© 2006

Katholieke Universiteit LeuvenProf. Kris Van den Branden & Sara Gysen

Brede Evaluatie

© 2006

testen

toetsen

assessment

observerenalternatieve evaluatie

diagnosticeren

beoordelen

evalueren

permanente evaluatie

© 2006

Evalueren?

Het verzamelen en beoordelen van gegevens over de aan de doelstellingen van de opleiding verbonden prestaties van de leerder

© 2006

Centrale vragen bij evaluatie

WAAROM

WAT

HOE

Waarom willen we evalueren?Waarom hebben we resultaten nodig? Wat willen doen/beslissen adhv die resultaten?

Welke concrete informatie over de taalvaardigheid van de leerder hebben we nodig?

Hoe kunnen we het best die concrete informatie verkrijgen? Hoe komen we dat te weten?

© 2006

• Wat vinden wij belangrijk binnen onderwijs?

• Waar liggen we wakker van?

• Wat houdt ons bezig?

• Waar gaat het om?

• In de evaluatie bekennen we kleur in WAT ECHT BELANGRIJK IS

Evalueren hangt samen met hoe wij onderwijs zien

© 2006

• Taal als middel, en niet als doel op zich• Taalvaardig worden om goed te kunnen

functioneren in relevante communicatieve situaties

• Vaardigheid in taal tegenover kennis over taal• Aansluiten bij taalgebruik in de realiteit• Individuele ontwikkelingslijnen• Actieve leerder die leerproces zelf in handen

neemt (lesgever is ‘coach’)

Taalleren en taalonderwijs

© 2006

Taalkennis versus taalvaardigheid

Geef het verkleinwoord

1. baby: ………………………

2. duim: …………………….

3. jongen: …………………….

4. sok: ………………………..

5. bal: …………………………

Schrijf een e-mail naar je collega’s en vertel hen over je pasgeboren baby:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

© 2006

TELC, voorbeeldexamen Italiano B2

© 2006

TELC, voorbeeldexamen français B2

© 2006

© 2006

Implicaties voor het evalueren

1. Kennisconstructie is uitgangspunt: de vaardigheid om taal te gebruiken

2. Authentieke of levensechte situaties

3. Leerders als beoordelaars

4. Evalueren tijdens het hele leerproces

5. Capaciteiten in kaart brengen eerder dan tekorten

6. Breed beeld vormen via verschillende soorten evaluatie en observatie

7. Feedback geven

© 2006

Traditio-nele

evaluatie-vormen

Alterna-tieve

evaluatie-vormen

Levensechtheid

Aangepastheid

Integratie evaluatie & instructie

Betrokkenheid van de leerlingen

Constructiegerichtheid

Van Hoof & Van Petegem, 2002

Het is geen kwestie van alles of niets

© 2006

Bredere evaluatie: schuiven op vier assen

tijd

Betrokken beoordelaars

Aard verzamelde informatie

Manier van verzamelen van informatie

Eenmalige moment-opname

Leerkracht

Taalkennis

Registreren of taakuitvoering geslaagd is of niet

Doorheen de tijd, verschillende momenten

Taalleerder zelf en leerkracht

Taalvaardigheid, leerproces, en fac-toren als cognitie, kennis wereld, strategieën…

Observeren, video-opname, gesprekken, log-boek

Bultynck, 2004Bultynck, 2004

© 2006

tester

© 2006

© 2006

Voorbeeld 1: leerders als beoordelaarsJullie gaan een artikel schrijven voor een Vlaams reistijdschrift. Het moet gaan over een leuke reisbestemming. Informatie mogen jullie opzoeken in boeken, op internet…. Maar eerst gaan we nadenken hoe zo een artikel eruit moet zien: waaraan moet het voldoen, zodat het tijdschrift jouw artikel zeker zal opnemen, en de lezers het graag zullen lezen?

© 2006

• Leerders denken zelf mee over evaluatiecriteria

Inzicht in taakverwachtingenRelevante en motiverende criteriaInzicht in zwakke en sterke kantenHandvatten om te reflecteren• Zelfevaluatie bij receptieve taken• Vervolgtaak• Zelfevaluatie moet je ‘leren’

© 2006

ReflectiekaartDatum:……………………………………… Docent:……………………

Thema Les:…………………………………………………………………

- Dit was te moeilijk:

- Dit vond ik makkelijk:

- De volgende keer zou ik hierbij hulp willen krijgen:

© 2006

TELC, voorbeeldexamen English

Voorbeeld 2: taalvaardigheid

© 2006

Voorbeeld 3: authentieke situaties

CNaVT, voorbeeldexamen PTPB, A2

© 2006

© 2006

© 2006

Voorbeeld 4: capaciteiten

• Niet beginnen met ’10 op 10’ en dan per fout punten aftrekken

• Maar een beoordelingsmodel dat succesvol taalgebruik waardeert

© 2006

Beoordelingsmodel ‘brief schrijven’

© 2006

© 2006

Voorbeeld 5: observeren• Taalgedrag in taken en/of mate van

ondersteuning observeren doorheen vergelijkbare momenten

• Om zicht te krijgen op hoe het leerproces / de ondersteuning evolueert

Maar ook

• Om tijdens het leerproces beter te ondersteunen

© 2006

Hoe? Observeren en noteren aan de hand van een observatiefiche per observatiemoment

VDAB, observatie-instrument

© 2006

LUISTEREN/SCHRIJVENLuisteren naar één of meer korte dialogen en de info daaruit overbrengen in een voorgestructureerd document

LEZEN/LUISTEREN/SCHRIJVENEen kort berichtje schrijven om iets mee te delen of te vragen (op basis van geschreven of mondelinge info en instructie)

LEZEN/SCHRIJVENUit korte informatieve tekst(en) info halen en die in een voorgestructureerd document invullen

LEZEN/LUISTEREN/SPREKENIn een (telefoon)gesprek vooraf gekende info geven of vragen

LEZEN/SPREKENIn een gesprek met een medecursist mondeling info rapporteren op basis van een schriftelijke bron

 START

   

© 2006

Lesgevers doen al heel veel…

• Bewuster vergaren, standaardiseren en formaliseren van info over de leerders

• Verschillende bronnen van info bij elkaar brengen als basis voor een oordeel

• Evaluatie ter ondersteuning van het leerproces én het onderwijsproces

© 2006

Formaliseren door bijvoorbeeld

• Portfolio

• Logboek

• Schema voor permanente evaluatie

© 2006

Voorbeeld template schema permanente evaluatie

oordeel

© 2006

taalportfolio

• Vlaanderen - Taalportfolio door volwassenen

• http://www.ond.vlaanderen.be/dvo/volwassenen/taalportfolio/

• Nederland - Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

• http://trefpunttalen.kennisnet.nl/taalportfolio_bve

© 2006

Taalportfolio door volwassenenTaalpaspoort• Het taalpaspoort geeft een overzicht van wat

je in verschillende talen kan voor wat spreken, schrijven, lezen en luisteren betreft. Er is ook plaats voorzien voor een verwijzing naar eventuele studiebewijzen zoals diploma's en certificaten.  

• Je stelt je paspoort op in drie stappen: na een eerste, vrij algemene inschatting van je talenkennis geef je een meer verfijnde beschrijving van je taalvaardigheid; op basis van de vorige stappen stel je tenslotte je taalpaspoort op.

© 2006

Taalportfolio door volwassenenTaalbiografie• De taalbiografie bevat twee basiselementen, namelijk

een persoonlijk verslag van wat je hebt geleerd en vervolgens je concrete plannen om verder taal te leren.

• In de biografie geef je aan hoe je je taalbeheersing verworven hebt. Je denkt zelf na over belangrijke ervaringen die hebben bijgedragen om je talenkennis op te bouwen. Op basis van die positieve ervaringen kan je dan nauwkeuriger aangeven wat je in de toekomst wil leren  

• De biografie komt tot stand in twee stappen. Eerst geef je een persoonlijk verslag van hoe je talen geleerd hebt, zowel langs formele als langs informele weg, daarna bepaal je wat je verdere plannen zijn met betrekking tot het leren van taal.

© 2006

Taalportfolio door volwassenenTaaldossier

• In het dossier verzamel je het materiaal dat aantoont dat je verworven hebt wat je in het taalpaspoort en de biografie hebt beschreven.

• Je kunt hier ook een selectie van je eigen werk opnemen, meer bepaald datgene wat het best je capaciteiten in vreemde talen weerspiegelt. Dat kunnen verslagen, zakelijke brieven of andere correspondentie, cassettes en video's zijn.

• Uiteraard is het raadzaam dat je je werkstukken geregeld actualiseert.

© 2006

Kwaliteitsprincipes voor ‘goed evalueren’

Validiteit

Betrouwbaarheid

Efficiëntie en praktische haalbaarheid

Onpartijdigheid

Positieve impact

© 2006

© 2006

Videofragment “Billy Elliot”

• Wat vertelt je dit fragment? Wat zijn je indrukken?

© 2006

Waarom dit fragment?

Belang van• Interactie en communicatie

• Motivatie

• Kansen geven

als het gaat om evalueren