel bij de Kamer van Koophandel;

    l goedkeuren fusiebesluit door de ledenraad van afdelingen en districten;

    l goedkeuren en vaststellen fusiebesluit door de landelijke ledenraad;

    l opmaken en passeren van de fusieakte.

    Ondersteuningsmodel

    In 2009 vond de opening van de zeven regionale servicecentra plaats. Deze centra zijn de schakel tussen de districten en afdelingen in het land en het verenigingskantoor in Den Haag. Ze verzamelen de ondersteuningsvraag uit de regio, signaleren witte vlekken in de dienstverlening van het Rode Kruis en zorgen voor afstemming tussen afdelingen en districten.

    Financieel model

    Met de fusie is een nieuw financieel model ontworpen met drie belangrijke veranderingen: 1. Alle inkomsten die districten en afdeling lokaal werven, worden lokaal ingezet. Er vinden geen interne afdrachten aan het verenigingskantoor meer plaats.  2. Afdelingen krijgen een centrale bijdrage ter ondersteuning van hulpverlening en de organisatie, gebaseerd op inwonersaantallen.  3. Over-vermogen van afdelingen en districten komt in een solidariteitsfonds voor internationale rampen of innovatieve projecten.

    EVALUATIE

    Fusie

    Om de enorme fusie compleet uit te voeren, hadden we onszelf drie jaar de tijd gegeven, van 2006 tot en met 2009. Vanaf 2010 bouwen we momenten in om het hele proces te evalueren. De afronding van de juridische fusie is een eerste stap. De komende jaren gaan we hard werken om de verbeterde structuur, processen en hulpverlening verder uit te werken en in de praktijk te brengen.

    Pilot regionaal servicecentrum Zuid-Limburg

    Het district Zuid-Limburg nam in 2009 alvast de proef op de som met een tijdelijke ‘ondersteuningsregisseur’. De ervaringen waren positief. Met name op het gebied van samenwerking tussen de verschillende plaatselijke afdelingen in het district en het district zelf. De bevindingen van Zuid-Limburg zijn via eigen media gedeeld met de overige districten in het land.

    AMBITIES VOOR 2010:

    Het fusieproces Samen 1 is in 2009 afgerond. De vereniging is organisatorisch goed uitgerust om de uitdagingen van de toekomst tegemoet te treden. Vanaf 2010 werken we als één vereniging, met als eerste wapenfeit het ontwikkelen van een verenigingsbreed strategisch meerjarenplan 2010 –2013.

    1.2.2. Vereniging

    Het Nederlandse Rode Kruis is een vereniging. En niet voor niets. Deze rechtsvorm stelt ons het beste in staat om hulp te bieden. Neutraal en onafhankelijk.

    DE VERENIGING IN VOGELVLUCHT

    In tegenstelling tot veel andere hulporganisaties, is het Nederlandse Rode Kruis een vereniging. Als dé organisatie die in één adem wordt genoemd met onafhankelijkheid, onpartijdigheid en vrijwilligheid , is dit de rechtsvorm die het beste bij ons past.

    Deze rechtsvorm is ook een eis die zijn oorsprong vindt in de verdragen van Genève. Het Koninklijk Besluit in Nederland is een uitvloeisel hiervan: het stelt dat de overheid in een land één vereniging erkent die de naam het Rode Kruis mag voeren.

    Als vereniging zijn we in staat om onafhankelijk van overheden of strijdende partijen hulp te verlenen. Die hulpverlening wordt uitgevoerd door vrijwilligers. Binnen een vereniging hebben zij als lid stemrecht en daarmee inspraak op de besluitvorming. Door de sterke verankering in de Nederlandse samenleving is deze inspraak vanuit de basis geregeld. En dat is nu precies onze kracht.

    Het woord ‘vereniging’ zegt het eigenlijk al. Met onze leden zijn we verenigd in één gedachtegoed: we willen de meest kwetsbaren in de samenleving helpen. Maar wat betekent een verenigingsvorm nu concreet in de dagelijkse Rode Kruis praktijk?

    Leden

    Een vereniging heeft leden. Het Rode Kruis dus ook. Onze leden zijn mensen die de Rode Kruis grondbeginselen onderschrijven. Mensen die vanuit een gevoel van solidariteit hulpverlenen vanzelfsprekend vinden. Mensen die ons werk steunen met hun tijd of middelen. Onze leden vormen de verankering van het Rode Kruis in de maatschappij. In 2010 gaan we ons ledenbeleid verder vorm geven.  

    Inspraak

    In een vereniging nemen de leden de beslissingen. Zo werkt het ook bij het Rode Kruis. Twee keer per jaar komen tijdens de ledenraad democratisch gekozen afgevaardigden uit de districten en afdelingen bijeen met ons verenigingsbestuur. Op die momenten worden de belangrijke beslissingen genomen waar de organisatie voor staat. Van het goedkeuren van de jaarrekeningen tot een groot fusiebesluit als Samen 1 .

    Cees Breederveld, algemeen directeur: “Onze idealen verbinden ons binnen onze vereniging. Met de nieuwe structuur zijn we beter in staat om het met elkaar over die idealen te hebben.”  

     

    ACTIVITEITEN IN 2009

    In 2009 stond de fusie Samen 1 centraal in de vereniging. 357 afdelingen fuseerden met de landelijke vereniging naar één vereniging. Dit enorme fusieproces heeft veel tijd en energie gevergd van alle afdelingen, maar toonde ook direct nieuwe mogelijkheden om onze verenigingsvorm nog beter te benutten. Hieruit vloeien onze ambities voor 2010 voort.

    AMBITIES VOOR 2010:

    Met de nieuwe verenigingsstructuur willen we onze leden ook op andere manieren dan alleen het doneren van geld aan ons binden. We willen ze betrekken bij de inhoudelijke kant van ons werk, zoals onze rol bij het verlenen van Eerste Hulp, de internationale hulpverlening en onze inzet bij noodsituaties of rampen in Nederland. Met verschillende communicatiemiddelen en bijeenkomsten willen we onze leden nog sterker meegeven dat ze een belangrijke schakel zijn in een groter geheel: ‘Het Nederlandse Rode Kruis is onderdeel van het grootste humanitaire netwerk ter wereld. En u hoort ook daarbij. ’ Bovendien kunnen de leden meedenken en meebeslissen over de koers van het Nederlandse Rode Kruis.

    We zoeken naar manieren om de grondbeginselen en het werk waar we als vereniging voor staan, meer lokaal te verankeren. Om zo meer uniformiteit en eenduidigheid te creëren. Belangrijk middel hierbij zijn de werkconferenties die we in 2010 gaan organiseren, waarbij we met elkaar een gezamenlijke meerjarenstrategie op touw gaan zetten.

    We bieden gratis lidmaatschap voor vrijwilligers.

    GOED VOORBEREID:

    Met de nieuwe structuur zijn we beter in staat om ons duidelijker te profileren richting de samenleving.

    1.2.3. Nederlandse Antillen en Aruba

    Een zonnig vakantieoord is wellicht de eerste associatie met de Nederlandse Antillen en Aruba  in het Caribische gebied. Maar wat gebeurt er als er iets misgaat? Dan staat ook daar het Rode Kruis paraat.

     

    Highlights

    l Vrijwilligers: 350  l Beroepskrachten: 3,5 FTEs

    DE EILANDEN IN VOGELVLUCHT

    Hetzelfde en toch anders

    Onze activiteiten op de Nederlandse Antillen en Aruba? Die komen voor een groot deel overeen met die in Nederland. De ruim 350 Rode Kruis-vrijwilligers op de Nederlandse Antillen en Aruba werken met gedrevenheid en enthousiasme. Zij bieden sociale hulp en noodhulp aan de meest kwetsbaren, waar nodig. De omstandigheden zijn wel heel anders dan in Nederland.

