Gildepelgrimage2008 4 Vijfenvijftig jaar

dienstbaar 30Schild voor beste jeugdlid 29

56e jaargang [ nummer 1 • 2009 ]

BARONIE MARKIEZAAT

Estafettestokje 6

2009: het jaar van tradities

De GildetromMagazine van de Noord-Brabantse schuttersgilden

Kerkstraat 20, 3930 Hamont, BelgiëTelefoon: 00 32 - 11 - 44 52 58

Uw gildekleding en toebehoren, perfect op maat

gemaakt in eigen atelier.

Wij zijn gespecialiseerd in sjerpen, hoeden (in vele modellen, kwaliteiten

en kleur) en gildekousen tot ver over de knie (alleen bij ons verkrijgbaar).

Ook kunnen logo’s (patroonsheiligen)ingeborduurd worden!

Alle door ons geklede gilden worden ook door ons onderhouden!

Blinkt uit in vakmanschap

Breestraat 47, St. Anthonis Tel. (0485) 38 33 66 www.edelsmidpeters.nl

2

LEVENSBOMEN GIETIJZERENRAMEN

SIERSMEED-WERKEN

VOORDEURPANELEN

ONDERDELEN HEKWERK

GERSJES GIETIJZEREN RAMEN B.V.Berkdijk 13A, 5271 SR St-Michielsgestel, Bedr.terr. VenkantTel. 073.551.3471, Fax 073.551.6968Open: Ma. t/m Vrij.: 9.00-17.00 u. Za. op afspraak.www.gersjesbv.nl, info@gersjesbv.nl

DOcUMENTATIE OP AANVRAAG

Wij zijn ook leverancier van: Authentieke trapspijlen Gietijzeren muurankers Onderdelen hekwerk

NIEUW IN NEDERLANDSTALEN RAMEN OP MAAT GEMAAKT

Mgr. Völkerstraat 33, 5171 JM Kaatsheuvel NLTel.: (0416) 27 22 54, b.g.g. 27 65 48 - 27 70 72Internationaal Tel.: 0031 (416) 27 22 54

HOOFDREDACTIEPeter van KuijenMorgenroodstraat 10, 5641 HD Eindhoven T (040) 281 50 31E p.van.kuijen@onsneteindhoven.nl

CORRECTORFelix (F.) CrooijmansGravenstraat 14, 5663 GC Geldrop T (040) 285 05 43 E f.m.w.crooijmans@onsbrabantnet.nl

CORRESpOnDEnTEn

Europese Gemeenschap van SchuttersgildenJo (J.C.) van den BiggelaarKerkstraat 13, 5513 AP WintelreT (040) 205 20 08 E jvdb42@xs4all.nl

noordbrabantse FederatieTon (A.H.A.M.) de BrouwerRuiterweg 6, 5674 XB NuenenT (040) 284 22 12 E a.debrouwer01@onsnet.nu

Kwartier van OirschotJan van Gelooven (waarnemend)Bendastraat 55, 5011 TB TilburgT (013) 455 64 17 M 06 55 33 83 74E janvangelooven@planet.nl

peellandFrans (Fr) AldenzeeNieuwe Uitleg 10, 5761 ED BakelT (0492) 34 19 48 E almo-unique@planet.nl

MaaslandBert (B.) van HultenSint Antoniussstraat 81, 5144 AC WaalwijkT (0416) 33 54 63 E menfreya@compaqnet.nl

KempenlandPiet (P.J.M.) van de WielBoekweitstraat 34, 5632 KJ EindhovenT (040) 241 09 78 E ripilimielki@kpnplanet.nl

Land van CuijckHannie Hamers-HeessenWalstraat 47, 5371 AL RavensteinT (0486) 41 15 52 E fam.hamers@planet.nl

Baronie en MarkiezaatRien de Krom (waarnemend)Konijnenberg 3, 4661 AH HalsterenT (0164) 68 55 99 E mfdekrom@home.nl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ADMInISTRATIE En ABOnnEMEnTEnHenk (H.C.M.) van den BroekBeukendreef 39, 5056 CA Berkel-EnschotT 013 52 85 520 E henk.vanden.broek@tele2.nl

BETALInGEnRABOBANK SteenselRekeningnummer: 13.45.08.874Stichting De Gildetrom

Driemaandelijks magazine van de

Noord-Brabantse schuttersgilden uitgave van de

Stichting De Gildetrom ISSN 1380-233x.

Jaargang 56 (2009) nummer 1

Tradities zijn in…

Het jaar 2009 is uitgeroepen tot het Jaar van de Tradities. Tradities gaan niet over het verleden, maar over het heden. Zo hebben de gilden ieder hun eigen tradities. Zij hebben gebruiken die voor hen van waarde zijn en die moeten dan ook gekoesterd en weer doorgegeven worden aan volgende generaties. Een delegatie van de Noord-Brabantse gilden was bij de opening door koningin Beatrix aanwezig. Een uitgebreid verslag hiervan staat verderop in dit nummer. Zo lijken gilde-pelgrimage’s ook traditie te worden. De zevende gildepelgrimage vond in september 2008 plaats en men kijkt alweer uit naar nummer acht. We moeten natuurlijk voorzichtig zijn met iets als ‘traditie’ aan te merken. De ‘gildencultuur’ geeft door hun bijdragen aan de samenleving het leven zin en betekenis. Zullen wij het als gilden dit jaar tot uiting brengen?

Peter van Kuijen

VOORWAARDEn Abonnementsprijzen 2009:

Particulier abonnement € 9,50 (indien een machtiging tot automatische

overschrijving is verleend € 6, 50). Collectief abonnement via gilde € 6,50.

Indien geen machtiging tot automatische overschrijving is verleend, wordt voor de

incasso van het totaalbedrag per gilde van € 3,00 in rekening gebracht.

Buitenlands abonnement: € 12,50. Het abonnement geldt voor een kalenderjaar

en wordt geacht te zijn voortgezet, indien niet vóór 1 november opzegging heeft

plaatsgehad. Nieuwe abonnementen kunnen onmiddelijk ingaan. De redactie houdt

zich het recht voor, teksten naar beste weten en in ieders belang te redigeren.

Advertentietarieven worden op aanvrage medegedeeld.

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en of openbaar gemaakt op

welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Stichting

De Gildetrom.

Vormgeving en layout: Olafs Grafische Vormgeving

Druk: Drukkerij Vos Gemert

Oplage: 3500 stuks

De gilDeTrom

Sluitingsdata inzenden kopij voor 2009 Nr.2/2009 6 aprilNr.3/2009 27 juniNr.4/2009 5 oktoberNr.1/2010 4 januari

3

Na een korte koffiestop kwamen de pel-grims aan in Werl, Duitsland, alwaar in de Mariabasiliek een gezamenlijke viering werd gehouden rondom het Genadebeeld van Maria. Met klokgelui werden de pelgrims uitgenodigd de basiliek binnen te gaan, alwaar de meereizende pastoor Hans van de Schepop uit Soest, naar het altaar werd begeleid door gardiaan Ralf Preker, die ook alle pelgrims welkom heette. Pastoor van de Schepop en gardiaan Preker werden vooraf gegaan door vaandels, trom en bazuinen, die het geheel een gildecachet gaven aan deze en andere vieringen tijdens de pelgrimage. De aanwezigheid van gildebroeders- en zus-ters in gildekledij met hun eigen attributen is voor een buitenstaander het kenmerk van een gildereis, een presentatie die men zeker niet elke dag tegen komt. Voor de deelnemende gildeleden ging het wat verder: je was met vrienden onder elkaar, je was twaalf dagen met een groep op reis, je herkende je in de gildegebruiken zoals de vaandelgroet tijdens de consecratie, de gildemuziek, en je kwam op plaatsen waar je normaal gesproken niet zo makkelijk naar toeging. Het was wel twaalf dagen actief bezig zijn. De reis had als einddoel de Zwarte Madonna in Czestochowa. Ondanks alle afspraken die gemaakt waren, werd de indeling van het programma alsnog, op verzoek van de orga-nisatie, aangepast, met name de begintijd

met wetenswaardigheden over deze beide heiligen vullen. Rond het middaguur was het verzamelen bij de bus. Sommigen moesten zich nog omkleden, maar hierna ging het in processie naar de kapel. In de kapel was rond het altaar alleen plaats voor de in gildekleding gestoken deelnemers,de overigen moesten genoegen nemen met een plaats in de kapel. Na een welkom en toelichting door een van de paters, werd klokslag half één alle aandacht gericht op het schild voor de Zwarte Madonna, dat lang-zaam omhoog ging, waardoor ze zichtbaar

van de viering rondom de Zwarte Madonna. In groepen arriveerden de pelgrimgangers in het Heiligdom. De meeste deelnemers maakten eerst een georganiseerde rondgang. Daar stonden naast de Zwarte Madonna nóg twee personen heel centraal: de Poolse Paus Johannes Paulus II en de Poolse pater en martelaar Maximiliaan Kolbe. Er was van alles over hen te zien; foto’s, schilderijen, gebruikte kleding, stoelen waarop ze hadden gezeten, bedden waarop ze hadden geslapen en auto’s waarin ze zich hadden verplaatst. De Polen kunnen hiermee veel musea

reporTagedoor René van Hal

op woensdag 25 september vertrokken in alle vroegte vanaf verschillende opstapplaatsen in Nederland meer dan tweehonderdvijftig pelgrims in vijf bussen voor een twaalfdaagse gildepelgrimage, met als hoofddoel een bezoek aan de Zwarte madonna in Czestechowa.

4

gildepelgrimage 2008 maakt kennis met gelovige jeugd

Klaar om binnen te gaan in de basiliek van Werl

5

Doar hedde de guld. Massale opmars.

gildepelgrimage 2008 maakt kennis met gelovige jeugd

Pelgrims in gildekledij in de Ridderzaal van het Heiligdom te Czestochowa.

De Zwarte Madonna, met op de voorgrond pastoor Hans van de Schepop,

tussen twee gildebroeders door.

werd onder geluid van trompetgeschal van de paters en broeders. Het was emotioneel en heel indrukwekkend. Hierna volgde een bijzondere viering waarin, ondersteund door orgelklanken, de gregoriaanse gezangen werden gezongen. Deze samenzang maakte wel veel indruk, en de mooie gildekledij viel eigenlijk in het niet bij de pracht en praal van dit Heiligdom. Na de viering was een gezamenlijke maaltijd in het pelgrimshuis.

Hierna had men enkele uurtjes vrij om op eigen gelegenheid de bezienswaardigheden te bekijken. Voor de meeste pelgrimgangers was deze dag toch een van de meest indrukwekkende bezoeken, aan een bede-vaartplaats gebracht. Tijdens deze twaalf dagen werden verschil-lende steden bezocht; Berlijn, Poznan, Warschau, Krakau, Wroklaw en Erfurt. Bijzonder indrukwekkend en voor velen ook

emotioneel was het bezoek aan Auschwitz/Birkenau. Dat maakte deze pelgrimage tot een reis met vele uitersten: pracht en praal versus armoede, drukke en wat rustige dagen, oorlogsherinneringen versus weder-opbouw van wat verwoest was. Wat mij persoonlijk erg is bijgebleven, is de aanwezigheid van veel jonge priesters en nonnen in Polen, maar ook het feit dat jongelui met hun schooltas op de rug een bezoek brachten aan een kerk.De twaalfdaagse pelgrimage werd op zondag 5 oktober afgesloten met een gezamenlijke viering met gilde-eer in de majestueuze Mariadom in Erfurt (het voormalige Oost-Duitsland). Ooit is dit gesticht door Bonifatius. In het oudste gedeelte van de Dom hangt nog een beeld van een bisschop uit Utrecht, waarmee in vroegere tijden een band was ontstaan.

Ieder zal deze pelgrimage op zijn eigen manier ervaren hebben met zijn eigen hoog-tepunten en voor een enkeling misschien ook wel dieptepunten. Een reis met zoveel deelnemers biedt trouwens altijd weer veel stof voor een uitgebreide evaluatie. Er blijven altijd zaken die beter hadden gekund, die tegenvielen of anders hadden moeten worden voorbereid. Je leert elke keer weer ondanks alle ervaringen die je hebt opgebouwd. Men kijkt alweer uit naar de achtste pelgrimage. n

AAnDACHT Om stappen in de richting van de jeugd te zetten besloot het gilde om jeugdleden toe te laten. Tot het gilde kan men als pupil toegelaten worden tot twaalf jaar. Wordt men twaalf dan kan men juniorlid worden. Hoewel de leeftijdsgrens voor de deelname aan de schietactiviteiten op zestien jaar is gesteld vond de overheid het een goede zaak om belangstellende jongeren te interesseren voor het vendelen of het trommen. Deze onderdelen van het gildeleven zijn traditioneel erg in trek bij de jeugd. Jeugd die samen met vader of grootvader naar het gilde kwamen, werden bezig gehouden met het “rapen van de pijlen” totdat het vendel of de trom begon te trekken. Dit betekende wel dat de toekomstige gildebroeders meer nog dan daarvoor aandacht vanuit het gilde moesten krijgen en wat nog belangrijker was, men moest zich er thuis voelen en het gevoel hebben ook serieus genomen te worden.

GEEn GILDEBROEDERHet gilde heeft goede contacten met de heer Louwers, een alom gewaardeerde vendelinstructeur, geen gildebroeder maar wel een “docent” die zowel de gilde-sfeer en de jeugd begrijpt. Hij kan, op een bijzondere manier, zijn enthousiasme overbrengen op de jeugd. Met een kleine groep gaan de junior-vendeliers naar de wekelijkse instruc-tieavonden, daar naar toe gebracht door enthousiaste gildebroeders en ouders. Door vendeldemonstraties bij tal van gelegenheden en succesvolle deelnames aan vendelwed-strijden, werd het vuur sterk aangewakkerd en

kwamen er meer belangstellenden. Het sneeuwbaleffect begon te werken.De nieuwe leden zijn aanvankelijk niet bij het gilde gekomen om te schieten, maar de tijd leert dat langzaam aan ook het schieten met de kruisboog de belangstelling begint te krijgen.

VEnDELACT Het enthousiasme voor het vendelen ging zelfs zo ver dat er vanuit de groep vendeliers stemmen op gingen om een eigen “vendel-act” te ontwikkelen, die buiten de wedstrijden om uitgevoerd wordt. Het gilde genoot van deze initiatieven en het aantal uitvoerende vendeliers groeide. Men voelt zich volledig geaccepteerd. Dat de belangstelling van het gilde voor de jeugd leeft moge blijken uit het grote aantal mensen, dat de vendeliers onder-steunen bij wedstrijden op gildefeesten.

ZWAARD VAn DAMOCLESJohan en Dion zijn er zich wel van bewust dat op een bepaalde leeftijd de belangstelling voor het gilde en het vendelen in het bijzonder, af zal nemen. Studie, uitgaan en een veranderde vriendenkring zijn “zwaarden van Damocles”. Toch is men van mening dat de gildegeest sterker kan zijn als men oog heeft voor de valkuilen. Het is belangrijk dat het gilde bij het samenstellen van een programma zorgt dat er geen “oververhitting” plaats zal vinden, dat men naast de gildeagenda ruimte houdt om dit met andere activiteiten te vullen, maar zeker ook te weinig activiteiten zijn valkuilen. Het vuur moet brandend gehouden worden.

AAnpASSInGDe beide geïnterviewden zijn ook van mening dat de federatieve commissie vendelen ook in moet spelen op de veranderende samenstelling van het corps vendeliers. In toenemende mate treden vrouwen toe als vendelier, maar het reglement houdt geen rekening met, in som-mige gevallen, fysieke beperkingen. “Op vragen om aanpassing van het reglement met het oog op de dames worden niet in voldoende ingegaan” aldus Johan. “Als bij de reglementen geen rekening gehouden wordt met dames, is de kans groot dat zij om fysieke redenen, afhaken en voor de gilden verloren gaan”. Ook bij de prijsuitreiking bij gildefeesten moeten organisatoren rekening houden met de jeugdgroep. Begin bij de jeugd, als de tent nog vol zit, want het doet je goed door de nog aan-wezige gildebroeders gefeliciteerd te worden met een behaald schildje en spreekt zeker meer aan dan een mededeling als “het schildje is nog niet aanwezig maar wordt nagestuurd” .

Het Sint Jorisgilde uit Goirle is een van de gilden binnen de Kring Kwartier van Oirschot die verder kijkt dan vandaag, maar sterk haar blik op de toekomst richt. De overheid van Sint Joris moest constateren, dat ook binnen dit gilde de vergrijzing door werkt en dat, wil men ook in de toekomst voortleven, er een beleid opgezet moet worden om het gilde aantrekkelijk te maken voor de jeugd, als toekomstige gildebroeders.Een mooie reden voor de correspondent om eens een interview te houden met Johan de Brouwer en Dion Hoogendoorn, beiden lid van de overheid en bij het gilde gestart als jeugdlid.

Het estafettestokje wordt doorgegeven

iNTerviewdoor Jan van Gelooven

6

Het stokje wordt doorgeven

iNgeZoNDeN

7

WAy OF LIVEHet gilde Sint Joris heeft als belangrijk uit-gangspunt voor de benadering van de jeugd dat zij als volwaardig lid worden beschouwd. Dat is één van de vereiste die nodig is om zich thuis te voelen. Hoever men daarin gaat moge blijken uit de vorig jaar gehouden indoor-vendelwedstrijd. De organisatie van dit toernooi kwam, in zeer belangrijke mate, vanuit de jeugdgroep. Dat het gildeleven niet alleen bestaat uit vendelen wordt de jeugd ook al meegegeven. Zo wordt men ook uitgenodigd bij uitvaarten en, door de bijna voltallige aanwezigheid van de vendeliers, moge blijken dat men goed begrijpt wat het is om gildebroeders te zijn.Ook jongeren die belangstelling hebben om naast of na het vendelen willen gaan schieten, worden vanuit dezelfde filosofie ingeleid in het gildeleven van het opspannen van de boog tot de tradities rond het koningschieten en dat allemaal met als doel om het gildbroeder-schap tot een “way of life” te maken.

DERDE LEEFTIjDHet op jonge leeftijd betrekken van jeugd bij het gilde is belangrijk voor het voortbestaan van het gilde. De leeftijdsopbouw van het gilde Sint Joris Goirle, is dusdanig dat er een relatief sterke groep jongeren is, zelfs in verschillende leeftijdsklassen, waardoor het gevaar iets verminderd wordt dat een hele groep ineens het gilde gaat verlaten, wat niet wil zeggen dat het vertrek van een deelgroep geen invloed zal hebben op de overige jeugdleden.De, wat men in België “derde leeftijd” noemt is sterk vertegenwoordigd, dit in tegenstelling tot de gildebroeders in de middelbare leeftijd. “Daar zou wel eens een knelpunt kunnen komen te liggen” aldus Johan de Brouwer. Tussen de “oudere gildebroeders” met hun ervaring en kennis van het gilde en de jongeren met hun jeugdig enthousiasme en wil om de gilde-idealen ook in deze tijd een plaats te geven zit een “middenkader” dat het estafettestokje over moet dragen om zo een geschiedenis vanaf 1569 voort te zetten. Een mooie maar zware taak die alleen maar kan slagen als er sprake is van een goedlopend team. n

St. Antonius-Abt Gilde BlitterswijckVrije Gildedag

Zondag 18 juli 2010

Zijn gildedagen publiekstrekkers?Iedereen weet waarom gildefeesten met zonnig weer meer geld opbrengen dan gildedagen met regen. De baropbrengst is immers groter met mooi weer, het publiek blijft langer en heeft ook meer dorst. Jammer genoeg waren de vier laatste zomers erg wisselvallig en zijn de opbrengsten mager, soms te mager. Aan het weer kunnen we niks veranderen maar ik denk dat we er voor kunnen zorgen dat het publiek langer blijft. Hoe dan? Heel eenvoudig, door het publiek meer te bieden. Ja, ik weet dat er genoeg te zien is. Maar zeg nou eens eerlijk, kijkt u graag naar een documentaire waar u niks van snapt? Nee toch! Dit is ook het geval met het publiek op gilde-dagen. De meeste mensen weten vaak niet waar het om gaat, met wat meer uitleg kunnen we de mensen langer boeien.

Waarom leggen we voor de massale opmars niet uit hoe deze ontstaan is? Leg eens uit wat het vendelgebed betekent. Je zou zelfs kunnen vertellen wat de diverse zwaaien betekenen en dit tegelijk door een vendelier laten demonstreren. Vertel over de rol van de tamboer of over de marsen die hij speelt. Ook bij de wedstrijden kun je uitleg geven en de kijkers interesseren. Vertel – voor de wedstrijd – bijvoorbeeld over de natuurkundige wetten die gepaard gaan met het handboogschieten, leg eens uit wat het mechanisme van de kruisboog is, vertel waarom er kogelvangers moeten zijn, enzovoort. Ook de tentoonstellingen kunnen meer uitleg gebruiken, dat er bijvoorbeeld koningszilver hangt zegt het publiek weinig tot niks. Schakel een enthousiaste verteller van uw gilde in of maak gebruik van flyers. Leg bijvoorbeeld uit wat het koningschieten is en wat de rol van de koning is. Zo ook met het vaandel en de taak van de vaandrig. Enzovoort.

Ik weet dat er een draaiboek is voor gildedagen. Dat is heel goed, een draaiboek geeft houvast. Maar het heeft als nadeel dat we de eigen creativiteit dreigen te vergeten. Ik hoop dat de mensen die verantwoordelijk zijn voor het draaiboek suggesties gaan geven aan een eigen invulling of presentatie van de informatie aan het publiek.

