het hoogste woord VRIJDAG 20 OKTOBER 2017 HET PAROOL

Maatschappij en zorgbedrijf gaan voorbijaan hun grootste goed: de verzorgenden.Volgens Sarahen David Blom is eronvoldoende aandacht voor hun nood.

Onlangs stond een artikel in dekrant over ‘aandacht’ als heili-ge graal in de verpleeghuis-zorg. Aandacht zou volgens ditTrouw-artikel tekort schietenals het om essentiële levens-

vragen gaat, hetgeen het welzijn van de oude-ren zou ondermijnen. Er wordt vooral functio-neel contact gemaakt, wezenlijke gesprekkenworden niet gevoerd. Oorzaak: verzorgendenmissen kennis en kunde. Allereerst moet ons van het hart dat wij ons er-

geren aan de manier waarop de verzorgendehier wordt neergezet. Namelijk als de laagge-schoolde die niet in staat zou zijn tot een goedgesprek. Een gemakkelijk doelwit om de crisisin de verpleeghuiszorg op af te wenden. Als eral iemand aandacht tekort komt, is het wel deverzorgende zelf. Als ouderenpsycholoog en -consulent bezoe-

ken wij zorgorganisaties in heel Nederland. Tevaak stuiten wij op zorgmanagers, bestuurdersen behandelaren die er nauwelijks in slagen omécht contact te maken met de mensen op dewerkvloer. Om op hen af te stemmen. Dit uitzich in onvoldoende aandacht voor de psychi-

Verpleeghuiszorg Meer waardering nodig voor beleving van verzorgend personeel

Zwartepiet gaat altijdnaar de harde werkers

sche en ethische nood van deze kwetsbare be-roepsgroep. Bijvoorbeeld wanneer blauwe plek-ken van verzorgenden worden afgedaan meteen opmerking als ‘het hoort bij je vak.’ Of in hetniet erkennen van rouwgevoelens wanneer eropnieuw afscheid moet worden genomen vaneen cliënt met wie lief en leed werd gedeeld. Ook het hele zorgdebat gaat voortdurend

voorbij aan de belevingswereld van deze men-sen. En zo wordt de plank flink misgeslagen. Weblijven hangen in vage termen als ‘levensvra-gen’ en ‘zingeving’.

Bewaken van eigen grenzenVerzorgenden zijn gevoelige mensen met eensterke behoefte om ergens bij te horen. Ze be-schikken over een haarfijne intuïtie, waarmeeze hun belangrijke dans met de kwetsbare me-demens kunnen dansen, maar hebben ookmoeite om deze onder woorden te brengen. Mede hierdoor vormt het bewaken van eigengrenzen continu een uitdaging. Zo wordt duidelijk hoe maatschappij en zorg-

bedrijf voorbijgaan aan hun grootste goed. Metde onderbezetting, de sterk hiërarchische ver-houdingen op de werkvloer en het harde maat-

schappelijke debat schenden zij de psychologi-sche grenzen van de verzorgenden voortdu-rend. Het is geen verrassing dat burn-out, cynisme en verbittering in geen andere be-roepsgroep zo hoog zijn opgelopen. Laten weonszelf daarom de volgende vraag stellen: Zo-lang wij ónze aandacht niet aan de verzorgen-den schenken, mogen we dan wel verwachtendat zij hún onbaatzuchtige aandacht blijven ge-ven aan onze kwetsbare medemens?

Verre van ideaalEn is het niet ditzelfde gebrek aan aandacht datde verpleeghuiszorg en haar harde werkers zovatbaar maakt voor negatieve berichtgeving?Namelijk, gebrek aan aandacht voor de waar-heid? De verpleeghuiswereld is verre van ide-aal. Dat een cliënt onnodig lang in een luiermoet verblijven, omdat onze eerste aandachtuitgaat naar de tranen van mevrouw Brouweren meneer Jacobs. Dat we een ‘plascontract’moeten opstellen omdat we meneer de Vries nu eenmaal niet 36 keer per uur naar de wckunnen brengen. En dat de kamer van me-vrouw Janssen soms vergeven is van mense -lijke uitwerpselen, omdat ze hier zelf meesmeert.Hier ligt ook een taak voor de verpleeghuis -

wereld. Wij denken dat zij er goed aan doet omrecht te doen aan deze waarheid in plaats vantelkens toe te geven aan de drang om zichzelfpositief te profileren; over hoe mooi het ver-pleeghuis met al zijn initiatieven is en hoe ge-lukkig onze ouderen wel niet zijn. Zodat demaatschappij niet bij elk negatief bericht opzijn kop staat en de verzorgenden de zwartepietkrijgen toebedeeld.

→ Werk in de zorg is psychisch belastend, maardaar is weinig oog voor, vinden Sarah en DavidBlom. FOTO ROBIN VAN LONKHUIJSEN/ANP

Onderbezetting en sterke hiërarchieschenden voortdurendpsychologische grenzen

David BlomPsycholoog,ouderen consulent en acteur.

Sarah BlomOuderenpsycholoog en acteur.