    Noodhulp

    Het risico op ingrijpende (natuur)rampen is groot in dit gebied: sinds 1995 teisterden meer dan zeven orkanen de Nederlandse Antillen en Aruba. De beelden van orkaan Luis op Sint Maarten kan iedereen zich nog wel voor de geest halen. Onze vrijwilligers staan klaar om in zo ’n situatie de bevolking te evacueren en tijdelijk onderdak te bieden. In 2009 waren er ook tropische stormen, gelukkig zonder noemenswaardige schade.

    Sociale hulp

    Op de eilanden is veel behoefte aan sociale hulp. Het voorzieningenaanbod is niet zoals we in Nederland gewend zijn. Bovendien trekken veel jongeren naar Europa en de Verenigde Staten. Waar vroeger mantelzorg vanzelfsprekend was, wordt nu steeds vaker een beroep gedaan op de vrijwilligers van het Rode Kruis. Denk met name aan zorg voor eenzame ouderen. Het Rode Kruis is voor hen het belangrijkste aanspreekpunt. Er zijn weinig partners om die vraag te adresseren. De waardering voor onze organisatie is daarom groot in de gemeenschap en onze vrijwilligers zijn trots om deel uit te maken van onze organisatie. Opvallend verschil ten opzichte van de afdelingen in Nederland is het aandeel van de jeugd: één op de drie vrijwilligers is onder de dertig jaar. 

    Eén van de vrijwilligers van het Rode Kruis Aruba ontving in 2009 de eervolle Florence Nightingale medaille. De Arubaanse Marieta Wanapa -Luydens ontving de medaille . Marieta ontving de medaille vanwege haar jarenlange, bijzondere en volhardende inzet voor het Rode Kruis. Deze eremedaille wordt om de twee jaar op voordracht van een nationale Rode Kruis vereniging uitgereikt door het Internationale Rode Kruis (ICRC) aan verpleegkundigen, helpers en actieve Rode Kruisvrijwilligers die zich in tijden van oorlog en andere rampen door dapper gedrag hebben onderscheiden.

    De afdelingen

    Het Nederlandse Rode Kruis heeft zes plaatselijke afdelingen met eigen bestuur en vrijwilligers op de Nederlandse Antillen en Aruba. Voorheen waren deze ondergebracht in twee districten. In 2009 is deze districtsstructuur opgeheven. De afdelingen ondersteunen elkaar waar nodig.

    In het verleden hebben de afdelingen onvoldoende ondersteuning vanuit de overheden gekregen en nog steeds zijn er onvoldoende middelen beschikbaar. De overheid doet tijdens rampenomstandigheden een beroep op het Rode Kruis, zoals we dat in Nederland ook gewend zijn. Maar ook daarbuiten wordt vaak een appèl gedaan op de vrijwillige hulpverlening. Al geruime tijd maken de Rode Kruis-afdelingen aan de lokale overheid van de Nederlandse Antillen en Aruba duidelijk, dat ze zonder een formele relatie en een structurele vorm van inkomsten, niet langer in staat zijn om goed adequate hulp te verlenen. Terwijl de samenleving daar wel om vraagt.

    Ook vanuit de moederorganisatie in Nederland was er lang te weinig ondersteuning. De relatie was te veel op afstand. In 2009 is deze relatie herzien en zijn de zes afdelingen meegegaan in Samen 1 . Dit betekent dat de Caribische afdelingen vanaf 2010 structurele financiële ondersteuning zullen ontvangen en structurele ondersteuning vanuit het beroepsapparaat. Denk bijvoorbeeld aan hulp bij subsidieaanvragen en het opzetten van fondsenwervende activiteiten. Maar ook bij het organiseren van de relatie met de overheid en het stimuleren van samenwerking met Nederlandse plaatselijke afdelingen. Er is een functionaris aangesteld om ervoor te zorgen dat de ondersteuning voor de eilanden op peil komt.

    Het is van groot belang dat er duidelijkheid komt over de verantwoordelijkheden en de taken van het Rode Kruis tijdens een noodsituatie op de eilanden. Ook na de staatskundige vernieuwing in 2010, zes eilanden verdeeld over vier landen, moet de rampenhulpverlening gewaarborgd en goed georganiseerd zijn. Daarover worden heldere afspraken gemaakt met de overheden.

    ONZE ACTIVITEITEN IN 2009

    We willen goed voorbereid zijn op rampen. Daarom hebben we in 2009 het organiseren van rampenhulp hoog op de agenda gezet bij de overheden van Aruba en Bonaire. Ook zijn er afspraken gemaakt met de Nederlandse overheid.

    De hulpactiviteiten zijn divers. We bieden hulp bij evenementen zoals bij het jaarlijkse carnaval op Aruba en Curaçao en de Heineken regatta op Sint Maarten. Op Sint Maarten verzorgen we kledingdistributie en ondersteuning bij verzorgingstehuizen. Op Sint Eustatius richten we ons op ambulancevervoer en sheltermanagement. Bonaire heeft zich sterk gemaakt voor Eerste Hulp en reanimatie opleidingen, en geeft voorlichting over HIV/AIDS.

    Toen een cruiseschip vastliep in de haven van Aruba hebben we de opvarenden opgevangen en tijdelijk onderdak geboden.  Door een brand op een Grieks vrachtschip voor de kust Curaçao kwam een aantal bemanningsleden om. Wij hebben ervoor gezorgd dat de lichamen terug naar Griekenland werden gebracht.

    Het preventieprogramma HIV/AIDS op Curaçao blijft een belangrijk project voor de samenleving. Het programma loopt al sinds 2000, dankzij de financiële ondersteuning van de Stichting Antilliaanse Medefinancierings Organisatie (AMFO). Belangrijk onderdeel van het programma is bewustwording en voorlichting via campagnes en het stimuleren van veilige seks. Jongeren nemen zelf de voorlichtingsactiviteiten voor hun rekening.

    Rode Kruis-afdelingen en -districten in Nederland voelen zich verbonden met hun collega's op de Nederlandse Antillen en Aruba. In 2009 werkten de Rode Kruis-afdelingen in Hoorn en Leidschendam al actief samen in projectparticipatie met hun collega’s overzee.

    AMBITIES VOOR 2010:

    l betere ondersteuning in middelen en kennis vanuit Nederland moet leiden tot adequater werkende afdelingen;

    l heldere afspraken met de overheden over verantwoordelijkheden in de rampenhulpverlening;

    l opzetten van een regionaal opleidingenprogramma voor vrijwilligers;

    l vergroten personele capaciteit;

    l opzetten fondsenwervende en marketing activiteiten.

    1.2.4. Vrijwilligersbeleid

    Zonder vrijwilligers geen Rode Kruis. Zij voeren de hulpverlening uit en zijn het gezicht van onze organisatie. En wij? Wij ondersteunen deze vrijwilligers met hart en ziel.

    VRIJWILLIGERSBELEID IN VOGELVLUCHT

    Vrijwilligers zijn de kracht van het Rode Kruis, in meerdere opzichten. Vrijwilligers zijn een cruciale hulpbron van de organisatie. Ze doen het grootste deel van ons werk. Vrijwilligerswerk is geen goedkope vervanging van betaalde arbeid, maar een vorm van solidariteit in actie. Bovendien verankeren vrijwilligers het Rode Kruis direct in de samenleving. Andersom verankeren ze de samenleving direct in het Rode Kruis. Kortom, zonder vrijwilligers geen Rode Kruis.

    In 2009 zetten ruim 35.000 vrijwilligers zich in voor het Rode Kruis. Om deze waardevolle groep te behouden, te binden, te motiveren en de kwaliteit van de hulpverlening te waarborgen, hebben we verschillende middelen tot onze beschikking.

    Rode Kruis Academie

    Op de Rode Kruis Academie verzorgen we opleidingen om de kwaliteit van de hulpverlening te waarborgen. Vrijwilligers krijgen hier een introductiecursus, maar kunnen zich ook specialiseren in een bepaald vakgebied, bijvoorbeeld hulpverlening tijdens calamiteiten. Ook bieden we kans voor verdieping. Zoals omgaan met agressie en gespreksvaardigheden.

