¶ Duurzaamheid loont...¶ Duurzaamheid loont ¶ Bestaande gebouwen zijn de grootste veroorzakers...
Transcript of ¶ Duurzaamheid loont...¶ Duurzaamheid loont ¶ Bestaande gebouwen zijn de grootste veroorzakers...
¶ Duurzaamheid loont
¶ Bestaande gebouwen zijn de grootste veroorzakers van CO2-uitstoot in Nederland
¶ Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd
¶ Knelpunten in de keten veroorzaakt door ontbreken van inzicht in duurzaamheid, risico’s en
opbrengsten
¶ Nieuwe contractvormen voor samenwerking, resultaatgarantie en financiering
¶ Praktijkvoorbeelden bewijzen kansen verduurzaming bestaande bouw
“Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij de huidige wereldbevolking in
haar behoeften voorziet zonder de komende generaties te beperken om in hun
behoeften te voorzien” (Brundtland, VN rapport ‘Our common future’)
MVO betekent zoeken naar
een balans tussen Triple P
MVO is de manier waarop
organisaties invulling geven
aan duurzaamheid
MVO betekent aandacht voor Planet
Verbetering van Planet door reductie verbruik en uitstoot
Vervoer 22%
Industriële productie
32%
Gebouwen34%
Rest12%
CO2 Footprint Nederland
Vervoer52%
Electriciteit37%
Verwarming6%
Papier3%
Afval2% Water
0%
Gemiddelde werkplek stoot 5000 kg CO2 uit per jaar(Bron: Nationale CO2 Benchmark)
Zorginstelling wil met de nieuwbouw:
• De kwaliteit van de huisvesting verhogen
• De exploitatiekosten verlagen
• De duurzaamheid verbeteren
CFP ondersteunt deze doelstellingen door een eerste verkenning op het
gebied van duurzaamheid:
1] het zichtbaar maken van de huidige duurzaamheid door middel van een
CO2 footprint van het huidige gebouw
2] door duurzaamheid in te brengen in de nieuwbouwplannen. Hierbij worden
scenario’s berekend op duurzaamheid en kostenreductie, incl. eerste
schatting van investering en terugverdientijd
3] financieringsmogelijkheden inventariseren
Besparende duurzaamheids optie Investering
Investering voor Opbrengsten Bewonerscomfort
1 WKO-installatie €200.000-€400.000 Eigenaar Besparing van 40 - 50% van de
energie voor ruimteverwarming.
Verhoogd
bewonerscomfort door
koeling
2Laag temperatuur
verwarming
10-25% hoger ten
opzichte van een
conventionele afgifte
(radiatoren)
Eigenaar10 - 25% besparing op energie voor
ruimteverwarming.
Goed comfort bij
toepassing radiator in de
woonkamer
3Optimalisatie verlichting
in het pandZie uitsplitsing: Eigenaar
Verminderd elektriciteitsverbruik,
verlaging interne warmtelast.
Verhoogde duurzaamheidsuitstraling.
onveranderd
3a T5 verlichtingsarmaturen
Investering is gelijk aan
conventioneel: EUR 150
per armatuur
Eigenaar30% op energie voor verlichting ten
opzichte van conventioneel
onveranderd: bewoners
zijn vertrouwd met type
verlichting
3b LED verlichting EUR 200 per armatuur Eigenaar50% op energie voor verlichting ten
opzichte van conventioneelonveranderd
3c Aanwezigheidsdetectie EUR 200 per vertrek Eigenaar 10 - 20% op energie voor verlichting
Verbeterd
bewonerscomfort:
verlichting schaket
automatisch aan en uit
3dDaglichtregeling
armaturen
EUR 40 per armatuur
(aan raamzijde)Eigenaar
50% op energie voor verlichting aan
raamzijdeonveranderd
4
Toepassen van
warmtekrachtkoppeling
(WKK)
Vergelijkbaar met de
conventionele installatie/ Eigenaar
Geen transportkosten over elektriciteit
opgewekt door WKKonveranerd
5 Vrije koeling toepassen
Drycooler EUR 30.000 -
100.000, afhankelijk van
systeem dimensies; icm
WKO.
Eigenaar
50 - 80% op energie voor koeling.
Daarnaast houdt de drycooler de
WKO-bron in balans.
onveranderd
6Monitoren van
energieverbruikEUR 10.000 - 20.000
EUR 14.000 - 28.000 door voorkomen
van onnodige energieverbruikenonveranderd
Besparende duurzaamheids optie Investering
Investering voor Opbrengsten Bewonerscomfort
7
Toepassen
warmtepomp lucht -
water
EUR 25.000 ipv 12.000 per
100 kW opgesteld
vermogen
EigenaarBesparing van 25% op energie voor
ruimteverwarmingonveranderd
8Zonnecollectoren voor
warmtapwaterEUR: 20.000 - 50.000 Eigenaar 3.000 - 5.000 m3 gas per jaar onveranderd
9Toepassen van
zonwering
EUR: 50.000 - 75.000 (voor
zonbelaste gevels)/ Eigenaar
Minder warmtelast, betere
individuele regelbaarheid van
temperatuur.
