NICODIJKSHOORN.COM - Dinsdag · 2007. 10. 30. · Mobiel adverteren wordt de ko-mende jaren groot....
Transcript of NICODIJKSHOORN.COM - Dinsdag · 2007. 10. 30. · Mobiel adverteren wordt de ko-mende jaren groot....
30DinsdagOktober 2007
2013
Prominent politiek fi losoof John Gray heeft het niet zo op utopieën, volgens hem is er door de geschiedenis heen niets dan ellende uit voortge-komen. Goed voorbeeld is de oorlog in Irak. Gray is dan ook onbarmhartig in zijn kritiek op George Bush.
Interview John Gray
Weg met utopieën
Ze komen naar Amsterdam om ‘lol te hebben en feest te vieren’, maar in de praktijk zorgen dronken Britten voor veel overlast. Ze zuipen en blowen, om er vervolgens op pijnlijke wijze achter te ko-men dat dat geen goede com-binatie is.
Geen grenzen
Bezopen Britten
Spam die niet alleen je mailbox verstopt, maar ook je mobiele tele-foon. Om dat te voorkomen, moet de wet worden aangescherpt. Een meerderheid van de Tweede Kamer dringt aan op een snelle wijziging.
Annemieke van DongenRemco TomesenAMSTERDAM...Het is de droom van elke marketeer.
Een tiener die langs de cd-winkel
loopt, stuur je via zijn mobiele tele-
foon een aanbieding voor de nieuwe
cd van Armin van Buuren. De oude
man die de herenmodezaak passeert,
krijgt een sms’je dat er weer eens uit-
verkoop is.
Toekomstmuziek? Helemaal niet.
In Singapore is het al realiteit. Gsm-
masten in de stad vertellen winkeliers
al jaren wie in de buurt van hun toko
rondloopt. Via de abonneedatabase
wordt vervolgens nagegaan of die
persoon een interessante potentiële
klant is. Een sms’je later is de voorbij-
ganger op de hoogte van de aanbie-
dingen die het best bij zijn profiel
passen.
Mobiel adverteren wordt de ko-
mende jaren groot. Ook in Neder-
land. Voorbijgangers van Amster-
damse bushokjes ontvingen eerder
dit jaar al berichtjes op hun mobiele
telefoon met de vraag of ze reclame-
filmpjes wilden ontvangen.
Bedrijven als Google en Nu.nl zijn
daarnaast gestart met reclame op hun
mobiele websites. Die advertenties
zijn nu nog algemeen, maar kunnen
via gps en gsm-masten in de toekomst
ook worden afgestemd op de plaats
waar de telefoon zich op dat moment
bevindt.
Zo ver als in Singapore zal het in
Nederland niet zo snel komen. Tele-
comaanbieders mogen hun klanten
niet zomaar berichten van adver-
teerders sturen. Dat mag alleen aan
telefoonbezitters die daar vooraf
toestemming voor hebben gegeven.
Maar voor reclame via Bluetooth
gaat die regel niet op, en daar willen
de Tweede Kamerfracties van PvdA,
SP, GroenLinks, VVD en Christen-
Unie zo snel mogelijk verandering
in brengen.
Bluetooth is een rechtstreekse
draadloze verbinding die buiten het
mobiele netwerk om wordt ge-
maakt. Daardoor glipt de techniek
door de mazen van de wetten die
consumenten beschermen tegen
spam.
‘Juridisch gezien is reclame via
Bluetooth volgens de Telecomwet
geen spam’, zegt ICT-jurist Menno
Heerma van Voss. ‘Al zal het wel als
zodanig ervaren worden door men-
sen die de berichten ongevraagd
ontvangen.’
SP-Kamerlid Arda Gerkens on-
derschrijft dat. ‘Ongewenste recla-
me via Bluetooth verschilt niet van
spam via e-mail, ongewenste recla-
mefolders en vervelende telefoon-
tjes rond etenstijd. Als de wet ons
daar nu niet tegen beschermt, moet
die aangepast worden.’
Dat kan volgens Gerkens maar
beter snel gebeuren, omdat er ook
andere technologieën op de markt
komen waarmee iemands locatie
getraceerd kan worden. Een voor-
beeld daarvan is de RFID-tag die
bijvoorbeeld in de OV-chipkaart zit.
Gerkens: ‘Op die manier zou de NS
iedereen die richting Den Haag reist
een berichtje kunnen sturen dat op
station Hollands Spoor de broodjes
in de aanbieding zijn.’
Wat de OV-chipkaart betreft, is
inmiddels afgesproken dat gege-
vens van klanten beschermd wor-
den. ‘Maar net als Bluetooth zal ook
RFID-technologie steeds meer ge-
bruikt worden, met alle gevolgen
van dien voor de privacy van gebrui-
kers.’
‘Als er een gaatje in de wet zit
waar nieuwe technologieën door-
heen glippen’, zegt Charlie Aptroot
van de VVD, ‘dan moet dat gaatje
snel gedicht worden.’ 1
Kamer wil optreden tegen mobiele spam
Nergens meer veilig voor reclame
Met het afscheid van Jaap Stam is Nederland zijn laatste
echte verdediger kwijt. Geen spits ter wereld had de
macht over De Beul. Behalve Harco Stoffer dan, legende
uit Koekange.
De omstandigheden waren precies zoals Harco Stof-
fer ze graag had. Mooi weer, kort gras en een belangrijke
wedstrijd. Hij kan zich nu niet meer herinneren of ze
die middag in de kleedkamer hadden verteld dat Jaap
Stam zijn directe tegenstander was. En al zouden ze,
Stoffer had toch niet geluisterd. De toenmalige aanval-
ler van amateurclub HZVV trok altijd zijn eigen plan,
ook die 30ste mei 1992. Stoffer speelde tegen DOS
Kampen een beslissende wedstrijd voor een plaats in de
hoogste klasse van het zaterdagamateurvoetbal. Langs
de kant van het veld stond Theo de Jong, de toenmalige
trainer van FC Zwolle. Hij was gekomen voor de 19-ja-
rige Stam, destijds een ietwat iele rechtsback over wie de
oefenmeester lovende verhalen had gehoord.
Vandaag wilde hij het wel eens met eigen ogen zien.
Maar de verdediger uit Kampen werd in negentig minu-
ten dolgedraaid door een ontketende Stoffer. HZVV
won met 3-0, DOS Kampen degradeerde en de naam
van Harco Stoffer – en niet die van Jaap Stam – lag na
die wedstrijd op ieders lippen. ‘Ik weet zeker dat ik de
enige spits ter wereld ben geweest die Jaap alle hoeken
van het veld heeft laten zien’, zegt Stoffer nu. Maar hoe
anders verliep hun leven.
Lees verder op pagina 26
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Alleen Stoffer kon De Beul aan
06
Onder gitaristen geldt ze als een sensatie. Kaki King (28) slapt, tapt en tokkelt op haar instrument als nooit iemand voor haar. Het multitalent uit de Verenigde Staten komt nu naar Nederland . Opschieten dus, voor wie iets speciaals wil zien.
Improvisatietalent
Sensatie op gitaar
Reclame via Bluetooth glipt nu door de mazen van de wet
Jaap
Sta
m, 1
990. F
OTO
: FRE
DD
Y SC
HIN
KEL
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
HANSWIEGEL
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 De Twee
Als het over leiderschap en charisma gaat, is er een groot verschil tussen enerzijds Ro-nald Reagan en Margareth
Thatcher en aan de andere kant Gor-don Brown.Reagan, eind vorige eeuw president van de VS. Thatcher, jarenlang de Brit-se eerste minister. Brown, sinds kort prime minister van het Verenigd Ko-ninkrijk.In de jaren tachtig, die net als de hui-dige tijd verwarrend waren, was Rea-gan een baken voor zijn landgenoten.
Hij had – zei Edward Kennedy bij de uitvaart van Reagan – het vermogen de natie te bewegen en te inspireren. Hij was – voeg ik er aan toe - welspre-kend, had een aanstekelijk optimisme, niet kleingeestig, wellevend, me-ningsverschillen accepterend. Hij kon – en dat is essentieel in leiderschap – hartstocht verbinden met overreding, hij had een hechte band met het volk, hij bracht een boodschap van hoop. Bij de begrafenis van Reagan hield That-cher een prachtige rede, sterk en ont-roerend.
Vorige maand werd Lady Thatcher door de nieuwe Britse premier uitge-nodigd op Downingstreet 10. Ze spraken geruime tijd met elkaar. Niet zomaar een beleefdheidsbezoek. De ‘iron Lady’ zal het prachtig hebben gevonden. Zij was gekleed in een rode robe. De uitnodiging van Brown was na-tuurlijk ook een opzichtige steek naar de huidige leider van de conservatie-ven, Camaron, die eerst zijn partij een linksig imago wilde geven maar op het Torycongres een magistrale rede hield, Thatcher prees en goed-conservatieve issues uit de tas haalde. Gordon Brown mist lichtvoetigheid en redenaarstalent. Toch kreeg hij eind
september op zijn congres een dave-rend applaus. Hij zette zichzelf daar neer als de Vader van de Natie, schre-ven de Britse kranten. Hoe het in de politiek verkeren kan bleek begin oktober week toen Brown – na zelf ingestoken te heb-ben dat hij vervroegde verkiezingen zou uitschrijven – die plotsklaps niet aandurfde. Zijn populariteit is ver-dwenen. De conservatieven liggen op kop. Brown werd door diezelfde kranten neergezet als een lafaard en in zijn onderbroek afgebeeld. Dat is Reagan en Thatcher nooit overko-men. Moed en standvastigheid, dat hoort bij echt leiderschap. 1
Echt leiderschap
Vader DouglasMichael Douglas heeft zijn droomrol gevonden. Hij speelt tegen-
woordig het liefst echtgenoot en vader. ‘Ik heb geleerd gas terug te nemen en me te gedragen als een echte familieman’, zegt de acteur.
Spoken (2)De frontman van rockband Oasis slaapt met de lichten aan
omdat hij bang is voor de voetstappen die hij ‘s nachts de trap op en af hoort gaan.
Spoken (1)Liam Gallagher gelooft
dat het spookt in zijn Londense villa.
De Deventer moordzaak verhuist voorlopig niet van rechtszaal naar theater. Directeur van Deventer toneelgezelschap Theaterschip Erik-Jan Post: ‘Een knieval.’
Na een hausse van commotie rond uw stuk Het is ernst, besloot u de repetities stop te zetten.‘Ernst met een kleine e, hè? Van ern-
stig, niet van Ernst.’
Maar, u besloot te stoppen.‘Er is nogal druk op ons uitgeoe-
fend, onder andere door de ad-
vocaat van ‘klusjesman’ Michael de
J. Het stuk ging een rol spelen in de
zaak zelf, we werden gebruikt in de
who’s done it-vraag op verschillende
weblogs. Dat was totaal niet onze
bedoeling.’
Want die was? ‘We wilden neerzetten hoe alle acto-
ren in de zaak, bijvoorbeeld Mau-
rice de Hond, hun geloofwaardig-
heid verliezen. Er werd gevonden
dat we bezig waren met smaad, ter-
wijl wij heel juiste theatrale inten-
ties hadden. Het is wel een knieval.’
Veroordeelde Ernst Louwes zal het wel jammer vinden.‘Ik denk het wel. Voor hem zou het
natuurlijk prettig kunnen zijn als de
zaak vanuit een ander perspectief
zou worden neergezet. Maar waar-
schijnlijk voeren we het alsnog op
na de uitspraak van de Hoge Raad
op het zijn herzieningsverzoek.
Mocht hij worden vrijgesproken,
kan ‘ie komen kijken.’ 1
‘Het is vast jammer voor Ernst Louwes’
Q&A06-21872XXX
Noem Leo Blokhuis geen ‘poppro-
fessor’ want dat is hem te veel eer.
‘Die naam heeft Matthijs van
Nieuwkerk verzonnen, niet ik’, zegt
de popkenner. Niettemin ligt vanaf
volgende week zijn tweede muziek-
triviabundel Het Plaatjesboek in de
boekwinkel. De lancering wordt
vanavond feestelijk opgeluisterd
met live-optredens van zingende
BN’ers. De popconnaisseur blijkt
een man met een missie. ‘Je moet de
achtergrond kennen van muziek.
Anders kan je een cover van een
nummer niet op waarde schatten,
toch?’ vraagt hij zich hardop af. Om
zich vervolgens te verliezen in een
kritisch exposé over het nummer By the rivers of Bablyon van Boney M.
Ondertussen baalt Blokhuis wel van
het feit dat zijn programma Popquiz A Go-Go nooit meer wekelijks op de
buis zal komen. ‘De netcoördinator
heeft er geen zin meer in. Misschien
vindt hij dat Matthijs te veel met zijn
kop op televisie is.’ Voor een im-
promptu popquiz blijkt Blokhuis wel
te porren. ‘Kom maar op!’ klinkt het
nog dapper. Maar op de ‘simpele’
vraag: wie verzon het Rock On!-sym-
bool? (pink en wijsvinger in de lucht,
overige vingers tegen de handpalm)
weet hij het antwoord niet. ‘Oh, de
gitarist van Black Sabbath! Ja, luister,
dit overkomt mij altijd. Iedereen wil
mij uittesten’, grinnikt Blokhuis.
‘Maar ik zei net al: ik ben van de ach-
tergronden van liedjes. Laat het voor
iedereen duidelijk zijn: ik weet niet
alles. Ik ben geen pop-nerd!’ 1
Kijk voor fi lmpje op www.depers.nl
’Ik ben geen pop-nerd’Popconnaisseur zoekt naar verbanden
DEONTMOETING
Oud-Ajacied Wim Jonk keert terug bij zijn oude club. Kan deze dichter uit Volendam de Amsterdammers redden? ‘Maduro kan iets van hem leren.’
Hij is terug in de Arena, de dichter
uit Volendam. Wim Jonk, de mid-
denvelder met de onvoorspelbare
kanonkogels uit de tweede linie, is
wedergekeerd in de moederschoot.
Niet als trainer of iets technisch in
de directie, godzijdank, maar als de
spelersfluisteraar van een paar ma-
nisch-depressieve Ajax-vedetten.
Eindelijk komt er wat Sehnsucht,
zachtheid en zweverigheid in die
ijskoude beursgenoteerde voetbal-
tempel. ‘Want Jonk is een kunste-
naar’, zegt dichter Marc Kregting
(een NAC-fan) vanuit zijn schrij-
verswoning in het Belgische Meche-
len.
De Neerlandicus besteedde in
2006 een essay aan Wim Jonks kun-
stenaarschap, dat tot nu bestaat uit
één openbaar gemaakt gedicht van
zijn hand: een requiem voor Harry
Kwakman, de verongelukte Volen-
damkeeper. ‘Je levensstijl zat vol dy-
namiek (…) Altijd wilde je het beste
en was je fanatiek.’ Dit ene zondags-
gedicht, dat de verdrietige internatio-
nal neerpende tijdens het WK van
1998, was genoeg om hem voor eeu-
wig te doen opstijgen boven die rau-
we werkelijkheid van de voetbalvel-
den.
Ogenschijnlijk hoort deze
(bij)gelovige huisschilder helemaal
niet thuis in de voetballerij. ‘Zijn te-
rugkeer naar Ajax is wonderlijk. Jonk
is geen prater, dat weten we allemaal
van zijn tijd als voetbalanalyticus bij
Studio Sport. Hij had nooit iets te
zeggen’, zegt Kregting.
Nee, Jonk heeft een andere onver-
klaarbare gave, die niet in woorden is
te vangen, laat staan in onverbidde-
lijke sportstatistieken.
‘Jonk is altijd een sfeergevoelige
jongen geweest. Je kon hem bij wijze
van spreken voor 98% programme-
ren, en toch maakte die 2% onzeker-
heid hem zo bijzonder.’ In het essay
Laden en Lossen (te verkrijgen bij uit-
geverij Vantilt in Nijmegen) analy-
seert hij Jonks ‘onverstoorbare gevoe-
ligheid’ aan de hand van de grillig-
heid van zijn passes. ‘Jonk pleegde
met regelmaat een bruuske actie
waarmee hij zichzelf blesseerde. Ge-
niale momenten kon hij afwisselen
met onbegrijpelijke blunders die vra-
ten aan zijn zelfvertrouwen’, schrijft
hij.
En precies deze ervaring heeft Ajax
nú nodig, denkt Kregting. ‘Maduro
en Vermaelen zijn spelers die iets
kunnen leren van Jonk. Emanuelson?
Nee, die lijkt me te eigenwijs. Voetbal
is toch voor een groot deel praten.
Zelfvertrouwen opbouwen gaat via
gesprekken. Het is niet vreemd dat
Louis van Gaal, in die tijd Ajax-coach,
en Jonk het goed met elkaar konden
vinden. Ze hebben beiden behoefte
aan peptalk. Nog steeds. Van Gaal
blaft de media af, maar is eigenlijk
een aanhankelijke hond die vist naar
een complimentje.’ Maar met de
komst van Jonk zijn de heilzame
praatsessies van Van Gaal, die zelf
ooit een gedicht voordroeg toen hij
bij Ajax terugkeerde als technisch di-
recteur (‘De cirkel is rond’) nog niet
in ere hersteld. ‘Jonk kan dat niet. Die
moet een pleister op zijn mond doen
en alles voordoen. Dat is het beste
voor Ajax.’ 1
DECOMEBACK
‘Wim Jonk
is een
kunstenaar’
Jonk kon geniale momenten afwisselen met blunders. PATRICK POST / HH
Dichter uit Volendam‘Hij is geen prater. Nee, Jonk heeft een andere onverklaarbare gave’
HH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pathuis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3Nieuws
Het Openbaar Ministerie heeft de achtervolging op de boosdoeners in het Rotterdamse havenschandaal ingezet. Gisterochtend werd de vroegere rechterhand van Joep van den Nieuwenhuyzen gearresteerd.
Eric SmitAMSTERDAM...Leo van de V. was ooit een keurige
bankier. Gisterochtend kreeg zijn
loopbaan een voor sommigen voor-
spelbare wending: hij werd gearres-
teerd. Van de V. was de financiële top-
man van het zakenimperium van
Joep van den Nieuwenhuyzen. In die
functie was hij in 2004 direct betrok-
ken bij het schandaal in de Rotter-
damse haven waarbij tientallen mil-
joenen euro onrechtmatig werden
weggesluisd.
Vorige week werd Van den Nieuwen-
huyzen al gearresteerd in Zwitser-
land. Volgens de woordvoerder van
het Functioneel Parket wacht de vroe-
gere bedrijvendokter er nog op zijn
uitlevering. Zijn vroegere secretaresse
en vriendin, Marieke van G., die vo-
rige week in Frankrijk werd opgepakt,
werd eergisteren weer vrijgelaten.
Curator Louis Deterink, die belast
is met de afwikkeling van het faillis-
sement van SP Aerospace, toentertijd
een van de bedrijven van Van den
Nieuwenhuyzen, heeft weinig op met
de financieel expert Van de V. ‘Men-
sen met deze bestuursopvatting –
zonder enig besef van waarden en
normen – zou je een berufsverbot moe-
ten geven’, zei Deterink eerder tegen
deze krant. ‘Ik word eigenlijk liever
niet aan hem herinnerd.’
Van de V. was een jobhopper die eind
jaren negentig als directeur corporate finance in het bestuur van de bank
Kempen & Co. terecht kwam. Zijn
grote specialiteit was het financieel
herstructureren van bedrijven. Van de
V. begeleidde onder andere de beurs-
gang van twee Nederlandse bedrij-
ven. Het eerste, Satellite Newspapers,
was eigendom van de tweelingbroers
Roy en Robert Piceni, die ooit deel uit
maakten van de groep vertrouwelin-
gen rond misdadiger Charles Zwols-
man. Ook computerspellenbedrijf
Playlogic werd door Van de V. naar de
Nasdaq begeleid.
Maar het havenschandaal was
nooit ver weg. ‘Het verleden – mijn
tijd als rechterhand van Joep van den
Nieuwenhuyzen – blijft maar door-
spoken,’ schreef Van de V. in 2005 in
het tijdschrift Financieel Management. ‘(...) Ik ben niet te benijden.’ 1
Fraude ‘Ik ben niet te benijden’
Derde arrestatie in havenschandaal
SP’er Harry van Bommel wil dat de koningin zich inzet voor de Neder-landse activist Al-Mansouri, die in Iran ter dood veroordeeld zou zijn.
Peter WierengaAMSTERDAM...Minister van Buitenlandse Zaken
Maxime Verhagen (CDA) moet van-
daag in de Kamer uitleg geven over
het Iraanse doodvonnis voor de Ne-
derlander Abdullah Al-Mansouri.
CDA en de PvdA willen dat bericht,
afkomstig van een doorgaans be-
trouwbare Syrische mensenrechten-
organisatie, eerst bevestigd zien,
maar de SP eist nu al actie van de mi-
nister. ‘Het is tijd om onze ambassa-
deur uit Teheran terug te halen’, zegt
Kamerlid Harry van Bommel. ‘Boven-
dien moet koningin Beatrix zich uit-
spreken in dit uitzonderlijke geval.’
Daarmee doelt hij op het lintje dat Al-
Mansouri kreeg voor zijn inzet voor
de Maastrichtse afdeling van Amnes-
ty International.
Al-Mansouri was tevens voorzitter
van de ALO, een organisatie die op-
komt voor de Arabische minderheid
in Iran. Hij vluchtte naar Nederland
omdat het regime de ALO, die streeft
naar een eigen staat, als terroristen
beschouwt. Op bezoek bij partijge-
noten in Syrië werd Al-Mansouri mei
vorig jaar opgepakt en uitgeleverd.
Ondanks meerdere verzoeken
heeft het Nederlandse consulaat geen
toegang tot hem. Minister Verhagen
heeft wel de toezegging dat Neder-
land bij het proces aanwezig mag
zijn, maar volgens Van Bommel heeft
Nederland door een ‘communicatie-
stoornis’ al drie zittingen gemist. 1
Nederlandse activist mogelijk ter dood veroordeeld
‘Beatrix moet in actie komen voor Al-Mansouri’
Maaike BoersmaAMSTERDAM...Trouwe kerkgangers geven meer geld
aan goede doelen en doen meer vrij-
willigerswerk dan niet-religieuzen.
Dat blijkt uit onderzoek van Jan
Reitsma van de Radboud Universiteit
Nijmegen. Ongeveer eenderde van de
Nederlanders is bereid om ongeveer
0,67 procent van hun inkomen te ge-
ven aan arme landen. Uitgaande van
het modaal inkomen is dat 16,83
euro per maand. Gelovigen zijn vol-
gens Reitsma bereid 0,23 procent van
hun inkomen méér te geven dan niet-
gelovigen (22,60 euro per maand).
Ondanks deze vrijgevigheid blin-
ken gelovigen volgens Reitsma niet
uit in hulp aan vrienden en familie.
‘De bijbelse notie van naastenliefde
leidt er niet toe dat gelovigen meer
hulp geven dan ongelovigen.’
Aart Deddens, projectmedewerker
van de internationale Micha Cam-
pagne, wil daar met hulp van een ma-
nifest verandering in brengen. ‘Zelf
denk ik dat het met de alledaagse
drukte te maken heeft. We krijgen te-
veel prikkels. Daarnaast is er natuur-
lijk het menselijk egoïsme. We zijn
teveel bezig met ons eigen zielenheil
en niet met sociale gerechtigheid. Dat
moet eigenlijk andersom.’
Op de dag dat het precies 490 jaar
geleden is dat Maarten Luther zijn 95
stellingen op een Wittenbergse kerk-
deur hamerde, zal het Micha Mani-
fest op een Zwolse kerkdeur worden
gespijkerd. Het manifest, dat door
zo’n vijftig kerken en organisaties
wordt gesteund, is vernoemd naar de
bijbelse profeet die zei dat het voor
God zwaar weegt hoe mensen met
elkaar omgaan. Het roept gelovigen
op armoede en sociale gerechtigheid
op de kerkelijke agenda te zetten. ‘Er
moet een structurele aanpak van ar-
moede komen. Christenen vinden
zelf ook dat ze zelf te weinig doen.’
Over de gevolgen van het manifest
voor de kerkdeur maakt Deddens
zich geen zorgen. ‘Het is geen monu-
mentaal pand en we hebben beloofd
de gaatjes weer te dichten.’ 1
Onderzoek
Christenen: wel geld, maar weinig naastenliefde
Duizenden demonstranten gingen gisteren de straten van Ankara op om met fakkels en Turkse vlaggen te demonstreren tegen de PKK. Tijdens de 84e ver-
jaardag van de Turkse Republiek waren gisteren ook militaire parades te zien met tanks en overvliegende gevechtsvliegtuigen. 1 FOTO: REUTERS
Fakkels en tanks tegen de PKK
Lucia de B. wil in vrijheid gesteld wor-den. De Haagse verpleegkundige deed een verzoek aan het Openbaar Minis-terie (OM) om bij de Hoge Raad haar zaak te herzien. Dit deed ze naar aan-leiding van het advies van de Commis-sie Evaluatie Afgesloten Strafzaken (CEAS). De B.’s advocaat Stijn Franken heeft het verzoek namens haar naar het ministerie gestuurd. ‘Fouten van fundamentele aard zijn gemaakt’, al-dus Franken gisteren. Hij vindt het
rapport van de CEAS ‘buitengewoon kritisch’ over politie en justitie. De statistiek die voorafging aan de stel-ling dat het geen toeval kon zijn dat B. betrokken was bij zoveel sterfge-vallen, had volgens Franken buiten het dossier moeten blijven. Er was voor statistici onvoldoende informa-tie om juiste berekeningen te maken, aldus de raadsman. Ook hebben de opsporingsinstanties zich te snel ex-clusief op Lucia gericht.
Advocaat: Rapport toont fouten politie en justitie
LUCIA DE B. WIL OP VRIJE VOETEN GESTELD WORDEN
Schietende jachthonden (1)Een groep jachthonden heeft een jager neer-
geschoten die een afgeschoten fazant wilde oprapen.
Schietende jachthonden (3)Toen hij er overheen klom, stapten de jachthonden op het geweer
dat vervolgens afging, aldus staatsbosbeheer van Iowa. De man werd geraakt in zijn been.
Schietende jachthonden (2)De 37-jarige James Harris wilde de
neergeschoten vogel ophalen en zette zijn geweer tegen een hekje.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KORT111
Tolmert beoogd opvolger van Carla del PonteAdvocaten en mensenrechtenorgani-saties hebben er bij de Verenigde Na-ties op aangedrongen de Amerikaan David Tolbert aan te wijzen als opvol-ger van de huidige hoofdaanklager van het Joegoslaviëtribunaal, Carla Del Ponte. Tolbert is op dit moment haar plaatsvervanger. De juristen willen niet dat een buitenstaander wordt be-noemd. De VN-Veiligheidsraad wil dat het hof voor 2010 zijn werk voltooit. Vier belangrijke verdachten zijn nog voortvluchtig.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nieuws Binnenland4
Merel van LeeuwenAMSTERDAM...Willem Holleeder heeft na de moord
op Willem Endstra op 17 mei 2004
‘getracht uit te zoeken wie er achter
zat’. ‘Maar dat is me niet gelukt’, ver-
telde Holleeder de rechtbank giste-
ren. ‘Ik heb er heus werk van gemaakt,
maar de mensen die ik toen heb ge-
sproken, hadden er niets mee te ma-
ken.’ Volgens Holleeder moet het mo-
tief voor de moord worden gezocht
in geldzaken. ‘Ik heb de stellige in-
druk dat als ik daar had gelopen met
Endstra, ik ook op de grond had gele-
gen.’ Inmiddels zitten vier mensen
vast op verdenking van de liquidatie
van de vastgoedhandelaar. Holleeder
is officieel geen verdachte.
Nadat de rechtbank Holleeder
ruim drie dagen heeft ondervraagd
over het dossier-Endstra, was het gis-
termiddag de beurt aan het Openbaar
Ministerie. Officier van justitie Saskia
de Vries maakte van de gelegenheid
gebruik om uit te vinden wat er is ge-
beurd met het nooit gevonden los-
geld van de ontvoering van Freddy
Heineken. Holleeder ontvoerde de
biermagnaat in 1983 samen met zijn
gabber Cor van Hout en nog drie an-
deren. In totaal werd 35 miljoen gul-
den betaald aan de ontvoerders.
Daarvan is 8 miljoen gulden nooit
teruggevonden.
Holleeder zei geen idee te hebben
waar het is gebleven. ‘Ik heb dat geld
niet.’ Hij vertelde dat hij in 1992 na-
dat hij zijn straf voor de ontvoering
had uitgezeten, een afspraak wilde
met Heineken. Hij wilde praten over
hoe het moest als beide heren elkaar
zouden tegenkomen in Amsterdam.
Holleeder: ‘Dat werd toen een ge-
sprek met het beveiligingsbedrijf van
Heineken. We hebben toen afgespro-
ken dat we elkaar niet lastig zouden
vallen.’
Aanklager Koos Plooij wilde we-
ten of er geen financiële afspraken
waren gemaakt, aangezien Heineken
8 miljoen kwijt was. ‘Nee. Ik ben er
van uitgegaan dat de zaak was afge-
daan. Ik had mijn straf uitgezeten. Ik
heb nooit het gevoel gehad dat ik de
familie nog iets verschuldigd was en
ik heb er nooit bij stilgestaan dat ik
nog een claim zou kunnen krijgen’,
aldus Holleeder.
Volgens het OM zijn de verdwenen
miljoenen van Heineken geïnves-
teerd in panden op de Wallen. Niet
waar, aldus Holleeder. 1
Rechtszaak
Holleeder zocht naar moordenaar Om ervoor te zorgen dat Nederland
door de vergrijzing niet helemaal in een fi le verandert, kunnen ouderen op auto-opfriscursus. ‘Eigenlijk zou het verplicht moeten worden.’
Floor van DijckBERKEL-ENSCHOT...‘Nou keek u weer niet naast u’. ‘Jawel,
ik had allang gezien dat er niets aan
kwam.’ ‘Weet u eigenlijk wel waar uw
dode hoeken zijn?’
Rijadviseur Kleijngeld stapt uit de
auto en loopt om de auto heen, tot
Jan de Kok (65) hem niet meer in de
spiegels ziet. ‘Kijk, als ik hier zou fiet-
sen, had u me mooi over het hoofd
gezien.’
Grijs, grijzer, grijst: nu is 14 pro-
cent van de Nederlanders boven de
zestig, in 2040 is dat 25 procent. En
dat betekent veel ouderen in het ver-
keer. Dat jarenlange rijervaring niet
garant staat voor goede rijprestaties
blijkt uit cijfers van de Stichting We-
tenschappelijk Onderzoek Verkeers-
veiligheid. Ouderen hebben volgens
SWOV een verhoogd overlijdensrisi-
co in het verkeer. Het is de laatste de-
cennia in een hoog tempo drukker
geworden en veel regels zijn veran-
derd. Vandaar dat lokale afdelingen
van Veilig Verkeer Nederland zoge-
noemde Broem-dagen (BReed over-
leg Ouderen En Mobiliteit) organise-
ren. Vijftigplussers kunnen op zo’n
dag hun rijvaardigheid opfrissen met
een theorietest, een oog- en gehoor-
test en een ritje onder leiding van een
examinator.
Vrijblijvend
Ongeveer zestig senioren kwamen
gistermiddag bijeen voor de Broem-
dag in zalencentrum De Druiventros
in Berkel-Enschot. ‘Het is geheel vrij-
blijvend, we spelen de resultaten echt
niet door aan de politie’, verduide-
lijkt Dick Emmerink, die de cursus al
jaren organiseert. ‘Veertig jaar gele-
den waren er toch andere regels, er
sluipen slechte gewoontes in.’
G. Kleijngeld is al jaren rijschoolhou-
der en voor vandaag ingehuurd als
rij-adviseur. Hij rijdt met Jan de Kok.
‘Het is géén examen’, benadrukt hij.
