Post on 04-Jun-2020
Welkom
Bienvenue
Hans Suijkerbuijk, CEO Kluwer
Marc De Vos, Itinera
Quo vadis,
arbeidsmarkt en
arbeidsrecht ?
M. De Vos
Hoogleraar UGent en VUB
Directeur Itinera
60+
100+
x2
x10
80+ x3
Health Care hits the wall
4%
8%
20%
4,2h
1000000
“Het stelsel van
werkloosheidsuitkeringen focust
te weinig op de vraag naar en
het aanbod van werk beter op
elkaar te doen aansluiten.” Arbeidsmarkt 2020
% langdurige werkloosheid in totale werkloosheid
Werkverzekering
“De wisselwerking tussen de
doelgerichte reducties op
federaal niveau en de op
gewestniveau bestaande
regelingen ter ondersteuning van
de werkgelegenheid geeft
aanleiding tot grote
complexiteit.” Arbeidsmarkt 2020
Publieke uitgaven per werkzoekende
Banenplannen: #dtv
Bruto of netto?
Baan of loopbaan?
Werkgevers/sectoren of werkzoekenden?
Groepen of personen?
Werkverzekering
“De bevolkingsgroepen waarvan
de arbeidsparticipatie in alle
gewesten het laagst is, zijn
mensen met een
migrantenachtergrond, ouderen
en laaggeschoolde jongeren.” Arbeidsmarkt 2020
Werkzaamheidsgraad 55-64 in 2005-13 – EU15
Mobiliteit 55-64j
Loopbaanrekening
Competenties: opleiding en vorming
Loopbaanplanning: beoordeling en begeleiding
tijdens de loopbaan
Eindeloopbaan: vanaf een te bepalen
carrièrepunt aan te spreken
Tijdsparen: tijd voor geld en later geld voor
tijd in ruilen
Tweede ontslagpijler: exclusief voor
investering en begeleiding naar nieuw werk
“De bevolkingsgroepen waarvan
de arbeidsparticipatie in alle
gewesten het laagst is, zijn
mensen met een
migrantenachtergrond, ouderen
en laaggeschoolde jongeren.” Arbeidsmarkt 2020
Werkgelegenheidsgraad niet-EU immigrant
Drama: niet-EU immigrant
40% inactief
15% werkloos
45% job (en welke job?, hoelang?)
Nergens in Europa is voor kinderen van niet-EU immigranten de kans
groter dat GEEN van hun beide ouders niet werkt.
Bijna 50% van alle niet-EU migranten zijn om familiale redenen
geïmmigreerd
Nagenoeg zelfde % nieuwe Turkse of Marokkaanse immigratie is
huwelijksmigratie
Gevaar van eeuwige eerste generatie
Vermijden
Werkloosheidsgraad - Studieniveau
Bijna 50% geen middelbaar
Slechts 25% hoger
MUT. SCHOOL
STAD OCMW
RVA VDAB
One-Stop
Charter: tweerichtingsverkeer
Doelstellingen
Concrete en visibele quick-wins
Mobilisatie voor participatie
09/05/2014
What Future?
billion
marc.devos@itinerainstitute.org
@devosmarc
www.itinerainstitute.org
Sébastien Roger, Younity
Het collectieve
aspect van het
eenheidsstatuut
Meester Sébastien Roger
Advocaat-vennoot Younity
Gastprofessor bij Impact Cooremans
Inhoud van de uiteenzetting
1. Impact van het eenheidsstatuut op de collectieve
arbeidsverhoudingen
2. Werkmethode en -domeinen
3. Huidige en toekomstige werkzaamheden van de NAR
4. Collectieve arbeidsovereenkomsten van de NAR
5. Collectieve aspecten van de aanvullende pensioenen
6. Gewijzigd landschap van de paritaire comités
7. Toekomstige sociale verkiezingen
8. Arbeidshoven en -rechtbanken
Het ontwerp-IPA 2011-2012 Punt V van bijlage II bepaalt op het vlak van de collectieve arbeidsverhoudingen:
1. dat alle nieuwe paritaire comités (PC’s) gemengd zullen zijn;
2. een duidelijke oproep van de sociale partners om vanaf nu, daar waar mogelijk,
over te gaan tot de fusie van PC’s; de NAR zal tegen 2014 evalueren of deze oproep
opgevolgd werd; zo nodig zullen bijkomende initiatieven genomen worden;
3. arbeidsrechtbanken en –hoven: onderzoek van de mogelijkheid om het Gerechtelijk
Wetboek te wijzigen tegen de volgende benoemingsronde om de samenstelling van
de kamers van de arbeidsrechtbanken en –hoven en de benoeming van rechters en
raadsheren in sociale zaken als werknemer te herzien;
4. algemene uitgangspunten voor verdere stappen:
a. de wijziging van de collectieve verhoudingen moet samenlopen met sociale
verkiezingen;
b. gevolg: geen wijzing van de huidige regels van de sociale verkiezingen 2012,
behalve de gezamenlijke afspraken opgenomen in het NAR-advies nr. 1748 van
7 december 2010.
