090807 Binnenlandsbestuur Totaal

38
Onafhankelijk weekblad voor ambtenaren en bestuurders bij de overheid im im im KV.NL Haarlem, Amsterdam, Den Haag, Den Bosch en Zwolle www.jsconsultancy.nl Interim Is uw kadernota al recessie-bestendig? Bij twijfel, bel Haute Equipe, 020 - 407 20 00 7 augustus 2009 week 32/33 | jaargang 30 Minder fileleed veel wegwerk werk >De overheid kampt steeds vaker met zogehe- ten ‘plafond-ambtenaren’. Zo zit twee derde van de provinciemedewerkers op het maximumsalaris. Gelderland en Overijssel span- nen volgens onderzoek van het IPO de kroon: voor ruim zeven- tig procent van de ambtenaren is geen salarisgroei mogelijk - zij zitten aan hun plafond. Veel mensen op maximumsala- ris, dat maakt de overheid duur, immobiel en minder produc- tief, zeggen deskundigen. > 12 nieuws sport > De gemeente Utrecht gaat onderzoeken of een nieuw stadion in de stad haalbaar is. Voetbalclub FC Utrecht heeft plannen voor een nieuw stadion van 44.000 zitplaatsen, dat ge- schikt zou zijn als locatie voor een eventueel in Nederland te houden WK voetbal in 2018. Volgens Frans van Seumeren, eigenaar van de club, past een groter stadion goed bij de ambi- ties van de club en van de stad. Het stadion moet aan de zuid- westkant van de stad verrijzen. > 16 nieuws Plafond-ambtenaren bevolken provincies Utrecht overweegt bouw nieuw stadion Onderzoek bestuurlijk dralen infrastructuur bestuur > Drie universi- teiten gaan onderzoeken waarom de besluitvorming rond infrastructuur zo traag verloopt. Het onderzoek, dat wordt uitge- voerd door de Vrije Universiteit Amsterdam, de Rijksuniversiteit Leiden en de Technische Univer- siteit Delft, richt zich op de be- stuurscultuur en de ambtelijke voorbereiding. Opdrachtgever is de project- directie Sneller & Beter, die valt onder de ministeries van Vrom en Verkeer en Waterstaat. De commissie-Elverding con- cludeerde vorig jaar dat rond wegenprojecten veel vertraging ontstaat doordat bestuurders het niet met elkaar eens kunnen worden of terugkomen op eer- der ingenomen standpunten. De universiteiten zoomen in op de gang van zaken rond de Zuiderzeelijn en de A4 Delft- Schiedam. Het kabinet heeft de adviezen van Elverding integraal overge- nomen. Er wordt inmiddels druk gewerkt aan het versnellen van procedures. > 30 achtergrond 32 33 09 001_BIN3233_Cover 1 05-08-2009 15:42:51

description

sneller en beter interview in Binnenlands Bestuur van augustus 2009

Transcript of 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

Page 1: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

Ona

fhan

kelij

k w

eekb

lad

voor

am

bten

aren

en

best

uurd

ers

bij d

e ov

erhe

id

im imim

KV.NL

Haarlem, Amsterdam, Den Haag, Den Bosch en Zwolle

www.jsconsultancy.nl

Interim

Is uw kadernota al recessie-bestendig?Bij twijfel, bel Haute Equipe, 020 - 407 20 00

7 au

gust

us 2

009

wee

k 32

/33 |

jaar

gang

30 Minder fileleed

veel wegwerk

werk > De overheid kampt steeds vaker met zogehe-ten ‘plafond-ambtenaren’. Zo zit twee derde van de provinciemedewerkers op het maximumsalaris.

Gelderland en Overijssel span-nen volgens onderzoek van het IPO de kroon: voor ruim zeven-tig procent van de ambtenaren is geen salarisgroei mogelijk - zij zitten aan hun plafond. Veel mensen op maximumsala-ris, dat maakt de overheid duur, im mobiel en minder produc-tief, zeggen deskundigen.> 12 nieuws

sport > De gemeente Utrecht gaat onderzoeken of een nieuw stadion in de stad haalbaar is.

Voetbalclub FC Utrecht heeft plannen voor een nieuw stadion van 44.000 zitplaatsen, dat ge-schikt zou zijn als locatie voor een eventueel in Nederland te houden WK voetbal in 2018. Volgens Frans van Seumeren, eigenaar van de club, past een groter stadion goed bij de ambi-ties van de club en van de stad. Het stadion moet aan de zuid-westkant van de stad verrijzen.> 16 nieuws

Plafond-ambtenarenbevolken provincies

Utrecht overweegt bouw nieuw stadion

Onderzoek bestuurlijk dralen infrastructuurbestuur > Drie universi-teiten gaan onderzoeken waarom de besluitvorming rond infrastructuur zo traag verloopt.

Het onderzoek, dat wordt uitge-voerd door de Vrije Universiteit Amsterdam, de Rijksuniversiteit Leiden en de Technische Univer-siteit Delft, richt zich op de be-stuurscultuur en de ambtelijke voorbereiding. Opdrachtgever is de project-directie Sneller & Beter, die valt onder de ministeries van Vrom en Verkeer en Waterstaat.

De commissie-Elverding con-cludeerde vorig jaar dat rond wegenprojecten veel vertraging ontstaat doordat bestuurders het niet met elkaar eens kunnen worden of terugkomen op eer-der ingenomen standpunten.De universiteiten zoomen in op de gang van zaken rond de Zuiderzeelijn en de A4 Delft-Schiedam. Het kabinet heeft de adviezen van Elverding integraal overge-nomen. Er wordt inmiddels druk gewerkt aan het versnellen van procedures.> 30 achtergrond

323309

001_BIN3233_Cover 1 05-08-2009 15:42:51

Page 2: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

commenta ar . nieuws . opinie . achtergrond . rubriekencommenta ar . nieuws . opinie . achtergrond . rubriekenBestuurOnduidelijkheid over nevenfuncties commissaris van de koningin Cornielje> 7

VergrijzingProvinciehuis vol ‘plafond-ambtenaren’> 12

HandhavingMinder mis bij verrassingscontroles> 15

SportUtrecht onderzoekt bouw nieuw stadion> 16

SportEuropa tolereert staatssteun voetbalclubs> 17

GrondverkoopOmbudsman blijft buiten gronddeal Rijswijk> 19

Bevolkingsdaling‘Initiatief aan gemeenten bij aanpak krimp’> 19

Donné Slangen‘Als een besluit eenmaal is genomen, moet de bestuurder zijn rug recht houden. Krachtig bestuur, daar heeft Nederland behoefte aan’

> achtergrond 30

Transparantie en vriendjespolitiek

te overleggen. Waarom nu zo-veel gedoe over deze functies? In 2006 verleende het college van GS, in strijd met de eigen regels en na een eerdere afwij-zing, een ‘waarderingssubsidie’ van 5000 euro aan het Gelders Opera- en Operette Gezelschap (GOOG). Cornielje zat destijds in het co-mité van aanbeveling van het GOOG, maar wist dit zelf niet, zo verklaarde hij nadat een ambtelijke klokkenluider de kwestie had voorgelegd aan de Commissie Integriteit Over-heid. Binnenlands Bestuur be-richtte er begin juli over, en deze week weer.Cornielje had de voorstelling waarvoor achteraf subsidie werd verleend zelf bijgewoond, maar was zich naar eigen zeg-gen niet bewust van zijn be-trokkenheid bij het GOOG. Daardoor bleef hij later ook niet expliciet buiten de won-derlijke discussie in Gedepu-teerde Staten over de waarde-ringssubsidie, terwijl dit wel had gemoeten. Bovendien bestaat onduidelijk-heid over Cornieljes rol als voor-zitter van het Prins Bernhard Fonds Gelderland, dat voor deze

> Transparantie is een van de kernwaarden in het openbaar be-stuur. Als zaken niet glashelder zijn, ontstaat een diffuus beeld. En dit kan er al snel toe leiden dat de integriteit van bestuur-ders ter discussie komt te staan.VVD’er Clemens Cornielje, com-missaris van de koningin in Gelderland, bekleedt ‘circa vijf-tig’ ceremoniële functies als beschermheer of als lid van een comité van aanbeveling. Met diverse instellingen waar-aan Cornielje op deze wijze zijn naam heeft verbonden, onder-houdt de provincie een subsi-dierelatie. De commissaris zegt echter niet exact te weten van welke organi-saties hij beschermheer is en in welke comités van aanbeveling hij zit. Zijn ambtenaren kunnen dit overzicht ook niet zomaar uit de provinciale archieven tevoor-schijn halen. Het moet allemaal eerst worden ‘uitgezocht’, zegt Cornielje zelf.Eén ding staat hiermee vast: de interne verslaglegging in Gel-derland rammelt. Dit beeld wordt bevestigd door-dat de provincie niet in staat is om relevante stukken, opge-vraagd door Binnenlands Bestuur,

voorstelling eveneens subsidie verleende.Al met al blijft het beeld be-staan dat het GOOG dankzij goede persoonlijke contacten met GS-leden van de provincie een geldbedrag heeft gekregen waarop het geen recht had. Dit is zeer schadelijk voor het open-baar bestuur. Cornielje ontkent persoonlijk door het GOOG te zijn benaderd. Bij andere GS-leden is wél per-soonlijk gelobbyd. Daarom is de geur van vriendjespolitiek rond dit subsidiebesluit maar moei-lijk weg te nemen. Iets anders is dat iedere politie-ke bestuurder in een glazen huis leeft. Daarom kan het niet zo zijn dat een commissaris van de koningin niet exact weet met welke organisaties hij persoon-lijke relaties onderhoudt. Bo-vendien heeft ook de buitenwe-reld er recht op om dit te weten.

sjors van beek boudewijn warbroek

> pagina 7

32/3309

002-003_BIN3233_Inhoud 2 05-08-2009 15:06:09

Page 3: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

commenta ar . nieuws . opinie . achtergrond . rubriekencommenta ar . nieuws . opinie . achtergrond . rubrieken

> > > > voor dagelijks nieuws www.binnenlandsbestuur.nl

Redactie 0172 466 911 > [email protected] 0172 466 603 > [email protected] 0570 673 344 > [email protected]

BestuurOnduidelijkheid over nevenfuncties commissaris van de koningin Cornielje> 7

VergrijzingProvinciehuis vol ‘plafond-ambtenaren’> 12

HandhavingMinder mis bij verrassingscontroles> 15

SportUtrecht onderzoekt bouw nieuw stadion> 16

SportEuropa tolereert staatssteun voetbalclubs> 17

GrondverkoopOmbudsman blijft buiten gronddeal Rijswijk> 19

Bevolkingsdaling‘Initiatief aan gemeenten bij aanpak krimp’> 19

Donné Slangen‘Als een besluit eenmaal is genomen, moet de bestuurder zijn rug recht houden. Krachtig bestuur, daar heeft Nederland behoefte aan’

> achtergrond 30

Commentaar> 2

Nico Visscher> 5

Financiën> 15

Bart Jan Spruyt> 21

Max Pam> 37

OpiniepaginaCrisis- en Herstelwet is culturele revolutie> 38

Ingezonden> 42

VerkeerEr wordt volop aan de weg gewerkt. Een deel van het werk is naar voren gehaald om de crisis te verjagen. Overheid en bedrijfsleven proberen files - en chaos - te vermijden. Communicatie helpt, alternatief vervoer blijft een heikel punt.> 8

Centra voor Jeugd en GezinVoor alledaagse vraagstukken moet je in een Centrum voor Jeugd en Gezin terechtkunnen, menen Erna Hooghiemstra en Kees Verhaar. ‘Je moet niet het stempel van probleem binnenhalen.’> 24

PolitieVeel te lang konden de Nederlandse politiekorpsen op ICT-gebied hun eigen gang gaan, vond politiek Den Haag. Samenwerkingsor-ganisatie Politie Nederland moet hier een eind aan maken. En? ‘Het is een waterhoofd.’> 26

InfrastructuurDe aanleg van nieuwe wegen kan worden versneld. Burgers moe-ten meer meedenken en minder procederen. Bestuurders moeten hun rug recht houden, zegt projectleider Donné Slangen.> 30

VervoerVoetgangers struikelen nog steeds over rondslingerende fietsen, ondanks forse investeringen in extra fietsenstallingen. Groningen, Utrecht en Tilburg proberen wildparkeerders op te voeden.> 34

Deze week> 4

Spraakmaker> 4

Bestuursrecht> 18

De woensdag van...Martijn Priem> 23

Boeken> 39

Agenda> 40

Personalia> 40

Cryptogram> 43

Colofon> 43

002-003_BIN3233_Inhoud 3 05-08-2009 15:06:10

Page 4: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n4

spr a akmaker deze week

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Meetwagens te vies voor stad milieuzone > Je verzint het niet: de drie milieumeetwagens van de provincie Noord-Brabant zijn te vies voor de milieuzones van de grote Brabantse steden. De wagens stammen uit de jaren ne-gentig, dus zo oud zijn ze niet, maar de motoren zijn smeerpoet-sen. ‘We vonden het ook wel een komisch verhaal’, zegt gedepu-teerde Cora van Nieuwenhuizen. ‘Maar we realiseren ons zeker dat we het als provincie niet kunnen maken om uitgerekend met mili-eumeetwagens rond te rijden in milieuzones waar we eigenlijk niet mogen komen. Je kunt net als marktkooplui ontheffing krij-gen, maar dat is kinderachtig. Als provincie moet je zeker op het gebied van milieubeleid het goe-de voorbeeld geven. Ik zit zelf in de landelijke expertgroep stede-lijke distributie. Als je in zo’n fo-rum tegen het bedrijfsleven zegt dat ze up-to-date moeten zijn met

hun vervoer, dan mag je zelf niet achterblijven.’ En dus besloten Gedeputeerde Staten van Brabant om voor 3,4 ton drie nieuwe mi-lieumeetwagens aan te schaffen die wél de centra van Breda, Til-burg, Den Bosch en Eindhoven in mogen. Had trouwens veel duur-der kunnen uitpakken als de ap-paratuur niet overgezet had kun-nen worden van de vieze naar de schone wagens. Brabant is vol-gens Van Nieuwenhuizen de eni-ge provincie die zelf wagens voor het meten van de lucht- en water-kwaliteit in beheer heeft.

Almeerderzandhistorisch foutjegeschiedenis > Nog een geluk dat Almere het Muiderzand-

strand nooit ‘Almere Beach Fun Resort’ heeft genoemd, want dan zou de historische schande hele-maal niet te overzien zijn ge-weest. Maar dat de Almeerse Stichting Stadspromotie het Muiderzand indertijd heeft om-gedoopt tot Almeerderzand is en blijft een historische fout. En daar moet maar eens een einde aan komen, meent Leefbaar Al-mere-raadslid Nico van Duijn. ‘Dat het zand bij Almere ligt, zegt niets. De Haarlemmerpoort ligt ook niet in Haarlem. We hebben het over het zand aan de over-kant, voor Muiden, daarom is het 1500 jaar lang het Muiderzand genoemd. Zo noem je de zanderi-ge ondiepte voor een Zuiderzee-stadje. De ondieptes voor Enk-huizen en Kornwerd heten dus het Enkhuizerzand en het Korn-werderzand. Maar een opper-vlakkig reclamebureau had ma-ling aan de historie omdat het goede reclame was voor Almere. Almere moest op de kaart wor-den gezet. Tegen die platheid on-derneem ik graag actie. Het is geen halszaak, het is een wens. Een matig reclame-idee moet je durven terugdraaien’ Op straat vragen Almeerders zich wel af waar het raadslid zich druk over maakt. Van Duijn: ‘In de volks-mond staat het strand nog steeds bekend als het Muiderzand. De jachthaven heet nog gewoon Ma-rina Muiderzand en de filedienst heeft het ook gewoon over Mui-derzand. En terecht, want de naam heeft een historie.’ Van Duijn zal na de zomer vragen stellen aan het college.

Nieuw levenspookbushokjesvervoer > Bushokjes waar nooit een bus stopt. In Zwolle heeft de SP er zes geteld. ‘Wij noemen ze spookbushokjes. De halte is op-geheven, maar het bushokje staat er nog. Inwoners van Zwol-le-Zuid zeggen dat er gedeald wordt, jongeren hangen er rond’, zegt SP-fractievoorzitter in Zwol-le Tjitske Siderius. En wat wil nu het geval, in Zwolle zijn ook hal-tes zonder bushokjes! Ga je met je goede gedrag met de bus, re-gen je kletsnat omdat je niet kunt schuilen. Een en een is

Illegale reclameHet Limburgse Statenlid Pierre Diederen ergert zich aan de illegale reclame in zijn stad Roermond. Het gemeentebestuur ergert zich aan het Statenlid van de eenmansfractie van de Democratische Par-tij voor Solidariteit, die in een persbericht over een reclamehoorzit-ting het telefoonnummer van een ambtenaar vermeldde.

Een paar affi ches meer of minder, wat maakt het uit.Nou, dat maakt een heleboel uit als de gemeente niet kan uitleg-gen waarom het ene affiche wordt gedoogd en het andere niet. Als de regels democratisch zouden zijn vastgesteld, dan was er geen probleem. Maar er heerst willekeur en schimmigheid. Op de Maasbrug kan een makelaar zo zijn affiches ophangen, maar affiches voor een popfestival worden onmiddellijk verwijderd.

Dus trok u de stoute schoenen aan.Ja, ik verwijderde dit voorjaar langs de N280 reclamedoeken die Intratuin en Media Markt heel brutaal op zeecontainers hadden bevestigd. En bracht ze keurig terug. Diezelfde avond riepen de bedrijven dat ze de reclamedoeken weer zouden ophangen. En ze hangen er nog steeds, illegaal. Het Golden Tulip Landhotel maakt het helemaal bont, door reclame aan ANWB-palen te bevestigen. Ze hangen die op vrijdag op en halen het op dinsdag weg. Ze we-ten namelijk dat de provincie niet controleert in het weekeinde.

En iedereen vindt dat goed?De provincie en de gemeente willen die bedrijven niet aanpak-ken, want ze zorgen voor werkgelegenheid. Maar die illegale re-clame bevindt wel zich langs het mooiste stukje van Roermond. Het Pieterpad loopt erlangs. Het economisch belang is nu juist om het onvolprezen Limburgse landschap te behouden. Wethou-der Van Rey denkt daar anders over. Een politiek zwaargewicht voor wie ik respect heb, maar hij komt niet op voor het landschap.

Hij is boos: u hebt het nummer van een ambtenaar ‘prijsgegeven’.Ik heb dat telefoonnummer alleen maar vermeld in mijn persbe-richt over een hoorzitting over de illegale reclame omdat de pers toch altijd hoor en wederhoor wil toepassen. Iedereen weet dat ambtenaar Hans van Lierop zich namens de gemeente met deze zaken bezighoudt. Wat is daar nou geheim aan?

En nu?Media Markt en Intratuin zullen wel een juridische procedure tegen mij beginnen. Ze zeggen dat ze schade hebben geleden door mijn protestactie. Ik ga dat gevecht met tegenzin aan, want ik vind het een maatschappelijk probleem, geen juridische pro-bleem. Maar als provinciaal politicus én als burger zal ik blijven vechten tegen de illegale reclame in Roermond. (Martijn Delaere)

Foto > Jeroen Kuit

Pierre Diederen

004-005_BIN3233_SPRDW 4 05-08-2009 15:24:20

Page 5: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n 5

nico visscher

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

twee, dus waarom verhuizen we die spookbushokjes niet? ‘Geef ze een doel’, aldus Siderius. ‘Zet ze neer op plekken waar veel mensen gebruikmaken van het openbaar vervoer; bij scholen,

ziekenhuizen, verzorgingstehui-zen.’ Vorige week toog een als spook verklede SP’er naar een spookbushokje om de gemeente wakker te schudden. De gemeen-te reageerde met de mededeling dat ze een vast contract heeft met Connexxion en dat ze de bushok-jes daarom niet zomaar kan ver-plaatsen. Tjitske Siderius: ‘Dat is gek. Je kunt als gemeente toch in gesprek gaan met een vervoerbe-drijf? Waar de gemeente denk ik tegenaan hikt, zijn de kosten van de verplaatsing. De palen zitten diep in de grond. Maar als je het openbaar vervoer serieus neemt, dan moet je dit voorstel ook seri-eus nemen.’ Siderius legt de raad volgende maand de spookbus-hokjesmotie voor.

Waar haal ik mijn geld?bank > Wat een ergernis, op va-kantie in het buitenland geen geld uit de muur kunnen halen. In wat voor bende zijn we be-land? Maar wat te denken van ons eigen land? In de Zuid-Beve-landse dorpen Nieuwdorp (1.200 inwoners), Borssele (1.450 inwoners) en Lewedorp (1.700 inwoners) is het straks afgelopen met flappentappen. Verdween eerst het kantoortje van de Ra-bobank uit Nieuwdorp, in okto-ber zullen ook de geldautoma-ten uit de dorpen verdwijnen. De dorpsraden komen in het geweer en de burgemeester van Borsele vroeg belet bij de bank.

Maar of het helpt? Penningmeester Jan Moerdijk van de Nieuwdorpse Dorpsraad heeft er een hard hoofd in. ‘De Rabobank haalt de geldautoma-ten weg uit de dorpen, dat is ons tijdens een gesprek met de Rabobank Oosterschelde zeer duidelijk gemaakt. We hadden daarover wel wat overleg ver-wacht. We hebben het gepro-beerd, maar dorpsacties zullen niets uithalen. ING heeft het idee geopperd om met alle banken geldautomaten te plaatsen, maar dat zal niet lukken voor oktober.’ Nieuwdorpers zullen vier kilo-meter verderop naar ’s-Heeren-hoek moeten voor hun geld. Jan Moerdijk: ‘Voor mij gaat dat wel, maar oude mensen hebben echt een probleem. En de marktlie-den die hier op woensdag staan, zullen er nog meer last van krij-gen.’ Burgemeester Gelok van de gemeente Borsele heeft ook met de Rabobank gepraat, maar de Dorpsraad van Nieuwdorp zou willen dat de gemeente wat fer-mer optrad. Als het college dat niet doet, dan moet de gemeen-teraad van Borsele maar eens flink met de vuist op tafel slaan, vindt de Dorpsraad.

Winkelstrip verpaupertonderhoud > Een bezoekje aan Chinees afhaalrestaurant Kan Ton op de Concordialaan in Et-ten-Leur is een avontuur. Kan de Chinees niets aan doen, maar voor je het weet, breek je je nek over de scheefzittende stoepte-gels. In ieder geval is het opbloei-

ende onkruid een belevenis, evenals de bij tijd en wijle rond-lopende ratten. Tijd dat de ge-meente werk maakt van het groenonderhoud en de bestra-ting op de winkelstrip van de Concordialaan, vindt D66-raads-lid Ron Dujardin. Hij stelde het

college vragen en vorige week kreeg hij antwoord. De eigenaar van de winkelstrip en niet de ge-meente is verantwoordelijk voor het onderhoud. En, zegt de ge-meente: ‘Wij hebben geen juridi-sche middelen om dit af te dwin-gen’. Toch moet er iets gebeuren, vindt Dujardin. ‘De cafetaria is er inmiddels vandoor gegaan. De kleine supermarkt is een paar jaar geleden gesloten. Gelukkig hebben krakers zich over het pand ontfermd. Zij hebben on-kruid gewied, struiken geplant en de rotzooi opgeruimd, maar de strip is inmiddels wel verpau-perd.’ Dat de gemeente zegt niets aan de winkelstrip te kunnen doen, wil er bij het D66-raadslid niet in. Dujardin: ‘Wil de ge-meente soms niets doen? De stoepen, het grasveld en het par-keerplaatsje zijn geen openbaar gebied? Als dat zo is, kan de ge-meente dan niets onder bestuur-lijke dwang doen? Dujardin stuurt een nieuwe brief naar het college, want zo werkt dat niet.

Met bijdragen van:Martijn Delaere en Albo Helm (illustraties)

004-005_BIN3233_SPRDW 5 05-08-2009 15:24:22

Page 6: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n 7

im

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Ambtenaren blijven Maar hoe zit het met hun rechten?

www.capra.n lMaar hoe zit het met hun rechten?