Joke van Gils, Loon op Zand

gilDekleiNTjeS

Van de jeu de Boules commissie Kring MaaslandBeste gildebroeders en gildezusters,hiermede wil de Jeu de Boules commissie van Kring Maasland onder uw aandacht brengen, dat zij al weer voor de vijfde keer het jaarlijkse Jeu de Boules toernooi gaat organiseren op zaterdag 20 juni 2009. Het wordt gehouden op het gildeterrein van het Sint Willibrordus Gilde te Esch. Aanvang 14.00 uur. De kosten bedragen zes euro per triplet van drie personen. Deelname is in gildetenue. Aanmelden en /of inlichtingen bij Joris Schellekens, tel. 0411- 677025 of per mail: schellekens@kpnplanet.nl

kringkroontje voor jan maas Tijdens de teerdag, 23 september 2008, bij Gilde Sint Ambrosius Lage-Mierde is Jan Maas (80) onderscheiden met het kringkroontje van

“het Kwartier van Oirschot”. Dit werd uitgereikt door de voorzitter van de kring, Jan van Riel bijgestaan door Eduard van Puijenbroek. Jan is zevenenvijftig jaar gildebroeder, en na een paar jaar zat hij al in het bestuur, waarvan hij veertig jaar een dubbele functie had als penningmeester en secretaris. Daarna was hij vijftien jaar hoofdman tot begin 2008. Als het bestuur of leden iets over vroeger willen weten, dan gaan ze naar Jan! Hij weet als geen ander de jaartallen te herinneren van wanneer er iets plaats vond of gebeurd is. n

Omdat de hoofdman van het gilde Sint Dionysius uit Tilburg, zich tot koning schoot, moest op 5 januari 2009 tijdens de jaarvergadering een nieuwe hoofdman gekozen worden. Hier werd met algemene stemmen Cees Swaans tot hoofdman gekozen. Cees trad in 2003 toe tot het gilde en is dus een relatieve nieuwkomer. In de afgelopen vijf jaren heeft Cees laten zien dat hij de gildegeest van Sint Dionysius goed aanvoelt. Op bestuurlijk gebied heeft de nieuwe hoofdman zijn sporen verdiend. Hij werd in de algemene vergadering als zodanig geïnstalleerd door regerend deken en tevens waarnemend hoofdman, Jan van Erve. In zijn acceptatie toespraak zei hoofdman Cees dat hij, samen met het hele gilde zich in wil zetten om het gilde – met in achtneming van de

traditionele waarden - een plaats te geven, ook in deze tijd. Omdat regerend deken Jan van Erve zich niet meer herkiesbaar stelde, moest ook een nieuwe regerend deken gekozen worden. Winfried Minnaert werd unaniem als zijn opvolger gekozen. In het verleden heeft Winfried deze functie ook al bekleedt en was ook een van de stuwende krachten van de organisatie van het gildecongres in 2003. n

Vier gildebroeders van Sint Joris Hilvarenbeek waren in oktober 2008 samen honderd jaar lid van het gilde. Het waren Ad Otten, Guus Zeebregts, Jan Hoogveld en Harrie de Brouwer. Een opmerkelijk jubileum voor deze gildebroeders, die elk op hun eigen wijze in deze vijfentwintig jaren veel voor Sint Joris hebben betekend. n

kriNgNieUwS Kwartier van Oirschot

Bestuurswisseling bij Sint Dionysius

Honderd jaar lid van het gilde

8

janske antonis koningAls eerste vrouw van Gilde Sint Ambosius Lage-Mierde en zelfs van de kring “Het Kwartier van Oirschot schoot Janske Antonis zich tot koning. Op de teerdag 23 september 2008 vond ook het driejaarlijks koning-schieten plaats, waaraan twaalf schutters deelnamen. Men schiet er met de kruisboog op een doel van achtentwintig meter. Het aantal te schieten pijlen is twaalf, en het maximaal aantal te behalen punten is zestig. Na de verschieting staan tenslotte twee schutters gelijk met achtenvijftig punten, te weten Janske Antonis en Dirk Boerenkamp. Er moet dus gekampt worden, maar na drie schoten is Janske koning omdat Dirk er

één miste. Janske schoot de gilde-broeders naar huis! De sensatie was compleet. Later op de dag werd de nieuwe koning thuis in optocht afgehaald en geïnstal-leerd als koning. nJan Maas gedecoreerd

met het kringkroontje.

Janske is koning!

Cees Swaans, nieuwe hoofdman.

De vier jubilarissen, samen honderd jaar.

kriNgNieUwS Kwartier van Oirschot

Sint joris Hilvarenbeek opent nieuw schuttersdoelGilde Sint Joris Hilvarenbeek opende zondag 26 oktober 2008 haar nieuwe gildehuis en schietbaan. Ook toonde het in een mooie tentoon-stelling haar collectie waardevolle voorwerpen, waarbij ook de pas geres-taureerde oude vaandels. Na bijna twintig jaar thuis te zijn geweest bij de Zwaan aan de Vrijthof in Hilvarenbeek, moest het gilde deze gelegenheid wegens nieuwbouwplannen verlaten. Het moest op zoek naar een nieuw onderkomen. Het moest bij voorkeur in het centrum van het dorp zijn. Na enig zoekwerk, passen en meten kwam De Gouden Carolus als mogelijk locatie in aanmerking. De knoop was al snel doorgehakt, vooral omdat de eigenaar en uitbater bereid waren samen met het gilde flink te investeren in een nieuwe schietgelegenheid. Afgelopen zomer werd achter de zaal van De Gouden Carolus een nieuwe doel voor het schieten met de kruisboog gebouwd. ‘D’n doel’ is uitgerust met moderne communicatiemiddelen en voldoet aan de hoge veiligheidseisen die gesteld worden. Sint Joris is opgericht in de vijftiende eeuw en beschikt over een rijke collectie zilver. Het koningszilver behoort tot de meest waardevolle van Brabant. Op de tentoonstelling waren de koningsschilden, voorzien van een verhelderende toelichting. Ook het overige zilver werd tentoon-gesteld, zoals het schild dat Sint Joris kreeg van koningin Wilhelmina en het schild dat cadeau gedaan werd toen het corps diplomatique in Hilvarenbeek op bezoek was. Het gilde liet voorts oude en nieuwe sikkels en ketens zien die gedragen worden door het bestuur. Bijzonder

9

koning in oostebeers

Op kermismaandag 2008 was het voor gilde Sint Joris uit Oostelbeers weer zover, er moest weer een nieuwe koning geschoten worden. Ieder vijf jaar met de kermis van Oostelbeers wordt er gestreden om het koningschap. Dit gebeurt op het gildeterrein bij de oude toren. Het was die dag prachtig weer en er is een waardige strijd gestreden om het koningschap. Zeven gildebroeders, waaronder de oud-koning Jan de Koning, wilde het koningschap aanvaarden. Na 205 schoten kwam Wim van de Loo als nieuwe koning

uit de strijd. Wim is jaren actief als schutter en hij is ook lang tamboer geweest. Daarmee stopte Wim om samen met een aantal andere gildebroeders een bazuingroep op te richten. Tot op de dag van van het koningschieten was Wim nog steeds bazuinblazer. Hij was eveneens lid van de overheid als tweede deken. n

oudgedienden in zonnetje gezet De jaarvergadering van het Sint Jorisgilde Oostelbeers op 6 oktober 2008 had een gezellig en feestelijk karakter. Geen wonder, want een drietal kroonjuwelen, personen die zestig jaar lid waren, werden gehuldigd. Dat waren achtereenvolgens:Piet Deenen. In 1946 maakte Piet zich al verdienstelijk voor het gilde, toen hij begon als invaller bij het standaardrijden. Daarbij is het niet gebleven. Zo’n twintig jaar is hij dat gebleven en daarbij was hij ook nog verplicht bestuurslid. Ondanks zijn vrij hoge leeftijd (85), is hij nog steeds een zeer betrokken en actief gildelid.Harrie Deenen (83), is vanaf het begin van zijn lidmaatschap een zeer gewaardeerde en actieve gildebroeder. Hij is steeds zeer betrokken bij alle zaken die het gilde aangaan, en altijd bereid zijn diensten te verlenen. Cees van Vechel (82) jaar, is ongeveer twintig jaar bestuurslid geweest.

Verder is Cees al meer dan dertig jaar een verwoed schutter. Een stuk weiland bij zijn kippenkooi is lange tijd in gebruik geweest als schietterrein. Het gilde ligt hem nog steeds na aan het hart, en hij heeft een warme belangstelling voor alle gilde zaken. n

waren de negentiende eeuwse bierpullen, maar ook de hellebaarden, kruisbogen, trommels, oude akten, ouderlingenstokken, wandkleden, oude foto’s, vergaderattributen, maakten een bezoek aan de tentoonstel-ling zeker waard. Het stof van de oude vaandels en standaarden die Sint Joris heeft laten restaureren, waren voor een groot deel vergaan. Maar de Trappistinnen in Berkel-Enschot en de restaurateurs van het Textielmuseum in Tilburg wisten er wel raad mee. Financieel sprongen de Van Spreeuwelstichting en het Prins Bernhard Cultuurfonds bij. n

De opening van het gildelokaal

Wim van de Loo koning

De jubilarissen in Oostelbeers.

Het Tilburgse Sint Jorisgilde viert in het jubileumjaar “Tilburg 200 “ haar 525-jarig bestaan. De opening van dit feestjaar vond op 12 januari 2009

Sint joris oostebeers verenigt oud en jongEen aantal leden van het Sint Jorisgilde uit Oostelbeers bereikten een respectvolle mijlpaal als lid. Ook zij werden in het zonnetje gezet, zij lopen ook al een behoorlijk aantal jaren achter de slaande trom en vliegende vaandels, en bewijzen hiermee dat hun lidmaatschap meer dan waard is. In volgorde van het aantal jaren lidmaatschap: Adriaan Verhagen, vijftig jaar lid; Jan van Vechel, veertig jaar lid; Wim Aarts, Pierre Kolsters, Hans van Spreeuwel en Paul Leermakers, allen vijfentwintig jaar lid.Naast het jubileum van het groot aantal oudgedienden vond voor het gilde nog een bijzondere gebeurtenis plaats: er konden zes nieuwe leden met een gemiddelde leeftijd van achtentwintig worden gekroond. De ‘Ouw Guld’uit 1600 verzekerde zich met deze verjongingskuur weer van haar toekomst.De nieuwe leden zijn: Sebastiaan Struis, Corné Kemps,Mark Rooijakkers, Marco Pasmans, Marc van Loon en Marcel de Laat. Dat is toch bijzonder, omdat er bij veel gilden in Brabant juist sprake is van vergrijzing, en er bijna geen nieuwe leden meer bijkomen. Ondanks de kleine gemeenschap die Oostelbeers toch kenmerkt, heeft het Sint Jorisgilde met een ledenaantal van negenenzestig voorlopig veel minder problemen met die vergrijzing. Wel heeft het Sint Jorisgilde op korte termijn dringend behoefte aan een nieuw onderkomen. Al vele jaren is dit een onderwerp van gesprek met de gemeente Oirschot. En ondanks de vele gedane toezeggingen en prioriteiten die tijdens de gespreksavonden over de leefbaarheid van de kleine kernen gesteld zijn, heeft dit helaas nog niet tot concrete resultaten geleid. n

10

Start jubeljaar Sint jorisgilde Tilburg

kriNgNieUwS Kwartier van Oirschot

plaats. Toen werd de traditionele “verloren maandag “gevierd. De gilde-broeders en – zusters kwamen op die dag voor de eerste keer in 2009 bijeen in het gildehuis aan de Oisterwijksebaan.Na het eten van warm worstenbrood werden de eerste feestelingen van 2009 in het zonnetje gezet. Twee gildebroeders, Toon Voskens en Wim Priems waren op die dag beiden veertig jaar lid. Wim is naast oudraad ook vaandrig en Toon is al meer dan twintig jaar de standaardrijder. Hoofdman Frans Claassen dankte de jubilarissen voor hun inzet en trouw. Hij overhandigde hen een zilveren speld met daarop de beeltenis van patroonheilige Sint Joris. Het bestuur van de kring “Het Kwartier van Oirschot.” was ook aanwezig. De voorzitter Jan van Riel speldde de fees-telingen een zilveren kringonderscheiding op. Op 28 juni 2009 wordt het hoogtepunt van het jubeljaar gevierd. Dan wordt in Tilburg de kringdag gehouden. Er zullen ongeveer vijftig gilden op deze dag aanwezig zijn. Zij nemen deel aan een kleurrijke optocht door het centrum van Tilburg. Daarna zullen zij op het gildeterrein in Moerenburg een eerlijke onder-linge competitie aangaan met trommen, vendelzwaaien, bazuinblazen, standaardrijden, gildedansen en schieten met kruisboog, voetboog, handboog en geweer. n

gildeweekend 2008 in vessem afgeslotenSint Lambertusgilde Vessem organiseert een Gildeweekend, steunt Villa Pardoes en de Vessemse Kerk. Traditioneel organiseert het Vessemse Sint Lambertusgilde elke tien jaar een gildefeest waaraan een goed doel gekoppeld wordt. In het verleden zijn onder andere bedragen overgemaakt aan de MS-stichting en de Nierstichting. Van 20 t/m 22 juni 2008 organiseerde het gilde een groots Gildeweekend met als doel een deel van de opbrengst ter beschikking te stellen aan Villa Pardoes. Villa Pardoes is een vakantiecomplex bij de Efteling waarin gezinnen met een kind met een levensbedreigende ziekte kunnen genieten van een onbezorgde vakantieweek. Op vrijdag 28 november 2008 werd dit gildeweekend afgesloten met de overhandiging van een deel van de opbrengst aan Villa Pardoes en aan de Vessemse kerk. Tijdens een goedbezochte vrijwilligersavond overhandigde Hoofdman Frans Mijs aan Jan Ramakers, lid van het kerkbestuur, een cheque van 1000 Euro. Jan Ramakers dankte het gilde en hoopte, met dit bedrag als aanvulling op de toegezegde provinciale subsidie, de herstelklus van de historische schilderingen af te kunnen ronden. Daarna nam de heer Jan Ligtelijn, vrij-williger van Villa Pardoes, een cheque van 10.000 euro in ontvangst van

de hoofdman. De heer Ligtelijn sprak namens de Villa zijn dank en grote waardering uit voor het aansprekende bedrag op de cheque maar eveneens voor de betrokkenheid van het gilde bij maatschap-pelijke doelen. nOverhandiging van de cheque aan Villa Pardoes

De jubilarissen met hun echtgenotes, geflankeerd door de voor zitter van

kring Kwartier van Oirschot, Jan van Riel en hoofdman Frans Claassen.

11

Sint Sebastiaan kiest Toon van der aa als hoofdman De ledenvergadering van gilde Sint Sebastiaan Oirschot van 11 november 2008 had een bijzonder agendapunt, namelijk het kiezen van een nieuwe hoofdman. De eerste keer dat dit gebeurde was in 1991, toen Toon van Overdijk als hoofdman werd gekozen. Na het terugtreden van Toon, januari 2008, werd het gilde geleid door waarnemend hoofdman Wim van den Biggelaar. Terwijl Wim zorgde voor het kundig, maar tijdelijk invullen van de hoofdmanspost, is gezocht naar een vaste kandidaat voor deze functie. Koning Toon van der Aa (62) toonde interesse voor de hoofdmanpositie en stelde zich officieel kandidaat, nadat hij tijdens het koningschieten in september 2008, zijn titel verloor aan Jos Smetsers. Hiermee kwam voor Toon de tijd vrij om de functie van hoofdman met verve in te kunnen vullen. Toon van der Aa is vijfendertig jaar lid en heeft zich die periode een bijzonder actieve en betrokken gildebroeder getoond. Zo schoot hij zich tweemaal koning, had diverse functies in het bestuur(de Overheid) vervuld, was organisatorisch betrokken bij menig gildeactiviteit, onder-hield veel contacten met andere gilden en is de laatste jaren erg actief als ‘gildefotograaf’ en als webmaster van de website van het gilde(www.sebastiaansgilde.nl). De ledenvergadering heeft Toon van der Aa dan ook unaniem en met veel enthousiasme gekozen als nieuwe hoofdman. n

gildezusters bij Sint Catharinagilde tot Blortem en gestel 23 November 2008 was een heugelijke en zéér bijzondere dag voor het Sint Catharinagilde tot Blortem en Gestel. Op die dag werden voor het eerst in het 452-jarig bestaan van het gilde vrouwen toegelaten. De toegelaten dames hebben dezelfde rechten en plichten als de gilde-broeders, en ze zijn dus volwaardig lid. Tijdens de mis memoreerde de pastoor de betekenis van het gelijk en belang van mannen en vrouwen binnen onze huidige gemeenschap. Hierna begaf het gezelschap zich naar het gildehuis “de Ketting” waar de koffie en vlaai er in gingen als de spreekwoordelijke koek. Toen iedereen voorzien was, was het grote

moment daar: de installatie van de dames. In aanwezigheid van alle gildebroeders en genodigden, las regerend deken Leo van Heertum de ordinantie voor het aangaan van het lidmaatschap voor. Hierna vroeg hij de dames Jose Jansen en Carla van Heertum naar voren te komen. Met de rechterhand aan het hoofdvaandel en de linkerhand gelegd op de statuten, zworen beide dames onder tromgeroffel trouw aan Sint Catharina en het gilde en beloofde zich een goed en waardig gilde-zuster te tonen in de toekomst. Na deze gebeurtenis riep de regerend deken de dekenschatbewaarder naar voren om de gebruikelijke vijf-entwintig stuivers ( in de tegenwoordige tijd eurostuivers) inkomgeld in ontvangst te nemen. De dames hadden de stuivers op een ludieke wijze verpakt, zodat hij wel werk moest doen om ze te bemachtigen. Hierna volgden felicitaties en een toast. Gildebroeder en zilversmid Leo van der Sangen had voor beide dames een verrassing, een bijzonder mooie zilveren draagspeld met de beeltenis van Sint Catharina. Bij alle gelegenheden zullen de dames deze speld dan ook met trots dragen. Het gilde Sint Catharine tot Blortem en Gestel kan de toekomst met gezond vertrouwen tegemoet zien. n

kriNgNieUwS Kwartier van Oirschot

Toon van der Aa, hoofdman

kriNgNieUwS Kempenland

De nieuwe gildezusters

34e Zilveren Brabantkruis ‘08Ook in 2008 werd er weer geschoten om het Zilveren Brabantkruis bij het Sint Jorisgilde Gestel en Blaarthem in Eindhoven, achter de Genneper watermolen en het MEC. Al vroeg in de morgen zat het schutterslokaal vol met schutters. Het was mooi najaarsweer, dus daar kon het niet aan liggen om zoveel mogelijk treffers te halen. De dag verliep goed zonder dat er stukken aan het materiaal of bogen kwamen, zo ook de tweede en derde zondag. Op de laatste zondag waren bij de senioren vier schutters met zestig treffers. Bij het kampen vielen in de eerste ronde al twee schutters af. Na drie schoten was de winnaar van het Zilveren Brabantkruis bekend: Paul Hoeks van het Sint Ceciliagilde, Veldhoven. Bij de veteranen hoefde niet gekampt te worden Tinus Vorstenbosch van het Sint Jansgilde, Oerle was hier de winnaar. Nadat de zilverprijzen en de vleesprijzen waren uit gereikt konden we terug zien op een geslaagde vierdaagse wedstrijd. Wil jij het dit jaar ook eens proberen noteer dan de datums 25 oktober; 1, 8 en 15 november 2009 in je agenda, en wie weet zien we elkaar dan. n

rené Das ontvangt gouden kringonderscheidingTijdens de jaarlijkse teeravond van het Sint Martinusgilde Luyksgestel ontving René Das de gouden kringonderscheiding van kring Kempenland. Voor deze gelegenheid waren kringvoorzitter Jan Schrürs en districtsraadsheer Theo Schoenmakers naar Luyksgestel gekomen. In 1968 werd René aangeboond als gildebroeder op aandringen van de toenmalig hopman Jan Bax. René was en is nog steeds een verdienstelijke schutter, zeker in de beginjaren samen met zijn broers. Als buschauffeur kon het gilde altijd een beroep doen op René bij de gildedagen en uitstapjes om ‘goedkoop’ een bus te kunnen huren met René als chauffeur. In die veertig jaar is René vier keer koning geweest (1970, 1978, 2000 en 2002). De wens van René is, om eens Europees koning te worden, maar ja, dan zal hij eerst weer koning moeten worden. Ook op het organisatorische vlak was René duidelijk aanwezig. Bij de organisatie van de twee kringgildedagen in Luyksgestel, het eetfestijn of het vergaren van sponsorgelden en materialen voor de verbouwing van het gildehuis en het schietterrein. Momenteel is René samen met zijn vrouw

Stien de uitbater van het gildehuis en kantine op het schietterrein. Na deze feestelijke gebeurtenis kon tijdens de teeravond Maria Gehoel worden geïnstalleerd als gildezuster. Jeroen Waale, bazuinblazer van het gilde, werd geïnstalleerd als gildebroeder wegens het bereiken van de achttienjarige leeftijd. De avond werd voortgezet met een gezellige feestavond en de vol-gende dag moest men weer op tijd aanwezig zijn voor de jaarlijkse gildemis in de Sint Martinuskerk, welke werd voorgegaan door gildekapelaan Penne en de onlangs geïnstalleerde diaken Stefan Schevers. Na afloop werd de eed van trouw afgelegd en een vendelhulde gegeven op het kerkplein. n

12

Ties ronken veertig jaar gildebroeder Ties werd op negentienjarige leeftijd gildebroeder bij het Sint Antonius Abt te Mierlo-Hout. Hij ging al snel hierna vendelen en is dat blijven doen. Ook het schieten met geweer was een van zijn favoriete bezighe-den binnen het gilde. Hij had zeventien jaar zitting in het bestuur van Gilde Sint Antonius Abt. In 1992 is Ties, nadat hij al geruime tijd in Mierlo woonde, bij het gilde Sint Sebastiaangilde Mierlo gekomen. Van vendelier naar dragen van het hoofdvaandel was misschien wel een logische stap. En sinds 5 november 1993 is Ties Ronken dan ook vaandeldrager van het gilde. Hij is schietmeester geweer en zit tevens in het bestuur als tweede deken. Bij kring Kempenland maakt Ties deel uit van de schietcommis-sie kring Noord. Van de regerend deken, Peter Berkers kreeg hij een jubileumschild opgespeld. En van de kringvoorzitter van de Bond van Schuttersgilden kring Kempenland, Jan Schrürs ontving Ties de zilveren kringonderscheiding voor zijn veertig jaar gildebroederschap, welke door de raadsheer district Noord, de heer Dré Bemelmans werd opgespeld. n

kriNgNieUwS Kempenland

Ties Donkers krijgt een decoratie opgespeld.

René Das krijgt de gouden jubileumspeld opgespeld.

