:: Georganiseerde Autodiefstal ::

Kenmerken en achtergronden in beeld

AVc - Congres Utrecht

8 april 2005

Henk Ferwerda

:: De onderzoeksvraag ::

Wat is de aard (daders, dadergroepen en modus operandi) van de georganiseerde autodiefstal in Nederland, in

welke mate is autodiefstal georganiseerd (organisatiegraad) en wat betekent een en ander voor

de preventieve en repressieve aanpak van het fenomeen?

:: Focus op ::

Centraal staat het in georganiseerd verband stelen en onwettig verhandelen van auto’s (tot 3.500 kilo) en/of auto-onderdelen

Autodiefstal voor eigen vervoer en autodiefstal om een ander misdrijf mee te plegen, zijn buiten beschouwing gebleven

:: Hoe is het onderzoek uitgevoerd ::

Literatuursearch

Raadplegen experts Overheid Autobranche Verzekeringen Inkijken bij… Haven en technisch voertuigspecialisten

Landelijke analyse van 25 recente opsporingsonderzoeken

5

Nationaal en internationaal opererende groepen 2 van de 3 groepen is internationaal georiënteerd Noord- en West-Afrika zijn de belangrijkste

afzetgebieden voor dure en luxe gestolen auto’s Sprake van een dynamisch georganiseerde keten die

begint bij diefstal en eindigt bij afzet of verkoop van gestolen auto’s of auto-onderdelen

Keten van functies: stelers, koeriers, omkatters, strippers, makelaars/helers, inpakkers/stashers, documentvervalsers, opdrachtgevers/afnemers

:: Resultaten op hoofdlijnen ::

6

Nationaal georiënteerde groepen zijn relatief klein (3-5 personen), vaak van Nederlandse komaf, meerdere functies bij één persoon en indien nodig kunnen ze aanhaken op internationaal georiënteerde groepen

Internationaal georiënteerde groepen zijn groter (5-25 personen). Er is sprake van regie en coördinatie bij één of een aantal personen. Uiteenlopende etnische achtergronden. Aparte groepen met specifieke functie (soms etnisch specifiek). Met weet elkaar te vinden en er wordt samengewerkt.

:: Resultaten op hoofdlijnen ::

7

:: Voorbeeld van samenwerking ::Makelaars-helers vaak verbindende schakel (knooppuntverdachten)

8

MO: klassiek openbreken, huren of leasen van een auto, gebruik technische apparatuur, duplicaatsleutels, diefstal van autosleutels via woninginbraak

Hoofdverdachten: 97% heeft antecedenten en meer dan de helft is veelpleger

Schade is groot, financieel gewin voor dadergroepen is maar moeilijk vast te stellen

Naast financiële schade ook impact voor slachtoffers, verstoring legale markt, imagoschade voor autodealers, uitkeren verzekeringsgelden

:: Resultaten op hoofdlijnen ::

9

Binnen vrijwel alle groepen is er een relatie naar de legale branche c.q. bovenwereld (autobedrijven, sloperijen en shredderbedrijven en functionarissen (onder andere in het buitenland)

Overeenkomsten met andere vormen van georganiseerde misdaad: dynamiek in de samenwerking, groepen die elkaar indien nodig weten te vinden, knooppuntverdachten, transitfunctie van Nederland, internationale karakter, rol van sociale relaties, etnische diversiteit in criminele groepen en criminele samenwerking

Verschillen: weinig luxe levensstijl verdachten, grote aantal functies dat nodig is om een gestolen auto op de markt te zetten, sterke verwevenheid met de legale autobranche

:: Resultaten op hoofdlijnen ::

10

Ontwikkelingen in de afgelopen 15 jaar

Afname van het aantal gestolen auto’s, toename van de aantallen dure en luxe auto’s (waaronder SUV’s)

Regionale groepen werken meer en meer landelijk en haken aan bij internationaal

Van Oost-Europese dadergroepen naar internationaal samengestelde groepen

Auto’s naar Noord- en West Afrika, onderdelen naar Oost-Europa

Rol havens toegenomen Van objectmisdrijf naar persoonsmisdrijf

:: Resultaten op hoofdlijnen ::

11

Auto’s of auto-onderdelen worden hier overgedragen of veranderen van identiteit

:: Vier centrale processen ::

12

Professionaliseren opsporingsproces Aandacht voor grensoverschrijdend karakter Doorrechercheren

Deskundigheidsbevordering Uitbreiden en structureren technisch voertuigspecialisme

binnen de politie Kennis centraal te bevragen Betrekken en informeren andere handhavers

(haven/douane)

Samenwerking Interdisciplinaire controle en handhaving bij ‘gevoelige

bedrijven’

:: Handreikingen voor de aanpak ::

13

Preventie Bevorderen van technische preventiemiddelen die

persoonsonafhankelijk zijn Screenen van personeel bij zowel overheid als private

sector Scheiden van kentekenpapieren van schadevoertuigen

Analyse Intensiveren van (landelijke) strategische en tactische

analyses op basis van gegevens over dadergroepen en gestolen voertuigen

:: Handreikingen voor de aanpak ::

:: Bedankt voor uw aandacht ::