Abonneer u op onze nieuwsbrief

Capra (advocaten), gespecialiseerd in het ambtenaren- en arbeidsrecht. ‘s-Gravenhage 070-3648102 ‘s-Hertogenbosch 073-6131345 Zwolle 038-4235414

CAPR_adv_Binnenl_Bestuur_FC.indd3 3 28-11-2006 11:19:03

De Gelderse commissaris van de koningin Cornielje blijkt in to-taal zo’n vijftig nevenfuncties te hebben die elkaar achter de schermen soms raken. Bij het onterecht verlenen van 5000 euro subsidie aan het Gel-ders Opera- en Operette Gezel-schap (GOOG) was de VVD’er Cornielje in drie hoedanigheden betrokken: als commissaris van de koningin, als lid van het comi-té van aanbeveling van het GOOG, én als voorzitter van het Prins Bernhard Fonds afdeling Gelderland dat eveneens een subsidie verleende. De subsidie van de provincie aan GOOG werd in strijd met de sub-sidiebepalingen alsnog verstrekt met als argument dat anders het Prins Bernhardfonds een toege-zegde subsidie weer zou intrek-ken. Dat zou de doodsteek bete-kenen voor het GOOG, betoogde voorzitter Guillaume Keulen in zijn bezwaarschrift tegen de aan-vankelijke subsidie-afwijzing. Navraag bij het Prins Bernhard Fonds leert dat dit particuliere fonds nooit zo’n voorwaarde stelt. Cornielje, voorzitter van de Gelderse afdeling, kan zich niet herinneren of hij indertijd heeft meebeslist over de GOOG-subsi-die. ‘Ik weet niet eens óf het fonds wel subsidie heeft gegeven. Ik krijg daar met het bestuur honderden subsidieverleningen per kwartaal voorgelegd. De re-gel is dat je je terugtrekt uit de discussie als je enige bemoeienis hebt met de aanvrager. Ik weet niet meer of ik heb deelgenomen aan de discussie over de GOOG-subsidie. Dat gaat per nummer

en dat gaat heel snel’, zegt hij deze week telefonisch vanaf zijn vakantieadres. Dat de subsidie van het Prins Bernard Fonds zou worden ingetrokken als de pro-vincie niet meefinancierde, is volgens hem ‘in GS nooit aan de orde geweest’. Nadat een klokkenluider een klacht had ingediend, onder-zocht een onderzoekscommissie van de provincie de GOOG-affai-re. Cornielje verklaarde daar, zo blijkt uit de gespreksverslagen, dat hij verstand had van opera’s ‘omdat hij daarover bij het Prins Bernhardfonds ook moest oorde-len’. Bij de Commissie Integriteit Overheid in Den Haag zei Cor-nielje later ‘dat hij niet wist dat hij in het comité van aanbeve-ling van het GOOG zat’.

Lijst Statenlid Toine van Bergen (Groep van Bergen) heeft begin juli naar aanleiding van de kwes-tie gevraagd om openbaarma-king van alle nevenfuncties van Cornielje. Die antwoordde op 21 juli dat dit overzicht er ook komt. ‘Vóór de eerste Statenvergade-ring staat het op de website van de provincie’, meldt een woord-voerster. ‘Cornielje heeft ook wel eens functies opgezegd en hij wil graag actueel zijn. Na terug-komst wil hij de lijst ook eerst zelf bekijken om te zien welke functies bezoldigd zijn en welke niet’, aldus de woordvoerster.Over zijn band met het GOOG schrijft Cornielje aan Provinciale Staten dat hij ‘deze en andere soortgelijke functies (circa vijf-tig) van zijn voorganger Kam-minga heeft overgenomen’.

Cornielje ‘heeft de betrokken organisaties laten weten dat het feit dat hij bedoelde functie op zich heeft genomen niet tot eni-ge aanspraak op subsidie van de gemeente kan leiden’, zo schrijft hij aan Provinciale Staten. Brieven van die strekking aan het GOOG of de vijftig andere van Kamminga overgenomen organisaties kan de provincie tot op heden echter niet terugvin-den in de archieven, aldus de woordvoerster deze week. Statenlid Van Bergen wil de kwestie agenderen voor de com-missie Algemene Bestuurlijke Za-ken op 9 september. ‘Het is niet fris. De zaak werpt een smet op het imago van integriteit dat Cornielje probeert op te roepen. Hij hamert steeds op een inte-gere overheid.’ De affaire zit Van Bergen hoog: ‘Er wordt gepro-beerd de schuld bij de ambtena-ren te leggen. Die zouden te vage formuleringen hebben gebruikt in hun advies. Ik denk dat het college daar om heeft verzocht.’Cornielje: ‘De GOOG-kwestie ís

geen kwestie. U vindt het mis-schien raar dat ik niet wist of ik in het comité van aanbeveling zat, maar u zou mijn agenda eens moeten zien. Ik heb nog nooit zo hard gewerkt als toen ik aantrad in 2005. Ik kan mijn functies nu ook niet allemaal opnoemen.’ Cornielje stelt dat hij zijn laatste bezoldigde nevenfunctie (voor-zitter AOC-raad) in juni heeft op-gezegd. Voor zijn voorzitterschap bij de Heidemaatschappij decla-reert hij niets, zo meldt hij nu.‘U moet ook uitdrukkelijk onder-scheid maken tussen nevenfunc-ties en lidmaatschap van comités van aanbeveling. Voor die laatste krijg ik in geen enkel geval een vergoeding.’ Tegen ambtenaar Michiel Jonker, de klokkenluider die de kwestie aanhangig maakte, zijn discipli-naire maatregelen getroffen. Die vecht hij op 20 augustus aan bij de Arnhemse rechtbank. (Sjors van Beek)

Binnenlands Bestuur publiceerde eer-der over de GOOG-zaak in nr. 27, 3 juli.

Onduidelijkheid over nevenfuncties Cornielje

integriteit > Er hangt mist rond de talrijke nevenfuncties van Clemens Cornielje, commissaris van de koningin in Gelderland. ‘De commissaris hamert zelf op integriteit.’

Foto > Evert-Jan Daniels/AN

P

De Gelderse commissaris van de koningin Cornielje heeft zo’n vijftig nevenfuncties

007_BIN3233_NWS_cornieltje 7 05-08-2009 15:21:53

Page 7: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n8

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

verkeer > Er wordt volop gewerkt aan de weg. Een deel van het werk is naar voren gehaald om de crisis te verjagen. Overheid en bedrijfs- leven breken zich het hoofd hoe ze files - en chaos - kunnen vermijden. Communicatie helpt, alternatief vervoer blijft een heikel punt.

Wegwerkfiles

jecten niet altijd meer resulte-ren in vertraging en ergernis voor de automobilist. Er wordt steeds beter nagedacht over de gevolgen voor het verkeer. Bij de aanbestedingsprocedure door Rijkswaterstaat wordt het voor-komen van verkeershinder te-genwoordig als een belangrijk gunningscriterium beschouwd. Overheid en bedrijfsleven leren met vallen en opstaan welke maatregelen nodig zijn om ex-tra files te voorkomen. Vooraf-gaand aan de werkzaamheden worden integrale mobiliteits-plannen gemaakt, waarbij communicatie, verkeersma-nagement en mobiliteitsmanagement de drie pijlers zijn. Automobilisten worden tijdig ingelicht, er worden maatregelen genomen om het auto verkeer te reguleren en er worden alter natieve vervoersmogelijkheden aangeboden.

De renovatie van de A10-West in Amsterdam in de zomer van 2001 wordt algemeen gezien als omslagpunt in het denken. De op- en afritten gingen dicht, het hele autoverkeer moest over één rijbaan. Het was de eerste grootschalige afsluiting van een verkeersader met veel kantoren en bedrijven in de buurt. Jaap van Kooten: ‘Gigafiles werden toen verwacht, maar het viel 100 pro-cent mee. Niet alleen doordat men zo slim was om de stille zomerperiode te kiezen, maar ook doordat er was nagedacht over de manier waarop de beperkte wegca-paciteit op de A10 het best beschikbaar kon worden ge-steld en hoe de verkeersstromen in de stad gereguleerd konden worden. Maar het belangrijkste was dat er in samenwerking met het bedrijfsleven een zeer effectieve

brigit kooijman

‘Hier in Gouda werd een paar jaar terug een rotonde afgesloten. Ik heb overwogen een luchtbal-

lon te huren en een filmpje te maken van de chaos die dat opleverde’, zegt Jaap van Kooten, directeur van ver-keersadviesbureau Arane. ‘Door de hele stad hingen van die gele borden die de omleidingsroute aangaven, maar verder was alles hetzelfde gebleven. De verkeerslichten-regelingen waren niet aangepast en er was niets gedaan om de grote stromen auto’s in goede banen te leiden. Het gevolg: complete blokkades. Geen plek in de stad waar het niet heeft vastgestaan.’ Wat in Gouda gebeur-de, is volgens Van Kooten een klassiek voorbeeld van hoe het vaak fout gaat met wegwerkzaamheden.

De automobilist kan zijn borst natmaken. De komen-de jaren zal er op veel plaatsen gewerkt worden aan het Nederlandse wegennet. Een deel van de geplande werk-zaamheden is vanwege de economische crisis naar vo-ren geschoven om de bouwsector te stimuleren. Grote projecten vinden plaats tussen Amsterdam en Maas-tricht (A2), Amsterdam en Almere (A1/A9), Den Haag en Rotterdam (A13/A4) en bij Rotterdam (ombouw van de A15 bij de Maasvlakte). Ook zijn er nog de dertig kleine-re projecten in het kader van de Spoedwet Wegverbre-ding, waarvan de eerste tien in 2011 klaar moeten zijn. Het gaat bijvoorbeeld om wegverbredingen op de A12 tussen Woerden en Veenendaal en op de A2 tussen Eindhoven en Den Bosch. Daar komt nog bij dat in een aantal grote steden omvangrijke bouwprojecten bezig zijn, zoals in Amsterdam de aanleg van de Noord/Zuid-lijn en in Utrecht de reconstructie van het stationsge-bied en enkele belangrijke verkeerspleinen.

Drie pijlers De hausse aan wegwerkzaamheden zal ze-ker niet ongemerkt voorbijgaan en hier en daar zelfs tot chaos leiden. Toch zijn er tekenen dat wegenbouwpro-

‘Gevolg: complete blokkades’

008-011_BIN3233_ACH_Werk 8 05-08-2009 12:06:32

Page 8: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 9

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

communicatiecampagne werd opgezet, zodat iedere weggebruiker wist wat er stond te gebeuren.’

Actuele informatie Verkeerspsycholoog Karel Brook-huis herinnert zich nog de tijd dat Rijkswaterstaat bij grote wegwerkzaamheden alleen kleine annonces plaatste in de kranten. ‘Die berichtjes zag niemand. Later werden ze wat groter en ten slotte werden het hele pagina’s. Nu, met de nieuwe technologieën, zijn de mo-gelijkheden tot informatievoorziening gigantisch. Neem de websites waar je tot in detail actuele informa-tie kunt opzoeken over werkzaamheden, zodat je kunt besluiten om een andere route te nemen. Of om niet te gaan, of met een ander vervoermiddel. Dan zijn er de sms-diensten die je waarschuwen als er iets aan de hand is op een traject dat je vaak rijdt. OV 9292 heeft ook zo’n dienst voor het openbaar vervoer.’

Het wachten is nu op een overkoepelende service, zegt Brookhuis, hoogleraar in Groningen en Delft. ‘Zodat ik bijvoorbeeld kan zien dat ik het beste met de auto van

Groningen naar Amersfoort kan rijden om daar verder met de trein naar Delft te gaan. En dat ik dan ‘s och-tends door mijn mobieltje een kwartiertje eerder word gewekt omdat het weer ineens verslechterd is.’

Ook bij de verbreding van de A2 rond Den Bosch en Eindhoven is communicatie een van de belangrijkste instrumenten. Om de filedruk te verminderen, wordt hier sinds 2006 gewerkt aan de verbreding van de A2 van drie naar vier rijstroken per rijrichting. Vooraf vreesde men twee jaar lang ernstige hinder voor het verkeer, met alle economische schade van dien. Daarom had projectbureau WegwijsA2 tot deze zomer de taak het fileleed zoveel mogelijk te beperken. Niet alleen de automobilist werd voorgelicht, vooral ook het bedrijfs-leven. Nu deze taak succesvol is volbracht, kan het pro-jectbureau weer worden opgeheven.

Directeur Arend Klaassen: ‘We hadden een kerngroep, bestaande uit de 24 grootste werkgevers uit de regio, zoals Philips, Heineken en Van Lanschot, waarmee we frequent aan tafel zaten om de benodigde maatregelen

Illustratie > Jack Prince

008-011_BIN3233_ACH_Werk 9 05-08-2009 12:06:34

Page 9: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 1 1

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

te bespreken. Ook hielden we voortdurend contact met de ondernemersverenigingen van de belangrijkste be-drijventerreinen over hun bereikbaarheid. En we heb-ben vorig jaar een roadshow gehouden: met een bus zijn we bij tweeduizend werkgevers langsgegaan om hen te informeren.’

Slim bouwen Ook op het gebied van verkeersmanage-ment leren we in Nederland snel bij. Adviseur Jaap van Kooten: ‘Vroeger maakte de wegenbouwer een plan, waarbij hij zoveel mogelijk ruimte voor zichzelf creëer-de om te kunnen bouwen, zonder zich te bekommeren om de hinder voor het verkeer. Hij zette gele pijltjes neer voor de omleidingsroute, en dat was het. Nu wordt er naar de hele omgeving gekeken, naar het totale net-werk van wegen in een bepaalde regio. Wat gebeurt er als je een rijstrook weghaalt? Wat verandert er dan in de structuur van het netwerk? En hoe kun je zorgen dat het verkeer op een andere manier toch doorstroomt? “Slim bouwen” noemen we dat.

‘Een mooi voorbeeld is hoe het vorig jaar in Utrecht ging met de Graadt van Roggenweg, een drukke invals-weg aan de westkant van de stad. Daar moest onder-houd gepleegd worden, twaalf weken lang. De bouwer wilde twee van de vier rijstroken afsluiten, zodat maar de helft van de capaciteit beschikbaar was voor het ver-keer, maar dat zou een enorm probleem hebben veroor-zaakt, niemand zou de stad nog in of uit kunnen. Wij hebben toen geadviseerd om een van die twee rijstro-ken tijdelijk een beetje te verbreden en tweebaans te maken, zodat de auto’s die de stad uit gingen wat meer ruimte hadden. En tegelijk hebben we om de verkeers-stroom in te dammen een andere weg afgesloten, de Beneluxlaan. Het verkeer stroomde beter door dan voor de afsluiting.’ Wat vorig jaar in Utrecht niet goed ging, zegt Van Kooten, was de afstemming met het openbaar vervoer. ‘Het OV was de pineut. De les die toen geleerd is: betrek de openbaarvervoermaatschappijen bijtijds bij dit soort processen, liefst een jaar van tevoren.’

Anders reizen In Utrecht zijn intussen nog veel meer grote en langdurige bouwprojecten begonnen, waaron-der de verbreding van de A2 en de renovatie van ver-keerspleinen en bruggen. De komende tijd moet het verkeer in de spits verminderd worden met twee- tot vierduizend auto’s, een afname van zo’n 5 procent. Een situatie die lijkt op die in Eindhoven en Den Bosch: daar was de ambitie een afname van 10 procent.

Zowel in Brabant als in Utrecht zijn allerlei mobili-teitsmaatregelen bedacht om de automobilist ertoe te bewegen anders te reizen. Telewerken hoort daarbij, thuis of op flexibele locaties, het stimuleren van het ge-bruik van openbaar vervoer en (OV-) fiets en het facilite-ren van carpoolen, P + R (Park and Ride)-terreinen en de inzet van pendelbussen over de vluchtstrook, langs de files. Voor al deze maatregelen is door gemeenten, pro-vincies en Rijkswaterstaat nauwe samenwerking ge-zocht met werkgevers, zowel praktisch als financieel. Het resultaat is een keur aan alternatieven voor de ‘au-tosolist’, heel goedkoop toegankelijk via een door de werkgever aan te schaffen speciale pas.

Hebben al deze mobiliteitsmaatregelen succes gehad? Ja en nee. In Utrecht wordt door de pashouders vooral gebruikgemaakt van het reeds bestaande stads- en streekvervoer. De aanvullende faciliteiten, zoals de pendelbussen, zijn (nog) weinig in trek. Het valt namelijk best mee met de files tot nu toe. In Eindhoven en Den

Bosch was door WegwijsA2 een heleboel geregeld met alternatief vervoer; zo was er een contract gesloten met de Nederlandse Spoorwegen voor jaartrajectkaarten en was een uitgebreid netwerk aan pendelbusdiensten op de tekentafel voorbereid, maar die plannen zijn nooit uitgevoerd. Dat was niet nodig, omdat de beoogde ver-mindering van het aantal auto’s al snel was gerealiseerd. Vanaf begin 2008 hielp de economische crisis een hand-je: het vrachtverkeer verminderde aanzienlijk. Maar de crisis is volgens Van Kooten slechts een deel van de ver-klaring: ‘Het is heel gek, niemand weet precies hoe het komt, maar bij wegwerkzaamheden verdampt altijd zo’n 10 procent van het aantal auto’s in de spits. Mensen blij-ken toch alternatieven te hebben. Een deel kiest een an-der vervoermiddel, een deel reist op een ander tijdstip. Je kunt alleen nooit voorspellen waar precies en met hoe-veel het aantal automobilisten afneemt. Daarom zijn mo-biliteitsmaatregelen soms toch een goede aanvulling.’

Drastisch Naar verwachting zal het aantal auto’s na de economische crisis weer flink gaan groeien, van een klei-ne acht miljoen nu tot tien miljoen in 2015. Drastische maatregelen om de automobiliteit af te remmen zijn broodnodig. Overheid, bedrijfsleven en sociale partners werken sinds kort samen in de Taskforce Mobiliteits- management. Ze hebben zich ten doel gesteld om in 2012 het aantal autokilometers in de spits met 5 procent te reduceren. Als dat niet lukt, ontkomt de overheid er niet aan maatregelen op te leggen. Klaassen: ‘Het zal nog niet meevallen om die 5 procent reductie te realiseren. Het vergt een mentaliteitsverandering van werkgevers. Ze moeten zich iedere dag afvragen: Hoe reizen wij? Ge-beurt dat efficiënt en kostenbewust? Ze zullen de verant-woordelijkheid moeten gaan voelen.’ Verkeerspsycho-loog Brookhuis verwacht veel van rekeningrijden, het betalen per kilometer, dat volgens verkeersminister Eurlings in moet gaan vanaf 2012 voor vrachtauto’s en vanaf 2017 voor personenauto’s. Brookhuis: ‘Op die ma-nier raken mensen er hopelijk van doordrongen dat au-torijden geen recht is. Dat het best mag als je wilt, maar niet zonder een flinke veer te laten.’

Lees ook het artikel Binnen 7 jaar een nieuwe weg op pag. 30

9-tot-5-cultuurDe files bij wegwerkzaamheden kunnen niet los gezien worden van de immer volle snelwegen in Nederland tijdens de spits. Zou alles niet veel eenvoudiger zijn wanneer niet iedereen tegelijk reisde? Directeur Arend Klaassen van projectbureau WegwijsA2: ‘Het fileprobleem heeft inderdaad te maken met vastgebakken patronen. Het doorbreken van de 9-tot-5-cultuur is een illusie. We hebben geteld dat elke dag vijftigduizend auto’s Den Bosch binnenkomen en een kleine zestigduizend Eindhoven. Wat je ook doet, de grote piek blijft tussen kwart voor en kwart over acht ’s ochtends. Je kunt wel een klein beetje schuiven met de werktijden - zo heeft Heineken het begin van zijn eerste shift een uur vervroegd - maar meer ook niet.’Verkeerspsycholoog Karel Brookhuis ziet wel degelijk veranderingen. ‘Vroeger was iedereen van negen tot vier op de universiteit. Sommige van mijn promo-vendi komen om tien, elf uur binnen, maar ze werken rustig door tot ’s avonds laat.’ Ook thuiswerken gebeurt steeds meer, zegt Brookhuis, maar daar is een grens aan. ‘Mensen zijn geneigd om bij elkaar te gaan zitten. Fysieke aanwezig-heid heeft echt een meerwaarde.’ Klaassen ziet het precies zo: ‘Met de huidige communicatietechnologie is het mogelijk dat een hoogleraar vanuit zijn huis college geeft. Maar ik weet wel zeker dat dit niet goed is voor de kwaliteit van het onderwijs. Sociale interactie is onontbeerlijk.’

‘Tien procent van de auto’s verdampt in

spits’

008-011_BIN3233_ACH_Werk 11 05-08-2009 12:06:36

Page 10: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n1 2

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Het aantal ambtenaren daalt en toch zijn de provincies elk jaar meer kwijt aan lonen. Eind vorig jaar bedroeg de totale loonsom van de twaalf provin-cies 730 miljoen euro. Ten op-zichte van 2007 betekent dat een stijging van vier procent. De gemiddelde loonsom per fte is sinds 2004 met 13,5 procent gestegen naar 63.793 euro. ‘Ge-concludeerd kan worden’, zo stellen de onderzoekers Stef Janssen en Louis van Wayen-burg in de Personeelsmonitor Provincies 2008, ‘dat provincies minder mensen in dienst heb-ben, maar dat deze wel beter worden gesalarieerd.’ Zij zoe-ken de verklaring in de veran-dering en verzwaring van ta-ken waarmee provincies worden geconfronteerd en in de vergrijzing, waardoor meer medewerkers hun maximum-salaris bereiken.Provincies hebben immers, net als andere overheden, last van een vergrijzend personeelsbe-stand. De gemiddelde leeftijd van de provinciemedewerker ligt op dit moment op 45,9 jaar. Dat is weer vier maanden hoger dan in 2007. Vanaf 2001 is die gemiddelde leeftijd anderhalf jaar omhoog gegaan, met de kanttekening dat de stijging zich vooral de laatste vier jaar manifesteert. Vier op de tien medewerkers is inmiddels ouder dan vijftig jaar. ‘Wij lopen voor-

op in de groep meest vergrijsde sector’, zegt Van Wayenburg.‘Het personeelsverloop is ge-ringer dan bij andere overhe-den, mensen werken relatief lang bij de organisatie. Gemid-deld ruim dertien jaar. Ze zijn redelijk tevreden over hun werkgever. Provincies betalen ook best wel goed’, zegt Van Wayenburg - zelf werkzaam bij de provinciale koepelorganisa-tie IPO. Ouderen blijken boven-dien ook nog eens steeds lan-ger door te werken. De FPU-gerechtigde leeftijd is 62 jaar en drie maanden, maar van die regeling maakte vorig jaar slechts iets meer dan twee-honderd provincieambtenaren gebruik. Van de groep die ge-boren is voor april 1947 treden de meesten uit op een leeftijd van 64 jaar en elf maanden – niet toevallig het moment waarop het financiële voordeel van verlaat uittreden het grootst is.

Maximum Gevolg van die ver-grijzing is dat ten opzichte van 2007 het aandeel werknemers die op het maximum van hun salaris zitten vorig jaar is geste-gen van 61,4 naar 61,9 procent. Twee provincies zitten zelfs ver boven dat gemiddelde: in Over-ijssel en Gelderland is voor ruim zeventig procent van het ambtelijk apparaat geen sala-risgroei meer mogelijk. In

Noord-Holland is het aandeel ‘plafond-ambtenaren’ opval-lend gedaald en nu het laagst van alle provincies. Dat komt volgens de onderzoekers door de reorganisatie die er de afge-lopen jaren is doorgevoerd. Vooral veel oudere werknemers hebben de provincie verlaten.Veel mensen op het maximum-salaris betekent een dure orga-nisatie. ‘Het kost de provincie meer geld’, weet ook Connie Taris, senior beleidsadviseur HRM bij de provincie Overijs-sel. ‘Het was bekend dat we aan de bovenkant zaten. Behalve dan het duur is, ervaren we het niet als een groot probleem. Andere indicatoren wijzen daar ook niet op: het ziektever-zuim is erg laag en de mede-werkerstevredenheid is hoog.’Het hoge percentage ambtena-ren met een maximumsalaris hangt vooral samen met een lange diensttijd in combinatie met een lage doorstroom. Be-kend is dat naarmate personen langer in dezelfde functie werkzaam zijn, ze moeilijker mobiel te krijgen zijn. Uit eigen onderzoek van de provincie Overijssel naar de inzetbaar-heid van het personeel is dat ook gebleken. ‘De bereidheid om te veranderen, lijkt minder bij mensen die langer in dienst zijn’, zegt Taris. ‘We weten dat bij veel mensen die heel lang op een functie zitten de moti-vatie minder wordt’, zegt ook Van Wayenburg.Rob Vinke, hoogleraar Human Resource Management aan Ny-enrode Business Universiteit, kent de provincies als immo-biele organisaties. Hij verge-lijkt ze graag met universitei-ten. ‘Er zitten allemaal superspecialisten, mensen die erg goed zijn in hun werk. Nie-mand doet ze wat. Ze hebben hun eigen koninkrijkjes. Om-dat iedereen er zolang zit, zit-ten velen ook aan hun salaris-plafond – meestal gebeurt dat na een jaar of zeven tot tien. Extra je best doen, levert dan

niets meer op. De uitkomst van het beoordelingsgesprek kun je tien jaar vooruit voorspellen. Alles loopt via uitgesleten pa-tronen’, aldus Vinke. ‘Wil je zo’n organisatie in beweging houden - want de meesten die er zitten gaan niet meer weg - dan moet je het fundamenteel aanpakken. Dan moet je het niet zoeken in het verder leeg-roven van het systeem door medewerkers maar weer een salarisgroep hoger te zetten; na een paar jaar zijn die moge-lijkheden ook weer uitgeput.’