Maar De Kok krijgt wel commentaar
op zijn rijstijl. ‘De ervaring druipt er
vanaf’, vindt Kleijngeld. Hij adviseert
De Kok om beter te kijken, ook als hij
met groen licht een kruispunt over-
steekt, ‘want wie weet heeft kruisend
verkeer net nog het gas ingetrapt bij
oranje’ en drukt hem op het hart goed
op de dode hoeken te letten. De Kok
is blij met het advies. ‘Ik vind mezelf
slordig. Ik heb veel opgestoken.’
Kleijngeld rijdt al jaren op de
Broem-dagen, en ziet een aantal veel-
voorkomende problemen in de rij-
stijl van ouderen. ‘Allereerst weten ze
de dode hoek vaak niet te vinden. Dat
is een onderdeel waar nu bij rijlessen
op gehamerd wordt, maar waar vroe-
ger geen aandacht voor was. Verder
zie ik dat ze vaak te weinig afstand
houden op de weg. Ten slotte zie je
dat ouderen moeite hebben met het
aanpassen van hun snelheid aan het
overige verkeer. Vrouwen zijn vaak te
voorzichtig. Mannen onoplettend.’
De Broem-dag wordt bewust laag-
drempelig gehouden: voor een tien-
tje krijgen de deelnemers koffie,
koekjes en een hele middag training
plus certificaat. De gemeente Tilburg
draagt gul bij. ‘Maar de mensen die
het echt nodig hebben, zie je hier
niet. Die durven niet’, vertelt Emme-
rink. Eigenlijk zou het verplicht moe-
ten worden, vindt Kleijngeld.
Gevaar op de wegDe dagen zijn leerzaam, maar soms
ook teleurstellend. De rijadviseurs
mogen geen rijbewijzen intrekken,
maar als iemand een gevaar op de
weg is, wordt dat wel verteld. Dat is
een kleine tragedie voor meneer Bur-
gerdijk (85). Zijn rijadviseur raadt
hem sterk aan nooit meer achter het
stuur te gaan zitten, voor ieders vei-
ligheid. ‘Meneer is nogal met de neus
op de feiten gedrukt’, licht Emmerink
toe. Hij wil niet meer naar de gehoor-
test, alleen nog maar naar huis. Maar
waar stond zijn auto ook alweer? 1
Broem-dag Opfriscursus voor ouderen in het verkeer
Waar is de dode hoek?
’We spelen de resultaten niet door aan de politie.’ DOLPH CANTRIJN
As The World TurnsVanavond is op RTL8 de jubileumuitzending te zien van As The
World Turns. De Amerikaanse soap bestaat een halve eeuw. Gemiddeld kijken dagelijks zevenhonderdduizend mensen.
Arme biggetjesEen botsing van een vrachtwagen tegen een boom heeft gisteroch-
tend in de Achterhoek het leven gekost aan een aantal biggen. De dieren zaten in de aanhanger van de truck.
Hiep Hiep...Aad van Toor, Adriaan uit Bassie & Adriaan, is jarig.
Hij wordt vandaag 65. Hoera.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
De Jeugdmonitor geeft inzicht in de problemen van jongeren en maakt duidelijk of het kabinetsbeleid op dit terrein succesvol is. Dat zei minister voor Jeugd en Gezin André Rouvoet (ChristenUnie) gisteren tijdens de presentatie van de eerste Jeugdmo-nitor. De Jeugdmonitor is een digitale databank en geeft inzicht over hoe de jeugd ervoor staat op het gebied van onderwijs, gezondheid en wel-zijn, veiligheid en arbeid. Voorheen
werd informatie over de jeugd vooral verzameld binnen aparte sectoren zo-als onderwijs of jeugdzorg. In de data-bank worden al deze bestanden sa-mengevoegd. Zo ontstaat een beeld over de leefwijze van jongeren van 0 tot en met 24 jaar. Rouvoet wil de Jeugdmonitor de komende jaren in-zetten om zijn beleid te toetsen. Het instrument moet beleidsmakers laten zien wat de effecten zijn van het inge-zette beleid.
Instrument laat eff ectiviteit beleid zien
JEUGDMONITOR GEEFT BEELD VAN LEEFWIJZE JONGEREN
KORT111
Nog een vakantieganger in ziekenhuis München Eén van de 32 Nederlandse vakantie-gangers die vorige week in een zieken-huis in München belandden, ligt daar nog. Hij is niet fit genoeg om te reizen en moet nog minstens één nachtje blijven. De arts bepaalt vanochtend of de toerist weer sterk genoeg is om naar huis te gaan, meldt een woord-voerder van Mondial Assistance, dat de hulpverlening coördineert. De va-kantiegangers waren vrijdag in twee bussen op weg naar huis vanuit Kroa-tië toen enkele tientallen passagiers last kregen van misselijkheid en
koorts. De hele groep werd naar een ziekenhuis in München gebracht. Circa zestig Nederlanders hebben daar overnacht. Zondagnacht lagen nog twee Nederlanders in het Duitse zie-kenhuis. Een van hen kon gisteroch-tend weer naar huis. 111
Elfhonderd huishoudens Amsterdam zonder stroomOngeveer elfhonderd huishoudens in Amsterdam zaten gisteravond zonder stroom door een storing. Het ging om drie postcodegebieden rond de Kin-kerstraat in Amsterdam-West. Leve-rancier Nuon verwachtte dat de situ-atie binnen twee tot tweeënhalf uur hersteld zou zijn. De oorzaak van de
storing had te maken met een 10.000 volt kabel. Volgens een woordvoer-der van Nuon hebben dergelijke sto-ringen vaak te maken met een ka-potte zekering. 111
Kraanmachinist bekneld door afgebroken giek Een kraanmachinist is gisteren in het havengebied van Vlissingen bekneld geraakt in zijn cabine. De giek van de kraan brak en kwam bovenop de ca-bine terecht. Het slachtoffer werd met verwondingen aan zijn schou-der naar het ziekenhuis gebracht. Over de oorzaak van het ongeluk is nog niets bekend. Het slachtoffer be-vond zich op acht meter hoogte.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Binnenland Nieuws 5
Megakortingop ALLE
bestemmingen!
40vluchten vanaf
op je hotelboeking30korting ...en WIN
een AupingSuperbox*
*Kijk
voo
r de
act
ievo
orw
aard
en o
p tr
ansa
via.
com
Gezinsvoogd Mieke A. moest op basis van een huisbezoek van een uur per maand beslissen of Savanna een veilig thuis had. Gisteren stond ze in Den Haag terecht voor dood door schuld.
Ana KaradarevicDEN HAAG...Savanna slaat zichzelf op de handjes
voor straf.
Ze brult het uit als moeder naar
haar kijkt.
Savanna wil huilen maar de tranen
komen niet.
Een hulpverlener maakt zich zor-
gen: ze krijgt Savanna niet te zien om-
dat ze volgens de moeder altijd
slaapt.
Dit is een kleine greep uit een lan-
ge lijst meldingen van hulpverleners
in het contactjournaal, waarin werd
bijgehouden hoe het in het gezin De
J. ging. Na dit te hebben voorgelezen,
zegt de rechter tegen gezinsvoogd
Mieke A.: ‘En dat was het moment
waarop u in het gezin kwam.‘
De rechter wil weten waarom Mie-
ke A. (49) niet ingreep in het gezin De
J. ondanks alle signalen. Dit is van
belang voor de vraag of de gezins-
voogd verantwoordelijk is voor de
dood van de 3-jarige Savanna in
2003. Zij stikte in een washandje dat
moeder Sonja in haar mond had ge-
propt om haar stil te krijgen.
A. moest rekening houden met
verschillende belangen en afwegin-
gen. Haar voorgangster had besloten
om de ondertoezichtstelling van het
gezin na een half jaar te beëindigen.
‘Ik neem aan dat dat een weloverwo-
gen beslissing was.‘ A. vertelt dat haar
leidraad de wet is, waarin staat dat
jeugdhulpverleners kinderen zo lang
mogelijk thuis moeten proberen te
houden. ’Ik moet ouders de kans ge-
ven om hun gedrag te verbeteren.’
Terwijl zij vertelt over haar werk
ontspant de gezinsvoogd. Aan het be-
gin van de zitting maandagochtend
zit ze er gespannen bij. Mieke A., haar
zwart met grijze kleding kleurt bij het
donkere haar met grijze vegen, richt
het hoofd vaak omlaag. Wanneer de
rechter vertelt over de mishandelin-
gen die Savanna te verduren kreeg,
sluit ze de ogen en trekt haar schou-
ders hoog op. Naarmate de dag vor-
dert, zakken de schouders.
Mieke A. zit rechtop met de rechter-
schouder losjes over de bank waarop
ze zit. Ze vertelt over de moeilijkhe-
den waar ze tegenaan loopt in haar
werk. Alle rapportages waar steeds
meer tijd in gaat zitten, de hoge werk-
druk, het personeelstekort. ‘Door dit
alles vond ik het moeilijk om mijn
werk optimaal te doen.‘
Toen ze het gezin De J. in 2003 on-
der haar hoede kreeg, had Mieke A. er
al 19. Haar werkdruk was aan de hoge
kant, zegt ze zelf. Mieke A. werkte 27
uur per week. Collega’s die 40 uur
werkten, waren verantwoordelijk
voor 24 gezinnen.
Ze kwam een uur per maand op
huisbezoek bij het gezin de J. in Al-
phen aan den Rijn. Mieke A. zag niet
dat het misging, ondanks dertig jaar
ervaring. Geconfronteerd met de ver-
halen van andere hulpverleners over
mishandeling van Savanna door haar
moeder, zegt ze: ‘Ik heb gekeken,
maar het misbruik niet gezien.’
Tot gisteren wist Mieke A. niet dat
de moeder van Savanna de voogdij
over twee kinderen uit een eerdere
relatie kwijtraakte omdat ze hen mis-
handelde. Zij dacht dat de ex-man
van Sonja de J. de kinderen mishan-
delde. Maar het blijkt Sonja te zijn die
haar zoontje vastbond met een riem.
Waardoor hij, pas zes weken oud, al
uit huis werd geplaatst.
‘Ik krijg het er koud van als ik dit
hoor’, zegt Mieke A., terwijl ze onbe-
wust de schouders weer optrekt. 1
Savanna Hulpverlener voor de rechter
‘Ik heb het misbruik niet gezien’
‘Ik moet ouders de kans geven omhun gedrag te verbeteren’
NovumAMSTERDAM...De extreemrechtse Nationalistische
Volksbeweging (NVB) mag niet de-
monstreren in het Amsterdamse
stadsdeel Slotervaart. Dat heeft bur-
gemeester Job Cohen bepaald. ‘Het is
al onrustig genoeg geweest in Sloter-
vaart. We willen het stadsdeel nu ont-
zien’, zegt een woordvoerder. De de-
monstratie, gepland op 24 november,
mag wel doorgaan in een ander deel
van de stad.
De betogers keren zich tegen ‘het
multicultureel geweld’ dat het stads-
deel de afgelopen weken zou hebben
geteisterd. Volgens een woordvoerder
gaat de demonstratie toch door, al is
nog niet duidelijk langs welke route
de demonstranten lopen.
Slotervaart was de laatste weken in
het nieuws, nadat een 16-jarige scho-
lier door een klasgenoot werd dood-
gestoken. Enkele dagen later werd de
psychiatrisch patiënt Bilal B. door de
politie doodgeschoten. Sindsdien
werden bijna elke avond auto’s in
brand gestoken in Amsterdam. 1
Verbod voor extreemrechts
Geen protestmars in Slotervaart
Echt mannenwerk (1)Ruim zeven op de tien Nederlanders vinden
dat meer vrouwen een mannenberoep zouden moeten uitoefenen.
Echt mannenwerk (3)Liefst 68 procent vindt dat vrouwen net zo geschikt zijn voor
traditionele mannenberoepen als mannen. 25 procent vindt dat de kwaliteit van het werk toeneemt met vrouwen op de werkvloer.
Echt mannenwerk (2)Dat blijkt uit een onderzoek van Maurice de
Hond in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elektrische apparatuur moet labels krijgen waarop duidelijk staat hoe-veel geld het energiegebruik per jaar kost. Momenteel is elektrische ap-paratuur al verplicht uitgerust met energielabels, maar die zouden voor consumenten onleesbaar zijn. PvdA-Kamerlid Diederik Samsom wil de huidige ‘onduidelijke’ energielabels vervangen door labels die in plaats van het verbruik in kilowattuur de besparing in geld vermelden.
Besparing in geld moet zichtbaar zijn
ELEKTRISCHE APPARATUUR MOET DUIDELIJKER GELABELD
KORT111
Zeven wietplantages in woonwagenkamp opgeroldBij een politie-inval op een woonwa-genkamp in Hilversum zijn gisteren zeven wietplantages met in totaal 1.199 planten ontdekt. Op het kamp De Egelshoek staan veertig tot vijftig wa-gens. De actie is volgens de politie rus-tig verlopen. De apparatuur en de planten zijn in beslag genomen en ver-nietigd. Op twee lokaties werden ma-terialen aangetroffen voor het opzet-ten van een kwekerij. Met acht elek-triciteitsmeters en zes gasmeters bleek gesjoemeld. In vijf gevallen was volgens de politie duidelijk sprake van
diefstal van energie en zal leverancier Nuon aangifte doen. De bewoners van het woonwagenkamp werden met een flyer geïnformeerd over het doel van het onderzoek.111
Deel Gronings fl atgebouw ontruimd na brandIn een flatgebouw in Groningen heeft gisterochtend een korte maar hevige brand gewoed. Niemand raakte ge-wond, meldt een woordvoerder van de brandweer. Eén appartement, op de derde verdieping, is uitgebrand en dertien hebben roet- en waterschade. Een onbekend aantal mensen moest worden geëvacueerd. Een half uur na de eerste melding was de brand onder
controle. Een aantal mensen kan mogelijk niet terug naar de woning. Deze gedupeerden zijn opgevangen in het politiebureau. Indien nodig wordt vervangende woonruimte gezocht.111
Te weinig aandacht aan asielbeleid AntillenNederland schenkt te weinig aan-dacht aan het vreemdelingenbeleid op de Antillen. Dit stelden D66-frac-tievoorzitter Alexander Pechtold en jurist Jacco Snoeijer gisteren in een opiniestuk in NRC Handelsblad. De fractievoorzitters van de Tweede Kamer brengen op dit moment een werkbezoek aan de Antillen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
HH
Nieuws Binnenland6
25-10
24-10
24-10
24-10
24-10
24-10
Vuurhaarden Californië nemen af
Wind maakt bosbranden Californië onbeheersbaar
Bosbranden in Californië woeden voort
Bosbranden verdrijven ook Hollywoodsterren
Bosbranden belemmeren opnamen serie 24
Bosbranden blijven Californië teisteren
DePers.nl is snel, overzichtelijk en actueel met
meer dan 200 nieuwsbronnen op één scherm.
Het laatste nieuws wordt als eerste aangevuld,
waar het ook vandaan komt. Altijd met video’s,
nieuwe links en updates. Mogelijkheid tot
samen discussiëren, je eigen pagina maken.
DePers.nl is het ideale startpunt om de laatste
gebeurtenissen te volgen, 24 uur per dag. 25-10 Wind is gaan liggen in Californië
24-10Miljoen mensen vluchten voor branden
Ze schreeuwen, drinken, roken en vechten
Amsterdam is bezopen Britten Britse toeristen vormen een grote inkomstenbron voor Amsterdam, maar er zijn groepen die voor flinke overlast zorgen. Ze kennen geen grenzen. ‘Hier in Amsterdam mogen we alles doen wat we maar willen.’ Ondertussen treffen ondernemers maatregelen.
We zijn hier ge-
woon om lol
te hebben en
feest te vie-
r en ’ , zeg t
Steve John-
son. De 18-
jarige Engelsman uit Birmingham
staat op de hoek van de Warmoes-
straat en de Zeedijk met een joint in
zijn rechterhand. Zijn ogen dwalen af
naar twee jonge vrouwen die in mini-
rok en op hoge naaldhakken voorbij
lopen. Het is aan het einde van zater-
dagmiddag en de avond is nog jong.
Steve is met zijn vrienden Dave,
Harry, Jim en Mark voor een kort
weekend in Amsterdam. Het vijftal
ziet er uit als een typische groep male vertical drinkers (mvd’s): gemillime-
terd haar, gouden kettingen, oorbel-
len, voetbalshirts, trainingsbroeken
en witte sportschoenen.
Met goedkope tickets vlogen ze
naar Amsterdam. ‘Voor tien pond per
persoon met Easyjet. Goedkopere tic-
kets konden we niet krijgen’, bena-
drukt Steve.
De gezichten van de jongens zien
lijkbleek. In één dag hebben ze wel
tien coffeeshops van binnen gezien.
Steve: ‘Het liefst roken we wiet en
drinken we bier tegelijk. Maar in de
coffeeshops kan dat niet. Daarom
staan we nu op straat.’
Naast Steve staat Dave (18), een
twee meter lange bonenstaak. In zijn
rechterhand houdt hij een blik bier
van een halve liter vast, tussen zijn
lippen hangt een dikke joint. Dave
inhaleert diep, houdt de rook in en
laat deze langzaam uit zijn mond ko-
men. Hij pakt de joint weg en stuurt
met zijn rechterarm het blikje bier
naar zijn mond. Die drinkt hij hele-
maal leeg. ‘Ik kan wel tegen een stoot-
je hoor!’
Intussen fietsen er twee politie-
agenten voorbij. Een van hen werpt
een blik op de Engelse jongens maar
fietst rustig door. Zijn collega kijkt de
andere kant uit. Als de agenten uit het
zicht zijn, zegt Steve: ‘Hier in Amster-
dam mogen we alles doen wat we
maar willen.’
Vorig jaar was twintig procent van
de 4,7 miljoen toeristen in de hoofd-
stad van Britse afkomst. Ze vormen
een onmisbare inkomstenbron voor
de Amsterdamse toeristenindustrie.
Het aantal Britse toeristen is nog
nooit zo groot geweest. Dat komt on-
der andere door de prijsvechters in de
luchtvaart.
Braken aan de bar
De Britse bezoekers die overlast ver-
oorzaken, komen vaak met groepen
van vijf of meer mannen naar Am-
sterdam. Ze worden ook wel male ver-tical drinkers genoemd omdat ze man
zijn, veel alcohol drinken en daarbij
rechtop zouden staan. Ook komen er
veel om hun vrijgezellenfeest te hou-
den. Het merendeel van de mvd’s is
jonger dan dertig jaar, lager opgeleid
en heeft weinig geld te besteden op
vakantie. De budgetaccommodaties
in Amsterdam hebben weinig rede-
nen tot klagen: vorig jaar steeg het
aantal overnachtingen met 15 pro-
cent.
Steve en zijn vrienden zijn niet in
Amsterdam vanwege een vrijgezel-
lenfeest. ‘Trouwen? Daar moeten we
nog niet aan denken’, zegt Steve. Wel
verblijven ze voor dertig euro per per-
soon per nacht in een goedkoop bud-
gethotel aan de Leidsekade.
Als het laatste jointje opgerookt is,
loopt het groepje de Warmoesstraat
in. Uit het eerste café tettert het la-
waai van een Engelse voetbalwed-
strijd. Het geluid trekt de jongens als
magneten naar binnen. Steve: ‘Van-
avond speelt Manchester United te-
gen Wigan Athletic.’
Geconcentreerde zombiesAan de bar bestellen de jongens vijf
halve liters bier. Steve beweert dat dit
glas zijn negende vandaag is, de an-
deren hebben nog meer gedronken.
Als geconcentreerde zombies bekij-
ken de vrienden de wedstrijd op een
groot scherm. In de eerste helft pres-
teren ze het om vijftien grote glazen
bier te drinken. In de rust stapt de
lange Dave van zijn kruk. Wankel
loopt hij in de richting van de toilet-
ten. Na vijf stappen botst hij tegen
een tafelpoot. Hij valt voorover en
braakt de vloer helemaal onder. Een
van de bardames loopt naar Dave om
de zure derrie op te ruimen. Steve en
de anderen komen niet meer bij van
het lachen.
Britse groepjes kunnen voor veel
overlast zorgen. Ze schreeuwen, drin-
ken, roken, vechten en snuiven zelfs.
Het begint meestal met een practical joke en eindigt vaak in een uit de hand
gelopen situatie. Dat ondervond Ra-
oul Serrée. Hij organiseert wandelin-
gen voor toeristen waarin hij als sol-
daat verkleed over de Wallen loopt.
‘Als ik in mijn kostuum over de Wal-
len loop, trek ik altijd de aandacht
van Engelsen. Ze komen bij me staan,
schreeuwen tegen me en pakken me
vast.’
HellebaardVooral het vastpakken is gevaarlijk,
want Serrée heeft altijd een helle-
baard (een hakbijl die aan een lange
stok vast zit) bij zich. ‘Vorig jaar werd
ik door een Engelsman bij mijn
schouders vastgepakt. Ik schrok en
mijn hellebaard schoot naar achte-
ren. Hij kreeg hem bijna in zijn ge-
zicht.’
Vanwege het incident moest Serrée
zijn wapenvergunning inleveren.
Drie jaar daarvoor had hij al besloten
om ’s avonds niet meer met groepen
over de Wallen te toeren. ‘Als ik over-
dag gestoord wordt, dan kan ik mijn
verhaal nog onderbreken, maar
’s avonds zijn die Engelsen niet te
houden. Ik loop eigenlijk liever niet
meer verkleed rond.’
Ook Jim Zielinski, general mana-
ger van hotelketen The Bulldog, is de
overlast al een tijd zat. ‘Mijn vrouwe-
lijke werknemers aan de receptie wil-
den niet meer ’s avonds werken. Soms
moesten ze wel vijf keer op een avond
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Binnenland Nieuws 7
KemalRijken
spuugzat
braaksel opruimen.’ Daarnaast waren
de Engelse groepen hem te luidruch-
tig, dominant en baldadig. ‘Pas als ik
mijn hostel verbouw tot een rubbe-
ren, roestvrijstalen zaak met hoge-
drukspuiten op de gang, ben ik er te-
gen opgewassen.’
Sinds vijf jaar hanteert Zielinski
een streng toelatingsbeleid. Groepen
krijgen een aparte e-mail waarin The
Bulldog onder meer vraagt of het om
een vrijgezellenfeest gaat. Ook maakt
het voor Zielinksi uit of het mannen
of vrouwen zijn. ‘Een leuke groep
vrijgezelle Britse vrouwen met prui-
ken op hebben we liever dan een
groep kale mannen die om een uur
’s middags al loopt te kotsen.’ Inci-
denten met mvd’s komen bij hem
nauwelijks meer voor.
Niets mis met lol maken
Het Amsterdamse stadsdeel Centrum
geeft aan dat ze deze groep Britten
met hulp van de politie aanpakt. Ook
probeert het stadsdeel meer dure ho-
tels te creëren om zo hoger opgeleide
en in cultuur geïnteresseerde Britten
aan te trekken. Volgens een woord-
voerder van het stadsdeel is het pro-
bleem verder moeilijk op te lossen.
‘We weten dat deze male vertical drin-
kers overlast veroorzaken, maar we
kunnen ze niet weigeren.’
Amsterdam is niet de enige stad
die dit soort Britten aantrekt. Volgens
het stadsdeel Centrum zou het in
Praag allemaal veel erger zijn. ‘Tickets
naar Oost-Europese steden worden
steeds goedkoper en omdat alcohol
daar veel minder kost, vliegen ze va-
ker naar bijvoorbeeld Praag. We ho-
pen dat Amsterdam daardoor min-
der populair wordt.’
De Amsterdam Tourist and Con-
ference Board (ATCB) verklaart dat ze
niets tegen deze Britten kan doen,
maar dat ze de ondernemers die zelf
maatregelen treffen, steunt. En als
het probleem écht uit de hand loopt,
wil de ATCB met de Britse overheid
samenwerken om de situatie op te
lossen. Ze denkt daarbij aan een ‘pu-
bliekscampagne.’
De Britse ambassade in Den Haag
is niet onder de indruk van de proble-
men met Britse toeristen. Een woord-
voerder laat weten dat ‘jonge Britten
die naar het vaste land gaan er ge-
woon voor kiezen om te feesten. Het
zijn mensen die de hele week hard
werken en in het weekend lol willen
maken. Daar is toch niets mis mee?’
Geen probleemVolgens de ambassade zijn er relatief
weinig Britse toeristen die in Neder-
land in de problemen raken. ‘Van de
twee miljoen landgenoten die vorig
jaar in Nederland waren, kwamen er
maar 240 met problemen naar onze
ambassade en ons consulaat.’
De Amsterdammers zouden zelf
de grootste problemen veroorzaken.
De Britse woordvoerder: ‘Soms ma-
ken mensen een probleem over iets
wat helemaal geen probleem is. De
Nederlandse media overdrijven de
zaak ook heel erg. Wij zeggen: you don’t have to mend the machine before it’s broken.’
Vanwege het braken van Dave
wordt het vijftal dringend verzocht
het café te verlaten. Steve gaat als laat-
ste de straat op. Voordat hij de deur
uit is, schreeuwt hij ‘kut!’ naar een
barvrouw.
De vijf jongens lopen door de
Warmoesstraat. Tegen het hek van
een brug staan fietsen. Het oog van
Steve valt op een zwarte omafiets die
niet aan het hek vast gemaakt is. ‘Hé
Harry, kun je me een handje helpen?’
Steve en Harry pakken de fiets, tillen
hem over het hek en laten hem los.
Plons! Intussen loopt een groep van
acht Engelse mannen voorbij.
Bij het zien van de actie juichen ze
luidkeels in koor: ‘England! England! England!’ 1
Zittende mvd’s in Amsterdam in actie. LEO VAN DER NOORT/HOLLANDSE HOOGTE
Samen ontbijten (1)Bijna een half miljoen kinderen ontbijten
vanaf gisterochtend een week lang samen. Ze doen mee aan het Nationale Schoolontbijt.
HongerDe meeste Nederlanders verhongeren liever dan dat ze een mede-
mens eten als ze na een vliegtuigongeluk op een onbewoond eiland stranden. Dat blijkt uit een onderzoek onder 500 Nederlanders.
Samen ontbijten (2)Tweeduizend scholen doen mee in een poging
kinderen en ouders op het belang van een goed ontbijt te wijzen.
Verkeersborden en signalen moeten worden aangepast voor kleurenblin-den. Volgens het kenniscentrum voor verkeer, vervoer en infrastructuur Crow leveren de borden levensge-vaarlijke situaties op. Crow wil richt-lijnen opstellen om de borden en signalen duidelijk zichtbaar te ma-ken voor kleurenblinden. De oplos-sing zou vaak eenvoudig zijn en bo-vendien ‘zelden kostbaar’. Kleuren-blinden kunnen de kleur rood niet
onderscheiden van zwart, legt direc-teur van adviesbureau Blind Color, Meinard Noothoven van Goor, uit. ‘Zo gaat het rode kruis in matrixborden boven de snelweg voor mij niet aan.’ Ledlampjes zouden wel zichtbaar zijn. Ook zouden stoplichten consequent aan de bovenkant rood en beneden groen moeten zijn. Noothoven van Goor botste tijdens zijn dienstplicht bijna tegen een straaljager, omdat dit op de startbaan andersom was.
Huidige situatie leidt tot ‘levensgevaarlijke situaties’
VERKEERSBORD AANPASSENVOOR KLEURENBLINDEN
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vreemdelingin Den HaagPeter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
Toen het koningshuis vernam
dat er foto’s van Amalia waren
geplaatst op de site van Martijn,
de vereniging die zich inspant voor
de acceptatie van ‘ouderen-kind-rela-
ties’, reageerde het niet luchtig. On-
der het dreigement van een kort ge-
ding verwijderde Martijn de foto’s,
maar nog was het koningshuis niet
tevreden. Het verdenkt Martijn zich
op een geheim deel van de site aan de
blozende wangen van Amalia te blij-
ven verlustigen. Nieuwe dreigemen-
ten volgden, de vereniging moet
bloeden.
Er is overtuigingskracht nodig om
pedofilie te verdedigen. Martijn be-
schikt daar niet over. Op de openings-
pagina van de site staan ongelukkige
citaten. Ghandi: ‘Eerst negeren ze je,
dan lachen ze je uit, dan bestrijden ze
je, en uiteindelijk win je.’ Hitler: ‘De
staat moet het kind als het meest
waardevolle verklaren. Wanneer bur-
gers denken dat de overheid zich in-
zet voor het welzijn van het kind zal
het elke inperking van zijn vrijheid
vrolijk accepteren.’
Op het forum toont de gemiddel-
de Martijn-pedofiel zich een brave
ziel, treurig overgeleverd aan zijn
voorkeuren. Je ziet hem achter een
beeldscherm zitten, in een spaarzaam
verlichte kamer. Hij durft niet veel op
het internet, moet het doen met een
foto van de blote buik van een jonge-
tje dat ondersteboven aan een klim-
rek hangt. Een man om zachtjes
naar beneden te roepen, toe te voe-
gen dat alles wel goed zal komen,
wat natuurlijk niet zo is.
Het koningshuis heeft de leden
van Martijn bang gemaakt. ‘Zwaar
weer op komst’, schrijft iemand.
Een ander: ‘Ons bestaan wordt nu
echt bedreigd.’ ‘DHN’ wordt verwe-
ten dat hij de foto’s op de site heeft
gezet, maar uit zijn verdediging
blijkt dat de liefde voor het konings-
huis zich van alle mensen meester
kan maken, met alle soorten ge-
aardheid:
‘Met een hart dat pronkt van ko-
ningsgezindheid zeg ik: ik heb de
foto’s geplaatst. Niet omdat ik er
seksueel opgewonden van word
(een portretfoto!!), maar uit puur
enthousiasme over ons konings-
huis en de kleine prinses. Ik vind
haar een bijzonder kind, haar trek-
ken hebben iets van koningin
Emma, haar hele doen en laten ver-
raden nu al iets koninklijks.’ De
Oranjes zouden zich meer van zul-
ke onderdanen moeten wensen. 1
Martijn
Op het forum toont de gemiddelde Martijn-pedofi el zich een brave ziel
NovumAMSTERDAM...Een 41-jarige Amsterdammer is in
hoger beroep veroordeeld tot zes
maanden cel, waarvan vier voorwaar-
delijk, voor bedreiging van premier
Jan Peter Balkenende. Het hof in Am-
sterdam verlaagde daarmee de eer-
dere uitspraak van de rechtbank.
Die veroordeelde Jeroen de K. in
februari tot 118 dagen, ongeveer vier
maanden cel. Daardoor heeft hij zo’n
twee maanden langer vastgezeten
dan het hof uiteindelijk rechtvaardig
achtte.
De man schreef in oktober vorig
jaar in aanloop naar de verkiezin-
gen op zijn website verkiezingen.nl
dat liquidatie van Balkenende
dreigde. ‘Hoewel eigenrichting af-
gekeurd moet worden, is de stand-
rechtelijke executie van Jan Peter
Balkenende misschien wel de ver-
standigste beslissing’, stond er te
lezen.
‘Hoe anders kan voorkomen
worden dat Balkenende na de ver-
kiezingen van 22 november 2006
zich voldoende gesteund voelt om
de volgende 650 duizend Irakezen
te endlösen.’ 1
Balkenende
Lagere straf bedreiger JPB
De rechtszaak tegen de 25-jarige Libiër die wordt verdacht van brandstichting in het cellencomplex op Schiphol-Oost wordt vandaag voortgezet in hoger beroep. De man werd in juni door de rechtbank in Haarlem veroordeeld tot drie jaar cel. De zaak dient voor het ge-rechtshof in Amsterdam. Bij de Schip-holbrand, twee jaar geleden, kwamen elf gevangenen om het leven. De brand ontstond waarschijnlijk door een siga-ret die door de verdachte, Ahmed al-J.,
was weggeschoten. Al-J. schoot de nog brandende peuk naar het voe-teneinde van zijn bed. Daar lagen een laken en een rol wc-papier, die vlam vatten. Bewakers bevrijdden hem uit zijn cel. Bij de brand raakte hij ernstig gewond. Deze maand maakte de Hoge Raad bekend geen opdracht te geven om de oud-ministers van Justitie Piet Hein Donner en voor Vreemdelingenzaken Rita Verdonk te vervolgen voor de Schipholbrand.