    Grenzen aan vrijwilligerswerk

    Vrijwilligerswerk is in de regel dankbaar werk. Maar het is ook werk dat nooit ‘af’ is. Waar leg je de grens als vrijwilliger? Ben je bijvoorbeeld altijd bereikbaar voor de hulpvrager? En hoe ga je om met traumatische gebeurtenissen? We willen onze vrijwilligers hier zo veel mogelijk in begeleiden en ondersteunen. Zo bieden we de cursus ‘Grenzen aan vrijwilligerswerk’. Een andere belangrijke rol is weggelegd voor het netwerk psychosociale zorg. Een netwerk voor en door vrijwilligers, dat direct zorgt voor de opvang van vrijwilligers na een traumatische gebeurtenis, zoals in 2009 na het drama tijdens Koninginnedag in Apeldoorn.

    Vrijwilligersovereenkomst

    Vrijwillig is niet vrijblijvend. Dat geldt voor het Rode Kruis en voor de vrijwilliger. In een vrijwilligersovereenkomst scheppen we daarom duidelijkheid over zaken als onkostenvergoeding, gebaseerd op de werkelijk gemaakte kosten. Vrijwilligers zijn tijdens de uitoefening van hun activiteit verzekerd. Verder voeren we intake-, voortgangs-, en afsluitingsgesprekken met vrijwilligers.

     Jos (66) “Sinds mijn VUT miste ik het zorgen voor anderen. Dat is zo ’n drang, dat wil je blijven doen. Nu ben ik twaalf weken per jaar actief in het Mappa Mondo huis in Wezep."

    ONZE ACTIVITEITEN IN 2009

    Binden en behouden op maat

    Kennis, interesse en beschikbaarheid. Drie kernwoorden die van belang zijn om de juiste vrijwilliger voor de juiste activiteit te benaderen. Daarom hebben we in 2009 de basis gelegd om de vrijwilligersadministratie onder te brengen in een customer relations management (CRM) systeem. Hierin kunnen we centraal alle informatie opslaan over de opleiding, achtergrond, interessegebieden en beschikbaarheid van onze vrijwilligers. Uiteindelijk doel is dat de vrijwilligers dit zelf kunnen aanpassen. Dit systeem opent veel deuren. We kunnen beter inspelen op de behoeftes van de vrijwilligers en ze zo beter binden aan onze organisatie. En we bieden de plaatselijke afdelingen de mogelijkheid om de juiste vrijwilliger voor de juiste klus aan te spreken.

    Jongeren

    What ’s in it for me? Met het juiste antwoord op die vraag is het goed mogelijk om vrijwilligerswerk aantrekkelijk voor jongeren te maken. Maatschappelijke stages (MaS) blijken het toverwoord.

    In 2009 hebben we door het hele land Maatschappelijke Stages opgezet. In totaal hebben 4.311 scholieren hun MaS uitgevoerd bij het Rode Kruis.

    Er zijn geldinzamelingsacties voor Serious Request opgestart. Rond 25 mei, De Internationale Dag van de Vermiste Kinderen, hebben scholieren aandacht voor deze dag gevraagd en ook diverse ‘jong ontmoet oud ’ activiteiten zijn georganiseerd zoals een mobieltjescursus in Doorn en internetlessen in Naaldwijk.

    Inzet vrijwilligers

    Een andere methode waarmee we jongeren bereiken, zijn studentendesks. Deze desks bedenken en voeren activiteiten uit voor het Nederlandse Rode Kruis waarin zij medestudenten betrekken. Dit kunnen lokaal georganiseerde activiteiten en projecten zijn waarbij wordt samengewerkt met verenigingen, maar ook evenementen die aanhaken op de landelijke initiatieven zoals 3fm Serious Request. In 2009 waren tien desks actief in tien universiteitssteden.

    Eline (15) “Mijn maatschappelijke stage was erg afwisselend. Van reanimatieles tot bejaardenbezoek. Erg leuk, want wanneer heb je nou een fatsoenlijk gesprek met een oudere, behalve met je oma.”   

    SAMENWERKINGSVERBANDEN

    Vrijwilligers werven en behouden doen we als Rode Kruis niet alleen. We werken hierbij samen met verschillende instanties, waarmee we kennis uitwisselen en via wie we vrijwilligers benaderen:   In Nederland:

    l Stichting Laluz

    l Primo

    l PJ Pasteurs

    l Deloitte   l SEsam Academie

    l Nationaal Register

    l Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV)

    Internationaal:

    l European Network on Development of Volunteers

    l European Network on Psychological Support

    AMBITIES VOOR 2010:

    l verdere implementatie customer relations management systeem;

    l aanpassen van het vrijwilligersbeleid naar de maatschappelijke ontwikkelingen.

    In een veranderende maatschappij moeten we kunnen inspelen met een differentiatie in ons vrijwilligersbeleid. Enerzijds moeten we de zeer gewaarde vrijwilligers die zich sinds jaar en dag voor ons inzetten zien te behouden. Anderzijds zullen we een verschuiving moeten maken naar een nieuwe manier van vrijwilligerswerk waaraan steeds meer behoefte blijkt: tijdelijke activiteiten zonder lange termijn verbintenis. Om de organisatie hiervoor klaar te stomen, zullen we in 2010 het belang van een gedifferentieerd vrijwilligersbeleid meenemen in de strategische discussies die wordt vormgegeven in discussie met de vereniging.

    GOED VOORBEREID:

    ‘Niemand leek hierop voorbereid, behalve de vrijwilligers van het Rode Kruis ’. Berichten in de media na het drama van Koninginnedag 2009 in Apeldoorn spraken boekdelen. We trainen onze vrijwilligers om direct te kunnen handelen bij een ramp en zorgen voor psychosociale hulp achteraf.

    1.2.5. Personeel

    Het fusieproces Samen 1 vroeg in 2009 veel aandacht van de afdeling Personeel en Organisatie.

    Highlights

    l Beroepskrachten: 491

    ONZE ACTIVITEITEN IN 2009

    Samen 1 staat voor een herinrichting van de vrijwilligers- én beroepsorganisatie. Een belangrijk deel van de beroepsmatige ondersteuning hebben we dichter bij de vrijwilligers ondergebracht in zeven regionale servicecentra. Ook binnen het verenigingskantoor, waar de meeste betaalde krachten werken, hebben we ons anders gereorganiseerd. Hierbij krijgt de ondersteuning van de hulpverlening een nog centralere positie.

    Nieuwe collega ’s

    Bij een fusie wisselen de werknemers van verschillende organisaties van werkgever. Zo ook bij het Rode Kruis. In de oude organisatiestructuur hadden 27 plaatselijke afdelingen en districten betaalde beroepskrachten in dienst. Deze beroepskrachten zijn met Samen 1 nu in dienst van het Verenigingskantoor. Een grootscheepse actie die redelijk vlot is gelopen.

    Sociaal Plan

    In april 2009 hadden we in het kader van de reorganisatie van de beroepsorganisatie, een sociaal plan gereed. Belangrijk uitgangspunt van de reorganisatie was dat er geen gedwongen ontslagen zouden vallen. In het sociaal plan besteedden we vooral aandacht aan de inspanningen van werkgever en werknemer om binnen de organisatie een passende functie te zoeken in geval van boventalligheid.

    CAO

    De CAO-onderhandelingen duurden aanzienlijk langer dan we hadden verwacht. Een belangrijke oorzaak hiervan was een wisseling van pensioenverzekeraar. In 2009 zijn de onderhandelaars tot overeenstemming gekomen. De CAO wordt begin 2010 voorgelegd aan de leden van de vakbond.

    Leeftijdsbewust personeelsbeleid

    Een commissie heeft aanbevelingen gedaan voor leeftijdsbewust personeelsbeleid binnen het Rode Kruis. Het overgrote deel van die aanbevelingen hadden we al in de praktijk gebracht. Een nieuwe aanbeveling die we in 2009 hebben opgenomen in de CAO is het omzetten van een gedeelte van het leeftijdsgekoppelde verlof naar opleidingsbudget. Zo blijft iedere werknemer van elke leeftijd zich ontwikkelen binnen zijn of haar loopbaan.