Uitdagingen Vinke zoekt het voor die categorie in het weer uitdagend maken van het werk, ‘want zelfs de mooiste klus blijkt na gemiddeld zeven jaar niet meer prikkelend’. Hij adviseert provincies hun toppers neer te zetten in com-missies, ze speciale projecten laten draaien. ‘Het meest krachtig zou zijn in aanvulling daarop alle leidinggevenden een potje geld te geven waaruit ze medewerkers kunnen belo-nen die iets bijzonders hebben gedaan’, zegt hij. Bij bijzondere activiteiten denkt Vinke bij-voorbeeld aan ambtenaren die de organisatie op een congres buitengewoon hebben verte-genwoordigd of via de pers goed naar buiten zijn getreden. ‘Geef ze waardering en erken-ning, ambtenaren zijn trotse mensen. Ze willen het graag horen.’‘Mensen die aan top van de sa-larisschaal zitten, hebben het gevoel dat ze niet worden ge-waardeerd’, weet Irmgard Borg-houts, senior onderzoeker ar-beidsmarkt en sociale zekerheid aan de Universiteit van Tilburg. Zij zoekt het prik-kelen van lang zittende mede-werkers niet in de geldelijke sfeer, omdat van periodieke verhogingen weinig stimulans uitgaat. ‘Maar er moet wel iets gebeuren, want als werkne-mers lang op een plek zitten, ervaren ze weinig uitdaging.

Provinciehuis vol ‘plafond-ambtenaren’

vergrijzing > Twee derde van de provinciale medewerkers verdient het maximumsalaris. Immobiele organisaties zijn het gevolg.

Ambtenaren bij bijeenkomst over e-government, Rotterdam

Foto > Wiebe Kiestra

012-013_BIN3233_NWS_Vergr 12 05-08-2009 11:51:35

Page 11: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n 1 3

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

im

Voor de werkgever betekent dat minder productief personeel’, zegt ze. Om de functie uitda-gend te houden, zo is haar idee, zouden werknemers en werk-gevers met elkaar een ‘nieuw psychologisch contract’ moe-ten afsluiten. Een dergelijke afspraak gaat over meer dan uitsluitend de verhouding loon-arbeid. ‘Je maakt harde afspraken over wat je wil, hoe je jezelf nog verder kunt ont-wikkelen. Dat is dus ook de ver-antwoordelijkheid van de werknemer’, zegt Borghouts.Mede gezien de trend van het langer doorwerken gaat IPO-on-derzoeker Van Wayenburg er-van uit dat het thema aan actua-liteit zal winnen. ‘Ik reken erop

dat de meeste lang zittende pro-vinciemedewerkers nog wel een poosje zullen blijven ook’, zegt hij. Borghouts wil het echter niet als een vast gegeven be-schouwen dat oudere medewer-kers niet meer te bewegen zou-den zijn de organisatie te verlaten. ‘Vooral ouderen zou-den mobieler durven zijn. De kinderen zijn het huis uit, de hypotheek is afgelost. Dan moet het juist makkelijker zijn om een volgende stap te zetten.’

Werk aan de winkel Voor ie-dereen is duidelijk dat er voor provincies werk aan de winkel is om hun organisatie vitaal te houden. Ook in Overijssel is dat besef aanwezig. Hoewel de IPO-

Bij Noord-Brabant werken drie keer zoveel ‘matig tot slechte’ ambtenaren als bij andere provincies. Van de medewerkers in het Bossche provinciehuis presteert 6 procent onder de maat.Dat blijkt uit de Personeelsmonitor Provincies 2008. Negen op de tien provincieambtenaren krijgt van zijn leidinggevende een beoordeling over zijn functioneren. Het vaakst kennen ze de score ‘normaal/goed’ toe. Sinds 2005 neemt het aantal gevallen waarin dat gebeurt wel af: van ruim 91 procent in 2005 naar ruim 88 procent in

2007. Dat komt vooral doordat er meer scores ‘zeer goed’ vallen. Dat aandeel is sinds 2005 met ruim drie procent gestegen. Eén op de tien provincieambtenaren heeft die kwalificatie nu. De beoordeling ‘matig/slecht’ komt behalve in Noord-Brabant relatief vaak voor in Noord- en Zuid-Holland. In Gelderland komen amper matig tot slecht presterende provincieambtena-ren voor, net zo min als in Zeeland. Daarente-gen wordt in Gelderland de beoordeling ‘zeer goed’ relatief het vaakst toegekend, twee (!) keer zo vaak als gemiddeld.

bevindingen er vooralsnog als ‘signaalpunt’ worden gezien, zijn er wel plannen om te voor-komen dat het in de toekomst een probleem wordt. Zo over-weegt de provincie om met minder vaste medewerkers te gaan werken. ‘In plaats daarvan willen we naar een soort flexi-bele schil, mensen die je op pro-jectbasis - dus voor een bepaal-de periode - aanneemt’, aldus Connie Taris. ‘Op die manier verzeker je je van fris bloed.’Volgens Van Wayenburg zullen provincies fors moeten investe-ren om ook degenen die al lang bij de provincies werken, inzet-baar te houden. ‘Omdat de meesten hun maximumsalaris hebben bereikt, kun je ze niet

meer prikkelen in de belo-ningssfeer. Het oprekken van de salarisschalen is ook niet primair onze insteek. We ho-pen medewerkers, door ze uit de lijn te halen of op projecten te zetten, een plek te geven waar ze hun eigen competen-ties verder kunnen ontwikke-len. En’, zegt hij, ‘het verhoogt bovendien hun marktwaarde. Voor het geval ze weg zouden willen.’

Prestatiebeloning Werkne-mers die op hun maximum zit-ten, komen overigens nog steeds wel in aanmerking voor een extra incidentele beloning op grond van hun prestaties. Ruim één op de tien provincie-ambtenaren blijkt in 2007 een bonus van 3 tot 7 procent van het jaarsalaris te hebben gekre-gen. In Flevoland ontving liefst één op de drie ambtenaren zo’n premie – in Utrecht niemand.Daarnaast kunnen provincies uit nog een ander vaatje tap-pen. Ze mogen werknemers een (tijdelijke) toelage toeken-nen om de gewenste kwaliteit te werven of te behouden. Vol-gens de personeelsmonitor steeg het aantal werknemers dat vorig jaar een toelage kreeg ten opzichte van 2007 van 161 naar 213 – een toename van 31 procent. Deze stijging valt vol-gens de onderzoekers mogelijk te verklaren uit de krapper wordende arbeidsmarkt in de eerste helft van 2008. Zuid-Hol-land kende de meeste toelagen toe (121). Opvallend was het hoge aantal in Flevoland (25). Groningen en Drenthe kenden respectievelijk één en twee toe-slagen toe. Friesland en Zeeland hielden de hand op de knip. (Hans Bekkers)

Foto > Bram Saeys/H

.H.

In het provinciehuis in Den Bosch presteert 6 procent van de ambtenaren onder de maat, aldus de Personeelsmonitor Provincies 2008

Brabant heeft meeste ‘matige’ ambtenaren

012-013_BIN3233_NWS_Vergr 13 05-08-2009 11:51:38

Page 12: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n 1 5

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

financiën jan verhagen

Beter ten halve gekeerd> Gemeenten en provincies hebben in 2007 ongeveer honderd miljoen euro uitgegeven om het Rijk alle informatie te geven die het eist. Honderd miljoen euro, voor het verza-melen en bewerken van allerlei gegevens en het toesturen daarvan aan de ministeries. Honderd miljoen euro, per jaar, voor 164 informatieverplichtingen voor de gemeen-ten en 57 voor de provincies.Deze verplichtingen liggen werkelijk op alle beleidsterreinen. Het onderzoeksbureau Sira Consulting heeft in het rapport Nul­meting Administratieve Lasten Interbestuurlijk een overzicht gemaakt. De meeste informa-tieplichten, 48, vloeien voort uit de Gemeen-te- en Provinciewet en liggen op bestuurlijk terrein. 30 informatieplichten gaan over maatschappelijke zorg, 24 zijn voor de ruim-telijke ordening, 23 voor het milieu, 17 lig-gen op het gebied van werk en inkomen, 16 gaan over kunst en ontspanning, 15 over wegen en water, 12 over openbare orde en veiligheid, 10 zijn voor het onderwijs, 7 over wonen wijken en integratie, 5 over het groen, en 14 over andere zaken.

De duurste informatieverplichtingen zijn die van de Wet maatschappelijke ondersteu-ning (Wmo), die de gemeenten dertien mil-joen euro kosten. De bijstandswetten kosten negen miljoen euro, de milieuregelingen zeven miljoen, het investeringsbudget ste-delijke vernieuwing ook zeven miljoen, en de verantwoording over de naleving van de leerplichtwet kost de gemeenten jaarlijks vijf miljoen euro. De gemeenten hadden dat geld liever besteed aan huishoudelijke hulp voor ouderen, werkgelegenheid, milieu, woningverbetering of onderwijs...Als de gemeenten en provincies al deze informatie niet aan de ministeries zouden hoeven te verstrekken, dan zouden ze twee derde ervan niet meer verzamelen, blijkt uit het onderzoek. Slechts een derde ervan vinden ze zelf nuttig om te weten.Het onderzoeksbureau doet het Rijk vijf aanbevelingen. Ten eerste moeten de minis-teries de doelmatigheid van al deze admi-nistratieve verplichtingen eens gaan bekij-ken. Ten tweede moeten de ministeries zorgen voor duidelijke regels. Gemeenten

en provincies zijn veel tijd kwijt met discus-sies over hoe nieuwe regels moeten worden uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan zijn de onduidelijke informatieverplichtingen van het Investeringsbudget Landelijk Gebied. Direct bij de start van een regeling zou het Rijk duidelijk moeten maken welke verant-woording het eist van de gemeenten en pro-vincies, zowel door duidelijke regels als door duidelijke voorlichting. Ten derde zou-den de regels niet te vaak moeten wijzigen. Wijzigingen in de regels leiden immers tot veel administratieve lasten. Ten vierde ko-men veel informatieverplichtingen voort uit het aanvragen van allerlei bijzondere subsidiepotjes van het Rijk, zoals specifieke uitkeringen en decentralisatie-uitkeringen, en de verantwoording van de besteding daarvan. En ten slotte moet het Rijk niet te veel details vragen, maar genoegen nemen met verantwoording op hoofdzaken.Het Rijk heeft als doel gesteld om in vier jaar een kwart van de administratieve las-ten te schrappen. Ik vind die ambitie te laag. De helft moet eraf, minstens!

handhaving > Inspecteurs die onverwacht bij bedrijven controleren, stuiten op minder overtredingen van de regels dan bij vooraf aangekondigde bezoekjes.

Minder mis bij verrassingscontrolesBij onaangekondigde controles constateren inspecteurs min-der overtredingen dan wanneer ze hun komst hebben aange-kondigd. Dat is de verrassende uitkomst van onderzoek van I&O Research in Noord-Bra-bant. In opdracht van de pro-vincie verrichtte het bureau bij ruim vijfhonderd bedrijven on-derzoek naar de effecten van toezicht. Waar bedrijfscontroles plaatsvonden na aankondiging stuitten de inspecteurs in 32 procent van de gevallen op overtredingen van de regels. Bij verrassingsbezoeken was slechts in 27 procent van de gevallen iets niet in de haak.De motiveringen die overheids-organisaties geven voor onaan-gekondigd toezicht, lopen vol-gens I&O-directeur Rob van de Peppel sterk uiteen. Zo zou door het verrassingselement een vol-lediger beeld worden verkre-gen. Het effect op de naleving

zou ook groter zijn. En er zou bij de toezichthouder een reëler beeld van de naleving ontstaan. Vaak verteld is het verhaal dat bij aangekondigde bezoeken die dag alles spic en span is, dat al het personeel opgetrommeld wordt en dat ze instructies krijgen over wat ze wel en niet mogen zeggen.Waarom er bij verrassingsbe-zoeken juist minder overtredin-gen worden geconstateerd, kan Van de Peppel uit het onderzoek niet direct verklaren. ‘Maar wel-licht speelt een rol dat niet al-leen het bedrijf, maar ook de controleur het onaangekondig-de bezoek minder goed kan voorbereiden. Ook kan het zijn dat de niet aangekondigde con-troles weliswaar minder gericht zijn, maar tegelijkertijd minder integraal. Daardoor dekken ze minder nalevingsaspecten af, met als gevolg dat de kans op het vinden van overtredingen

kleiner kan worden.’ Ruim twee derde van de contro-les wordt vooraf aangekondigd. Het onderzoek leert dat onaan-gekondigde inspecties relatief vaak plaatsvinden bij zwemba-den, bodemsaneerders en bij sloopbedrijven. Controles bij agrariërs, voedingsmiddelen-bedrijven, op- en overslagbe-drijven, afvalverwerkers en stortplaatsen blijken meestal wel te worden aangekondigd.

Overlast Over het algemeen is volgens Van de Peppel de ervaren overlast van controles ‘niet overdreven zwaar en niet overdreven licht’. Op een pun-tenschaal van één tot vijf, ligt het gemiddelde op 2,3. Bij on-aangekondigde controles is de ervaren overlast duidelijk ho-ger, met name omdat het halen van de productieplanning in gevaar komt.‘Een niet onbelangrijke bevin-

ding is dat bedrijven bij integra-le controles - meer inspecties tegelijk komen langs - signifi-cant meer toezichtslast ervaren dan bij inspecties door één con-troleur. Als er vier of meer in-specteurs tegelijk op bezoek komen, kunnen bedrijven soms beter hun medewerkers naar huis sturen omdat alles stil komt te liggen. Dat nadeel is wel iets om bij stil te staan’, zegt de I&O-directeur.De tevredenheid over het totale bezoek is bij vooraf aangekon-digde controles hoger dan bij onaangekondigd bezoek. ‘En, ook een effect om rekening mee te houden, bedrijven zijn bij on-aangekondigde controles met name minder te spreken over de werkwijze van de inspecteur. Vaker wordt de handhavings-stijl dan als ‘dreigend’ en ‘be-straffend’ ervaren, en minder als ‘voorlichtend’.(Hans Bekkers)

015_BIN3233_NWS_Financien 15 05-08-2009 11:48:11

Page 13: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n1 6

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

De gemeente Utrecht gaat de bouw van een nieuw stadion onderzoeken. Het nieuwe stadi-on zou een plek moeten krijgen aan de zuidwestkant van de stad, ter hoogte van de kruising van A2 en A12. Twee jaar gele-den wees Utrecht nieuwbouw-plannen van projectontwikke-laar Phanos, hoofdsponsor van FC Utrecht, nog af. De plannen voor een nieuw stadion op vrij-wel dezelfde locatie pasten toen niet ‘binnen afspraken over de stedelijke en duurzame ontwik-keling van de stad’. Phanos wil-de op de plaats van het oude sta-dion Galgenwaard woningen neerzetten.De nieuwbouwplannen zijn dit-maal afkomstig van de eigenaar van FC Utrecht, de Utrechtse on-dernemer Frans van Seumeren. Die laat telefonisch vanaf zijn vakantieadres weten dat FC Utrecht en gemeente nog ‘in een aftastingsfase’ zitten, maar dat de politiek wel interesse heeft. Het nieuwe stadion zou een capaciteit moeten krijgen van 44.000 zitplaatsen. Daarmee

is het geschikt als WK-stadion, mochten Nederland en België het WK voetbal in 2018 toegewe-zen krijgen. Het stadion zou tien jaar later ook kunnen worden ingezet bij eventuele Olympi-sche Spelen in Nederland.

Olympische Spelen Volgens Van Seumeren zou een nieuw, eigen stadion beter te exploite-ren zijn voor de club. ‘Het huidi-ge stadion is geen eigendom van FC Utrecht, we zijn alleen huurder. We kunnen dus geen geld verdienen met extra activi-teiten in het stadion, zoals con-certen. Het nieuwe stadion moet multifunctioneel zijn. Barcelona is een mooi voor-beeld. Daar is rond het voetbal-stadion een heel sportcomplex waar ook andere sporten onder-dak hebben. Mochten de Olym-pische Spelen in 2028 naar Ne-derland komen, dan zou dat ook mooi uitkomen.’Het huidige stadion Galgen-waard heeft een capaciteit van 25.000 zitplaatsen. Volgens Van Seumeren heeft de Utrechts ere-

divisieclub echter de potentie om meer bezoekers te trekken. ‘We hebben na Feyenoord en Ajax het grootste verzorgings-gebied van alle eredivisieclubs; 1,4 miljoen mensen in een om-trek van 25 kilometer. Dus er is ruimte voor groei. Uiteraard moeten dan ook de sportieve prestaties verbeteren. We wil-len met FC Utrecht in de top-5 meedraaien, zover zijn we nog niet. We zullen eerst sportief een aantal stappen moeten zet-ten voordat we een nieuw stadi-on vol krijgen.’De gemeente Utrecht wil alleen bevestigen dat een ambtelijke werkgroep de komst van een nieuw stadion gaat onderzoe-ken, maar wil niet nader in-gaan op de vraag waarom nu ineens wél belangstelling is voor een nieuw stadion. Ver-antwoordelijk wethouder Harm Janssen is op vakantie.

Ambities Het bestaande stadi-on Galgenwaard aan de oost-kant van de stad werd enkele jaren geleden uitgebreid. Toen

FC Utrecht in 2003 in financiële problemen zat, heeft de ge-meente 25 miljoen euro ge-leend aan bouwbedrijf Midreth, dat het stadion van de club heeft overgenomen. Volgens Van Seumeren is de situatie in-middels echter drastisch veran-derd en hoeft de gemeente geen nieuwe financiële debacles te vrezen. ‘FC Utrecht is niet lan-ger noodlijdend. Een nieuw stadion past bij de ambities van FC Utrecht en de wens van het gemeentebestuur om de stad meer op de kaart te zetten.’Het nieuwe stadion zou uiterlijk in 2017 klaar moeten zijn. Dat is precies op tijd voor het eventue-le WK in Nederland en België.Directeur Hans Ensing van bouw-bedrijf Phanos is ditmaal niet bij de plannen betrokken. ‘Plannen voor een nieuw stadion? Daar weet ik niets van. Maar we zijn een ontwikkelingsbedrijf, dus we hebben belangstelling. Wij von-den twee jaar geleden al dat de huidige locatie van Galgenwaard niet de handigste is.’(André de Vos)

Utrecht onderzoekt bouw nieuw stadion

voetbal > Aan de zuidwestkant van Utrecht moet een nieuw multifunctioneel stadion verrijzen met 44.000 zitplaatsen. FC Utrecht-eigenaar Van Seumeren: ‘Dat past bij de wens van het gemeentebestuur om de stad meer op de kaart te zetten.’

Het bestaande stadion Nieuw Galgenwaard (van 1982) is te klein voor de ambities van FC Utrecht

Foto > Siebe Swart/H

.H.

016_BIN3233_NWS_Stadion 16 05-08-2009 11:50:00

Page 14: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n 1 7

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Uit een inventarisatie in Binnen-lands Bestuur blijkt dat maar liefst zeventien van de achttien eredi-visieclubs in het vorige voetbal-seizoen op enig moment publiek geld ontvingen (zie nummer 30-31, 24 juli). Alleen PSV Eindho-ven heeft nooit financiële ban-den onderhouden met de gemeente. Andere clubs worden gesteund met miljoenen euro’s, vaak via investeringen in voet-balstadions. Vraag is of de staats-steun leidt tot oneerlijke concur-rentie. Wat voor mogelijkheden bestaan er om een zaak aanhan-gig te maken?Staatssteunwetgeving is op Euro-pees niveau geregeld. De Europe-se Commissie (EC) heeft de plicht om klachten over staats-steun te onderzoeken. De EC kan antwoorden met een brief of een besluit. Tegen dat laatste kan bij het Europese Hof van Justitie be-

roep worden aangetekend. Een andere optie is om naar de Nederlandse rechter te stappen. ‘Die kan namelijk ook toetsen aan het Europese recht’, zegt Ilze Jozepa, adviseur bij Europa Decentraal, kenniscentrum Europees recht voor decentrale overheden.

Competitie Als een voetbalclub de gang zou maken naar de Ne-derlandse rechter, dan moet die oordelen of er sprake is van ‘een onrechtmatige daad van een overheid, namelijk staatssteun’. Dat zegt Elies Steyger, advocaat in Den Bosch en hoogleraar Eu-ropees bestuursrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Maar het lijkt onwaarschijnlijk dat een club die zelf geen of wei-nig staatssteun ontvangt, daad-werkelijk een zaak zal maken van het feit dat de concurrentie wel

(veel) gemeenschapsgeld krijgt. De Graafschap heeft er een paar jaar geleden mee gedreigd, maar besloot toch af te zien van een rechtsgang (zie kader). Een van de redenen dat clubs geen zaak be-ginnen, is dat ze elkaar nodig hebben: alleen kan immers geen competitie worden gespeeld. ‘Als een club gaat klagen, snijdt die zichzelf in de vingers - zeker als die club later zelf ook in financië-le problemen komt’, zegt Jozepa.Overheden zijn verplicht alle steun aan particuliere onderne-mingen, dus ook voetbalclubs, te melden bij de Commissie. Maar dat doen ze in de meeste geval-len niet, zegt Steyger. Dat komt volgens haar doordat de meeste gemeenten er gemakshalve van uitgaan dat investeringen in in-frastructuur, zoals voetbalstadi-ons, ‘zo maar kunnen’. Steyger: ‘Maar dat is niet waar. Een stadi-on moet wel echt multifunctio-neel gebruikt worden en niet alleen of zelfs maar overwegend ten goede komen aan de voetbal-club.’ Het is nog maar de vraag of alle voetbalstadions die (deels) gefinancierd zijn met gemeen-schapsgeld, wel multifunctio-neel gebruikt worden.De Europese Commissie ont-vangt dus geen klachten over staatssteun van concurrerende voetbalclubs, wel komen er steeds meer klachten binnen over gebiedsontwikkeling bij sta-dions, zegt Jozepa. Een voorbeeld daarvan is de kwestie rond de bouw van het nieuwe AZ-stadi-

on, een paar jaar terug. Lange tijd bestond onduidelijkheid of AZ-voorzitter en bankier Dirk Sche-ringa door de gemeente Alkmaar bevoordeeld werd bij de verkoop van de grond van het oude stadi-on. Bewezen is dit nooit.

Real Madrid Diverse juristen kunnen zich voorstellen dat het ooit op grensoverschrijdend niveau tot een grote zaak komt. Stefaan van den Bogaert, hoog-leraar Europees Recht, wijst op Real Madrid, dat deze zomer de ene na de andere topvoetballer contracteert. ‘Dat zijn nooit ver-toonde uitgaven, terwijl de club al een enorme schuldenlast meetorst. De Commissie zou dat op eigen initiatief kunnen onderzoeken, zij is immers de politie van het Verdrag.’ Toch denkt ook Van den Bogaert niet dat de EC snel tot een dergelijk onderzoek zal overgaan.Wel vroeg de Commissie in 2004 aan Italië om een nieuwe wet, met de veelzeggende naam ‘Red het voetbal’, aan te passen. Die wet zou feitelijk neerkomen op een belastingvoordeel voor de Italiaanse clubs, en dat ging de Commissie te ver. Duidelijk is dat in alle EU-landen dezelfde - Europese - staatssteunregels gelden, maar dat die lang niet overal op dezelfde manier wor-den nageleefd. En zolang de EC geen prioriteit geeft aan onder-zoek naar staatssteun aan sport-clubs blijft dat voorlopig zo. (Brian van der Bol)

Europa tolereert staatssteun voetbalclubs

sport > Overheidssteun aan eredivisieclubs kan tot oneerlijke concurrentie leiden. Toch stapt niemand naar de Europese Commissie. ‘Een klagende club snijdt zichzelf in de vingers.’

Dreigen met ‘Europa’Toenmalig De Graafschap-voorzitter Derk Haank kreeg in 2003 veel publiciteit omdat hij van ‘Europa’ een uitspraak wilde over de in zijn ogen ontoelaatbare staatssteun aan professionele voetbalclubs. Ook kondigde hij aan om degradatie van De Graafschap via een rechtszaak te willen voorkomen. Haank vond het oneerlijk dat zijn club, die de boekhouding op orde had, zou degraderen, terwijl andere clubs met schulden in de eredivisie kunnen blijven spelen. Toch liet hij het niet tot een rechtszaak komen. In weekblad Voetbal International legde hij uit waarom. Van een rechtszaak tegen de KNVB zouden andere clubs de dupe worden. ‘We hebben het nooit echt serieus overwogen; ik heb meer een signaal willen geven.’