Eerder drie jaar geëist
HOGER BEROEP VAN START VERDACHTE SCHIPHOLBRAND
HH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nieuws Binnenland8
Er worden nogal wat congressen, seminars en events georganiseerd. Om er zeker van te zijn dat u de meest inspirerende bezoekt, gaat u naar mt.nl. Daar vindt u een overzicht van alle relevante congressen en kunt u uw mening over een congres, de spreker(s) of de locatie met collega-managers delen.
ALTIJD EEN MENING
Vormen de Amsterdamse Hell’s Angels nou een crimi-nele organisatie of niet? Ja, vindt Justitie, maar de 22 ide-ale schoonzonen met een passie voor motorfietsen -
inclusief voormalig leider ‘Big Willem’, hierboven bij de rechtbank - zien dat zelf toch anders. Gisteren begon het proces. De uitspraak? In december. 1 FOTO: EVERT ELZINGA
Proces tegen Hell’s Angels van start
Groep criminelen of gezelligheidsvereniging?
De Haagse rechtbank beslist van-daag of vrouwen ouder dan 70 recht hebben op borstkankeronderzoek. Deskundige Cock van de Velde vindt van wel, aangezien oudere vrouwen veel vaker borstkanker krijgen dan jongere.
Ana KaradarevicAMSTERDAM...De helft van alle borstkankerpatiën-
ten is 65+. Jaarlijks overlijden hon-
derden van hen aan de ziekte. Toch
komen alleen vrouwen tussen de 50
en 75 jaar in aanmerking voor pre-
ventief borstkankeronderzoek. In
1998 besloot de regering een maxi-
mumleeftijd in te stellen omdat on-
duidelijk is of er risico’s zijn verbon-
den aan screening op hoge leeftijd.
Drie vrouwen van boven de 80
vinden dat discriminatie. Namens
hen spande het Proefprocessenfonds
Clara Wichmann een rechtszaak aan
tegen de staat, om het recht op borst-
kankeronderzoek af te dwingen. Van-
daag is de uitspraak.
Vrouwen boven de 70 jaar moeten
recht hebben op borstkankeronder-
zoek, vindt de Leidse chirurg en on-
derzoeker Cock van de Velde. ‘Biolo-
gisch gezien is het nuttig om hen te
screenen omdat de ziekte veel meer
voorkomt onder oudere vrouwen.’
Borstkanker gedraagt zich bij ou-
dere vrouwen vaker goedaardig en
minder agressief. Medicijnen tegen
kanker kunnen vervelende bijwerkin-
gen hebben in combinatie met an-
dere medicijnen die oudere vrouwen
slikken. Bovendien maakt hun li-
chaam na de menopauze minder
hormonen aan waardoor hormonale
therapie weinig uithaalt. Door dit al-
les hebben oudere vrouwen baat bij
andere behandelmethoden dan jon-
gere vrouwen.
De komende jaren gaat Van de
Velde met zes andere wetenschappers
onderzoek doen naar individuele be-
handelplannen. Eerder onderzoek
naar borstkanker dat Van de Velde
heeft uitgevoerd, heeft grote bestan-
den met gegevens over patiënten op-
geleverd. Door patiëntgegevens te
koppelen aan informatie over tumo-
ren en het te analyseren en verwerken
in algoritmen, kunnen uiteindelijk
specifieke behandelplannen worden
opgesteld.
Van de Velde vindt dat alle vrou-
wen, jong en oud, recht hebben op
het meest optimale behandelplan.
Maar over screening op borstkanker
onder jongere vrouwen is hij minder
enthousiast. Hij wijst op Amerikaans
onderzoek naar de zin van preventief
onderzoek onder vrouwen jonger
dan 50, dat jaren geleden plaatsvond.
Een commissie onder leiding van een
vrouwelijke wetenschapper conclu-
deerde voorzichtig dat het weinig zin
had omdat het veel minder voorkomt
onder jongere vrouwen.
Het feit dat jongere vrouwen met
borstkanker veel meer aandacht krij-
gen van de media, wijt hij aan hun
grotere mondigheid. Het idee dat ou-
dere vrouwen nu eenmaal minder
jaren voor de boeg hebben en dus
minder snel zullen kiezen voor een
behandeling, wijst hij af. ‘Voor som-
migen gaat dat op, maar niet voor al-
lemaal. Een fitte vrouw van 70 kan
tegenwoordig nog makkelijk 25 jaar
leven.’ 1
Borstkankeronderzoek Kort geding van zeventigplussers
Screen oudere vrouw op kanker
Waar vrouwen klagen over sinaas-appelhuid en probleemzones, kampt bestuurlijk Nederland met een heel ander probleemgebied. Heeft verkeersminister Eurlings een nieuw wondermiddel tegen het infarct van de Randstad te pakken?
Marcia NieuwenhuisDEN HAAG...Gooi de termen ‘Randstad’ en ‘confe-
rentie’ in de zoekmachine Google en
er verschijnen 250.000 hits op je
beeldscherm. Sinds gisteren is Neder-
land weer een conferentie rijker. De
Randstad Urgent Conferentie wel te
verstaan. In de Ridderzaal warmde tal
van bestuurders zich op voor een
conferentie die een verkeersinfarct in
West-Nederland moet voorkomen.
Veertig bestuurders zetten hun
krabbel voor de uitvoering van het
kabinetsprogramma Randstad. Doel:
de Randstad aan de top brengen als
duurzame, economisch sterke regio.
Verkeersminister Eurlings maakt be-
stuurlijke duo’s verantwoordelijk
voor het oplossen van een knelpunt
(zie onderstaand kader).
Hoogleraar Innovatiemanage-
ment Guus Berkhout van de TU Delft
plaatst kanttekeningen bij het plan
van de CDA-bewindsman. ‘Er zijn net
als bij andere belangrijke maatschap-
pelijke problemen geen goede afspra-
ken gemaakt over wie wat regelt. Dat
komt doordat we over elk onderwerp
een competentiestrijd aangaan zon-
der na te denken over wat de beste
oplossing is. Als we ongenuanceerd
duo’s vormen, ziet het er niet bepaald
rooskleurig uit.’ Berkhout wil duide-
lijke afspraken of problemen lande-
lijk, provinciaal of lokaal moeten
worden opgelost. ‘Het is een typisch
verouderde ambtenarenoplossing
om te denken dat je met schaalver-
groting alles oplost.’
Jouke de Vries, hoogleraar be-
stuurskunde aan de Campus Den
Haag van de Universiteit Leiden vindt
het wél een ‘moedige poging’ van
Eurlings. ‘In Nederland zijn zo veel
bestuurlijke actoren. Dat hij twee be-
stuurders verantwoordelijk maakt,
vind ik wel een goede.’
Maar of het werkt, daar durft De
Vries zijn hand nog niet voor in het
vuur te steken. ‘Ik denk dat de sociale
grenzen van de groei in zicht zijn.
Steeds meer mensen maken gebruik
van de auto. Ik woon in Leiden en
werk in Den Haag en zodra het eco-
nomisch beter gaat, merk je dat op de
weg. Er hoeft maar iets te gebeuren of
onmiddellijk staat alles vast.’
Vast staat ook dat het aantal resul-
taten bij de zoektermen ‘Randstad’ en
‘conferentie’ tijdens Balkenende IV
alleen maar verder zal toenemen. De
Randstad Urgent Conferentie wordt
een jaarlijks terugkerend fenomeen.
Daarnaast komt het kabinet in juli
2008 met een visie op de Randstad in
2040. Saillant detail: de woorden
‘rapport’ en ‘Randstad’ zijn nu al goed
voor 315.000 hits. 1
Mobiliteit Eurlings zoekt wondermiddel
Randstad is déprobleemzone
Nieuwste wapen in de strijd tegen hét Nederlandse mobiliteitspro-bleem is het kabinetsprogramma ‘Randstad Urgent’. Het programma van minister van Verkeer Camiel Eurlings moet voorkomen dat de Randstad verder dichtslibt. De CDA-bewindsman heeft hiervoor de hulp ingeroepen van de ministers Cramer, Van der Hoeven, Verburg en Plas-terk, staatssecretaris Huizinga, ge-deputeerden en wethouders. Volgens de minister ondervindt de besluitvorming hinder van ‘bestuur-lijke drukte’. Besluitvorming zou te lang op zich laten wachten. Daarom zijn in september bestuurlijke duo’s gevormd van kabinetsleden en lo-kale bestuurders. Zo gaat coördine-rend minister Eurlings zelf samen
met de Amsterdamse loco-burge-meester Lodewijk Asscher kijken hoe de luchthavens van Schiphol en Lelystad hun internationale concur-rentiepositie kunnen versterken. Projectambassadeurs moeten op hun beurt erop toezien of de plan-nen ook worden uitgevoerd. Men-sen als Bernard Wientjes (VNO/NCW), Elco Brinkman (Bouwend Ne-derland) en Ellen Verkoelen (Milieu-federatie Zuid-Holland) houden toezicht op de 33 projecten. Enkele daarvan zijn extra rijstroken op de A12, de start van landaanwin-ning tweede Maasvlakte, een beter verkeers- en vervoersnetwerk in de regio Utrecht en een betere bereik-baarheid van Rotterdam door aan-passingen aan de A15.
Ambassadeurs voor de Randstad
Kat gevangenEen kat die de afgelopen week geregeld de A28 overstak, is
gevangen. Het dier hield zich schuil in de middenberm van de snelweg, meldt de politie. Het gaat om een verwilderde kat.
DePers.nlVoor actualiteiten kijk je op
de snelste nieuwssite van Nederland: www.depers.nl
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sinds het samenscholingsverbod in de Utrechtse wijk Kanaleneiland twee weken geleden van kracht werd, zijn vijf personen aangehouden. Ze ston-den op een lijst van overlast veroorza-kende jeugd. Sinds 15 oktober mogen tachtig jongeren die in Kanaleneiland voor overlast zorgen niet in groepjes van meer dan vijf personen bij elkaar staan. Het samenscholingsverbod in de wijk geldt in het bijzonder voor deze groep. De overlast en criminali-
teit van jongeren in het gebied liepen volgens de gemeente de spuigaten uit. Bij de eerste overtreding wordt een boete van tweehonderd euro of een werkstraf van minstens vijftien uur opgelegd. Bij volgende overtredingen worden zwaardere straffen ingezet. Twee van de vijf jongeren hebben een taakstraf van vijftien uur geaccep-teerd. De andere drie kwamen niet opdagen bij het OM en kunnen een dagvaarding tegemoet zien.
Verbod Kanaleneiland twee weken van kracht
VIJF AANHOUDINGEN NA SAMENSCHOLINGSVERBOD
Een bus met schoolkinderen is gis-terochtend in het Overijsselse Laag Zuthem aangereden door een vracht-wagen. Een leerkracht raakte daarbij lichtgewond. De vrachtauto reed op de N35 door nog onbekende oorzaak achterop de bus. Daarin zaten 28 schoolkinderen van 15 en 16 jaar van een school uit Raalte met drie docen-ten. De chauffeur van de vrachtwa-gen raakte bekneld, maar bleek niet gewond te zijn.
Eén gewonde
SCHOOLBUSAANGEREDEN
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Buitenland Nieuws 9
Kom naar de Verenigde Staten van CanadaEen Amerikaans toeristenbureau heeft tijdens het maken van een
promotiefilmpje over het natuurschoon in de VS een deel van Canada gefilmd. Blijkbaar was Amerika zelf niet mooi genoeg.
Westerse landen moeten meer doen tegen internationaal terrorisme, zei de Saoedische koning Abdullah in een interview met de BBC.
Redactie buitenlandAMSTERDAM...Volgens de Saoedische koning faalt
de internationale gemeenschap de
diverse inlichtingendiensten effectief
te laten samenwerken en informatie
te laten uitwisselen. Abdullah sprak
aan de vooravond van zijn staatsbe-
zoek aan Groot-Brittannië dat giste-
ren begon, het eerste officiële bezoek
van een Saoedische koning aan Lon-
den in twintig jaar.
De uitspraken van de koning heb-
ben in Groot-Brittannië op zijn
zachtst tot opgetrokken wenkbrau-
wen geleid. Toegegeven: bij het noe-
men van het woord Saoedi-Arabië
krijg je daar al snel scheve gezichten.
Ten eerste is er het corruptieschan-
daal in de Brits-Saoedische al-Yama-
mah wapendeal. Volgens verschil-
lende Britse nieuwsbronnen heeft de
Britse wapenproducent BAE Systems
tientallen miljoenen aan steekpen-
ningen betaald aan een Saoedische
prins.
De abominabele Saoedische repu-
tatie op het gebied van mensenrech-
ten irriteert ook veel Britten, die vin-
den dat hun regering Riyad daarop
veel strenger moet aanspreken.
Ten slotte is er nog het belangrijke
feit dat Saoedi-Arabië één van de
grootste exporteurs is van jihadisten.
Osama bin Laden, om er maar eentje
te noemen. Veertien van de negentien
kapers die de aanslagen op 9/11
pleegden, hadden de Saoedische na-
tionaliteit. Van de in totaal 227 ge-
zochte Al-Qaidaterroristen zijn zeker
49 Saoedi’s. Volgens schattingen be-
staat het merendeel van de jihadstrij-
ders in Irak uit Saoedi’s. Het rabiaat
anti-westerse, antisemitische en ge-
welddadige gedachtegoed van Al-
Qaida is veelal van Saoedische make-
lij, met reden.
De door het machtige konings-
huis enige toegestane godsdienst is
de wahabitische stroming van de is-
lam, een ultrapuriteinse en intole-
rante versie van de godsdienst die in
de duizenden moskeeën in het land
wordt verkondigd. Als gevolg van het
zeer beperkte curriculum hebben Sa-
oedische onderwijsinstellingen de
afgelopen decennia voornamelijk
mannen voortgebracht die bedreven
zijn in een extremistische islam. Riy-
ad heeft zijn intolerante islam we-
reldwijd verspreid door overal de
bouw van op wahabitische leest ge-
schoeide moskeeën en koranscholen
te sponsoren. Saoedi-Arabië was één
van de twee landen die het taliban-
bewind in Afghanistan officieel er-
kende, ook tijdens de Amerikaans
geleide inval in dat land. En ga zo
maar door.
Dit alles kon vanzelfsprekend al-
leen met de goedkeuring van het Sa-
oedische koningshuis. En dan vindt
koning Abdullah dat de internatio-
nale gemeenschap te weinig doet te-
gen moslimterrorisme? Dat komt
alleen omdat het door de Saoedi’s
zelf gecreëerde monster zijn pijlen
nu ook op zijn meester richt en het
met het Westen ‘heulende’ Saoedi-
sche koningshuis bedreigt. 1
Saoedi-Arabië Nu opeens tegen terrorisme
Uitspraak koning irriteert Britten
Het eerste koninklijk Saoedisch bezoek aan Londen in twintig jaar. REUTERS
Het Turkse leger heeft rond de hon-derd Koerdische rebellen omsingeld in ruig terrein nabij de Iraakse grens. De rebellen zijn daar vast komen te zitten, sinds het leger de bergpassen waarlangs zij zich normaal tussen Turkije en Irak begeven met artillerie heeft bestookt. Zij hebben zich in grotten verschanst. Dat heeft het staatspersbureau Anatolia gisteren gemeld. PKK-strijders hebben in de afgelopen maand bij twee acties na-
bij de grens met Irak in het zuidoosten van Turkije minstens 43 mensen ge-dood, onder wie dertig Turkse militai-ren. Het Turkse leger dreigt Noord-Irak binnen te vallen, maar de Verenigde Staten, Irak en andere landen probe-ren Turkije hiervan te weerhouden. Aan Turkse zijde van de grens, in de provincie Sirnak, gingen de gevechten gisteren evenwel onverminderd door. Anatolia meldde dat daarbij een Turkse soldaat sneuvelde.
Gevechten op Turks grondgebied
TURKS LEGER OMSINGELT HONDERD PKK-STRIJDERS
Dat Argentinië massaal stemde voor de fl amboyante Cristina Kirchner was geen verrassing. Door haar monsterscore van 44 procent komt er geen tweede ronde. Niet iedereen is daar gelukkig mee.
An BaccaertBUENOS AIRES...‘Ze is meer looks dan inhoud.’ Romi
Friske mag haar nieuwe presidente
nu al niet. Friske runt ruim twintig
jaar een kapsalon in Villa Del Parque,
een nette buurt in Buenos Aires.
Waarom ze Cristina verfoeit? Om de-
zelfde redenen als veel middenklas-
sers: ze vindt haar autoritair en pre-
tentieus.
Maar Cristina is razend populair
bij miljoenen armen in de sloppen-
wijken en in het verpauperde binnen-
land. ‘Cristina scoort waar er misère
is’, maakt Friske daarvan. Als kapster
roddelt ze graag over de politica. ‘Een
klant heeft me verteld dat ze heeft
moeten leren huilen. Keihard is ze.
Dus moest er getimmerd worden aan
een softer imago, want zieltjes win-
nen doe je met tranen.’
De kapster heeft het moeilijk.
Sinds de devaluatie van de Argentijn-
se peso in 2002 zijn ingevoerde haar-
producten 400 procent in prijs geste-
gen. Als gevolg van de crash van 2001
moesten eigenaars personeel ont-
slaan, als de hele zaak niet over de
kop ging. De arbeidswetgeving is
streng in Argentinië en de ontslagver-
goedingen die Romi moest betalen
deden haar de das om. ‘Wij betalen
ons blauw aan sociale lasten en bij
een geschil krijgt de werknemer
meestal het laatste woord. Deze rege-
ring is onvriendelijk voor kleine zelf-
standigen’, vindt de kapster.
Alejandro, de echtgenoot van
Romi, is tandarts. Zijn praktijk zit in
de villa waar het echtpaar woont. Vier
jaar geleden stemde Alejandro op
Néstor Kirchner, de toen nog onbe-
kende gouverneur uit Patagonië. On-
der zijn presidentschap raakte Argen-
tinië uit de diepe economische crisis
waarin het eind 2001 was terechtge-
komen.
Maar Alejandro is ontgoocheld
over de corruptieschandalen en de
prijsstijgingen. ‘De regering-Kirchner
manipuleerde de inflatiecijfers en
ondanks de economische groei bleef
bijna een kwart van de Argentijnen
arm. En nu neemt zijn vrouw het ge-
woon over!’
Toch zijn er nog altijd een stuk
meer aanhangers van Cristina te vin-
den dan tegenstanders. Rubén is 51
en bouwondernemer: ‘Dankzij
Kirchner blijft het vlees betaalbaar
voor de gewone man.’ Met Cristina
hebben de Argentijnen voor werk ge-
kozen. De huidige regering mikt niet
alleen op de ontwikkeling van het
platteland, maar ook van de indu-
strie. Cristina wil het isolement van
haar land doorbreken en meer bui-
tenlandse investeerders aantrekken.
‘Laat ons de Kirchners tijd geven om
hun politiek project uit te diepen’,
vindt Rubén. ‘Rome werd ook niet in
één dag gebouwd.’ 1
Argentinië First Lady wint verkiezingen
Populair bij de armen, niet bij de middenklasse
Cristina, ook populair bij jonge kiezers. REUTERS
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nieuws Buitenland10
Proefballonnetje? (1)Die Arnold Schwarzenegger is zo gek nog niet. De gouverneur van de staat Californië zegt in
een interview dat wiet geen drug is.
Proefballonnetje? (2)‘Het is een blaadje, geen drugs’, aldus Arnold. ‘Het interesseert me ook niet of politici drugs gebrui-
ken, als ze maar goede besluiten nemen.’
Marcel HulspasAMSTERDAM...Hij werd geboren rond de tijd van de
Slag bij Nieuwpoort. Nu is hij opge-
vist uit de IJslandse wateren. Ming, de
oudste mossel ter wereld.
Dat de noordkromp (een mossel-
soort die voorkomt in de Noordelijke
Atlantische oceaan) extreem oud kan
worden, was al langer bekend. Biolo-
gen kunnen de leeftijd van deze mod-
derbewoner afleiden uit de groeilij-
nen in de schelp.
Ieder jaar wordt de schelp een
beetje groter en krijgt ze er een extra
lijntje bij. En dat kan heel lang door-
gaan. Noordkrompen met meer dan
honderd groeilijnen zijn geen uit-
zondering.
De tot nu toe oudste mossel, opge-
nomen in het Guinness Book of Re-cords, had er 220. Onlangs werd in
een museum in IJsland een noord-
kromp ontdekt met 374 groeilijnen,
maar die was dus al overleden. On-
derzoekers van de universiteit van
Bangor, in Wales, hebben nu bij IJs-
land een levende noordkromp opge-
vist met 405 à 410 groeilijnen. Ze ga-
ven het keiharde oudje de naam
Ming, naar de dynastie die toen over
China heerste en die zulk fraai (en
keihard) porselein heeft voortge-
bracht. Ming werd geboren tijdens de
Tachtigjarige Oorlog, werd volwassen
onder Napoleon en mag nu ook nog
het broeikaseffect meemaken.
Mings groeilijnen zijn overigens
wetenschappelijk van belang, omdat
de dikte en chemische samenstelling
van zijn schelp van alles kan vertellen
over de omstandigheden waaronder
hij gedurende die vier eeuwen heeft
geleefd.
En los daarvan kan Ming ons wel-
licht meer vertellen over de vraag hoe
ook wij vier eeuwen oud kunnen
worden. Het onderzoek werd dan
ook mede gefinancierd door de Britse
liefdadigheidsorganisatie ‘Help the
Aged’.
Wie weet kan mossel Ming dat in-
derdaad. 1
IJsland ’s Werelds oudste noordkromp
Mossel van 410 lentes
De Griekse autoriteiten brengen le-vens van vluchtelingen in gevaar die per boot de Europese Unie proberen te bereiken. Dat zeggen de mensenrech-tenorganisaties Pro Asyl en de Euro-pese Raad voor Vluchtelingen en Bal-lingen (ECRE) in een gisteren versche-nen rapport. De Griekse kustwacht voert volgens het rapport dikwijls voor de bootvluchtelingen levensbedrei-gende manoeuvres uit, zoals het in cirkels om de boten heen varen. Door
de hierdoor veroorzaakte hoge golven kunnen de vaak gammele vaartuigen omslaan. Andere gebruikte tactieken zijn het net buiten de Griekse territori-ale wateren duwen van boten of het lekprikken van rubberboten. De Griek-se autoriteiten ontkennen dat immi-granten slecht worden behandeld. Zij zeggen dat de meeste mensen die per boot de Griekse kust proberen te be-reiken gewone migranten zijn met een economische motivatie.
Manoeuvres doen bootjes omslaan
GRIEKEN BRENGEN LEVENS VLUCHTELINGEN IN GEVAAR
Sarkozy wil een Mediterrane Unie oprichten. De zestien landen aan de Middellandse Zee moeten al volgend jaar economisch en politiek gaan samenwerken. Brussel is not amused.
Godelief SwankAMSTERDAM...Nicolas Sarkozy kondigde het al aan
in februari, in een verkiezingstoe-
spraak: als ik president van Frankrijk
word, richt ik een Mediterrane Unie
op. Maanden bleef deze zin onopge-
merkt. Totdat Sarkozy de afgelopen
maanden daadwerkelijk op campag-
ne ging in de regio en een voorzichtig
‘ja’ kreeg van Spanje, Italië, Grieken-
land, Marokko, Tunesië en Israël.
De komende weken heeft hij di-
verse afspraken aan beide zijden van
de Middellandse Zee en vorige week,
op staatsbezoek in Marokko, heeft hij
openlijk alle mediterrane landen uit-
genodigd om in juni 2008 in Frank-
rijk de fundamenten te komen leggen
van deze politieke, economische en
culturele unie. De Franse president
lachte gul bij het uitspreken van deze
woorden. In Brussel rinkelen alarm-
bellen.
‘We moeten met het Middellandse
Zeegebied doen wat de Europeanen
zestig jaar geleden met Europa de-
den’, zegt Sarkozy. En dat is nu net
waar de schoen wringt. De Europese
Unie heeft geen behoefte aan een
nieuwe, ‘lokale’ EU, waaraan behalve
Frankrijk ook Portugal, Spanje, Italië,
Griekenland, Cyprus, Malta, Turkije,
Libanon, Israël, de Palestijnse Autori-
teit, Egypte, Libië, Tunesië, Algerije en
Marokko deelnemen. Een unie die
hetzelfde is ingedeeld als de EU, met
een permanente ministerraad en een
roulerende president.
De Mediterrane Unie (MU) zou
volgens Sarkozy gemeenschappelijke
problemen als illegale immigratie en
terreurdreiging regionaal kunnen op-
lossen. Bovendien kan de MU een
nieuw podium bieden voor vredes-
onderhandelingen tussen Israël en de
Palestijnen én een brug slaan tussen
Europa en de islamitische wereld. Bij
dat laatste heeft Sarkozy een spilfunc-
tie voor Turkije in gedachten, want de
Franse president maakt er geen ge-
heim van Turkije geen geschikte EU-
kandidaat te vinden.
De Europese Unie doet ondertus-
sen haar best de kalmte naar buiten
toe te bewaren. ‘We verwelkomen alle
nieuwe initiatieven die regionale sa-
menwerking nastreven’, zegt woord-
voerster van de Europese Commissie
Christiane Hohmann diplomatiek.
‘Zolang het maar binnen de bestaan-
de EU-structuren gebeurt.’ Probleem
is dat het fundament van die bestaan-
de EU-structuren ontbreekt. De
twaalf jaar oude Barcelona-conven-
tie, opgericht om de dialoog aan
beide zijden van de Middellandse
Zee open te houden, is doodgebloed
door gebrek aan gemeenschappelijke
ambitie. Hoe hou je Noord-Europa
bij de les als het gaat om Zuid-Euro-
pese problemen?
Wat de EU vooral stoort, is dat Sar-
kozy in de MU gelegenheid ziet de
Franse invloedssfeer uit te breiden.
‘Het is een herhaling van zetten uit
het verleden’, concludeert Henk
Driessen, hoogleraar Mediterrane
Studies. ‘Frankrijk heeft zichzelf al-
tijd beschouwd als legitieme erfge-
naam van het Europese Rijk. Dat was
de laatste keer dat de mediterrane re-
gio een politiek-bestuurlijke eenheid
was. Met de vele koloniën in Noord-
Afrika hebben ze die situatie dicht
benaderd. Nu wil Frankrijk opnieuw
meer invloed in het gebied.’
Alleen is de ruilhandel wat mo-
derner. Sarkozy biedt nucleaire ken-
nis aan in ruil voor toegang tot de
Noord-Afrikaanse gasreserves. 1
Mediterrane Unie EU ziet dreiging in plan Franse president
Nicolas Sarkozy wil zijn eigen Europese Unie
Sarkozy vrolijk op staatsbezoek in Marokko. AP
REUTERS
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Buitenland Nieuws 11
CijfertjesOp Bermuda is iedereen goed bereikbaar. 80 op
de 100 mensen hebben een telefoonaanslui-ting. In Nederland is dit ongeveer 48.
Ook op deze dag (2)Het verhaal van H.G. Wells, dat vertelt over een invasie van mars-mannetjes, klonk zo overtuigend dat een groot deel van de bevol-
king in paniek raakte en de politie inschakelde.
Ook op deze dag (1)1938 – Amerika was gedoemd. Althans, dat was wat veel Amerikanen dachten toen ze het hoor-
spel War of the Worlds op de radio hoorden.
Redactie buitenlandAMSTERDAM...In Berlijn zijn dit weekend vijftien
mensen gearresteerd bij rellen tussen
Koerdische en Turkse migranten. Dat
heeft de Berlijnse politie bekendge-
maakt.
Bij de rellen zondagavond in de
Berlijns e wijk Kreuzfeld zijn achttien
politieagenten gewond geraakt.
Het hoofd van de Berlijnse afde-
ling van de binnenlandse veiligheids-
dienst, Claudia Schmid, zei op de
zender Inforadio dat ze vanwege de
spanningen in het grensgebied van
Turkije en Irak vreest voor meer ‘emo-
tionele botsingen tussen Turken en
Koerden in Berlijn.’
De vechtpartijen braken uit na een
demonstratie vóór eenheid tussen de
twee bevolkingsgroepen in Kreuz-
berg, waar veel Turken wonen. De
aanstichters van het geweld waren
volgens Schmid Turkse nationalisten
die banden hebben met onder meer
de Grijze Wolven. Ook Duitse hooli-
gans deden mee.
In Berlijn wonen ongeveer dui-
zend mensen met banden met de ver-
boden Koerdische Arbeiderspartij
PKK, volgens Schmid.
De Turkse premier Erdogan heeft
opgeroepen tot eenheid tussen Koer-
den en Turken, maar heeft ook laten
weten dat zijn regering vastbesloten
is door te gaan met ‘vechten tegen se-
paratisten’. 1
Duitsland
Spanningen in Turkije en Irak leiden tot rellen in Berlijn
KORT111
Russische offi cier zeven jaar cel in voor spionageEen militaire rechtbank in Moskou heeft gisteren een officier schuldig be-vonden aan spionage voor Polen en hem wegens verraad tot zeven jaar ge-vangenisstraf veroordeeld. Majoor Sergej Joerenja heeft toegegeven de Poolse inlichtingendienst tegen beta-ling informatie te hebben gegeven over de Russische strijdkrachten in het militaire district Moskou. Daarbij ging het om aantallen en exacte locaties. Joerenja werd in maart van dit jaar ge-arresteerd nadat hij had gesolliciteerd
bij de FSB, de opvolger van de KGB. Hij werd in 2005, een jaar nadat Polen zich bij de NAVO had geschaard, door Pool-se agenten gerekruteerd. Dit heeft een woordvoerder van de rechtbank be-kendgemaakt. 111
Olmert gediagnosticeerd met prostaatkankerDe Israëlische premier Ehud OImert heeft prostaatkanker en moet daar-voor binnenkort een operatie onder-gaan. De ziekte is in zijn geval niet le-vensbedreigend. De nu 62-jarige Ol-mert, die in 2006 aantrad als premier, heeft dit gisteren op een persconfe-rentie bekendgemaakt. Olmert zei dat de ziekte in een vroeg stadium is ge-
constateerd, dat er geen uitzaaiingen zijn en dat de artsen er vanuit gaan dat er na de operatie geen chemo-kuur of bestralingen nodig zijn. 111
Rectifi catieIn het artikel ‘Infrastructuur VS krijgt een vier’ in de krant van gisteren is door een fout van de redactie een bil-joen (twaalf nullen) teruggebracht tot een miljard (negen nullen). ‘De kosten die nodig zijn om de crisis te bezweren, worden geraamd op 1,6 miljard dollar, ongeveer anderhalf keer zoveel geld als tot nog toe is uit-gegeven aan de oorlog in Irak en Af-ghanistan.’ Daar had 1,6 biljoen moe-ten staan, duizend keer zoveel.
Een rechtbank in Moskou heeft Alek-sandr Pitsjoesjkin gisteren tot le-venslange gevangenisstraf veroor-deeld wegens 48 moorden. Zelf be-weert de 33-jarige schaakbordmoor-denaar binnen een periode van vijf jaar zestig mensen te hebben ver-moord en bij nog eens drie mensen een poging te hebben ondernomen. Hij was van plan in totaal 64 perso-nen te doden, net zoveel als er velden op een schaakbord zijn.
Plan was 64 moorden
LEVENSLANG DE CEL IN VOOR SCHAAKBORDMOORDENAAR
Wies UbagsMAGANGUÉ...Overal in Colombia werden zondag
lokale verkiezingen gehouden. Het
stadje Magangué is berucht om cor-
ruptie en geweld, maar de burge-
meesterskandidaat die hier symbool
voor stond, verloor.