    Handboek Personeelsbeleid

    In het najaar van 2009 brachten we het Handboek Personeelsbeleid uit. Het handboek geeft zo beknopt en duidelijk mogelijk weer wat het personeelsbeleid is voor de beroepskrachten, die in dienstverband voor onze vereniging werken. Zij ondersteunen de tienduizenden vrijwilligers van onze vereniging.

    Onderhoud functiewaarderingssysteem Eén van de ambities voor 2009 was een grote onderhoudsbeurt van het functiewaarderingssysteem. De werkzaamheden rond de fusie Samen 1 vergde echter zo veel tijd, dat dit punt is uitgesteld naar 2010.

    Over de grenzen

    Het Nederlandse Rode Kruis zond in 2009 53 specialisten uit. Voor directe noodhulp na natuurrampen en noodhulp bij conflicten. Maar soms ook voor duurzame ondersteuning van de capaciteit van een nationale zustervereniging.

    Betaalde krachten

    AMBITIES VOOR 2010:

    l opzetten en uitvoering van een management development programma. Hiermee krijgen leidinggevenden de juiste instrumenten aangereikt om hun medewerkers verder te ontwikkelen en hiermee de organisatie als geheel verder te professionaliseren;

    l onderhoud functiewaarderingssysteem.

    1.2.6. Kwaliteitszorg

    We willen als Nederlandse Rode Kruis de beste kwaliteit bieden. Dat zijn we onze hulpvragers en donateurs verplicht. We vinden het belangrijk om onze inzet en de uitkomsten aantoonbaar te maken voor onze donateurs, vrijwilligers en andere betrokken partijen.

    INTERNATIONALE HULPVERLENING

    We hadden ons ten doel gesteld de kwaliteitscertificering ISO 9001 uit te breiden naar alle activiteiten in het buitenland. Dit is uitgesteld, omdat tegelijkertijd een veelomvattend ICT traject speelde. De werkdruk voor het personeel zou hiermee te groot zijn. Bovendien was het logisch om eerst de gevolgen van het nieuwe ICT traject voor de werkprocessen af te wachten en dan pas met het ISO-traject aan de slag te gaan. De certificaatuitbreiding vindt daarom waarschijnlijk pas zijn beslag in 2011.

    Wel hebben we andere kwaliteitsverbeteringen doorgevoerd:

    l de aanpassing van de projectchecklist voor een betere beheersing van de kwaliteit en de goedkeuringen rond het opstarten van projecten;

    l er is een anti-corruptie en sanctiebeleid aangenomen;

    l een ‘Procurement Framework ’ is tot stand gekomen, waarin de uitgangspunten voor inkoop ten behoeve van internationale projecten zijn vastgelegd.

    De aandacht voor kwaliteit uitte zich niet alleen in procesverbeteringen. Voor de medewerkers Internationale Hulpverlening van het verenigingskantoor en de landenmanagers organiseerden we een belangrijke opfristraining in PME (Planning, Monitoring en Evaluatie). PME gaat over het plannen van projecten, het meten van voortgang en het 'waarderen' van de uiteindelijke (of tussentijdse) projectresultaten en impact. Verder zijn zeven interne audits uitgevoerd, negen interne auditors getraind en zijn de gebruikelijke management review en projectevaluaties uitgevoerd.

    Ambities voor 2010

    Voor 2010 zijn de ambities onder andere uitbreiding van het kwaliteitssysteem naar de activiteiten in het buitenland. Misschien volgens een andere standaard dan ISO of in combinatie daarmee, zoals HAP (Humanitarian Accountability Partnership). Deze organisatie heeft een (deels op ISO gebaseerde) kwaliteitsstandaard ontwikkeld die toegespitst is op de humanitaire en ontwikkelingssector. We gaan onderzoeken of deze standaard nuttig is voor ons en of het een toegevoegde waarde heeft ten opzichte van ISO.

    OPSPORING EN ONDERSTEUNING

    Voor onze activiteiten binnen Opsporing en Ondersteuning hebben we in een kwaliteitshandboek zes principes benoemd waarin de kwaliteitsdoelstellingen zijn beschreven: 1. Klanten 2. Leiderschap 3. Betrokkenheid  4. Processen en organisatie  5. Continue verbeteringen  6. Besluitvorming 

    Klanten

    In relatie tot onze klanten (hulpvragers, tracingvrijwilligers, het Internationale Rode Kruis, zusterverenigingen en het ministerie van Buitenlandse Zaken), streven we naar:

    l bereikbaarheid   l benaderbaarheid   l laagdrempeligheid   l duidelijkheid

    Om de klanteisen en de klanttevredenheid in kaart te brengen, voeren we vanaf 2010 voor iedere klantgroep éénmaal per drie jaar een klanttevredenheidsonderzoek uit. Toetsen van kwaliteit gebeurt ook door middel van bijeenkomsten voor vrijwilligers, het bijwonen van internationale bijeenkomsten en werkgroepen van ICRC over RFL-activiteiten (RFL = Restoring Family Links) en door het actief vragen van feedback van hulpvragers.

    Leiderschap We streven naar een betere inbedding en profilering van het tracing-netwerk in de vereniging.

    Betrokkenheid Met het delen van kennis, gebruik en ontwikkelen van kwaliteiten en het stimuleren van eigen inbreng, hebben we de betrokkenheid van de medewerkers willen vergroten.

    PROCESSEN EN ORGANISATIE / CONTINUE VERBETERINGEN

    De nadruk lag op het periodiek evalueren van processen met een follow-up en trainingen indien nodig. Dit leidde tot besluitvorming op basis van voldoende informatie en actie met toelichting. Ondanks deze intenties vinden analyses nog vaak op ad-hoc basis plaats. Het delen van kennis leidt duidelijk tot een verbeterde dienstverlening, mede door de eerste aanzet tot een ‘kennis-databank’. Weliswaar is dit vanwege drukke werkzaamheden stilgelegd, maar in 2010 krijgt dit voortgang.

    ISO behaald

    De activiteiten voortvloeiend uit het kwaliteitshandboek hebben geleid tot het behalen van de ISO 9001:2008 norm certificaat voor de werkzaamheden van de hele afdeling Opsporing en Ondersteuning. Er zijn drie van de vijf geplande interne audits gedaan. De twee geannuleerde audits waren het gevolg van een tekort aan beschikbare auditoren op de geplande data. Daartoe zijn in 2009 nieuwe beroepskrachten getraind tot interne auditor waaronder medewerkers van O&O.

    Ambities voor 2010

    Voor 2010 staan onder andere zes interne audits gepland, de overgang naar een nieuw registratiesysteem, trainingen en een gelijke aansluiting op de GBA (Gemeentelijke Basis Administratie) voor verbetering van de opsporingsmogelijkheden in Nederland. O&O zal het nationale netwerk - inclusief Antillen - van tracingteams verder herzien, met als doel de regionale hulpverlening te verbeteren.

    NOODHULP NATIONAAL

    Voor onze nationale noodhulpactiviteiten hadden we als doelstelling meer aandacht te besteden aan opleiding, training en oefening van de vrijwilligers. Daarnaast was de start met een ISO-traject voor het onderdeel Verwanteninformatie een belangrijk aandachtspunt. In de voorbereiding van deze ISO-certificering hebben we een nul-meting gedaan en een plan van aanpak gemaakt. De certificering volgt medio 2010.

    MAPPA MONDO

    Voor onze Mappa Mondo huizen hadden we ons ten doel gesteld om halverwege 2009 het HKZ-keurmerk (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector) te behalen. We hebben grote stappen gemaakt in het beschrijven van en het werken met de procedures. Hieruit is het kwaliteitshandboek voortgekomen, een bruikbaar instrument waar de medewerkers dagelijks mee werken. Met de medicatieprocedure is ook een grote sprong gemaakt. Verder zijn alle verpleegkundigen ingeschreven in het kwaliteitsregister van Verpleging en Verzorging.