De bouw van het nieuwe AZ-stadion leidde tot discussie over gebiedsontwikkeling

Foto > Patrick Post/H.H

.

017_BIN3233_NWS_Voetbal 17 04-08-2009 15:44:52

Page 15: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > rubrieken1 8

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

advertentie

Tempo-Team Professionals detacheert specialisten in Overheid, Medisch, IT,

Finance, HR, Sales & Communicatie, Supply Chain en Hospitality.

Liever iemand die in kansen denkt?Onze Overheidsprofessionals deinzen niet terug voor

een beer meer of minder op de weg. Deze gedreven

mentaliteit is hun kenmerk. En uw kans.

Tempo-Team Professionals Overheid vervult alle

functies vanaf hbo-niveau voor lokale overheden, onder

andere op het gebied van beleidsontwikkeling, project-

management en klantmanagement.

Meer weten? Kijk op onze site

www.tempo-team.nl/professionals/werkgevers

bestuursrecht lex van almelo

Kinderjuf moet stilzittenJustitie mag weigeren een Verklaring omtrent gedrag (VOG) af te ge-ven aan een jonge vrouw die stage wil lopen bij een kinderdagverblijf, maar twee jaar eerder is veroordeeld voor geweldpleging.

Rozemarijn* is rond haar zestiende een wilde meid. Ze gaat regelmatig uit. Soms zelfs uit haar dak. In deze periode raakt zij twee keer betrokken bij vechtpartijen. Een vechtpartij in een discotheek. Een andere in de gothic scene waarvan zij deel uitmaakt. In april 2007 wordt zij veroordeeld tot een werkstraf van zesenveertig uur en een leerstraf van vijftig uur. Met een proeftijd van twee jaar. Tijdens de leerstraf heeft zij volgens haar advocaat Marie- José de Boorder-Gilsing haar agressie leren beheersen.Rozemarijn is ondertussen begonnen aan een opleiding tot pedagogisch medewerker bij een kinderdagverblijf. Daarvoor loopt zij met succes stage bij kinderdagverblijf Tinkelbel in Den Haag. Volgens de regels moet het kinderdagverblijf nog een Verklaring omtrent gedrag (VOG) van haar hebben. In ok-tober 2007 weigert de minister van Justitie deze verklaring te verstrekken. Omdat de stage op dat moment is afgerond, ver-klaart de minister het verzoek om afgifte ongegrond wegens het ontbreken van belang.Voor Rozemarijn is die VOG wél belangrijk. Voor haar oplei-ding moet zij nog meer stages lopen. Als zij bezwaar maakt, neemt het ministerie haar verzoek alsnog in behandeling - om het begin 2008 af te wijzen. Want het gaat het om een gewelds-delict dat twee keer is gepleegd. Bovendien is de proeftijd nog lang niet verstreken.De rechtbank geeft de minister gelijk. In juni dit jaar zegt de Raad van State dat het registreren en (indirect) verstrekken van gegevens van minderjarigen het recht op privacy niet schendt. Evenmin is de Raad het met Rozemarijn eens dat de weigering van de VOG neerkomt op een dubbele straf, die haar recht op onderwijs en beroepsmo-gelijkheden beperkt. De weigering is geen sanctie, maar een bestuursrechtelijk instrument dat een preventief doel dient. Dat Rozemarijn de straffen met goed gevolg heeft ondergaan en zich in de inmiddels verstreken proeftijd niet opnieuw aan een geweldsdelict heeft schuldig gemaakt, is geen reden om het verzoek alsnog toe te wijzen. Toen de minister het verzoek afwees, was dit succes te pril en de proeftijd nog te lang.Wel moet de minister van Justitie de proceskosten vergoeden, omdat hij een VOG-verzoek niet-ontvankelijk kan verklaren. Voortaan zal het ministerie in zulke gevallen daarom het ver-zoek gewoon afwijzen of zeggen dat het niet in behandeling wordt genomen, laat een woordvoerder weten.Rozemarijn is nu 19 jaar en heeft bijna een tweede stage elders afgerond. Voor deze stage is opnieuw een VOG geweigerd. Daardoor kan zij haar opleiding niet afronden. Marie-José de Boorder-Gilsing: ‘Zij kan pas in april 2011 een VOG krijgen en moet dus twee jaar stilzitten. Zo’n aantekening zou moeten vervallen wanneer iemand meerderjarig wordt. Of na twee jaar. Zo was het vroeger ook. Ik overweeg nu naar het Europese Hof te stappen.’

*) om privacyredenen wordt haar echte naam niet vermeld

bestuursrecht lex van almelo

018_BIN3233_BST 18 04-08-2009 15:31:14

Page 16: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> nieuws > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n 1 9

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

grondverkoop > Klacht oppositiepartij Gemeentebelangen Rijswijk over vermeende ‘ABC-constructie’ terzijde geschoven. Alleen de gemeenteraad had kunnen ingrijpen.

Ombudsman blijft buiten gronddeal RijswijkDe Nationale ombudsman blijft buiten de politieke discussie over een omstreden grond-transactie in de gemeente Rijs-wijk. Volgens de ombudsman is er geen aanleiding voor een on-afhankelijk onderzoek, zoals bepleit door oppositiepartij Gemeentebelangen.De zaak draait om de verkoop van een stuk grond voor kanto-renbouw in het Rijswijks stati-onsgebied. Zoals gemeld in Bin-nenlands Bestuur 30/31 van 24 juli, verkocht de gemeente de grond voor 9 miljoen euro aan een projectontwikkelaar. Twee weken later werd het perceel voor ruim het dubbele (19 mil-joen euro) doorverkocht aan een belegger.Gemeentebelangen, dat spreekt van ‘een dubieuze ABC-con-structie’, vindt dat de gemeente een dief van haar eigen porte-monnee is geweest. Bovendien zouden B en W de gemeente-raad buitenspel hebben gezet. Informatie zou door het college worden achtergehouden en

sommige ingediende vragen zouden niet zijn beantwoord.De oppositiepartij diende een klacht in bij de Nationale om-budsman, en vroeg om een on-derzoek. B en W zouden zich in de visie van Gemeentebelangen hebben bezondigd aan onbe-hoorlijk bestuur. De partij be-riep zich hierbij op de Algeme-ne wet bestuursrecht (Awb).De Nationale ombudsman heeft inmiddels aan de fractie laten weten geen oordeel over de gang van zaken te willen uit-spreken. Nu de Rijswijkse ge-meenteraad in meerderheid ge-noegen heeft genomen met de uitleg van B en W, is er volgens de ombudsman voor een poli-tieke partij ‘geen ruimte meer’ om een klacht in te dienen op grond van de Awb.

Uitzonderlijk Een woord-voerster van de Nationale om-budsman zegt desgevraagd in een toelichting dat het hoogst uitzonderlijk is dat fracties een klacht indienen over een zaak

die in de gemeenteraad aan de orde is geweest. Gemiddeld ge-beurt dit minder dan één keer per jaar. Bijna altijd leidt zo’n klacht ertoe dat de indiener niet-ontvankelijk wordt ver-klaard, of dat de Nationale om-budsman zich ‘niet bevoegd’ acht. ‘In dat geval verwijzen wij naar het politieke gremium, en zeggen: u kunt uw vragen stel-len aan het college, daar treden wij niet in’, aldus de woord-voerster.Wel wordt volgens de woord-voerster bij elke klacht bekeken ‘of er een rol voor de Nationale ombudsman is weggelegd’. Maar in verreweg de meeste ge-vallen zal de politieke partij van een koude kermis thuiskomen. ‘In tegenstelling tot een burger, kan een gemeenteraadsfractie een college rechtstreeks aan-spreken. Het democratisch pro-ces moet wel zijn loop hebben.’Dit betekent volgens de woord-voerster overigens niet dat een klacht van een burger per defi-nitie kansrijker is dan een

klaagschrift van politici. ‘Elke klacht wordt op zijn merites beoordeeld.’Gemeentebelangen is zwaar teleurgesteld. ‘Dit betekent dat het je als oppositiepartij onmogelijk wordt gemaakt om zaken aan de orde te stel-len als je niet tevreden bent over de juistheid of volledig-heid van de informatiever-strekking door het college. De controlerende bevoegdheid van de raad, en van de opposi-tie, wordt hiermee zwaar on-dermijnd’, meent fractielid Ronald van der Meij.De fractie zint op verdere stap-pen, en heeft de Nationale om-budsman inmiddels om nadere uitleg verzocht. Ook aan com-missaris van de koningin Jan Franssen is een ‘inhoudelijke reactie’ gevraagd. ‘Daarnaast wachten we nog op het oordeel van de gemeentelijk huisac-countant, aan wie we het dos-sier eveneens hebben voorge-legd’, aldus Van der Meij.(Boudewijn Warbroek)

bevolkingsdaling > Krachtig pleidooi voor regionale samenwerking. ‘Onomkeerbare besluiten nodig die bestuurstermijnen vier jaar overstijgen.’

‘Initiatief aan gemeenten bij aanpak krimp’Gemeenten moeten het heft in handen nemen om de effecten van bevolkingskrimp in goede banen te leiden. Als regionale samenwerking niet lukt, kan een beroep worden gedaan op de provincie. Wachten op het Rijk heeft geen zin; dit zal slechts ‘flankerend en kaderstellend’ beleid ontwikkelen. Gemeenten moeten het daarom zelf doen, ‘op eigen kracht’.Deze conclusies trekt Helma Born in haar scriptie Onze klok wijst nieu-we tijden aan. Born is directeur van adviesbureau Procap, en studeert eind deze maand af aan de master-opleiding Master City Developer. Dit is een opleiding gebiedsont-wikkeling van de Erasmus Univer-

siteit Rotterdam, de Technische Universiteit Delft en het Ontwik-kelingsbedrijf Rotterdam. Born besluit haar scriptie met een reeks adviezen aan lokale overheden. Zo ontkomen ge-meenten er volgens haar niet aan om regionaal samen te wer-ken. Lokaal protectionisme is in haar optiek uit den boze. Ge-meenten moeten juist afspraken maken over het regionaal verde-len van functies en voorzienin-gen: ‘Het slechtste wat gemeen-ten kunnen doen, is elkaar vliegen afvangen bij woning-bouw, bedrijfstereinen en voorzieningen.’Samenwerking is volgens Born ook om andere redenen bittere

noodzaak. ‘De afgeleide effecten van krimp vragen om capaciteit waarover je als gemeente niet of onvoldoende beschikt.’ Dan gaat het onder meer om geld en ex-pertise.

Mandaat Born vindt dat ge-meenten er verstandig aan doen om de samenwerking te begin-nen bij het maatschappelijk middenveld. Woningcorpora-ties, zorginstellingen en bijvoor-beeld onderwijsorganisaties werken vaak al op regionale schaal, en kunnen volgens haar ‘veel gemakkelijker schakelen’.Om resultaat te bereiken, moe-ten gemeenten ook bereid zijn om op regionaal niveau concrete

besluiten te nemen. Een regio-naal samenwerkingsverband zou daarom ‘voldoende man-daat’ moeten krijgen.Born benadrukt dat lokale be-stuurders en politici aan de lan-ge termijn moeten denken en vooruit moeten kijken. In dit verband bepleit zij ‘onomkeer-bare besluiten die bestuurster-mijnen van vier jaar overstijgen’.De Procap-directeur waar-schuwt dat gemeentebesturen zich ‘niet in slaap moeten laten sussen’ door de economische crisis. Veel gemeenten krijgen blijvend te maken met krimp, en zullen daarop moeten inspelen, schrijft ze. (Boudewijn Warbroek)

019_BIN3233_NWS_rijswijk 19 04-08-2009 15:25:36

Page 17: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > opinie > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n 2 1

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

> Een oud gezegde luidt dat de duivel in het de-tail zit. Dat wil zo ongeveer zeggen dat dingen ogenschijnlijk hetzelfde kunnen zijn, maar bij nadere beschouwing toch heel verschillend. En dat het detail dat je aanvankelijk niet eens ziet, een beslissend verschil blijkt te zijn.Aan dat oude gezegde moest ik terugdenken toen ik onlangs deelnam aan een zomerschool voor studenten. Een van de sessies was gewijd aan een veel bedis-cussieerd onderwerp: waarden en normen en de sociale cohesie in de Nederlandse samenleving. De inleider poneerde om te beginnen dat gelijke waarden tot verschillende normen kunnen lei-den. Hij citeerde de Griekse historicus Herodo-tos, die verhaalt dat de Grieken hun doden ver-brandden en dat de Kallatiërs hun doden opaten. Ze deden dat beide uit eerbied voor hun ouders. Een gedeelde waarde (liefde voor je voor-geslacht) kan tot geheel verschillende gedrags-normen leiden: de een verbrandt zijn ouders uit liefde, de ander eet ze uit liefde op.Volgens de inleider viel daar een wijze les uit te leren. Als wij het in Nederland eens zouden kunnen worden over waarden en deugden - en uit onderzoek van de universiteit van Gronin-gen blijkt dat we heel veel waarden en deugden delen - zouden we elkaar een beetje moeten tolereren op het terrein van de normen die we daaruit afleiden.Kuisheid is een deugd. Moslims leiden daaruit af dat meisjes en vrouwen een hoofddoek moe-ten dragen. Daar zouden we verder niet zo moeilijk over moeten doen.Het klonk niet onaannemelijk - al lijkt de aan-wezigheid van mensen die hun voorouders uit liefde en respect gaan zitten oppeuzelen, mij geen klein probleem. En bij nader inzien, bij bestudering van de details die zich in het grote verhaal van dit voorstel verschuilen, is het mis-schien toch niet helemaal zo’n goed idee om niet te moeilijk te doen over normen.Waarden kunnen ook slechts ogenschijnlijk overeenkomen. Stel: we vinden kuisheid en ingetogenheid een deugd. Kunnen we dan ook volhouden dat we daarom niet alleen niet moeilijk moeten doen over hoofddoekjes maar ook niet over geschei-den inburgeringscursussen, gescheiden loket-ten en de weigering van mannen en vrouwen om elkaar de hand te schudden? Dat zijn im-

mers ook normen die uit die deugd worden afgeleid, door veel moslims althans.Mijn antwoord is ontkennend, omdat we wel kunnen zeggen dat we het eens zijn over kuisheid, maar daar iets geheel anders onder verstaan. Juist bij dit onderwerp schuilt er een heel venij-nig duiveltje in dit detail.Bij al die toestanden waarbij wij ons al te vaak neerleggen - mannen en vrouwen mogen niet in één en dezelfde ruimte verkeren, elkaar geen hand geven, en vrouwen moeten hun vrouwelij-ke vormen bedekken - gaat het om de bescher-ming van de vrouw tegen de beestachtige seksu-aliteit van de man. Als mannen met vrouwen in één ruimte verkeren en hun vormen ontwaren, komt er iets los waardoor ze niet te houden zijn. En dat is dan de schuld van de vrouw. Een hoofd-doek is er om de vrouw te beschermen tegen de mannelijke libido. Een vrouw geeft een man geen hand omdat huidcontact diezelfde libido tot ongekende hoogten opzweept.We realiseren ons veel te weinig dat dit denken een grote terugval is ten opzichte van de situa-tie waar we vandaan komen. Ik heb in het ver-leden - tot voor een jaar of vijf - telkens wanneer ik een vrouw een hand gaf, dat altijd de normaalste zaak van de wereld gevonden, zo normaal dat je het je niet eens bewust was en er zeker geen gedachten bij had. Nu heeft die handeling op veel plaatsen iets beladens gekregen. In die omstandigheden ben ik mij bewust dat ik een vrouw een hand geef, of dat niet mag, en ik mag dat dan niet omdat ik een man ben en dus per definitie oversekst en behept met een dirty mind, en dus op het moment dat ik de huid van haar hand voel (vroeger ook nooit bij na-gedacht) niet meer te houden.En dat wil ik niet. Ik heb vroeger geleerd hoe je je eigen seksualiteit moest beheersen. Ik heb nooit geleerd dat ik vrouwen tot vreemde nor-men moest dwingen omdat ik vond dat zij de-zelfde waarden moesten delen als ik en zij zich-zelf om die reden tegen mijn seksualiteit moesten beschermen.

Dirty mind

Nu heeft handenschudden

iets beladens gekregen

bart jaN spruyt

021_BIN3233_ELZ 21 04-08-2009 14:00:19

Page 18: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > rubrieken 2 3

de woensdag van...

Woensdag

900

1000

1100

1200

1300

1400

1500

de agenda

dé droomba an

volgende week

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

15 jaar ouder

Woensdag

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

15 jaar ouder15 jaar ouder15 jaar ouder15 jaar ouder

Zwaantina van der Veen

Leeftijd 29 jaarFunctie bedrijfscontactfunctionaris Werkgever gemeente Borsele Plaats BorseleSalaris € 2200 euro netto Vorige baan Accountmanager bij Spa

Martijn Priem

Waarom werken in Borsele?De gemeente valt nog net niet van de kaart met 22.500 inwoners, maar op economisch gebied gebeurt er heel veel. Denk aan het Sloegebied; de kerncentrale, kolencentrale en raffinaderij. Verder staan hier alle deuren open. Ik kan zo bij de burgemeester naar binnen lopen met een vraag. De sfeer is informeel.

Welk talent kun je hier het beste kwijt?Contacten leggen. Ik ben erg geïnteresseerd in wat ondernemers beweegt. Ik zie mezelf als de spil tussen gemeente en bedrijven.

Heb je invloed?Een bouwvergunning ligt zes weken ter inzage, daar kan ik weinig aan doen. Maar stel dat een kansrijk plan van een ondernemer vastloopt op regels in een bestemmingsplan en er blijkt een moge-lijkheid tot vrijstelling te zijn, dan zal ik er alles aan doen de be-trokken collega’s te overtuigen.

Meestal gaat de wekker om zeven uur. Ik ben een slow starter. Ik woon vijf minuten van mijn werk en begin half negen. Woensdag 12 augustus heb ik de ochtend vrijgehouden om een raadsvoorstel te schrijven over het beheer en de ontwikkeling van bedrijfsterrei-nen in regio De Bevelanden. Zowel het Rijk als de provincie willen dat gemeenten bewuster omgaan met deze terreinen. Samen met andere bedrijfscontactfunctionarissen uit de regio heb ik een pro-gramma gemaakt om verrommeling te voorkomen en duurzaam bouwen te stimuleren. Ik vertaal dat naar de raad. Niet dat ik de beste schrijver ben. Ik ben zelfs de minst ervaren ambtenaar in het gezelschap, maar ik trek graag zaken naar me toe. In de middag bereid ik me voor op de Contacta-beurs in Goes, de belangrijkste bedrijvenbeurs in zuidwest-Nederland. Het is voor het eerst dat alle gemeenten en bedrijven uit onze regio gezamenlijk optrekken. We vullen het grootste plein van de beurs. Bedrijven juichen dat toe. Ondernemers denken niet in gemeentegrenzen.

Hoe overtuig je?Ik vraag door. Waarom is die vrijstelling niet mogelijk? Wat is je motivatie? Ik kan wel een kwelgeest voor mijn collega’s zijn. Maar sommigen denken ook; hij houdt ons scherp. Ik probeer niet te strikt in regels te denken. Je kunt regels verschillend interpreteren.

Wat is jouw droombaan over 15 jaar?Afdelingshoofd bij de ge-meente of ondernemer. Op mijn veertiende wilde ik al een eigen zaak begin-nen. Soms droom ik over een eigen herenkleding- of sportzaak.

katja kreukels

Raadsvoorstel schrijven over het bedrijfsterreinenprogramma

Voorbereiden op Contacta-beurs

Foto > Lex de Meester

023_BIN3233_WOE 23 04-08-2009 14:53:36

Page 19: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n2 4

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Centra voor Jeugd en Gezin en dat is ook de opdracht aan gemeenten. Een heldere opdracht, maar ook een veel te beperkte, vinden Hooghiemstra en Verhaar. In haar oratie Het gezin binnenstebuiten bespreekt Hoog-hiemstra een aantal maatschappelijke kwesties die het belang van gezinsondersteuning volgens haar il-lustreren. Dat Nederlandse vrouwen op steeds latere leeftijd kinderen krijgen bijvoorbeeld, of dat de ar-beidsparticipatie van moeders achterblijft. Ook in de gezinsnota van Rouvoet worden deze vraagstukken benoemd, maar in de uitwerking blijkt het moeilijk vorm te geven, constateert Hooghiemstra. Terwijl dat op lokaal niveau prima kan. ‘Een gemeente kan op tal van manieren voorwaarden scheppen die gezinnen be-ter kunnen laten functioneren. Denk aan het afstem-men van locaties, openingstijden van voorzieningen op de gezinsagenda, het scheppen van voldoende en kwalitatief goede kinderopvangvoorzieningen, het investeren in veilige buurten, of aan voorzieningen voor tieners om zich te vermaken. Voor de directe uit-voering van gezinsbeleid ligt een prachtig instrument klaar: het CJG.’

Sociale reproductie Collega-lector Verhaar trok een aantal jaar geleden landelijke media-aandacht met een onderzoek naar de sociale reproductie van achter-stand in Friesland: ouders die hun kinderen meegeven dat dubbeltjes niet zijn geboren om kwartjes te wor-den. Zo droegen ze een laag opleidingsniveau en ach-terstand van generatie op generatie over - een voor-beeld van een verschijnsel waar CJG-medewerkers een prachtige opdracht aan kunnen ontlenen, vindt hij. ‘Een leraar leidt een kind toch ook niet alleen op om een diploma te halen. Hét doel is toch een goede plek in de maatschappij? Dat soort grotere doelstellingen is ook in de Centra voor Jeugd en Gezin nodig. Sociale cohesie, talentontwikkeling, dat zijn toch veel interes-

centra jeugd en gezin > Voor alledaagse vraagstukken moet je in een Centrum voor Jeugd en Gezin terechtkunnen, menen Erna Hooghiemstra en Kees Verhaar. De nadruk die minister Rouvoet voor de centra legt op opvoed- en opgroeionder-steuning legt, is veel te beperkt. ‘Je moet niet het stempel van probleem binnenhalen.’

Buurthuis voor jeugd en gezin

sandra olsthoorn

Even stilstaan, ademhalen en bedenken: waar zijn we nou eigenlijk mee bezig? Terwijl in alle gemeenten bestuurders

en ambtenaren keihard werken aan de oprichting en ontwikkeling van een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), komen Kees Verhaar en Erna Hooghiemstra met een opmerkelijk advies: ‘Bedenk nu eerst wat je eigen-lijk met het centrum wilt bereiken.’

Hooghiemstra en Verhaar vervullen sinds vorige maand gezamenlijk het lectoraat Jeugd en Gezin bij Fontys Hogescholen. Kennis aanleveren voor de ont-wikkeling van jeugd- en gezinsbeleid is het doel van de nieuwe lectoren. De Centra voor Jeugd en Gezin hebben hun speciale aandacht. Ze hebben veel potentie in de ogen van Verhaar en Hooghiemstra, maar op dit mo-ment is iedereen er vooral op gericht op zo kort mogelij-ke termijn zo’n centrum te hebben gebouwd, alle partij-en bij elkaar te brengen en de vlag gehesen te hebben. Minister André Rouvoet voor Jeugd en Gezin (Christen-Unie) wil dat ouders en jongeren vanaf 2011 in iedere gemeente terecht kunnen bij zo’n centrum. ‘Hooghiem-stra: ‘Maar wat ga je doen als dat bordje eenmaal op de deur hangt? Wat wil je met zo’n centrum bereiken? Wat is het doel op de lange termijn? Dat perspectief ont-breekt nu nog vaak. Het is nu echter wel hét moment om daar bij stil te staan.’

Komt dat grote verhaal er niet, dan sterven de centra een vroege, stille dood, waarschuwen ze. Verhaar: ‘De deadline van 2011 genereert veel enthousiasme en ener-gie. Voor de betrokken partijen is het een spannend en leuk proces, maar het vraagt ook veel van ze. Als het blijft bij “leuk”, is dat op lange termijn niet genoeg, dan ebt dat enthousiasme weer weg.’

Laagdrempelige inlooppunten waar ouders terecht-kunnen met vragen over de opvoeding, met daarbij een link naar de jeugdzorg voor de ingewikkelder zorgvragen: dat is wat de minister voor zich ziet bij de

024-025_BIN3233_ACH_Lec 24 04-08-2009 14:04:31

Page 20: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 2 5

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Buurthuis voor jeugd en gezin

santere vraagstukken dan het zo snel mogelijk inge-voerd krijgen van een kinddossier? Stel je als bestuur-der de vraag wat je waarom wilt bereiken. Is je doel zoveel mogelijk uit een kind te halen? Haal dan de banden tussen onderwijs en CJG aan. Wil je zorg en arbeid makkelijker te combineren maken? Dan moet je met kinderopvang aan de slag en daarover informa-tie aan de ouders bieden. Maar stel jezelf en alle be-trokken partijen een ambitie, formuleer een eigen vi-sie op gezinsbeleid.’