13

opening gildegebouw in Schaft.Op 18 oktober 2008 vond de opening plaats van het nieuwe gildegebouw van Sint Petrus Banden te Schaft (gemeente Valkenswaard). Het is het eerste, zelf ontworpen gebouw in het 230-jarig bestaan van het gilde. Het vorige, houten gebouw, was een oud gekocht kippenhok dat was omgebouwd tot schuilhut voor de schutters en, die bij gelegenheid, dienst deed als kantine. De nieuwbouw is een knus, degelijk en effectief gebouw, een gebouw om trots op te zijn. In zijn openingswoord kwalifi-ceerde de regerend deken het als resultaat van samenwerking. Samenwerking van de eigen gildebroeders en gildezusters onderling, met hulp van gildebroeders van naburige gilden. Samenwerking naar eigen kunnen, eigen vermogen en eigen con-necties. Iedereen heeft op zijn of haar manier de bijdrage geleverd die verwacht werd. Daarom konden we bouwen zonder hulp van

bank of gemeente. De regerend deken wilde het gebouw echter niet zien als een eindresultaat, maar als een begin. Het moet een plaats zijn voor een levendige vereniging met veel mogelijkheden tot behoud van cultuur, maar ook van ontspan-ning. Zo willen wij een klein radertje zijn in het grote gildewezen, maar ook in de kleine gemeen-schap van Schaft. Hierna volgde de plechtige inzegening van het gebouw en de aanbieding van een prachtige plaquette van de patroonheilige, door de leden. De afsluiting van de opening hield behalve de dankzegging aan iedereen die zijn/haar steentje bijdroeg aan de bouw nog een verrassing in voor bouwheer, keizer, kantinebe-heerder en schuttersleider. Voor alle tijd en zorg aan het gilde besteed, werden Wim van Weert en echtgenote Tini benoemd tot ereleden van het gilde. Hierna vond een receptie plaats, waar diverse sprekers hun felicitaties konden uitten. n

kring onderscheiding voor wim van weertDe opening van het nieuwe gildegebouw kreeg op 9 november 2008 tijdens de grote openingswedstrijd voor Wim van Weert nog een vervolg. R. van Hooff reikte hem, als afgevaardigde van het kringbestuur van kring Kempenland, het zilveren schild van verdienste uit voor zijn jarenlange inzet voor het gilde. n

kriNgNieUwS Kempenland

peter van de ven koning BorkelOp zondagmorgen 28 september 2008 kwamen alle gildebroeders en zusters van het Sint Sebastiaangilde Borkel bijeen op het tot een feestterrein omgetoverde schietterrein. Hier werden zij onthaald met beschuitenbollen en donker bier. Daarna trok het gehele gezelschap met slaande trom, bazuingeschal en vliegend vaandel naar de Woeste Hoeve voor een koffietafel, om hierna weer terug te gaan naar het feestterrein voor het koningschieten. Een spandoek met foto’s van de jeugdvendeliers, tamboers en bazuinblazers, deed dienst als decor voor het grote podium. De prachtige koningsvogel was al tijdens de

mis op 6 september 2008 gewijd, toen het gilde het zomerfeest vierde. Het gilde trok drie maal rond de boom en daarna langs de koningsbomen. Deze beukenbomen zijn geplant ter gedachtenis aan de koningen vanaf de heroprichting in 1975. Koning Frits van Asten en zijn vrouw José werden ontdaan van de koningsmantel en de vogel werd geplaatst. Na het loten van de vijf kandidaten, werden de ope-ningsschoten gelost door de pastor, de burgemeester, de kringvoorzitter en andere genodigden. Bij het 122e schot viel de vogel naar beneden. Peter van de Ven en zijn vriendin Marjan werden hiermee het nieuwe koningspaar. De kinderen kregen, na de eerste felici-taties, een snoepzak. Peter is tamboer en leidt ook de jeugdleden op. >>>

Het nieuwe onderkomen in Schaft.

Eremetaal voor erelid Wim van Weert.

Het koningspaar van Borkel.

Sint jorisgilde asten kreeg veel bekijks in Brussel Op woensdag 10 december 2008 bracht het Sint Jorisgilde Asten, in vol ornaat een bezoek aan Brussel. Dit op uitnodiging van Europarlementariër en Astenaar Toine Manders. Velen uit de regio maakten al eerder gebruik van zijn uitnodiging. Het gilde werd ontvangen door een medewerkster van Toine. Zij was het ook die het gilde toesprak, het begeleidde naar het restaurant, het rondleidde en tot slot, het gilde in de grote vergaderzaal inwijdde in de democratie van Europa. Er werd een groepsfoto gemaakt voor de zevenentwintig vlaggen van de lidstaten van de Europese Unie, en uiteraard was Toine Manders hierbij aanwezig. Hij maakte in heldere woorden duidelijk, waar hij zich in het parlement mee bezig hield. Hierna bracht het gilde voor het parlementsgebouw een vendelgroet voor Toine en trok het vervolgens, onder politiebegeleiding, naar de Grote Markt. Na nog één vendelgroet voor de stad Brussel, op het Angoraplein, werd bij de beste friettent van Brussel(!) afscheid genomen van gastheer. Het was een dag waarop het europagevoel op een goede manier is gevoed.(Het Sint Jorisgilde heeft sinds december 2008 een website: www.sintjorisgilde-asten.nl) n

Het koningspaar werd, op het podium, samen met de jeugdvendeliers en tamboers gefeliciteerd voor hun prestaties tijdens de gildedag van kring Kempenland en het federatie toernooi in Hulsel. Jan Schrürs reikte aan Karen Tegenbosch een schild uit voor de tweede prijs ven-delen in de klasse t/m 16 jaar, behaald tijdens de kringdag. Na de hand-wassing kreeg de nieuwe koning de koningsmantel en koningsvogel omgehangen. Oud-koningin José plaatste het kroontje bij koningin Marjan. Daarna mocht de koning en koningin over het vaandel naar beneden komen om op het podium plaats te nemen waar door de vaandrig de eed van trouw afgelegd. n

14

kriNgNieUwS Kempenland

Steensel gaat Haone schietenCharles Hermans schoot zich in 2007 koning van het gilde Sint Lucia, Steensel. Hij vroeg zijn vrouw Miriam koningin te willen zijn. Miriam is inmiddels lid van het gilde en iedereen die haar kent weet dat je van haar wat kunt verwachten. Zo zag ze tijdens de laatste teerdag dat een gildebroeder zijn zoon van zestien jaar aan het uitleggen was hoe die het best kon schieten. Om nieuwe leden aan te trekken bedacht ze het volgende. Elke gildebroeder nodigt iemand uit het dorp uit, die jonger is dan hijzelf, om hem kennis te laten maken met de gildetradities en met hem te schieten naar de gipsen vogel. Er wordt dan met koppels op de vogel geschoten. De uiteindelijke winnaar is de introducé van de gildebroeder. Hij mag het schild, wat door koningin Miriam is geschonken, een jaar in zijn bezit hebben. We verwachten wel van de winnaar dat hij minstens één keer deel neemt aan een activiteit, waarbij het gilde in optocht de straat op gaat. Haar plan werd door haar toegelicht in de overheidsvergadering en tijdens de jaarvergadering in december. Op zondag 14 december 2008 bood ze tijdens het feest van onze patrones -de Heilige Lucia- het door haar ontworpen schild aan. Het is een prachtig schild met bovenaan een gouden haan uit haar familiebezit. Bovendien bood ze twee bierpullen aan; een grote en een wat kleinere. Daaruit kunnen de winnaars het door Miriam aangeboden bier drinken. Op 17 mei 2009 zal voor de eerste keer om het schild geschoten worden. We hopen dat veel gildebroeders er in slagen een introducé mee te brengen, om op die manier recht te doen aan de grootse inspanningen die Miriam zich getroost heeft. n

jaarlijkse Hoofdliedendag11 Oktober 2008 was de eer te beurt aan het Sint Antoniusgilde uit Deurne de jaarlijkse Hoofdliedendag van de Noord-Brabantse Federatie van Schuttersgilden te verzorgen. Al vroeg in de morgen waren het gilde, koorleden en genodigden op weg naar Den Bosch. Nadat men zich verzameld had bij de Sint Jan, trok de bonte stoet van de hele federatie de kathedraal binnen. De eucharistieviering met gilde-eer werd voorgegaan door bisschop Hurkmans geassisteerd door pastoor Paul Janssen uit Deurne en de kringpastor Jan van Berkel. De zang werd verzorgd door het koor van de vier Deurnese gilden, versterkt met koorleden uit Helenaveen en Zeilberg. Daarna werd de gebruikelijke eed van trouw aan de bisschop gebracht. Op het provinciehuis stonden de koffie, thee, broodjes en echte Bossche bollen klaar, waarna het gilde weer naar Deurne terug ging met achterlating van een afvaardiging van het bestuur. De coördinator van de Deurnese gilden en de heer en mevrouw Wijnands, waarvan de heer Tony later in de middag een muzikaal intermezzo verzorgde, bleven ook achter. Dit optreden werd zeer gewaardeerd door de aanwezigen. Het gilde uit Deurne kan met gepaste trots terugkijken op de door hun georganiseerde hoofdlie-dendag van 2008. n

Vlnr.: koning Charles Hermans, koningin Miriam Hermans

en hoofdman Roeland van Hooff.

kriNgNieUwS Peelland

Voor de vlaggen van Europa.

Het 124ste schot was het bevrijdende. Daarmee werd Eugène Barten op kermismaandag 25 augustus 2008 de nieuwe koning van het Onze Lieve Vrouwe Gilde te Aarle-Rixtel. Drie jaar lang is hij de eerste onder zijns gelijken binnen het blauwe broederschap. Eugène is ruim dertig jaar lid van het gilde en komt uit een echte gildefamilie. Zijn vader, broers en diverse ooms waren in het verleden allemaal lid van de Blauwe Schut. Op een zeer druk “Jan van Doorenpaviljoen” werd een enerverende strijd gestreden tussen de negen kandidaten die allen gebrand waren op het koning-schap waaronder de afgaande koning, Henk van de Ven en oudkoning Hans van den Heuvel. De nieuwe koning heeft zich voorgenomen tijdens zijn ambtsperiode alle gildebroeders een bezoek te brengen en met hen een gesprek aangaan over de motivatie van het gildebroederschap. Hij wil het gezicht zijn voor het Onze Lieve Vrouwe Gilde. Daarop en op het koningschap werd het glas geheven. n

Nieuwe koning onze lieve vrouwegilde aarle-rixtel

Zaterdag 15 november 2008 vertrok een nagenoeg voltallige Sint Servatiusgilde uit Lieshout met een bus naar Antwerpen. De geüni-formeerde leden en een aantal partners vergezelden hoofdman Toon Gevers en zijn kinderen naar het Kolveniershof in de Scheldestad.

15

Nobele orde van de papegay voor hoofdman Toon gevers

kriNgNieUwS Peelland

Koning Eugène Barten met echtgenote met drie jeugdleden als laatste aanwinst

Kort na het middaguur was het gilde bij de oevers van de Schelde aangekomen, waar die middag ook de goedheilige man uit Spanje zou afmeren. Het gilde stond al direct in de belangstelling, want het winkelende publiek dacht dat het gilde iets van doen had met sinterklaas. Op de Grote Markt maakte de gildebroeders ‘front’ en was er een koffiepauze. Hierna begeleidde het gilde de familie Gevers naar het Kolveniershof, waar Toon zijn versierselen, die bij de Orde van de Papegay behoren, uitgereikt kreeg. Het historische Kolveniershof is gelegen achter het Rubenshuis. In dat mooie gebouw, waar eens de schilder Rubens vertoefde bij zijn gilde, vond de plechtige investituur plaats. Bij deze plechtigheid konden naast het gezin Gevers, gelukkig ook nog een tiental gildebroeders aanwezig zijn. Aansluitend was er een receptie in de benedenzaal en bracht het gilde op de binnenplaats een vendelhulde voor de gedecoreerde en de vele genodigden. Volgens de kanselier, de heer Robert Wuyts, was het de eerste keer sinds twintig jaar dat er op deze locatie van de investituur gevendeld werd. Na deze feestelijkheden werd de terugreis naar Lieshout weer aanvaard en met een biertje en een dankwoord van hoofdman Toon Gevers, wachtte op het gildeterrein een stamppotbuffet. Tot slot werd een vendelgroet gebracht door een ’mistery vendelman’ in de persoon van oud-jeugdvendelier Thijs Gevers, de jongste zoon van Toon. Het was een prachtige, gezellige en vooral een broederlijke dag. nDe onderscheiden Toon Gevers

een nieuwe inwonerNa eenentwintig jaar is de pastorie van Vorstenbosch weer bewoond door pastoor Frits Ouwens. In 1987 ging pastoor Dekkers met emeri-taat en werd de pastorie in gebruik genomen als parochiecentrum en wereldwinkel. Per 1 augustus 2008 is pastoor Ouwens benoemd als pastoor van de parochiële eenheid Nistelrode-Vorstenbosch. Hij vond de pastorie een mooi antieke plek waar hij graag wilde wonen, maar daarvoor moesten eerst vele werkzaamheden worden verricht. De officiële installatie door bisschop Hurkmans had plaats op 26 oktober in Nistelrode. Op 9 november heeft pastoor Ouwens de gere-noveerde pastorie ingezegend na de mis waarin hij werd toegesproken als nieuwe inwoner van Vorstenbosch. Door het gilde Sint Antonius Abt, Vorstenbosch werd een vendelhulde gebracht en de fanfare verzorgde een muzikale groet. In een open koets werd de pastoor onder begeleiding van het gilde naar de gilde-ac-commodatie gebracht. Daar kon men onder het genot van een kop koffie nader kennis maken met de nieuwe pastoor. n

Dubbele gildekampioenenBij het gilde Sint Antonius-Sint Sebastiaan Udenhout zijn de schut-ters- kampioenen 2008 weer bekend. Bij het opgelegd schieten waren in totaal drieëntwintig deelnemers. Alle deelnemers schoten negen wedstrijden en moesten proberen per wedstrijd alle vijftien wipvogels te raken. Dat was voor de schutters erg gemakkelijk; er werden maar liefst drie-en-veertig maal vijftien punten

geschoten. Voor de competitie mochten er geen steken vallen, want die achterstand was dan niet meer in te halen. Bij klasse A opgelegd was Marcel Manni de beste. Van de negen wed-strijden schoot hij zeven maal het maximale aantal punten. In klasse B won Johan Vriens overtuigend de titel en promoveert nu naar klasse A. In 2009 is er weer een geduchte tegenstander bij. In klasse C was Angelique Engels de beste, die het hele jaar het regelmatigste schoot.Bij de vrije hand waren het heel toevallig dezelfde winnaars als bij het opgelegd. Het was Marcel Manni die de titel voor zich opeiste. In klasse B was het een makkelijke prooi voor Johan Vriens. In klasse C was Angelique Engels de overtuigende winnares. Ze won met ruime voorsprong op nummer twee. Door wedstrijdleider Johan Vriens werden na afloop van de laatste wedstrijd in november 2008 de bekers uitgereikt aan de winnaars. n

Teeravond gilde Sint antonius abtOp zaterdagavond 17 januari 2009 heeft het Gilde St. Antonius Abt te Vorstenbosch haar jaarlijkse teeravond gehouden. Tijdens de heilige mis werden twee nieuwe leden ingevendeld: Bert van der Pas en Eveline van de Heuvel. Daarnaast werden de leden Jan van Grunsven en Bert Hoefs speciaal gehuldigd voor hun vijftigjarig lidmaatschap. Beiden hebben een zilveren schild aan een draagketting gekregen. De teeravond werd voortgezet in café zaal de Schaapskooi, het voormalige onderkomen van het gilde. Tijdens deze avond werd bestuurslid Hein Nooijen gehuldigd voor zijn vijfen-twintigjarige lidmaatschap. Bert en Jan begonnen als tamboer en hebben meer dan vijfentwintig jaar in de overheid gezeten. Jan als hoofdman en Bert als pen-ningmeester. Hun zonen zijn ook tamboer bij het gilde. Bert van de Wetering werd gedecoreerd door een vertegenwoordiger van kring Maasland voor zijn vijfentwintigjarige jubileum als bestuurslid. Hij kreeg een medaille in goud. Johnnie van der Heijden werd als Gildebroeder van het jaar verkozen. Hij is al een aantal jaren tamboer en nu hoofdtamboer. Johnnie is gehuwd met zijn gildevrouw Mieke die hij, voor ze lid mocht worden, ook het trommen heeft geleerd. Onder zijn leiding heeft het afgelopen jaar de jeugdgroep het Brabants kampioenschap behaald.Zelf is hij ook een verdienstelijke tamboer, zowel individueel als in de groep. Er werd een inzameling gehouden t.b.v. “Kansarmen in Sri Lanka” en wel op het project “water”. Via gildebroeder Ad van Nistelrooij is het gilde in con-tact gekomen met vrijwilliger Jan van de Steen. De stichting richt zich vooral op weeskinderen, gehandicapten, bejaarden en schoolkinderen, de meest kwetsbaren in Sri Lanka. Hiervoor is 380,10 euro opgehaald. De twee vijftigjarige leden, Bert Hoefs en Jan van Grunsven, voerden samen met de tamboers, bazuinblazers en een gelegenheidskoor een mooi stuk op. Door de patroonheiligen van onze kerk Sint LamBERTus en Sint jAntonius werd over het vijftig jaar lidmaat-schap van beide heren verteld. n

16

kriNgNieUwS Maasland

Vendelhulde voor pastoor Ouwens.

Bert van de Heuvel, Johnnie van der Heijden, Hein Nooijen,

Jan van Grunsven, Bert Hoefs.

De nieuwe leden Bert van der Pas

en Eveline van de Heuvel.

V.l.n.r. Marcel Manni,

Angelique Engels , Johan Vriens.

kriNgNieUwS Maasland Sint Catharina Schuts

huldigt jubilarissen Zaterdag 22 november 2008, tijdens de jaarlijkse teerdag van de schuts uit Vlijmen, zijn twee leden in het zonnetje gezet. Traditiegetrouw begint de dag met een mis. Daarna ging het gezelschap terug naar het gildehuis alwaar men de dag verder door bracht. Er waren twee gilde-broeders veertig jaar lid van deze eeuwen oude vereniging. Ze werden door hoofdman Jan Blikman toegesproken en ontvingen daarbij een zilveren draaginsigne. Jubilaris Jo van Weert is een zeer actief lid te noemen, hij vervulde enkele bestuursfuncties en was koning van 2004 tot 2007. Ook is hij vele jaren actief geweest als vaandeldrager. Jo kun je overal voor vragen, zoals klussen op het schietterrein. Maar ook bij schietwedstrijden, gildedagen en bij bedevaarten naar Den Bosch en Elshout kan je ook altijd op hem rekenen, aldus de hoofdman.Gildebroeder Sjef van de Griendt, ook veertig jaar verbonden aan de schuts, kreeg uiteraard ook lovende woorden van de hoofdman. Hij is zeer actief binnen het bestuur, hij was voorheen deken, provoost, hoofdman. Ook werd hij twee maal koning en is al vele jaren deken-rentmeester. Sjef is ook bij alle gilde-activiteiten van de schuts present. Voor deze inzet kreeg hij in april 2008 een koninklijke onderscheiding. De feestelijkheden werden voort gezet met een Brabantse koffietafel en een gezellige feestavond. n

17

Bart rijkers-trofee Bij het gilde Sint Antonius-Sint Sebastiaan Udenhout vind traditioneel op de derde zondag in november, deze keer op 16 november 2008, het schieten plaats om de Bart Rijkers-trofee.De Bart Rijkers-trofee is in 1977 geschonken door de familie Rijkers als eerbetoon aan hun overleden vader Bart Rijkers, die op 16 november 1976 overleed. Bart was lid van “weerbaarheid no.1” sinds 1925 en was in 1963 een van de initiatiefnemers van de fusie met het gilde. Bart werd in 1970 hiervoor benoemd tot ouderling. De trofee wordt uitgereikt door een lid van de familie Rijkers. In het begin waren dit de drie zonen van Bart Rijkers. Echter Tinus en Rinus zijn overleden. Nu is er alleen nog zoon Wim over, die al meer dan dertig jaar aanwezig is, om de trofee te overhandigen aan de winnaars. In 2008 was dit Harrie Moonen. Het gilde had een verras-sing voor Wim Rijkers. Voor zijn betrokenheid en bereidheid om jaarlijks aanwezig te zijn bij de prijs-uitreiking, kreeg hij van het gilde de titel “Vriend van het Gilde” met bijbehorende gilde-onderscheiding. Door hoofdman Johan Vriens werd aan een ontroerde Wim de onder-scheiding opgespeld. n

Johan Vriens spelt

“Vriend van het Gilde”

op bij Wim Rijkers.

een grootse Barbaraviering op 7 december 2008Installatie gildebroedersOp de jaarlijkse Barbaraviering van het Sint Barbaragilde te Dinther werden vier gildebroeders geïnstalleerd. Twee van hen waren al jaren tamboer en vendelier. Door het bereiken van de achttienjarige leeftijd werden ze als gildebroeder geïnstalleerd. Dat waren Luuc van der Heijden en Thijs van Kaathoven. De twee andere gildebroeders waren een nieuwe aanwinst voor het gilde; Patrick van Zutphen en Peter van Horssen. Beide heren hebben zich bekwaamd in geweer en kruisboog-schieten en jeu de boules.

Lid in de orde van Oranje NassauTotaal verrassend was het feit dat het de koningin had behaagd een lintje uit te laten reiken. Van burgemeester Jos Heijmans kreeg Fred van den Berg de koninklijke onderscheiding behorende bij de titel Lid in de orde van Oranje Nassau. Als er iemand verrast was, dan was het Fred zelf wel. Hij ontving de decoratie vanwege zijn inzet in bij Jong Nederland, zijn werk als secretaris van gildekring Maasland, als dekenschrijver van het Sint Barbaragilde en voor vele andere functies. Ook internationaal gezien is Fred geen onbekende.

BarbaravieringNa de mis, die plaats vond in een prachtige gerestaureerde kerk waar iedereen vol bewondering rondkeek, volgde in de pastorietuin een vendelhulde die iedereen kon bijwonen. Hierna trokken alle geno-

digden en belangstellenden naar het gildehuis, om daar de felicitaties en gelukwensen uit te kunnen brengen aan de nieuwe gildebroeders en aan Fred van de Berg. In het gildehuis werd Harrie van Zutphen verrast met een zilveren onderscheiding. Harrie nam deel aan de overheid met als taak de zorg voor de beheercommissie. Hij nam afscheid van de overheid en ontving hiervoor deze waardering. Voor Chris Manders was er een verrassing voor zijn jaren van zorg voor het “eten onder de boom” en de diners in het algemeen. n

Installatie gildebroeders Sint Barbaragilde Dinther.