Magangué, in het noorden van
Colombia aan de rivier de Magdale-
na, is de stad van De Kat. Dat is de
bijnaam van Enilse López, die een
imperium heeft opgebouwd in de lo-
terijsector. Ze zit in de gevangenis
vanwege vermeend witwassen van
drugsgelden en het gerucht gaat dat
ze ook goede banden heeft met de
paramilitairen. Ze zou nogal wat
mensen hebben laten vermoorden in
Magangué.
Enilse López had de campagne
van burgemeesterskandidaat Arcesio
Pérez bekostigd. Pérez was daardoor
de gedoodverfde winnaar. Moord en
brand schreeuwden de andere kandi-
daten. ‘Er zijn wel zestig bussen aan-
gekomen’, zei er een. ‘Met mensen
die geronseld waren om op Pérez te
stemmen,’ aldus de ander. De hotels
zouden vol zitten met gekochte kie-
zers. Andere mensen zouden geld
hebben ontvangen in ruil voor hun
stem.
Naar Magangué was een waarne-
mersmissie gestuurd om toe te zien
op het verloop van de stemming. En
wat ze zondag zagen, kon het dag-
licht vaak niet verdragen. Kinderen
liepen met stramme bejaarden mee
om hen te helpen met het invullen
van het stembiljet. Het leek erop dat
die kinderen vervolgens iets heel an-
ders invulden dan wat de bejaarden
wilden. De kinderen kwamen steeds
weer terug met nieuwe oudjes voor
wie ze het stembiljet invulden. Met
stomheid geslagen waren de waarne-
mers toen er een jongetje van hooguit
tien verscheen om te stemmen. Of ze
zijn identiteitsbewijs mochten zien.
Daarop stond dat hij in 1986 was ge-
boren en 1,40 meter lang was.
Hoe groot was de verrassing toen
‘s avonds bleek dat toch niet Pérez,
maar zijn tegenstander Anuar Arana
de nieuwe burgemeester van Magan-
gué was geworden. Het is niet uitge-
sloten dat ook Arana stemmen heeft
gekocht. Maar Magangué ging uit
zijn dak. ‘Weg met De Kat’, klonk het
door de hele stad. 1
Verkiezingen
Grote corruptie in klein Colombiaans dorp
De Malediven zijn meer dan een tropisch vakantieparadijs. Minis-ters lopen weg uit de regering en president Gayoom is al 29 jaar aan de macht.
Kim Sengupta MALÉ...Er is een opstand gaande tegen de
president van de Malediven: drie be-
langrijke ministers uit zijn kabinet
hebben hun ontslag aangeboden
omdat de president zich zou gedra-
gen als een despoot. Een van hen is
van plan het tegen hem op te nemen
bij de volgende verkiezingen.
De lieflijke eilanden in de Indi-
sche Oceaan vormen een luxe vakan-
tiebestemming voor rijke westerlin-
gen. Maar de eilanden hebben ook
een schaduwzijde die minder aan-
dacht krijgt; er zou sprake zijn van
onderdrukking, marteling, censuur
en recentelijk ook terroristische bom-
aanslagen.
President Maumoon Abdul Gay-
oom, de langstzittende leider in Azië,
probeerde de internationale kritiek
op zijn mensenrechtenbeleid te be-
zweren door in te stemmen met grote
hervormingen, een nieuwe grondwet
en de toezegging dat hij zou aftreden
na een bewind van 29 jaar.
De ministers die ontslag namen,
deden dit toen de president, die zegt
dat hij 60 is maar eigenlijk 76 zou
zijn, van gedachten veranderde en zei
dat hij toch nog vijf jaar zou blijven.
De minister van Openbare Orde,
Hassan Saeed, de minister van Justi-
tie Mohammed Jameel en de minis-
ter van Buitenlandse Zaken Ahmed
Shaheed zijn allemaal eind dertig of
begin veertig. Volgens hen zullen de
andere leden van de regering hun
voorbeeld waarschijnlijk volgen en
voor de verkiezingen volgend jaar
hun ontslag indienen.
Het weglopen van de drie minis-
ters is een ernstige klap voor Gayoom
aangezien de drie veel contacten heb-
ben met politici en media in het Wes-
ten evenals met buurlanden Sri Lanka
en India. De president had ze de rege-
ring binnengehaald om te bewijzen
dat hij voorbereidingen trof voor de
toekomst en de macht aan de jongere
generatie wilde overdoen.
Saeed heeft toegezegd dat hij het
in de presidentsverkiezingen op gaat
nemen tegen Gayoom. De drie ex-
ministers hebben contact gelegd met
de grootste oppositiepartij de Maldi-
vian Democratic Party, om zo een
verenigd front te kunnen vormen.
Afgelopen september werden de
Malediven getroffen door een bom-
aanslag, waarbij 12 toeristen gewond
raakten. Er wordt vermoed dat de
ontploffing het werk was van de
groeiende islamitische beweging.
Maar president Gayoom beschuldig-
de hervormers en actievoerders voor
democratie ervan dat zij voor ‘insta-
biliteit’ zorgden.
Saeed: ‘Het hoort bij de repressieve
aard van deze regering dat ze de aan-
slag in de schoenen van democrati-
sche krachten wil schuiven. Ik weet
zeker dat de regering was gewaar-
schuwd voor de gevaren van een
groeiend islamitisch fundamentalis-
me. Wij hebben zeven maanden gele-
den al een actieplan gemaakt om het
te bestrijden. ’
De ex-ministers zeggen dat ze geïnti-
mideerd en bedreigd zijn sinds ze
hun ontslag aankondigden. Saeed:
‘Er is ingebroken in onze kantoren en
er zijn documenten weggehaald. Ook
zijn onze huizen besmeurd met verf
en zijn we bedreigd.’ Op de Maledi-
ven heerst het gevoel dat de ‘islamiti-
sche’ aanvallen wel eens meer om het
lijf kunnen hebben dan de regering
doet voorkomen. Critici beweren dat
de veiligheidsdienst misschien wat te
maken heeft gehad met de bomaan-
slagen. 1
© The Independent
Malediven Oude despoot aan het roer
De schaduwzijde van een vakantieoord
President Maumoon Abdul Gayoon is de langstzittende leider in Azië. REUTERS
AP
30 jaar later werd
Hans Huis in ’t Veld
voorzitter van TNO
Raad van Bestuur.
Na zijn studie Civiele Techniek aan de
Technische Universiteit van Delft, werkte
Hans Huis in ’t Veld van 1973 tot 1990
bij Rijkswaterstaat. In al die jaren was hij
vooral betrokken bij de Deltawerken. De
stap naar het bedrijfsleven zette hij in 1990:
advies- en ingenieursbureau DHV werd
zijn nieuwe werkgever. In 1995 werd hij
voorzitter van de raad van bestuur van de
DHV Groep en voorzitter van het technisch
adviesbureau van de Vereniging Nederlandse
Gemeenten. Per 1 november 2003 keerde
hij terug naar Delft en sindsdien is hij daar
de voorzitter van de TNO Raad van Bestuur.
Is dat snel? Ja, dat is snel. Maar voor
ambitieuze studenten die in 2008 gaan
afstuderen, hebben we goed nieuws:
‘het kan sneller’.
Hoe?
Schrijf je in voor de BestGraduates 2008
game, absoluut de kortste weg naar de top.
BestGraduates 2008 is exclusief voor hét
toptalent dat in de periode van januari
2008 t/m maart 2009 aan een Nederlandse
universiteit afstudeert.
Via BestGraduates kun je persoonlijke
ontmoetingen hebben met CEO's van de
nevenstaande topwerkgevers, geldprijzen
winnen tot 10.000 euro en uiteindelijk de
BestGraduate 2008 worden. Ook maak je
kans op zeer exclusieve prijzen van de
deelnemende bedrijven, zoals een bezoek
aan het Tsunami wederopbouwproject in
Aceh, de Olympische Spelen 2008 in Beijing
bijwonen, internationale ervaring opdoen
bij Unilever of een Harvard Summer Course
volgen.
Studeer jij in de aangegeven periode
af, wil je een entree maken in een uitgebreid
netwerk én kans maken op mooie prijzen?
Doe dan de BestGraduates-test en
ontdek binnen twee minuten of jij je
kwalificeert voor BestGraduates 2008.
Deze BestGraduates-test kun je doen op
www.dekortstewegnaardetop.nl.
Hier vind je ook alle informatie over
BestGraduates 2008.
Tot snel!
Dat moet sneller kunnen.
www.de kortste weg naar de top.nl
BestGraduates 2008 wordt mogelijk gemaakt door
BestGraduates 2008 is een activiteit van Memory Events BV
BestGraduates 2008 wordt mogelijk gemaakt door onderstaande topwerkgevers
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13
Scary leader of the free worldDe vraag: als welke presidentskandidaat moet je verkleed gaan met
Halloween om het engst te zijn? Antwoord van de meeste Amerikanen: Hillary Clinton. gevolgd door Rudy Giulliani.
Het weerBoston: 14°C/ 5°C, zonnig
Wenen: 11°C/ 7°C, lichtbewolktTokio: 20°C/ 14°C, bewolkt
De Britse minister voor Internatio-nale Ontwikkelingszaken Shahid Malik, de eerste islamitische minis-ter van Groot-Brittannië, is voor de tweede keer vastgehouden voor ver-hoor op een vliegveld in de VS. Hij zei veertig minuten te zijn ondervraagd. Zijn bagage werd onderzocht op spo-ren van explosieven. Hij was op weg naar Londen na besprekingen over terrorismebestrijding met Ameri-kaanse overheidsfunctionarissen.
Bagage onderzocht op explosieven
BRITSE MINISTER IN VS OP LUCHTHAVEN ONDERVRAAGD
KORT111
Piraten kapen Japanse tanker met chemicaliënPiraten hebben zondagavond voor de kust van Somalië een Japanse chemi-caliëntanker gekaapt. Dat heeft het Internationale Scheepvaartbureau in Maleisië gisteren gemeld. Het schip heeft een 23-koppige bemanning van Koreanen, Filipijnen en Birmanen. Het scheepvaartbureau zei onmiddellijk westerse marineschepen in het gebied te hebben gewaarschuwd, maar het schip is inmiddels in Somalische terri-toriale wateren. Een woordvoerder van het bureau zei dat de piraten steeds verder uit de Somalische kust
opereren en agressiever worden. Dit jaar zijn al 26 schepen aangevallen. 111
Moordenaar Yitzhak Rabin krijgt een zoonYigal Amir, de joodse extremist die le-venslang in de gevangenis zit voor de moord op de Israëlische premier Yitzhak Rabin, heeft een zoon gekre-gen. De Israëlische autoriteiten heb-ben een verzoek van Amir om de be-snijdenis van zijn zoon te mogen bij-wonen afgewezen. Die ceremonie moet als het kind gezond is acht dagen na de geboorte plaatshebben, uitgere-kend op 4 november, de dag dat Rabin in 1995 na een vredesbijeenkomst werd doodgeschoten. Blijkens een re-
cente opiniepeiling vindt een kwart van de Israëliërs dat Amir gratie moet krijgen als hij twintig jaar van zijn straf heeft uitgezeten.111
Noord-Korea wil afspraak ontmanteling nakomenNoord-Korea wil al zijn toezeggin-gen over de ontmanteling van zijn kernwapenprogramma nakomen en hoopt dat de VS en andere onder-handelingspartners met de door hen beloofde hulp over de brug komen. Dat heeft Noord-Korea gisteren in ambtelijke besprekingen met de zes landen gezegd, aldus de Zuid-Kore-aanse onderhandelaar Lim Sung-nam.
HH
John Gray is van nature een vrolijk mens, zegt hij. Zijn visie op het Midden-Oosten is echter bijzonder duister. ‘Irak is een zwart gat gewor-den dat alles naar binnen zuigt.’ En dat alles dankzij Amerika, onder de bezielende leiding van de ‘uniquely ignorant’ George W. Bush.
Mark van AssenAMSTERDAM ...Gray, een vriendelijke, wat schuchtere
man, is politiek filosoof en Professor
of European Thought aan de London
School of Economics. Zijn domein is
de utopie, of beter gezegd: de vervloe-
king daarvan. Gray meent dat er door
de geschiedenis heen niets dan el-
lende is voortgekomen uit het streven
naar een utopische samenleving. ‘Het
gebruik van onmenselijke methoden
om onmogelijke doelen te verwezen-
lijken, vormt de essentie van het revo-
lutionair utopisme’, schrijft hij in zijn
nieuwe boek Zwarte mis – Religieus fundamentalisme en de moderne uto-pieën.
Lichtend voorbeeld hiervan is wat
hem betreft de oorlog in Irak. De
vriendelijke Gray is onbarmhartig in
zijn kritiek op Bush en de neo-con-
servatieven die hem omringen. ‘De
ellende die we nu in Irak zien, was
niet onvermijdelijk. Ze is het gevolg
van een hele reeks slechte beslissin-
gen, gebaseerd op wilde theorieën
over het vestigen van een liberale de-
mocratie in het Midden-Oosten, over
het vernietigen van Het Kwaad en
over het veiligstellen van oliebron-
nen. Ze hadden alles mis. Alles.’
Maar hoe kan dat? Je zou toch zeg-gen dat een land zich gedegen voor-bereidt als het ten strijde trekt.‘Nee, dat is juist het kenmerk van uto-
pisten. Ze hebben hun vizier gericht
op een onmogelijk ideaal, de rest zien
ze niet. Ze kíezen ervoor het niet te
zien. En vergis je niet: mensen als
Bush, Cheney en Rumsfeld zijn zeer
intelligent. Maar tegelijk ook extreem
onnozel. Even los van de oliebelan-
gen, die er natuurlijk wel degelijk
zijn, geloofden ze écht dat alles goed
zou komen met het verwijderen van
Saddam Hoessein. Dat Irak écht beter
af zou zijn met een liberale democra-
tie. Dat is waar de neo-conservatieven
voor staan. Bovendien moeten we
niet vergeten dat Amerika een christe-
lijk-fundamentalistische regering
heeft, wier geloof teruggaat tot de eer-
ste puriteinse kolonisten. Bush
spreekt over Satan en de Apocalyps.
Vlak na de inval in Irak zei hij dat God
hem had geboden Al-Qaida en Sad-
dam aan te vallen, en dat hij gehoor-
zaamd had. Geloof is prima, maar
het hoort in de kerk. Het is roekeloos
om een oorlog te baseren op je ge-
loof.’
Nogmaals: hoe kan dat?‘Laat ik een ander voorbeeld noemen.
Hoeveel westerse intellectuelen kwa-
men niet enthousiast terug uit de
Sovjet-Unie met verhalen over de per-
fecte samenleving onder Stalin? Die
man heeft twintig miljoen mensen
vermoord! En dat was bekend, ook
toen al. Maar het doel heiligt de mid-
delen. Zo is het nu ook.’
Wat is er eigenlijk mis met het stre-ven naar een ideale samenleving?‘Niks. Als je het maar niet tot je poli-
tieke doel maakt. Hoop is geen poli-
tieke deugd. Wat je moet proberen is
zo goed mogelijk om te gaan met de
realiteit. Wat dat betreft was de eerste
oorlog tegen Irak, onder George se-
nior, van een heel ander kaliber. Bush’
vader had om te beginnen in de Twee-
de Wereldoorlog aan den lijve onder-
vonden wat het betekent om te vech-
ten. Maar hij was ook zeer goed geïn-
formeerd en een realistisch denker.
Het ging toen om de oliebelangen
van de VS, klaar. De oorlog is met dat
doel gevoerd, en was in dat opzicht
succesvol.’
Is er nog hoop voor Irak?‘Nee. Dat land is kapotgemaakt. Ame-
rika heeft een staat vernietigd. Dat
kan niet meer worden teruggedraaid
en het valt ook niet meer in goede ba-
nen te leiden. Terugtrekken is geen
optie. Destijds in Vietnam kon dat
wel, maar toen stond er een regering
klaar die de macht overnam. Het hui-
dige bewind in Bagdad is volslagen
machteloos. Irak is een zwart gat. En
het erge is dat de buurlanden door de
anarchie en het bloedvergieten mee
naar binnen worden gezogen. Er
dreigt een oorlog met Iran, Syrië
wordt overspoeld met vluchtelingen,
Turkije staat op het punt Noord-Irak
binnen te vallen, Saoedi-Arabië wil
niet dat Iran de nieuwe regionale lei-
der wordt en andersom.’
Kan een nieuwe Amerikaanse pre-sident hier iets aan veranderen? ‘Dat zou in theorie kunnen, maar ik
zie onder de huidige kandidaten nie-
mand met voldoende realiteitszin.
Veel hangt af van de komende twaalf
maanden. Er moeten snel zaken wor-
den gedaan met Iran. De enige ma-
nier om Ahmadinejad in te tomen, is
hem meer macht te geven, hem seri-
eus te nemen. Zo ongeveer als Nixon
in de jaren zeventig deed met China.
Maar ik zie dat niet snel gebeuren.
Een interessante paradox is overigens
dat het realisme soms aantoont dat
een realistische oplossing niet moge-
lijk is.’
Wat betekent dit uiteindelijk voor Amerika?‘Na de hubris die opkwam na de Kou-
de Oorlog was het wachten op de ne-
mesis. Zo gaat het altijd, dat is een
klassiek patroon. Door de oorlog in
Irak hebben de Verenigde Staten hun
eigen verval alleen maar versneld.’ 1
‘Zwarte mis – Religieus fundamen-talisme en de moderne utopieën’ van John Gray is in vertaling verschenen bij uitgeverij Ambo. Prijs: 19,95 euro. ISBN 9789026319686
Interview Politiek fi losoof John Gray
Hoop is geen politieke deugd
John Gray: ‘Amerika heeft een staat vernietigd. Dat kan niet meer worden teruggedraaid.’ CHRISTIAAN KROP
Buitenland Achtergrond
Ook op deze dag...1983 – Argentinië kent voor het eerst vrije democratische verkiezingen na zeven jaar
militaire dictatuur.
Dagblad De Pers elkedag geheelgratis op úwkantoor?
Ga naarwww.depers.nl/opkantooren vul uw gegevens in.
Meld u nu aan en ontvangeen halfjaarabonnement opNational Geographic of Quest.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nieuws Economie14
LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN 5 jr 5 jr 10 jr 10 jr
Provider Hypotheek NHG 125% EW NHG 125% EW
SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij 4,65 5,05 4,85 5,25Postbank Voordeel Hypotheek 4,8 5,2 5,1 5,5ING Bank Hypotheek met Renteopties 4,9 5,3 5 5,4Fortis Bank Aflosvrije hypotheek 5,3 5,8 5,3 5,8ABN AMRO Aflossingsvrije hypotheek 5,3 5,8 5,4 5,9Rabobank VoordeelHypotheek 4,6 nvt nvt nvtDSB Bank Aflossingsvrije hypotheek nvt 4,55 nvt 4,75MoneYou Compleet+ hypotheek 4,5 4,9 4,7 5,1AXA AXA BudgetPlus Hypotheek 4,6 5 4,75 5,15MoneYou Compleethypotheek 4,6 5 4,8 5,2REAAL Aflossingsvrij-Holland 4,9 5,05 5,05 5,2Florius Profijt twee Aflossingsvrije Hypotheek 4,7 5,1 4,85 5,25
DOORLOPEND KREDIET
Aanbieder < €5.000 < € 10.000 < € 25.000Frisia Financ. ** 10,3 6,3 6,1
Delta Lloyd nvt 6,5 6,5
DSB Bank nvt 6,6 6,6
De Hypotheker nvt 6,9 6,9
Directa 7,9 6,9 6,5
KredietDirect.nl** 7,5 6,9 6,5
Ohra 7,05 7,05 6,75
Freo nvt 7,2 7
FBTO 7,3 7,3 7,3
MoneYou nvt 7,9 7,9
Fortis Bank 10,3 9,5 8,4
SNS Bank 10 10 9,1
Postbank 11,7 10,5 8,9
Rabobank 10,8 10,5 8,7
ABN Amro 11,7 10,8 8,8
DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN
Bank Rekening € 10.000Amsterdam Trade Bank ATB Internet Spaarrekening 4,5
Credit Europe Bank Credit Europe Top-Interest rekening 4,5
Yapi Kredi Bank YKB Euro-Plus Spaarrekening 4,5
Akbank AK Internet Spaarrekening 4,3
Akbank AK Spaarrekening 4,25
The Economy Bank N.V. TEB Ster Spaarrekening 4,25
Garantibank International Gouden Internet Rekening 4,1
Argenta Internet Spaarrekening 4
Garantibank International Gouden Klaver Rekening 4
Rabobank Rabo Telesparen 2,8
ABN AMRO Internet Spaarrekening 2,6
SNS Bank Internet Sparen 2,6
Fortis Bank E-Spaarrekening 2,5
Postbank Internetspaarrekening 2,5
ING Bank Internet Sparen 2,4
PERSOONLIJKE LENING
Aanbieder < € 5.000 < € 10.000Kruidvat 5,9 5,9
KredietDirect.nl** 5,9 5,9
Becam ** 10,3 6,3
DSB Bank nvt 6,6
Directa 7,9 6,9
Becam na 7,6
OHRA 7,6 7,6
Eurofintus ** nvt 8,7
Crediam 10 8,9
DHB bank 8,9 8,9
Fortis Bank 10,2 9,4
SNS Bank 9,7 9,7
Postbank 11,2 10,5
Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de 20 producten met de laagste rentes
voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%.
Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende
voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder.
Peildatum: 29-10-2007 Bron: MoneyView Research
Getoond worden de 10 laagste tarieven gesorteerd op een PL voor 3 jaar voor 10.000 euro + de tarieven van de groot-
banken. ** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.
Ruim duizend kappers of hun werk-nemers worden volgend jaar gecon-troleerd door de Arbeidsinspectie. Die kijkt of ze voldoende worden be-schermd tegen overbelasting en che-mische stoffen. Dat meldt het minis-terie van Sociale Zaken en Werkgele-genheid. Ruim eenderde van de werknemers had vorig jaar last van rsi. Eenvijfde van de kappers heeft een vorm van huideczeem. Ook hui-dallergieën en irritaties aan lucht-
wegen zijn volgens het ministerie be-langrijke veroorzakers van ziektever-zuim onder kappers. Klachten aan ar-men, polsen, nek, schouders en rug komen eveneens veel voor. De inspec-teurs letten op de materialen waar-mee kappers werken, zoals verstelbare stoelen of scharen met ondersteuning voor de vingers. Met de controles wil de Arbeidsinspectie de kappersbran-che aanzetten tot meer maatregelen om rsi- en rugklachten te voorkomen.
Eenderde in de branche kampt met rsi-klachten
ARBEIDSINSPECTIE VOERT CONTROLES UIT BIJ KAPPERS
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Redactie economieAMSTERDAM ...Internetbelbedrijf Skype heeft een
mobiele telefoon gelanceerd. Skype-
gebruikers kunnen er onderling gratis
mee bellen en sms’en. Wie wil bellen
naar vaste of mobiele nummers moet
wél betalen.
Skype denkt met de lancering van
een eigen telefoon een grote stap
voorwaarts te zetten. Het bedrijf kan
zeker een positieve impuls gebruiken
nadat eigenaar eBay onlangs bekend
maakte 1,4 miljard dollar op het be-
drijf af te schrijven. In 2005 kocht
eBay de internettelefoondienst voor
2,6 miljard dollar. Gebruikers van
Skype kunnen via internet gratis met
elkaar bellen. Daarvoor is alleen een
microfoon nodig.
Hoewel het aantal geregistreerde ge-
bruikers de afgelopen jaren behoor-
lijk is gestegen naar 220 miljoen re-
cent, heeft eBay nooit goed geweten
wat aan te moeten met Skype. Het be-
drijf verdient aan gebruikers die be-
taalde diensten afnemen, zoals bel-
len naar gewone telefoonnummers
in binnen- en buitenland. Het laatste
kwartaal haalde het bedrijf een omzet
van 90 miljoen dollar. Maar de echt
toegevoegde waarde van Skype
hoopte eBay te halen uit een integra-
tie van Skype-diensten met eBay. Die
integratie is nooit van de grond geko-
men.
Met de lancering van de mobiele
telefoon hoopt Skype nu voeten aan
de grond te krijgen op de mobiele
markt. Skype werkt samen met het
Britse telecombedrijf 3. De Skype-
phone verschijnt eerst uitsluitend in
het Verenigd Koninkrijk en later dit
jaar in andere Europese landen. Bij de
aankondiging vandaag werd Neder-
land niet genoemd. De telefoon kost
in het Verenigd Koninkrijk iets meer
dan 70 euro als hij los wordt aange-
schaft met een prepaid bundel. In
combinatie met een abonnement
van 3 is de telefoon gratis.
TopmanMichael van Swaaij van
Skype verwacht veel van de nieuwe
ontwikkeling. ‘Skype is hiermee een
echte mobiele dienst geworden .Om
te Skypen zit je niet meer vast aan de
computer.’
Skype en telecombedrijf 3 hopen
dit eerste jaar enkele honderdduizen-
den Skyphones te verkopen. Vanaf
volgend jaar moeten dat er miljoenen
zijn. 1
Internetbellen
Skype komt met eigen mobieltje
John C. Maxwell‘A man must be big enough to admit his mistakes,
smart enough to profit from them, and strong enough to correct them.’
Sharida MohamedjoesoefAMSTERDAM...India is tegenwoordig praktisch syno-
niem met economische voorspoed.
Gisteren nog ging de Indiase beurs,
de Sensex, door de 20.000 punten-
grens. Ondanks deze gunstige gelui-
den blijft kinderarbeid een wijdver-
breid probleem, eentje waar de rege-
ring nauwelijks grip op krijgt.
Westerse multinationals als C&A,
Adidas, Nike en Ikea kregen ermee te
maken. En dit weekend was het raak
bij de Amerikaanse kledingketen
Gap. In een fabriek in de hoofdstad
New Delhi werden kinderen gevon-
den die onder slechte omstandighe-
den aan het werk waren in een fabriek
van Gap. Volgens de Britse krant The Observer ging het om kinderen onder
de tien die door hun families waren
verkocht. Gerard Oonk van de Lande-
lijke India Werkgroep is niet ver-
baasd: ‘Veel mensen denken dat kin-
derarbeid in India inmiddels is ver-
boden, maar dat is onzin. De Indiase
regering nam in 1986 een wet aan die
kinderarbeid in bepaalde sectoren
verbiedt en in andere reguleert. Zo
mogen kinderen niet meer als be-
diendes worden ingezet, omdat dit
vaak leidde tot misbruik.’
De wet wordt nu verder aange-
scherpt, maar het is de vraag of het
probleem van kinderarbeid daarmee
effectief wordt aangepakt. Oonk: ‘Het
is een combinatie van factoren. Het
onderwijs in India functioneert
slecht. Onderwijzers komen niet op-
dagen, bijvoorbeeld omdat ze een of
ander klusje voor de overheid moe-
ten doen.‘ Wat volgens Oonk ook
meespeelt, is dat veel ouders van de
kinderen zelf vaak analfabeet zijn en
het belang van onderwijs niet onder-
kennen. Dat werkt ronselpraktijken
verder in de hand.
Of bij Gap sprake is van opzet, lijkt
Oonk onwaarschijnlijk. ‘Gap heeft
een goede naam als het gaat om maat-
schappelijk verantwoord onderne-
men. Dat gezegd hebbende, wil Gap
natuurlijk net als veel andere multi-
nationals goedkoop produceren. Als
ze niet controleren wat er in de rest
van de keten gebeurt, gaat het mis.’
Volgens de laatste volkstelling uit
2001 bleek dat dertien miljoen kin-
deren in India aan het werk zijn. Maar
maatschappelijke organisaties in het
land zelf menen dat dit aantal eerder
rond de 50 tot 60 miljoen ligt. 1
Slavenwerk
Kinderarbeid in Indiase Gap-fabrieken
Redactie economieAMSTERDAM...Het doek is gevallen voor Stanley
O’Neal. Volgens The Wall Street Jour-nal heeft het bestuur van de Ameri-
kaanse zakenbank Merrill Lynch ge-
broken met haar topman. Reden: de
dramatische derdekwartaalverliezen
maar ook de fusiegesprekken die
O’Neal op eigen houtje hield met ri-
vaal Wachovia zetten kwaad bloed.
Vorige week werd bekend dat Mer-
rill Lynch over het derde kwartaal een
verlies had geleden van maar liefst
2,2 miljard dollar. Ter vergelijking, in
dezelfde periode een jaar eerder no-
teerde het concern nog een dikke drie
miljard aan de goede kant van de
streep.
Fors verlies of niet, O’Neal gaat niet
met lege handen naar huis. Volgens
de Amerikaanse pers casht de topman
tenminste 159 miljoen dollar, waar-
van 30 miljoen als pensioenschade-
loosstelling en 129 miljoen in op-
ties.
Inmiddels zijn verschillende na-
men de revue gepasseerd die moge-
lijk het stokje overnemen. Als waar-
schijnlijkste opvolger wordt herhaal-
delijk Laurence Fink genoemd. Fink
is de grote baas van BlackRock, een
investeringsbedrijf dat deels door
Merrill wordt gecontroleerd.
Een andere naam die de ronde
doet, is die van Gregory Fleming,
mede-voorzitter van Merrill Lynch.
Volgens de kranten is het een reëele
optie dat beide mannen samen aan
het roer van Merrill Lynch komen te
staan. 1
Merrill Lynch breekt met topman
Einde verhaal voor O’Neal
Miljoenen Indiase kinderen werken. DIETER TELEMANS/HH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
HARRYSTARREN
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Economie Nieuws 15
Zorgvuldigheid teistert ons land. Het is een giftig medicijn dat alleen in kleine doseringen heilzaam is, maar dat bij on-
deskundig gebruik onherstelbare schade aanricht. Het wordt geleverd zonder bijsluiter. Ons land is onge-merkt verslaafd geraakt aan zorgvul-digheid. Het wordt op scholen ver-spreid en in de samenleving beloond. Het is inmiddels overal verkrijgbaar. Door burgers wordt het geëist en door de overheid wordt het toegezegd. Schaamteloos vergen wij het van an-
deren. Zorgvuldigheid.In vakbondskringen is de verlammen-de werking van zorgvuldigheid al ja-ren bekend. Daar heet het stiptheids-actie. Het heeft dezelfde werking als een staking maar dan tegen een fractie van de kosten. Een probaat middel. Zorgvuldigheid is een machtig wapen. Het is een ander woord voor bureau-cratie. Daar is inmiddels iedereen te-gen. Een lastig dilemma dat daarom bij voorkeur wordt verzwegen en ont-kend. Wij zeuren om zorgvuldigheid en bestrijden bureaucratie.
Slordigheid kent nauwelijks pleitbe-zorgers. Dat is geheel ten onrechte. Slordigheid heeft vleugels en die ge-ven vaart. Slordigheid maakt mogelijk wat precies niet lukt. Of nooit hele-maal waar is. Better roughly right than exactly wrong. Al te nette mensen ko-men nergens. Zonder slordigheid zou er geen vernieuwing zijn, geen voor-uitgang worden geboekt ( ja, dat is slordig van mij: zonder precisie ook niet, maar daar gaat het nu niet om). Slordig is gewoon sneller ter plaatse.Zoals de ratio alleen kan functioneren als het de emotie als partner naast zich duldt, zo heb je alleen iets aan zorg-vuldigheid als je ook slordigheid een verblijfsvergunning geeft.
De overheid gaat aan zorgvuldigheid ten onder. Onder de dreiging van me-dia-aandacht en parlementaire vra-gen (in die volgorde), onder de scru-puleuze toetsing door de Raad van State en de beste bedoelingen van de Ombudsman, staan we elkaar geen enkele vergissing meer toe. Daarom is het doortrekken van een snelweg (gekke naam eigenlijk) meer dan dertig jaar onderweg en kost een simpele afslag gauw een jaar of tien. Dat komt niet omdat we lui zijn. Aan ijver ontbreekt het ons niet. Aan slordigheid wel. Het goede nieuws is dat je voor slordigheid niets hoeft te doen. Je moet er iets voor laten. 1
Slordigheid
Redactie economieAMSTERDAM...Jean-Cyril Spinetta, topman van Air
France-KLM, wil toch met de staken-
de Franse vakbonden praten. ‘Ik ben
er in ieder geval klaar voor’, zei hij
gisteren in een radiointerview. Over-
leg tussen het Franse cabineperso-
neel en de directie van de Franse
luchtvaartmaatschappij leverde dit
weekend nog niets op. De Franse vak-
bonden eisen hogere salarissen voor
het cabinepersoneel en betere ar-
beidsomstandigheden.