    Er zijn twee interne auditrondes geweest en twee externe. Naar aanleiding van deze audits is een grote verbeterslag gemaakt. De verbetercyclus heeft bij de medewerkers veel betrokkenheid gecreëerd bij de kwaliteitsontwikkeling. De certificering hebben we in 2009 echter nog niet gehaald, omdat het zorgplan dat er volgens de HKZ voor ieder kind moet zijn nog niet volledig uitgewerkt was. Deze doelstelling is doorgeschoven naar 2010.  

    Andere kwaliteitsdoelstellingen van Mappa Mondo voor 2009 waren het formuleren van een pedagogische visie en het verbeteren van het vrijwilligersbeleid. De pedagogische werkwijze is in concept aanwezig en passen de medewerkers van de huizen al toe. In 2010 gaan we dit verder ontwikkelen. De procedure van het vrijwilligersbeleid is beschreven en krijgt in 2010 meer uitwerking en implementatie.

     “Ik had niet gedacht dat werken aan procedures zoveel voldoening kon geven!” (verpleegkundige Mappa Mondo)

    BIJZONDERE VAKANTIES

    Voor onze Bijzondere Vakanties was eveneens een doelstelling om het HKZ-keumerk te halen in 2009. Dat is niet gehaald, omdat op meerdere punten - en met name bij de inkoopprocedure - nog flinke stappen te maken zijn. Het vooruitzicht is dat we het keurmerk begin 2010 wel gaan halen. Het gezamenlijk werken aan een doel, het HKZ-keurmerk halen, heeft de afstand tussen leidinggevenden en medewerkers verkleind.

    Gastvrijheid

    Overige kwaliteitsdoelstellingen van Bijzondere Vakanties zaten onder andere in de kwaliteit van de dienstverlening. Door nog meer alert te zijn op gastvrijheid kan een gast meer genieten van de vakantieweek. Wekelijks staan de medewerkers van de hotels met de vrijwilligers stil bij gastvrijheid tijdens de instructiebijeenkomst. Deze inzet werpt zijn vruchten af: gemiddelde score uit de gastenenquête is een negen. In 2010 gaan we hiermee verder in de vorm van gastvrijheidstrainingen voor vrijwilligers.

    Begeleiding vrijwilligers

    Er is veel gedaan aan gestructureerde begeleiding van vrijwilligers - en met name de nieuwe vrijwilligers - om de kwaliteit van de zorg te verhogen. Hiervoor hebben we introductiebijeenkomsten ingevoerd en geven beroepsverpleegkundigen een intensievere praktijkbegeleiding op de werkvloer.

    Het ontwikkelde ‘Prestatierapport ’, met daarin veel managementinformatie, is goed ingevoerd in de accommodaties en komt de bedrijfsvoering ten goede, mede omdat het als onderling toetsingsinstrument functioneert.

    Om de kwaliteit van alle betrokken vrijwilligers te vergroten is er intensiever contact met de vakantiecoördinatoren in de vorm van introductiebijeenkomsten, is er een klankbordgroep voor verpleegkundigen opgericht en hebben we een studiedag voor verpleegkundigen op de J. Henry Dunant georganiseerd.

    Ambities voor 2010

    In 2010 blijft opleiding en scholing van alle vrijwilligers en de beroepskrachten een speerpunt. Verder zullen de activiteiten binnen Sociale Hulp meer aansluiting vinden bij Bijzondere Vakanties. Hierdoor verbetert ons totaalpakket van dienstverlening aan de hulpvragers.

    1.2.7. Milieu/MVO

    Klimaatverandering heeft onze aandacht. Niet alleen in onze projecten, maar ook in onze eigen organisatievoering. Het Nederlandse Rode Kruis is één van de veertig maatschappelijke organisaties die de campagne HIER Nederland Klimaatneutraal heeft ondertekend. Hiermee hebben we ons ten doel gesteld klimaatneutraal te ondernemen.

    KLIMAATNEUTRAAL ONDERNEMEN IN VOGELVLUCHT

    Een vaak gebezigde term, maar wat betekent klimaatneutraal ondernemen nu precies? Het wil zeggen dat er geen netto emissies van broeikasgassen worden veroorzaakt door de activiteiten van de organisatie. Het voornaamste broeikasgas, CO₂, ontstaat bij verbranding van brandstoffen voor bijvoorbeeld elektriciteitsproductie, verwarming, transport per auto of vliegtuig en papierproductie. De uitstoot van CO₂ kan worden teruggebracht door maatregelen als energiebesparing, het bewuster omgaan met papier en het toepassen van alternatieve manieren van transport.

    ONZE ACTIVITEITEN TOT DUSVER

    In 2008 hebben we een uitvoerig onderzoek laten uitvoeren door Ecofys Nederland B.V. In het onderzoek is gekeken naar de CO₂ uitstoot veroorzaakt door het energieverbruik van:

    l verenigingskantoor

    l vakantiehotel de Valkenberg

    l vakantiehotel de Paardestal

    l vakantiehotel IJsselvliedt

    l vakantieschip J.Henry Dunant

    l Mappa Mondo huizen in Wezep, Waalre en Rijswijk

    Andere onderdelen van het onderzoek waren het gebruik van papier, vliegreizen en het wagenpark.

    Op basis van deze informatie is de CO₂ uitstoot in de jaren 2006 en 2007 berekend op 2.846 ton CO₂. In het rapport kwamen de volgende maatregelen naar voren:

    Ecofys heeft twee scenario ’s van maatregelen voor ons doorgerekend in geld en tijd. In eerste instantie kiezen we voor de meest goedkope manier om klimaatneutraler te opereren. Reden hiervoor is dat we onze financiële middelen zo veel mogelijk willen inzetten voor onze kerntaken. Concreet betekent dit dat het bewerkstelligen van reductie wordt gerealiseerd via compensatieprojecten en inkoop van groene stroom en groen gas.

    Met deze maatregelen besparen we per jaar 1.528 ton CO₂. Hiermee zijn we nog niet volledig klimaatneutraal. Sommige maatregelen zullen gefaseerd uitgevoerd worden. De maatregelen zullen pas over enkele jaren effect hebben op een verminderde CO₂ uitstoot.

    1.3. COMMUNICATIE

    1.3.1. Bekendheid

    Het Nederlandse Rode Kruis helpt. Zowel wereldwijd als om de hoek. Deze positionering communiceren we graag naar de buitenwereld. In 2009 stond noodhulp, zowel internationaal als in Nederland centraal. Via allerlei acties en evenementen ontvingen we hiervoor veel media-aandacht. Een goede zaak, want daardoor krijgt het Nederlandse publiek meer inzicht in de noodzaak van ons werk.

    CAMPAGNES

    In 2009 lanceerden we verschillende campagnes. In juni stond de collectecampagne centraal, waarbij aandacht was voor de noodhulp die we direct verlenen, maar wat alleen mogelijk is dankzij de giften van donateurs. In december was de Serious Request actie met 3FM. Voorafgaand werd aandacht gevraagd voor de problematiek van malaria, en de hulp die het Rode Kruis direct verleend. Naast het werven van fondsen, was een belangrijk communicatiedoel dat de Nederlandse bevolking weet dat het Rode Kruis heeft samengewerkt met 3FM voor Serious Request. Het effect was 45 procent, ten opzichte van 53 procent van vorig jaar.

    JAARLIJKS ONDERZOEK

    Elk jaar onderzoeken we de effectiviteit van campagnes, onze naamsbekendheid en imago. Met de resultaten kunnen we, waar nodig, het communicatiebeleid bijstellen. Het onderzoeksbureau GfK kwam met de volgende resultaten:

    l de totale naamsbekendheid van het Nederlandse Rode Kruis in 2009 was 100 procent. Alle Nederlanders van achttien jaar en ouder kennen onze naam;  l ten opzichte van 2008 steeg het overall-imago van het Nederlandse Rode Kruis met een significant verschil van een 6,8 naar een 6,9 (in rapportcijfers);  l in 2009 waren sterke punten van ons imago: het bereiken van goede resultaten, handelt in het belang van projecten, succesvol in het bieden van hulp en eerlijkheid;  l op het gebied van transparantie scoorde ons imago een lichte daling ten opzichte van 2008. Er was een minimale daling te zien in de stelling ‘duidelijk informeren hoe het

    gedoneerde geld besteed wordt’ (een significante daling in een rapportcijfer van 5,8 naar 5,7).