Verhoogd comfort
door minder hinderlijke
zoninstraling
10Toepassen van
vloerkoeling
Nihil bij toepassing laag
temperatuur verwarming.Eigenaar
Verbetering comfort door aanbieden
van koeling (lokale regelbaarheid
binnenklimaat)
Verhoogd
bewonerscomfort als
gekoeld wordt
11
Optimalisatie
Ventilatieconcepten
(Luierverwerking)
ntbBesparing op elektrische energie
voor ventilatieonveranderd
12
Toepassen van
duurzame
terreinverlichting
LED lichtmast: EUR 500 -
1.000 per lichtmast/ Eigenaar
Verlaging van het verbruik van
buitenverlichting en verhoging
duurzaamheidsuitstraling.
onveranderd
13Livingbuilding toepassen
(Infra+ vloer)neutraal Eigenaar
10 - 30% verminderd leidingwerk,
bevestigingsmateriaal, pvc.onveranderd
14 Energiezuinige liften neutraal EigenaarVerminderd energieverbruik tov
conventionele liftenonveranderd
15
Lange termijn inkoop
van beheer een
onderhoud
neutraal
Besparing tov conventionele
contracten tot 25%. Afrekening op
basis van gerealiseerde prestaties.
Verhoogd comfort
door minder storingen
van installaties.
Duurzame uitstraling Investering Voor Opbrengsten Bewonerscomfort
1Inkoop groene elektriciteit
en groen gasneutraal
100% Duurzame energie. Verbetering
duurzame uitstraling. CO2-neutraal
gebouw.
onveranderd
2Toepassen van
zonnepanelen (25 m2)EUR 10.000 - 15.000 Eigenaar /
2.000 - 2.500 kWh elektriciteit per
jaar. Hoge duurzaamheidsuitstralingonveranderd
3Optimalisatie Daglicht
toetreding
EUR 35.000 - 50.000
per verdieping
(laagbouw)
Eigenaar
Minder interne warmtelast en
elektriciteits verbruik. Opbrengst per
investering is gelijk als van
zonnepanelen.
Verbeterd door
meer daglicht
4 Groen Dak EUR 40.000 - 50.000
voor laagbouwEigenaar
Verbetering flora/fauna. Minder
temperatuur-overschrijding.
Verbeterd door
uitzicht op natuur
5 Grijswatermanagement ntb Eigenaar 30% besparing drinkwater. onveranderd
6
Cradle to Cradle
bouwmaterialen en
inrichting
ntb / Eigenaar Duurzame uitstraling onveranderd
7 Gebruik domotica ntb / EigenaarVerhoogd bewonerscomfort en
hogere veiligheid
Verbeterd door
hogere veiligheid
8Gescheiden
afvalverzamelingnihil / Eigenaar Vermindering CO2 footprint onveranderd
9MVO Statement van de
directie voor groen- Duurzame uitstraling onveranderd
Corporaties BeleggersProject-
ontwikkelaarArchitecten Adviseurs
Aannemers /
installateurs
Componenten
leveranciersBeheerders
FM
Organisatie
Met name verschil in de eerste schakels daar waar het bestaande
bouw of nieuwbouw betreft. Ook een verschil in financiering
tussen zorg en kantoren.
* bron: Jones Lang LaSalle
17%
70%
7% 6%
Gebouw Gebruikers
Niet bereid te betalen 1-5% premie
6-9% premie >9% premie
19%
52%
22%
7%
Eigenaren/Beleggers
Niet bereid te betalen 1-5% premie
6-9% premie >9% premie
83% van de gebruikers zijn
bereid om meer te betalen voor
duurzame huisvesting
81% van de
eigenaren/beleggers geeft aan
extra te willen investeren in
duurzame huisvesting
¶ Duurzaamheid loont
¶ Bestaande gebouwen zijn de grootste veroorzakers van CO2-uitstoot in Nederland
¶ Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd
¶ Knelpunten in de keten veroorzaakt door ontbreken van inzicht in duurzaamheid, risico’s en
opbrengsten
¶ Nieuwe contractvormen voor samenwerking, resultaatgarantie en financiering
¶ Praktijkvoorbeelden bewijzen kansen verduurzaming bestaande bouw
Knelpunt Oplossingsrichting Rol voor
Split incentive – Eigenaar en gebruiker Gezamenlijk investeren en afspraken
maken over het verdelen van de
opbrengsten, hierdoor zal de
gebruiker sneller akkoord gaan
Eigenaar en gebruiker gezamenlijk
Risico aversie Leveranciers moeten opbrengsten en
resultaten garanderen. Bijvoorbeeld
door gebruik te maken van de
diensten van een ESCO
Beheerder, belegger en leveranciers
(o.a. installateurs en OEM-ers)
Onduidelijke business case Snelle identificatie van het
besparingspotentieel, gegarandeerde
investeringen en gegarandeerde
opbrengsten
Beheerder en adviseurs
Knelpunt Oplossingsrichting Rol voor
Achterblijvende investeringen Schrijven van een objectieve en
aantrekkelijke business case met
hoge rendementen. Opzetten van een
fonds voor gebouwinvesteringen
Eigenaar en overheid
Onduidelijkheid rondom duurzaamheid Duidelijke gecontroleerde definitie van
duurzame gebouwen die bekend
wordt gemaakt in de markt. Opname
van deze definitie in gebouwtaxaties.