De staking leidde de afgelopen vijf
dagen tot chaos op de Parijse lucht-
haven Charles de Gaulle. Volgens de
directie van de vliegtuigmaatschap-
pij zou tussen 20 en 40 procent van
de vluchten zijn geschrapt. De vak-
bonden denken eerder aan zo’n 60 à
70 procent. Zij meldden dat ongeveer
75 tot 80 procent van het cabineper-
soneel deelnam aan de staking.
Gisteren liet Spinetta weten bereid
te zijn alle onderwerpen te bespre-
ken. Eerder dagvaardde de directie
van Air France de vakbonden nog,
omdat ze het sociaal protocol niet
zouden respecteren. Air France zou
een schadevergoeding eisen.
Door de herfstvakantie was het
het afgelopen weekend extra druk op
de Parijse luchthaven. Veel gezinnen
moesten hun vakantieplannen om-
gooien en de trein terug naar Neder-
land of België nemen. Als er voor het
einde van dit jaar geen overeenkomst
is bereikt tussen de directie en de vak-
bonden, gaat het cabinepersoneel
van Air France de eerste drie dagen
van 2008 weer in staking. 1
Staking Air France
Spinetta praat met vakbonden
Chaos op Charles de Gaulle. REUTERS
De Griekse filosoof Diogenes: ‘De wijnrank draagt drie soorten druiven:
de eerst is genot, de tweede is bedwelming en de derde is afschuw.’.
Wereldwijd meer computerchips verkochtDe wereldwijde verkopen van computerchips zijn in de maand
september beland op 22,6 miljard dollar, een stijging van 5,9 procent ten opzichte van de 21,3 miljard dollar een jaar eerder.
Staaloorlog met China dreigtEuropese staalproducenten willen dat de Europe-
se Commissie China sancties oplegt vanwege de spotgoedkope Chinese staaluitvoer naar Europa.
Hoe ouder de wijn, hoe hoger de prijs. Toch blijft het oppassen met beleggen in wijn.
Edward DeitersAMSTERDAM...Afgelopen zondag zou hij in Chicago
geveild worden: een Château Pétrus
Imperial 1961. De reuzenfles – het
equivalent van acht gewone flessen
wijn – had minimaal 150.000 dollar
moeten opbrengen. Op het aller-
laatste moment werd de fles terugge-
trokken. De veilingmeesters twijfel-
den aan de authenticiteit.
Beleggen in wijn is niet voor laf-
bekken. The New York Times wijdde
kort geleden nog een lijvig artikel aan
het gesjoemel met etiketten van zeld-
zame wijnen. En NRC Handelsblad meldde dit jaar dat 250 beleggers in
de Zuid-Afrikaanse Bergwatervallei
als mede-eigenaren van een aantal
wijngaarden naar hun centen kon-
den fluiten.
Ook in Engeland ging het mis.
Hier werden eind vorig jaar twee di-
recteuren van een wijnbeleggings-
fonds veroordeeld. De rechtbank
oordeelde dat ze ‘volledig ongeschikt’
waren om een bedrijf te leiden. Hun
faillissement liet een hele schare be-
leggende Amerikaanse artsen achter
met een schade van ruim honderd
miljoen euro.
Geen vergunningEn dan is er nog het bedrijf Bordeaux
Advisory, dat begin vorig jaar naar
Luxemburg verhuisde, nadat de Au-
toriteit Financiële Markten (AFM)
het bedrijf hier in Nederland geen
vergunning verstrekte om als financi-
ele tussenpersoon op te treden.
Het wijnbedrijf adverteerde de af-
gelopen jaren met rendementen van
gemiddeld 29 procent per jaar. Bor-
deaux Advisory zou wijn kopen en
die voor de klant opslaan in een pak-
huis. Bij een krappe wijnmarkt zou
de wijn worden verkocht en zo goed
zijn voor de beloofde sprankelende
rendementen. Bij een tegenzittende
markt zouden de beleggers volgens
Bordeaux Advisory nog altijd hun ei-
gen wijnen kunnen ontkurken.
Het liep heel anders. De handel
van Bordeaux Advisory vormt inmid-
dels een dik dossier bij de Bossche
advocaat Rob Silvertand. ‘Er hebben
zich honderden gedupeerde beleg-
gers bij mij gemeld, maar dat is nog
lang niet iedereen. Op basis van erva-
ring schat ik in dat dit pas zo’n 20
procent van alle gedupeerden is’, zegt
hij. ‘Mijn cliënten hebben in totaal
een schade geleden van zo’n zeven-
tien miljoen euro. Ik vermoed dat het
een grote zwendel is. Klanten hebben
een brief gekregen dat de onderne-
ming ‘effectively bankrupt’ is.’
Gelikte websiteDe meeste beleggers kwamen binnen
via de zeer gelikte website van Bor-
deaux Advisory. Met een druk op de
knop werd een geïnteresseerde on-
middellijk gebeld door een van de
verkopers. ‘Veel van de cliënten ver-
tellen me dat ze op de achtergrond
veel geroezemoes hoorden’, zegt Sil-
vertand. ‘Ook hoorden ze soms een
bel en dan zei de verkoper: ‘weer een
kist wijn verkocht.’ Nou, ik geloof er
geen bal van. Ik denk dat ze in die
boilerroom gewoon een bandje had-
den aan staan.’
Volgens de advocaat van de gedu-
peerde wijnbeleggers is het nog maar
de vraag of er überhaupt echt wijn ge-
kocht is. ‘Daarover is geen duidelijk-
heid. Bovendien zeggen deskundigen
over de wijn die Bordeaux Advisory
aangekocht zegt te hebben dat je die
ook voor een euro of zeven bij Albert
Heijn had kunnen kopen.’
‘De grap is dat ze die flessen van
zeven euro aan de gedupeerden ver-
kochten voor 100 euro met het argu-
ment dat er op termijn genoeg men-
sen tweehonderd euro voor zouden
willen neertellen. Daarbij werd dan
gewezen op de imperfectie van de
markt. In landen als China, Rusland
of Dubai zouden ze toch niet weten
wat ze met al dat geld aanmoeten.’
De grote vraag is nu volgens Sil-
vertand waar de centen naartoe zijn.
‘Het wordt een kwestie van afpellen:
beginnen bij de buitenste schil en
dan langzaam naar binnen werken.
Dit kan wel even gaan duren. Maar ik
kan u melden dat de club van mensen
die ik inmiddels vertegenwoordig
diepe zakken heeft.’
In een brief aan Silvertand stelt
Bordeaux Advisory zich inmiddels
op het standpunt dat het een gewone
wijnhandel is en niets met beleggen
van doen heeft. Silvertand denkt er
anders over. ‘Ik waag dat te betwijfe-
len, het gaat hier om een investering.
Ze boden in feite een beleggingscon-
structie aan.’
GoedkeuringsstempelEigenlijk is het enige Nederlandse
wijnfonds dat nog wel overeind staat
de Grand Cru Beleggingsmaatschap-
pij. Hier wèl een prospectus en zelfs
het goedkeuringsstempel van de
AFM. Ook de directie wekt vertrou-
wen. Ex-Van Lanschot bankier Wil-
lem baron van Dedem laat zich bij-
staan door een wijnkenner en een
accountant. Topadvocaat Hector de
Beaufort houdt toezicht.
Het idee ontstond toen Van De-
dem zijn eigen wijncollectie van
8.500 flessen liet taxeren. ‘Als bankier
had ik natuurlijk alle aankoopdata
en prijzen in een spreadsheet ge-
klopt. Het was een schok voor me
toen ik hoorde wat dat waard was.’
En zo begon Van Dedem in kleine
kring zijn eerste wijnbeleggings-
fonds. ‘Dit gaat in 2008 zijn exitfase
in en de rendementen gaan ver, ver
boven wat we in het begin de beleg-
gers voorhielden. U moet denken
aan 15 procent en meer.’
Grand Cru is professioneler opge-
zet dan dit eerste fonds. Beleggers
nemen voor minstens 25.000 euro
deel. De directie bepaalt zelf welke
wijnen uit de Bordeauxstreek worden
aangekocht. Het prospectus bevat
een lijst van ruim honderd gerenom-
meerde châteaux. ‘Wij kopen alleen
topwijnen, denk aan de grands crus
classés van Château Margaux of de
Pomerols van Pétrus.’
Of het wat wordt, zal pas blijken
in 2018. Dat is de sluitingsdatum van
het fonds. En als het in de tussentijd
misloopt? Van Dedem: ‘Mocht het
toch tegenvallen dan kan de aandeel-
houder nog altijd beschikken over
zijn flessen wijn.’ 1
Investeren ‘Ik vermoed een grote zwendel’
Beleggen in wijn niet voor lafaard
Hoe ouder, hoe riskanter.
Nieuws Economie16
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Beurs
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Beurs
WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
De olieprijs gaat door de honderd dollar, weten de kenners. De vraag is alleen wanneer. ‘Daar hoeven geen bommen voor te vallen.’
Mathijs RotteveelAMSTERDAM...De prijs van een vat Amerikaanse olie
steeg in New York gisterochtend voor
het eerst tot boven de 93 dollar. De
Europese Brent-olie doorbrak de ne-
gentig dollar-grens. Analisten zijn
ervan overtuigd dat het niet lang meer
duurt voordat de Amerikaanse olie
ook de magische honderd-dollar-
grens slecht.
Nog geen tien jaar geleden lag de
olieprijs rond de tien dollar per vat.
Dat was in de tijd van de nieuwe eco-
nomie die draaide om digitale din-
gen. Het oerproduct olie leek zijn
beste tijd te hebben gehad.
Van dat idee is niets meer over. De
stijging van de olieprijs duurt nu al
weken en er zijn talloze redenen te
vinden voor een verdere prijsstij-
ging.
Vorige week waren het de oplo-
pende spanningen tussen Turkije en
de Koerden. Koerdische rebellen heb-
ben zich in het noorden van Irak ver-
schanst en zouden de oliehandel tus-
sen Irak en Turkije kunnen verstoren.
Volgens analistenbureau Iris reageer-
de de olieprijs overdreven op dit lo-
kale probleem: ‘Er is één pijplijn tus-
sen Irak en Turkije. Daar gaan per dag
maximaal 500.000 vaten doorheen,
gelijk aan 0,6 procent van de dage-
lijkse wereldwijde olievraag.’
Een tropische storm die zich afge-
lopen weekend in het Caribisch ge-
bied ontwikkelde, heeft de paniek
over mogelijke olietekorten verder
aangewakkerd. Die storm vormt een
bedreiging voor de olie-installaties in
de Verenigde Staten. Mexico draaide
het afgelopen weekend al een deel
van de oliepompen dicht.
Dan is er nog president Bush die
zich blijft opwinden over de verte-
genwoordigers van ‘de as van het
kwaad’, zoals Iran. Hij blijft dreigen
Iran aan te vallen. De onrust in het
Midden-Oosten neemt daardoor ver-
der toe waardoor de olieprijs stijgt.
Zo kunnen we nog wel even door-
gaan.
Nog eentje dan: China. Een actu-
ele analyse van de wereldeconomie
zonder China, is als een sprookje over
Roodkapje zonder boze wolf. Deze
economische wereldmacht voert een
heel leger aan van opkomende lan-
den die snel groeien en daarvoor in
verhouding veel olie nodig hebben.
De dalende dollar heeft echter nog
de grootste invloed. Olie wordt nog
steeds vooral afgerekend in dollars en
die munt blijft onder druk staan. Vol-
gens olie-analist Cornelis Vlooswijk
van Rabo-dochter Iris gaat de olieprijs
hoogstwaarschijnlijk de grens van
honderd dollar doorbreken: ‘Een
kleine crisis in Nigeria, Rusland of
Iran is genoeg. Daar hoeven echt geen
bommen voor te vallen.’ 1
Dalende dollar ’Een kleine crisis is genoeg’
Olieprijs nadert de 100 dollar
Tech is back en TomTom is goed-koop. Het Amerikaanse tijdschrift Barron’s tipt het in de VS nog on-bekende aandeel samen met No-kia en Google. Too late?
AMSTERDAM...Het aandeel TomTom staat voor
2007 op 98,8%, juist op het mo-
ment dat ook veel Amerikanen het
leren kennen. Deze week brengt het
gezaghebbende beleggersblad Bar-ron’s de coverstory Tech is back. Hier-
in bespreekt het blad technologie-
aandelen, die het helemaal kunnen
gaan maken. Daarbij is TomTom:
‘Glen Kacher van Integral Capi-
tal, een technologie hedgefonds,
zegt dat TomTom het beste naviga-
tieaandeel kan zijn. Het is niet zo
bekend als zijn Amerikaanse rivaal
Garmin, maar Karcher denkt dat het
een voorsprong krijgt, als het de ge-
respecteerde digitale kaartenmaker
Tele Atlas kan verwerven.’
‘Veel goedkoper’
‘Garmin en TomTom hebben circa
65% van de navigatiemarkt in han-
den en Kacher denkt dat ze beide
kunnen floreren. TomTom is alleen
veel goedkoper dan Garmin’, aldus
Barron’s. De andere aandelen die ze
noemt als mogelijke winnaars zijn:
• Nokia
• BMC Software
• Seagate
• GSI Commerce
• Digital River
• Pros Holdings
Dat dit echt geen zekerheidjes zijn,
wordt een artikel verderop op de Bar-ron’s-site duidelijk, met de titel Schi-
zo Markets. Het Tech is back-feest dit
jaar in de VS kent maar vier echte
fuifnummers, die goed zijn voor mi-
nimaal een kwart van de 25% stij-
ging van de Nasdaq 100 dit jaar:
• Research in Motion (+179%),
• Amazon (+124%),
• Apple (+117%)
• Google (+46%)
Het Finse Nokia is dit jaar ook al
weer 96% meer waard geworden.
Tech is back en nu maar hopen dat
Barron’s niet too late is. Nederlandse
beleggers namen een voorschotje op
een mogelijke toestroom van Ameri-
kanen. TomTom deed +3,7%, terwijl
er verder geen nieuws was.
Tussen 45 en 78 euroDe ironie wil dat Nokia met zijn bod
op kaartenmaker Navteq een concur-
rent wordt voor TomTom en ook
Google kijkt naar deze amper ont-
wikkelde, groeimarkt. Dat niet ieder-
een overtuigd is dat TomTom triom-
feert, maken de analistenadviezen
van 25 oktober duidelijk, één dag
nadat het bedrijf cijfers had gepubli-
ceerd:
• Keijser: kopen (72 euro),
• Kempen: houden (60 euro)
• Citigroup Smith Barney: kopen
(78 euro)
• Exane BNP Paribas: verkopen
(45 euro)
• UBS: neutraal (60 euro)
• Fortis: kopen (70 euro,
• Rabo: houden (60 euro)
• ABN Amro: houden (58 euro)
• ING: kopen (75 euro) 1
Beurs vandaag Amerikanen ontdekken aandeel TomTom
Barron’s, bedankt
Shanghigh111
Zo ziet een bubbelmarkt eruit.
Vriend en vijand zijn het erover eens
dat de Chinese hoofdindex, de
Shanghai Composite, véél te hard
stijgt en eens héél hard landt. Sinds
begin juli is de index alweer bijna de
helft meer waard geworden. Het
feest kan ieder moment afgelopen
zijn, meent de een. Minstens nog
tot de Olympisch Spelen van 2008,
zegt de ander. 1
Arme AmerikanenCORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)111
‘Het maakt zeker verschil. De dollar daalt minder hard (-8% dit jaar), dan de olieprijs stijgt (+49%). De olieprijs-stijging schaadt Europeanen daarom minder dan Amerikanen. Omdat in de VS minder belasting op benzine zit, raakt duurdere olie direct de pomp-prijs. Met 2,20 dollar per gallon gaat die richting het 2, 50 dollar-record.’ 1
VersnellingMARK LEENARDS (FONDSMANAGER SBS
INVESTMENTS)111
‘De dalende dollar versnelt de stijging van de olieprijs in dollars (en verzacht die euro’s). De hoge olieprijs heeft een beperkte negatieve invloed op de groei van de wereldeconomie en daarom lijkt het mij sterk dat de olie-prijs wel wisselkoersen van valuta kan beïnvloeden.’ 1
Gratis!PEGELMANN (ONBEKENDE FORUMPOSTER OP
IEX.NL)111
‘Dollars zijn gewoon velletjes papier die worden gedrukt. Je kunt hier-voor olie krijgen. Eigenlijk is olie daarmee gratis.’ 1
Het Panel
STELLING: OLIE OF DOLLAR?111
Stijgt de olieprijs omdat de dollar daalt, of daalt de dollar omdat de olie-prijs stijgt? Maakt het eigenlijk verschil?
REUTERS
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wetenschap Nieuws 17
Eeuwenlang was elke brand een on-beheersbare ramp. Totdat een Haar-lemse schilder op een idee kwam.
Marcel HulspasAMSTERDAM...De brand in het Armando Museum
heeft het opnieuw aangetoond: als de
brandweer niet snel aanwezig is,
loopt een vuurtje gemakkelijk uit de
klauwen. In vroeger tijden kwam de
brandweer altijd te laat. Wanneer in
de nauwe straatjes van een binnen-
stad een huis (altijd van hout) in
brand vloog, was er maar één oplos-
sing: zoveel mogelijk emmers en om-
standers verzamelen, om een keten te
maken van de dichtstbijzijnde gracht
naar de plek des onheils. Een hope-
loze onderneming.
Na de grote brand van Londen in
1666 werd duidelijk dat op het ter-
rein van de brandbestrijding radicale
ingrepen noodzakelijk waren. Het
stadsbestuur verbood het gebruik
van hout. Maar wat te doen als de
vlam toch in de pan sloeg? De Haar-
lemse schilder Jan van der Heyde
kwam toen met een hightech-oplos-
sing, waar we nog steeds van profite-
ren.
Brandspuiten bestaan al heel lang.
De Romeinen experimenteerden er
al mee. Het grote probleem was dat
een handpomp een variabele druk
oplevert, waardoor de waterstraal
voortdurend wegvalt. Het grootste
deel van het bluswater bereikt de
vlammen niet en richten is ook on-
mogelijk. Van der Heyde wist raad.
Hij voorzag de brandspuit van een
ingenieus drukvat, waardoor de druk
niet wegvalt en de slang een constan-
te, stevige waterstraal aflevert.
Het werd een groot succes. Van der
Heyde werd stadsbrandmeester van
Amsterdam; koningen en keizers be-
stelden zijn wonderpomp. Zo ook
tsaar Peter de Grote voor zijn gloed-
nieuwe hoofdstad Sint Petersburg.
Nu nog in haar oude luister te be-
wonderen. 1
Museum Boerhaave bewaart een model van Van der Heyde’s pomp. Zie www.depers.nl/wetenschap.
Wetenschap van de week
Toen de brandweer altijd te laat kwam
Van der Heydes pomp.
Genieten van het heelalJazeker, dat kan. Zeker met de boe-ken van Rob Walrecht. Walrecht wil de jeugd van 12 jaar en ouder winnen voor de sterren-kunde. Zijn boe-ken (het heelal is de derde in een reeks) zijn in ie-der geval prach-tig uitgevoerd. De complete sterrenkunde passeert de re-
vue, van de eerste astronomen tot de oerknal, in (weinig kinderachtige) tekstjes, diagrammen en, vooral, schitterende foto’s. Een aanrader voor iedere puber die lastige kosmologi-sche vragen begint te stellen.
Rob Walrecht, Genieten van het heelal, Rob Walrecht Productions, € 14,95.
111
GeheimschriftBerichten coderen is een heilloze zaak. Om de meeluisterende vijand een stap
voor te kunnen blijven, worden codes steeds inge-wikkelder. Maar daarmee worden ze ook steeds las-tiger in gebruik. Geen wonder dat de Amerikaanse marine tijdens de Tweede Wereldoorlog uiteindelijk een geniaal en radicaal besluit nam: het berichtenverkeer werd overgelaten aan Navajo-indianen. Voor de Japan-ners was hun volstrekt ondoorgron-delijke taal een niet te breken code. Deze, en nog veel meer anekdotes uit
de wereld van de codes, in dit fraai ge-illustreerde boek.
Stephen Pincock en Mark Frary, Geheimtalen. Vanaf de farao’s tot de kwantumcryptografie, Veen Magazines, € 24,95.
111
Grote gevarenDe komende decennia moeten we op-passen voor klimaatverandering en tekorten aan allerlei grondstoffen en aan drinkwater. Maar ondertussen plunderen we de ontwikkelingslan-den kaal en draaien de wapenfabrie-ken op volle toeren. Onze planeet
krijgt het zwaar, zo waarschuwen de auteurs van deze gids vol dreigende rampen. Terrorisme is zo’n beetje het minste waar we ons druk over moe-ten maken. En wie dit treurig stem-mende overzicht tot zich neemt, ont-dekt al snel: het zijn vooral de VS die onze toekomst be-dreigen.
Chris Abbott, Paul Rogers, John Slob-oda, Het kleine boek over de grote be-dreigingen voor onze wereld!, Bruna Uitgevers, € 7,50.
Heter, heetstOnderzoekers uit New Mexico hebben de
heetste chilipeper ter wereld ontdekt: de Bhut Jolokia, afkomstig uit Assam in India.
Hier dat ding!NASA heeft van de rechter opdracht gekregen alle documenten vrij
te geven over een UFO-incident uit 1965 bij Kecksburg (Pa.). Vol-gens ooggetuigen stortte er toen een buitenaards ruimteschip neer.
Auto of eten?Jean Ziegler, de VN-rapporteur voor de wereld-voedselproductie, noemt landbouw gebruiken voor biofuels ‘een misdaad tegen de mensheid’.
Redactie wetenschapAMSTERDAM...Ook een fruitvlieg kan dronken wor-
den. Een vliegje dat te veel heeft ge-
dronken, staat wankel op zijn po-
tjes, vliegt in rare bochten en zoekt
een donker hoekje op om zijn roesje
uit te slapen. En net als bij mensen
zijn er fruitvliegen die goed tegen
drank kunnen en vliegen die na een
druppeltje al de macht over zichzelf
verliezen. Erfelijkheid speelt hierbij
een grote rol. De fruitvlieg kan ons
duidelijk maken hoe dat precies zit.
Onderzoekers van de Universiteit
van North Carolina kweekten twee
groepen fluitvliegen, waarvan de een
bijna geen last en de ander juist extra
veel last heeft van alcohol. Daarna
vergeleken ze het complete DNA van
beide groepen en ontdekten zo 32
genen die direct betrokken zijn bij
deze gevoeligheid voor drank. Van
deze 32 ‘verdachte’ genen zitten er 23
ook in het genetisch materiaal van de
mens, en de kans is groot dat zij bij de
mens betrokken zijn bij het ontstaan
van aanleg voor alcoholisme.
Eerder onderzoek onder mense-
lijke alcoholisten heeft al een paar
verdachte genen opgeleverd. Het ziet
er echter naar uit dat het aantal ver-
dachten veel groter is. Dat klinkt te-
leurstellend, maar een beter inzicht
in alle verantwoordelijke genen ver-
groot de kans dat ouders straks aan
een druppeltje bloed genoeg hebben
om met een grote mate van zekerheid
vast te stellen of hun kind straks al
dan niet opgewassen is tegen de ver-
leiding van alcohol. 1
Genetica
Fruitvlieg helpt dronkaard
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
NIEUW VERSCHENEN
Wordt het straks twee, vier of tien graden warmer? De huidige kli-maatmodellen kunnen het ons niet vertellen. Nauwkeuriger kan niet. Marcel HulspasAMSTERDAM...De beste, nauwkeurigste klimaatmo-
dellen zijn het eigenlijk wel met el-
kaar eens: als de huidige concentratie
CO2 twee keer zo groot wordt als de
oude, ‘pre-industriële’ concentratie,
dan zal de mondiale temperatuur
stijgen met 2 à 4,5 graden. Dat is een
lastige conclusie. Deskundigen zijn
het er over eens dat deze verdubbe-
ling gemakkelijk realiteit kan wor-
den, maar een stijging met 2 graden
zal waarschijnlijk niet echt dramati-
sche gevolgen hebben, terwijl een
stijging met 4,5 graden heel duidelijk
wel tot catastrofes kan leiden. Wat
mogen we verwachten? Kan het mis-
schien een beetje nauwkeuriger?
Nee, denken Gerard Roe en Marcia
Baker van de University of Washing-
ton in Seattle. Die onzekerheid wordt
volgens hen namelijk niet veroor-
zaakt door een gebrek aan gegevens,
aan software, onderzoekers of reken-
tijd. Het is het gevolg van de inheren-
te onvoorspelbaarheid van het mon-
diale klimaatsysteem.
Roe en Baker onderzochten de
evolutie van de klimaatmodellen ge-
durende de afgelopen decennia. Het
is duidelijk dat er op dit terrein enor-
me vorderingen zijn geboekt. Onze
kennis van het klimaat, en van de in-
teractie tussen de atmosfeer, de bios-
feer (het leven op aarde) en de lithos-
feer (de ‘dode’ aarde) is enorm ge-
groeid. Dat heeft geresulteerd in
steeds complexere modellen, die
steeds beter in staat zijn om het kli-
maat te beschrijven – maar er zijn nog
steeds grenzen aan de voorspelbaar-
heid.
Circa dertig jaar geleden consta-
teerden de eerste klimaatonderzoe-
kers dat een verdubbeling van de
CO2-concentratie tot een tempera-
tuurstijging zou leiden van 2 à 5 gra-
den. Dat resultaat, zo constateren ze,
is in dertig jaar niet wezenlijk nauw-
keuriger geworden.
Dat komt door de aard van het kli-
maatonderzoek, denken Baker en
Roe. Er zijn altijd modelberekenin-
gen geweest die temperatuurstijgin-
gen laten zien van zes of zelfs tien
graden. Maar niemand weet hoe de
aarde op dergelijke extreme omstan-
digheden zal reageren, en dus zijn
dergelijke extreme modellen ook
nauwelijks voor verbetering vatbaar.
Dus blijven dergelijke uitschieters
bestaan en daardoor wordt de onze-
kerheid over de gevolgen van de CO2-
stijging niet minder.
Roe en Baker roepen politici daar-
om op om niet te wachten op nieuwe
modellen die meer zekerheid zou-
den moeten geven, maar nu maatre-
gelen te nemen op basis van de hui-
dige inzichten. Beter worden de mo-
dellen nooit, mooier ook niet . 1
Klimaat Broeikaseffect
Nauwkeuriger klimaat voorspellen onmogelijk
Natuurverschijnselen als tornado’s kunnen toenemen als de temperatuur stijgt. BENGT LUNDBERG/HH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
18 Cultuur
Treurige voordrachten in de bibliotheek
Kan het licht uit als de schrijver voorleest?Had je een swingende lezing met een van de mannen van Jiskefet in je hoofd, was het tijdens de avond zelf alsof Aart Staartjes voor zat te lezen.
Regelmatig hoor of lees ik
verhalen van schrijvers
over hun voordracht in
een bibliotheek. Het be-
kende werk. Doodsbange
heringetreden vrouwen staan de
schrijvers in een zelfgehaakt vestje op
te wachten en melden dat iedereen in
het dorp zich al maanden op hun
komst verheugt. Of de schrijver eerst
een stukje zelfgebakken boterkoek
wil. Hij zal wel moe zijn van al dat
schrijven. De kleedkamer is in de stu-
diezaal, achter die zes kratten afge-
schreven boeken. Het is bijna een
genre, het verhaal van de bezoekende
schrijver en het gekonkel en gevlei
van de bibliotheekmedewerkers.
Ik zag de andere kant. Van 1985
tot 2005 werkte ik in Bibliotheek Am-
stelveen. Ik heb een hele stoet schrij-
vers aan me voorbij zien trekken.
Twintig jaar lang heb ik ze bij de in-
gang van de bibliotheek op staan
wachten als ze weer uren te laat uit
hun schrijvershol waren gekropen. Ik
ontving ze, kondigde ze aan en deed
ze uitgeleide. Ik heb een aardig
beeld.
In 1985 was Bibliotheek Amstelveen
gehuisvest in een oude V&D. De ro-
mans stonden op de voormalige af-
deling campingartikelen, het admi-
nistratieve werk werd gedaan op de
afdeling herenconfectie. En toch
broeide er iets in die met borduur-
werk beklede baarmoeder vol streek-
romans en thrillers. Goed, een diale-
zing over een voettocht naar Santiago
de Compostela trok nog steeds 170
bezoekers. Dan zat er een leeszaal vol
Amstelveners minutenlang naar een
dia van een wandelschoen te kijken.
Maar wij, de medewerkers, voelden
dat het anders kon.
We wilden Johnny van Doorn uit-
nodigen. We wilden een nieuw geluid
in de tent. Schrijvers en dichters die
bij ons die rij wanstaltige detective-
boeken van de planken zouden lul-
len. Vreemd genoeg luidde een lezing
van streekromanschrijfster Margreet
van Hoorn een nieuw tijdperk in. Van
Hoorn in onze bibliotheek, daar wa-
ren wij als personeel niet enthousiast
over. Niet direct de anarchist die we
wilden binnenhalen, een oud wijf
dat schreef over in zichzelf gekeerde
boeren die met een hooivork in hun
hand naar de horizon stonden te tu-
ren, wachtend op een geile vrouw die
wilde helpen bij het melken.
Onze directrice had haar echter
blind geboekt. Margreet van Hoorn
was de meest uitgeleende schrijfster
in Nederland. Succes verzekerd. Zo
nodig kon zelfs worden uitgeweken
naar een groter gebouw, om de ver-
wachte invasie van om en nabij de
vierhonderd streekromanlezers in
goede banen te leiden.
Twee dagen voor de lezing waren
er twee kaartjes verkocht, waarvan
een aan de moeder van onze telefo-
niste. Paniek. Iemand als Margreet
van Hoorn ging je niet afbellen. Mis-
schien was ze zelfs al onderweg en
kwam ze dwars door de weilanden
naar ons toe. De directrice zette ons
onder druk. Het personeel moest in-
cognito komen opdraven. Er was nu
geen weg meer terug. We kregen door-
betaald. We moesten het maar als
werk zien. Hoe moeilijk kon het zijn,
vermomd als lezer anderhalf uur lang
geïnteresseerd luisteren naar een ver-
haal over Arie Guldenkruis, een kei-
hard werkende boer, die na zeventig
jaar graan malen tot het inzicht kwam
dat er meer moest zijn in het leven.
Daar zaten we, als undercover perso-
neel, doodsbang te loeren naar Van
Hoorn, die er precies zo uitzag zoals
je haar uitspreekt. Ze was verrukt. Zo
een jong publiek had ze nog nooit
gehad. Het inspireerde haar. Geen
proza dit keer. Ze besloot de volle an-
derhalf uur voor te lezen uit haar
nieuwste dichtbundel. Ik keek voor-
zichtig naar Edwin, hoofd van de mu-
ziekafdeling. Een jongen die thuis
twaalf uur per dag Captain Beefheart
draaide.
Naast hem zat Ellen, onze jeugd-
bibliothecaresse die sinds een paar
weken weer voorzichtig mocht wer-
ken. Een jaar geleden was ze met een
exemplaar van Twee vrouwen in haar
hand aangevallen bij de voordeur van
Harry Mulisch, terwijl ze steeds
schreeuwde: “Hoezo twee vrouwen,
waarom niet drie?” Allebei luisterden
zij nu met wijdopen ogen naar het
gedicht Mens:
Opeens begreep ik wat je voelde, En nooit in woorden zeggen kon, Je liep door lange dagen schaduwMaar hunkerde naar warmte en zon.