Verhaar stelt zich het ideale CJG voor als een soort bibliotheek. ‘Je kunt er binnenstappen wanneer jij wilt. Dan staat er een grote leestafel met spullen waar-uit je kunt kiezen, en eventueel een cursus lezen en schrijven of nieuwe media kunt volgen. Vertaald naar het CJG betekent dat een accent op de informatie- en adviesfunctie en dat er een cursusaanbod is, dat er ontmoetingsplekken zijn. Informeren en ontmoeten, dat is eigenlijk de kern.’

Hooghiemstra: ‘Je moet voor hele simpele dingen in het CJG terechtkunnen. Welke scholen zijn hier in de buurt en wanneer moet ik mijn kind daarvoor inschrij-ven? Dat soort dingen. In het buitenland zijn hele mooie voorbeelden. In Finland heb je centra waar zwan-gere vrouwen elkaar ontmoeten. Ze worden gefacili-teerd om regelmatig af te spreken in groepjes. Die vrou-wen helpen elkaar en als ze er onderling niet uitkomen, is betrouwbare informatie van een professional be-schikbaar. De Finse overheid zorgt ervoor dat deze moe-ders elkaar kunnen blijven ontmoeten in een soort CJG, ook als hun kinderen al veel ouder zijn.’ Het beeld dat deze ouders hebben van een CJG, is daardoor vooral po-sitief, ondersteunend en niet op problemen gericht.

Niet gegarandeerd Voor de ontwikkeling van een CJG tot een soort buurthuis waar iedereen zonder naden-ken binnenstapt, is laagdrempeligheid een absolute voorwaarde. En juist dat is in de huidige opzet niet ge-garandeerd, menen Hooghiemstra en Verhaar, door de

nadruk op opvoed- en opgroeiondersteuning. Onder-zoek waarschuwt voor het risico dat de doelgroep de centra als een plek ziet waar je vooral komt als je een probleem hebt. Hooghiemstra: ‘De centra komen voort uit het bestaande jeugdbeleid waarin de nadruk ligt op het oplossen van problemen. De meeste aandacht en energie gaat naar casusbesprekingen van probleemge-vallen. Terwijl de belangrijkste reden om aan de CJG-operatie te beginnen, was om gezinnen te bereiken als er nog geen sprake van problemen is.’

De Centra voor Jeugd en Gezin komen ook voort uit de opdracht aan gemeenten in de Wet maatschappelijke ondersteuning om een ‘preventief jeugdbeleid’ te voe-ren. Een term die Hooghiemstra liever niet in verband gebracht ziet met het CJG: ‘Waarom ontwikkel je een preventief beleid? Om problemen te voorkomen. Dan heb je dus wéér die associatie met probleem. Ik zou het liever ondersteunend beleid willen noemen.’

Ook de samenwerking met de Bureaus Jeugdzorg moet in het CJG op de achtergrond blijven, vindt het tweetal. Immers, als één instituut de associatie met ‘probleem’ oproept, dan is het Bureau Jeugdzorg wel. Verhaar: ‘Als je Centra voor Jeugd en Gezin en de jeugdzorg combineert, is de laagdrempeligheid defi-nitief het raam uit. Hetzelfde geldt voor de Veilig-heidshuizen (waarin her en der in het land organisa-ties samenwerken bij de aanpak van criminaliteit en overlast, red.). Hoe onterecht het imago van Bureau Jeugdzorg soms ook is, feit is dat je er het stempel van probleem mee binnenhaalt. Als je echt wilt dat gezin-nen makkelijk binnen komen stappen, dan moet je dat gewoon niet willen.’

Verhaar maakt zich zorgen over de keerzijde van de langlopende lobby van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om gemeenten verantwoordelijk te maken voor jeugdzorg. Nu is het nog een provinciale verant-woordelijkheid. ‘Dat is een bedreiging van de doelstel-ling van gemeenten om problemen in gezinnen te wil-len voorkomen.’

‘Als je CJG’s combineert

met jeugdzorg is de lage

drempel weg’

Kees Verhaar (1959) studeerde economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij promoveerde op het arbeidsmarktge-drag van jeugdwerklozen in Achtkarspelen (Friesland). Hij werkte enkele jaren op het ministerie van Sociale zaken en als adviseur en onderzoeker bij SGBO hield hij zich bezig met de ontwikkeling van Centra voor Jeugd en Gezin. Hij werkt nu, naast zijn lectoraat, als ‘senior Jeugd’ bij onder-zoeksbureau PON in Tiburg.

Erna Hooghiemstra (1961) studeerde sociale geografie aan de Universiteit van Amsterdam. Ze werkte ruim elf jaar bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en specialiseerde zich daar in emancipatie-, integratie- en gezinsvraagstukken. Van 2003 tot 2007 was ze directeur van de Nederlandse Gezinsraad. Sinds 2008 is ze directeur van kennisinstituut en onderzoeks bureau het PON.

Foto > Verbeeld

024-025_BIN3233_ACH_Lec 25 04-08-2009 14:04:33

Page 21: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n2 6

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

korpsen > Lang, veel te lang konden de Nederlandse politiekorpsen op ICT-gebied hun eigen gang gaan en langs elkaar heen werken, vond politiek Den Haag. Samen-werkingsorganisatie Politie Nederland (vtsPN) moet hier een einde maken. En? ‘Het is een waterhoofd.’ De hoofdcommissaris: ‘Ik geef onszelf minimaal een 7.’

Politie aan banden

het buurkorps even later ook, maar dan voor het veri­fiëren van identiteitspapieren. En een korps in het zui­den voor allebei, maar natuurlijk met andere systemen en andere standaarden. Hier ontwerpen we een lande­lijke dienst voor spraaktechnologie voor alle agenten.’

De vts Politie Nederland (of vtsPN) moet ervoor zor­gen dat de 25 politiekorpsen en het KLPD doelmatiger werken. Dat ze dus niet iedere keer het wiel gaan zit­ten uitvinden als er spullen moeten worden aange­schaft of als de computersoftware aan vervanging toe is. En al helemaal geen technische hoogstandjes gaan uithalen, want dat loopt in overheidsland nogal eens in de soep. ICT­management en gezamenlijke inkoop, ondersteuning en bestuurlijke beleidsontwikkeling, de vts Politie Nederland moet ervoor zorgen.

De vts Politie Nederland heeft de agent die we van­daag tegen het lijf lopen aangekleed en uitgerust, zegt Slagter. ‘Denk aan de portofoon. Het communicatie­middel voor de agent op straat. Vroeger hadden we analoge portofoons die uit de regio kwamen, nu heb­ben we C2000. Wij kopen de uniformen voor de Neder­landse politie, wapens, alles wat eromheen hangt. In de politieauto een camera voor automatische num­merplaatherkenning. De agent kan met zijn pc nu veel sneller ter plaatse een proces­verbaal opnemen na een inbraak of een overval.’

Alles zelf doen Ten tijde van de oprichting van vts Politie Nederland in 2006 waren de korpsen ‘nog niet echt toe aan het afstoten van deze taken’, zegt alge­meen directeur van de vts Politie Nederland, hoofd­commissaris Co Hoogendoorn. De korpsen wilden alles zelf doen, in simpel Nederlands. Dat moest stop­pen, want in het licht van deze verspilling en ineffici­entie zou de politiek zeker de nationale politie door­

martijn delaere

Terwijl de buurtagent een dronken heer­schap tegen de grond drukt, ziet hij van­uit zijn ooghoek twee gewapende man­

nen in een auto stappen. Een beetje lastig om op zo’n hectisch moment het kentekennummer op de ‘perso­nal digital assistant’, een uit de kluiten gewassen mo­bieltje waarmee agenten zijn uitgerust, in te voeren. Dan maar bellen met de meldkamer. Maar daar heeft een kenteken niet de hoogste prioriteit. En ondertus­sen maar worstelen met die dronkenlap.

‘Dus hebben we bij de vts Politie Nederland samen met de ICT­industrie spraakherkenning ontwikkeld’, vertelt Victor Slagter, projectleider van het Innovatie­centrum M­Do­It van vts (voorziening tot samenwer­king) Politie Nederland in Driebergen. ‘De agent belt, hij spreekt het kenteken in en de computer meldt on­middellijk wat er met die auto aan de hand is. Het korps in Utrecht was vorig jaar erg enthousiast over de proef. Vroeger had het korps geld vrijgemaakt en voor 1.800 agenten dit spraakherkenningsysteem aangeschaft. En

‘De politie heeft de

minister in slaap kunnen

sussen’

Samenwerken in vtsPNDe voorziening tot samenwerking Politie Nederland (vtsPN) is de overkoepe-lende diensten- en ICT-organisatie van de politie. De vtsPN is op 5 juli 2006 opgericht. Het Nederlands Politie Instituut en het Kwaliteitsbureau Politie maken ook deel uit van de vtsPN. Het hoofdkantoor is gevestigd in De Bilt en er werken ongeveer 2500 mensen. Het is een landelijke organisatie met dertien vestigingen, waarvan zeven rekencentra. De vtsPN is niet alleen ICT. Europese aanbestedingen met grote inkoopvolumes worden ook door de vtsPN afgehan-deld. De laatste aanbesteding van politie-auto’s loopt nog bij de korpsen, maar de volgende zal door vtsPN worden afgehandeld. De vtsPN heeft ook de logistieke dienst van het KLPD overgenomen.

026-029_BIN3233_ACH_Pol 26 04-08-2009 14:40:09

Page 22: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 2 7

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

drukken. Op Prinsjesdag 2006 zei de koningin dat ‘de regering beoogt de Nederlandse politie om te vormen tot één organisatie.’ Nieuwe verkiezingen, een ander geluid van een nieuw kabinet, de nationale politie ver-dween in de ijskast, maar de druk ging niet van de ke-tel. Eind vorig jaar schreven de ministers van Binnen-landse Zaken en Justitie nog aan de Tweede Kamer dat ‘indien de korpsen met samenwerking onvoldoende voortgang en resultaat behalen (…) de behandeling van het wetsvoorstel tot invoering van een landelijke politie-organisatie wordt voortgezet.’

Dat politiek Den Haag nog steeds ‘dreigt’ met een nationale politie, vindt PvdA-Tweede Kamerlid en po-litiewoordvoerder Attje Kuiken niet zo vreemd. Kui-ken: ‘CDA en VVD wilden een nationale politie. Wij niet, maar dan moet je wel een argument hebben waarom je het niet doet en op welke wijze je de politie wel inricht. Aan de ene kant wil je dat een politiekorps zo lokaal mogelijk wordt georganiseerd, maar aan de andere kant moet de politie samenwerken en veel za-ken samen organiseren. Dat botst weleens.’

Veel mis PvdA-politiewoordvoerder Kuiken vindt dat de vts Politie Nederland nuttig werk doet. ‘De politie heeft zelf ingezien dat ze beter moest samenwerken op

het gebied van ICT. Dat 26 korpsen ieder hun eigen pro-ductjes willen uitvinden, kan niet meer. Maar dat wil niet zeggen dat het één groot hallelujaverhaal is. Er gaat nog veel mis in het gebruik van de systemen en de agent is daar de dupe van en uiteindelijk ook de burger. Het is daarom belangrijk om kinderziektes zo snel mo-gelijk de baas te worden en systemen te moderniseren.’

En er zijn meer problemen met de vts Politie Neder-land, zegt PvdA-woordvoerder Kuiken: ‘Met de komst van de vtsPN zijn de korpschefs afnemers geworden. Ze zijn niet meer verantwoordelijk voor de ICT en zijn daardoor wat lui geworden. Het zal mijn tijd wel du-ren. De vtsPN doet het toch? En dat is waar, de vts heeft ‘Blue View’ ontwikkeld en ingevoerd. Alle korp-sen kunnen nu de informatie uit de handhavingssyste-men “Googlen”. Maar je merkt dat sommige korpsen door die standaardisatie een stap achteruit hebben moeten zetten in de techniek die ze al hadden. Dat geeft wrijving. Een korps als Amsterdam-Amstelland was verder, maar heeft pas op de plaats moeten ma-ken. Op bestuurlijk niveau is dat wel uit te leggen, maar de agent op straat baalt.’

Dat is onvermijdelijk, zegt plaatsvervangend direc-teur van de vts Politie Nederland Leon Bovée. ‘Hoe meer je opgaat in een groter geheel, hoe meer bereidheid er

‘De korps-chefs zijn wat lui geworden’

19 juni 2007: politie-agenten stemmen hun portofoons op elkaar af op het Steve Bikoplein in Amsterdam. Het plein is afgezet na het doodschieten van een vechthond door een agent

Foto > Thomas Schlijper/H

.H.

026-029_BIN3233_ACH_Pol 27 04-08-2009 14:40:13

Page 23: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n2 8

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

moet zijn om je eigenbelang los te laten. Die prijs betaal je in eerste aanleg. Maar daar krijg je steeds meer voor terug, zoals meer en betere informatie en snellere nieu-we ICT-oplossingen.’

Collectief Politiek Den Haag houdt een stok achter de deur, maar dat is eigenlijk steeds minder nodig, zegt vts-topman Bovée. Meer samenwerking is namelijk ook in het belang van de politiekorpsen zelf. Bovée: ‘Boevenvangen doe je niet alleen op regionaal niveau, dat doe je ook op landelijk niveau en steeds meer op internationaal niveau. Je hebt elkaar gewoon nodig. Dat besef is echt tot alle korpsen doorgedrongen. Als drie jaar geleden in de Rotterdamse haven een contai-ner werd gestolen en opdook in Venlo, dan werd er ge-faxt, gebeld en ge-e-maild. Nu kijken agenten bij el-kaar in de systemen. De politie is zich ervan bewust geworden dat er veel meer inhoudelijk samengewerkt moet worden om onze samenleving veiliger te maken.’

Fijn dat de politie er nu zo over denkt, maar dat heeft vooral te maken met de dreiging van een nationale politie, zegt VVD-Tweede Kamerlid en politiewoord-voerder Laetitia Griffith. ‘Korpsen zijn harder gaan werken en harder gaan lopen, maar er heerst binnen de politie nog steeds geen cultuur van informatiede-ling. Door de zaken technisch op orde te hebben, heeft de politie de minister in slaap kunnen sussen, maar als je kijkt naar de dagelijkse praktijk en de effectivi-teit van de samenwerking, dan gaat het nog steeds belabberd. En dan te bedenken dat daarvoor de vts Politie Nederland in het leven is geroepen. Een geld-verslindend waterhoofd dat onvoorstelbaar veel exter-nen inhuurt. In een intern rapport van de Task Force Personeelbeheer van de vtsPN staat letterlijk dat er “ten aanzien van het externenbeheer tot op heden sprake was van een onbeheersbare situatie”. Nou, als je

dat van jezelf zegt, dan is er echt wel iets mis. De vts Politie Nederland heeft 2.962 medewerkers, van wie 1.190 extern ingehuurd. Overal wordt bezuinigd, maar de vtsPN dijt maar uit en dijt maar uit. Niemand heeft zich zorgen gemaakt om de vtsPN. De sky was the limit.’

Geen sinecure De opdracht waarvoor de vts Politie Nederland zich in 2006 gesteld zag, was geen sinecure. ‘s Lands 26 politiekorpsen werkten langs elkaar heen met verschillende informatiesystemen uit de tijd van de gemeente- en rijkspolitie (beide in 1993 opgehe-ven). Voor de handhaving (registratie van meldingen, verwerking van aangiftes en afhandeling van inciden-ten) en opsporing konden de korpsen kiezen uit ver-schillende registratiesystemen. Voor opsporing wilde de minister van Binnenlandse Zaken dat er één opspo-ringssysteem zou komen en voor handhaving één handhavingssysteem.

Leon Bovée: ‘Wij hebben uiteindelijk telkens voor het beste systeem van de beschikbare systemen voor hand-having en opsporing gekozen en dat gemoderniseerd. De Basisvoorziening Opsporing en de Basisvoorziening Capaciteitsmanagement zijn vorig jaar uitgerold. Met de nieuwe Basisvoorziening Handhaving zijn we even-eens in 2008 in Limburg-Zuid begonnen. Dat is het om-vangrijkste project omdat nagenoeg iedereen bij de po-litie dit systeem intensief gebruikt. Het systeem, dat bij zes korpsen in gebruik is, wordt dit jaar bij de andere korpsen geïntroduceerd. Eén systeem voor iedereen heeft veel voordelen, maar het betekent wél dat veel korpsen hun werkprocessen moeten aanpassen.’

Dat doe je niet op een achternamiddag, weet Bovée. ‘De gebruikers hebben er in het begin enorm veel moeite mee. We proberen daar zo goed mogelijk op in te spelen. Dat kost tijd. Maar als alle korpsen op deze ICT-standaard zijn overgegaan en als een agent autori-satie heeft, dan kan hij in alle systemen in het hele land kijken. De Inspectie heeft onlangs niet voor niets gesteld dat op het punt van samenwerking en ICT goe-de vorderingen zijn gemaakt en dat de gemaakte af-spraken vrijwel allemaal zijn nagekomen. Een cijfer hebben ze ons niet gegeven.’ Welk cijfer geeft Co Hoogendoorn de vtsPN? ‘Minimaal een 7.’

Wanorde Toch kreeg de invoering van de nieuwe Basis-voorziening Handhaving (BVH) door de vtsPN dit voor-jaar flinke kritiek van de politiebond ACP. Het landelij-ke BVH-systeem zorgde voor ‘administratieve wanorde’ en veel ‘rompslomp’. Bovendien blijkt uit recent onderzoek van de SP dat po-litieagenten massaal klagen over het nieuwe BVH-sys-teem. 91 procent van de agenten zegt dat het systeem niet goed werkt. Slechts 6 procent van de agenten is te-vreden over het systeem. De SP heeft achtduizend agen-ten ondervraagd. Het BVH-systeem leidt volgens de SP ‘tot veel bureaucratie’ en ‘gegevens raken verloren’. Ook twijfelen agenten aan de veiligheid van het systeem. SP-Kamerlid Van Raak vindt dat het te snel is ingevoerd. ‘Agenten zijn er weinig bij betrokken.’ Volgende maand presenteert de SP het eindverslag van het onderzoek. Is dit weer een mislukt ICT-project van de overheid?

Plaatsvervangend directeur van vts Politie Nederland Bovée weet zeker van niet: ‘Van sommige korpsen krijgen we veel kritiek, van andere helemaal niet. Het heeft zeker met gewenning te maken. In het begin waren er ook tech-nische fouten. We stellen alles in het werk om die op te lossen. Je vindt overigens nooit een foutloze applicatie.

‘Om boeven te vangen

heb je elkaar gewoon nodig’

Leon Bovée, plaatsvervangend directeur vts Politie Nederland: ‘ We kiezen bewust voor kleine stapjes’

Foto > vts Politie Nederland

026-029_BIN3233_ACH_Pol 28 04-08-2009 14:40:15

Page 24: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 2 9

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

‘Het politievak staat ook niet stil. Er zijn altijd nieuwe wensen, omdat bijvoorbeeld de regelgeving verandert. De grootste problemen die agenten op de werkvloer hebben met de nieuwe basisvoorziening, komen voort uit de nieuwe werkwijze. Nieuwe formulieren, nieuwe invoervolgorde. Als je twintig jaar op het oude systeem hebt gewerkt, dan is dat lastig. Agenten moeten niet voor niets vier dagen de klas in voor iedere nieuwe ba-sisvoorziening. En ja, al die klussen kunnen we niet kla-ren met uitsluitend eigen mensen, daarvoor komen we domweg handen tekort.’

Achteruitgang Onwennigheid, nieuwe werkwijze, het wil er niet in bij VVD-Kamerlid en politiewoordvoerder Laetitia Griffith. Griffith: ‘Deze zomer heb ik de minis-ter in het Algemeen Overleg over de politie al gezegd dat de werking van de belangrijkste ICT-systemen mij zorgen baart. Systemen lopen vast, gegevens raken weg. We hebben het allemaal kunnen horen tijdens een hoorzitting. Agenten worden bedolven onder het pa-pier. De korpsen beschouwen de Basisvoorzieningen Opsporing en Handhaving daarom als een achteruit-gang. Natuurlijk: alles wat nieuw is, heeft kinderziek-ten, maar een systeem behoort niet vast te lopen als er veel mensen gebruik van maken. De Basisvoorziening is de ruggengraat van een effectieve en efficiënte politie-organisatie. Maar de nieuwe Basisvoorziening is oude technologie waarvan volgens het politiekorps Haaglan-den de houdbaarheid volgend jaar afloopt.’

Griffith vindt dat de minister moet ingrijpen: ‘Drie jaar na invoering van de vts Politie Nederland is de ICT bij de politie nog steeds niet in orde. Als dat zo is, dan kun je net zo goed de vts Politie Nederland saneren. De vtsPN dijt uit terwijl er nog gewoon ICT’ers bij de korpsen rondlopen. Hoe kan dat? De minister zou de vtsPN eigenlijk onder toezicht moeten plaatsen. Nie-mand erbij en zoveel mogelijk externen eruit.’

De nieuwe Basisvoorziening Handhaving is, beaamt

de vts Politie Nederland, inderdaad geen nieuw sys-teem, ‘slechts’ een upgrade van een bestaand systeem. Niet alleen om zo min mogelijk risico’s te lopen maar ook om snel tot standaardisatie te komen. Plaatsvervan-gend directeur Bovée: ‘ICT-projecten mislukken bij de rijksoverheid vaak door te grote ambities, zie ook de rapporten van de Algemene Rekenkamer. De politie heeft juist om die reden gekozen voor kleine stappen en dat geldt ook voor de basisvoorzieningen. Als we lande-lijke standaardisatie hebben bereikt met deze syste-men, ontwikkelen we ze door. Collectief, en dus niet weer allemaal 26 verschillende oplossingen bedenken.’

Innovatie Deze stap-voor-stap benadering past goed bij een grote overheidsorganisatie als de politie, meent Victor Slagter, projectleider van het Innovatie-centrum M-Do-It van vts Politie Nederland. Het Inno-vatiecentrum werd begin dit jaar geopend, met subsi-die van Binnenlandse Zaken. ‘Ons motto is: de werkwijze van morgen met de innovaties van vandaag’ zegt Slagter. ‘Wij richten ons op de technologie die in het veld wordt toegepast, niet op de technologie die wordt ontwikkeld. We moeten als politie-organisatie niet in één klap een mega ICT-systeem willen invoe-ren. Wij hebben van de invoering van het landelijke communicatiesysteem C2000 geleerd dat we veel gefa-seerder moeten werken; telkens een functionaliteit beschikbaar maken en bij de gebruikers te rade gaan.’

Zoals nu bij de Basisvoorziening Handhaving gebeurt, zegt Slagter. ‘Geen big bang-scenario’s. In C2000 hebben we veel technologie zelf ontwikkeld. We kijken nu veel meer naar wat commercieel beschikbaar is. Je koopt een systeem en gooit er een politiesausje overheen. We moeten ons niet gek laten maken door de marketeers. Dat gebeurt te veel. Juist op de ‘piek van verwachtingen’ willen korpsen spullen hebben. Niet doen. We hebben genoeg systemen met kinderziektes gehad. Daar had-den we nog jaren last van.’

‘Blauw bloed belangrijk’ Als het aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie ligt, gaat de vtsPN over een paar jaar samen met de Politieacademie op in de Dienst Concernstaf en Bedrijfsvoe-ring (DCB). De DCB zal worden bestuurd door het korpsbeheerdersbe-raad. Hierin zitten de verzamelde korpsbeheerders en de voorzitter van het college van procureurs-ge neraal. De korpschefs adviseren alleen. Het korpsbeheerdersberaad wordt voorgezeten door een onafhankelijke voorzitter.

VtsPN-baas Co Hoogendoorn maakt zich zorgen over onvoldoende ‘blauw bloed’ in het toekomstige DCB-bestuur: ‘In de verbinding met de korpsen helpt het ontegenzeggelijk dat ik uit het politienest kom. Ik was hiervoor korpschef van het korps Noord- en Oost-Gelderland. De vraag is of de landelijke DCB-organisatie die gaat ontstaan en die groter wordt dan de vtsPN, de verbinding kan houden met die blauwe wereld. Als je niets laat zien in die organisatie waaruit blijkt dat je bij dat politiebedrijf hoort, dan onderschat je het belang van de emotionele binding.’

Hoofdcommissaris Co Hoogendoorn leidt vts Politie Nederland: ‘ In 2006 waren korpsen nog niet toe aan afstoten van taken’

Foto > vts Politie Nederland

026-029_BIN3233_ACH_Pol 29 04-08-2009 14:40:17

Page 25: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n3 0

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

infrastructuur > De aanleg van nieuwe wegen kan worden versneld. Burgers moeten meer meedenken en minder procederen. Bestuurders moeten hun rug recht houden, zegt projectleider Donné Slangen.