Meer regels van de overheid die niet
duurzaamheid zijn onaantrekkelijk
maakt
Overheid , adviseurs en
eigenaar/beleggers
Onvoldoende schaalgrootte Groepen gebouwen of gebieden
tegelijkertijd aanpakken. Combineren
met verduurzamen onderhoud en
maincontracting
Eigenaar/beleggers
Financiering en opdrachtgeverschap
in de zorg
Samenwerking met corporaties,
gezamenlijk PvE, kostenreductie
Gebruikers, corporaties
De case: portefeuille vastgoedbelegger
• Renovatie en nieuwbouw van
verzorgingstehuis
De knelpunten
• Financiering
• Opdrachtgeverschap
De sleutelpartijen
• Corporatie
• Architect
• Adviseurs
De oplossing
• Corporatie financiert, 10 jarig huurcontract gebruiker
• Integrale business case met life cycle perspectief en TCO
berekening
• Gezamenlijke projectontwikkeling
Contact
Amersfoortseweg 15 a
7313 AB Apeldoorn
t:+31 (0)55 355 5199
f:+31 (0)55 355 2555
w: www.cfp.nl
• Kostenbesparingen 15-40%, besparingen op CO2 40-100%
• Ontwikkelaar van de CO2-Jaarrekening
• Uniek expertsysteem voor benchmarking van de
kosten, CO2 -uitstoot en kwaliteit
• Innovatief, resultaatgericht,
hands-on
Consultancy
Management en beheer
Corporate Facility Services
Outsourcing & Inkoop
Interim Professionals
Scan duurzaamheid & besparingen
De case: De Tempel Den Haag
• Renovatie monumentaal kantoorpand
De knelpunten
• Split incentive
• Risico aversie
De sleutelpartijen
• Eigenaren
• Gebruikers
• adviseur
De oplossing
• Gelijktijdig overeenkomsten gesloten tussen 3 partijen op basis van
garanties (eigenaar / gebruikers / serviceprovider, SP)
• Garantie op de energieprestatie door SP naar gebruiker
• SP geeft garanties aan belegger op hogere huurpenningen
• Belegger geeft garanties aan SP op bestendigheid relatie
• Besparingen op energie worden verdeeld over partijen
• Heldere businesscase voor de belegger
• Groenfinanciering gekregen voor het project
De case: portefeuille vastgoedbelegger
• Verduurzamen portefeuille
beleggingsfonds
De knelpunten
• Split incentive
• Risico aversie
De sleutelpartijen
• Belegger
• Gebruikers
• Beheerder
De oplossing
• Financieel model servicekosten
• Investeringen pas doorbelasten bij succes
• Concretiseren van maatregelen voor de huurder
• Goede relatie tussen eigenaar en huurder
De case: Rotterdam Groene Gebouwen
• Verduurzaming vastgoedportefeuille
Rotterdam: start met zwembaden.
De knelpunten
• Onduidelijke business case
De sleutelpartijen
• Eigenaar
• Adviseur
• Leveranciers (ESCO’s)
De oplossing
• Energy Service Companies (ESCO’s) inschakelen
• Concurrentiedialoog om o.a. garanties realistisch te krijgen
• Prestatiecontracten op basis van baseline energieverbruik
De case: portefeuille vastgoedbelegger
• Prestatiegarantie op energieverbruik bij
renovaties
De knelpunten
• Risico aversie
• Onduidelijke business case
De sleutelpartijen
• Beheerder
• Installateur
De oplossing
• Samenwerking beheerder en installateur (combinaties
vastgoedkennis en installatiekennis)
• Lange termijn servicecontract na realisatie met garanties op
energieprestatie
• In eerste instantie visie ontwikkelen en vervolgens de investeringen
berekenen
• Voor beleggers belangrijk dat er een goede duurzaamheid
standaard wordt ontwikkeld
• Risico’s delen