Of er nog vragen waren. Nee, we had-
den wel een beeld. Onze directrice
bracht Margreet terug naar huis en de
volgende ochtend wisten we dat dit
soort boekingen voorgoed tot het
verleden behoorde. Dat zagen we aan
haar kop toen ze de koffiekamer bin-
nenkwam. Die Van Hoorn kwam er
nooit meer in.
Niet lang daarna boekte ik Simon
Vinkenoog. De tijd was rijp. Beetje
leven erin gooien. Simon bewoog
met zijn armen en holde tijdens het
voorlezen. Het woord stad kwam in
zijn gedichten voor. Ook prettig. Am-
stelveen was er klaar voor. Drie dagen
voor zijn performance waren er vier
kaartjes verkocht. Een dag later ver-
scheen er in het Amstelveens Weekblad
een groot interview met Vinkenoog.
Goede foto erbij van zijn vacuüm ge-
trokken paniekhoofd.
De kop boven het artikel was min-
der veelbelovend. ‘In mijn volkstuin
kom ik tot rust’. Fuck, dat had ik.
Huurde ik Het Dichtende Beest in,
ging hij in de krant uitleggen dat hij
tussen de jonge worteltjes zijn beste
werk schreef. Maar gelukkig bereed
hij ook zijn stokpaardjes. Iedere dag
een paar jointjes en neuken tot je er-
bij neerviel, hij wist niet beter. Met de
ene hand zijn vrouw vingeren en met
de andere hand het leven zelf in een
boekje van 67 bladzijden proberen te
proppen, voor minder deed hij het
niet.
’s Avonds waren alle kaartjes ver-
kocht. Dit was blijkbaar wat Amstel-
veners wilden. Iemand die van plan-
ten hield en toch geil was. Terwijl het
voorprogramma al liep, een schier
eindeloze reeks van lokale dichters
Geert Mak signeert in de bibliotheek van Waalwijk. MAARTEN HARTMAN/HH
Luisteren naar Remco Campert. BERT SPIERTZ/HH
Het summum: iemand die van planten hield en toch geil was
Aforisme (1)‘Creativiteit schijnt bij Hollandse kunstenaars
voornamelijk in het haar te zitten.’Jan Cremer
Aforisme (3)‘Er is geen grotere vijandschap dan tussen het geheel van de
tijd en elk willekeurig, afzonderlijk deel ervan.’ Cees Nooteboom
Aforisme (2)‘De waarheid zet uit naarmate wij zelf
groeien. Nooit achterhalen wij haar.’ Hella S. Haasse
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
19
Nico Dijkshoorn
Herman Koch wilde eigenlijk liever achter een gordijn optreden
Remco Campert leest voor uit zijn roman Een liefde in Parijs. BERT SPIERTZ/HH
Clark Accord leest voor uit eigen werk. KLAAS FOPMA/HH
die ei op blij lieten rijmen, wachtte ik
beneden in de hal op Vinkenoog.
Mijn god, waar bleef hij?
Ah, daar zag ik iets aan komen
wandelen. Verdomd het was hem. De
ongebakken deegsliert Simon V. Als
hij vlak voor je stond begreep je Reves
karakterisering meteen. Ik gaf hem
een hand. Simon vroeg waar hij zich
kon verfrissen. Floep, weg was hij.
Zijn vrouw pakte mijn arm en fluis-
terde dat we vanavond erg voorzich-
tig moesten zijn met Simon. Hij had
gisteren zo wild gedanst op het boe-
kenbal. Hij was erg moe.
Simon zat inmiddels zwijgend
naast mij in een hoek van onze kof-
fiekamer naar de ijskast te kijken ter-
wijl zijn vrouw over hem sprak alsof
hij een ziek Russisch knaagdier was.
Simon had een beetje honger. Of er
iets te eten was. Niet te hard, in ver-
band met Simons gebit. Simon zou
nu wel iets te drinken lusten. Simon
hield niet van fel licht. Of alles uit
kon tijdens zijn voordracht. Simon
wilde graag snel naar huis na zijn
voordracht, want morgen hadden ze
de verplichte gezamenlijke onkruid-
dag op de volkstuinen.
Na de pauze acteerde Simon twin-
tig minuten lang Simon Vinkenoog.
Een onsamenhangend verhaal over
de nieuwe stadspoëzie die hij meen-
de te herkennen in de Osdorp Posse
waar hij, verdomd als het niet waar
was, gisteren nog een gedicht over
had geschreven. Hij las het even
voor.
Posse, Posse, waar is posse, positi-eeeeeeeee, possittieeeee Possitieeeeeeeeeetegen de macht vandeplieetssieeeeeeDe neonverlichting van hetgelachhahahahahahahahahahahahahahahahahahahahahaJa!
Enzovoort. Simon was na twintig mi-
nuten opeens klaar en verliet vier mi-
nuten later aan de arm van zijn vrouw
onze bibliotheek. Wat een energieke
tred had hij plotseling. \
De persoonlijk begeleidster van
de schrijver. Meestal zijn vrouw. Je
kunt geen schrijver boeken of je krijgt
zijn vrouw zes weken lang in je nek.
De schrijver, pianist of essayist zit
thuis nieuwe kunst te scheppen tus-
sen een berg ongeopende belasting-
enveloppen en de begeleidster doet,
om hem te ontlasten, wat verken-
nend werk op locatie. In de nieuwe
vestiging van Bibliotheek Amstel-
veen werkte de omgeving tegen ons.
We zaten nu officieel in de mooiste
bibliotheek van Nederland, dus
moest er door de begeleiders eerst
even worden gesnuffeld aan al dat
moois. En dan gebeurde er iets
vreemds.
Juist het prachtige podium, het
keurig verzorgde licht en het perfecte
geluid maakten bij de begeleidsters
iets dierlijks los. In hun lichaam zag
je het juichen. Eindelijk, hun man
kwam op een echt podium te staan.
Met echte stoeltjes vlak voor hem, in
een theatertje. Eindelijk erkenning.
Na al die jaren gekloot, het eindeloos
luisteren naar zijn sterk autobiografi-
sche werk, vreten voor hem koken
omdat hij altijd precies rond etenstijd
bepaalde ideetjes had, dat domme
geschreeuw van hem dwars door haar
favoriete televisieprogramma’s heen,
omdat hij alles helemaal anders zag,
al dat bloedzuigende schrijversgedoe
was in één keer vergeten als ze bij ons
door de bibliotheek liepen. Hun man
moest wel iets kunnen als hij hier
werd uitgenodigd. En zij gingen daar
uitslepen wat er uit te slepen viel.
Een week later stond hun man
weer ergens op een braderie vlak
naast de broodjes beenham nieuw
werk te mompelen voor zes achter-
lijke kinderen, maar uitgerekend in
onze bibliotheek, waar we net deden
alsof we zijn werk heel bijzonder
vonden, moest het onderste uit de
kan worden gehaald. Vooral bege-
leidsters van muzikanten en dansers
konden er wat van.
Twee tangodansers die de presentatie
van een Latijns-Amerikaans boek
zouden komen opluisteren, stuurden
wekenlang een aangetrouwde nicht
langs die bijna dagelijks de staat van
onze geïmproviseerde dansvloer
kwam beoordelen. Klopte niets van.
Die houten vloer van zestig meter
lang, mooi, maar die moest eruit.
Midden op de beoogde dansvloer
stootte ze een korte keelklank uit en
luisterde geconcentreerd. Geschud
met haar hoofd. Was geen doen zo,
de tango dansen. De akoestiek klopte
niet. Het plafond moest worden aan-
gepast, of als het echt niet anders kon,
dan maar akoestische dekens door de
hele bibliotheek. De geluidsinstalla-
tie voldeed helaas ook niet.
Ik wist inmiddels wel hoe je dat
oploste. Ik sprak de tangobegeleid-
ster stevig toe. ‘Luister mevrouw, de
tango dansen in Nederland is natuur-
lijk al erg genoeg. Stramme Holland-
se calvinisten die als skeletten een
dans proberen te dansen die passie
en hartstocht vereist. Dus dat vinden
we allemaal goed, dat uw dansers vol-
gende week op Hollandse gezond-
heidssandalen bij ons binnen komen
wandelen en dat ze zich na veel ge-
schreeuw en geblèr om gaan kleden
in de directeurskamer. Het is ook
goed dat ze daarna naar buiten ko-
men en ons tijdens de boekpresenta-
tie vervelen met de hela hola houd er
de moed maar in vogeltjesdanstango.
Allemaal prima, maar een beetje ne-
deriger kan wel. Dit is de vloer, dat is
de cd-speler. Succes.’
Dat hielp, zo’n verhaal. Want de
tangodansers wilden eigenlijk niets
liever dan optreden.
Voor veel beginnende schrijvers
die ik heb ontvangen gold dit ook.
Debutanten die bij ons kwamen
voorlezen, moesten zich geëmotio-
neerd aan het spreekgestoelte vast-
houden als ik ze het theatertje liet
zien. Ja, hier deden ze het allemaal
voor. Tot je over het geluid begon.
Schrijvers en versterkt geluid, dat gaat
slecht samen. Als de dood zijn ze er-
voor. Herman Koch, Rinus Ferdi-
nanusse, René Appel, Geert Mak,
Rutger Kopland, Rosita Steenbeek,
Connie Palmen, Cees Nooteboom,
allemaal verdomden ze het om in
een microfoon te spreken. Om ver-
schillende redenen.
Cees Nooteboom wil het niet om-
dat die zijn eigen schedel als reso-
nantiekast gebruikt en ieder woord
over zijn goede vrienden in Spanje,
de uitgestrekte stranden in Midden-
Amerika of de culinaire situatie in
Noord-Korea het liefst eerst door zijn
eigen hoofd laat galmen voordat hij
het prijsgeeft aan het publiek.
Herman Koch wilde eigenlijk lie-
ver achter een gordijn optreden. Wars
van ieder schrijversgedoe. Hij wilde
geen stoeltjes vlak voor zich. De men-
sen moesten dicht om hem heen ko-
men zitten en dan las hij pas voor.
Had je een swingende lezing met een
van de mannen van Jiskefet in je
hoofd, was het tijdens de avond zelf
net alsof Aart Staartjes aan een gezel-
schap vijftigers voor zat te lezen uit
De scheepsjongens van Bontekoe.
Veel schrijvers wilden eigenlijk liever
niets. Ze wilden niet op een podium,
ze wilden geen licht, ze wilden geen
geluid en wilden geen aankondiging.
Ze wilden wel wijn, roken op het po-
dium, een stapeltje boeken verkopen
en dan snel naar huis.
Behalve Clark Accord. Die liet zich
bijna bij ons insluiten, zo intens vier-
de hij het schrijverschap. Hij kon het,
samen met ons, gewoon niet geloven
dat hij echte boeken schreef. Hij, een
make-up-artiest. Volgens de laatste
tellingen waren er zeven miljoen ge-
diplomeerde make-up-artiesten in
Nederland. Maar nu was hij schrij-
ver! Hij genoot ervan. Het kon zo
weer over zijn, als ze zijn boeken echt
gingen lezen. Niemand nam hem dit
optreden in Bibliotheek Amstelveen
af. Een microfoon? Graag! Of we ook
speakers buiten konden neerzetten.
Enorm teleurgesteld dat hij maar
twee keer een half uur had. Dat ging
hem dan nooit lukken, zijn hele ro-
man voorlezen.
Clark Accord kan, denk ik, een
hele grote worden in het voorleescir-
cuit. De verbazing moet eraf en er
moet iets meer afstand worden inge-
bouwd naar zijn publiek, maar de
potentie is er. Misschien komt hij wel
in de buurt van Martin Bril. Een supe-
rieure bibliotheekvoorlezer. Alles
klopt bij Bril. Hij komt twee minuten
voor aanvang binnen, schudt de
hand van de dienstdoende bibliothe-
caris terwijl hij naar het publiek loert.
Dat worden huisvrouwenverhalen,
vanavond. Studentenverhalen kun-
nen weer in de tas. Daarna volgt een
uur Best of Bril. Bij het buffet zes zin-
nen met de plaatselijke schrijver die
wil weten hoe je nu eigenlijk een
boek uitgeeft en weg is hij weer. Vak-
manschap. Zakelijk. To the point en
waar voor je geld. Bril is de uitgeëvo-
lueerde bibliotheekvoorlezer. 1
Dit verhaal is gepubliceerd in het lite-rair-journalistieke tijdschrift Torpedo, dat vanaf deze week in de boekhandel verkrijgbaar is. Nico Dijkshoorn is jour-nalist, tekstschrijver en columnist: www.nicodijkshoorn.com
Misschien komt Cark Accord wel in de buurt van Martin Bril
Cultuur
Aforisme (4)‘Als iedereen verdraagzaam is, hoeft er in feite
ook niets meer verdragen te worden.’Willem Frederik Hermans
Aforisme (6)‘De man verklaart onmiddellijk zijn liefde, maar aarzelt lang eer hij
zegt dat hij niet meer bemint. Bij de vrouw is het juist omgekeerd.’Gerard Reve
Aforisme (5)‘De eeuwigheid is het ogenblik waarvan
je zegt, dat zal ik nooit vergeten.’Jan Wolkers
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20 Cultuur
Sanne Rooseboom...Robert Harris was ooit politiek com-mentator. Hij deed verslag van de verkiezingscampagne van Tony Blair en kende de oud-premier goed. Na twee bestsellers over het oude Rome (Pompeii en Imperium) waagt Harris zich nu aan een politieke thriller, met een hoofdpersoon die opvallend veel op Blair lijkt.
Als de ghostwriter van de Britse oud-premier Adam Lang (Blairs literaire alter ego) onder verdachte omstandig-heden om het leven komt, neemt de naamloze ik-figuur van Geest voor veel geld zijn taken over. Hij heeft een maand om de biografie van de oud-premier te schrijven maar struikelt over gevaarlijke onwaarheden in Langs verhaal. Geest zit vol met toespelingen op de werkelijkheid. Guantanamo Bay komt langs, de oorlog in Irak woedt, de CIA speelt een rol. Maar de wereld in het boek is grimmiger dan de echte. Zo gaan er aan de lopende band bommen af in de Londense metro. En laten we
voor Blair hopen dat het onverwachte plot niets met de werkelijkheid te ma-ken heeft.
Kopen. Spannend en actueel verhaal dat goed in elkaar zit.
RECENSIE | LITERATUUR
BLAIRS ALTER EGO VERLIEST
Dirk Koppes...Als een stad te snel groeit, wist zij haar eigen sporen uit. Wolkenkrabbers ver-rijzen op de puinhopen van Victori-aanse villa’s. Stadsarcheoloog David Hollis probeert de inwoners van Toronto ervan te overtuigen dat ze hun verdwenen geschiedenis kunnen re-construeren aan de hand van in 1856 gemaakte foto’s. Hoon is zijn deel.
Auteur Michael Redhill gaat dan te-rug in de tijd en volgt in Troost ook het leven van Jem Hallam, een apo-theker die zijn heil zoekt in Toronto. Helaas is de concurrentie hard dus probeert Jem te slagen als fotograaf. Mooie beschrijvingen van het vroege Toronto combineert Redhill met schrijnende passages in het heden.Kopen, want kennismaking met puberale metropool.
RECENSIE | LITERATUUR
FOTO’S KUNNEN VERDWENEN STAD DOEN HERLEVEN
Redactie cultuurAMSTERDAM...Het door Alexandra Radius en Han
Ebbelaar in 1979 opgerichte Dan-
sersfonds reikte gisteren zijn jaarlijk-
se prijzen uit.
De jonge dansers Roger van der
Poel (24), danser bij het Nederlands
Dans Theater II en Rink Sliphorst
(23), lid van het corps de ballet bij
Het Nationale Ballet wonnen de aan-
moedigingsprijs. Van Der Poel viel de
jury op door zijn technische virtuosi-
teit en persoonlijkheid, Sliphorst
werd geprezen om zijn levendige to-
neelpresentatie.
De Prijzen van Verdienste gingen
naar Bonnie Doets, die sinds 1993 bij
het Scapino Ballet danst en de Frans-
man Nicolas Rapaïc, tweede solist bij
Het Nationale Ballet.
De Speciale Prijs, die niet elk jaar
wordt uitgereikt, gaat naar Monique
Sand, ex-soliste bij Het Nationale
Ballet en momenteel als choreograaf
verbonden aan het Koninklijk Con-
servatorium Den Haag.
De jury bestond dit jaar uit voor-
malig dansers Alexandra Radius, Han
Ebbelaar en Karin Schnabel, danscri-
tici Ine Rietstap, Jan Baart en Marian
Sarstädt (voormalig artistiek direc-
teur Nederlands Dans Theater). 1
Dansersfonds 1979
Jonge mannen zijn de toekomst
Rhett Butler’s PerspectiveHet tweede vervolg op de roman Gone with the
Wind is Rhett Butler’s People: het meesterwerk verteld vanuit Rhetts perspectief.
Racem (2)Doel van het initiatief is jonge en talentvolle artiesten te begelei-
den in de ontwikkeling van hun muzikale carrière, zodat ze voet aan de grond krijgen in de Nederlandse muziekindustrie.
Racem (1)Studenten van de Rockacademie in Tilburg zijn gestart met platenmaatschappij de Rockacade-mie Content Exploitatie Maatschappij (Racem).
Redactie cultuurAMSTERDAM...Amerikaanse scenarioschrijvers drei-
gen te stoppen met schrijven. Reden:
ze willen betaald worden voor werk
dat ze leveren.
In Amerika zijn afleveringen van bij-
voorbeeld The office of Prison break
nu ook via het internet, gsm en iPod
te bekijken. Maar de scenarioschrij-
vers worden alleen betaald voor de
inhoud die wordt vertoond. Onzin
vinden de scenarioschrijvers. Daar-
naast hebben de auteurs nog een eis:
ze willen ook betaald worden voor
herhalingen en een hoger percentage
van de opbrengst van dvd-verkoop.
Het conflict is nu aan de orde omdat
de overeenkomst tussen het Writer’s
Guild of America en the Alliance of
Motion Picture and Television Pro-
ducers overmorgen verstrijkt, terwijl
er nog altijd geen nieuw akkoord ligt.
Productiehuizen en zenders zijn
vooralsnog niet bereid in te gaan op
de eisen van de schrijvers. 1
Nieuwe media
Hollywood dreigt met staking
In de theatershow Groove Masters II verkennen vijf muzikanten de groove. Bijzonder is de komst van gitariste Kaki King, een Amerikaans multitalent op het punt van door-breken.
Arjan TerpstraLELYSTAD...Waar zouden we zijn zonder het in-
ternet? In elk geval niet in theater
Agora te Lelystad, waar de show
Groove Masters II een try-out beleeft.
Jazzgitarist Jan Kuiper, de man achter
het Five Great Guitars-project, gaat
op het podium duels aan met bassist
Digmon Roovers, tablaspeler Sandip
Bhattacharya en percussionist Mous-
sé Pathé M’Baye.
Aan de linkerkant van het podium
zit tussen de grote mannen een klein
meisje, half verborgen achter een
zwarte lok en een veel te groot gitaar.
De dame in kwestie is de Amerikaan-
se Kaki King, multi-instrumentaliste,
zangeres maar vooral gitarist.
Ze is hier op uitnodiging van Kui-
per, die op internet een clipje van
haar vond en stijl achterover sloeg.
Wat je op dat filmpje ziet (YouTube:
zoek Kaki King, Playing with pink noise) is onder gitaristen al een tijdje
talk of the town. Spectaculair is het enige woord
dat van toepassing is op het spel van
de 28-jarige Amerikaanse, die haar
gitaar er van langs geeft terwijl ze ach-
teloos in de camera kijkt. Alles is on-
verwacht: ze slapt en tapt op de sna-
ren waar anderen tokkelen, ze be-
speelt de hals van bovenaf in plaats
van onderlangs en slaat met haar lin-
kerhand tussen het akkoorden ma-
ken hard op de kast. Uit de rake klap-
pen stijgt een strak ritme op.
‘Ze raakt mij recht in het hart met
haar muziek’, zegt Jan Kuiper. ‘Wat ik
zag in Kaki was de enorme vrijheid
die zij aan de dag legt. Ze gaat nooit
voor hetzelfde idee, structureert num-
mers anders en behandelt haar gitaar
als een drumstel. Die vrijheid zie je
niet veel bij geschoolde gitaristen.’
King moet lachen. ‘Terwijl ik ei-
genlijk maar wat doe. Ik heb niet de
muzikale achtergrondkennis zoals
Jan die heeft. Anderen moeten mij
vertellen in welke toonladder ik ook
alweer speel. In dat licht is Groove
Masters een uitdaging, want zo ge-
makkelijk improviseer ik niet. Ik ga
ervanuit dat ik de komende weken
veel valse noten speel en dat Jan dat
dan opvangt.’
Kuiper: ‘Oké.’
King: ‘Of we maken de fout meteen
nog een keer en noemen het avant-
garde.’
Kuiper: ‘Wat Kaki doet, is improvi-
satiekunst, zoals jazz dat is. Wat zij
vandaag speelt, hoor je morgen niet
terug, behalve als inspiratie. Vijfen-
negentig procent van wat je speelt, zit
ingesleten, volgt vaste patronen. Het
gaat erom wat je met die overige vijf
procent doet.’
Voor King was het afgelopen jaar
druk. Een Amerikaanse tour met Sa-
rah Bettens is net afgerond en vorige
maand kwam de nieuwe plaat van de
Foo Fighters uit, waarop zij met Dave
Grohl een banjoduet uitvecht. Wat
dat betreft is het bijzonder de gewilde
muzikante in Nederland te zien, an-
derhalve maand lang. Wat brengt
haar hier? King: ‘Het idee met een In-
diase tablaspeler en een Afrikaanse
percussionist te spelen, was heel in-
spirerend. Wanneer krijg je nou zo’n
kans? Maar eigenlijk doe ik aan dit
project mee om gitaar te leren spelen.
Gitaar spelen is als schaken: er is al-
tijd een stapje hoger. Ik zal een gitaar
nooit helemaal begrijpen, beheersen
of overstijgen.’
Kuiper knikt. ‘Voor mij is het be-
langrijk je leeg te maken voor je
speelt. Je moet eerst het ego aan de
kant gooien, anders gaat dat voor de
muziek staan.’
King: ‘Wat wij doen, is dingen
componeren waar mensen door ge-
raakt worden, niet meer of minder.
Gevoelens van competitie of jaloezie
komen daar totaal niet bij van pas.’
Hoewel de muzikanten pas een dag
samen zijn, is tijdens het gesprek het
geflirt en geplaag niet van de lucht.
Kuiper, overtuigd boeddhist, lijkt het
bij het rechte eind te hebben gehad
toen hij op intuïtie King uitnodigde.
Muzikaal mogen er enorme verschil-
len zijn, spiritueel hebben zij elkaar
gevonden.
Als Boeddha gitarist was, wat zou
hij spelen? Kuiper: ‘Ik denk dat hij
niet zou spelen.’ King: ‘Nee. Hij zou
één noot spelen, en dan stoppen. En
het zou de perfecte noot zijn.’ 1
Groove Masters II met Kaki King gaat vanavond in premiere en speelt daarna door het land. Info: www.jankuiper.com
Muziektheater Jan Kuiper groovet met Kaki King
Drummen op je gitaar
Kaki King en Jan Kuiper. ANDREAS TERLAAK
21
Op het Holland Dance Festival dat vandaag in Den Haag begint, ver-kennen drie choreografen in drie wereldpremières de grenzen tussen dans en live-muziek. Wat maakt de deelname van muzikanten zo fasci-nerend?
Femke van WiggenAMSTERDAM ...Choreografen Regina van Berkel,
Paul Selwyn Norton en Cathy Sharpe
zijn het erover eens: live muziek op
het podium is een meerwaarde voor
de dans. Als je tenminste, les één, als
choreograaf bereid bent jezelf wat
minder belangrijk te vinden. En dat is
niet altijd gemakkelijk.
Een van de betere voorbeelden
hiervan is Fever van choreograaf/dan-
ser Nigel Charnock en de Duitse com-
ponist en saxofonist Michael Riessler.
Fever, afsluiter van Holland Dance en
opener van het aansluitende Cros-
sing Border festival, is al negen jaar
een hit. Al is het maar omdat deze
dans, gebaseerd op Shakespeare’s
sonnetten, iedere keer anders is. De
basisdans, muziek en tekst liggen
vast, maar verder improviseert
Charnock er live op los, terwijl het
Virus String Quartet ook op het po-
dium tekeergaat.
Een bonk inspiratie, noemt de
Zwitserse Cathy Sharpe Fever. Sharpe
zocht voor Holland Dance vier cho-
reografen bijeen om onder haar lei-
ding het SoundMoves te maken. Om
de muziek te componeren en te spe-
len op toneel koos Sharpe nogal on-
orthodox voor het Zwitserse duo
Stimmhorn, gespecialiseerd in jode-
len en de alphoorn. ‘Ik leerde ze twee
jaar geleden kennen toen ik de Kul-
turpreis Basel won. Zij traden voor
me op, ik was meteen gegrepen: de
twee maken muziek die bol staat van
de poëzie en sfeer. Hun werk is grap-
pig, maar ook heel emotioneel. En
het zijn geweldige performers. Hun
benadering was af en toe heel anders
dan ik gewend was, maar dat maakt
het niet minder interessant. Ik heb
nog nooit zoveel lol gehad tijdens
een creatie. Door Stimmhorn dansen
mijn dansers niet alleen op de mu-
ziek, ze dansen met de muziek.’
Dat vindt Engelsman Paul Selwyn
Norton misschien wel de meest be-
langrijke invloed van die andere mu-
zikale aanpak. Vorig jaar werkte hij
voor zijn ballet Bespoken samen met
kamermuziekgroep Nieuw Amster-
dams Peil. Dat beviel zo goed, het
ballet werd geroemd om de mooie
eenvoudige lijnen, dat Selwyn Nor-
ton besloot nogmaals met NAP in zee
te gaan. Het resultaat is een danscon-
cert, benadrukt Selwyn Norton. ‘A year from Monday is geen ballet, mind
you.’ Selwyn Norton liet zich inspire-
ren door John Cage. ‘De man is geni-
aal. Ik las het gelijknamige boek en
dacht: hier moet ik iets mee. Cage
heeft geaccepteerd dat ieder geluid
waardevol is, dat alles muzikale waar-
de heeft. Het is fascinerend om vanuit
die gedachte te werken met zijn mu-
ziek.’
Het is de eerste keer dat Selwyn
Norton zich echt liet leiden door de
muziek. ‘Het was in het begin moei-
lijk om de muziek zijn werk te laten
doen en mijn wil niet het meest be-
langrijk te vinden. Maar het leidde
wel ergens toe: mijn dansconcert is
echt een stuk voor acht performers en
niet voor zes dansers, een violist en
een pianist. Iedereen is even belang-
rijk, iedereen voegt evenveel toe.’
‘Dansers en muzikanten moeten
gelijkwaardig zijn’, beaamt Regina
van Berkel. Al eerder werkte deze cho-
reografe samen met elektronische
componisten. Voor haar nieuwe bal-
let Triple-zone zette Van Berkel com-
ponist Gerard Brophy aan het werk.
Op het podium: percussionisten en
een basklarinet die zelfs marimba’s
ten gehore brengen.
‘Ik laat mijn muzikanten heus niet
dansen, maar het is wel verfrissend
om te zien dat ze zich niet meer al-
leen maar verschuilen achter hun no-
ten. In Triple-zone is de muziek een
dialoog, waarbij dansers en muzi-
kanten elkaar aan het werk zetten. Als
danser heb ik genoeg opgetreden met
een orkest. Ik heb nooit begrepen
waarom dat orkest altijd ergens bene-
den het podium in een donker gat zit
te spelen. Vaak kende je de orkestle-
den niet eens, terwijl je samen een
voorstelling maakt. Er moet toch
meer zijn, dacht ik als danser al — en
nu weet ik dat zeker.’ 1
www.hollanddancefestival.com
Holland Dance Dansers en muzikanten slaan handen ineen
Niet alleen op, maar met muziek dansen
Fever, afsluiter van Holland Dance, is al negen jaar een hit. HEINZ FEUSSNER,HAMM
Cultuur
dagkunstuitleen.nlvan de
zaterdag 3november 2007
Onder het thema ‘Kunst in de Keuken’ zijn er exposities, workshops, en bijzondere activiteiten bij kunst uitleencentra in heel Nederland op zaterdag 3 november. Daarom geven wij prijzen weg.Ga naar naar www.depers.nl/dagvandekunstuitleen beantwoord de vraag en maak kans op een van deze kunstzinnige prijzen.
in samenwerking met
Cadeaubon € 100,-Cadeaubon € 100,-Eerste prijs: Casper Faassen, Titel: Été Paris. Carborundumlitho Waarde € 970,-Tweede prijs: Cadeaubon ter waarde van € 100,- van Taste of ArtDerde prijs: ‘Serving Tray’ ontworpen door Gijs BakkerVierde prijs: ‘French Carafe’ ontworpen door KapteinRoodnatVijfde prijs: ARTACUCINA kunst-kookboek
Dagblad DePers geeft kunstzinnige prijzen weg!
De Samenwerkende Kunsthuizen (Leiden, Delft en Alkmaar)
Arjan TerpstraAMSTERDAM ...‘Als je muziek echt goed kon beschrij-
ven, hoefde je het niet meer te spelen,
toch?’ Singer-songwriter Patrick Wat-
son helpt me aan de telefoon uit de
brand. Het is mij opgevallen, leg ik
hem uit, dat het journalisten moeilijk
valt zijn muziek aan de leek uit te leg-
gen. Heel snel grijpen zij naar verge-
lijkingen met Jeff Buckley. ‘Ik snap
het wel, die vergelijkingen’, zegt Wat-
son. ‘Onze muziek (Patrick Watson is
ook de bandnaam - AT) past niet in
een vakje. Wat dat betreft, zijn we erg
Canadees: ook onze identiteit is niet
heel duidelijk gedefinieerd. We zijn
een beetje van alles wat.’
En toch, wie beide namen op Goo-
gle intikt, heeft 556.000 pagina’s tot
zijn beschikking waarop de singer-
songwriters aan elkaar zijn gekop-
peld.
Watson: ‘Ach, er zijn slechtere mu-
zikanten om mee vergeleken te wor-
den. En als de vergelijking wordt ge-
zocht om redenen van overeenkom-
stige schoonheid, ben ik de laatste
om daarover te klagen. Ik luister ove-
rigens nog maar weinig naar Buckley,
hoewel ik het een heel goede muzi-
kant vind. Een onderzoeker in de mu-
ziek, iemand die geen genoegen nam
met iets leuks als het al gedaan was.’
In Nederland gaat het erg goed
met de Canadees. Zijn album Close to Paradise loopt bijzonder goed voor
een singer-songwriteralbum dat door
zijn diversiteit niet direct toeganke-
lijk is. Concerten, zoals die vanavond
in de Amsterdamse Melkweg, zijn
steevast uitverkocht en vriend en vij-
and waren het er op Lowlands over
eens dat je Watson toch echt gezien
moest hebben. Wat is de sleutel tot
dit succes? Watson: ‘In de band zijn
klassiek geschoolde muzikanten aan-
wezig, maar ook mensen die in de
jazzhoek hebben gewerkt of meer
naar popmuziek hebben geluisterd
dan goed voor ze was. Dat vertaalt
zich in vernieuwing. We hebben er
geen moeite mee een nieuwe route
uit te stippelen als dat nodig is.’
Waar dat toe leidt, is te horen op
Close to Paradise. Pure gitaartracks
wisselen met pianospel, noisy effec-
ten, slidegitaar. Progressieve popmu-
ziek is in de armoede van het pop-
woordenboek het meest toereikend
voor het eindresultaat. Een etiket dat
ook al uitentreuren aan Radiohead is
toebedeeld, aan Rufus Wainwright
en, jaja, aan de eeuwige verdronkene,
Jeff Buckley. Is er dan echt geen betere
manier om Patrick Watsons muziek
recht te doen. Watson: ‘Dat zei ik
toch? Als je muziek goed kon be-
schrijven, hoefde je het niet meer te
spelen.’