1. Impact van het eenheidsstatuut op de collectieve
arbeidsverhoudingen
Regeerakkoord van 1 december 2011
Het regeerakkoord van 1 december 2011 stelt in hoofdstuk
“Het arbeidsrecht moderniseren” dat:
“de regering het landschap van de paritaire comités zal harmoniseren en
vereenvoudigen. Deze vereenvoudiging zal onder andere een gelijke
behandeling tussen de bedrijven met een gelijkaardige activiteit mogelijk
maken”.
1. Impact van het eenheidsstatuut op de collectieve
arbeidsverhoudingen
1. Impact van het eenheidsstatuut op de collectieve
arbeidsverhoudingen
Commissie collectieve arbeidsverhoudingen (vergadering van 25 november
2013)
– Oprichting van een werkgroep;
– Gedachtewisseling;
– Nota van 2 december 2013:
• Werkdomein;
• Werkmethode;
• Kalender (etappes) opstellen.
– De bal ligt duidelijk in het kamp van de sociale partners (NAR).
2. Werkmethode en -domeinen
2.1 Principiële hamvragen
Is het hanteren van een onderscheid tussen bedienden en arbeiders,
bijvoorbeeld het behoud van afzonderlijke paritaire comités of kamers in
de arbeidsrechtbanken en –hoven, op zich
discriminerend/ongrondwettelijk (althans in de huidige stand van de
wetgeving rekening houdend met het arrest van het Grondwettelijk Hof)?
Quid met het risico op individuele vorderingen?
Welke impact kan dat op andere dossiers hebben?
Welke impact kan dat op de dynamiek van de sectoren hebben?
2. Werkmethode en -domeinen
2.2 Werkmethode
Algemene grenzen afbakenen.
Totaalaanpak.
Kostenneutraliteit bewaren.
Behandeling van de specifieke luiken door gespecialiseerde commissies.
Onderscheid qua timing tussen:
• de punten die op 31 december 2013 geregeld moeten zijn vanwege het arrest van het Grondwettelijk Hof en de wet betreffende de invoering van een eenheidsstatuut tussen arbeiders en bedienden inzake de opzeggingstermijnen en de carenzdag;
• de punten die stapsgewijze geharmoniseerd moeten worden (bijvoorbeeld over meerdere IPA), rekening houdend met de mogelijke evoluties in de wetgeving (zie infra).
Verklaring van de groep van 10 op 10 februari 2014: voortzetting van de besprekingen tot opheffing van de verschillen en/of discriminaties tussen arbeiders en bedienden – lopende besprekingen over het thema van de jaarlijkse vakantie en de collectieve verhoudingen (zonder precisering) op het sectorale en ondernemingsniveau.
3. Huidige en toekomstige werkzaamheden
van de NAR
De collectieve arbeidsovereenkomsten van de NAR;
De collectieve aspecten van de aanvullende pensioenen;
De hervorming van het landschap van de paritaire comités;
De sociale verkiezingen;
De arbeidshoven en –rechtbanken;
De vakbondsafvaardigingen.
4. De cao’s van de NAR
Lijsten van de collectieve arbeidsovereenkomsten van de NAR die
beïnvloed worden door de eenmaking van de statuten.
Indeling van de cao’s krachtens de volgende typologie:
• cao’s die grondig onderzocht moeten worden;
• cao’s die eventuele technische aanpassingen vergen;
• cao’s die aangepast kunnen worden in functie van de lopende of
aan te vangen werken.
Vergadering van de technische experts (Sherpa’s) begin 2014:
bepaling van de aan te passen cao’s (cao 1bis, cao 17, cao 108, enz.).
In het voorontwerp van wet betreffende de eenmaking van de statuten
op het vlak van de aanvullende pensioenen was in de mogelijkheid
voorzien om cao’s af te sluiten betreffende meerdere PC’s “in dezelfde
bedrijfstak”
=> opgeheven, want te gevoelig.
5. Collectieve aspecten van de aanvullende
pensioenen
Op 27 maart 2014 heeft de Kamer het wetsontwerp goedgekeurd tot
wijziging van het rustpensioen en het overlevingspensioen en tot
invoering van de overgangsuitkering in de pensioenregeling voor
werknemers en houdende geleidelijke opheffing van de verschillen in
behandeling die berusten op het onderscheid tussen werklieden en
bedienden inzake aanvullende pensioenen.
Doel: de pensioenplannen voor arbeiders en bedienden tegen 2025
harmoniseren.
6. Aanpassing van het landschap van de
paritaire comités
6.1 In het ontwerp van IPA 2011-2012
Nieuwe paritaire comités: gemengd.
Fusie indien mogelijk.
Evaluatie in 2014 door de NAR.
Indien geen resultaten bijkomende maatregelen.
6.2 Standpunt van de commissie collectieve
arbeidsverhoudingen (NAR)
Premisse: respect voor de autonomie van de sectoren
Hamvragen en te bespreken punten:
• Heeft het behoud van de vroegere afzonderlijke paritaire comités
een discriminerend karakter voor de arbeiders en bedienden?
• Harmonisering van de structuur van de paritaire comités?
• Coherentie tussen werknemers die van een zelfde bedrijfstak
afhangen?