Binnen zeven jaar een nieuwe weg

helpen en is alleen al daarom van groot belang’, meent Donné Slangen, directeur van het ambitieuze pro-gramma Sneller & Beter. Samen met enkele tientallen ambtenaren, moet Slangen ervoor zorgen dat de aan-leg van nieuwe snel- en spoorwegen in de toekomst binnen zeven jaar zijn beslag krijgt. Nu vergt dit ge-middeld nog veertien jaar.

Bij de nieuwe aanpak, die is verankerd in aangepaste wet-geving, is niet alleen voor burgers, maar ook voor regionale en lokale bestuurders een cruciale rol weggelegd. ‘Binnen

boudewijn warbroek

De spitsstrook is nog altijd een tref-fend voorbeeld. Inmiddels ligt het land er vol mee, maar ooit waren het

burgers die de eerste aanzet gaven. Tijdens een discus-siebijeenkomst werd vanuit de zaal geopperd om de vluchtstrook bij grote drukte te gebruiken als regu-liere rijbaan. Het was een gedachte die door ingeni-eurs van Rijkswaterstaat vermoedelijk nooit naar voren zou zijn gebracht.

‘De inbreng van burgers kan je echt een stap verder

Foto > Hannah Anthonysz

030-033_BIN3233_ACH_Weg 30 04-08-2009 14:46:00

Page 26: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 3 1

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Binnen zeven jaar een nieuwe weg

één bestuursperiode duidelijkheid, binnen twee bestuurs-periodes het lint doorknippen’, luidt het motto van Slangen, die eerder projectleider was van de ov-chipcard.

De projectdirectie Sneller & Beter valt onder de mi-nisteries van Verkeer en Waterstaat en Vrom, en be-staat uit twintig medewerkers. ‘Daarnaast zijn binnen de departementen zo’n veertig tot zestig ambtenaren hier intensief mee bezig. Het gaat om mensen bij LNV die zich bezighouden met natuurbeheer, maar ook om collega’s bij Vrom die gebiedsontwikkeling in hun

takenpakket hebben. Het moet allemaal landen; dit is een stelselwijziging, en daarom heeft het even tijd nodig’, vertelt Slangen. Het programma loopt tot eind 2010. Dan moet de nieuwe werkwijze gemeengoed zijn, en kan de projectdirectie naar verwachting worden opgeheven.

Versnelling Slangen en zijn mensen zijn onder meer ook bezig met dertig concrete projecten die via de Wet Versnelling Besluitvorming Wegprojecten zo snel mo-gelijk moeten worden vlotgetrokken. Maar daarnaast wordt gewerkt aan een blijvend snellere werkwijze door aanpassing van procedures.

Het nu in gang gezette programma vloeit recht-streeks voort uit aanbevelingen die de commissie- Elverding vorig voorjaar deed en die door het kabinet zijn overgenomen. Kern hiervan is ‘een structurele verbetering van wetgeving, inspraak en ambtelijke en bestuurlijke processen’. Zo worden decentrale overhe-den voortaan als me de-initiatiefnemer betrokken bij plannen voor nieuwe infrastructuur. En anders draai-en zij in elk geval mee in de gesprekken die aan de ba-sis van het besluitvormingsproces staan. Voordat ver-dere stappen worden gezet, is er duidelijkheid over het beschikbare budget, de planning en de organisatie: wie is waarvoor verantwoordelijk? Dit alles wordt vastgelegd in een zogeheten startbeslissing. Aanslui-tend worden alle mogelijke betrokkenen, waaronder burgers en maatschappelijke organisaties, bij de plan-vorming ingeschakeld. ‘Vooraf meedenken in plaats van inspraak achteraf’, zo luidt het credo.

‘Dit betekent ook’, zegt Slangen, ‘dat je van begin af aan transparant moet zijn. Welk probleem wil je op-lossen, met wie wil je dat doen, en hoe? Zorg ervoor dat zoveel mogelijk betrokkenen aan tafel zitten. Als je in het begin van het proces transparant bent, heb je al heel veel gewonnen. Zeker als je ervoor zorgt dat de gegeven input daadwerkelijk zichtbaar wordt in het besluit. Maar dat lijkt me vanzelfsprekend, anders hoef je die gesprekken helemaal niet te voeren.’

Debat Partijen moeten in het beginstadium volgens Slangen ‘op een goede manier met elkaar in debat gaan’. De uiteindelijke uitvoering en andere ‘details’ blijven dan nog buiten beschouwing. ‘Dat komt later. Je moet eerst op abstractieniveau met elkaar keuzes maken. Dan krijgt iedereen de kans om mee te praten en mee te denken, zodat je uiteindelijk een robuust besluit kunt nemen.’ Bij de huidige manier van werken worden ver-scheidene varianten uitputtend onderzocht en doorge-rekend. ‘En dan gaat het vaak ook nog om studies waar de omgeving niet eens bij wordt betrokken.’

In de nieuwe opzet worden diverse modellen slechts op hoofdlijnen bestudeerd. Gekeken wordt bijvoor-beeld naar de gevolgen voor de luchtkwaliteit, het geluidsniveau en aanwezige natuur- en landschaps-waarden. De drie of vier ‘kansrijke’ varianten die dan overblijven, worden vervolgens diepgaander onder-zocht. Aansluitend wordt een definitieve keuze ge-maakt. Trechtering, wordt deze methode genoemd. Dit bespaart niet alleen veel tijd, maar ook kosten.

Belangrijk voordeel van trechtering is volgens Slan-gen dat sneller duidelijkheid ontstaat. Discussies over mogelijke tracés blijven niet jarenlang boven de markt zweven. ‘Iedereen vindt het prettig als je sneller zeker-heid kunt bieden. Niets is zo vervelend als onzeker-heid en onduidelijkheid. Daarom zeggen we nu: we

Donné Slangen, directeur programma Sneller & Beter: ‘Binnen twee bestuursperiodes het lint doorknippen’

‘Vooraf meedenken in plaats van

achteraf inspreken’

030-033_BIN3233_ACH_Weg 31 04-08-2009 14:46:02

Page 27: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 3 3

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Vijf stappen in zeven jaarDe werkwijze volgens het concept Sneller & Beter moet ertoe leiden dat de proceduretijd voor een nieuwe snel- of spoorweg wordt gehalveerd van gemiddeld veertien tot ongeveer zeven jaar. Dat gaat in vijf stappen:

Initiatieffase. Bestuurlijk overleg tussen Rijk en 1. regio, uitmondend in een formele startbeslissing. Budget, planning en organisatie zijn duidelijk. Duurt ongeveer een half jaar.Verkenningsfase. Maximale participatie van 2. zoveel mogelijk betrokkenen. Beoordeling alternatieven. Na maximaal twee jaar volgt een voorkeurs beslissing, waarmee het tracé vastligt.Planuitwerking of planstudie. Tevens milieu-3. effectrapportage met bijbehorende inspraak. Benodigde tijd: anderhalf jaar.Realisatiefase. Voor de aanleg van de weg is drie 4. jaar nodig.Opleveringstoets. Beoordeling of de milieunor-5. men worden gehaald. Indien nodig aanvullende maatregelen.

nemen maximaal twee jaar de tijd voor de verken-ningsfase. In die periode wordt een aantal oplossingen tegen het licht gehouden. Daarna moet een voor-keursbeslissing worden genomen. Die termijn van twee jaar geeft de urgentie aan. Bovendien krijgt de verkenningsfase op deze manier een formele status.’

Inspraak Na de voorkeursbeslissing, waarmee het tracé vastligt, volgt een periode van anderhalf jaar waarin alle denkbare consequenties van de gekozen variant in beeld worden gebracht. Dit onderzoek, met alle inspraak die daar bij hoort, gaat nader in op de ruimtelijke en land-schappelijke inpassing, en op de consequenties bij half-verdiepte aanleg, dan wel aanleg op maaiveldhoogte. Na deze anderhalf jaar volgt het formele tracébesluit, waar-op ook weer kan worden ingesproken.

Kort na het tracébesluit kan de aanleg van de weg, die gemiddeld nog eens zo’n drie jaar in beslag neemt, in de visie van Slangen daadwerkelijk ter hand worden genomen. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat de we-genbouwer al in een vroeg stadium bij de plannen is betrokken. De benodigde vergunningen kunnen dan snel worden verleend, zo nodig onder coördinatie van het Rijk. Als de weg eenmaal klaar is, volgt een opleve-ringstoets; een nieuw instrument om te controleren of de milieunormen worden gehaald. Als dit niet het ge-val is, volgen aanvullende maatregelen.

Slangen beaamt dat bij een ingrijpend besluit als de aanleg van een nieuwe weg- of spoorverbinding niet iedereen tevreden kan worden gesteld. ‘Daarom moet je meteen vanaf het begin alle argumenten duidelijk terugkoppelen. Als je dat zorgvuldig doet, zal een rechter daar in eventuele beroepsprocedures rekening mee houden. Dan zal hij anders toetsen.’

De projectdirecteur denkt niet dat procederende burgers of actiegroepen ook in de nieuwe opzet voor jarenlange vertraging kunnen zorgen. ‘Ten eerste ver-wachten we minder beroepsprocedures. Als mensen zich meer betrokken weten, zullen ze minder snel naar de Raad van State stappen. Dat is geen doel, maar een bijkomend effect. In de tweede plaats gaan we er-van uit dat zorgvuldiger kan worden gewerkt als je de gemaakte keuzes steeds goed beargumenteert, en als je je bij de mer-procedure kunt concentreren op de ge-kozen variant. Minder fouten leidt automatisch tot minder juridische problemen.’

Verder kan ook de zogeheten ‘bestuurlijke lus’ soms uitkomst bieden. Dit houdt in dat de bestuursrechter het bevoegd gezag bij tussenvonnis kan opdragen

om zijn huiswerk op onderdelen over te doen. Hiervoor hoeft dan niet meer de hele procedure te worden stilge-legd. Een door de Raad van State ontdekte rekenfout kon voorheen zomaar leiden tot twee jaar vertraging. Via de bestuurlijke lus kan dit worden voorkomen.

Samenwerking Voor een succesvolle aanpak en het creëren van draagvlak, is het Rijk volgens Slangen meer nog dan voorheen afhankelijk van decentrale over heden. Daarom zal ook voortdurend samenwer-king worden gezocht met provincies, gemeenten en regio’s, benadrukt hij. Verder verschijnt binnenkort een participatiecode die decentrale overheden kan helpen om de nieuwe werkwijze toe te passen.

Slangen: ‘Als een provincie of gemeente mede-initia-tiefnemer is, gaat het meestal vlotter dan wanneer al-les van bovenaf wordt bepaald. Bovendien is bereik-baarheid in de eerste plaats vaak een stedelijk of regionaal belang. Het is daarom vanzelfsprekend dat lokale en regionale overheden participeren.’ Bijko-mend gevolg is dat de beroepsmogelijkheden voor decentrale overheden uit de wet zijn geschrapt. ‘Dat is gebeurd op hun eigen verzoek. En die beroepsmoge-lijkheden zijn dankzij de nieuwe werkwijze ook niet meer nodig’, meent Slangen.

Voor gedeputeerden en wethouders lonkt daarnaast nog iets heel anders. Werkend volgens de nieuwe aan-pak, kan de wens om een nieuwe weg aan te leggen binnen drieënhalf jaar leiden tot een schop in de grond. De kans op gewijzigde bestuurlijke inzichten blijft daarmee tot een minimum beperkt. En als de ge-deputeerde of wethouder wordt herkozen, kan de weg in zijn of haar tweede periode daadwerkelijk worden opgeleverd. ‘Dat lijkt me voor bestuurders een aan-trekkelijke gedachte’, zegt Slangen. Tegelijkertijd schept dit volgens de projectdirecteur ook verplich-tingen. ‘Als een besluit eenmaal is genomen, moet de bestuurder wel zijn rug recht houden. Dat is nu helaas niet altijd het geval. Krachtig bestuur: dat is waar Nederland behoefte aan heeft.’

‘Bestuurder moet zijn rug recht houden’

Aanpak A4 omstredenDe verbreding van de A4 bij Leiderdorp, een van de dertig projecten die versneld tot stand zou moeten komen, ligt inmiddels onder vuur. Bewonersorgani-saties hebben protest aangetekend. Milieudefensie heeft zich hierbij aangesloten.Volgens Milieudefensie is de gekozen aanpak juridisch niet houdbaar. De actiegroep is in het geweer gekomen omdat de luchtkwaliteitsnormen op een aantal punten zouden worden overschre-den. ‘Overschrijding van de normen, hoe lokaal ook, is in tegenspraak met de regelgeving’, stelt Milieudefensie in haar beroepschrift aan de Raad van State.

030-033_BIN3233_ACH_Weg 33 04-08-2009 14:46:03

Page 28: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n3 4

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

stallingen > Voetgangers struikelen nog steeds over rondslingerende fietsen, on-danks de forse investering in extra fietsenstallingen. Ook ambulances ondervinden hinder. Groningen, Utrecht en Tilburg proberen wildparkeerders te verleiden hun fietsen beter te stallen. ‘Je moet de mensen een beetje opvoeden.’

Fietsen naast de rode loper

nieuwe parkeerplekken in het stationsgebied. ‘We willen dat iedereen die hier met de fiets komt, zijn fiets ook in een rek kan zetten.’

Spectaculaire groei Vooral de groei van het aantal fietsende treinreizigers is spectaculair. In 1999 gaan zo’n 80.000 Nederlanders dagelijks per fiets naar de stations; in 2009 ligt dat aantal op circa 300.000. Het Fietsberaad van het Kennisplatform Verkeer en Vervoer (KpVV) houdt de ontwikkelingen bij en adviseert ge-meenten op het gebied van fietsbeleid. Volgens coördi-nator Otto van Boggelen is de fiets voor steeds meer treinreizigers een goed alternatief voor de bus: ‘Veel gemeenten hebben bezuinigd op hun stadsvervoer. Daardoor rijden er minder bussen. Mensen pakken de fiets als alternatief en ontdekken dat het een handig vervoermiddel is.’ Verder zijn er meer studenten bijge-komen die bij hun ouders blijven wonen en die dage-lijks op de fiets naar de trein gaan. Ook is het klimaat zachter geworden. ‘Door het gunstige weer stappen mensen eerder op de fiets’, aldus de coördinator.

Wie in stationsgebieden komt, ziet het resultaat: de stallingen in de openlucht zijn overvol en er komen telkens fietsen bij. Het Rijk, de provincies en gemeen-ten spelen daar op in met het programma Ruimte voor de Fiets. Tot 2012 wordt 260 miljoen euro geïnvesteerd in stationsstallingen. Tot nu toe is 150 miljoen euro uitge-geven, wat heeft geleid tot een verdubbeling: van 135.000 naar 270.000 plekken. Het effect valt tegen, sig-naleert Van Boggelen ‘We gaan uit van 250.000 fietsers per dag, maar toch blijft de overlast bestaan.’ Het me-rendeel van de fietsers wil namelijk niet betalen voor bewaakte stallingen. Ze zetten hun rijwielen liever in de overvolle, gratis stallingen. Soms blijven fietsen daar wekenlang staan. Van Boggelen: ‘Gemeenten halen deze zogenoemde weesfietsen weg, maar toch blijft er een tekort aan fietsenrekken bestaan.’

De gemeente Groningen lijkt de strijd tegen de fietsen-

kemal rijken

D e golf aan fietsen leidt in vrijwel alle steden tot problemen. In het wild geparkeerde fietsen blokkeren niet

alleen de doorgang van voetgangers, maar ook van brandweerwagens en ambulances. Gemeenten zoeken naarstig naar oplossingen voor de nog immer groeien-de fietsenzee.

‘Hier begint het grote geweld’, zegt Erik Suik van de Projectorganisatie Stationsgebied Utrecht. Op de stoep van het Utrechtse busstation wordt hij omringd door honderden schots en scheef geparkeerde fietsen. ‘Je kunt hier bijna niet langs lopen. De nooduitgangen van Hoog Catherijne zijn nog maar net vrij’, constateert Suik. Eind 2008 stonden er 17.000 fietsen bij het station, waarvan 3.400 buiten de rekken.

Suik loopt langs de fietsenzee en steekt de weg over. Aan de overkant staat een hoog, zwart hek met veel fiet-sen erachter. ‘Dit is een beheerde stalling met 2.500 gra-tis fietsklemmen en hier is het lang niet zo vol als bij het busstation. We zien dat mensen hun fietsen zo dicht mogelijk bij de bussen willen stallen.’ Suik verwacht dat het aantal fietsen in de komende jaren met enkele dui-zenden zal toenemen. De stad wil fors investeren in

Breda schrapt parkeerverbodDe gemeente Breda heeft het stallingverbod voor fietsen in de binnenstad ingetrokken. De gemeente verwacht dat de overlast van verkeerd gestalde fietsen sterk kan worden verminderd nu de gemeentelijke fietsenstallingen gratis zijn geworden. Ook trekt de gemeente geld uit voor extra fietsenrekken in de openlucht.Het stallingsverbod werd in juni 2007 van kracht naar aanleiding van de overlast die hulpdiensten ondervonden van de vele foutgeparkeerde fietsen. De bestuursrechter deelde echter de kritiek van de Fietsersbond dat de gemeente beter had moeten onderzoeken of er wel genoeg fietsenstallingen zijn. De gemeente besloot daarop meer ruimte voor fietsen te creëren en het verbod - ook vanwege de hoge handhavingskosten - op te heffen.

034-035_BIN3233_ACH_Fiets 34 05-08-2009 11:42:34

Page 29: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 3 5

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

zee langzaam maar zeker te winnen. Op het Groningse stationsplein loopt beleidsadviseur fietsverkeer Jaap Val-kema. Hij constateert dat voor de stationsgevel nauwelijks een fiets is te zien. ‘Toen we in 2002 begonnen met de her-inrichting van dit plein wilden we de fiets een eigen plaats geven. Dat hebben we gedaan met het stadsbalkon.’ Het stationsplein bestaat nu uit twee verdiepingen. Het zoge-noemde stadsbalkon voor voetgangers heeft daaronder een gratis 24-uurstoezicht voor 4.650 fietsen. Door deze constructie zitten de fietsers en voetgangers elkaar niet in de weg. ‘Het beheer van het stadsbalkon kost 300.000 euro per jaar, maar dan heb je ook wat’, zegt Valkema. Rond het Groningse station is nu plaats voor in totaal 9.200 van de circa 10.000 fietsen. Het tekort aan fietsenrekken wordt dit jaar verder opgevuld met circa 400 beugels aan de ach-terkant van het station.

Hinder bij rampen Niet alleen stationsgebieden worden overspoeld met fietsen. Ook de binnensteden worden voller. Nu veel binnensteden zeer auto-onvriendelijk zijn gemaakt, laat een groeiend aantal stedelingen de auto staan. Ze pakken massaal de boodschappenfiets. ‘Fiet-sers zetten hun fietsen het liefst vlak voor de winkelge-vels. Als veel mensen dat doen, dan zien we dat de over-last toeneemt’, aldus Van Boggelen. Op drukke dagen laat het ijzeren leger nauwelijks ruimte over voor voet-gangers. Eveneens zorgt het grote aantal geparkeerde fietsen voor hinder bij rampen. Zo ontstond ruim twee

jaar geleden brand in een kapperszaak in de Bredase binnenstad. Brandweerlieden konden de brand niet op tijd blussen, omdat ze eerst tientallen fietsen moesten verzetten. Gelukkig was er op het moment van de brand niemand in het pand aanwezig.

Om dit soort rampen te voorkomen, proberen gemeen-ten bewaakte stallingen aan te bieden. Vooralsnog is dit nog niet voldoende: het aantal wildgeparkeerde fietsen blijft groeien. Ook in Tilburg was dit jarenlang het geval. ‘In de jaren negentig hebben we grote ondergrondse fiet-senstallingen gerealiseerd om het centrum vrij te maken van de overvloed aan geparkeerde fietsen op straat. Pas na een periode met een streng handhavingsbeleid is het doel bereikt’, zegt beleidsmedewerker verkeer en vervoer Je-roen Kosters. Zijn stad kent verbodsgebieden voor fietsers waar geparkeerde fietsen worden weggehaald. ‘Je moet de mensen een beetje opvoeden. In het begin doe je dat door

Groningen legt dagelijks rode lopers voor voetgangers. Met succes: fietsen worden er keurig naast gestald

Foto > Jacob van Essen/Hoge N

oorden

‘Wij willen fietsers niet wegpesten’

Amsterdam stalt fiets onder LeidsepleinDe gemeente Amsterdam (757.000 inwoners met 550.000 fietsen) wil onder het Leidseplein een grote fietsenstalling voor 2.700 fietsen bouwen. Wethouder Hans Gerson (PvdA) van Verkeer en Vervoer verwacht dat zo’n parkeerkelder voor fietsen sterk bijdraagt aan de beoogde verbetering van het plein: ‘Het plein moet een internationale allure uitstralen die past bij het karakter van de stad.’ Het is nog niet zeker of de fietsenkelder gratis wordt.

034-035_BIN3233_ACH_Fiets 35 05-08-2009 11:42:36

Page 30: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > achtergrond > r u b r i e k e n 3 7

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

nadrukkelijk te handhaven. Daarna krijgen de fietsers het in de gaten en houden ze zich aan de regels.’ Intussen bouwt Tilburg nieuwe stallingen. Kosters: ‘Wij willen fiet-sers niet wegpesten en goede voorzieningen aanbieden.’

Volgens Van Boggelen van het KpVV kiezen gemeenten voor verbieden, verleiden of een combinatie daarvan. ‘Een gemeente als Tilburg zet in op een stallingsverbod in be-paalde delen van de binnenstad. We zien dat dit redelijk werkt, maar we stellen wel vast dat dit beleid fietsers nega-tief motiveert. Bovendien is handhaven vaak duurder dan het plaatsen van nieuwe stallingen.’ Zijn organisatie advi-seert gemeenten om terughoudend te zijn met het invoe-ren van parkeerverboden voor fietsers. ‘Bij gemeenten zonder verbodsgebieden zien we dat het parkeergedrag van fietsers zichzelf reguleert. Ze zetten hun fietsen nau-welijks neer in drukke winkelstraten.’ Het KpVV vindt dat gemeenten zouden moeten kiezen voor het verleiden van fietsers. ‘Kijk naar Groningen. Daar wordt al jaren geëxpe-rimenteerd met creatieve oplossingen.’

Rode loper Beleidsadviseur fietsverkeer Jaap Valkema loopt over de Vismarkt in Groningen. Aan weerszijden van het plein staan veel fietsen geparkeerd. Achter hem ligt een meterslange, rode mat op de grond. ‘Dit is een rode loper die we gebruiken om voetgangers een vrije doorgang te garanderen. Fietsers zetten hun fietsen er niet op. Kijk maar, het werkt.’ Een nietsvermoedende stu-dent loopt met zijn fiets langs de mat en zet hem ernaast. ‘Waarom zet je die fiets niet op de rode loper?’, vraagt Valkema. ‘Nou, thuis zet ik mijn fiets ook niet op een mat. Ik zal het wel niet gewend zijn’, zegt de student. De beleidsadviseur knikt tevreden en loopt een zijstraat in.

Hier ligt ook een rode loper. Voetgangers lopen er over-heen en fietsers zetten hun rijwielen ernaast. ‘Van woensdag tot zondag zetten we ook spitsrekken neer, waar de fietsen tijdelijk in gaan’, zegt de beleidsadviseur.

De gemeente Groningen wil wildparkeerders het liefst verleiden met alternatieven. Alleen in het stationsgebied worden weesfietsen en wildgeparkeerde rijwielen weg-gehaald. Per jaar kost de uitvoering van het beleid de ge-meente 545.000 euro. Van Boggelen constateert dat de hoge kosten veel gemeenten weerhouden om een stevig fietsparkeerbeleid te voeren. ‘In Nederland zijn we niet gewend om veel geld uit te geven aan de fiets. Daar moet nodig verandering in komen.’

column max pam

Omroepsalarissen> Tussen twee reizen door en voor een paar dagen terug in eigen land, was ik benieuwd naar wat de Nederlandse gemoederen bezig hield in deze zomermaanden. De omroepsalarissen! Als ik Joep Dohmen in NRC Handelsblad mag geloven, is het treu-rig gesteld met de naleving van de Balken-ende-norm bij de publieke omroep. Paul de Leeuw, Matthijs van Nieuwkerk en Pauw & Witteman verdienen al gauw een paar keer die norm van rond 170.000 euro. Maar het zijn niet alleen de coryfeeën die op het dak van ons loongebouw staan. Ook Lucille Wer-ner, de onvolprezen presentatrice van het vmbo-spelletje Lingo, springt met 185.773 euro dik over de norm heen. De zaak kreeg extra lading toen Rik Felder-hof meldde dat hij bij de NCRV per jaar zes ton opstrijkt. ‘En dat voor drie dagen werk in de week’, voegde hij er trots aan toe. Fel-derhof verwees ook nog even naar Caroline Tensen, die acht ton in haar zakken schijnt te steken. Het is goed toeven, daar in Hilver-sum. Als je nagaat dat een beetje tv-ster ook nog een eigen BV bezit, waaraan hij (of zij) apart kan declareren, dan zijn jaarinkomens van boven een miljoen geen uitzondering.