Pop Patrick Watson is niet te plaatsen
De man die erg op Jeff Buckley lijkt
Patrick Watson.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lifestyle22
Vroeger dacht Matt Skinner aan niets anders dan surfen en vrouwen. Tot een baantje bij de plaatselijke wijnhandel zijn leven veranderde. En fl ink ook: nu werkt de Australische surfer als sommelier met topkok Jamie Oliver.
Lieneke van der FluitAMSTERDAM...Jamie Oliver is alweer een tijdje een
man met een missie: hij wil wereld-
wijd de kwaliteit van voedsel verbete-
ren. Op scholen, in kantines. Daar-
naast wil hij ook nog eens kansarme
jongeren een toekomst geven in zijn
restaurants, wat al leidde tot groot
succes voor ‘zijn’ Londense Fifteen.
Over Matt Skinner zegt Jamie Oliver:
‘Gewoon door eerlijk en behulpzaam
te zijn, kan hij je de beste fles wijn ad-
viseren – wat hem lichtjaren verwij-
dert van anderen.’
Skinner (32) zelf is een stuk be-
scheidener. Hij is er inmiddels aan
gewend de ‘Jamie Oliver van de wijn’
genoemd te worden. Toch gaat die
vergelijking niet op, zegt de Australiër
in het Amsterdamse restaurant
Fifteen, waar hij een wijnproeverij
begeleidt.
‘Ik heb een passie voor wijn en ik
ben blij dat ik er mijn vak van heb
kunnen maken. Maar ik houd ook
van reizen, muziek en mijn familie.
Jamie heeft geen privéleven, is altijd
met zijn werk bezig. Overal waar hij
komt, wordt hij herkend, willen men-
sen iets van hem. Jamie is zoveel meer
dan ik. Mijn doel is niet de wereld te
verbeteren, ik wil wel iedereen beter
laten drinken.’
Neemt niet weg dat Skinner de wereld
over reist om nieuwe wijnen te ont-
dekken, net zijn vierde boek Super-wijn 2008 heeft geschreven en ook
nog regelmatig te gast is in Olivers tv-
programma’s.
‘De laatste tien jaar is iedereen zich
veel intensiever met eten en koken
gaan bezighouden. Mensen komen
erachter dat het helemaal niet zo in-
gewikkeld is. Een logisch vervolg op
deze ontwikkeling is wijn. Somme-
lier is plotseling een trendy beroep,
niet meer alleen iets voor de oude
elite. Ooit ben ik begonnen met een
wekelijks e-mailtje aan vrienden en
collega’s met de vergeefse hoop hen
beter te leren drinken. Nu is dat uitge-
groeid tot een jaarlijkse samenvatting
met de beste wijnen.’
Skinners devies: allemaal aan de
biologische wijn. ‘Ik geloof en respec-
teer organische processen, dus zon-
der tussenkomst van chemische stof-
fen. Ik koop zoveel mogelijk biolo-
gisch voedsel. Het is belangrijk dat
producenten hun wijngaard zien als
een geheel: de grond, de stand van de
zon en de maan, de manier waarop je
insecten bestrijdt. Het is bijna hekse-
rij, maar ik weet zeker dat het de kwa-
liteit van de wijn ten goede komt.’
De place to be voor de biologische
wijnliefhebbers is het Franse Bour-
gondië. Skinners favoriete biologi-
sche wijn uit deze streek is Domaine
de la Romanée-Conti La Tâche Grand
Cru 2005. ‘De heilige Graal van de
Pinot Noir.’ Daarnaast is Italië een
land waar steeds meer producenten
biologisch gaan verbouwen. ‘Mijn
favoriete Italiaanse wijnproducent is
Fontodi. De beste biodynamische
wijn die er is.’
Skinners laatste ontdekking op
wijngebied is Azië. ‘China, Thailand,
Vietnam, daar speelt zich een enorme
ontwikkeling af. Geef het nog even
tijd en er komen straks fantastische
wijnen vandaan.’ 1
Superwijn 2008, prijs 9,95 euro. www.kosmosuitgevers.nl
Druivennat Matt Skinner, de sommelier van Jamie Oliver:
‘Allemaal aan de biologische wijn’
Matt Skinner ziet biodynamische wijn helemaal zitten. SUPERWIJN 2008
Boekhandelketen selexyz lanceerde gisteren het gadget voor de biblio-fiel: de iLiad (Engels voor het wereld-beroemde epos De Ilias). Deze eerste en enige Nederlandse digitale boe-kenreader is speciaal ontworpen voor het downloaden, lezen, uitwis-selen en bewerken van digitale lite-ratuur. De iLiad leest als een boek, je kunt gewoon pagina’s omslaan. Via selexyz.nl zijn inmiddels 100 titels gratis te downloaden op de iLiad.
Literair gadget
NIEUWS VOOR BIBLIOFIELEN:JE BOEKENKAST IN JE JASZAK
We kennen allemaal de verhalen van modellen die de catwalk niet opgaan zonder een glas bubbels achterover-geslagen te hebben. Feit of fictie, Karl Lagerfeld heeft nu in elk geval een luxueuze bewaarkoffer ontwor-pen voor zes flesjes Dom Perignon Rose Vintage. De koffer, gevoerd met een schapenvachtje, is per 1 novem-ber voor ‘maar’ 70.000 Engelse pon-den, (ruim 90.000 euro), te koop bij het Londense warenhuis Harrod’s.
Lagerfeld aan de bubbels
KOFFER VOL CHAMPAGNE
Rosenthal, al ruim 130 jaar Duitslands belangrijkste porseleinmerk, staat be-kend om zijn kwaliteit. Al sinds 1993 werkt de serviesfabrikant incidenteel samen met het Italiaanse modehuis Versace, onder de naam Rosenthal meets Versace. Ook deze winter wil het merk extra kopers trekken met een nieuwe extravagante Versace-collec-tie: Dedalo. Het design is een eclecti-sche mix van wit met platina, zwart of grijs, geïnspireerd op de Oudheid.
Serviesgoed
OOK EEN ECHTE VERSACE IN JE PORSELEINKAST
‘Sommelier is een trendy beroep, niet meer alleen voor de oude elite’
Femke van WiggenAMSTERDAM ...Fotograaf Sjouke Dijkstra heeft de
VVTP Theaterfoto Prijs 2007 gewon-
nen voor zijn foto voor de voorstel-
ling Onschuld van het Ro-theater. Als
prijs ontvangt Dijkstra een kunstwerk
van Franz Bodner en tweeënhalf dui-
zend euro.
Opvallend genoeg was Dijkstra
ook genomineerd voor zijn serie over
Richard III voor het Ro-theater. De an-
dere twee kanshebbers waren Hans
Gerritsen voor Affi van het Scapino-
ballet en Diederik de Klerk voor Noa-bers van de St. Peergroup. In totaal
waren voor de prijs 286 foto’s van 42
fotografen ingezonden. De jury
roemde de hoge kwaliteit van alle in-
zendingen.
Dijkstra zelf had wel rekening ge-
houden met winst: ‘Met twee nomi-
naties heb je een redelijke kans he?’
Toch was hij niet meteen overtuigd
van zijn beeld. De jury wel. Patricia
Steur, Jan Gras, Hans Kemna en Vin-
cent Mentzel vonden Dijkstra’s inter-
pretatie van Onschuld zeer aangrij-
pend en prachtig verstild.
‘De man in dit mooie decor zuigt
je heel ongedwongen mee in het dra-
ma. De foto is mooi gestyled en zeer
intiem. Je voelt je bijna een voyeur en
je zou je betrapt voelen als hij je plot-
seling aankijkt waardoor je snel weg
zou kijken. Dit is een van de mooiste
theaterportretten.’
Dijkstra zelf vindt het vooral belang-
rijk dat deze prijs überhaupt bestaat.
Dijkstra: ‘Ik red me wel, doe ge-
noeg andere dingen. Maar het is jam-
mer dat theaterfotografie zich toch
altijd een beetje in het verdomhoekje
bevindt. Je fotografeert toch gewoon
scènes die er gespeeld worden, wordt
er vaak gezegd.’
‘Echt, dat is niet het geval. Vaak
maak je zo’n beeld al tijdens de eerste
repetitie en moet je enorm aan de slag
met belichting. Deze discipline is een
ondergeschoven kindje, het zou
mooi zijn als dat een beetje zou ver-
anderen.’
Theaterfotoprijs 2007 Sjouke Dijkstra wint met Onschuld
Uit het verdomhoekjeRedactie cultuurAMSTERDAM...Algemeen directeur Kees van Twist
van het Groninger Museum stapt op.
Het bod om in New York te gaan wer-
ken bij de Ambassaderaad Culturele
Aangelegenheden voor Nederland
was te verleidelijk.
Patty Wageman, nu nog adjunct-
directeur, zal tijdelijk zijn taken over-
nemen. Van Twist: ‘Ik ben vereerd
door het verzoek en ik beschouw het
als een uitdaging en een verrijking
om de Nederlandse kunst en cultuur
in de volle breedte en diversiteit in de
Verenigde Staten te presenteren en
een ontmoeting van de Nederlandse
en Amerikaanse kunst en cultuur tot
stand te mogen brengen.’ 1
Museum
Kees van Twist weg uit Groningen
Alles is LiefdeAlles is liefde staat voor de derde week boven-aan de Nederlandse box office. De film bracht
sinds de première ruim 3,3 miljoen euro op.
Van Veen leent kunsten (2)Voodoo is het eerste nummer van een reeks Nederlandstalige lied-jes die het tweetal, dat bestaat uit Barend Fransen en Ferdi Lancee,
voor verschillende Nederlandse artiesten gaat schrijven.
Van Veen leent kunsten (1)Herman van Veen heeft voor zijn nieuwe album
Nederlanders een nummer opgenomen van het duo Gare du Nord.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Service 23
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
WEERBERICHT NEDERLAND HET WEER
ARGUS
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV...uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjunct-hoofdredacteuren Frank Poorthuis, Dirk Koppes marketing Chantal Arend-sen distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep...Dagblad De Pers is een onafh ankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kanto-ren, in de horeca en op vele andere locaties. ...Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
COLOFON
Extremen van 30 oktoberhoogste max. temp.: 21,1ºC in 2005laagste min. temp.: -3,4ºC in 1983
VandaagEr zijn flinke perioden met zon, maar er komen ook stapelwolken voor waaruit een enkele bui valt, het eerst in de kustregio’s. Bij een matige noordwestelijke wind lopen de temperatu-ren op tot waarden rond 12 graden. Vanavond en de ko-mende nacht is het vrij hel-der en koud.
MorgenVooral in de zuidoostelijke helft van het land komt de zon er nog behoorlijk door, in het westen en noorden drijven ook wolkenvelden over. Het blijft wel droog en bij een wat aantrekkende zuidwestelijke wind wordt het met 12 tot 14 graden een tikkeltje zachter dan van-daag.
GRONINGEN Half bewolkt 12˚C AMSTERDAM Half bewolkt 13˚C MAASTRICHT Half bewolkt 11˚C VLISSINGEN Half bewolkt 13˚C
© 2007 - René Leisink
Anthony Fokkerweg 611059 CP Amsterdam
Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected]@depers.nl
[email protected]@depers.nl
Belgische crimineel ontsnapt voor vierde keer
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk
kinderen – eventueel met passende zorg – op
de gewone basisschool kunnen blijven, wer-
ken basisscholen samen in ‘Weer samen naar
school’ (WSNS). Aan elk WSNS neemt mini-
maal een school voor speciaal basisonder-
wijs deel. Deze scholen vervullen de rol van
expertisecentrum. Zo kunnen leraren uit het
speciaal basisonderwijs leerlingen op de ba-
sisschool begeleiden. Ook kunnen er hulp-
klassen worden ingericht of interne begelei-
ders of remedial teachers worden aangesteld.
De basisschool krijgt op deze manier ‘meer
gespecialiseerde handen’ in huis. Via de me-
dezeggenschapsraad van de school kunnen
ouders invloed uitoefenen op het zorgplan.
Elk samenwerkingsverband heeft een extra
budget voor de opvang van leerlingen met
speciale zorgbehoeften. Binnen de brede
doelgroep vallen een viertal specifieke
groepen: leerlingen met een stoornis in het
autismespectrum, leerlingen met ADHD,
dyslectische en hoogbegaafde leerlingen.
Het is de verantwoordelijkheid van de
scholen om deze leerlingen passende zorg
en begeleiding te bieden. OCW onder-
steunt scholen en leraren hierbij op ver-
schillende manieren. Een belangrijk resul-
taat van het WSNS-beleid is dat inmiddels
op elke reguliere basisschool een interne
begeleider aanwezig is. Daarnaast zijn er
meer instrumenten en materialen geko-
men voor het onderwijs aan en de begelei-
ding van zorgleerlingen. 1
WAT HOUDT ‘WEER SAMEN NAAR SCHOOL’ PRECIES IN?
al@din is de digitale vraag- en ant-woorddienst van de openbare bibliothe-ken. Tot 16 november organiseert al@din een actie die aansluit op de campagne Ne-derland Leest. Stel een vraag aan al@din over de gelukkige klas (het thema van de campagne) en win een opleiding naar keuze t.w.v. 1.500 euro! Deze column is een samenwerking tussen Dagblad De Pers en al@din.
Omdat dit mijn laatste column
is, wil ik graag afsluiten met
mijn ervaringen met het no-
nultraplus op vier wielen, de Bugatti
Veyron.
Met 1001 pk, een topsnelheid van
407 kilometer per uur en een prijs van
1,1 miljoen euro zal de Veyron in cij-
fers niet snel worden ingehaald. Geen
enkele andere auto spreekt dan ook
zo tot de verbeelding als dit prestige-
project van Volkswagen, ontstaan
toen de voormalige bestuursvoorzit-
ter, Ferdinand Piëch, in de jaren ne-
gentig riep een auto te willen gaan
bouwen die meer dan 400 kilometer
per uur haalt. Dat haalt zelfs een For-
mule 1-auto niet. Maar Piëch hield
woord en na negen jaar hoofdbre-
kens van zijn beste ingenieurs was de
Veyron in 2005 gereed. Bandenfabri-
kant Michelin durfde het pas na 2,5
jaar testen aan om zijn fiat te geven
aan een stuk rubber dat niet uit elkaar
spat bij dergelijke snelheden.
Wat uiterlijk betreft is de Bugatti
heel wat minder spraakmakend. On-
opvallend is ie zeker niet, maar de
auto mist de dramatische lijnen van
een Ferrari of Lamborghini. Mis-
schien een beetje oneerbiedig gespro-
ken, maar de auto heeft veel weg van
een opgeblazen Audi TT. Ook het rij-
den is eigenlijk niet echt spectaculair.
Bijna saai. Draai de sleutel om en de
zestien cilinders laten zich weliswaar
gelden, maar altijd zijn ze op de ach-
tergrond. Praten of een cd luisteren
kan bij iedere gewenste snelheid. Ik
vond het nogal verrassend (of zo u
wilt: tegenvallend) dat de auto bij het
wegrijden zo mak aanvoelt als een
lammetje. Zet de automaat in d, geef
rustig gas en er is geen lawaai, geen
afslaande motor en er zijn ook geen
rokende banden. Pas als de rechter-
voet echt gestrekt gaat, gebeurt er iets
dat zich vermoedelijk alleen laat ver-
gelijken met een raketlancering. Want
de Veyron is serieus snel. Waar de
meeste exotische merken elkaar aan-
vallen met acceleratietijden die een
of twee tienden van elkaar verwijderd
zijn, lacht de Veyron alles en iedereen
uit als het op sprinten aankomt. 0 tot
100 gaat in 2,5 seconde en dat is een
tijd waar zelfs snelle motorfietsen
geen antwoord op hebben. Niemand
verslaat deze keizer van de auto-
bahn.
Aan zoiets bijzonders hangt uiteraard
een meer dan pittig prijskaartje. Voor
Volkswagen zelf, die nogal wat mil-
joenen konden afboeken op hun
avontuur, en voor de kopers. Een Vey-
ron kost ‘kaal’ 1,1 miljoen euro. Wilt
u hem echter op Nederlands kente-
ken, dan staat er onder de streep in-
eens 1,8 miljoen euro. Een bloemetje
van Wouter Bos is dan gerechtvaar-
digd, want alleen al de gruwelijke
BPM-belasting is 451.000 euro. 1
Diepe zakkenVijf exemplaren zijn er tot nu toe verkocht in Nederland via impor-teur Hessing. Vier stuks zijn er dit jaar al afgeleverd en twee eigena-ren schroefden er direct een Ne-derlands kenteken op. Mocht u nou ook trek in zo’n Bugatti heb-ben gekregen, zorg dan wel dat er een spaarpotje met onvoorziene kosten paraat staat. Een paar prak-tijkvoorbeelden: de eigenaar van de eerste Nederlandse Veyron kon na een half jaar al een nieuwe rem-schijf bestellen voor 6.135 euro, ex-clusief btw en montage. Een twee-de gelukkige bestelde bij aanschaf meteen maar vier reservebanden en velgen. Kosten? Zestig mille. Een spuitbeurtje van een door steenslag gespikkelde motorkap en grille kwam een derde eigenaar op factuur van bijna dertig mille te staan. Overigens dient u wel op te schieten met uw bestelling, want slechts 300 exemplaren worden er geproduceerd en ze zijn bij de fa-briek in het Franse Molsheim num-mertje 200 al een tijdje gepasseerd. Wat er daarna gaat gebeuren, is nog onduidelijk. Regelmatig wor-den er nieuwe prototypes gesigna-leerd. Zo zouden er een cabrio ko-men en een nog snellere versie met 1350 pk. Ook zijn er geruchten over een minder dure Bugatti.
Dit was de laatste autocolumn van Sjoerd van Stokkum in Dagblad De Pers. Wij wensen hem veel plezier en succes met zijn nieuwe passie: hoofdredacteur van het maandblad Quote.
Auto Sjoerdvan StokkumBugatti Veyron
’s Werelds snelste stofzuiger
TV-Gids24
Nederland 1 Nederland 2 RTL 5Nederland 3 RTL 4
RTL 7 SBS 6 RTL 8Net 5 Veronica
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ÉÉN CANVAS BBC WorldBBC 1 BBC 2
ARD ZDF EurosportDiscovery Channel National Geographic
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17.0017:20 De Club van Sinterklaas 17:30 Kim Possible 18:00 Two and a half men 18:55 Friends 19:30 Spin city
20.0020:00 Seinfeld 20:30 Bring it on: All or nothing
22.0022:30 Hot.Doc: Strippen doe je zo 23:00 Vegas Voyage 00:20 Two and a half men
17.0017:15 The O.C 18:05 Charmed 19:00 McLeod’s daughters
20.0020:00 Sex and the city 20:30 Desperate housewives 21:30 What about Brian
22.0022:25 Law & order: Special Victims Unit 23:20 Law & order 00:15 Sex and the city
17.0017:00 Everybody loves Raymond 17:30 Ally McBeal 18:20 Dr. Phil 19:10 Oprah Winfrey show
20.0020:00 Een plek onder de zon 20:30 LookingGood 21:00 Holland’s next top model
22.0022:00 Hoe schoon is jouw huis? 22:30 As the world turns 23:20 The nanny 23:50 4 in het land 00:15 RTL Nieuws 00:25 RTL Weer 00:30 Een plek onder de zon
17.0017:05 The fl ying doctors 18:05 Medisch centrum 19:00 Hart van Nederland - Vroege editie 19:25 Shownieuws - Vroege editie 20.0020:00 Trauma centrum 20:30 House 21:30 Medical investigation
22.0022:30 Hart van Nederland - Late editie 22:45 Piets weerbericht 22:50 Shownieuws - Late editie 23:20 Te dik: Fatcamp 00:20 Club reps
17.0017:45 Who’s next 18:00 The A-Team 18:55 Law & order 19:50 RTL Voetbal: KNVB Beker
20.0020:00 RTL Voetbal: KNVB Beker Roda JC
- De Graafschap
22.0022:40 RTL Voetbal: KNVB Beker
Samenvattingen 23:45 RTL Poker: World Series of Poker
17.0017:00 KRO Kindertijd 17:25 Sesamstraat 17:50 VVD 17:59 EénVandaag 18:00 NOS Journaal 18:20 EénVandaag 18:45 NOS Sportjournaal 19:00 Lingo 19:25 Medische special
20.0020:00 NOS Journaal 20:30 Blik op de weg 21:05 Opgelicht?! 21:45 Opsporing verzocht
22.0022:30 De rijdende rechter 23:00 Pauw & Witteman 23:55 NOS Journaal 00:15 Pauw & Witteman
17.0017:00 NOS Journaal 17:05 Soeterbeeck 17:35 MAX & Loretta 18:25 That’s the question 18:55 Man bijt hond 19:25 Gezocht 19:55 Wildlife: Big cat diary
20.0020:25 Nationale Bijbeltest
22.0022:00 NOS Journaal 22:15 Nova/Den Haag vandaag 22:50 Valentijn 23:45 Tegenlicht: Ik en het web 00:40 Nova/Den Haag vandaag 01:20 Netwerk, Man bijt hond,
EénVandaag, MuseumGasten en Onmetelijk optimisme
17.0017:40 Jensen! 18:25 Flodder 18:55 The nanny 19:25 De Gouden Kooi 19:55 PostcodeLoterij: Deal or no deal
20.0020:30 CSI: Miami 21:30 Beauty & de nerd
22.0022:30 Jensen! 23:15 De Gouden Kooi 23:45 PostcodeLoterij: Deal or no deal 00:15 The king of Queens
17.0017:00 NOS Jeugdjournaal.nl 17:05 Vreemde e.e.n.d 17:20 Robbedoes en Kwabbernoot 17:48 AVRO SmartkidZ 18:00 SpangaS 18:25 Het Klokhuis 18:45 NOS Jeugdjournaal 19:00 ONM 19:21 NOS Journaal 19:30 De wereld draait door
20.0020:25 Puberruil XL 20:55 Vreemde tralies 21:25 Het lab
22.0022:00 Kijk een koe! 22:30 NOS Sportjournaal 22:55 NOS Journaal 23:00 De nieuwste show 23:22 Socutera: Diabetes Fonds
Nederland
17.0017:00 As the world turns 18:00 RTL Nieuws 18:15 Editie NL 18:35 RTL Boulevard 19:30 RTL Nieuws 19:55 RTL Weer
20.0020:00 Goede tijden, slechte tijden 20:30 TV Makelaar 21:30 Herman den Blijker: Herrie in het
hotel
22.0022:25 4 in het land 22:50 RTL Nieuws 23:00 RTL Weer 23:05 Jouw vrouw, mijn vrouw 00:00 RTL Boulevard
17.0017:05 House of Mouse in het Disney
festival 17:30 Zoé Kezako 17:45 Op schok 17:55 Spring 18:05 Karrewiet 18:15 Spring 18:30 En daarmee basta! 18:45 6tien 19:10 Instant star 19:35 Karrewiet 19:45 Space goofs
20.0020:00 Terzake 20:50 Sam Dillemans: De waanzin van
het detail 21:40 Black out
22.0022:10 Hustle 23:05 The Catherine Tate show 23:35 Adidas vs. Puma
17.0017:00 Vrolijk Vlaanderen 17:35 Buren 18:00 Het journaal 18:10 De rode loper 18:35 Blokken 19:00 Het journaal 19:40 Man bijt hond
20.0020:05 Het weer 20:10 Thuis 20:40 16+ 21:15 Koppen 21:45 Evelien
22.0022:10 De slimste mens ter wereld 23:00 Het journaal laat 23:21 KENO-uitslagen 23:22 Het weer 23:25 ‘Allo ‘allo! 23:50 De rode loper 00:10 Man bijt hond
17.0017:00 Raven - The secret temple 17:30 Prank patrol 18:00 Blue Peter 18:25 Newsround 18:35 Neighbours 19:00 Nieuws en weerbericht 19:30 Regionaal nieuws en weerbericht
20.0020:00 The One show 20:30 EastEnders 21:00 Holby City
22.0022:00 Spooks 23:00 Nieuws, regionaal nieuws en
weerbericht 23:25 Regionaal nieuws 23:35 Imagine 00:25 Film 2007 00:55 Best seller 02:25 Weerbericht 02:30 Sign zone
17.0017:30 Food poker 18:15 The weakest link 19:00 Eggheads 19:30 Strictly come dancing: It takes two
20.0020:00 Dragons’ den 21:00 Oz and James’s big wine
adventures 21:30 Heston Blumenthal: In search of
perfection
22.0022:00 Classical star 23:00 The grumpy guide to... 23:30 Newsnight 00:15 Weerbericht 00:20 Long way down 01:20 BBC News 24
17.0017:00 World news today 18:30 World business report 18:45 Sport today 19:30 World business report 19:45 Sport today
20.0020:00 World news today 21:30 Inside sport
22.0022:30 HARDtalk 23:30 World business report 23:45 Sport today 00:00 World news America 01:30 World business report 01:45 Asia business report 02:30 Survivor’s guide 03:00 World news today 04:30 HARDtalk
17.0017:00 Tagesschau um fünf 17:15 Brisant 17:47 Tagesschau 17:55 ARD vor acht 19:50 Das Wetter im Ersten 19:55 Börse im Ersten 20.0020:00 Tagesschau 20:15 Der Dicke 21:05 In aller Freundschaft 21:50 Sportschau live: Voetbal 22.0023:00 Tagesthemen 23:28 Das Wetter im Ersten 23:30 Menschen bei Maischberger 00:45 Nachtmagazin 01:05 Die Strohpuppe 02:55 Tagesschau 03:00 Das Schloss der verlorenen
Seelen 04:30 Tagesschau 04:35 Sturm der Liebe
17.0017:00 heute - Wetter 17:15 hallo deutschland 17:45 Leute heute 18:00 SOKO Rhein-Main 19:00 heute 19:20 Weerbericht 19:25 Die Rosenheim-Cops
20.0020:15 Das kalte Paradies 21:00 Frontal 21 21:45 heute-journal
22.0022:12 Weerbericht 22:15 37° 22:45 Johannes B. Kerner 00:00 heute nacht 00:15 Neu im Kino 00:20 Tödliches Gelübde 01:50 heute 01:55 37°: Das ABC der Liebe - Vom
Geheimnis glücklicher Paare 02:25 Johannes B. Kerner
17.0017:00 Beach soccer 18:00 Eurogoals fl ash 18:15 WATTS 18:45 Eurogoals 19:45 Eurogoals fl ash
20.0020:00 Boksen 21:00 Boksen
22.0023:00 Autosport: Rally 23:30 Autosport: Rally 00:30 Motorsport: Speedway
17.0017:00 Campervan crisis 17:30 Massive speed: Hot rods 18:00 How do they do it?: Helicopter/
Luxury yachts/Ball park 18:30 Stunt junkies 19:00 Mythbusters: Mind control
20.0020:00 Dirty jobs: Shrimper 21:00 Extreme engineering: Battle
machines
22.0022:00 Oil, sweat and rigs 23:00 Rides: The drifters 00:00 Mega builders: Roller coaster 01:00 Ray Mears’ bushcraft: Canoe
journey 01:55 Final 24: JFK Jnr
17.0017:00 Chimp diaries 17:30 Dogs with jobs: Steam, Heavenly
Angel and Mike 18:00 Earth investigated: Atlantis 19:00 Seconds from disaster: Puerto Rico
gas explosion
20.0020:00 I didn’t know that 20:30 Earth investigated: Pyramids
investigated 21:30 Seconds from disaster: Aircraft
carrier explosion
22.0022:30 Is it real?: Jack the Ripper 23:30 Mad labs 00:00 Earth investigated: Pyramids
investigated 01:00 Seconds from disaster: Aircraft
carrier explosion 02:00 Is it real?: Jack the Ripper 03:00 Earth investigated: Caveman
investigated
Puzzel met De Pers 25
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
SUDOKU
LEZERSCOLUMN [email protected]
Interlanden zoekt enthousiaste
bezorgers
Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN
bezorging opmaandag tot en met vrijdag
vóór 12.00 uur (vanaf 16 jaar)
1 9 4
8 4 6 7 1 5
7 8 6 9
4 5 2
2 1 5 3
5 6 8 1
7 2 3 6
8 7 2
8 9 4
4 6 3 5 9 2 1 8 72 8 1 6 7 3 9 4 59 7 5 8 4 1 3 6 21 3 8 4 2 5 6 7 97 4 6 3 8 9 2 5 15 9 2 1 6 7 4 3 83 1 7 9 5 6 8 2 48 5 9 2 3 4 7 1 66 2 4 7 1 8 5 9 3
7 3 9 5 6 4 2 8 18 4 6 2 7 1 3 9 51 5 2 8 3 9 6 4 73 8 1 7 4 2 5 6 92 7 5 1 9 6 8 3 46 9 4 3 5 8 1 7 24 6 3 9 1 5 7 2 85 2 7 4 8 3 9 1 69 1 8 6 2 7 4 5 3
6 3
2 8 7
7 3 5 4
9 1 3
3 6 8 4
7 8 3 2 9
2 1 9
5 9 6
5 1 8 6 7
6 3
2 9 5
7 1
8 3
2 1
5 9 4 2
3
4 8
9 3 5 1 7
SUDOKU
17 34 24 35
17 17
16 16
24
29
17
12 17
13 14
2 1 3 4
1 3 2 1
4 2 1 3
2 1 2 1
6 4 6 8
3 16 6 16
3 7
4 3
7
10
9
3 3
10 14
Zweeds-g-a-z-m-eetkeuken-mak-selatafel-dor-s-rap-d-oke-tarra-eer-raadorganisme-dat-sparAgenda
Optische illusieDe blauwe lijn is langerdan de rode
HORIZONTAAL: 1. Pestkop te gast (8); 4. Chagrijnig orgaan(8); 6. Geen aardige vrouw die ‘m knijpt (4); 8. Konijn in eenBelgische en een Nederlandse plaats (7); 9. Ambt van besteller(4); 10. Minimale bijstand in de rug (8); 11. Groeiende dieren(8).
VERTICAAL: 1. Stuk vlees voor een bajesklant (6); 2. Een slechthuwelijk is vals (6); 3. Kwade uitholling? (7); 5. Arbeiders diehet wel klaarspelen (7); 6. Daar komt men in door het drinkenvan nectar (6); 7. Het vermoeden is slecht (6).
4
3
15
11
11
10
419 13 11
14
4
13 30 109
12
79
81
83
75
75
8
17
4
9
12
16
13
9
15 29 9
19
10
20 29 13
Bij onderstaande kakuro® vor-men de getallen in de zwartedriehoekjes de som van cijfersvan 1 tot en met 9, die hori-zontaal of verticaal in de aan-grenzende vakjes worden inge-vuld. De Sumbrero® links iseen drieweg-kakuro® waarbijde getallen in de driehoekjesde som vormen van cijfers, dieverticaal of diagonaal in deaangrenzende witte vakjesmoeten worden ingevuld. De 0doet helemaal niet mee. Persom mag elk cijfer maar éénkeer voorkomen. Dus bijvoor-beeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet0+4, 4+0 of 2+2.
Welke vloeistof (1-8) heeft het grootste soortelijkgewicht?
ZWEEDS RAADSEL: OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
CryptogramHORIZONTAAL:1. Kampanje; 4. kriskras;6. abel; 8. egotrip; 9. spel;10. eentonig; 11.Constant.VERTICAAL:1. Kijkers; 2. pastel; 3.narcose; 5. sirenen; 6.apport; 7. langst.