    CHARIBAROMETER

    Onderzoeksbureau Mediad onderzoekt de bekendheid en het imago van goede doelen in Nederland. We staan de afgelopen jaren op nummer één in hun Charibarometer, met een gecombineerde score van 'bekendheid' en 'waardering'. In 2005 zakten we naar de derde plaats, om vervolgens in 2006, 2007 en 2008 weer op de eerste plaats te eindigen. In 2009 wisten we deze eerste plaats te behouden. In de ranglijst van de veertig meest bekende fondsenwervende instellingen uit de Charibarometer van 2009 staan we op de tweede plaats. Net zoals in 2008 eindigden we na de gezondheidsorganisatie KWF Kankerbestrijding. Ook op de meeste gewaardeerde fondsenwervende instellingen eindigt het Rode Kruis op een tweede plaats. Op de ranglijst van de individuele betrouwbaarheidscores, stonden we in 2009 op de vierde plaats, in 2008 werd dat plaats zes.

    AMBITIES VOOR 2010:

    l we blijven via de landelijke media campagne voeren via de slogan ‘Het Nederlandse Rode Kruis helpt direct ’. Zo benadrukken we de noodzaak van onze noodhulp wereldwijd; 

    l Eerste Hulp wordt een belangrijk thema in de campagnes van 2010;

    l we willen meer en betere informatie geven over de besteding van donaties en de betekenis van onze hulpverlening. We streven naar optimale transparantie;  l de totale naamsbekendheid van het Nederlandse Rode Kruis van 100 procent willen we behouden.

    1.3.2. Acties en evenementen

    Het Rode Kruis verscheen in 2009 veelvuldig in de media. Of het nu ging om hulpverlening na de aardbeving in Sumatra of om de activiteiten voor 3FM Serious Request: het was allemaal nieuws.

    Media-aandacht is erg belangrijk voor een organisatie als het Rode Kruis. Hoe meer mensen weten wat we doen en voor wie, hoe meer ze geneigd zijn ons te steunen, en zo kunnen we nog meer mensen helpen.

    ACTIES EN EVENEMENTEN IN VOGELVLUCHT

    In 2009 verschenen in totaal 2484 artikelen over het Rode Kruis in de landelijke en regionale dagbladen: ruim 200 artikelen meer dan in 2008. De media publiceerden over de hulpverlening, kondigden activiteiten aan en leverden achtergrondreportages. Televisie- en radioprogramma's bleven niet achter. Hierbij kwam vooral onze hulpverlening aan de mensen voor wie we het allemaal doen aan bod.

    Januari: Conflict Gaza en Sri Lanka

    Op 27 december breken hevige gevechten uit in de Gazastrook tussen Palestijnse militanten en het Israëlische leger. Het Rode Kruis komt direct in actie om de slachtoffers van medische hulp en noodhulpgoederen te voorzien, maar de nood is groot. Gewonden overlijden omdat ambulances geen vrije doorgang krijgen tot getroffen wijken en ambulances en hulptransporten worden onder vuur genomen. Het Rode Kruis voelt zich genoodzaakt zich publiekelijk uit te spreken en organiseert een persconferentie waarin directe en veilige toegang wordt geëist tot alle gewonden en worden alle partijen dringend opgeroepen om de regels van het humanitair oorlogsrecht na te leven. Het Rode Kruis kiest geen partij, maar kiest voor de slachtoffers. Naast diverse interviews in de media, neemt directeur Cees Breederveld plaats aan tafel bij Pauw & Witteman om deze publieke stellingname toe te lichten.

    Ook opent het Nederlandse Rode Kruis een rekeningnummer voor hulp aan slachtoffers van het conflict in Sri Lanka. Vluchtelingenkampen rondom het conflictgebied groeien met tienduizenden vluchtelingen per dag. In de media wordt duidelijk dat het Rode Kruis zich hard maakt om hulp te kunnen verlenen aan de duizenden burgers die klem zitten tussen de strijdende partijen.

    Februari: Valentijnsactie voor ouderen en vliegtuigcrash Schiphol

    Vrijwilligers van de Rode Kruis studentendesks in Nederland organiseerden vrijdag 13 februari ‘dating seminars ’ met ouderen in diverse verzorgingstehuizen in Nederland. De studenten wilden zich zo optimaal voorbereiden op Valentijnsdag. Rode Kruis -ambassadeur Irene Moors reikt een ‘Valentijn award ’ uit aan de student die zich de ‘tips en trucks ’ het best eigen heeft gemaakt. Media berichten volop over deze sympathieke actie en inzet van een bijzondere ambassadeur.

    Maar niet alleen positief nieuws in de media. De hulpverlening van het Nederlandse Rode Kruis werd ingeschakeld voor de slachtoffers van de vliegtuigcrash bij Schiphol. Het Rode Kruis zette ruim veertig vrijwilligers ter plaatse in om slachtoffers en betrokkenen van directe hulp te voorzien. In diverse media doen Rode Kruis vrijwilligers het woord over de geboden opvang en verzorging aan slachtoffers en hun familieleden.

    April: Wereldmalariadag en het ongeluk in Apeldoorn tijdens Koninginnedag

    Op Wereldmalariadag kondigen 3FM en het Rode Kruis aan dat ze samen in actie komen tegen malaria. Het jaarlijks terugkerend 3FM Serious Request staat in het teken van de strijd tegen malaria. Samen met 3FM zal het Rode Kruis dit jaar tijdens Serious Request geld inzamelen voor de bestrijding van malaria. Media berichten over het thema voor dit jaar.

    Koninginnedag, 30 april 2009, wordt wreed verstoord met een aanslag op de Koninklijke familie. Een man in een zwarte Suzuki Swift rijdt in op het publiek. De aanslag kost aan zeven mensen het leven. Vrijwilligers van het Nederlandse Rode Kruis verlenen direct Eerste Hulp aan de slachtoffers en bieden ondersteuning aan de ambulancediensten. De dramatische gebeurtenissen en beelden maken veel indruk. Veel aandacht in de media voor de ervaringen en het verdriet van familieleden van slachtoffers, omstanders, aanwezige journalisten en Rode Kruis-vrijwilligers.

    Mei: Start onderzoek naar identiteit 28 ‘onbekenden ’ ereveld Loenen en vluchtelingen in Pakistan

    De Werkgroep Vermiste Personen Tweede Wereldoorlog van het Nederlandse Rode Kruis start op 12 mei met een onderzoek naar de identiteit van 28 ‘onbekenden’, die begraven liggen op het ereveld in Loenen. Deze ‘onbekenden’ zijn Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog op de Waalsdorpervlakte zijn gefusilleerd en later zijn begraven op het ereveld in Loenen, wiens identiteit nooit is vastgesteld. Media zijn aanwezig tijdens de start van de graafwerkzaamheden en besteden aandacht aan het werk van deze unieke werkgroep.

    Begin mei start het Pakistaanse leger een offensief tegen de gewapende groeperingen in het Noord-Westen van Pakistan. Ruim twee miljoen burgers moeten halsoverkop hun huis verlaten door de toenemende gevechten. Het Rode Kruis opent een rekeningnummer voor hulp aan de slachtoffers in Pakistan. Een woordvoerder van het Nederlandse Rode Kruis vraagt vanuit Pakistan aandacht in de media voor de grote nood van de ontheemde Pakistani. Het Rode Kruis helpt met onderdak, voedsel, water en medische zorg.

    Juni: Presentatie Wereld Rampen Rapport

    Het Rode Kruis komt in de media naar aanleiding van het Wereldrampenrapport dat beschrijft hoe het Rode Kruis de meest kwetsbaren kan beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering met preventieve hulp. Media doen verslag van een hulpverlener en een project van het Rode Kruis in de sloppenwijken van Jakarta. Het Klimaatcentrum van het Rode Kruis geeft interviews aan diverse (internationale) media.