Vlnr:Jo van Weert en

Sjef van de Griendt

kriNgNieUwS Maasland

18

Sint Hubertusgilde viert statiedag Op de eerste zaterdag van november houdt het Drunense Sint Hubertus gilde traditiegetrouw haar statiedag. De dag begon met het afhalen van de koning en koningin. De Magnoliastraat liep uit voor het dertigkoppige gilde, met voorop de standaardruiter met het indrukwek-kende Belgische paard. In het net aangekochte huis van het stel stond een brandenwijntje klaar. Voorts ging de stoet naar de Lambertuskerk. Na de mis bracht het gilde op het Raadhuisplein een vendelgroet aan pastoor Jesudoss Rajamanickam en het koningspaar. Bij aanvang van de lunch, waarbij de gezegende Hubertusbroodjes zich goed lieten smaken, heeft het gilde Mart Smits geëerd. Het was immers veertig jaar geleden dat een toen nog jonge Smits zich aanmeldde als lid van het gilde. Mart, die door hoofdman Den Teuling werd toegesproken, heeft zich op allerlei manieren verdienstelijk gemaakt voor het gilde. Maar in het bijzonder werd Mart voor zijn begeleiding van de jeugd in het zonnetje gezet. Hij kreeg ter ere van zijn jubileum de zilveren speld met robijnen steen op zijn revers gespeld. Daarna bood oud-koning John Strijk een zilveren schild aan het gilde, ter herinnering aan zijn koningschap. Het gilde zou het gilde niet zijn er als er niet werd geschoten. Daarbij wist één schutter alle twaalf punten te behalen. Jeugdlid Joris Boelen won hiermee de Hubertusbeker. De tweede wedstrijd om de Bertus van Oosterhoutbeker werd met tien punten gewonnen door Jos Klerks. Tijdens de receptie verscheen onverwachts het kringbestuur van kring Maasland. Voor zijn inzet werd aan Mart Smits een zilveren kringonderscheiding met vuurslag toegekend. Met deze statiedag sloot het Sint Hubertusgilde een vol en roerig gildejaar af. n

Op zaterdag 29 november 2008 hield het Sint Catharinagilde haar teerdag. Deze begon met het uithalen van koning Robert Kluytmans. De eucharistieviering vond plaats in de Heilig Hartkerk, waarna de eed van trouw aan het kerkelijke gezag en een vendelgroet werd gebracht.

40 jaar BroederschapTwee gildebroeders werden voor hun veertigjarig lidmaatschap onder-scheiden met een zilveren schild door de staande deken Ad van de Sande. Bij hoofdman Bert Kluytmans waren op het schild de attributen gegraveerd van de functies die hij bekleed(de), namelijk de hoofdman-spiek en een gildetrom. Op het schild van Henk Heessels stonden een vendel, gildetrom en een schatkist. Beiden werden ook nog eens onderscheiden met de gouden eremedaille van kring Maasland, die opgespeld werd door Jack Goudsmits, voorzitter van Kring Maasland.

Koninklijke onderscheidingVoor Henk Heessels kwam nog een grote verrassing. De koningin had het behaagd Henk Heessels te benoemen tot lid van de Orde van Oranje Nassau. De onderscheiding werd door de Burgemeester van Vught, Roderik van de Mortel opgespeld.

jaarlijkse onderscheidingNa deze ceremonie kreeg beschermvrouw

mevrouw M. Houben-van Lanschot het woord om de jaarlijkse onderscheiding van gildebroeder van het jaar uit te reiken. De eer viel deze keer voor de tweede maal aan hoofdman Bert Kluytmans, omdat zij er niet onderuit kon deze vanwege de huldiging van deze dag en zijn vele verdiensten voor het gilde. Mevrouw Houben spelde de bijbehorende zilveren speld op bij de hoofdman.

jan van de MortelBurgemeester Roderik van de Mortel schonk het gilde tijdens de teerdag een prachtig zilveren schild, vanwege zijn betrokkenheid bij het gilde. Immers zijn grootvader Jan van de Mortel is vele jaren het boeg-beeld van het Sint Catharinagilde geweest, en heeft het gilde niet alleen in Vught maar ook in heel Brabant nieuw leven ingeblazen. Jan heeft meer dan 220 lezingen gehouden over het gilde. Niet alleen in Brabant en Limburg maar ook ver daarbuiten. De burgemeester hoopte dat het gilde meer onder de aandacht komt bij de jeugd en dat de aloude tradities en gebruiken niet verloren gaan, maar voort blijven leven. Het aangeboden schild is voorzien van het familiewapen van familie van de Mortel. n

Teerdag Sint Catharinagilde vught

De burgemeester spelt orde van Oranje Nassau

op bij Henk Heessels.

Huldiging Mart Smits.

kriNgNieUwS Maasland

19

installatie gildeheer en vijftigjarig jubileum tijdens statiedag nieuwe gildeheerOp 29 november 2008 was het de jaarlijkse statiedag van het gilde Sint Catharina-Sint Joris, Rosmalen. Deze begon met een mis, waarin pas-toor Ton van der Gulik als gildeheer werd geïnstalleerd. In juni kwam hij als nieuwe pastor in de parochie Heilige Birgitta en werd hij gevraagd gildeheer te worden. Hij stelde dit zeer op prijs en stemde in met het verzoek. Het gildewezen was voor hem niet onbekend, daar hij uit een parochie in Boxmeer kwam, waar ook een gilde actief is. Hij beloofde zijn functie als gildeheer zo goed mogelijk in te vullen.

Vijftigjarig broederschapNa de mis werd een vendelgroet gebracht aan de gildeheer en Hennie van den Wassenberg die zijn vijftigjarig broederschap bij het gilde herdacht. Tijdens de receptie, die Hennie werd aan geboden, is hij gehuldigd door de hoofdman en kreeg hij een zilveren jubileumspeld met kroontje. Hennie werd op 1 juni 1958 op zestienjarige leeftijd lid als vendelier, enkele jaren later ging hij ook geweerschieten. Van 1967 tot 2006 heeft hij in de overheid gezeten, waarvan vijfendertig jaar als dekenschrijver. Hennie is twee maal koning geweest, van 1966 tot 1970 en van 1978 tot 1982. In 1998 heeft hij de kringonderscheiding van kring Maasland ontvangen voor veertig jaar gildebroederschap. Dit jaar, 2008, werd hij kampioen met de kruisboog N.B.F.S. Door de jaren heen heeft Hennie vele prijzen gewonnen. Na de smaakvolle koffietafel bood Hennie het gilde een zilveren schild aan met daarop de afbeelding van Sint Catharina en Sint Joris, het vendel waarmee hij actief is geweest, het geweer en de kruisboog. n

Twee leden zestig jaar lid bij Sint joris Udenhout Op zaterdag 10 januari 2009 zijn tijdens de jaarlijkse statiedag twee gildebroeders gehuldigd. Zij waren beiden zestig jaar lid van het gilde te weten, Jo van Nunen en Jan Weijtmans. Beiden werden in het zonnetje gezet door hoofdman Piet Vromans.Jo van Nunen werd door zijn vader, ’de Oude Jan van Nunen’, lid. Want hij was kas-telein van café ‘Het Dorstige Paard’, waar het gilde haar thuis had. Als het gilde kwam schieten was Jo erbij, hij weet nog dat er met de kruisboog geschoten werd. In zijn jonge jaren heeft hij heel Brabant doorgereisd voor het schieten. In 1957 schoot Jo zich voor de eerste maal koning en in 2005 voor de tweede maal. Zijn vrouw Nellie werd koningin. De jaren als koning waren voor Jo, en voor het gilde, een zegen. Het kende veel hoogtepunten, zoals het EST en de eigen gildedag. Die dag schonken Jo en Nellie het gilde een koninginnenvogel. Jan Weijtmans is net als Jo meegenomen door zijn vader Cees Weijtmans. Hij is met zekerheid de derde generatie Weijtmans die lid is van het gilde en altijd erg actief geweest. Dat begon allemaal in 1949 toen hij zich koning schoot. De jaren daarna was hij schutter. In 1970 werd hij dekenrentmeester, hij was de opvolger van Janus Bertens (van Zon), die veertien jaar deze functie had vervuld. In 1976 nam hij ook het dekenschrijverschap over van Janus Bertens. In 1995 droeg Jan deze functie over aan Rob Weijtmans, en in 2005 het dekenrentmeesterschap aan Bart Vromans. Bij elkaar was hij vierenvijftig jaar bestuurslid. In diezelfde periode verzorgde hij samen met zijn vrouw Dori ook nog het gildeterrein en het gildeverblijf. Jan heeft een grote bijdrage geleverd aan de totstandkoming hiervan, maar ook aan de nieuwe schietmasten en de gildekostuums. Ook zijn werk voor het verkrijgen van ‘Joskes Weike’ mag niet vergeten worden. Nu is hij nog steeds schatbewaarder en nog zeer actief als jeu de bouler. Bij de felicitaties kregen de heren elk een zilveren schild aangeboden. n

Installatie gildeheer Pastor Ton van der Gulik.

Jan Weijtmans in 2008

Jo van Nunen in 2008 nog als

koning

essche gilde huldigt jubilaris. Tijdens de algemene najaarsvergadering van het Essche Sint-Willebrordusgilde op 28 september 2008 werd gildebroeder Jos van Eijndhoven gehuldigd vanwege zijn veertigjarig lidmaatschap van het gilde. Als eerste werd Jos toegesproken door de waarnemende hoofdman van gildekring Maasland, Henk van Helvoirt. Deze memoreerde de kwaliteiten van Jos op het gebied van geweerschieten, jeu de boules en bazuinblazen. In al deze disci-plines is Jos binnen het gilde actief geweest of nog actief. Om die reden heeft de overheid van kring Maasland besloten om aan Jos de kringonderscheiding in zilver toe te kennen. Daarna nam gilde-hoofdman Fons van der Heijden het woord. Hij kenmerkte Jos als een rustige gildebroeder met een geweldige inzet voor het gilde. Hij speldde Jos het zilveren jubileumschildje op. Echtgenote Jo, die eveneens gildelid is, ontving een bloemetje. n

Ben van Daal neemt koningschap over van tweelingbroerNa het gebruikelijke “vrijen” van de boom werd door de leden van het Sint Willebrordusgilde, Heeswijk op zaterdag 8 november 2008 geschoten om het koningschap. Het duurde lang voordat de vogel naar beneden viel. Pas bij het 623e schot was de nieuwe koning bekend; Ben van Daal, de tweelingbroer van de vorige koning Hans van Daal. Het is een unieke gebeurtenis dat tweelingbroers stuivertje wisselen als koning van een gilde. Ben is geboren op 26 april 1952, getrouwd met Anet Dortmans en heeft een dochter en twee zonen. Hij werkt als timmerman bij Hendriks Bouwontwikkeling te Oss.Ben is negentien jaar lid en heeft altijd geprobeerd om koning te worden, wat nu dus eindelijk is gelukt. Het liefst schiet hij met de kruisboog, andere hobby’s zijn, biljarten en op vakantie gaan. De dag werd afgesloten met een buffet en de teeravond. De volgende morgen was het weer vroeg dag, want traditioneel werd het ontbijt om zeven uur gezamenlijk gehouden bij de nieuwe koning. In de parochiekerk vond de installatie plaats en als afsluiting vond in het gildehuis de receptie plaats. n

kriNgNieUwS Maasland

20

Jos van Eijndhoven, Robijnen

jubilaris Sint-Willebrordusgilde

Esch

Nieuwe pastoor en gildeheer in eschheer drs. J. Verbraeken. Naast zijn taak als pastoor van Esch is de heer Verbraeken werkzaam als rechter bij het officialaat van het bisdom ’s-Hertogenbosch.Op zondag 30 november 2008 was het Essche Sint-Willebrordusgilde aanwezig bij de installatie van de nieuwe pastoor, die op die dag tevens zijn koperen priesterjubileum vierde. Om tien uur werden de pastoor, deken R. Niessen, de concelebranten em. pastoor N. Smulders, kape-laan H. van Overbeek, pater A. Verbraeken s.m. en diaken V. Palte, door het gilde bij de pastorie afgehaald en naar de kerk begeleid. Tijdens de viering werd de nieuwe pastoor door deken Niessen geïnstalleerd en kreeg hij, nadat hij zijn wijdingsgeloften had hernieuwd, de sleutel van de kerk, het evangelieboek, de kelk en offerschaal overhandigd. Aan het eind van de dienst werd door de vaandrig van het gilde de eed van trouw hernieuwd aan het kerkelijke gezag, in de persoon van de nieuwe pastoor. Helaas lieten de weersomstandigheden geen vendelgroet toe en werden de festiviteiten voortgezet met een receptie in dorpshuis ‘De Es’. Tijdens deze receptie werd de nieuwe pastoor toegesproken hoofdman Alphons van der Heijden, die hem naast een welkom in de parochie ook van harte welkom heette bij het gilde. Het gilde is blij dat de heer Verbraeken als pastoor ook bereid is om toe te treden als gildeheer van het Essche gilde. Onder bazuingeschal werd hem door de hoofdman de bijbehorende sjerp omgehangen. n

De eed van trouw aan het kerkelijk gezag te Esch, met

v.l.n.r. deken R. Niessen, pastoor J. Verbraeken en koning W. v.d. Pasch

Nadat de Essche Sint-Willibrordusparochie tien jaar lang werd bediend door een waarnemend pastoor, heeft deze parochie sinds kort weer een eigen pastoor in de persoon van de zeer eerwaarde

Ben van Daal koning

21

kriNgNieUwS Maasland

piet van de wetering landjonker 2008Op zondag 2 november 2008 werd bij het Sint Jorisgilde Geffen voor de negende keer de Landjonkerdag gehouden. Mien Gerrits, de achtste Landjonkvrouwe 2007/2008 liep ’s morgens, voorzien van haar Landjonkerketting, vol trots met het gilde mee vanaf de nieuwe gildekamer, naar de jeu-de-boulesbanen bij de Mariaschool om haar titel te verdedigen. Daar werd tussen half twaalf en half drie gestreden voor de titel van Landjonker of Landjonkvrouwe. De wedstrijden stonden onder deskundige leiding van Jeu de Boulesclub Geffen.Na twee ronden werd even gepauzeerd voor een stevige portie snert en roggebrood met spek. Daarna werden er nog twee ronden gespeeld. Ook bij de jeugd-leden werd een zelfde programma afgewerkt. Zo rond drie uur trok het gilde weer met slaande trom, gestoken bazuin en vliegend vaandel naar de gildekamer bij Carbone. Na veel rekenwerk door de scheidsrechters van Jeu de Boulesclub Geffen werd de uitslag bekend gemaakt. Bij de jeugdleden werd Dennis Coppens eerste en kreeg daarmee de titel Jonker. Bij de senioren werd Cees van der Doelen derde en daarmee Pachter, terwijl Hetty Verhoeven, tweede werd en zich komend jaar Heerboerin mag noemen. Standerdruiter Piet van de Wetering was het die uit de vier wedstrijden de meeste punten haalde en mag zich voor één jaar Landjonker noemen en het landjonkerschild dragen op zijn tabaard! n

Schuttersgilde Sint-martinus en Sint-antonius heeft een koning

Koning, Herman Molenaar.

Het koningszilver van Sint-martinus en Sint-antonius zilverkeuren, zilversmeden en persoonsnamen. Het laatste kan handig zijn voor genealogisch onderzoek. Het blijft natuurlijk jammer dat het oorspronkelijke koningszilver verloren is gegaan. Maar des te interes-santer is het te zien dat na ruim tweehonderd jaar deze traditie in ere is hersteld. n

Het oorspronkelijke koningszilver van het Sint-Martinus en Sint-Antonius Gilde is, na het in slaap brengen van het schuttersgilde, twee-honderd jaar geleden, verloren gegaan. Maar wat is een schuttersgilde nou zonder koningszilver? Het door de Lexmondse meester-zilversmid Walter Huisman ontworpen en gemaakte borstschild is bevestigd aan een Lexmondse ambtsketen uit de negentiende eeuw. De penning aan de vogel draagt het wapen van Lexmond en die behoorde oorspron-kelijk ook aan de burgemeestersketen. Kortom een object een koning waardig. Het nieuwe schild draagt naast de naam van het gilde ook een aantal details, die verwijzen naar het schuttersgilde, zoals de bijzondere fraaie kruisboog en de gestileerde gekroonde vogel, de koningsvogel, die men bij het koningschieten van de schutsboom schiet.Bij het Lexmondse en Hei-en Boeicopse gilde zijn de koningsschilden of koningsbreuken vervangen door gegraveerde schakels die aan de ketting zijn bevestigd. Door het drie-jaarlijks vogelschieten en het schenken van een koningsschild met daarop het jaartal naam en afbeelding, komt er een schat aan informatie beschikbaar, die in chro-nologische volgorde een beeld geeft van onder meer de kunstlijnen,

Oud-Landjonkvrouwe Mien Gerrits

hangt de ambtsketting om bij de

nieuwe Landjonker Piet van de

Wetering

Geraadpleegde bronnen:Huissens Gildenzilver vanaf 1554, FJM Vermaas, HAJ Vermaas, JAM Wannet en JHF Zweers.Leids zilver, catalogus Stedelijk Museum de Lakenhal Leiden. Diverse websites van Schuttersgilden w.o. Cuijk, Soerendonk en nog vele anderen.

Tijdens de feestelijke openbare zitting, op 13 september 2008, van het schuttersgilde Sint-Martinus en Sint-Antonius te Lexmond en Hei-en Boeicop, werd het vernieuwde koningsketen door burgemeester Frank Koen, lid van de ereraad, getoond en omgehangen bij schutterskoning Herman Molenaar. Drie jaar na inauguratie in Lexmond en Hei-en Boeicop heeft het gilde nu een koning in haar midden. Na de heroprichting in 2005, werd het de hoogste tijd eens aan koningschieten te gaan denken. En zo trok het gilde op een zonnige zaterdag naar het sportcomplex voor deze bijzondere gebeurtenis. De gildebroeders zongen het schutterslied rond de schietmast, om de boom te vrijen, waarna na loting het schieten kon beginnen. Een prachtig gemaakte haan stond hoog op de schietmast, die flink werd geraakt onder toezicht van de gildezusters die de saamhorigheid bijwoonden. Na 217 schoten lukte het gildebroeder Herman Molenaar de vogel neer te halen. Hij kreeg een lauwerkrans omgehangen en samen ging iedereen al zingend de kantine binnen om een toost uit te brengen op de eerste koning! Op 13 september 2008 dus, werd de koning door het gilde bij zijn woning opgehaald met een vendelgroet. Vervolgens ging het naar de oude raadszaal van Lexmond waar de zitting plaatsvond. De hoofdman sprak het gilde toe maar in het bijzonder de koning. Na een kort intermezzo door een tamboer en een bazuinblazer gaf de hoofdman het woord aan burgemeester Frank Koen. De gemeente Zederik had als geschenk de ambtsketen van de laatste burgervader van Lexmond op laten knappen. Tevens was er een schild aangebracht, ter ere van de schutterskoning. Met zichtbaar genoegen hing Koen de keten om de hals van Herman Molenaar. Het was een gezellige dag waar met trots op teruggekeken mag worden. n

kriNgNieUwS Land van Cuijk

gilde Blitterswijck fleurt installatie van nieuwe pastoor opTijdens de plechtige dienst op zaterdag 30 augustus 2008 in de Blitterswijckse parochiekerk werd pastoor Huub van Horne officieel geïnstalleerd als pastoor van de parochies Blitterswijck en Wanssum en als administrator van de parochie Castenray. Pastoor van Horne werd geïnstalleerd door Den Smeets, deken van het dekenaat Venray. De pastoor werd door het Sint Antonius-Abtgilde afgehaald aan de

pastorie, waar hij zijn intrek had genomen. Met slaande trom, klaroen geschal en met zwaaiende vendels werd hij de kerk in geleid.Na de dienst werd de nieuwe pastoor buiten overvendeld. Het tamboerkorps en de klaroenblazers speelden nog twee pittige marsen. Aansluitend was er in het nabij gelegen parochiehuis voor alle mensen van de drie parochies gelegenheid om met pastoor van Horne kennis te maken en hem te feliciteren met zijn benoeming en instal-latie. Op 20 januari 2009 werd, tijdens de feestdag van het Sint Antonius-Abtgilde Blitterswijck, pastoor Huub van Horne tot gildepriester benoemd tijdens de gildemis. n

robijnen jubilea bij het ravensteinse Sint BarbaragildeIn de herfst van 2008 werden twee gildebroeders gehuldigd voor hun veertigjarig lidmaatschap. Het betrof de gildebroeders Adriaan van Breda en Nico Verhoeven. Het gilde is er trots op dergelijke gildebroeders die steeds een actieve rol hebben gespeeld in haar midden te hebben. Adriaan begon als vendelier, diverse jaren trad hij ook op als vendelleider. Hij was hij gildekoning van 1996 tot 1999. Vanaf 1998 was hij gedurende ruim een jaar de hoofdman. In verband met de te houden gildefeesten vond hij het beter de dubbelfunctie koning-hoofdman te splitsen om het gilde goed voor de dag te kunnen laten komen. Sinds de ingebruikneming van de kanonnen is hij de eerstaangewezen kannonier oftewel vuurwerker. Naast zijn activiteiten bij het gilde is hij actief bij de Schottelzakken en Dedico in wat men ter plaatse ‘Over d’n Dam’ noemt.

Nico kwam op een bijzondere manier bij het gilde. Voor het eerst, en tevens voor het laatst, bouwde het gilde een carnavalswagen. Nico werd aangezocht om het tekenwerk voor zijn rekening te nemen. De sfeer binnen het gilde beviel hem zo goed dat hij direct na carnaval besloot tot het gilde toe te treden. De meeste tijd was hij tamboer, maar daarnaast was hij tweemaal gildekoning en was hij gedurende twee zittingsperioden hoofdman. Naast zijn activiteiten bij het gilde was of is hij in Ravenstein actief bij de Stichting de Ravensteinse Molen en bij de lokale omroep Walraven.Geheel volgens onze tradities werd de huldiging gestart met een gezongen gildemis in de parochiekerk. Daaropvolgend vond de huldi-ging van de jubilaris plaats in ons teerhuis. De jubilarissen ontvingen beide een jubileumstaf en een zilveren Barbaraspeld. n

22

De jubilarissen vlnr Adriaan van Breda en Nico Verhoeven

In het midden pastoor Huub van Horne met rechts het koningspaar Hay

en Chèr Gooren en helemaal links eerste gildemeester Wilbert Ingenpass.