Felderhof deed dat allemaal uit de doeken, vanuit zijn gerieflijke villa ergens in Afrika.Veel sympathie oogstte hij niet met zijn openhartige opmerkingen. Henk Hagoort, voorzitter van de publieke omroep, noemde Felderhof ‘arrogant’. En Coen Abbenhuis, voorzitter van de NCRV, zei dat hij ‘onaange-naam getroffen was door de tone of voice van Felderhof’. Typisch Nederlands. Wij praten niet graag over onze verdiensten. Wat in de Angelsaksische landen als een kwestie van normale transparantie wordt beschouwd, voelt de Nederlander als een inbreuk op zijn privacy. Kent u die tekening van Peter van Straaten, waarop een vrouw verontwaar-digd tegen haar accountant roept: ‘Maar het gaat de fiscus toch niets aan wat ik verdien!’ Is het erg dat er door de publieke-televisie-familie goed wordt verdiend?Eerlijk gezegd kan ik mij er niet druk over maken. Drie weken geleden overleed Walter Cronkite (92), jarenlang de anchorman van CBS en misschien wel de beste journalist van de twintigste eeuw. Cronkite was overal bij en versloeg alle grote gebeurtenissen van zijn tijd. Zo was hij de eerste die wist te mel-den dat John F. Kennedy de kogel van Lee

Harvey Oswald niet had overleefd. En het had weinig gescheeld of hij was met de astronauten naar de maan gegaan. In zijn biografie A Reporter’s Life vertelt Cronkite dat hij een miljoen dollar per jaar verdiende. Dat was in 1981. Zijn opvolger Dan Rather neemt daar al lang geen ge-noegen meer mee. Als je een bijzondere prestatie levert, dan ben je dat geld dubbel en dwars waard.Eigenlijk is dat geklaag over het misbruik van ‘onze belastingcenten’ aan de verkeer-den gericht. Zo verdient Coen Abbenhuis als baas bij de NCRV zo’n kwart miljoen euro, oftewel bijna de helft van wat Rik Felderhof binnenhaalt voor zijn drie dagen in de week. Maar is Abbenhuis een uniek talent? Te vrezen valt van niet. Bijna alle 25 omroe-pen hebben hun eigen Abbenhuisjes, en ze verdienen ergens tussen de twee en drie ton. Tegen zo’n overhead is geen bedrijfsvoering bestand. Minister Plasterk, hef de omroepen op en maak één Nederlandse BBC. Dat ver-hoogt niet alleen de kwaliteit van de pro-gramma’s, maar bespaart ook heel wat meer dan het invoeren van de Balkenen de-norm voor een paar pseudosterren.

Beleidsadviseur Jaap Valkema heeft de gevel van station Groningen fietsvrij gemaakt: ‘Voor 300.000 euro per jaar heb je ook wat’

Foto > Jacob van Essen / Hoge N

oorden

034-035_BIN3233_ACH_Fiets 37 05-08-2009 11:42:48

Page 31: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > opinie > a c h t e r g r o n d > r u b r i e k e n3 8

De rubriek Opinie staat open voor leesbare, opiniërende bijdragen die betrekking hebben op actuele zaken in het openbaar bestuur. De maximum lengte voor inzendingen is 750 woorden. Inzendingen graag naar [email protected] o.v.v. ‘Rubriek Opinie’. Via dit e-mailadres kunt u ook reageren.

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33 Crisis- en Herstelwet is culturele revolutie

Juridische scherpslijpers en de milieubeweging zullen zich keren tegen de Crisis- en Herstel-wet. Ga niet afdingen op het wetsontwerp, betogen Aaldert ten Veen en Friso de Zeeuw.

Het kabinet dient op Prinsjesdag de Crisis- en Herstelwet (CH-wet) in bij de Tweede Kamer. Het con-cept-wetsontwerp ligt nu bij de Raad van State voor advies. Vol-gens de gepubliceerde samenvat-ting van de wet beoogt het kabi-net ‘met snelle en zorgvuldige procedures doelgericht te wer-ken aan werkgelegenheid op korte termijn door het realiseren van duurzaamheid, bereikbaar-heid en (woning)bouw op lange-re termijn’. Het is de bedoeling dat de wet op 1 januari 2010 in werking treedt. Een deel van de wet heeft een tijdelijk karakter.De CH-wet is in meerdere op-zichten opmerkelijk. Op het eer-ste gezicht lijkt de wet een ge-compliceerde rommelpot van gevarieerde wetswijzigingen die tot doel hebben procedures rond infra- en bouwprojecten te ver-snellen. Zo kondigt het kabinet enkele vereenvoudigingen in de milieueffectrapportage, de Ont-eigeningswet en de Natuurbe-schermingswet aan.Bij nader inzien blijkt dat we wel te doen kunnen hebben met een kleine culturele revolutie in het denken over wetgeving. Einde-lijk lijkt het kabinet - en vooral de minister-president als fana-tieke trekker van deze wet - te beseffen hoe ingewikkeld wij de regelgeving en de rechtsbescher-ming in de afgelopen decennia hebben gemaakt. En dat alleen

met doortastende, politiek strak aangestuurde maatregelen deze tendens is te keren. Een paar belangrijke elementen uit het wetsontwerp. De wet wil dat de rechter in beroepsproce-dures voorbij gaat aan kleine inhoudelijke gebreken in het aangevochten besluit. Een be-langhebbende kan alleen nog beroep doen op rechtsregels die betrekking hebben op zijn eigen belang (het zgn. relativiteitsbe-ginsel). De beroepsmogelijkhe-

den tussen overheden onderling worden beperkt. En de bestuurs-rechter moet binnen zes maan-den na ontvangst van het be-roepsschrift uitspraak doen. Geen van deze voorstellen is echt nieuw, maar ze bleven altijd ’hangen’ op de bureaus van het ministerie van Justitie. Dat con-servatieve ministerie voelde niets voor dit soort veranderin-gen. Maar ook in het juridische vakwereldje leven bezwaren. We gaan dan ook zien dat juridische scherpslijpers zich tegen deze voorstellen zullen keren. Voor ons is het enige kritische punt in de voorstellen of in de praktijk geen juridische omwe-

gen blijven bestaan. Bij voorbeeld dat de ene overheid de andere overheid nu gaat belagen met een privaatrechtelijke procedures.Een ander opmerkelijk initiatief in het wetsvoorstel is de moge-lijkheid van aanwijzing van ‘mi-lieuontwikkelingsgebieden’. Bestuurders krijgen de mogelijk-heid om binnen de milieuruimte nieuwe projecten te entameren. Binnen zo’n gebied ontstaat dan een ‘regelvrije zone, waar tijdelijk wetgeving opzij wordt gezet om

snel, maar zorgvuldig, urgente projecten te kunnen realiseren’. Dit klinkt pas echt revolutionair. Maar gelijk daarna staat er ‘daar-bij worden geldende milieunor-men niet opgerekt’. Dus niks ‘re-gelvrije zone’; die term zet ons op het verkeerde been. Wij houden het erop dat de opstellers van de wet bedoelen dat de milieubelas-ting - met geluid, stank, stof, risi-co - voor het hele gebied per saldo binnen de normen moet blijven en niet specifiek alleen ter plekke van het (bouw)project. En dat het lokaal of provinciaal bestuur vooruit mag lopen op een ko-mende milieuverbetering die een tijdelijke overschrijding onge-

daan maakt. Hopelijk worden ook de onderzoeksverplichtin-gen tot normale proporties te-ruggebracht. Dan is dit voorstel een aardige aanwinst maar zeker niet wereldschokkend. Het is dan ook overdreven om het kabinet die milieuontwikkelingsgebie-den te laten aanwijzen; laat dat het lokaal of provinciaal bestuur doen. Toch verwachten wij dat over dit deel van het wetsvoorstel veel verzet zal oproepen van de milieubeweging, de juridische vakwereld en ook van het be-drijfsleven (wegens verlies van milieurechten zonder compensa-tie). Het is dus controversieel.We missen in het wetsontwerp de mogelijkheid af te wijken van milieunormen voor integrale gebiedsontwikkeling. Denk daarbij aan het Utrechtse Cen-trumplan, Stadshavens in Rot-terdam, Binckhorst in Den Haag en Houthavens in Amsterdam. Maar het geldt ook voor klein-schaliger plannen. De CH-wet is een mooie gelegenheid om hier-mee op korte termijn praktijker-varing mee op te doen. Over de draagwijdte en effectivi-teit van de voorstellen in de CH-wet volgt nog veel discussie. Het eerstkomende spannende mo-ment is het advies van de Raad van State. Kernpunt is de wil van het kabinet om het enge sectora-le denken te doorbreken. Het is te hopen dat het wetsvoorstel niet in de kou komt te staan door striptease-acties van Raad van State en parlement.

Aaldert ten Veen, advocaat-partner bij Stibbe en docent Omgevingsrecht te Leiden. Friso de Zeeuw, directeur Nieuwe Markten bij Bouwfonds Ontwikkeling en praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling aan de TU Delft.

De term ‘regelvrije zones’ zet ons op het verkeerde been

Foto > Pepijn Leupen/H.H

.

Strand West bij de Amsterdamse Houthavens, waar de bouw van een nieuwe woonwijk is vertraagd, onder meer door strenge milieunormen

038_BIN3233_OPI_Crisiswet 38 05-08-2009 11:41:17

Page 32: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > rubriekenboeken

3 9

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Annemarie Cottaar en Nadia Bouras (m.m.v. Fatiha Laouikili), Marokkanen in Nederland. De pioniers vertellen, Meulen-hoff , Amsterdam, 2009, ISBN 978 90 290 8435 2, 208 pagina’s, € 22,50.

In de jaren zestig en zeventig stond Neder­land bekend als een gastarbeidersparadijs. ‘Wij werden in die jaren onvoorstelbaar welkom geheten’, aldus één van hen in een reportage van Vrij Nederland. Weliswaar woonden ze in overvolle, vaak brandgevaar­lijke pensions, maar menig gastarbeider denkt met warmte en weemoed terug aan die eerste jaren. Het waren nog ongehuwde jongemannen, vaak avonturiers, die wat van de wijde wereld wilden zien. Velen van hen zijn min of meer ‘spontaan’ Nederland binnengekomen, slechts een gering aantal via de weg van officiële werving. De mannen werkten keihard, velen van hen vaak ook nog in de avonden en de weekeinden. Als het werk hen ging tegenstaan of als ze de belo­ning te laag vonden, namen ze ontslag en pro­beerden ze elders aan de slag te komen. In Ne­derland was toen nog volop werkgelegenheid. De mannen kwamen in een totaal andere wereld terecht. In een interview met de Volkskrant zegt de jonge Marokkaans­Neder­landse schrijver Khalil Boudou hierover: ‘Mijn vader en zijn broer kwamen in de tijd van de flowerpower, een onbezonnen tijd, met mooie vrouwen en idealen. Het waren heel open kerels, nieuwsgierig naar een nieuwe wereld ­ dus daar zijn ze helemaal in opgegaan.’ Dit beeld staat in scherp con­trast met de reacties van links Nederland om vooral het slachtofferschap van de gast­arbeiders te accentueren, waarbij de nadruk kwam te liggen op schlemielige mannen die uit het buitenland zijn gehaald om in Europa het vuile werk op te knappen, in overvolle pensions werden gepropt en daarna zijn gedumpt in de WAO. Dit beeld verdient bijstelling en vormde de aanleiding voor een bijzonder historisch project.In Marokkanen in Nederland wordt de komst, de vestiging en de inburgering beschreven van de eerste generatie Marokkaanse gast­arbeiders. Het verhaal wordt verteld aan de hand van persoonlijke geschiedenissen en verlevendigd met een kleurrijke selectie van foto’s uit privé­albums en andere ego­documenten. En passant worden nog een paar mythen doorgeprikt. Zo wordt al gauw duidelijk dat de officiële werving maar een klein hoofdstuk vormt in de geschiedenis van de Marokkaanse migratie naar Neder­land. Bovendien blijkt dat de werving in alle delen van Marokko heeft plaatsgevon­

den, niet slechts in het noordelijke Rifge­bied. Dat zestig tot zeventig procent van de Marokkanen in Nederland afkomstig is uit het Rif vindt zijn verklaring in een trapsge­wijze migratie. De Rif was namelijk ook de streek waar Duitsland, Frankrijk en België hun arbeiders voor de mijnen hebben geworven. Aangetrokken door de betere beloning en goede werkomstandigheden, koos een groot aantal van hen uiteindelijk domicilie in Nederland.En dan is er nog het verhaal van Mohamed T. Amrino, een Marokkaanse gastarbeider en ondernemer van het eerste uur. De latere ei­genaar van de eerste Marokkaanse slagerij in Nederland hoefde maar een paar honderd kilometer zuidelijk te reizen om in Brussel land­ en streekgenoten aan te treffen, die maar al te graag in Nederland wilden komen werken. Naar zijn eigen zeggen heeft hij in totaal twintigduizend Marokkanen naar Eu­ropa gehaald, maar wellicht moeten we dit aantal met een korrel zout nemen.

Steun Volgens de onderzoekers zijn er ook geen duidelijke bewijzen te vinden voor de stelling dat de Marokkaanse overheid een sturende invloed heeft gehad op de werving. Velen vertrokken op eigen initiatief, want voor het verkrijgen van een paspoort had je in Ma­rokko wel geld en relaties nodig. Niemand kon toen zelfs maar vermoeden dat dit besluit hun leven voorgoed zou veranderen. De gedachte van definitieve terugkeer is nog altijd een con­stante in hun verhalen, hoewel slechts een klein deel de daad bij het woord heeft gevoegd. Het aardige van deze studie is dat we indirect ook een beeld krijgen van het Nederland van

veertig jaar geleden. De eerste gastarbeiders kwamen vaak terecht in overvolle pensions, maar een aantal werd ook gastvrij opgevan­gen in Nederlandse gezinnen. Halverwege het boek schrijven de auteurs: ‘Als er één bood­schap uit de gesprekken naar voren kwam, was het wel dat het Nederland van vroeger gewoon een beter land was om in te wonen.’ In de gesprekken werd ook regelmatig ver­wezen naar een Nederlandse ‘opa’, ‘oom’ of ‘tante’ die hen ooit tot steun was. Helaas wordt maar weinig aandacht besteed aan het verschijnsel dat vele jonge gastarbei­ders ook op vrijersvoeten zijn gegaan. ‘Alle vrienden van mijn vader hadden relaties met Nederlandse vrouwen. Dat ging door tot de komst van de gezinnen uit Marokko’, schrijft Khadija Arib in haar autobiografie Couscous op zondag. Bijna één op de vijf arbeiders van het eerste uur is zelfs gehuwd (geweest) met een Nederlandse partner, een percentage dat in de tweede en derde generatie sterk is afgenomen. Daar had ik graag meer over willen lezen. Inmiddels heeft menig pionier zijn pakken en stropdassen uit de beginjaren ingeruild voor een djellaba, hij bezoekt elke vrijdag de moskee en heeft vast en zeker al een keer de weg naar Mekka afgelegd. Zijn kinderen nestelden zich definitief in Nederland. Zelf is hij in gedachten vaak in Marokko of denkt hij terug aan die goede oude tijd.

hans werdmölder

Hans Werdmölder is universitair hoofddocent bij de Roosevelt Academy in Middelburg. Hij is tevens verbonden aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Utrecht.

Een beter land om in te wonen

Foto > Joost van den Broek/H.H

.

Mohammed Kchira toont een foto waarop hij (links) te zien is als gastarbeider in Nederland, eind jaren zestig

039_BIN3233_BOE 39 05-08-2009 11:41:46

Page 33: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > rubrieken4 0

agenda

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Tekst en foto’s voor de rubriek personalia graag sturen naar [email protected] voor deze rubriek kunnen ook worden gestuurd via www.binnenlandsbestuur.nl/personalia

personalia

agenda

Speel- en sportvoorzieningwat > Cursus: Aanbesteden speel- en sportvoorzieningen. Hoe kun je speelvoorzieningen het beste aanbesteden? Het is niet eenvoudig om speelruimte op de juiste manier in te richten met de gewenste speeltoestellen. Dat begint voor veel gemeenten met het opstellen van een speel-ruimte- of een onderhoudsplan. Maar welke speeltoestellen willen de bewoners hebben?voor wie > Inkopers en speelruimteambtenaren binnen gemeenten.waar/wanneer > Datum: 02- of 03-09-2009Locatie: UtrechtMeer informatie: www.obb-ingenieurs.nl

WMOwat > Voorlichtingsbijeenkom-sten Wetswijziging Wmo. Het implementatiebureau Wmo van VWS en de VNG organiseert re-gionale voorlichtingsbijeenkom-sten over de wetswijziging Wmo

die op 14 april door de Tweede Kamer is aangenomen. Afhanke-lijk van de behandeling in de Eerste Kamer wordt er gestreefd naar inwerkingtreding van de wetswijziging op 1 januari 2010.voor wie > Projectleiders Wmo, beleidsmedewerker Wmo van ge-meenten en voor zorgaanbieders.waar/wanneer > Datum: 08-09-2009Locatie: UtrechtMeer informatie: www.cs-vng.nl

Lokale economiewat > Conferentie: Lokale econo-mie: van denken naar doen! Het stimuleren en ondersteunen van ondernemerschap lijkt juist in deze tijd een belangrijke voor-waarde voor de ontwikkeling en groei van de (lokale) economie. Bedrijven in de wijk zijn echter zeer divers, zowel in aard, soort en grootte, als in de wijze waarop deze bedrijven in het vizier staan van overheden en hun partners. Niet alle landelijke economische

instrumenten zijn voldoende be-kend. Wat heeft u van het Rijk nodig om de economische kracht van uw stad te versterken, maar vooral, wat kunt u zelf?voor wie > Bestuurders en beleidsmakers van de grote steden en het rijk.waar/wanneer > Datum: 23-09-2009Locatie: Den HaagMeer informatie: www.nicis.nl

Welzijnwat > Wmo congres 2009: Wel-zijn Nieuwe Stijl: de kracht van verbinden. Welzijn vormt samen met het vrijwilligerswerk en de mantelzorg ons sociale kapitaal. Daardoor is het mogelijk dat mensen zelfredzaam worden en blijven, met elkaar relaties aan-gaan en sociale netwerken bou-wen. Dat sociaal kapitaal, het ver-mogen om iedereen mee te laten doen en samen te leven, verdient koestering. voor wie > Medewerkers, ma-nagement en bestuurders van

organisaties die direct met de Wmo te maken hebben zoals: gemeenten, rijks- en provinciale overheid en welzijnsorganisaties.waar/wanneer > Datum: 24-09-2009Locatie: AmsterdamMeer informatie: www. wmo-congres2009.nl

Binnenstedelijk bouwenwat > Excursie: Duurzaam binnen-stedelijk bouwen: Voorburg: Slim omgaan met mobiliteit. Sijtwende maakt onderdeel uit van de noor-delijke Randweg, de N14. De weg wordt niet (meer) gezien als bron van narigheid, zoals geluidsover-last, luchtverontreiniging en fysie-ke barrière, maar juist als kans voor stedenbouwkundige vernieuwing. Het project wordt gekenmerkt door dubbel ruimtegebruik, waar-bij intensief verkeer, woningen en kantoren worden gecombineerd. voor wie > Stedenbouwkundi-gen, bestuurders en medewer-kers van gemeenten, provincies en rijk.

J.F.M. Gaillard is per 1 september herbenoemd tot burgemeester van Son en Breugel voor een

periode van 6 jaar. Gail-lard is sinds 1 september 2003 burgemeester in Son en Breugel. Daar-voor was hij onder an-dere gemeenteraadslid en wethouder in de ge-

meente Leusden en lid van Provinciale Staten in de provincie Utrecht.

Burgemeester K.W.Th. van Soest van Boxmeer is met ingang van 1 septem-ber opnieuw benoemd als burgemeester. Hij werd in september 2003 benoemd tot burgemeester. Daar-voor was hij burge-meester van Heel.

Naar het burgemees-terschap van Franeke-radeel hebben 25 per-sonen gesolliciteerd, onder wie vijf vrouwen.Naar verwachting volgt

eind dit jaar de benoe-ming van de nieuwe burgemeester. De va-cature in Franekeradeel is ontstaan door het ontslag - op eigen ver-zoek - per 1 januari 2010 van burgemeester M.J. Haveman.

J.F.H.A.B. Waals is vanaf 1 september 2009

waarnemend burgemees-ter van Venray. Op die datum loopt zijn derde termijn in Venray af en wordt hij waarnemend

totdat Venray wordt sa-mengevoegd met de drie dorpen van de gemeente Meerlo-Wanssum.

Burgemeester A.G.J.M Rombouts van Den Bosch is benoemd tot rapporteur jeugd van het Comité van de Re-gio’s (CvdR). Het CvdR werkt aan een advies over strategisch jeugd-beleid.

C.W. Jacobs is be-noemd tot gedeputeer-de (PvdA) van Noord-

Brabant. Jacobs was onder andere statenlid en gedeputeerde in Gelderland, wethouder in Culemborg en vanaf 2007 lid van het Euro-pees Parlement.

F.J. Henseler is per 24 augustus benoemd tot gemeentesecretaris van Montfoort. Hij volgt R.E.C. Kleijnen op, die gemeentesecre-taris in Veghel is ge-worden. Sinds 1 sep-tember 2007 is Henseler werkzaam in Montfoort als manager Financiën & Control en adjunct-secretaris en sinds begin 2009 als manager van het projectmanagement-bureau.

J. Rook wordt per 5 oktober de nieuwe ge-

meentesecretaris van Zederik. Hij is op dit moment werkzaam als gemeentesecretaris in Ouderkerk.

I. Sjerps is per 1 au-gustus de nieuwe directeur van het Servicecentrum

Drechtsteden. Sjerps was eerder secretaris van het College voor Arbeidszaken van de Vereniging van Neder-landse Gemeenten en algemeen directeur bij

Foto > Judith Jongejan

040-042_BIN3233_AGD-PER-IN 40 05-08-2009 11:46:57

Page 34: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > rubrieken 4 1

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Voor een meer uitgebreide agenda zie www.binnenlandsbestuur.nl/agenda

waar/wanneer > Datum: 24-09-2009Locatie: VoorburgMeer informatie: www.nirov.nl

Lokale overheidwat > Praktijkdag: De regie in han-den van de lokale overheid. Pak uw lokale regierol bij de uitvoering van welzijns-, zorg-, wonen- en miliebe-leid. De landelijke overheid eist bij de uitvoering van nieuwe wetge-ving, zoals de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Wet alge-mene bepalingen omgevingsver-gunning (Wabo) en de nieuwe Waterwet, steeds vaker een regis-se-rende of coördinerende rol van u als lokale overheid. Maar hoe pakken gemeenten (en provincies) dit nu precies op? voor wie > Iedereen die binnen de gemeentelijke en provinciale overheid betrokken is bij de im-plementatie en/of uitvoering van complexe (nieuwe) wetgeving.waar/wanneer > Datum: 24-09-2009Locatie: Apeldoorn

Meer informatie: www.kerckebosch.nl

Gemeentesecretarissenwat > VGS congres 2009: ‘Gren-zen?’ Dynamiek en ontspanning in Zeeland. Het thema ‘Grenzen?’ is voor gemeentesecretarissen een alledaags begrip. Ze opere-ren dagelijks op de grens tussen de ambtelijke organisatie en het bestuur, ze zoeken samenwer-king met aangrenzende gemeen-ten of zelfs buurgemeenten in België en Duitsland. voor wie > Gemeentesecretarissenwaar/wanneer > Datum: 24 en 25-09-2009Locatie: TerneuzenMeer informatie: www.gemeentesecretaris.nl

Hemelwaterzorgplichtwat > Afkoppeldag 2009. Juridi-sche, technische en praktische mogelijkheden, met uitleg over de nieuwe modelverordening, die de VNG heeft opgesteld. In es-sentie is een eigenaar zelf verant-

woordelijk voor het verwerken van zijn regenwater. De gemeen-te heeft een inzamelplicht als verwerking op eigen terrein in redelijkheid niet gevraagd kan worden. De beleidsvraag is wat de gemeente van de particuliere eigenaar verlangt en welke voor-ziening zij zelf treft. Vervolgens moet de gemeente bepalen hoe zij het ingezamelde hemelwater verwerkt, bijvoorbeeld al dan niet gescheiden van afvalwater. voor wie > Rioleringsbeheerders en beleidsmedewerkers van gemeenten.waar/wanneer > Datum: 29-09-2009Locatie: EdeMeer informatie: www.riool.net

Gebiedsontwikkelingwat > Training: Financiering in gebiedsontwikkeling. Gebieds-ontwikkeling is een nieuwe ma-nier van werken binnen de ruimtelijke ordening. In plaats van energie te steken in het

juridische proces van de ruim-telijke ordening (toelatingspla-nologie) probeert de gebieds-ontwikkelaar al in een veel eerder stadium overeenstem-ming te bereiken met relevante partijen over ‘Wat willen wij hier’. Deze manier van werken vergroot de kans dat er ontwik-keld wordt waar burgers be-hoefte aan hebben, waar over-heden zich in herkennen en wat private partijen willen financie-ren en realiseren.voor wie > Professionals die werkzaam zijn in de praktijk van gecompliceerde ruimtelijke ontwikkelingen. waar/wanneer > Datum: 29-09 en 06-10-2009Locatie: UtrechtMeer informatie: www.nirov.nl

de Unie van Water-schappen.