    Juli: Nijmeegse Vierdaagse en medaille voor Rode Kruis-vrijwilliger

    Op 24 juli bereiken wederom duizenden wandelaars de finishplaats van de 93ste Nijmeegse Vierdaagse met leukoplast en blarenpleisters van het Nederlandse Rode Kruis op de voeten. Er melden zich in totaal zo ’n 6.000 wandelaars bij de Eerste Hulpposten of in de centrale hulpverleningstent van het Rode Kruis. Zoals ieder jaar brede aandacht in de media, van Hart van NL en het NOS journaal tot aan de lokale kranten in Gelderland voor het doorzettingsvermogen en het leed van de 45.000 wandelaars.

    Op 28 juli ontving Rode Kruis-vrijwilliger Marieta Wanapa-Luydens op Aruba uit handen van H.K.H. Prinses Margriet de Florence Nightingale medaille. Zij kreeg de medaille uitgereikt vanwege haar jarenlange, bijzondere en volhardende inzet voor het Rode Kruis. Deze eremedaille wordt om de twee jaar op voordracht van een nationale Rode Kruis vereniging uitgereikt door het Internationale Rode Kruis (ICRC) aan verpleegkundigen, helpers en actieve Rode Kruisvrijwilligers die zich in tijden van oorlog en andere rampen door dapper gedrag hebben onderscheiden.

    Augustus: 60 jaar verdragen Genève

    Het Rode Kruis staat stil bij het 60-jarig bestaan van de Verdragen van Genève van 1949. Een ingezonden stuk in de Volkskrant belicht de huidige dilemma’s van het humanitair oorlogsrecht. Ook publiceert het Rode Kruis een onderzoek onder burgers in conflictgebieden waarbij duidelijk wordt dat er groot draagvlak voor oorlogsrecht is.

    September: Rampen in Sumatra, Vietnam en Filippijnen en Eerst Hulp in Nederland

    Op 30 september wordt de westkust van het Indonesische eiland Sumatra binnen 48 uur getroffen door twee zware aardbevingen. Met veel slachtoffers en schade als gevolg. Op 29 september worden in de Filippijnen en Vietnam zo ’n vijf miljoen mensen getroffen door de verwoestende impact van tyfoon Ketsana en de zware regenval. Ook over deze verwoestende ramp berichtten de media.

    Voorafgaand aan Wereld Eerste Hulp Dag op 12 september 2009 toont een Europees rapport van het Internationale Rode Kruis een dramatisch beeld van Eerste Hulp kennis in Nederland. Twee procent van de Nederlanders heeft een Eerste Hulp diploma, tegenover 95 procent van de bevolking in Noorwegen en 80 procent in Duitsland en Oostenrijk. Het Nederlandse Rode Kruis maakt in diverse media kenbaar dat dit moet veranderen en spreekt haar doelstelling uit dat iedereen in Nederland weet wat te doen bij letsel of acute ziekte.

    November: Mexicaanse griep inentingen

    De inentingen tegen de Mexicaanse griep beheersen de media. Gemeenten en GGD ’s doen massaal een beroep op het Nederlandse Rode Kruis voor ondersteuning bij de massavaccinatie tegen de Mexicaanse griep. Achthonderd gekwalificeerde Eerste Hulp vrijwilligers van het Rode Kruis ondersteunen bij de vaccinatie en assisteren bij de registratie en administratie van de vele griepprikgegadigden.

    December: Fusie definitief, Klimaattop Kopenhagen en 3FM Serious Request

    Tijdens de Algemene Vergadering van het Nederlandse Rode Kruis op 12 december wordt het definitieve besluit genomen om per 1 januari 2010 met de afdelingen en districten één landelijke vereniging te vormen. De voorzitter en de twee vice-voorzitters gaven een uitgebreid interview aan de regionale kranten.

    Het (Internationale) Rode Kruis is aanwezig in Kopenhagen om de staatshoofden te herinneren aan de bescherming van de meeste kwetsbare mensen.. Madeleen Helmer van het Klimaatcentrum woont namens de Internationale Federatie de onderhandelingen bij. Aan nationale en internationale media geeft zij interviews.

    3FM Serious Request is meer dan ooit aanwezig in de media. Niet alleen Groningen staat op z ’n kop, maar het hele land zamelt geld in voor het Rode Kruis tegen malaria. Door de tomeloze inzet van de drie DJ’s en het bezoek van Prinses Maxima is er in alle media aandacht voor het evenement.

    AMBITIES VOOR 2010:

    l aandacht vragen in de landelijke media voor internationale noodhulp;

    l via de media aandacht vestigen op de achtergronden van en dilemma’s in ons werk.

    1.3.3. Ambassadeurs

    Onze ambassadeurs Irene Moors, Humberto Tan, Eric Corton, Floortje Dessing en Yfke Sturm zetten met hun bekendheid onze hulpverlening in de spotlights. Ze zijn oprecht betrokken bij het werk van het Rode Kruis en zetten zich als ambassadeur belangeloos in.

    Februari: Irene Moors slaat een brug tussen jongeren en ouderen op Valentijnsdag

    In verzorgingstehuis Reinalda in Haarlem zijn op 13 februari verrassingsdates georganiseerd voor ouderen die niet vaak bezoek krijgen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat 33 procent van de 65-plussers zich “vaak eenzaam” voelt. Irene Moors bracht de jonge vrijwilligers van het Rode Kruis in contact met de ouderen. Niet alleen om hen een fijne dag te bezorgen, maar ook om wat van elkaar te leren. Namelijk: hoe ging dat daten vroeger nu eigenlijk? Daarnaast gaven de ouderen en jongeren elkaar inzicht in het dansen van toen en nu.

    April: Floortje Dessing, Irene Moors en Yfke Sturm zetten vrijwillige helden in the picture

    Celebrity-fotograaf Nick van Ormondt heeft vrijwilligers van het Rode Kruis letterlijk in de schijnwerpers gezet. Hoe? Door een fotoshoot samen met ambassadeurs van het Rode Kruis die wèl dagelijks in de spotlight staan: Floortje Dessing, Irene Moors en Yfke Sturm. Tijdens de fotosessies zijn de ambassadeurs en vrijwilligers geïnterviewd over hun inzet voor het Rode Kruis. De foto’s zijn ingezet voor verschillende Rode Kruis-events gedurende het hele jaar. Nick van Ormondt, gerenommeerd fotograaf van menig bekende Nederlanders: "Dagelijks heb ik mooie mensen voor mijn lens staan. Maar deze vrijwilligers zetten zich onvoorwaardelijk in voor een ander. Om direct hulp te bieden in noodsituaties, eenzaamheid te bestrijden of simpelweg door te collecteren. Dat raakt me, en maakt hen mooi, zowel van binnen als van buiten. Door vrijwilligers op de foto te  zetten samen met bekende Nederlanders die zich voor datzelfde doel inzetten,ontstaat een band. De kracht van iets doen voor een ander, vanuit je hart, en daarmee echt verschil maken".   

    September: Floortje Dessing vraagt aandacht voor klimaat

    In samenwerking met ICCO en Amref Flying Doctors brachten we een boekje uit om het klimaat te belichten. Dit boekje is voor en van kinderen van zes tot twaalf jaar en portretteert vier kinderen woonachtig op verschillende continenten. Elk kind vertelt over het effect van klimaatverandering  op zijn of haar dagelijkse leven: Tuvalu Islands (South Pacific) - 'het zinkend land', Indianenstam in Brazilië – ontbossing, Nomaden in Ethiopië – droogte, Eskimo ’s in Noord Canada - smelten van de ijskap. Floortje schreef het voorwoord voor dit boekje met haar ervaring in relatie tot het klimaat.

    Oktober: Humberto Tan zet zich in voor Rode Kruis-golftournooi In oktober is het 24e Rode Kruis Golftournooi georganiseerd.