Vaandels, Vendels en VlaggenJoke WilligersZand 33, 5757 RX Liessel

Tel.: (0493) 34 25 68 Fax (0842) 25 21 71jwilligers@planet.nl www.vlag-mast.nl

23

jo van Nunen koningHet Sint Ambrosiusgilde Gilze heeft op 11 oktober 2008, na een periode van twee jaar weer koning geschoten. Voorheen gebeurde dit ieder jaar traditie getrouw op de eerste zaterdag van de Gilse kermis. De voormalig koning Gerard Aarts is de eerste geweest die twee jaar koning is geweest. De gildebroeders werden die dag met tromgeroffel thuis weer letterlijk opgetrommeld en zo ging de stoet naar het Mollenbos dat die dag omgetoverd was in een schutswei. Hierna ging men gezamenlijk de oud-koning aan huis ophalen en vervolgens sloten ook bij de stoet de vertegenwoordigers van het wereldlijke en kerkelijke gezag aan. In het Mollenbos aangekomen hield

de hoofdman van het gilde zijn toespraak en werd bekend gemaakt wie de winnaar was van het afgelopen seizoen van het schieten op de wip. Dat was gildebroeder Wim Teeuwen die het komende jaar een speciaal schildje zal dragen als herinnering, en zijn boog mag sieren met een paarse tros. Na deze activiteit kon er een start gemaakt worden met het koning-schieten. Enkele uren later was het Jo van Nunen die het laatste restant van de vogel, enkele houten stukjes zijnde, naar beneden haalde. n

gildeheer voor Sint HubertusZondag 25 oktober 2008 is tijdens de jaarlijkse Staatsiedag van schutsgilde Sint Hubertus, Leur pastoor Jan Munsters tot gildeheer beëdigd. Pastoor Munsters is al jaren nauw bij het gilde betrokken en de stap naar gildeheer en volwaardig gildebroeder was daarmee geen grote. Het gilde is verheugd na vele jaren weer een gildeheer te hebben. Zo mocht ook de nieuwe burgemeester van Etten-Leur, mevrouw van Rijnbach welkom geheten worden als overdeken. Na de dienst kon met recht de hernieuwde eed van trouw aan het wereldlijk en geestelijk gezag worden afgenomen. n

Het Cloveniersgilde Sint Bavo, Rijsbergen viert ieder jaar in oktober haar teerfeest. Nu was het in 2008 iets bijzonders, want er viel wat te vieren. Jac Dekkers en Toon Franken waren veertig jaar bij de schutterij en Kees Hereijgers vijftig jaar. Het feest werd bijgewoond door de oud-burgemeesters en ereleden, Toon Hartman en Peter Neeb. De huidige burgemeester en eredeken, Leny Poppe-de Loof was ook aanwezig.Jac Dekkers werd benoemd tot Lid in de Orde van Oranje Nassau vanwege zijn langdurige en zeer actieve belangeloze inzet voor het Rijsbergse gilde. “Onder uw leiding is onder meer het gildelokaal met de schietstand gebouwd, zijn de statuten gemoderniseerd en heeft het gilde een plek verworven in het sociale en culturele leven in de gemeente. Het is uw initiatief geweest het FSKB, een samenwerkings-verband van zes geweerschutterijen in de kernen van de gemeente Zundert, nieuw leven in te blazen”, zei burgemeester Leny Poppe-de Looff, die vanwege haar ambt automatisch overdeken van gilde Sint Bavo is. Toon Franken is erg goed met zijn handen. Daar kan het gilde van profiteren wanneer er iets verbouwd moet worden aan de schietlocatie. Toon Franken wordt betiteld als een trouw lid. In 1991 en 1992 was hij lid van de overheid. Kees Hereijgers trad in 1958 op 26-jarige leeftijd toe tot het gilde Sint Bavo. Omdat hij in hart en nieren agrariër was, koos hij voor Sint Bavo, omdat de leden allemaal van boerenafkomst waren. In tegenstelling tot Toon Franken, kaapte Hereijgers als schutter heel wat prijzen weg. Hij was deken in

Jo van Nunen, koning.

kriNgNieUwS Baronie & Markiezaat BARONIE MARKIEZAAT

de jaren 1973 en 1974. Uit handen van Leny Poppe-de Looff kregen de jubilarissen een onderscheiding en een grote bos bloemen. Henny Hoppenbrouwers, voorzitter van de Kring Markiezaat en Baronie had voor Kees Hereijgers een bijzondere erespeld meegebracht. n

Cloveniersgilde Sint Bavo huldigt jubilarissen

De jubilarissen van Rijsbergen.

De beëdiging van gildeheer, pastoor Jan Munsters.

Drie koningen voor de vijfentwintigste keer over straat

Sinds 1983 lopen enkele gildebroeders van het schutsgilde sint Hubertus in Leur op 6 januari bij bekende en soms onbekende adressen even binnen onder het zingen van het eigengemaakte drie-koningenlied. Door weer en wind gaan deze drie koningen! Het idee onstond vijfentwintig jaar geleden op de vaste (vrijdag) gilde-avond bij de gildebroeders Piet Teunissen, Jan Roovers en Tini Augustijn. Niet lang daarna voegde daar zich Theo Bos bij. Nadat Tini Augustijn ermee stopte nam Alfred Boot de plaats van de reservekoning in (de zogenaamde kameel). Ondertussen is Reinhold Boot extra reserve indien een van de anderen niet kan. De mensen wordt gevraagd een klein of soms wat groter bedrag te deponeren in een speciale collec-tebus. Als het lied gezongen is volgen altijd de beste wensen en ‘daor motte me mar wa op drienke’. Daar wordt soms gebruik van gemaakt, maar niet altijd, want dan zou het doel van deze driekoningenavond niet aan zijn roeping voldoen en mogelijk te vroeg eindigen.Dit jaar gingen de koningen al vroeg op pad en omdat zij niet meer de jongsten zijn, was een fitnesproef gedaan bij de lokale fysiopraktijk. Na de goedkeuring kon de rondgang aangevangen worden.Na de rondgang kwamen de koningen bij Jan en Corrie Tak aan, die al vanaf het begin de gelden in ontvangst nemen voor de lokale afdeling van de Zonnebloem. n

Hans Tangerman, 1926 - 2008We moesten 9 december 2008 afscheid nemen van een markante kringbestuurder en gildebroeder uit kring Baronie & Markiezaat, Hans Tangerman (82). Hij overleed na een hele tijd gevochten te hebben voor zijn leven. Nu is hij vredig ingeslapen. Hans was een van de (her)oprichters van het Sebastiaansgilde Bergen op Zoom / Borgvliet en was ook de eerste kringkoning van het gilde. Dit zegt meteen ook al iets over de aard van hem, hij hield van schieten en bekwaamde er zich in om op wedstrijden te strijden voor de eerste plaats. Een gedreven man met competitiegeest. Hij was ook altijd bijzonder geïnteresseerd in en betrokken bij de mensen om hem heen en zo een echte gildebroeder. Hij was bijzonder geïnteresseerd in de geschiedenis van het gilde en wat daar mee samen hing. Hans was dekenschrijver en ging het werk dat het gilde meebracht niet uit de weg.Daarnaast heeft hij onvoorstelbaar veel energie gegeven aan de organisatie van de kringdag in 1991 te Bergen op Zoom en aan de voorbereidingen van het gildecongres 1990. Hans was een vriend voor velen. Zijn inzet energie en vooral zijn broederschap zal altijd in onze gedachten voortleven. n

24

De drie (vijf ) koningen waren fit genoeg!

Hans Tangerman

kriNgNieUwS Baronie & Markiezaat BARONIE MARKIEZAAT

jan verhoeven ontvangt kringonderscheiding

De eerste zondag in het nieuwe jaar is traditioneel de zondag dat het Sint Willibrordusgilde Alphen zijn nieuwjaarsreceptie houdt. Alleen dit jaar, 2009, had de receptie een extra feestelijk tintje gekregen.Gildebroeder Jan Verhoeven was het die een kringonderscheiding verdiende. Hij is niet alleen dit jaar veertig jaar lid van het gilde, maar heeft in die periode, vanaf 1982, ook vijfentwintig jaar in de kring schietcommissie, sectie handboog op doel gezeten. Jan begon bij

het gilde als vendelier. In die vendelperiode wist hij maar liefst acht schilden te winnen. In 1978 werd hij schutter en was daarna nog vier jaar schuttersleider. Op Jan kun je altijd een beroep doen, bijvoorbeeld dakgoten schoonmaken tot de vloer toe, tafels klaarzetten voor het kienen en het gildehuis opruimen. En voor al die diensten kreeg Jan daarom die zondag de onderscheiding opgespeld en werd hem een oorkonde overhandigd. n

Een kringonderscheiding voor

Jan Verhoeven

25

gildekapitein will manniën zestig jaar lidZaterdag 4 oktober 2008, werd gildekapitein Will Manniën gehuldigd omdat hij zestig jaar lid was van het Sint Willibrordusgilde, Alphen. Op 1 september 1948, net twaalf jaar oud, werd Will lid van de toenma-lige schutterij Concordia. Hij mocht toen de doelen schoon houden, pijlen rapen en natuurlijk schieten. Later, in 1966, toen de schutterij overging in het Sint Willibrordusgilde, bleef hij gewoon lid. Hij heeft diverse functies en taken uitgevoerd. Zo werd hij 10 september 1966 deken-schrijver en 26 januari 1977 verruilde hij de pen voor de telraam en werd deken-schatbewaarder. Er is zelfs een tijd geweest dat Will deken-schrijver én deken-schatbewaarder was. Will stond aan de wieg van de oprichting van de kring Baronie en Markiezaat. In deze kring was hij actief als adviseur en vicevoorzitter. In juni 1980 trad hij toe tot de kringcommissie Trommen en Bazuinblazen, waarin hij nog steeds zitting heeft. Dat werd in september 1984 gewaardeerd met een kringonderscheiding. Toen hij op 1 januari 1994 zijn taak als deken-schatbewaarder neerlegde, werd hij gildekapitein, een rol die hij tot op heden nog steeds vervuld. n

STraTUmSt.-jorisgildeDe vorige aflevering eindigde met een bericht van 16 december 1911. Het hele jaar 1912 werd gedomineerd door talloze berichten over het grote Stratumse gildenfeest dat in juni van dat jaar werd georganiseerd. Het heeft weinig zin al deze berichten hier allemaal integraal op te nemen. Daarvoor wordt verwezen naar de publicatie van Frans Bax onder de titel: Sint-jorisgilde Stratum Gildenfeest 1912 (uitgave uit 1998, 106 p., A4., ill.). Deze uitgave is te koop bij Stichting voor Outer en Heerd (L. van Heertum, Weteringstraat 2, 5555 Kn Valkenswaard,tel.: 040 - 204 44 29)In het jaar 1913 gaan de berichten voornamelijk over onderlinge schiet-wedstrijden: 1 april 1913, 22 april 1913, 17 mei 1913, 17 juni 1913, 10 juli 1913, 29 juli 1913, 19 augustus 1913. Op 28 oktober 1913 wordt gemeld dat het gilde een “eindschieting” hield met drie prijzen op de vogel en twee “op kunst”. Verder zijn er nog enkele andere berichten:24 april 1913:Op dinsdag en woensdag (22 en 23 april) hield St. Joris haar teerfeest. “Naar oude gewoonte werden de gildebroeders des morgens door het geroffel der trom uit hun zoeten slaap gewekt.” Vervolgens woonde men de H. Mis bij. De verdere dag werd in gepaste feestvreugde in de gildekamer doorgebracht. “Een woord van lof verdient “Tante Jans” , die zorgde voor het heerlijke maal.” 27 september 1913:Op maandag 29 september herdenken H. van Hooft, A. van Bergeijk, F. van Doormalen en M. Soors dat ze vijfentwintig jaar bij het gilde zijn. Om negen uur zal men hen met een rijtuig afhalen en zal een herin-neringskruis worden aangeboden. Om tien uur is er dan een H. Mis. Het bestuur bestaat uit: H. van Hooft kapitein, A. van Bergeijk 1e deken, Jan v.d. Wiel secretaris, P. van Kuik vaandrig en H. van Heeswijk stan-daardrijder. Op bedoelde maandag zal ook koning worden geschoten.30 september 1913:F. van Ganzewinkel werd koning. De standaardruiter waarschuwde de koningin, die met het rijtuig van de burgemeester naar de schutsboom werd vervoerd. “Om vandaaruit tesamen naar de gildekamer te worden geleid.” In 1914 plaatste de krant alleen berichten over onderlinge schietwed-strijden: 24 maart 1914, 16 april 1914, 5 mei 1914, 30 juni 1914.Ook in 1915 zijn alleen onderlinge schietwedstrijden krantenberichten bewaard: 19 oktober 1915, 4 november 1915, 9 november 1915, 23 november 1915. Slechts een (veelzeggend) bericht maakt hierop een uitzondering:2 oktober 1915:“Met ontplooide vaandel trokken zij ter kerke de mannen van het St. Georgius Gilde van Stratum. In optocht met “volle” muziek om gezamenlijk den goeden God te danken voor al het goede dit jaar ont-vangen en om nieuwe zegeningen voor hen en de hunne af te smeken.Hoe schoon en treffend en getuigend van diepen godsdienstzin ! Jammer , dat er bij zulke gelegenheid nog leden op ‘t appèl mankeeren, vooral de meer gegoeden, konden bij dit jaarfeest door hunne tegen-woordigheid het hunne er toe bijdragen om door hunne regeling nog meer “cachet” aan het geheel te geven.” Het Stratums muziekcorps begeleidde de stoet. n

gouden jubileum voor piet HereijgensPiet Hereijgens, gildebroeder van het Sint Willibrordusgilde, Klein – Zundert werd op vierentwintigjarige leeftijd geïnstalleerd als gildebroeder. Piet heeft bij het gilde in de achterliggende vijftig jaar een grote rol gespeeld. Van 10 juli 1966 tot en met 17juli 1974 was hij koning. Dat was in die tijd heus geen ere baantje. Daar kwam veel werk bij kijken dat hij met grote inzet heeft volbracht. Aansluitend op de periode als zijnde de koning werd Piet keizer van het gilde. Als keizer was hij erg nauw betrokken bij de oprichting van de kring Baronie en Markiezaat. In 2006 heeft het gilde haar 325-jarig bestaan gevierd. In die hele periode is Piet de tweede keizer van het Sint Willibrordusgilde. Dat jubileumjaar werd gevierd met de orga-nisatie een kringdag en wel met succes. Ook hier had Piet in zekere zin een adviserende taak. We kunnen dan ook terug zien op een zeer geslaagde kringdag die in het teken stond van broederschap. Als dank voor het vele werk als gildebroeder werd hem door de kringsecretaris Rien de Krom van de kring Baronie en Markiezaat de onderscheiding met bij passende oorkonde overhandigd. n

kriNgNieUwS Baronie & Markiezaat BARONIE MARKIEZAAT

Will Manniën zestig jaar

gildebroeder

OUD NIEUWS XXVIIBerichten uit Meijerijsche Courant 1890 - 1915

Verzameld door Johan Oomen

26

Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur is een landelijk instituut voor de cultuur van het dagelijks leven en het immaterieel erfgoed. De doelstel-ling van het centrum is het toegankelijk maken en promoten van de (historische) achtergronden. Het centrum ondersteunt organisaties op het terrein van volkscultuur, regionale geschiedenis, folklore en volkskunst.

Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur heeft samen met het volkscul-tuurveld 2009 uitgeroepen tot Jaar van de Tradities. In dit jaar willen zij de rijkdom aan tradities en rituelen in Nederland promoten en inzicht geven in de boeiende (historische) achtergronden daarvan.

Veel van onze gewoonten hebben wij overgenomen van onze ouders en voorouders en vervol-gens naar eigen hand gezet. Het doorgeven van gewoonten en gebruiken noemen wij traditie, het overhandigen van cultuur van de ene generatie aan de andere. Tradities vormen onbewust de ondergrond van ons dagelijks denken en handelen. Normen en waarden bijvoorbeeld hebben vaak te maken met tradities.

DEELnEMEn AAn HET jAAR VAn DE TRADITIES De organisatie hoopt dat veel organisaties hier aan mee willen doen. Naast de speciale website worden er tentoonstellingen en lespakketten gemaakt, in elk nummer van het tijdschrift Traditie worden artikelen over de (historische) achtergronden van belangrijke tradities en rituelen opgenomen en ook de Nationale Volkscultuurdag zal in het teken van tradities staan. Verder zullen zij zoveel mogelijk publiciteit genereren en streven zij ernaar om op het eind van het Jaar van de Tradities uw honderd belangrijkste tradities en rituelen op deze website gedocumenteerd te hebben.

De organisatie hoopt dat u ook meedoet met het Jaar van de Tradities. Bijvoorbeeld door de tradities van uw gilde/schutterij en/of gemeente te onderzoeken, een lezing of tentoonstelling te organiseren, een themanummer van uw tijdschrift hiervoor te reserveren of door een traditie van vroeger na te spelen. Het Jaar van de Tradities moet een jaar worden met veel activiteiten en zij hebben uw hulp dan ook hard nodig. Zij zullen er alles aan doen om u van dienst te zijn met kant-en-klare producten, folders, affiches, persberichten, enzovoort. Wilt u meedoen met het Jaar van de Tradities, meldt u dan aan bij het Nederlands Centrum voor Volkscultuur. Zij houden u dan weer op de hoogte!

Het voormalig sanatorium Zonnestraal in Hilversum vormde het decor voor de opening van het Jaar van de Tradities. Zonnestraal is een ontwerp van architect Jan Duiker en sinds

1990 een rijksmonument. Het is één van de prominente voorbeelden uit de stroming van het

Nieuwe Bouwen. Momenteel wordt het gerestaureerd. Daarmee blijft niet alleen dit topstuk van architectuur bewaard, maar blijft ook de geschiedenis van het sanatorium en daarmee van wat ooit volksziekte nummer één was, TBC. Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur heeft aan het Nederlandse volk gevraagd wat hun belangrijkste tradities zijn. Er kon daarbij niet uit voorbeelden worden gekozen; alle tradities die genoemd zijn, werden door de respondenten zelf aange-geven. Uit de duizenden reacties die binnen-kwamen is een top honderd samengesteld, die bij de opening is gepresenteerd.

TEnTOOnSTELLInG AAn DE WASLIjn Binnen is de multifunctionele tentoonstelling ‘De was buiten’ te bezichtigen, over de achter-gronden van een aantal belangrijke tradities in Nederland. Alle informatie is gedrukt op

wit wasgoed dat aan de lijn hangt. Daarmee is de vorm van de tentoonstelling óók een traditie, hoewel één die langzamerhand minder dominant aanwezig is. De wasdroger heeft de wapperende was aan de lijn voor een groot deel verdrongen. Het voordeel van deze vorm van exposeren is dat de tentoonstelling op deze manier gemakkelijk rond kan reizen,

koningin Beatrix opende onder grote belangstelling waaronder ook een aantal gildeleden uit Noord-Brabant op 1 november 2008 op landgoed Zonnestraal in Hilversum het jaar van de Tradities 2009. Het Nederlands Centrum voor volkscultuur maakt in dit jaar de tradities en rituelen in Nederland zichtbaar, met onder andere een reizende tentoonstelling. volgens het centrum kent Nederland een verscheidenheid aan tradities. Tijdens de opening maakte het centrum naar aanleiding van een weten-schappelijk onderzoek honderd belangrijke tradities in Nederland bekend.

reporTagedoor Jan Schakenraad

2009, jaar van de Tradities

27

relatief goedkoop is en iedereen er kleding aan toe kan voegen of voorwerpen erbij kan plaatsen. Met de wasgoedtentoonstelling wil het Nederlands Centrum voor Volkscultuur laten zien dat tradities dynamisch zijn en kunnen veranderen van vorm en betekenis. De beschuiten met muisjes die gegeten worden door de kraamvisite, waren bijvoor-beeld aanvankelijk alleen bedoeld voor de kraamvrouw, in die zin dat de anijszaadjes die in de muisjes zitten het op gang komen van de moedermelk stimuleert.

DynAMISCHE TRADITIESIn de grote zaal in het hoofdgebouw speelt volksdanskunstgroep Piet Hein prachtige folkloremuziek als koningin Beatrix bin-nenkomt. Zij wordt met een warm applaus welkom geheten en is in gezelschap van de Commissaris van de Koningin in Noord-Holland, de heer Borghouts en de Burgemeester van Hilversum, de heer Bakker. De toespraken die volgen hebben twee grote gemene delers: Nederland is een land dat rijk is aan tradities én tradities zijn niet statisch, maar dynamisch.

Drs. Ineke Strouken, directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur benadrukt dat tradities te vinden

zijn in allerlei vormen van het menselijk samenleven, in culturele uitingen, in rituelen en in sociale praktijken.

Tradities worden van generatie op generatie doorgegeven en zijn een onderdeel van de culturele bagage. Ze kunnen worden over-genomen, kunnen worden aangepast, maar je kunt je er natuurlijk ook tegen verzetten. Er ontstaan hoe dan ook steeds opnieuw tradities. Het is een dynamisch proces dat te maken heeft met de identiteit van individuele mensen en met de cultuur van een groep; met een gevoel van verbinding.

prof. dr. Arnoud-jan Bijsterveld, hoogleraar Cultuur in Brabant aan de Universiteit van Tilburg, noemt een traditie: ‘Een handeling die verloopt volgens een vast patroon, die het moment markeert en een ervaring van menselijke verbondenheid versterkt.’ Hij stelt dat wij door de indivi-

dualisering hebben ingeboet aan lotsverbondenheid, bijvoorbeeld in de vorm van het afnemen van tradities rondom het christelijke geloof. Tegelijkertijd zijn er tradities die meegenomen zijn door ‘nieuwe Nederlanders’. Ondanks deze veranderingen zijn we nog steeds op zoek naar dat wat ons bindt, naar ‘nieuwe dragers van cohesie en naar de grondslagen van een gedeelde iden-titeit’. Tradities zijn inhoudsloos zonder betekenisgeving; pas als er betekenis aan wordt gehecht kunnen ze fungeren als bindmiddel in de samenleving.

prof. dr. Hans Bennis, directeur van het Meertens Instituut, vraagt zich met de nodige humor af of een traditie als het vieren van Sinterklaas beschermd moet worden door aanmelding bij UNESCO. Deze internationale organisatie wil immers niet alleen materieel, maar ook

het immaterieel erfgoed beschermen en een figuur als Sinterklaas komt in aanmerking om op de lijst geplaatst te worden. Door de loop van de tijd is er rondom zijn persoon en optreden al veel veranderd. In tegenstelling tot vroeger, mogen er nu van de roe en de zak geen dreigende werking meer uitgaan. In deze tijd zijn er echter ook nieuwe bedreigingen. Er is immers concurrentie van de kerstman en zwarte pieten kunnen in een multiculturele samenleving op een gegeven moment misschien niet meer door de beugel. En wat is er eigenlijk op tegen om Sinterklaas weer als in zijn begintijd uit Turkije in plaats van uit Spanje te laten komen en ook witte pieten te laten assisteren? Houdt juist de dynamiek een traditie niet springlevend? Als dat het uitgangspunt is, gaat het erom te streven naar een dynamische vorm van bescherming, met respect voor het verleden en voldoende ruimte voor verandering en dus voor de toekomst.