• Paritaire comités bevoegd voor een beperkt aantal werknemers
afschaffen en aan een ander PC koppelen?
• PC’s laten fuseren en nadenken over de praktische problemen die
daarmee gepaard gaan?
• Quid met de aanvullende PC’s?
• Moeten de nieuwe PC’s gemengd zijn (enkel van het type 300)?
6. Aanpassing van het landschap van de
paritaire comités
6. Aanpassing van het landschap van de
paritaire comités
6.2 Standpunt van de commissie collectieve arbeids-
verhoudingen (NAR)
Werkmethode:
• Onderscheid tussen de aspecten die door een wet geregeld moeten
worden (mits advies of aanbeveling van de NAR) en die welke de
sectoren autonoom kunnen regelen?
• Stapsgewijze harmonisering (op termijn en geleidelijk aan, zoals op
het vlak van de aanvullende pensioenen).
• Behoud van de bevoegdheid van de NAR om de representatieve
werkgeversorganisaties te erkennen.
6. Aanpassing van het landschap van de
paritaire comités
6.3 Technische punten aangehaald door de FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Over de fusie van de paritaire comités
Op het vlak van de cao’s van de vroegere paritaire comités:
• bepaling van de cao’s die van toepassing zullen zijn na de fusie:
moet door de betrokken partijen geregeld worden;
• toepassing van artikel 23 van de wet van 5 december 1968:
als een bestaand PC een oud PC opslorpt of een deel van de
bevoegdheden van een bestaand PC overneemt, moeten nieuwe cao’s
gesloten worden om de toepassing van de vroegere cao’s te regelen
(art. 27 van de wet van 5 december 1968);
als twee of meer PC’s ontbonden en vervangen worden door een nieuw
PC, gaat het om een nieuw terrein en moeten de sectorale sociale
gesprekspartners nieuwe cao’s sluiten. Intussen blijven de oude cao’s van
toepassing.
6. Aanpassing van het landschap van de
paritaire comités
6.3 Technische punten aangehaald door de FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Over de fusie van de paritaire comités
Op het vlak van de fondsen voor bestaanszekerheid:
• indien PC’s fuseren:
ontbinding en vereffening van de fondsen voor bestaanszekerheid (FBZ);
oprichting van een nieuw FBZ;
reserves overhevelen naar het nieuwe FBZ.
→ probleem: het fonds kan niet opgericht worden zolang het nieuwe
PC nog niet bestaat;
→ Juridisch vacuüm en technisch probleem.
6. Aanpassing van het landschap van de
paritaire comités
6.3 Technische punten aangehaald door de FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Verhouding tussen de PC’s arbeiders en bedienden
Document van de directie collectieve arbeidsbetrekkingen van de FOD
over de verhoudingen tussen de PC’s voor arbeiders en bedienden.
Doel: het aantal overeenstemmende PC’s bepalen:
• 2 PC’s met een parallel bevoegdheidsdomein en een parallelle
samenstelling in 8 gevallen;
• 2 PC’s met een iets verschillend bevoegdheidsdomein en een
parallelle samenstelling in 1 geval;
• 2 PC’s met een parallel bevoegdheidsdomein en een verschillende
samenstelling in 2 gevallen;
• in de overige gevallen, geen betrekkingen tussen de PC’s.
7. Toekomstige sociale verkiezingen
Een specifieke commissie dient na te gaan welke impact de eenmaking
van het arbeiders/bediendenstatuut op de sociale verkiezingen heeft.
Hamvraag: behoud van afzonderlijke colleges of slechts één college?
8. Arbeidshoven en -rechtbanken
8.1 In het ontwerp IPA 2011-2012.
Herziening van de samenstelling van de kamers.
Herziening van de benoeming van de rechters en raadsheren in sociale
zaken.
Wijziging van het Gerechtelijk Wetboek onvermijdelijk.
Termijn: volgende benoemingen.
8. Arbeidshoven en -rechtbanken
8.2 Standpunt van de commissie collectieve arbeidsverhoudingen
(NAR)
Behoud van de afzonderlijke kamers of unieke kamers.
Deze kwestie moet samen met de strategische cel justitie onderzocht
worden.
9. Vakbondsafvaardigingen
Samenstelling van de vakbondsafvaardiging.
Moeten de afzonderlijke vakbondsafvaardigingen voor bedienden en
arbeiders blijven bestaan of opgeheven worden?
Bespreking over de eventuele aanpassing van de cao nr. 5.
10. Conclusie: voorbereiding is absolute must
Nog handenvol werk.
De vakbondsorganisaties zullen zich eerst moeten hervormen.
Het verzet komt niet noodzakelijk uit de meest verwachte hoek.
Sebastien ROGER, Advocaat-vennoot
T: +32 2 880 77 85
F: +32 2 880 77 81
@ : sebastien.roger@younity.be
Dank u voor uw aandacht
Francis Verbrugge, Senior Legal Advisor Partena HR
Michel Halet, Deputy CEO Partena
Te winnen – A gagner
En dan: receptie in Panoramic Hall…
Et puis: réception au Panoramic Hall…