SUDOKU SUDOKU KAKURO®
1 2 3 4 5 6 7
BRAINSNACK®
CRYPTOGRAM
Kakuro® & Sumbrero®SUMBRERO® Kakuro® van gisteren
Sumbrero® van gisteren
1 2 3
4 5
6 7
8
9
10
112 7 1 5 6 4 3 8 93 9 4 1 2 8 5 6 76 8 5 7 9 3 1 2 48 3 9 2 7 5 6 4 15 6 2 4 1 9 7 3 81 4 7 3 8 6 2 9 59 5 3 6 4 1 8 7 24 2 6 8 5 7 9 1 37 1 8 9 3 2 4 5 6
arbore-tum
essentie
stem-ming
grond-soort
groot-vader
kleding-stuk
asvaas
deel vaneen
boom
water-vlakte
vogel
zangstuk
zwaar-lijvig
deel vande halsschrijf-kosten
Griekseletter
cilinder
gehoor-zaal
rekening naarpersoon
soort
be-dorven
deel v. e.etmaallengte-maat
afvoer-kanaal
vochtig rijst-drank
1
2
3
4
5
6
7
Tineke Roorda...In de hal waar ik geduldig wacht, kri-oelt het van de mensen. Allemaal hebben ze haast of doen ze alsof. Plotseling snelt een dame op mij af. Ze is slank en heeft grote borsten. Op borsthoogte draagt zij een but-ton, waarop ik lees ik dat zij de pr-manager van deze toko is. Dat is maar goed ook, want aan voorstellen doet ze niet. Wel informeert ze of ik haar afspraak van 15.00 uur ben. Opzichtig bestudeer ik haar tiet en knik. In haar kantoor spreekt Miss PR vol lof over het bedrijf in het algemeen en haar afdeling in het bijzonder. Ze praat gemaakt en lacht te hard. Wat een Barbie. Na haar riedel vuurt ze warempel een vraag op mij af. Ik
denk aan het vorstelijke salaris en pa-reer met: ‘Mijn beste vriendin zou u vertellen dat ik een slechte secreta-resse ben. Iemand die alles delete wat haar aan haar hak roest.’ Geamuseerd wacht ik af hoe Barbie hierop reageert. Ze kijkt alsof Ken haar zojuist heeft op-gebiecht dat hij eigenlijk op mannen valt. De stilte die valt, verbreekt ze door met haar vingers op tafel te tromme-len. Dat kan ik ook. Ik roffel een spanningsopbouwend in-trootje en merk daarna op dat mijn vriendin zoiets vijftien jaar geleden gezegd zou kunnen hebben. Maar niet nu! Nu zou ze zeggen dat ik door mijn jarenlange praktijkervaring precies geworden ben wat Schoevers met een secretaresse bedoelt. Zonder blikken
of blozen bazel ik verder. Nu is het immers mijn beurt om aan ‘Positief Rondpraten’ te doen. Voor de vorm noem ik ook wat zwak-ke puntjes. Zo vertel ik dat ik minder goed met getallen overweg kan. Dat kan ik rustig verklappen, want voor deze vacature maakt dat niet uit. ‘Voor deze vacature maakt dat niet uit’, echoot de overkant mijn gedach-ten. ‘Bovendien zijn er hier meer mensen die daar last van hebben’, gaat ze tri-omfantelijk verder. Ze duwt de vaca-ture onder mijn neus en zegt: ‘Hier staat bijvoorbeeld per abuis dat het salaris op basis van 32 uur is, maar die 32 moet natuurlijk 40 zijn.’ 1
Spiegelen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Yip Jaap (1)De supporters van Manchester United zongen
een speciaal liedje voor hun Jaap Stam, bijnaam ‘Dutch destroyer’ en ‘Bold Slayer’.
Japie Stam, Japie StamDe PSV-supporters, Stam speelde tussen 1995 en 1998 in
Eindhoven, eerden hun centrale verdediger met het toepasselijke ‘Japie Stam, Japie Stam, Japie Stam.’
Yip Jaap (2)‘Yip Jaap Stam is a big Dutchman, get past him if you can; try a little trick, he’ll make you look like
a dick; Yip Jaap, Jaap Stam! ...’
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sport26
KORT111
World Series prooi voor Boston Red Sox Boston Red Sox heeft zondag met gro-te overmacht de World Series gewon-nen. In de finale in de play-offs van de Major League Baseball waren de Red Sox te sterk voor de Colorado Rockies. In het vierde duel werd zondag op het Coors Field in Denver met 4-3 gewon-nen van de debutant in de World Se-ries. Boston kwam hierdoor op een beslissende 4-0 voorsprong in de best-of-seven-serie. Voor de Red Sox is het de zevende keer dat ze de World Series winnen. De laatste keer was drie sei-zoenen geleden. De eerste vijf titels
werden begin vorige eeuw gewon-nen. Na de overwinning werd, niet geheel onverwacht, Mike Lowell verkozen tot beste speler van de 103e editie van de World Series. 111
Schaatsers TVM niet naarwereldbeker in MoskouDrie schaatsers van de TVM-ploeg laten verstek gaan bij de wereldbe-kerwedstrijd in Moskou, die begin december gehouden zal worden. Sven Kramer, Ireen Wüst en Renate Groenewold geven er de voorkeur aan om in warmere omstandigheden te trainen. Carl Verheijen gaat wel naar de Russische hoofdstad om daar de tien kilometer te rijden.
Robin Haase behoort weer tot de beste honderd spelers van de wereld. De jonge Hagenaar bereikte vorige week de kwartfinale van het Chal-lenger-toernooi in Barnstaple en is nu de nummer 96 van de wereld. Het is nog de vraag hoe lang het verblijf van Haase bij de tenniselite duurt. De 20-jarige Nederlander viel de afgelo-pen twee maanden tot twee keer toe weg uit de tophonderd. Voor Rae-mon Sluiter lijkt het jaar in mineur te
eindigen. De 29-jarige Rotterdammer speelde in oktober drie Challenger-toernooien, maar verloor tweemaal in de tweede ronde en één keer in de eer-ste. Na een 111e positie in augustus is de Nederlander nu afgezakt naar plaats 154 op de wereldranglijst. Mi-chaëlla Krajicek eindigt het jaar in elk geval niet in de door haar tot doel ge-stelde topdertig. De 18-jarige Almeer-se speelde daarvoor te wisselvallig. Ze staat 33e.
Raemon Sluiter zakt steeds verder weg
TENNISSER ROBIN HAASE TERUG BIJ BESTE HONDERD
HH
De benen doen niet meer wat zijn hoofd wil
Vervolg van pagina 1....Stoffer (36) heeft vandaag niet veel
tijd om terug te blikken. Straks moet
hij namelijk de tuin nog spitten.
Minzaam: ‘Daar zal Jaap nu wel een
mannetje voor in dienst hebben.’
De voetbalcarrière van beiden na-
men na die wedstrijd in 1992 een to-
taal andere wending. De Jong haalde
Stam toch naar FC Zwolle, waar de
verdediger via Cambuur Leeuwarden,
Willem II, PSV, Manchester United,
Lazio Roma, AC Milan en Ajax de we-
reld veroverde. De loopbaan van de
toenmalige uitblinker: HZVV, Zwar-
temeer, Flevo Boys, Koekange, FC
Meppel en het tweede én derde elftal
van Vitesse ’63.
Stoffer, die nu in Staphorst de goe-
derenontvangst voor een geneesmid-
delengroothandel regelt: ‘Soms zag
ik Jaap op de televisie en kon ik me
zelf wel voor mijn kop slaan. Waarom
had ik nou niet zoveel doorzettings-
vermogen gehad als hij? Je merkte
zijn stugge karakter al in die beruchte
wedstrijd. Ik was zóveel beter, maar
Jaap bleef maar nukkig voor zich uit-
kijken. Hij heeft dat hele duel geen
woord tegen me gesproken, was geen
moment geïntimideerd. Andere ver-
dedigers die zó in de luren worden
gelegd, hadden een knal verkocht of
me over de reclameborden geschopt.
Hij niet.’
Terwijl Stam miljoenen bij elkaar
verdiende, nam het leven van Stoffer
volgens de pers een totaal andere
wending. De regionale krant plaatste
een alarmerend artikel over hem. Na
een avondje stappen met vrienden in
Amsterdam zou hij opeens spoorloos
zijn verdwenen. Niemand wist meer
waar hij was, er werd zelfs gevreesd
voor zijn leven. Stoffer ontkent nu
dat hij in moeilijkheden zat. Hij was
gewoon ‘ergens anders in de buurt’
aan het werk.
Contact met Stam heeft hij nadien
nooit meer gehad. ‘Er is wel eens een
journalist geweest die hem heeft ge-
vraagd of hij mij nog kende. Maar
Jaap had geen idee waar de beste man
het over had. Het maakt me ook niet
uit. Hier in de omgeving zal ik altijd
worden herinnerd als de enige be-
dwinger van de beste verdediger die
Nederland de laatste jaren heeft ge-
had. Dat is me ook wel wat waard.’ 1
‘Ik was veel beter, toch gaf Jaap geen kik’
Applaus in de perskamer, het is on-Nederlands. Toch gebeurde het op de persconferentie waarop Jaap Stam bekendmaakte per direct zijn carrière te beëindigen. Iwan TolAMSTERDAM...Het is typisch zo’n herfstdag in de
Arena. Druilerig. Een groepje suppor-
ters klontert samen bij het stadion.
Het is alsof er iemand is overleden,
zo’n grafstemming hangt er. ‘Wan-
neer hoorde jij het?’, vraagt een sup-
porter aan een steward.
De onnozele persafdeling van Ajax
doet dan nog alsof er een groot ge-
heim onthuld gaat worden. ‘Over het
onderwerp van de persconferentie
kunnen geen mededelingen worden
gedaan’, klinkt het plechtig. Heel Ne-
derland heeft dan al op teletekst kun-
nen lezen dat Jaap Stam per direct
zijn carrière beëindigt.
Om stipt kwart over één loopt hij,
‘de Beul van Kampen’ , vanuit het spe-
lershome naar de tafel met micro-
foons. Zijn voetstappen worden ge-
volgd door acht cameraploegen. Hij
draagt een afgesleten jeansbroek, wit
overhemd en zwart colbert.
Onderweg krijgt hij een hand van
een donkere jongeman. Stam schrikt
op, hij moet even kijken wie het is.
Dan: ‘Hé Harvey!’ Het is Harvey Esa-
jas waarmee hij in het seizoen
2004/2005 nog samenspeelde bij AC
Milan. Ze woonden destijds in het-
zelfde dorp (Varese) en omdat Esajas
zijn rijbewijs niet had, wierp Stam
zich toen op als chauffeur. Toen Esa-
jas ’s morgens hoorde dat zijn voor-
malige teamgenoot een persconfe-
rentie ging geven, sprong hij in de
auto, op weg naar de Arena. ‘Jaap is
de allerbeste’, vindt hij.
Naast Stam zit Martin van Geel
beteuterd te kijken. Hij opent de
persconferentie met de mededeling
dat hij hier zit ‘om niet zo’n heel leu-
ke reden’. Gedachten gaan terug naar
twee weken terug toen Van Geel op
dezelfde plek zat om het vertrek van
Henk ten Cate toe te lichten. Nu Stam
weer. Houdt het dan nooit op….
Stam voert het woord. Met frisse
tegenzin. Maar liever nu in één keer
iedereen te woord staan, dan dat hij
straks voor z’n villa in Kampen een
Een lieve jongen, echt waarDe spotlights kunnen Jaap Stam gestolen worden. PICS UNITED
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sport 27
Hoogte- en dieptepunten uit de carrière van Jaap Stam
In Kampen ligt een gedenksteen waarmee de stad haar held eert. De twee woorden op het plakaat zeggen voldoende over de nuchtere Kampe-naren die hun trots over Jaap Stam laten blijken: Var’ Eskupt.
Fokko EbbensKAMPEN...Zoals Jaap Stam ver boven ’s werelds
meest begaafde aanvallers kon uitstij-
gen, zo rijst in Kampen de Nieuwe
Toren hoog boven het oude stadshart
uit. De middeleeuwse blikvanger van
de IJsselstad is niet meer zo krachtig
als vroeger en staat daarom in de stei-
gers. De restauratie moet de toren
weer nieuw leven inblazen, redden
van de ondergang. Voor Stam zelf is
het te laat, lichaam en geest kunnen
een bestaan als profvoetballer niet
meer opbrengen, zijn renovaties van
de laatste jaren ten spijt.
Een rondrit door Kampen is een
diashow door het leven van Jaap
Stam. Heden en verleden komen sa-
men in de vrienden en familieleden
die Stam altijd heeft liefgehad. Het
verklaart ook zijn nauwe band met de
stad. ‘Omdat bijna iedereen van wie
hij houdt hier woont, betekent Kam-
pen heel veel voor hem. Zijn gezin en
familie zijn alles voor Jaap, daar is hij
heel erg close en hecht mee’, vertelt
Hans van Dijkhuizen, ook een echte
Kampenaar en bovendien een ploeg-
genoot van Stam in het eerste elftal
van DOS Kampen in het begin van de
jaren negentig.
Nog geen twintig meter van de
Nieuwe Toren bewoont één van
Stams beste vrienden een idyllische
bovenwoning. Ook hij beaamt dat
Stam en de stad Kampen elkaar nooit
hebben losgelaten. ‘Hij is echt heel
erg trots op zijn stad. Of we elkaar nu
in Milaan of in Manchester spraken,
we gingen altijd meteen over in het
plat Kampens.’ Als aanhanger van Go
Ahead Kampen stond de winkelier
aan het begin van hun vriendschap
niet te springen om met de oud-voet-
baller van DOS Kampen aan één tafel
te zitten. ‘In eerste instantie moest ik
niks hebben van die Poeleend, maar
het ijs was al snel gebroken. Jaap is
behalve een goede voetballer vooral
een fantastisch mens.’
In het nieuwe gedeelte van de Hanze-
stad woont Jilles Visser, de schoonva-
der van de voormalige vedette van FC
Zwolle, Cambuur Leeuwarden, Wil-
lem II, PSV, Manchester United, Lazio
Roma, AC Milan en Ajax. De geboren
Bosschenaar is al jaren woonachtig in
Kampen en werkte de laatste jaren als
chauffeur van zijn schoonzoon. Zo
pendelde hij op en neer tussen Am-
sterdam en Kampen, iets waar nu dus
ook een einde aan lijkt te zijn geko-
men. Hoewel. ‘Ik heb gewoon een
contract tot eind mei bij Ajax als de
chauffeur van Jaap en tot dusver heb
ik daar nog niets over gehoord. Maar
mocht het nu al wel zover komen,
dan ga ik het wel enorm missen’, legt
Visser uit.
Stam zag in zijn rijke carrière de ge-
moedelijkheid van Eindhoven, de
textielindustrie van Manchester, de
eeuwenoude architectuur van Rome
en de haute couture van Milaan, maar
Kampen is volgens de 65-jarige Visser
immer zijn stad gebleven. ‘Altijd als
we Kampen naderden dan ging er iets
in hem op en voelde hij zich weer
meteen thuis.’
Het vervroegde afscheid komt
voor intimi niet helemaal als een ver-
rassing. ‘Jaap doet altijd alles volle
bak, houdt niet van half werk. Het is
dan ook een afscheid dat bij hem
past. Niet halfbakken het einde ha-
len, maar altijd eerlijk’, geeft Van
Dijkhuizen aan. Ook voor Visser is
dat typerend voor de persoon Stam.
‘Als hij nu zonder motivatie door zou
gaan, zou hij het gevoel hebben de
boel te bedriegen.’
Aan de voet van de Nieuwe Toren
ligt de Kamper ‘walk of fame’. Te mid-
den van medici en politici ontbreekt
‘de Beul van Kampen’ niet. Onder
zijn naam staat in het plat Kampers
Var’ Eskupt, oftewel ‘ver geschopt.’ Het
is de enige plek waar elke aanvaller in
het betaalde voetbal over Jaap Stam
heen kan lopen. 1
Kampen is trots op haar grootste held
Icon Jaap (1)Jaap Stam hield een tijdje een dagboek bij op de
website icons.com. De laatste bijdrage dateert van november 2005.
Icon Jaap (3)Niets dan lof heeft Stam voor Nicolas Anelka (‘Een van de beste
spitsen ter wereld’), zijn teamgenoten bij Milan Andriy Shevchenko en Alberto Gilardino en Liverpool-verdediger Jamie Carragher.
Icon Jaap (2)Wat opvalt aan het dagboek is de positiviteit van Stam. Hij prijst Guus Hiddink en vergelijkt Kaka,
zijn teamgenoot bij Milan, met Diego Maradonna.
legertje journalisten heeft staan. Het
vriendelijke doch dringende verzoek
voor de aanwezige journalisten is om
Jaap en zijn vrouw Ellis de komende
weken met rust te laten.
Op vrijdag, twee dagen voor het
treffen tegen FC Utrecht, bracht Jaap
Stam zijn vader naar het graf. Dat af-
scheid viel de familieman pur sang
zwaar. Niets voor niets liet hij zich
dagelijks door zijn 64-jarige schoon-
vader Jillis naar de Arena vervoeren.
Kregen zijn benen rust en had zijn
schoonvader een dagelijkse bezig-
heid.
Praten in microfoons, het is nooit
de liefhebberij van Jaap Stam ge-
weest. De spotlights kunnen hem ge-
stolen worden. Hij zegt het ook on-
omwonden tegen de volle perszaal.
‘Ik zal de voetballerij gaan missen.
Maar dan alleen het voetbal. Niet de
randzaken.’
Het is over en uit voor Jaap Stam. Ei-
genlijk wilde hij er deze zomer al de
brui aan geven, maar Ajax haalde
hem over. Nu stopt hij definitief. De
benen doen niet meer wat zijn hoofd
zou willen. En dat frustreert de zo ge-
vreesde verdediger. Esajas: ‘Jaap is een
lieve jongen, echt waar. Maar ik weet
ook hoe hij eruitziet als hij boos is.
Hij heeft dan de blik van een topver-
dediger in zijn ogen. Een blik van gra-
niet.’
Stam wil in de voetballerij blijven.
Wat en hoe, hij heeft nog geen idee.
‘Ik zie wel wat er op me afkomt.’ Maar
in één klap heeft hij afscheid geno-
men van de kleedkamer. Geen voet-
balhumor meer, zoals tijdens die au-
torit van Varese naar Milaan, toen een
Afrikaanse straatverkoper op de ra-
men van de verdediger tikte.
Hij zag de voetballer van AC Milan
samen met Esajas, maar had geen
idee wie ze waren. ‘Waarschijnlijk
dacht hij met twee kale nichten te ma-
ken hebben’, lacht Esajas. De straat-
verkoper wilde bloemen aan het
tweetal verkopen. Esajas: ‘We keken
elkaar aan en kwamen vervolgens
niet meer bij. Alsof we een verliefd
stel waren. Jaap zei tegen die man: ‘Ik
hoef geen bloemen, doe maar prijzen
aan het eind van het seizoen. Daar
maak je me pas écht blij mee.’ 1
Jaap Stam schrikt op, hij moet even kijken wie het is. Dan: ‘Hé Harvey!’
‘Als Jaap door was gegaan, zou hij vinden dat hij de boel bedroog’
1998: Jaap Stam (l) viert het landskampioenschap van PSV.
EURO 2000: gemiste penalty.
2007: ruzie met AZ-speler Gretar Steinsson in bekerfinale. FOTO’S: PICS UNITED
1999: winnaar Champions League.
Edwin van der Sar stopt bij het Neder-lands elftal na het Europees kampi-oenschap van volgend jaar in Oosten-rijk en Zwitserland. De 37-jarige doel-man maakte zijn beslissing, die geen verrassing was, gisteren op zijn ver-jaardag bekend op Radio 538. Van der Sar speelde 121 interlands. Hij maakte op 7 juni 1995 zijn debuut voor Oranje. In en tegen Wit-Rusland werd met 1-0 verloren. Mogelijk beëindigt Van der Sar na het EK ook zijn profcarrière.
Mogelijk stopt doelman ook als prof
VAN DER SAR BEËINDIGT NA EK CARRIÈRE ALS INTERNATIONAL
KORT111
Het rotatiesysteem WK voetbal gaat op de schopHet rotatiesysteem voor de organi-satie van het wereldkampioenschap voetbal is afgeschaft. De FIFA had het systeem in 2000 geïntroduceerd, maar het bleek volgens de wereld-voetbalbond niet te werken. Vanaf nu mag elk land zich kandidaat stel-len, behalve landen die behoren tot het continent dat een van de twee voorgaande edities heeft georgani-seerd. Door de beslissing is de weg vrij voor Nederland om samen met België en Luxemburg een bod te doen op de organisatie in 2018. De KNVB is
al in gesprek met die landen. Neder-land organiseerde samen met België in 2000 het Europees kampioenschap. Twee jaar geleden werd het jeugd-WK hier afgewerkt en dit jaar vond het jeugd-EK plaats in Nederland. 111
AZ één UEFA Cup-duelzonder aanvaller AriAZ moet het één UEFA Cup-wedstrijd doen zonder Ari. De Braziliaanse aan-valler werd gisteren door de Europese voetbalbond UEFA voor één duel ge-schorst voor zijn rode kaart in de ont-moeting met Zenit St. Petersburg. Ari werd donderdag in Rusland vijf minu-ten voor rust met rood van het veld gestuurd nadat hij zijn tegenstander
Martin Skrtel een knietje had gege-ven. De spits had AZ in de 21e minuut nog op voorsprong geschoten. De Alk-maarders sleepten uiteindelijk een 1-1 gelijkspel uit het vuur tegen de ploeg van trainer Dick Advocaat.111
NEC zet agressieve Snoyl voorlopig op non-actiefFerne Snoyl is voorlopig niet meer welkom bij NEC. De 22-jarige midden-velder werd gisteren na een gesprek met de clubleiding per direct op non-actief gesteld. Snoyl werd vorige week donderdag door de politie opgepakt voor huiselijk geweld. Korte tijd later kwam hij vrij. Snoyl miste de wedstrij-den tegen Ajax en FC Groningen. HH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Simon Kuper (1969) is sportjournalist. Hij schreef voor The Observer en The Guardian, is auteur van bekroonde boe-ken over voetbal en werkt nu voor The Financial Times.
Simon Kuper op dinsdag BASKETBAL
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
FLORIS JANBOVELANDER
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sport28
Als afstammeling van de Afrikaanse Dinka, de langste mensen ter wereld, lijkt Luol Deng gemaakt voor basketbal. Zelf gelooft hij dat hij de beste speler van zijn tijd kan worden. Deze week tekent hij zijn contract bij de Chicago Bulls.
PARIJS...In een minibus zit, met opgevouwen
armen en benen, de man die mis-
schien wel de meest onwaarschijn-
lijke achtergrond heeft van alle spe-
lers in de National Basketball Associ-
ation. Zijn naam is Luol Deng, hij is 2
meter en 3 centimeter lang, geboren
in Soedan maar opgegroeid in Zuid-
Londen en hij is waarschijnlijk de
enige in de NBA die Arabisch spreekt.
Hij gaat het nieuwe seizoen bij de
Chicago Bulls spelen en begint
woensdag. ‘Hij gelooft dat hij de bes-
te speler van zijn tijd kan worden’,
vertelt zijn agent me. Dat geloof
maakt de bustocht voor Deng tot een
marteling, want hij kan er niet tegen
om niet op zijn werk te zijn.
De minibus rijdt Deng, verscheidene
andere NBA-spelers en een Frans jon-
getje met kanker Parijs uit.
Het jongetje mag deze dag mee via
de Franse tak van de ‘doe een wens’-
stichting. Zijn ouders en broertje zijn
ook mee. Maar het jongetje is te verle-
gen om met de spelers te praten en
kijkt dus maar uit het raam naar het
verkeer. We zijn op weg naar een bui-
tenwijk van Parijs vol hoge flatgebou-
wen om de lokale jeugd te ontmoeten
die basketbal speelt, gesponsord
door het NBA-project ‘Basketbal zon-
der grenzen’.
Deng werd 22 jaar geleden gebo-
ren als lid van de Dinka-stam in Soe-
dan, de langste mensen ter wereld.
Dinka’s houden van basketbal. ‘Dat
heeft alles met onze lengte te maken’,
zegt Deng. Maar er worden weinig
Dinka-sterren ontdekt omdat ze zo
moeilijk te vinden zijn. ‘Als je in Afri-
ka gaat scouten, wens ik je het beste’,
is het commentaar van een van de
NBA-scouts.
De Dinka waren vroeger veehoe-
ders maar hebben het de afgelopen
vijftig jaar tijdens de burgeroorlog in
Soedan heel zwaar gehad. Als er nu
een Dinka-huwelijk is, belooft men
elkaar als bruidschat later vee te ge-
ven in plaats van nu, vanwege het ge-
brek aan dieren. Dengs vader was
minister van Transport in Soedan tot
een militaire coup ervoor zorgde dat
hij in de gevangenis belandde. Later
vluchtte het grote gezin Deng (hij
heeft acht lange broers en zussen),
eerst naar Alexandria in Egypte, toen
naar South Norwood in Londen.
Die dag in de getto net buiten Pa-
rijs zijn er enkele tientallen kinderen
die netjes luisteren naar de motive-
rende praatjes van de sterren. Door
de regen kunnen de geplande trainin-
gen niet doorgaan. Deng wil snel
weer naar Parijs. In de bus terug zit hij
met gespreide armen en benen en
zegt tegen zijn agent Josh Nochim-
son: ’Ik wed dat die kinderen zich
hierop verheugd hebben sinds ze
hoorden dat de NBA wat zou organi-
seren.’
Als iemand het kan weten is hij
het. ‘Hij heeft de sport op een heel
bijzondere plek geleerd’, zegt No-
chimson met respect: het Brixton Rec
Centre.’ Maar als jochie in Londen
kon Deng de NBA niet eens op de tv
zien. ‘Ik had videobanden van de spe-
lers’, herinnert hij zich. ‘We wisselden
die banden onderling uit. Een band
die ik een tijd heb gehouden was die
van Grant Hill.’
In Londen had Deng twee carrière-
plannen: basketbal voor de NBA spe-
len en voetbal voor Arsenal. Is het
inderdaad zo dat hij als middenvel-
der een beetje deed denken aan Pa-
trick Vieira?
‘Ja, dat zou je kunnen zeggen.
Maar ik vond het niet leuk om altijd
de langste speler op het veld te zijn bij
voetbal. Om de een of andere reden
vond ik dat vervelend. Bij basketbal
was ik ten minste niet altijd de lang-
ste.’
Zo kan het besluit over een carrière
vallen. Deng won een beurs voor een
highschool in New Jersey. De enige
hobbel op zijn carrièrepad kwam
toen de VS hem na 9/11 korte tijd
schorsten omdat hij uit Soedan
kwam.
Deng werd de op een na hoogst
genoteerde highschoolspeler na
LeBron James; oftewel de hoogst ge-
noteerde gewone man ter wereld. De
vergelijking met James achtervolgt
hem altijd, zegt Nochimson. Na een
jaar bij Duke University volgde Deng
James in 2004 naar de NBA.
Sinds hij bij Duke weg is, zegt Deng:
‘Heb ik nooit echt vrij genomen. De
eerste twee jaar kwam ik altijd ’s
avonds oefenen.’ De dag na het einde
van het seizoen is hij meestal weer
terug in de sportzaal.
Nochimson vertrouwt me toe dat
Deng bijna niet mee was gegaan naar
Parijs omdat hij de sportzaal zo lang
niet kan missen. In de zomer schiet
Deng 500, 600 keer per dag op de
basket. Moet dat echt? ‘Ik vind het
fijn om alleen op het veld te staan en
te schieten.’ Hij geeft toe dat het
moeilijk is om tijdens wedstrijden de
Zen van het basketbal te vinden.
Vooral als je net begint, zegt hij, dan
ben je zo geconcentreerd dat je er
maar zelden plezier in hebt.
Hij is nu een ster, die, naar ver-
luidt, deze week meer dan 50 miljoen
dollar van de Bulls vraagt om zijn
nieuwe contract voor vijf jaar te teke-
nen. Gewapend met Deng zijn de
Bulls van plan dit seizoen beter te
presteren in de play-offs dan de afge-
lopen tijd.
Het is ook de bedoeling dat Deng
aanvoerder is van het Britse nationale
team als de Olympische Spelen in
2012 in zijn thuisstad gehouden wor-
den. Is de kwaliteit van het Britse bas-
ketbal door zijn opkomst wat minder
droevig geworden? Deng en Nochim-
son kijken elkaar veelbetekenend
aan. Ze zijn pas nog in Londen ge-
weest en hebben daar enorme pos-
ters van Deng in Brixton zien hangen.
‘Toen ik klein was zou er nooit zo’n
poster gehangen hebben. Zelfs niet
van Michael Jordan’, zegt Deng vol
verbazing.
Zodra we bij het Hilton-hotel in
Parijs zijn, springt Deng uit de bus.
Dat hij in het fantastische achtste ar-
rondissement is, kan hem niets sche-
len. Wat wil je ook van een man die
zo aan zijn sportzaal verknocht is dat
hij in twee jaar nog niets van Chicago
gezien heeft. ‘Als ze geen echte sport-
zaal hebben’, zegt hij tegen Nochim-
son terwijl ze weglopen, ‘hebben ze
misschien wel een loopband of zo-
iets.’ 1
Deng wordt de beste speler van zijn tijd
‘s Zomers schiet Deng 500, 600 keer per dag op de basket. REUTERS
‘Als je in Afrika gaat scouten, wens ik je het beste’, zeggen de NBA-scouts
‘In het begin ben je zo geconcentreerd, dat je er zelden plezier in hebt’
Van de Ajacieden kunnen we komende tijd geen diepte-in-terviews verwachten, tech-nisch directeur Van Geel heeft
het de spelers verboden. Diepte-inter-views en voetballers; de grappen lig-gen voor de hand. Toch is het hier het bestuur dat de grootste grap is, want zeg nou eerlijk, om de problemen bij Ajax bloot te leggen heb je echt geen diepte-interview nodig. Een beetje journalist heeft niet meer dan één hooguit twee vragen nodig om zijn vinger op de zere plek te leggen.
Vraag een speler of hij het met het clubbeleid eens is. Dan hoef je echt geen diepgaand antwoord te krijgen. Sterker nog, ze hoeven niet eens ant-woord te geven, licht stotteren en zoe-ken naar de juiste woorden zegt ge-noeg. Hans Woudstra van de Telegraaf belde mij ooit ’s avonds thuis of ik meer wist van die ruzie in ons team. Hoe wist hij dat, dacht ik even. Deze hape-ring was genoeg, zo bleek later, om mijn hierop volgende betoog teniet te doen. Hij hing op en liet mij in de waan dat ik hem overtuigd had, geen ruzie.
Ik belde captain Mark Delissen en an-dere spelers om ze te waarschuwen en te overleggen hoe nu verder. Dat bleek na mijn hapering de tweede fout, zo vertelde Woudstra later. Hij draaide daarna nog menigmaal mijn nummer, dat van de captain en andere spelers. Wij waren allen in gesprek en dat duidde erop dat hij gelijk had. De vol-gende ochtend werd de ruzie wereld-kundig gemaakt. Achteraf kan ik er om lachen, toen was het minder.Het verbieden van langere interviews gaat de problemen niet wegnemen. Sterker nog, met het verbod geeft het bestuur aan dat ze fout zitten, waarom zou je anders bang zijn voor een me-ning van een speler? Het bestuur wil
alle controle en dat is misschien wel het grootste gevaar bij Ajax. Spelers worden platgespoten door media-training en dat voorgeprogrammeer-de zie je ook terug op het veld. Vooral niet meer zelf nadenken, vooral niet zelf beslissen want dan kun je het ook niet fout doen. Als dat de trend is van de Ajax-opleiding hoeven wij komende jaren geen toppers meer te verwachten. Want grote talenten moet je vrij laten, fouten laten ma-ken op en naast het veld. Dat spelers niets mogen zeggen, zegt mij in ieder geval genoeg. 1
Geen diepte-interviews
Kosmos Red Sox (1)Astronauten van NASA zijn bezig met een
lastige klus in de ruimte: zij repareren zonne-panelen van een internationaal ruimtestation.
Kosmos Red Sox (3)Mission Control in Houston bracht haar gisteren op de hoogte van
de zege van haar favoriete clubje in de World Series Baseball. ’Dat is geweldig nieuws’, jubelde de astronaute. ‘Go Sox! Wooooooo!’
Kosmos Red Sox (2)Aan boord bij de Discoverymissie was ook de astronaute Stephanie Wilson. De 41-jarige is geboren in Boston en dus fan van de Red Sox.