HET ALLEDAAGSE LEVEn Wim Waanders van Waanders Uitgevers overhandigde aan de koningin de eerste twee delen van een 35-delige serie over de cultuurgeschiedenis van het dagelijkse leven in Nederland. Deze serie is één van de rode draden die door het Jaar van de Tradities loopt. Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur is hier heel blij mee, omdat een dergelijke uitgave voor het brede publiek tot nu toe ontbrak.

Ineke Strouken vindt de nieuwe reeks een handleiding voor goed cultureel burgerschap: ‘In onze snel veranderende samenleving is er behoefte aan houvast, aan kennis over onze roots. De zoektocht naar onze culturele bagage is een hot item geworden. Om goed te kunnen func-tioneren in de samenleving heb je basiskennis nodig over jezelf én over de mensen waarmee je samenwoont’. Die basiskennis wil het Alledaagse leven geven.

AAn ZEE Volksdanskunstgroep Piet Hein danste bij de opening op eigen muziek een choreografie van Peggy Olieslagers waarbij oude volksdans de basis is van moderne volksdanskunst. Het is het verhaal van vrouwen die achterblijven als hun mannen en zoons naar zee gaan. De angst of zij weer terugkomen en het verdriet als dat niet het geval is. Een prachtige expressieve theaterdans over de wereld van mannen en vrouwen in een dorp aan zee. Het harde werken, het afscheid nemen, het gescheiden zijn, de saamhorigheid zoeken bij elkaar, het weerzien en het verdriet om de man die niet terugkomt. Alle elementen zijn aanwezig en herkenbaar. Traditionele kring-dansen worden afgewisseld met een hedendaagse verbeelding van emoties door beweging, geluid en mime. Ook hier worden oude en nieuwe tradities verweven en dat levert een spranke-lend kijk- en luisterspel op.

HOnDERD BELAnGRIjKE TRADITIES Ondertussen zijn buiten de dames van het Stut Theater bezig met de openingsact van het Jaar van de Tradities. Zij hangen de honderd theedoeken op, waar genummerd de tradities op zijn gedrukt die het meest zijn genoemd tijdens de gehouden landelijke enquête. Bij de laatste tien theedoeken vragen ze de koningin om te helpen.

2009, jaar van de Tradities

reporTage

Als laatste hangt de koningin de theedoek met het logo van het Jaar van de Tradities op en verricht hiermee de opening. De theedoek met Koninginnedag erop wordt haar aange-boden. Deze traditie staat op nummer drie.

Op de eerste plaats staat pakjesavond en op de tweede plaats het optuigen van de kerst-boom. De combinatie van oliebol en oude-jaarsavond haalt de vierde plaats, gevolgd door het verven van eieren met Pasen. Het instellen van een Raad van Elf bij het carnaval komt op de zesde plaats en het serveren van beschuit met muisjes bij de geboorte van een kind op de zevende. Kaarsjes uitblazen op de taart wordt ook veel gedaan gezien de achtste plaats die deze traditie haalt en het vieren van Sint Maarten eindigt op negen. Het onvervalst Hollandse haring happen komt op tien. De enquête legt een grote veelzijdigheid aan tradities bloot. Aan de ene kant worden veel tradities ontleend aan het christendom, bij-voorbeeld bidden voor het eten op nummer 67, aan de andere kant zijn er ook tradities genoemd van mensen die nog niet zo heel lang in Nederland wonen, zoals het vieren van het Suikerfeest op nummer 14 en Holi Phagwa op nummer 70. Een volksfeest als de kermis staat op nummer 20 en het circus op nummer 30. Een aanwezige kermisexploitant is daar blij mee. De aalmoezenier van het kermis- en circus-pastoraat Bernard Welzenes merkt op dat de kerk toch wel de maker is van veel tradities en hij heeft gelijk. Ook de eerste communie, het opsteken van een kaarsje, Allerzielen en de palmpaasoptocht hebben een plek gekregen in de top honderd. Opvallend zijn ook de jaar-lijkse gang naar de gay parade op nummer 95, de valkerij op 42, e-mails lezen op 56 en hard

werken op 45. De grote verscheiden-heid aan tradities, die inmiddels uit allerlei windstreken hier in Nederland zijn geland, maakt ook duidelijk dat het belangrijk is weet te hebben van en respect te hebben voor elkaars tradities. Het zegt immers iets over de wortels en identiteit van mensen en kennis daarvan kweekt begrip. Een bruikbaar instru-ment in een snelveran-derende, multiculturele samenleving. Onze gilden kwamen op plaats 32 Laten we als gilden laten horen dat we er zijn in het jaar van de tradities en onze tradities mas-saal kenbaar maken bij de organisatie. Het is een uitgelezen kans, laten we hier dan ook gebruik van maken. n

28

Lijst van de honderd belangrijkste tradities 1 november 2008 1. Pakjesavond Sinterklaas 2. Kerstboom zetten Kerstmis 3. Vrijmarkt Koninginnedag 4. Oliebollen Oud en Nieuw 5. Eieren kleuren Pasen 6. Raad van Elf Carnaval 7. Beschuit met muisjes Geboorte 8. Kaarsjes uitblazen Verjaardag 9. Sint-Maarten zingen 10. Haring happen 11. Luilak Pinksteren 12. Stamppot eten 13. 4 & 5 mei vieren 14. Suikerfeest Ramadan 15. Abraham zien 16. Moederdag Vaderdag 17. Driekoningen zingen 18. Palmpaasoptocht 19. Schaatsen en IJspret 20. Kermis

21. Naar de markt 22. Erwtensoep 23. Drop 24. Speculaas 25. Biertje drinken 26. 1 aprilgrap 27. Dauwtrappen Hemelvaart 28. Nederlandse taal en Dialect 29. Naar de kerk gaan 30. Circus 31. Koffie drinken 32. Gilden 33. Oranje versieren Voetbal 34. Fietscultuur 35. Ringen wisselen Huwelijk 36. Prinsjesdag 37. Klederdracht 38. Samen naar de kroeg 39. Peperkoek 40. Draaksteken Beesel 41. Sunderklaas Waddeneilanden 42. Valkerij 43. Reuzencultuur 44. Valentijnsdag 45. Hard werken 46. Pannenkoeken 47. Kolven

jeUgD

29

jeugd indoor vendeltoernooi 2008 in Berkel-enschotOnder auspiciën van de Noord Brabantse Federatie van Schuttersgilden, organiseerde het gilde Sint Joris en Sint Sebastiaan uit Enschot/Heukelom op 9 zondag november 2008 het Indoor Jeugd Vendeltoernooi in sporthal ’t Ruiven te Berkel-Enschot. Een zestigtal jongens en meisjes, variërend van 7 tot en met 15 jaar, streden in drie groepen - van 7 tot 10 jaar, 10 t/m 12 jaar en 13 t/m 15 jaar -, om de eer, de hoogste plaats in rang en het begeerde zilveren schildje.Bij de prijsuitreiking bleek hoezeer men in zijn schik was over het bereikte resultaat. Eerst ernstige gezichten, daarna een uitdrukking van ontspanning en blijdschap. De echte kampioenen waren:> 10 jaar Max van Dinther van O.L.V. – Sint Catharina, Erp (Maasland),10 – 12 jaar Vera de Brouwer van Sint Joris, Goirle (Kwartier van Oirschot),13 – 15 jaar Christie Schenning van Sint Joris, Goirle (Kwartier van Oirschot),Groepsvendelen: Sint Sebastiaan, Borkel (Kempenland)Voor iedereen was het een genoeglijk en sportief samenzijn. Naast de prijzen en een consumptie kreeg de jeugd bij dit alles nog een “candybar” toe!Het Sint Bavogilde uit Raamsdonk heeft zich bereid verklaard de organisatie van dit toernooi in 2009 op zich te nemen.Wij van onze kant zijn ook erg ingenomen met het resultaat; er waren vele blije gezichten – naast een enkele zeer teleurgestelde deelnemer – en menig lovend complimentje. Dit laatste is natuurlijk mooi, maar het eerste is veruit het belangrijkste! n

Schild voor beste jeugdlid Baronie & markiezaat In de kring Baronie en Markiezaat speelt de jeugd al enkele jaren een belangrijke rol. Men houdt zich vooral bezig met hoe de jeugd binnen het gilde te kunnen halen. Maar ook welke rol de gildebroeder speelt, om de jeugd die er is, zo veel mogelijk bij het gilde te betrekken. Dat is dan niet alleen het bezoeken van een kringdag, maar ze ook betrekken bij andere activiteiten van het gilde. De kring heeft tijdens de afgelopen kringdagen geprobeerd de jeugd zowel binnen het gilde als zowel daar buiten te betrekken bij de verschillende disciplines. Na wat aarzelingen hebben de technische commissies dit goed opgepakt en komt de jeugd goed aan bod tijdens de kringdagen. Ook hebben de gilden aandacht voor de jeugd en wordt er steeds vaker getracht activiteiten te zoeken die de jeugd aangeboden kunnen worden. Een conclusie die we na elke kringdag kunnen stellen is, dat er voldoende aandacht is voor de jeugd. Om de jeugd te motiveren uit te groeien tot een volwaardig gildebroeder of- zuster is tijdens de algemene ledenvergadering in oktober 2007 besloten daarvoor een herinneringsschild beschikbaar te stellen. De kringvoorzitter Henny Hoppenbrouwers heeft in overleg met het bestuur het schild ontworpen en aangeboden. Aan de hand van een reglement dat door de vergadering is vastgesteld kan men de jeugd met een passende motivatie voordragen. Hieronder zijn enkele aanwijzingen beschreven waar aan men dient te voldoen.

Als jeugdlid van het gilde tezamen met de andere jeugdleden de activiteiten binnen het gilden bij te wonen en op zodanige manier die activiteiten, voor zo ver dat tot zijn of haar mogelijkheden behoort, te ondersteunen. Van toegevoegde waarde zijn binnen de jeugd of volwassen gildebroeders of -zusters. Het broederschap wat ieder gilde uitdraagt, als jeugdige daar ook aandacht voor te hebben en wanneer men daar extra aandacht aan besteedt ook in een bepaalde vorm aan mee doet. Het kringbestuur heeft Michiel de Been van het Sint Bavogilde Raamsdonk verkozen tot het jeugdgildelid 2008 van kring Baronie en Markiezaat. n

Henny Hoppenbrouwers en de trotse Michiel de Been met oorkonde

30

iN memoriamdoor Felix Crooijmans,

secretaris Kring Kempenland

mathieu van der voort, vijfenvijftig jaar dienstbaar

SInT jORISGILDE STRATuMThieu, wie kent hem niet? Op de eerste plaats was hij Gildebroeder, Gildebroeder in hart en nieren. Zo heb ik hem herdacht tijdens de afscheidsviering op vrijdag 2 januari 2009 in de Sint Joriskerk te Eindhoven. Gildebroeder van het Sint Jorisgilde Stratum, waarvan hij gedurende zesenveertig jaar regerend deken was. Geboren in Weert op 12 oktober 1920, kwam hij in Eindhoven terecht alwaar hij in april 1953 gildebroeder werd en enkele maanden later jonge deken. Voordat hij toetrad tot het gilde kwam hij in contact met Jac Bax, in die tijd regerend deken van het Sint Jorisgilde. Thieu ging stencils voor hem maken in plaats van met de hand geschreven uitnodigingen. Thieu: “Lid worden is niets voor mij, ik wil wel stencils maken en even-tueel, als je wilt, brieven concipiëren en voor je tikken.” Hij kwam uiteindelijk toch bij het gilde en werd 12 december 1960 regerend deken, op 12 mei 2006 trad hij terug. Bijna een halve eeuw zwaaide hij de scepter, was hij de grote regelaar, het boegbeeld van zijn gilde. Zijn levenswerk, het in 1990 geopende houten gil-dehuis aan de Boutenslaan, brandde in januari 1992 tot de grond toe af. Dat was een enorme teleurstelling voor Thieu. Maar Thieu zou Thieu niet zijn als hij niet de veerkracht had om opnieuw te beginnen. Onder zijn leiding kwam er een nieuw gebouw, niet van hout, maar van steen dit keer. Een gebouw waar alle gilden van kring Kempenland regelmatig bijeen komen, waar ook de vergaderingen gehouden worden van het kringbestuur. Een gildehuis om trots op te zijn!

THIEu, BESTuuRDER, SECRETARIS, REGELAAR OVER DE GREnZEn HEEn.Maar Thieu was nog veel meer, zijn ambities gingen verder, veel verder dan zijn eigen gilde.

Hij werd secretaris van de Noordbrabantse Federatie van Schuttersgilden. Thieu deed dat niet zomaar enkele jaren, nee hij was secre-taris van 1967 tot 1987. Bij zijn afscheid werd hij benoemd tot Opperdeken van de federatie. Gelijkertijd zat hij ook in het bestuur van kring Kempenland, waarvan hij ruim vijfentwintig jaar secretaris was. Toen hij in 1981 stopte met het secretariaat werd hij benoemd tot vicevoorzitter, welke functie hij tot voor kort nog bekleedde. 30 april van dat jaar kreeg hij de eremedaille verbonden aan de orde van Oranje Nassau. Op Jorisdag 2004 werd Thieu Ridder in de orde van Oranje Nassau.Thieu was overal bij betrokken. Zo stond hij 25 juni 1955 aan de wieg van de EGS, de Europese Gemeenschap van Historische Schuttersgilden. Het heette toen “Internationaal Contact van Schuttersgilden, schutterijen en schutsbroederschappen”. Die wieg stond in het kantoor van Notaris J. Lauwers te Eindhoven. Thieu is jarenlang secretaris van de EGS geweest. Na het neer-leggen van deze functie werd hij benoemd tot Ere-Secretaris-Generaal en Commandeur in de Ridderlijke Orde van de Heilige Sebastiaan.

“DEuRDOuWER”Maar wie was Thieu nou echt? Wat bezielde hem, om gedurende meer dan een halve eeuw zo tomeloos actief te zijn. Want uit het hierboven geschetste verhaal blijkt wel dat Thieu zich, naast zijn werk bij de gemeente Eindhoven en zijn gezin, volledig inzette voor zijn gilde, kring Kempenland, NBFS en de EGS. In mijn toespraak bij zijn uitvaart zei ik het volgende: “Thieu was ook eigenwijs, maar dat was toch zeker een positieve eigenschap. Hij regelde alles op zijn eigen wijze. En zijn grote improvisatietalent heeft hem vele malen gered. Want het ging natuurlijk ook wel eens

mis. Thieu bemoeide zich overal mee. Hij wilde alles goed geregeld hebben. Hij zette iedereen in de rij, zoals hij dat wilde.” Thieu had hart voor de zaak. Hij ging er hele-maal voor. Wisse Dekker noemde hem “een deurdouwer”, niet een man die nee voor een antwoord neemt. Een man die wel problemen ziet, ze ook onderkent, maar nooit uit de weg gaat.

AFSCHEIDZo was Thieu. Hij wilde dat alles goed verliep, dat gildebroeders goed voor de dag kwamen, overal waar zij naar buiten traden. In de Sint Jan, bij de ontvangst van de paus op Welschap, bij het bezoek van de koningin, tijdens optochten en gildefeesten. Overal waar wat te regelen was, was Thieu. Hij wist ook de wegen te vinden om alles voor elkaar te krijgen, met name voor zijn eigen gilde. Want dat stond altijd voorop. We zijn Thieu enorm veel dank verschuldigd. Hij is in zijn lange leven vaak toegesproken. De laatste twee toespraken heeft hij echter niet meer kunnen horen. Die werden gehouden tijdens zijn indrukwekkende uitvaart op 2 januari 2009. De president van de EGS, Charles Louis Prins de Merode, sprak over de opbouw van Europa, de grootste vredesoperatie in de geschiedenis van de mensheid. “We moeten”, volgens hem, “vandaag groot respect tonen voor de mensen die zich na de Tweede Wereldoorlog ingezet hebben voor een Europees project. Mathieu van der Voort was één van deze weinige mensen die meegewerkt hebben aan de oprichting van de EGS. Zij waren ervan overtuigd, dat door elkaar beter te leren kennen en samen te werken over de grenzen heen, dat dat zou leiden tot het erkennen van onze gezamenlijke waarden en tot het uitwissen van de verwondingen

Zaterdag 27 december 2008 overleed mathieu van der voort in de gezegende leeftijd van 88 jaar. op eerste paasdag van het afgelopen jaar werd hij getroffen door een ernstig herseninfarct. Hij kwam uiteinde-lijk in een verpleegtehuis terecht waar hij de laatste maanden van zijn leven liefdevol werd verzorgd.

feDeraTie-NieUwS

31

GILDEnCOnGRES 2009Dit gildecongres vindt plaats op 25 april 2009 te Bergen op Zoom. Inschrijvingen via het eigen gilde.Uw gildesecretaris heeft daarover bericht ontvangen.Informatie: Kringsecretaris Rien de Krom 0164-685599 dan wel mfdekrom@home.nl n

HOOFDLIEDEnDAG 2009De Hoofdliedendag vindt plaats op zaterdag 10 oktober 2009. Thema zal zijn “Gilden en hun bezittingen”. De opluistering in de St.-Jan wordt verzorgd door het Sint-Willibrordusgilde uit Alphen. n

DE jEuGDCOMMISSIEDe Federatieve jeugdcommissie i.o. is nu ruim een jaar actief. In deze periode hebben de gilde-broeders en zuster elkaar veel verteld over de jeugd binnen de Brabantse gilden. Gebleken is, dat de begeleiding van de jeugd in een gilde een moeilijke taak is. Het er over spreken met elkaar is al zeer leerzaam. De commissie heeft een groot aantal gilden aangeschreven en gevraagd de commissie kenbaar te maken of er jeugd aanwezig is, hoeveel en in welke leeftijden. Door de gilden is daarop gereageerd en er is nu een bepaald beeld ontstaan over de jeugd bij de Brabantse gilden. Ook is per kring gekeken waar jeugd aanwezig is. Je kunt je afvragen waarom er gilden zijn waar de jeugd ontbreekt. Om over beide punten nog meer informatie te ontvangen gaat de commissie in 2009 een groot aantal gilden, zes á zeven stuks per kring, bezoeken. Aan de hand van een vragenlijst gaat de commissie proberen wat meer gegevens te verkrijgen. De antwoorden op die vragen worden verwerkt in een nota die als een soort handleiding zijn weg moet vinden naar de Brabantse gilden. Binnenkort zal de kringafvaardiging van de commissie de gilden gaan benaderen om een afspraak te maken. De commissie heeft het volste vertrouwen in deze manier van werken. De commissie gelooft dan ook dat deze manier een kans van slagen heeft. Voor meer informatie: Rien de Krom, kringsecretaris Baronie en Markiezaat. (0164-685599 dan wel mfdekrom@home.nl) n

STrijp St.-Catharinagilde21 september 1898:“Het Gilde van St. Catharina zal zijn best doen om de kermisdagen voor de leden en het publiek vroolijk te maken. Maandags en Woensdags des morgens zullen de leden in hunne gewone Gildekamer vereenigen om dan in volle marsch en volgorde het dorp door te trekken. Na den optocht worden de prijsvogels verschoten. Wij wenschen het Gilde goed succes met de plannen die zij dit jaar gemaakt hebben, want zoo iets vindt men gewoonlijk hier niet te zien.”

van de oorlog. Zij namen dit initiatief enkele maanden vóór het verdrag van Rome. Men kan deze initiatiefnemers, schutters en gilde-broeders uit Duitsland, Nederland en België terecht voorlopers noemen. Zij handelden volgens hun motto “voor Outer, Haard en Troon”, en ik ben ervan overtuigd, dat wij ook hun voorbeeld moeten volgen in deze tijd waarin veel mensen hopen Europa op te bouwen zonder christelijke waarden. Heer, U heeft gezegd: iedereen die Mij zal erkennen bij de mensen, zal ook Ik erkennen bij mijn Vader in de hemel (Mt. 10, 32). Laten wij dus bidden dat Hij zijn gildebroeder in zijn eeuwig koninkrijk opneemt.”

Dit waren mooie woorden van onze President, mijn toespraak eindigde aldus: “En nu zijn we met zijn allen hier om afscheid te nemen van ons aller Thieu. Alle titels die je maar kunt bedenken heeft hij ontvangen. Zijn grootste titel was echter: Gildebroeder, Gildebroeder in hart en nieren.Daarvoor heeft hij zijn heel lange leven geleefd. Hij kwam de laatste jaren nog wel eens ergens op een kringdag tot de conclusie: ik ken niemand meer hier. Nee want hij heeft vele gildebroeders zien komen, maar vooral ook zien gaan. 1 december 2008 hebben we tijdens de algemene najaarsvergadering veel overleden gildebroeders en gildezusters her-dacht. Onze voorzitter sprak toen de hoop uit dat ze voor altijd in onze herinnering blijven voortleven. Zij hebben nu een plaatsje vrijgemaakt in de hemel, nee nog erger, ze zitten op Thieu te wachten, want ik denk dat daar nog veel te regelen valt. Ook daar zet Thieu ze allemaal in het gelid. Thieu, bedankt, je hebt jouw leven geleefd. We zullen aan jou blijven denken. Dat je moge rusten in vrede. n

OUD NIEUWS XXVIIBerichten uit Meijerijsche Courant 1890 - 1915

Verzameld door Johan Oomen

21 juli 1904:De twee Strijpse gilden zullen aanwezig zijn bij het bezoek van H.M. de Koningin aan de stad Eindhoven.

27 september 1904:Zoals elk jaar was het prijsschieten; 1e pr. C. Verbeek, 2e pr. J. Maas.

28 juni 1909:Op het gildenfeest te Oirschot werd de prijs voor de schoonste papegaai gewonnen.

22 juni 1911:De medaille voor het oudste schild werd te Aarle Rixtel behaald.

2 oktober 1913:“Maandag had jaarlijkse koningschieten plaats.” W. van Osch werd koning. ‘s Woensdags trok men weer uit voor prijsverschieting: 1e pr. F. Verbeek , 2e W. v. Osch, 3e A. v.d. Broek. n

iN memoriam

32

Hans van den Heuvel, Onze Lieve Vrouwe, Aarle-Rixtel (Peelland)

Op 16 december 2008 kwam het trieste bericht dat Hans van den Heuvel (55) was overleden aan de gevolgen van kanker. Hans was tot op het laatst toe zeer nauw betrokken geweest bij de Blauwe Schut en

was een groot promotor. Hij was zevenendertig jaar lid en in die peri-ode een zeer actieve en gedreven gildebroeder. Hij bekleedde de functie van dekenschrijver, maar het meest trots was hij op zijn koningschap van 2002 tot 2005. Hans heeft voor zijn activiteiten diverse onderschei-dingen gekregen, zoals de Laarbeker en de Legpenning van de persclub Peelland. In 2005 kreeg Hans de ‘Jan Mesprijs’ voor zijn artikel in de Gildetrom. Begin 2008 werd hij tijdens de jaarvergadering benoemd tot Lid in de Orde van Oranje Nassau.

leo simons

Sint Catharina tot Blortem en Gestel (Kempenland)

Op 28 augustus 2008 overleed ere-deken Leo Simons. Leo bekleedde sinds de heroprichting van het gilde in 1979 diverse bestuursfuncties. Hij begon als kapitein en werd later regerend deken.