Op 1 september 2009 zal H.W.M. Wesse-ling terugtreden als

gemeentesecretaris van Dordrecht. Hij gaat vanaf die datum als voorzitter van de Net-werkdirectie Drecht-steden de functie van regioregisseur vervul-len. Wesseling trad in juli 2000 in dienst als gemeentesecretaris van Dordrecht. Daar-

voor was hij onder an-dere directeur van de Algemene Rekenkamer en gemeentesecretaris van Zwijndrecht.

K.W. de Boer wordt per 14 september de nieuwe directeur voor de Zuidas. De Boer is sinds 1997 directeur van de dienst Ruimtelij-ke Ordening van de gemeente Amsterdam. Hij was onder meer eindverantwoordelijk voor de ontwikkeling van de nieuwe wijk IJburg. De afgelopen twee jaar vervulde hij verder de functie van voorzitter van het di-rectieberaad van de zogeheten Ontwikke-lingsAlliantie, het sa-menwerkingsverband van zes gemeentelijke diensten in de hoofd-

stedelijke ruimtelijke sector.

Per 1 juli is wethouder G. C. Nagel van Breu-kelen benoemd tot voorzitter van het Plas-senschap Loosdrecht en omgeving. Hij volgt in deze functie D. Bijl op, oud-burgemeester van Wijdemeren, die nu burgemeester van Pur-merend is geworden.

E. ten Hulsen wordt de algemeen directeur van de Dienst Werk en Inko-men (DWI) in Amster-dam. Hij begint op 1 sep-tember 2009 en volgt daarmee W. Schreu-ders op. Ten Hulsen werkt sinds 1998 bij de gemeente Amsterdam.

T.H.W. Stein is voorgedragen voor

benoeming tot advo-caat-generaal van Aruba. De benoeming gaat in per 1 septem-ber. Stein is momen-teel waarnemend hoofdofficier van Jus-titie Nederlandse An-tillen, chef de poste Sint Maarten.

S. Steendijk is voor-gedragen als lid van de korpsleiding van de politie Brabant Zuid-Oost. Steendijk neemt taken over van korps-chef L. Kuijs. Dit in verband met diens werkzaamheden als voorzitter van de Raad van Hoofdcommissa-rissen. Steendijk werkt sinds 2002 bij de poli-tie Rotterdam-Rijn-mond; sinds 2005 is zij districtschef Rotter-dam-Noord.

De staatscommissie Grondwet, die de re-gering zal adviseren over wijziging van de Grondwet, is geïnstal-leerd. Voorzitter is W.M.E. Thomassen, raadsheer bij de Hoge Raad. Overige leden: L.F.M. Besselink, hoogleraar Europees constitutioneel recht (Universiteit Utrecht); M.L.H.K. Claes, hoogleraar Europees en vergelijkend recht (Universiteit van Til-burg); J.H. Gerards, hoogleraar staats- en bestuursrecht (Uni-versiteit Leiden); L.Y. Gonçalves-Ho Kang You, staatsraad bij de Raad van State; C.A.J.M. Kortmann, emeritus-hoogleraar staatsrecht, bestuurs-recht en algemene

staatsleer (Radboud Universiteit Nijme-gen); R. de Lange, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam; B.M. Oo-men, bijzonder hoog-leraar rechtspluralis-me (Universiteit van Amsterdam); G. Overkleeft-Ver-burg, hoogleraar staats- en bestuurs-recht (Erasmus Uni-versiteit Rotterdam) en J.P. de Vries, ex-hoofdredacteur Ne-derlands Dagblad.

P.J.M. van der Sande is benoemd tot hoofd-directeur Dienst Justiti-ele Inrichtingen van het ministerie van Justitie. Van der Sande is op dit moment waarnemend hoofddirecteur. Sinds

Foto > Piet Mes

040-042_BIN3233_AGD-PER-IN 41 05-08-2009 11:46:58

Page 35: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > rubrieken4 2

Bijdragen voor de rubriek Ingezon- den zijn welkom op het e-mailadres [email protected] onder vermelding van ‘Ingezonden’. Een bijdrage moet reageren op een artikel en mag niet langer zijn dan vierhonderd woorden. De redactie behoudt zich het recht voor om bij-dragen zonder overleg in te korten.

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

ingezonden

personalia2001 was hij sectordi-recteur Gevangeniswe-zen. Hij volgt G.J.M. Wouters op.

R. Vermaas is be-noemd als vertegen-woordiger van Neder-land in Aruba. Vermaas was al in juli 2008 be-noemd als waarne-mend vertegenwoordi-ger. Hij zal zijn werkzaamheden blij-ven combineren met zijn functie als Neder-lands Vertegenwoordi-ger in de Nederlandse Antillen.

S. Schaap stopt als dijkgraaf van het wa-terschap Groot Salland. Zijn termijn loopt af op 31 december. Schaap is dan bijna 23 jaar dijk-graaf geweest, waar-van twaalf jaar bij Groot Salland. Hij stopt tevens als voor-zitter van de Unie van Waterschappen.

F.J.H. Don en J.Th. A. de Keijzer worden per 1 oktober benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van de Neder-landse Mededingings-autoriteit. Ze volgen R.J.P. Jansen en G.J.L. Zijl op, aan wie met ingang van 1 okto-ber 2009 eervol ont-slag zal worden ver-leend. Don is sinds 2006 bijzonder hoogle-raar Econometrie en Economisch Beleid aan de Erasmus Universi-teit Rotterdam. De Ke-ijzer is sinds 1998 com-pagnon bij een advocaten kantoor.

E.J. Hofstee en M.H. Wissink zijn voorge-dragen voor benoe-ming tot advocaat-ge-neraal bij de Hoge Raad. De benoeming van Hofstee gaat in per 1 oktober 2009, die van Wissink per 1 januari 2010. Hofstee is mo-

menteel coördinerend vice-president van de rechtbank Haarlem. Wissink is momenteel hoogleraar privaatrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen.

L.E.J. Engering-Aarts, F.A.G. Hol en M.A. Allers zijn benoemd tot leden van de Raad voor financiële verhoudingen (Rfv). De benoemingen zijn ingegaan per 1 juli 2009 en gelden voor een periode van vier jaar. De huidige voorzit-ter van de Rfv, M.A.P. van Haersma Buma, is voor eenzelfde periode herbenoemd. De ver-trekkende leden van de Rfv zijn C.A.P. Bolhuis en J.K.T. Postma. Al eerder had R.M. Freeke zich tussentijds teruggetrokken als lid van de Rfv.

S.M. Roos is voorge-dragen voor benoe-

ming tot lid van de Raad voor de recht-spraak. De benoeming gaat in per 1 september 2009. Roos is thans plaatsvervangend se-cretaris-generaal op het ministerie van On-derwijs, Cultuur en Wetenschap.

M. van Hall is per 1 juni de nieuwe raads-griffier van Dordrecht. Van Hall was hiervoor

werkzaam bij de ge-meente Bergen op Zoom als hoofd van de afdeling Personeel en Organisatie en In-koop.

Ze volgt J.G.A. Paans op die raads-griffier van Rotterdam is geworden.

De voorzitter van de Raad van Bestuur van Uitvoeringsinstituut Werknemersverzeke-ringen (UWV), J.M. Linthorst en de voor-zitter van de Raad van Bestuur van de Sociale Verzekeringsbank (SVB), E.F. Stoové, zijn per 1 augustus herbe-noemd. Linthorst, die in 2004 aantrad bij het UWV, blijft tot 1 januari 2012 voorzitter van de Raad van Bestuur van die organisatie. Stoové, die sinds 2003 voorzit-ter van de Raad van Bestuur van SVB is, blijft drie jaar aan, tot 1 augustus 2012.

E. Slump is met in-gang van 1 augustus benoemd tot plaats-vervangend directeur

van de Dienst Lande-lijk Gebied van het ministerie van LNV. Zij volgt P.A. van den Tweel op.

Per 1 augustus is E. Kok-Majewska be-noemd tot directeur streekarchivaris bij het

Regionaal Archief Ri-vierenland (RAR). Het RAR is een ar-chiefdienst van zes gemeenten: Tiel, Bu-ren, Culemborg, Gel-dermalsen, Neerijnen en Neder-Betuwe, en voor het Waterschap Rivierenland.

Foto > Jan Bouwhuis

WoonwagensAchtergrond,Binnenlands Bestuur 25

In de jaren tachtig en maakte burgemeester Burgers (oud-po-litiecommissaris) in Den Bosch zich sterk voor een goede hand-having op het woonwagen-kamp bij de Moerputten door o.a. een politiewachtpost op te richten. Hiervoor was kenne-lijk aanleiding en protesten waren niet van de lucht. Intimi-deren van wethouders en pro-vincie werden een actiemiddel. Afschaffing van de woonwa-genwet en slappe knieën van de toenmalige wethouder, die alle bewoners persoonlijk een bloemetje ging overhandigen op kosten van de gemeenschap, waren het begin van een lang traject dat nu dan is afgerond. Van integratie is totaal geen

sprake want ‘de wijk’ ligt ver buiten de bebouwde kom. Het bordje ‘Niet voor onbevoegden’ bij de ingang zegt ook genoeg. G. van Geffen

BEL-archieven Achtergrond, Binnenlands Bestuur 30/31

Blaricum, Eemnes en Laren werken samen in de BEL Com-binatie, met één ambtelijk ap-paraat. In het artikel hierover staat: ‘Volgens de Archiefwet moet iedere gemeente op haar eigen grondgebied een archief bijhouden.’ Zoals wij ook al in het voortra-ject van de vorming van de BEL Combinatie hebben aangege-ven, is dat echter niet het geval. Zolang er nog sprake is van drie gemeenten met drie col-

leges en raden, blijven er uiter-aard drie gemeentelijke archie-ven bestaan, plus het archief van het nieuwe openbaar li-chaam ‘Werkorganisatie BEL-gemeenten’. Deze vier archieven zijn met onze instemming samenge-bracht op één lokatie, in dit geval bij de de nieuwe werkor-ganisatie te Eemnes. Deze op-lossing is niet in strijd met de Archiefwet. Uiteraard kost het bijhouden van vier archieven meer formatie dan bij één ar-chief, maar die investering hoort bij een experiment als de BEL. Marianne Loef, provinciaal archief-inspecteur van Noord-Holland, Fred Schoonheim, adjunct provinci-aal archiefinspecteur van Utrecht

Correcties & aanvullingenDoor een fout is bij de Financiën-column op pagina 6 in Binnenlands Bestuur 30/31 de naam Jan Verhagen geplaatst. De column werd geschreven door Ton Bestebreur.

040-042_BIN3233_AGD-PER-IN 42 05-08-2009 11:46:59

Page 36: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

> n i e u w s > o p i n i e > a c h t e r g r o n d > rubriekencolofon

winnaar en inzending

Binnenlands Bestuur, onafhankelijk weekblad voor ambtenaren en bestuur-ders bij de overheid, is een uitgave van Kluwer en verschijnt op vrijdag.

RedactieadresPostbus 233, 2400 AE Alphen aan den Rijntel: 0172 - 466 911fax: 0172 - 466 980e-mail: [email protected]

HoofdredactieErik van Zwam

Chef redactieRob Edens

EindredactieMarijke Bovens, Hans van Boxtel

RedactieSjors van Beek, Hans Bekkers, Henk Bouwmans, Barry van Heijningen, Sandra Olsthoorn, Boudewijn Warbroek

Website-redactieManuela Fun, Eric de Kluis (chef), Ilona Ordogh, Esther Walstra

Redactiesecretariaat & DocumentatieJosé Salhi, Nanette Vaessen

ColumnistenLex van Almelo, Ton Bestebreur, Douwe Jan Elzinga, Max Pam, Bart Jan Spruyt, Jan Verhagen, Gerard van Westerloo

IllustratorenB-Graphic, Guido van Driel, Niels de Hoog, Jack Prince, Typex, Nico Visscher

Vaste medewerkersLex van Almelo, Martijn Delaere, René Didde, Ron van Gelderen, Wilma van Hoeflaken, Yvonne Jansen, Katja Kreukels, Mans Kuipers, Henk Leenaers, Bert Marseille, Jos Moerkamp, Carien Overdijk, Henk Vlaming, Anka van Voorthuijsen, André de Vos, Bert Vuijsje

Basis-vormgevingStaal & Duiker, bno, HarenVormgeving & Lithografiecolorscan, Voorhout-AmsterdamDrukSenefelder Misset, Doetinchem

AdvertentieafdelingReserveren advertenties tijdschrifttel. 0172-46 66 03, email: [email protected] adverteren tijdschrift: tel. 0172-46 64 06 / 46 65 68Reserveren advertenties websitetel. 0172-46 66 03, email: [email protected] adverteren website: tel. 0172-46 65 68 / 46 64 06

DirectieHermann BussUitgeverMelle EijckelhoffMarketingLindsay de Boer, Dorothé Flanagan en Larissa van der Leer

Abonnementen, opzeggingen en adreswijzigingenKluwer abonnementenadministratie Tel: 0570-673 344, e-mail: [email protected] kunnen schriftelijk tot uiterlijk 3 maanden voor het einde van de abonnementsperiode worden opgezegd. Bij niet tijdige opzeggen wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Voor gratis toezending komen in aanmerking:a. Leidinggevenden in dienst van de overheid, zoals directeuren en hoofden van gemeentelijke, provinciale en rijksdiensten, staf- en lijnmanagersb. Bestuurders bij de overheid zoals burgemeesters, wethouders, commissarissen van de koningin, gedeputeerden, Directeuren Generaal en leden van dagelijks besturenc. Beleidsmedewerkers en specialisten in dienst van de gemeenten, stads- en streekgewesten, waterschappen en provincies vanaf schaal 7 en beleidsmedewerkers en specialisten werkzaam bij de rijksoverheid vanaf schaal 10d. Politieambtenaren vanaf schaal 10; officieren van Justitiee. Leden van de Eerste en Tweede Kamer der Staten Generaal en leden van het Europees Parlementf. Beleids- en onderzoeksmedewerkers bij landelijke koepels van lokale overheden: VNG, IPO, Nederlands Politie Instituut en Unie van Waterschappen.g. Bestuurders, managers en beleidsmedewerkers bij Zelfstandige bestuursorganen.Jaarabonnement voor leden buiten de doelgroep 177,- eur0. Leden van gemeenteraden en Provinciale Staten 107,40 eur0. Studentenabonnementen (wo en hbo) gratis. Los nummer 6,50 eur0. De prijzen zijn exclusief btw.

ISSN 0167-1146Oplage: 52.050© Kluwer 2009

4 3

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

Horizontaal: 1. Schilderijendiefstal die de ander geen

inkomsten oplevert(9) 7. Houdt haar eronder!(5) 8. Iedereen kon zien wie er op lag(8) 9. Hoofdcamouflage in de duinen(14) 10. Ik zal mij niet afsluiten voor rekeningen

die nog niet betaald zijn(9) 11. Het rund ging dwars door het raam!(4) 12. Een boek bekijken en begrijpen(6) 13. Maakt vis klaar vol met deeg(7) 15. Haalt een hele stad uit de grond(5) 16. Zie de rendieren rond dat stukje land

eens rommelen(8) 18. Waar ze op de zuidpool het heen-en-

weer van krijgen(7) 19. Zakken die licht geven(7) 21. Zoals een schurk, zwart en diep onder

de grond(10) 22. Moet je wel hebben om er bij te

blijven!(3) 23. Waardoor ze hun geheimen snel

overgeven(9)

Horizontaal:1 damp-kring, 6 in-sider, 7 gemak, 9 afbrekings-teken, 10 ca-brio, 11 paa’s-OS, 13 mint, 14 kleinmaken, 15 heen-rijden, 16 daas(dazen), 17 gaga, 18 twee-voetig, 20 dra-ma, 21 Spa-ring, 22 las-tering.

Verticaal:1 distributie-kanaal, 2 mede-klinker, 3 kering, 4 inge-spannen, 5 gemoeds-aandoening, 6 infectie-haard, 8 koers-bepaling, 12 verdienste, 18 trans(port), 19 vlaai.

oplossing 27

De boekenbon voor de goede oplossing van het cryptogram in nummer 27 W. de Groot uit Hoofddorp

Onder de inzenders (één inzending per cryp-togram) met een goede oplossing van boven-staand cryptogram verloot de redactie een boekenbon ter waarde van 25 euro. De inzendingen moeten binnen 12 dagen na verschijning van dit nummer bij de redactie binnen zijn. Het adres: Redactie Binnenlands Bestuur, t.a.v. redactiesecretariaat, Postbus 233, 2400 AE Alphen aan den Rijn.

Verticaal: 1. Fleurige fan van een cabaretière(17) 2. Zeer bevrijdend!(10) 3. De brancard kan erlangs omdat ie

poreus is(12) 4. Eén keer achterop en zomaar anders(6) 5. Een pijp, wat muren en overjarige

producten(17) 6. Een aan belang grenzende zaak(14) 7. Praten met het lid op de motor(13) 14. De hele knappe actie was een waar

meesterwerk(9) 17. Smaakt naar drop en alcohol(6) 20. Goed brandend muziekinstrument(4)

crypto 32/33

043_BIN3233_CRY 43 05-08-2009 11:39:25

Page 37: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

4 5

vacature-index In de vacature-index treft u een overzicht aan van

alle vacatures die deze week zijn opgenomen in het

tijdschrift of op de website van Binnenlands Bestuur.

o o k u w v a c a t u r e i n b i n n e n l a n d s b e s t u u r ? b e l 0 1 7 2 - 4 6 6 6 0 3

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

bestuur en burgersBKWI • directeur • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Goes • technisch medewerker vergunningen • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Oosterhout • gemeentesecretaris/algemeen directeur • pagina 36

Gemeente Roosendaal • controlmedewerker 1 • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Zuid-Holland • beleidsmedewerker afdeling kabinet • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Zuid-Holland • beleidsmedewerker beleidscoördinatie • Binnenlandsbestuur.nl

Rijksrecherche • beleidsmedewerker • pagina 47

Waterschap Rivierenland • beleidsadviseur vergunningen • Binnenlandsbestuur.nl

Werken bij het Rijk • senior adviseurs en auditors • Binnenlandsbestuur.nl

financiën en economieGemeente Almere • teamleider financiën • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Breda • teammanager planning & control • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Coevorden • taxateur woz • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Cuijk • financieel beleidsmedewerker • pagina 10

Gemeente Hillegom • inkoop consulent • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Leiden • financieel adviseur • pagina 32

Gemeente Nijkerk • adviseur financieel beleid • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Winterswijk • beleidsmedewerker belastingen • Binnenlandsbestuur.nl

Ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties

• senior beleidsmedewerker • Binnenlandsbestuur.nl

Ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

• coördinerend senior beleidsmedewerker • Binnenlandsbestuur.nl

Stichting LVO / Sittard • beleidsadviseur inkoop • Binnenlandsbestuur.nl

ictGemeente Epe • technisch applicatiebeheerder • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Venray • beheerder geo-informatie • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Venray • medewerker cad/gis • Binnenlandsbestuur.nl

Stichting LVO / Sittard • hoofd ict • Binnenlandsbestuur.nl

Waterschap Reest en Wieden • adviseur databeheer/gis • pagina 32

Werken bij het Rijk • senior adviseurs en auditors • Binnenlandsbestuur.nl

juridischGemeente Ameland • juridisch medewerker • pagina 22

Gemeente Delft • senior ro-jurist • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Geldrop-Mierlo • senior juridisch medewerker ruimtelijke ontwikkeling • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Nijmegen • senior adviseur vastgoed • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Opsterland • juridisch medewerker vergunningverlening • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Utrecht • pragmatisch milieujurist • Binnenlandsbestuur.nl

Rijksrecherche • beleidsmedewerker • pagina 47

milieuGemeente De Ronde Venen • afdelingsmanager • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Goes • technisch medewerker vergunningen • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Utrecht • pragmatisch milieujurist • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Zuid-Holland • expert vergunningverlening industrie • Binnenlandsbestuur.nl

personeel en organisatieGemeente Teylingen • strategisch adviseur hrm • pagina 22

sociale zaken en werkgelegenheidGemeente Leiden • schuldhulpverlener • pagina 32

Gemeente Tiel • inkomensconsulent • Binnenlandsbestuur.nl

SV land • specialisten sociale zekerheid met expertise wwb • Binnenlandsbestuur.nl

045-046_BIN3233_Vacature 45 05-08-2009 15:28:24

Page 38: 090807 Binnenlandsbestuur Totaal

4 6

o o k u w v a c a t u r e i n b i n n e n l a n d s b e s t u u r ? b e l 0 1 7 2 - 4 6 6 6 0 3

7 au

gust

us 2

009 /

wee

k 32

-33

veiligheid, openbare orde en politieMinisterie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

• coördinerend senior beleidsmedewerker • Binnenlandsbestuur.nl

Ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

• senior beleidsmedewerker • Binnenlandsbestuur.nl

voorlichting en communicatieGemeente Zwolle • woordvoerder / bestuursadviseur communicatie • Binnenlandsbestuur.nl

Pemtascope • account manager verandermanagement • Binnenlandsbestuur.nl

wonen, ruimte en verkeerDefensie Materieel Organisatie / Defensie Pijpleiding Organisatie

• specialist werktuigbouw • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Bergen • beleidsmedewerker economische zaken/ /toerisme/recreatie • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente De Ronde Venen • afdelingsmanager • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente De Waard • toetser / vergunningverlener bouwplannen • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Delft • senior planoloog / stedenbouwkundige stad en regio • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Den Haag • beleidsmedewerker verkeer • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Geldrop-Mierlo • senior juridisch medewerker ruimtelijke ontwikkeling • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Goes • technisch medewerker vergunningen • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Nijmegen • senior adviseur vastgoed • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Opsterland • juridisch medewerker vergunningverlening • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Oss • beheerder wegen en verkeer • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Waterland • senior medewerker ruimtelijke ordening • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Winsum • beleidsadviseur civieltechniek rn verkeer • Binnenlandsbestuur.nl

P&O Service Groep voor gemeente Lelystad

• teamleider ontwikkeling • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Zuid-Holland • senior beleidsmedewerker openbaar vervoer • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Zuid-Holland • senior beleidsmedewerker verkeer en vervoer • Binnenlandsbestuur.nl

Public Spirit / Provincie Utrecht • afdelingsmanager inrichting landelijk gebied • pagina 10

Stichting LVO / Sittard • beleidsadviseur vastgoed • Binnenlandsbestuur.nl

Stichting LVO / Sittard • beleidsondersteuner vastgoed • Binnenlandsbestuur.nl

Stichting LVO / Sittard • hoofd vastgoed • Binnenlandsbestuur.nl

Waterschap Hollandse Delta • medewerker voorbereiding en uitvoering • Binnenlandsbestuur.nl

zorg, welzijn en onderwijsGemeente Tiel • inkomensconsulent • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Flevoland • accountmanager jeugdzorgaanbieder • Binnenlandsbestuur.nl

overigeGemeente Bergen • beleidsmedewerker economische zaken/ /toerisme/recreatie • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Breda • teammanager sectie beleid & ontwikkeling • Binnenlandsbestuur.nl

Gemeente Roosendaal • controlmedewerker 1 • Binnenlandsbestuur.nl

Pemtascope • account manager verandermanagement • Binnenlandsbestuur.nl

Provincie Flevoland • accountmanager jeugdzorgaanbieder • Binnenlandsbestuur.nl

Sociale Dienst Bommelerwaard • manager team administratie • Binnenlandsbestuur.nl

Waterschap Hollandse Delta • medewerker voorbereiding en uitvoering • Binnenlandsbestuur.nl

045-046_BIN3233_Vacature 46 05-08-2009 15:28:24