    Een twintigtal teams (flights) met betalende relaties van het Nederlandse Rode Kruis en Thieme GrafiMedia Groep hebben aan het toernooi deelgenomen. Elke flight werd versterkt door een van de aanwezige bekende Nederlanders uit de wereld van sport, amusement en politiek. Humberto Tan zette zich namens het Rode Kruis in en gaf een clinic. Verder was hij spreekstalmeester van de dag en informeerde alle aanwezigen over het doel van deze sportieve dag en huldigde op vermakelijke wijze de winnaars van het toernooi. De opbrengst van dit toernooi komt ten goede aan de Mappa Mondo-huizen van het Nederlandse Rode Kruis. Hier vinden kinderen die ernstig ziek zijn tijdelijk of voor langere duur een warm thuis.

    November: Eric Corton bezoekt slachtoffers van malaria

    Eric Corton heeft voor de campagne 3FM Serious Request een bezoek gebracht aan Sierra Leone en Burkina Faso, samen met minister Bert Koenders. Hij bezocht hier slachtoffers van malaria. Daarnaast is in beeld gebracht welke oplossing het Rode Kruis hiervoor biedt. Het Rode Kruis kan de problemen die malaria met zich meebrengt pas verminderen als de overdracht van de ziekte wordt teruggedrongen. Daarom distribueert het Rode Kruis niet alleen de muskietennetten, maar worden er ook vele duizenden vrijwilligers ingezet om te zorgen dat de netten juist worden opgehangen (zogeheten Hang Up), geven zij voorlichting over de ziekte en gaan ze op huisbezoek om te zorgen dat de netten blijven hangen (zogeheten Keep Up). De vrijwilligers die zich inzetten zijn mensen uit de gemeenschap zelf die beschikken over specifieke vaardigheden om hun gemeenschap te ondersteunen en te trainen. Zij weten hoe de gemeenschap in elkaar zit, kunnen communiceren in hun eigen taal en zijn zich bewust zijn van culturele belemmeringen op het gebruik van de netten.

    December: Eric Corton, Irene Moors en Yfke Sturm zetten zich in voor Serious Request

    Eric Corton heeft in de week voor Kerst samen met de dj ’s van 3FM, gezorgd voor maximale lading van het  thema: ‘Stop malaria, play the music. In de eindshow op het plein in Groningen maakte hij het eindbedrag bekend waarvoor iedereen heeft gestreden:  € 7.113.447 en lichtte hierbij toe welke hulp het Rode Kruis hiervoor kan bieden.

    Irene Moors en Yfke Sturm verleenden hun bijdrage door het aanbieden van veilingitems, waarvan de opbrengt ten goede kwam voor Serious Request .

    AMBITIES VOOR 2010:

    l maximale zichtbaarheid met ambassadeurs;

    l meer integrale zichtbaarheid rondom campagnes;

    l versterking relatiemanagement.

    1.3.4. Interne communicatie

    35.000 vrijwilligers, verspreid over het land. 491 beroepskrachten, verdeeld over meerdere vestigingen. Al deze mensen komen elkaar niet vanzelf tegen. Om onze hulpverlening geolied te laten lopen, is interne communicatie belangrijk.

    INTERNE COMMUNICATIE IN VOGELVLUCHT

    Intranet

    Het intranet is door het grote bereik en de toegankelijkheid hét digitale middel voor interne communicatie. In 2009 maakten we dan ook optimaal gebruik van de vele mogelijkheden van deze elektronische snelweg. Vrijwilligers en medewerkers hebben, met de juiste inlogcodes, altijd toegang tot ons intranet. Zij vinden hier alle belangrijke informatie. Nieuwsberichten en ervaringsverhalen, maar bijvoorbeeld ook declaratieformulieren. Activiteiten van afdelingen en districten kregen in 2009 een prominentere plaats op ons intranet.

    Kruiselings en Helpen

    Kruiselings is het verenigingsblad voor bestuurders en beroepskrachten. Het verscheen afgelopen jaar vier maal. Veel lokale afdelingen reageerden enthousiast op het blad. Daarnaast heeft het donateurmagazine Helpen een uitgebreid katern speciaal voor vrijwilligers. Ook dit blad komt vier maal per jaar uit.

    Huisstijl

    Onze huisstijl zorgt voor een krachtig beeld naar buiten. Voorwaarde is dan wel dat we het consequent gebruiken. De plaatselijke afdelingen kunnen regels en tips voor gebruik van de huisstijl vinden op een speciale intranetsite: de promotiestudio. Daarnaast staan op deze site alle communicatiemiddelen die we als vereniging gebruiken. Afdelingen kunnen teksten en foto ’s aan hun eigen situatie aanpassen en zelf laten drukken.

    Internationale contacten

    Medewerkers en vrijwilligers van het Rode Kruis kunnen van elkaar leren, waar ook ter wereld. Daarom hebben de Rode Kruis -verenigingen in verschillende landen regelmatig contact met elkaar. Dit gebeurt bijvoorbeeld via medewerkers van de internationale hulpverlening en de persvoorlichters. Ook zijn er regelmatig bijeenkomsten met verwante organisaties en het Internationale Rode Kruis. Ook hier wisselen medewerkers en vrijwilligers kennis en informatie uit.

    AMBITIES VOOR 2010:

    l nieuwe intranetomgeving met één portal voor alle gebruikers: centraal en actueel; l reductie van het aantal onderwerpspecifieke nieuwsbrieven en bijeenkomsten: bundeling van informatie;

    l kennisdeling stimuleren: helderheid over organisatiestructuur (wie-is-wie), succesverhalen delen.

    1.3.5. Nationale Postcode Loterij

    Onvoorwaardelijke partners: de Nationale Postcode Loterij en het Nederlandse Rode Kruis.

    Financiering

    € 3,6 miljoen (reguliere bijdrage)

    Door: Nationale Postcode Loterij

    SAMENWERKING MET DE NATIONALE POSTCODE LOTERIJ IN VOGELVLUCHT

    Het Nederlandse Rode Kruis is één van de 75 organisaties die geld krijgt uit de opbrengsten van de Nationale Postcode Loterij . We kregen over 2009 € 3,6 miljoen.

    De Nationale Postcode Loterij wil een bijdrage leveren aan een groenere en meer rechtvaardige wereld. Het is de grootste ´goede–doelenloterij´ van Nederland. Maar liefst 2,5 miljoen huishoudens spelen mee.

    De echte winnaars

    Over 2009 verdeelde de loterij € 256.621.614,-. Dit bedrag is gerealiseerd dankzij de mensen die de loterij steunen. De opbrengst gaat naar zeer diverse charitatieve organisaties. Het zijn organisaties die actief zijn voor natuur en milieu, mensenrechten, ontwikkelingssamenwerking of sociale cohesie in Nederland.

    Ook financiert de Nationale Postcode Loterij de HIER-campagne. HIER is de klimaatcampagne van ruim dertig maatschappelijke organisaties, waaronder het Nederlandse Rode Kruis, die gezamenlijk werken aan de oplossing van het klimaatprobleem.

    “We geven geld en bekendheid aan goede doelen, zij doen het werk”. Boudewijn Poelmann, directeur Nationale Postcode Loterij.

    ONZE ACTIVITEITEN IN 2009

    Nieuwe strategie

    De afdeling Corporate Partnerships  heeft een nieuwe strategie ingezet in 2009. Meer focus is gelegd op grote, strategische relaties. Doel van de nieuwe strategie is om lange termijn relaties aan te gaan in de vorm van corporate partnerships. De Nationale Postcode Loterij is al vele jaren en met grote afstand de grootste geldgever en is derhalve actief als corporate relatie opgenomen. Dat betekent dat er een senior relatiemanager is aangetrokken halverwege het jaar, die de Nationale Postcode Loterij bedient. Het doel van de relatiemanager is om de relatie met de Nationale Postcode Loterij te verbeteren en te verdiepen. Dit uit zich zowel extern als intern. Enerzijds tonen wij onze achterban dat de ongeoormerkte gift van de Postcode Loterij erg belangrijk voor ons is. Anderzijds betrekken we steeds meer collega ’s van alle lagen van de organisatie bij deze strategische relatie. Dit is onder andere gedaan binnen het traject van het Droomfonds, met het opzetten van een strategisch accountteam en met het bieden van een diepte interview met één van de directeur