Voor zijn verdiensten werd hij in 1997 benoemd tot ere-deken. Een van zijn initiatieven was het opstarten van jeugdgildedagen, die nog steeds door andere gilden worden georganiseerd. Leo was lid in de orde van Oranje-Nassau en kreeg ook de vrijwilligerspenning van de gemeente Eindhoven. Bij zijn vijfentwintigjarig jubileum ontving hij de kringonder-scheiding van kring Kempenland.

louis van Winkel Sint Catharina, Eindhoven-Stad (Kempenland)

9 januari 2009 heeft het Sint Catharinagilde Eindhoven-Stad afscheid moeten nemen van gilde-broeder Louis van Winkel (89). Hij was meer dan veertig jaar lid en was koning in de jaren 1985, 1987

en 1989. Louis was een actieve gildebroeder. De laatste jaren was hij echter niet meer in staat deel te nemen aan gildeactivieteiten, het laatst dat hij aanwezig was, was op de patronesdag van 2006.

dries van kuijk Sint Antonius en Sint Sebastiaan, Haaren (Maasland)

Op maandag 29 september 2008 is tamboer Dries van Kuijk (60) van ons heengegaan. In 2006 werd hij Gemiddelde Kampioen. Trots was hij op zijn bijnaam “Dries van de Wiel”.

Het clubhuis ’t Schild heeft hij samen met enkele andere gildebroeders omgetoverd tot een warme ontmoetingsplaats voor de drie gilden uit Haaren.

Tijn kluiTmans

Sint Joris, Haaren (Maasland)

Op 2 oktober 2008 overleed plotseling erehoofdman Tijn Kluitmans (71). Hij was zesendertig jaar lid en was hoofdman van 1979 t/m 2007. In november 2007 werd hij benoemd tot erehoofdman. Hij schoot

een keer de koningsvogel af, maar die zette hij weer terug omdat hij liever hoofdman van het gilde bleef.

adriaan den oTTer Sint Willebrordusgilde Heeswijk (Maasland)

Op 14 september 2008 is Adriaan den Otter over-leden. Adriaan was vierentwintig jaar lid, waarvan negen jaar als overheidslid. Hij was een verdien-stelijke gildebroeder, een goede geweerschutter en zilverdrager. Hij was hij Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Willem WaTerscHooT

Sint Sebastiaan, Hoogeloon (Kwartier van Oirschot)

Op zondag 9 november 2008 is Willem Waterschoot (94) overleden. Ruim achtenzestig jaar was hij lid van het gilde uit Hoogeloon en daarmee de oudste gildebroeder. Hoewel hij al lang niet meer in staat was met het gilde uit te trekken, bleef hij zeer nauw bij het gilde betrokken. Hij bleef het liefst een beetje op de achtergrond maar werd alom zeer gewaardeerd.

adrie koppelmans

Sint Sebastiaan, Hoogeloon (Kwartier van Oirschot)

Op zaterdag 29 november 2008 is na een kort ziekbed gildezuster Adrie Koppelmans(90) overleden. Hoewel ze al vele jaren geleden het dorp Hoogeloon had verlaten, bleef ze altijd zeer nauw betrokken bij alles wat er binnen het Sint Sebastiaangilde gebeurde.

cor in ’T veld

Sint Martinus, Luyksgestel (Kempenland)

Op 30 december 2008 overleed erehopman Cor in ’t Veld (92). Cor werd in 1976 lid van het gilde. Samen met hopman Paul Kautz heeft hij zich ingezet het gilde weer tot bloei te brengen. Na Paul werd Cor tot hopman gekozen. Hij realiseerde een eigen gildekamer. Na vijftien jaar trad Cor terug en werd hij benoemd tot erehopman. Voor zijn vele verdiensten kreeg Cor een koninklijke onderscheiding én de Eik van Bergeijk.

pieT van den dijssel

Groot Gaesbeekergilde, Soest(land van Cuijk)

Op Allerzielen, 2 november 2008, overleed Piet van den Dijssel. Piet is twintig jaar bestuurslid geweest. Hij begon in 1968 als penningmeester, en vanaf 1970 was hij verantwoordelijk voor de technische zaken bij het jaarlijkse koningschieten en vanaf 1973 voor de gildefeesten. Ook bij het Landjuweel in 1987 was hij hier eindverant-woordelijke. In 1988 heeft hij zijn bestuursactiviteiten beëindigd.

iN memoriam

33

adriaan van sTipHouT

Sint Antonius, Stiphout (Peelland)

Op 7 augustus 2008 overleed gildebroeder Adriaan van Stiphout (73). Hij was zeventien jaar lid. Voor hem was het gilde vooral een plek waar hij bij wilde horen en waarbij hij nooit op de voorgrond

wilde staan. Ondanks zijn fysieke beperkingen deed hij aan vrijwel alle activiteiten mee. We zijn Adriaan dankbaar voor wat hij voor het gilde betekend heeft.

Toon van Hoof

Sint Antonius, Stiphout (Peelland)

Op 3 november 2008 overleed gildebroeder Toon van Hoof (58). Toon was iemand die tegenover de serieuze dingen van het leven met een uitspraak of een mop de zaken in een ander perspectief wist te

plaatsen. Toon bracht leven in de brouwerij. Toon sukkelde al een tijd met zijn gezondheid waarbij hij steeds een stapje achter uit ging. We zijn Toon dankbaar voor hetgeen wat hij voor ons gilde betekend heeft.

Hennie BoerTien

Sint-Catharina, Strijp (kempenland)

Met het overlijden van Hennie Boertien (55) ver-liest het Strijpse Sint-Catharinagilde haar regerend deken en een gildebroeder pur sang. Geboeid door de rijke historie van het gilde meldde hij zich in

1972 aan als lid. Dienstbaarheid, trouw en broederschap stonden hoog bij hem in het vaandel. In de jaren tachtig trad hij uit het gilde wegens onenigheid met de overheid. Maar na het geslaagde gildefeest in 1996 kwam Hennie weer terug. Zijn paradepaardje was het organiseren van de jaarlijkse kampioenschappen in Strijp. In 2007 aanvaardde hij de functie van regerend deken. Die heeft hij echter niet lang kunnen vervullen.

dimpHy minnaerT-GeurTs

Sint Dionysius, Tilburg ( Kwartier van Oirschot)

Op 11 januari 2009 overleed gildezuster Dimphy Minnaert- Geurts (61).In 2004 werd zij getroffen door hersenbloedingen, die het leven voor jaar een andere wending gaf.

Ze genoot van het koningschap van haar man Winfried en droeg, tijdens gildedagen, met trots het kroontje van de koningin.

Wim ansems

Sint Lambertus, Vessem (Kwartier van Oirschot)

Op zaterdag 19 december overleed Wim Ansems (65), gildebroeder van het Sint Lambertusgilde uit Vessem. Hij was vanaf 1962 lid van het gilde. Wim, begonnen als ven-

delier, was vele jaren actief als schutter en zilverdrager. Verder was hij wapenmeester van het gilde en maakte veel koningsvogels.

pieT van WeTTen Sint Willibrordus, Vlierden (Peelland)

Op 22 november 2008 overleed pastoor en gilde-broeder Piet van Wetten (79). Hij was een pater van Mill Hill en mocht van zijn congregatie niet naar de missie, maar werd tot rector van het Mill Hill-college in Goirle benoemd. Na zijn pensioen kwam hij naar zijn Vlierdense missie, als missionaris tussen zijn eigen mensen en zijn gilde.

mies scHippers – dolpHin

Sint Catharina, Vught (Maasland)

Op 8 november 2008 overleed vrij plotseling Mies Schippers – Dolphin, sinds 1983 gildezuster van het Sint Catharinagilde, Vught. Zij was eenenvijftig jaar gehuwd met gildebroeder Frans Schippers.

pieT van mol

O.L.Vr. en H. Willibrordus, Wintelre

(Kwartier van Oirschot)

Op 23 december 2008 overleed gildebroeder Piet van Mol (86). Hij was meer dan zestig jaar was hij lid, waarvan jarenlang bestuurslid.

Wim koenen

Sint Jacobus, Zeeland(Land van Cuijk)

Op 4 november 2008 overleed gildebroeder Wim Koenen(80). In 1971 werd hij meteen lid van het gilde, dat toen aan de heropleving begon. Wim was in het gilde vooral actief met het geweerschieten en later met kruisboogschieten.Het gilde is Wim veel dank verschuldigd vanwege zijn grote kennis en vakmanschap.

Wim van Hal

Sint Jacobus, Zeeland(Land van Cuijk)

Op 11 januari 2009 is gildebroeder Wim van Hal (85) overleden.Wim was sinds 1981 lid van het gilde. Hij was jarenlang acoliet van het gilde.Hij was tweemaal koning. De eerste keer in 1996, toen droeg hij als eerste de nieuwe koningskroon. In 1998 schoot hij zich voor de tweede maal tot koning.

Mogen zij allen rusten in vrede

34

Goud en zilversmederij

Sniederslaan 17a, 5531 EG BladelTelefoon (0497) 38 79 36

Het adres voor het vervaardigen en ontwerpen

van al uw gildezilver

v.o.f.

Streepkant 45476 KP VorstenboschTel.: (0413) 368278Mob.: (06) 12946405

E-mail: gildetrom@tamboerke.nlwww.tamboerke.nl

drukkerij vos

va

n

st

an

da

ar

d

dr

uk

we

rk

t

ot

m

aa

tw

er

k

co

mm

un

ica

tie

Dommel 36 T 0492 39 11 115422 VH Gemert E info@vosdruk.nl I www.vosdruk.nl

Ontwerp, opmaak, drukken en verzenden van uw magazine of andere

periodieke uitgave.Jubileumboeken, brochures en folders

voor uw evenementen.

Wij informeren u graag over de vele mogelijkheden

binnen uw budget.

Bel Frans Vos, 06-533 661 45.

ADV-90x130_fc.indd 1 03-10-2008 13:46:48

Het kost maar 5 euroHet kost maar 5 euro om een advertentie van vier regels in ‘De Gildetrom’ te plaatsen. De enige voorwaarde is, dat u abonnee bent. U kunt de tekst, maximaal 4 Gildetrom regels, sturen aan: De Gildetrom, Beukendreef 39, 5056 CA Berkel-Enschot. Voeg het geld in contanten er bij. Het onderwerp van de advertentie behoeft niet persé op het gilde betrekking te hebben. Mogelijke onderwerpen o.a. de aandacht vestigen op een activiteit, informatie aanvragen over een bepaald onderwerp, groeten of dankbetuigingen of iets te koop aanbieden.

Is jouw mede-lezer nog geen abonnee?

De Gildetrom het blad voor jong en oud.

Uw totaalpakketleveranciervoorhet gilde

Uw totaalpakketleveranciervoorhet gilde G

ILDE

- EN S

CHUTTERSZILVER

JUWELIERS - HORLOGES

DORPSSTRAAT 185708 GH HELMOND (STIPHOUT)

TEL. (0492) 55 07 92FAX (0492) 55 18 10

Leenderweg 37

5554 CK Valkenswaard

TEL. 040 - 204 24 89

goudsmidbijsterveld@hetnet.nl

www.goudsmidbijsterveld.nl

E X C L U S I E F G I L D E W E R KV O O R E E N P E R S O O N L I J K A C C E N T

Een veelzijdig assortimentvoor schutterij, gilde,muziek en showband.

Comfortabele uniformenmet een perfecte pasvorm

voor een herkenbareidentiteit en een

stijlvollepresentatie.

Seezo Uniformen B.V. St. Janstraat 38 - 7256 BC Keijenborg Gld.Tel. (0575) 46 16 41. (na 17.00 uur: (0575) 46 19 38). Fax (0575) 46 26 69

info@seezo.nl

Seezo Uniformen,meesters in maatwerk

www.seezo.n l

35

Slimstraat 935071 EH UdenhoutTel.: 06 22 46 45 58Internet: www.musicfashion.nlE-mail: info@musicfashion.nl

ageNDa

Noordbrabantsche federatie van Schuttersgilden

36

GILDEFEESTEn In 2009 Federatieve toernooien: 1e (GW) en 3e (VTBS) zondag in september en 4e (KBW) zondag in mei zijn daarvoor gereserveerd. 19 april Pausmis Den Haag, opluistering Sint-Lambertusgilde

Vessem.25 april Gildencongres NBFS, bij Sint-Sebastiaangilde te Bergen op

Zoom17 mei Kringdag Land van Cuijk bij Sint-Antonius-Sint-

Nicolaasgilde Groeningen.24 mei Federatief toernooi kruisboog op wip bij Sint-Antonius

Abtgilde Deurne.07 juni Vrij gildefeest, Sint-Jorisgilde Goirle.07 juni Kringdag Peelland bij Sint-Willibrordusgilde Vlierden07 juni Kringdag Kempenland bij Sint-Catharinagilde Son.14 juni Kringdag Baronie en Markiezaat bij Cloveniersgilde Sint

Bavo Rijsbergen.28 juni Kringdag Kwartier van Oirschot bij Sint-Jorisgilde Tilburg.05 juli Kringdag Maasland bij Sint-Ambrosiusgilde Loon op Zand.28-30 aug. EST te Kinrooi België06 sept NBFS-toernooi geweer schieten bij Sint-Antonius en

Mariagilde Linden.20 sept. NBFS-toernooi V-T-B-S Sint-Leonardusgilde Beek en Donk.10 okt. Hoofdliedendag te Den Bosch, Sint-Willibrordusgilde

Alphen.22 nov. Indoor jeugdvendeltoernooi bij Sint Bavogilde Raamsdonk

GILDEFEESTEn In 2010 Federatieve toernooien: 1e (GW) en 3e (VTBS) zondag in september en 4e (KBW) zondag in mei zijn daarvoor gereserveerd.

02 mei Vrij gildenfeest, Heilig Kruisgilde Gerwen.16 mei Jubileumkringdag Kwartier van Oirschot, Sint-Sebastiaan

Westelbeers en Sint-Jorisgilde Middelbeers16 mei Kringdag Land van Cuijk, Heilig Bloedsgilde Boxmeer.30 mei Kringdag Peelland bij Sint-Jorisgilde Gemert .30 mei Kringdag Maasland, Sint-Hubertusgilde Berkel.06 juni Kringdag Kempenland bij Sint-Jan Baptista Leende-Strijp.13 juni Vrij gildefeest, Sint-Monulphus en Gondulphus Knegsel.20 juni Vrij gildefeest Sint-Lambertus Someren-Eind18 juli Vrij gildefeest, Sint-Antonius Abt Blitterswijck

GILDEnFEESTEn 2011 Federatieve toernooien: 1e (GW) en 3e (VTBS) zondag in september en 4e (KBW) zondag in mei zijn daarvoor gereserveerd.

8 mei Kringdag Kwartier van Oirschot bij Heilig Sacramentsgilde Hulsel

22 mei Vrij gildefeest, Sint-Jan Baptist Oerle.22 mei Kringdag Peelland, Sint-Margarethagilde Aarle-Rixtel29 mei Kringdag Kempenland, Sint-Anna Riethoven29 mei Vrij gildefeest bij Sint-Jorisgilde Oirschot.5 juni Kringdag Maasland, Sint-Joris-Sint-Catharinagilde

Gemonde.28 aug Kringdag Baronie en Markiezaat, Sint-Antonius Abt

Terheijden.

Vrij Gildefeest Sint-Joris Oirschot. (datum nog vast te stellen)

GILDEFEESTEn In 2012 Federatieve toernooien: 1e (GW) en 3e (VTBS) zondag in september en 4e (KBW) zondag in mei zijn daarvoor gereserveerd.

10 juni Kringdag Kwartier van Oirschot, gilde O.L.Vr. en de Heilige Willibrordus Wintelre.

18 aug Vrij gildefeest, Sint-Jorisgilde Oostelbeers.

iNDeX jaargaNg 55-2008

AFLEVERInG 1Tekst foto omslag (voorzijde)Op bedevaart naar Rome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1

Ter inleidingKAREL BERKHOF Metamorfose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3

PETER VAN KUIJENNogmaals het aanleveren van foto’s . . . . . . . . . . . . .3

ReportageJAN BOOY LIEWESEuropese schuttersgilden op bedevaart naar Rome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

CEES MARTENSGilde Sint Joris, Rijsbergen 1707-2007 . . . . . . . . . . 6

JAN BERENDSHandbooggilde Sint Antonius – Sint Sebastiaan Haaren neemt deel aan processie in Portugal . . . . 8

AlgemeenLOUIS DOOMERNIKBrabantse kapelletjes: Gildekapel Lieshout-Mariahout . . . . . . . . . . . . . . . . 11

ReportageJAC. KNAPENSint Jorisgilde Asten in het nieuw(s) . . . . . . . . . . . .12

Kringnieuws Kwartier van OirschotPoolse onderscheiding voor Jan van Riel . . . . . . . .14Jubilarissen bij Sint Mauritius, Goirle . . . . . . . . . . .14Oduphuskerk Best verrijkt met nieuwe glas-in-loodramen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14Kringonderscheiding Jan van Berkel . . . . . . . . . . . .14 KempenlandSint Catharina tot Blortem en Gestel . . . . . . . . . . . .15Van vaandrig tot koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15Frans Baselmans veertig jaar gildebroeder . . . . . . .15Een nieuwe koningsvogel voor het gilde (Frans Kirchner) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Een vliegende start op weg naar het jubileumjaar 2012(Frans Kirchner) . . . . . . . . . 16Zilveren Brabantkruis 2007 (Jo van de Vorst) . . . 16Koningschieten Sint Sebastiaan. . . . . . . . . . . . . . . .17Teeravond Sint Catharina en Sint Barbaragilde Leende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17Charles Hermans koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17Sint Jan Baptist Duizel; Opening gildeterrein ‘de Meer’ (Jac. Hakkens) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18Piet Bax onderscheiden (Jac. Hakkens) . . . . . . . . .18 peellandKoninklijke onderscheiding Rinie Wijnen (Jan Verheijen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Thijs de Haan koning Sint Willibrordusgilde Bakel (Jan Verheijen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19Gilde Sint Lambertus huldigde ook vijf jubilarissen (Toon Jacobs) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

MaaslandKoningschieten Sint Antonius Abt Nuland (David Hanegraaf) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Wateroverlast bij Sint Sebastiaan Oisterwijk (Jack Goudsmits) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Afsluiting schiet-seizoen in Oisterwijk (Jack Goudsmits) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Essche gilde aanwezig bij opening nieuwe brug (Leo Konings) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Sint Nicolaas bij Sint Sebastiaan in Oisterwijk (Jack goudsmits) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21Cor Ophorst Winterkoning 2007 (Eric Jan van Eggelen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21Statiedag Sint Hubertusgilde Drunen (Jos Klerks) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21Schieten in Vught (Thijn van de Sande) . . . . . . . . 22Teerdag bij sint Catharinagilde Vught (Thijn van de Sande) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Thijn van de Sande vijftig jaar lid Sint Catharinagilde Vught (Thijn van de Sande) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22John van Hulten koning Catharina Vlijmen (Toon Groot) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23Kunst bij Sint Antonius-Sint Sebasiaan Udenhout (Frans Vriens) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23Teeravond in Vorstenbosch met vijftigjarig lid (Marc Somers) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Gaande en komende koning van gilde Sint Ambrosius Loon op Zand (Joke van Gils) . . . . . . 24Jubilarissen van gilde Sint Ambrosius Loon op Zand (Joke van Gils) . . . . . . . . . . . . . . . . .25

Land van CuijkRené van Hal draagt oudermanschap Soester gilde over aan Henk van Asch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Commandant Fred Engberink draagt zijn functie over . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Sint Jacobusgilde in 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

jeugdpagina Vijf nieuwe Jeugdleden ingevendeld bij Sint Antonius Abt te Vorstenbosch (Marc Somers) . . . . . . . . . . . 27Jeugd Koningschieten in Nuland (David Hanegraaf) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Jeugd indoorvendeltoernooi Goirle . . . . . . . . . . . . 27

Interview FRANS VAN MIERTAchterom kijken met Paul van Lith . . . . . . . . . . . . 28

Algemeen Mededelingen van het Stichtingsbestuur- Uitreiking Jan Mesprijs 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . 29

NBFS-kampioenschap kruisboog op wip 2008 . 29

In MemoriamKwartier van OirschotSint Sebastiaan, HilvarenbeekBernard vanTrier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Sint Catharina, MoergestelJan van Gestel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31Sint Brigida, Netersel Janus van de Ven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

KempenlandHeilig Kruis, GerwenNol van Baardwijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Sint Jan Baptist, OerleAndré Verspeek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

peellandSint Leonardus, DonkAdriaan Verschuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Sint Antonius en Sint Sebastiaan, GemertTheo Brouwers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Piet Opheij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Sint Servatius, LieshoutPiet Strijbos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Piet van Hout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

MaaslandSint Hubertus, BerkelHerman van Helvoirt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Sint Antonius en sint Sebastiaan, HaarenGiel van de Ven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Sint Sebastiaan, OisterwijkAnnie van Bladel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

Land van CuijkSint Theobaldus, OverloonHarrie de Rijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31Sint Anthonius, Sambeek Peter van Bon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31Groot Gaesbeeker Gilde, SoestWim van den Breemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31Sint Jacobus, ZeelandCorrie Laurenssen-Dekkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

Baronie en MarkiezaatSint Jan Baptist, SprundelRinus van de Riet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31Jac Herijgens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

Algemeen JOHAN OOMENLandjuweel en Van Dale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

EGS-nieuwsLothar Heupts plotseling overleden . . . . . . . . . . . 34

Federatie-nieuwsWijziging emailadres federatiesecretariaat . . . . . . 34Gildencongres 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Jeugd bij het gilde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Gildenfeesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

De GildetromMagazine van de Noord-Brabantse schuttersgilden

iNDeX jaargaNg 55-2008

Nieuwe brochure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Agenda Noordbrabantse Federatie van Schuttersgilden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Advertenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2, 23, 25, 34, 35

AFLEVERInG 2Tekst foto omslag (voorzijde)Erehaag voor H.K.H. prinses Máxima . . . . . . . . . . .37

Ter InleidingPETER VAN KUIJENAls het kalf verdronken is… . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

ReportageLAU HUIJBERSEr wordt nog lang over gesproken . . . . . . . . . . . . . 40

AlgemeenDR. E. VAN AUTENBOER †Het landjuweel van de Sint-Jorisgilden te Oosterhout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

ReportagePETER VAN KUIJENEen uitje op zijn Brabants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

AlgemeenFRANS VAN MIERTGilden zijn de grondleggers van het zorgstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

ROGER VAN LAEREDe kriebelziekte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

REDACTIONEELBrand in Schutterij-museum Steyl, Limburg . . . . 47Van de administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

AENT EN BERT VAN HULTEN‘Het spektakel dat je raakt’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

PAUL SPAPENS‘Kleintje Landjuweel’ en ‘Kleurrijke Ontmoeting’ . .51

FRANS ELSHOUTSchuttersgilden in de Noordelijke Nederlanden . .52

Ingezonden Niet Flambert (Frans X. van Miert). . . . . . . . . . . . 54“Gildebroeders / Gildezusters worden oud” (een al wat oudere gildebroeder) . . . . . . . . . . . . . . 54Vlaamse danslegende tachtig jaar (Jan Oostvogels) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

AlgemeenJAN VAN GELOOVENCirculaire Wapens en Munitie . . . . . . . . . . . . . . . . .55

Kringnieuws Kwartier van OirschotGildebroeder zonder grenzen . . . . . . . . . . . . . . . . 56Verbroedering Tilburgse gilden . . . . . . . . . . . . . . . 56Kringbestuur Kwartier van Oirschot over de grenzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Vijfentwintig jaar bestuursfunctie . . . . . . . . . . . . . .57Aftredend hoofdman koninklijk onderscheiden . . .57Kringonderscheiding voor hoofdman . . . . . . . . . . .57

Jubilerend gilde Moergestel viert op bijzondere wijze Statiedag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58Jubilarissen in Casteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58

KempenlandEen smaragden jubilaris in Tongelre (Piet van de Wiel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Patroonsdag in Heeze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Koninklijke onderscheiding in Heeze . . . . . . . . . . 59Gouden kringonderscheiding met rozet voor zestigjarige jubilaris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

peellandPlatina bruidspaar bij Sint Hubertusgilde Liessel 60Teerdag bij Gilde van Sint Antonius Abt Lierop . . 60Europese vlag in top . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Gilde Sint Agatha Boekel vormde een erehaag voor H.K.H. prinses Máxima . . . . . . . . . 61Harrie Berkers Erebroeder in Groen . . . . . . . . . . . 61Bijzonder gildelid Sint Lambertus . . . . . . . . . . . . . 61Alweer een onderscheiding voor Mies Sijbers . . . 62Sint Willibrordusgilde Bakel luistert Pausmis op . 62

MaaslandRectificatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Presentatie nieuwe koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Contactavond in Dinther . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63“Het genootschap”, een gezellige groep . . . . . . . 64Het eerste Bernhezer koningschieten met vier Bernhezer gilden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Twee keer naar Neer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Jubilarissen bij Sint-Sebastiaan . . . . . . . . . . . . . . . 65

Land van CuijkVendelleiders Land van Cuijk op uitnodiging van de vendelcommissie naar Beugen . . . . . . . . . 60Bestuur krin Land van Cuijk neemt afscheid van Frans Kusters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Jaarvergadering Sint Anthoniusgilde Beers . . . . . 61Huldiging Jubilaris Sint Antonius-Abt Gilde Blitterswijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Groot Gaesbeeker Gilde huldigt Marco Engberink 61Jubilarissen bij Sint Jacobusgilde Zeeland . . . . . . 62Jaarvergadering op 13 maart . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Bouw gildehuis vordert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Erelid bij Gilde Salvator Mundi Oeffelt . . . . . . . . . 62

Baronie en Markiezaat Kringonderscheiding voor Anton van Tilborg (Jos Huijben) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

In MemoriamKwartier van OirschotSint Willibrordus, CasterenPiet Gijsbers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint Catharina, HilvarenbeekGerda Vogels-Swinkels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint Sebastiaan, HoogeloonJanske Beex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Sint Joris, Hooge MierdeChrist Merkx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Sint Sebastiaan, OirschotJan Smetsers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65O.L. Vrouw, West- en MiddelbeersBart Willems. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

KempenlandSint Martinus van het Heilig Sacrament, Dommelen Wim van den Broek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Onze Lieve Vrouwe, EerselPeter Boerboom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Louis Goorman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint-Catharina, Eindhoven-StadHub Spoorenberg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint Joris, VlokhovenJan Marinus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

peellandSint Antonius, Beek en DonkQuirien van Roessel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint Leonardus, Beek en DonkFrits van Rixtel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint Antonius Abt, LieropJan Verberne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Piet van Eijk Jzn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Sjef Berkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

MaaslandSint Hubertus, BerkelPiet Leermakers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint Sebastiaan, EnschotDolf Vorster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Sint Lambertus, Maren-KesselJohan van Schijndel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

Baronie en MarkiezaatSint Hubertus, LeurTheo Sijbers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

Agenda Noordbrabantse Federatie van Schuttersgilden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Advertenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34, 66, 67Advertenties Gildetrom . . . . . . . . . . . . . . . . 48, 63, 66

AFLEVERInG 3Tekst foto omslag (voorzijde)Zonovergoten kringgildedag . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

Ter InleidingPETER VAN KUIJENOok wij zijn een schakel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

Reportage JEAN COENENZonovergoten kringgildedag bij het Sint-Jorisgilde in Zesgehuchten . . . . . . . . . . . . . . 80

RUUD HORAJan Timmermans verrassend koning Sint Sebastiaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

Algemeen Mededeling Stichtingsbestuur: Jan Mesprijs 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

KRING LAND VAN CUIJKWij zijn een deel van de keten… . . . . . . . . . . . . . . . 84

jeugdpagina- Een geslaagde kringgildedag voor gilde Sint-Bavo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

- Jong geleerd oud gedaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86- Jeugdkoningschieten bij gilde Sint Joris Udenhout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

- Bob Verhoeven jeugdkoning Dinther . . . . . . . . . 87- Kaderdag Hoge Schuts in Dinther . . . . . . . . . . . . 87

De GildetromMagazine van de Noord-Brabantse schuttersgilden

iNDeX jaargaNg 55-2008

Algemeen - Correctie (Anthony Wehmeijer) . . . . . . . . . . . . . . .81- Mededeling van de redactie (Peter van Kuijen) . .81- Vraagtekens rond een curieus zilverschild (Frans van Miert) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81

Ingezonden- Onbekende standaardruiter (Hans de Visser) . . 88- Schietsport (Frans Heesakkers) . . . . . . . . . . . . . . 88- Zwaai uw vendel voor God… (Roger van Laere) 89

KringnieuwsKwartier van OirschotVijftig jaar gildebroeder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Te gast bij het Oud Limburgs Schuttersfeest . . . . 90Gilde Sint Joris huldigde vijf jubilarissen . . . . . . . 90Jan van Gisbergen koning in Hooge Mierde . . . . 91Drie jubilarissen in Middelbeers . . . . . . . . . . . . . . 91Sint Odulphusgilde Best te gast op basisschool De Schakel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91Kringonderscheiding voor Piet Huyben . . . . . . . . 92Restauratie en onderhoudswerken aan het Mariakapelletje van Westelbeers . . . . . . . . . . . . . . 92Bedevaart en verbroedering . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 KempenlandKoningschieten bij het Sint Catharinagilde tot Blortem en Gestel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Gebroeders Beelen samen veertig jaar bij de guld 93Patroonsfeest bij Sint Joris-gilde Gestel en Blaarthem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Twee jubilarissen bij het gilde (Frans Marinus) . . 94Willy Smits nieuwe koning Sint Antoniusschut Eeneind-Opwetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Postume uitreiking van kringonderscheiding aan Tijke van Kemenade (Frans Marinus) . . . . . . . . . . 94 Ommeganck Sint Jansgilde . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Sint Jansgilde Soerendonk verbroedert in Polen . 95Een wel heel bijzondere patroonsdag . . . . . . . . . . 96Nieuwe koning Sint Jansgilde . . . . . . . . . . . . . . . . 96Koning Jan Roijers en een koninklijke onderscheiding voor Hein van der Grinten (Koos Beenen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Sint Martinusgilde van het Heilig Sacrament Dommelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Peter de Laat prologeert titel Intergildekoning Valkenswaard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

peellandJan Verspaget nieuwe Koning Sint Catharinagilde Helmond . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Jan Joosten erekoning (Leo Welten) . . . . . . . . . . . 98Vijftig jaar gildebroeder (Cees Huijbregts) . . . . . . 98

MaaslandKoningschieten in Vorstenbosch (Marc Somers) 99 Gildeheer met emeritaat (Jan van den Broek) . . . 99Nieuwe standaarddrager Sint antonius en Sint Sebastiaan (Bert van de Wiel) . . . . . . . . . . . . 99Erehoofdmanschild voor scheidende hoofdman (Jan van der Avoort) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Gilde Sint antonius en Sint Sebastiaan Haaren huldigt jubilarissen (Bert van de Wiel) . . . . . . . . 100Inzegening nieuwe stansaardvaandel in Dinther (Hans de Visser) . . . . . . . . . . . . . . . . .101Schietkampioenschappen 2008 Sint Barbara Dinther (Hans de Visser) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101koningschieten bij Sint Blasius Heusden (Arie Verschuur) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102Nellie van den Wittenboer Koningin van Ere bij het

Sint Catharinagilde Vught (Thijn van de Sande) 102 Koningschieten bij Sint Hubertusgilde Drunen (Jos Klerks) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102… en de nieuwe koning is … wéér een Van Lith! (Frans X. van Miert) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103Leo van Dommelen koning Sint Jorisgilde Nieuwkuijk (Eric Jan van Eggelen) . . . . . . . . . . . . .103Bér-avond 2008 in Gemonde (Johnny van der Leest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103Tweede viertal gilde Gemonde Viertallenkampioen NBFS Kruisboog op Wip (Johnny van der Leest) 104Mari Klerks nieuwe koning Elshout (Haico Klerks) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Koninklijke onderscheiding voor Louis Muskens in Elshout (Haico Klerks) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Burgerkoningschieten Elshout (Haico Klerks) . . 104

Land van CuijkFamilie de Wit schrijft historie . . . . . . . . . . . . . . . .105Gilde in St. Anthonis huldigt koning . . . . . . . . . . .105Groeningse schutters beste van Nederland! . . . 106Koningschieten Sint Martinusgilde Gennep. . . . 106Onze Lieve Vrouwe Gilde Holthees . . . . . . . . . . . 106Gildeschieten in Holthees . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Mat Ermens koning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Vijfendertig jaar bierkruien . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Vrouwelijke Jubileumkoning bij 75-jarige Kring Land van Cuijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Koningschieten in Blitterswijck . . . . . . . . . . . . . . 108Bas van Wieringen verslaat vrouw en Overloon heeft weer koning . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Anthoniusgilde in Beers viert Driekoningen in juni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Na achtendertig jaar Lambert Essers koning Beugen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109Koningschieten 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109Hoofdman Adriaan van der Coer overleden . . . . 109

Baronie en MarkiezaatKaderdag en Cloutverschieting Sint-Bavogilde Raamsdonk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110Nieuwe gildeheer voor Sint Sebastiaan. . . . . . . . .110Kringgildedag in Oudenbosch . . . . . . . . . . . . . . . . 111Een filmscène voor Gilde sint-Bavo Raamsdonk . 111

ReportageJAN VAN GELOOVENAls uit een sprookje ontwaakt . . . . . . . . . . . . . . . . 112

In MemoriamKwartier van OirschotSint Joris, BerlicumSjef Verouden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Sint Willibrordus, CasterenWillem van Gompel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Sint Joris, HilvarenbeekWim Beijers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

KempenlandSint Jan Baptist, DuizelAn Antonis-Derks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Piet Strijbos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Mia Wintermans-Rijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Sint Catharina, Eindhoven-StadJan van der Heijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

peellandSint Willibrordus, BakelThijs van Ansem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Will Jacobs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

MaaslandSint Joris & Sint Catharina, GemondeJos Geerts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

EGS-nieuwsKoningschieten bij Franse Conventie(Jo van den biggelaar) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114

Federatienieuws Hoofdliedendag 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114Nieuwe brochure van de Noord-Brabantse Schuttersgilden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114Jeugdcommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114Gildencongres 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114

Agenda Noordbrabantse Federatie van Schuttersgilden . . .116

Gildekleintje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114

Advertenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78, 87, 89, 110, 115

AFLEVERInG 4Tekst foto omslag (voorzijde)Het was een spektakel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

Ter InleidingPETER VAN KUIJENDriehonderd woorden! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119

AlgemeenJAN WOLFS EN NIELS VAN DE VENLandjuweel Oisterwijk 2008 “Het was een spektakel” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

WERKGROEP GILDECONGRES 2009 15e Gildecongres op zaterdag 25 april 2009 te Bergen op Zoom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122

ReportageFRANS VRIENSGilde Udenhout kreeg schilderij terug . . . . . . . . .122

FRIE KONINGSJubilarissen schenken sjerpen en kruissboog . . . .123

KringnieuwsKwartier van OirschotZeven jubilarissen in Netersel . . . . . . . . . . . . . . . 124“Het paard dat de haver verdient” . . . . . . . . . . . 124Bijzondere statiedag Catharina Moergestel . . . . 124Nieuwe koning Sint Dionysius Tilburg . . . . . . . . .125Een keizer én een koning in Sint-Oederode . . . . .125Jubilarissen bij gilde Sint Joris Hoogeloon . . . . . .125Jubilarissen Odulphusgilde Best . . . . . . . . . . . . . 126Zestig jaar verbonden aan het gilde . . . . . . . . . . 126Leo Verhoeven wéér koning . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Henk van Stokkum een “gouden” gildebroeder 126Gilde Sint Sebastiaan Oirschot heeft nieuwe koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127Kees Daas koning West- en Middelbeers . . . . . . .127Nieuwe kroon voor patroonheilige . . . . . . . . . . . .127Koningschieten bij broederschap . . . . . . . . . . . . .127

KempenlandRecht gezet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128Een nieuw onderkomen voor de S.A.T.-commissie Kring Kempenland (Ad van Helvoort) . . . . . . . . .128

iNDeX jaargaNg 55-2008

Nieuwe “Koning der Genneper Parken” . . . . . . .128Sint Catharinagilde Eindhoven-Stad heeft een nieuwe koning (Jos Jansen) . . . . . . . . .128Eerste gildetamboers sinds 1954 (Jos Jansen) . . 129Koningschieten op ’t Bokt, Martin Sanders koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Een nieuwe koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Sjak Janssen koning Sint Agathagilde Heeze . . . .130Kermismaandag in Leende (Gerard Kees) . . . . . .130Driemaal Cuijten (Rens Guitjens) . . . . . . . . . . . . .130Gildebroeder stapt in huwelijksbootje. . . . . . . . . .130Jan de Greef onderscheiden door kring . . . . . . . . 131Twee gildebroeders benoemd tot lid in de ordeVan Oranje Nassau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131Koningschieten Zesgehuchten, 13 september 2008 (Jacques Brouwers) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131Topprestatie Maarheezer standaardruiter op Landjuweel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132Frank van Leeuwen opnieuw koning . . . . . . . . . . .132Kapitein Ad van Mierlo koning . . . . . . . . . . . . . . . . 133Guus Kuijken weer koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133Kees Smolders koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 peellandRecht gezet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134Archief Kring Peelland naar archief gemeente Gemert-Bakel (Henk de Hair) . . . . . . . . . . . . . . . .134Een nieuwe koning in Deurne (Huub Manders) .134Eindelijk een Sijbers koning bij de ‘Gruun skut’ (Huub H.F. van den Eikhof) . . . . . . . . . . . . . . . . .134Gildedriedaagse in vier etappes . . . . . . . . . . . . . . . 135Schieten om ‘D’n Tramwisseltrofee’ (Leo Welten) 135Ereleden bij Sint Hubertusgilde Liessel (Leo Welten) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135Van tamboer tot koning en omgekeerd (Jac Knapen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136Nieuwe koning bij St. Jorisgilde Someren. . . . . . .136Drie broers samen 190 jaar bij Sint Lambertus Someren-Eind (Jan Verheijen) . . . . . . . . . . . . . . . .136Gilde Sint Lambertus huldigde zeven jubilarissen (Jan Verheijen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137Jan Huijbers nieuwe koning Sint Leonardusgilde (Cees Huijbregts) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137Dertig jaar vriendschapsband met Schützengesellschaft Gittelde (Cees Huijbregts) .138 Kermisschieten Sint Willibrordusgilde Bakel (Frans Aldenzee) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .138

MaaslandRectificatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139Gilde Sint Ambrosius Baardwijk viert teerdag 2008 met drie jubilarissen (Norbert van Buul) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139Koningschieten bij Sint Ambrosiusgilde (Norbert van Buul) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139Jubilarissen gilde Sint-Ambrosius Loon op Zand(Joke van Gils) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139 Sint Antonius en Sint Sebastiaan Haaren had een Jubilaris (Bert van de Wiel) . . . . . . . . . . 140Historische koning in Udenhout (Frans Vriens) 140Sint Barbaragilde heeft nieuwe koning (Hans de Visser) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140Sint barbaragilde Dinther viert groot feest (Hans de Visser) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141Gilde Sint blasius Heusden sluit schietseizoen af (Arie Verschuur) . . . . . . . . . . . . .141Kampioen kruisboog Sint Catharina Den Dungen (Annie Maas) . . . . . . . . . . . . . . . . . .141Koning 2008 – Sint Catharina Den Dungen (Annie Maas) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

Toon van Hoogwaarden gildekampioen (Thijn van de Sande) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Robert Kluytmans koning Sint Catharinagilde Vught (Thijn van de Sande) . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Teun Smits nieuwe koning gilde Schijndel (Hans van den Brand) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Statiedag en afscheid beschermheer Hubertus Berkel (Wim Adams) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143Nieuwe koning Sint Hubertusgilde (Wim Adams) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143Gouden bruiloft hoofdman Piet Vromans (Wim Adams) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143Sint Hubertusgilde Drunen viert Kringgildedag Maasland (Jos Klerks) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144Koning Berlicum’s gilde verzamelt koningstitels ( Frans X. van Miert) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144Marie-Paule Weijtmans-Penin koning Sint Joris (Rob Weijtmans) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144Opluistering Sint Lambertusdag Gemonde (Johnny van der Leest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145Gemonde heeft nieuwe Leugenkoning en – prins (Johnny van der Leest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145Nederlands viertallenkampioenschap kruisboog naar Gemonde (Johnny van der Leest) . . . . . . . . .145Activiteiten bij het Sint Sebastiaangilde Oisterwijk (Jack Goudsmits) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Bouw nieuw clubhuis in Elshout (Haico Klerks) 146Statiedag bij Onze Lieve Vrouwe Schuts Elshout (Haico Klerks) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Gilde zwaait pastoraal team uit (Leo Konings) . .147Ferrie Verhoeven koning Sint-Jorisgilde Geffen (Hetty Verhoeven) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147

Land van CuijkRectificatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148Bisschop Hurkmans vindt het allemaal ‘heel skôn in Zeeland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148Veertig jarig jubileum beschermheer Baron de Weichs de Wenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148Afscheid commandant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Veertig jarig keizersjubileum Harry Boom . . . . . 149

Baronie en MarkiezaatGildelokaal geopend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Wipvogelschieten tijdelijk stilgelegd . . . . . . . . . . 149Nieuwe gildeheer bij Sint Willibrordusgilde Alphen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150Ad van Gorp koning Sint Willibrordusgilde Alphen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150Vaandrig Frans Verhoeven veertig jaar lid . . . . . . .150

jeugdpaginaGijs Davenveld schrijft… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Een leuk kiekje (van Wouter Bunthof) . . . . . . . . . . 151Johan Dangé jeugdkoning Sint Barbaragilde Dinther . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Ilvy de Visser prinses Sint Willebrordusgilde 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

AlgemeenJOKE VAN GILSKijken en bekeken worden op het Landjuweel 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .152

In MemoriamKwartier van OirschotSint Joris, MoergestelHarrie Leijten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Miet Rijnen-Bierkens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154

Sint Sebastiaan, OirschotPaul van Wittenboer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155Sint Lambertus, VessemJan van Rijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155Bert Schoenmakers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155Onze Lieve Vrouwe, West- en MiddelbeersJan van Bijsterveldt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

KempenlandHeilig Sacrament, BergeijkRiek Daris-Theuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Sint Catharina, Eindhoven-StadFrans van der Meulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Ridderlijk Gilde van sint Sebastiaan, Eindhoven-StadPaul van Hussen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Sint Agatha, HeezeHarry van Werde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Sint Anna, Nuenen-DorpJhr. dr. ir. Joop Ploos van Amstel . . . . . . . . . . . . . . 155Sint Joris, StratumNettie Bax . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155Sint Catharina, TongelreRia van de Wiel-van der Heijden . . . . . . . . . . . . . . 155Sint Willibrordus, WaalreWil Vos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

peellandSint Antonius Abt, DeurneJan Rovers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Sint Antonius Abt, LieropJan de Vries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Sint Willibrordus, VlierdenWillem Meulendijks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

MaaslandSint Willebrordus, HeeswijkAdriaan den Otter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Sint Ambrosius, loon op ZandThom Ligthart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154Sint Catharina en Barbara, SchijndelRien Kwaks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155Sint Catharina, VughtSjaantje van Berkel-Pijnenburg . . . . . . . . . . . . . . . 155

Baronie en MarkiezaatSint Ambrosius, GilzeHenk van der Heijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154

EGS-nieuwsVier Bernhezer gilden naar afscheid van Otto von Habsburg in Aken (Hans de Visser) . . .156Najaarsvergadering van de EGS te Korsenbroich (Jo van den Biggelaar) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156

FederatienieuwsGildencongres 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157EST te Kinrooi (nevenwedstrijden) . . . . . . . . . . . . 157Giften aan gilden (ANBI registratie) . . . . . . . . . . . 157

nBFS nieuwsNBFS kampioenschap geweer 2008 in Moergestel (Frans Vriens) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157Essche schutters prolongeren NBFS kampioenstitel (Leo Konings) . . . . . . . . . . . . . . . . 157

AgendaNoordbrabantse Federatie van Schuttersgilden . 160

Advertenties . . . . . . . . . . . . . . . .118; 138; 147; 158; 159