Post on 08-Mar-2016
description
KOERIERRutger Agricola van loonbedrijf Heeringa
in Tersoal (Fr.) bekijkt samen met collega
Hielke Baron of er geen maïszaad buiten
de folie is gezaaid. Veehouder Jan Kooiker
uit Grijpskerk en stagiair Ewoud Schenkel
kijken geïnteresseerd toe.
Kooiker laat dit jaar zes hectare maïs
onder folie zaaien. ,,We zitten hier op
tamelijk zware kleigrond, waardoor de
maïs relatief traag op gang komt. Door
maïs onder folie te zaaien verwachten we
een veel snellere ontwikkeling en daar-
door ook een betere oogst'', zo vertelt
hij. Op basis van proefresultaten in 2009
en 2010 denkt hij zo'n 5 tot 10 ton maïs
per hectare meer te kunnen oogsten. ,,De
meerkosten van de teelt die zo'n 100 tot
150 per ha bedragen, worden daarmee
ruimschoots goedgemaakt'', aldus de vee-
houder. Ook kan de maïs een paar weken
eerder geoogst worden, waardoor het
risico van 'modderen' aanmerkelijk kleiner
wordt. Dit seizoen wordt er in Nederland
zo'n 670 hectare maïs onder folie gezaaid
bij ca. 100 boeren. Vanwege het mooie
weer werd de eerste maïs al op 16 maart
gezaaid; dat is ruim een maand vroeger
dan in de twee voorgaande jaren.
Uitgave april 2011
Maïs zeer vroeg onder folie
'Een makkelijke mix die alle onkruiden in één keer meepakt''Een hele makkelijke en brede mix waar geen enkel onkruid tussendoor fietst', zo noemt Wim van den Eertwegh de combinatie van Laudis met Gardo Gold®. Het afgelopen jaar paste hij deze middelencombinatie breed toe in zijn maïspercelen.
Het is een prachtige voorjaarsdag wanneer we Wim van den Eertwegh treffen. De pootmachine
en een wagen met pootgoed staan in de startblokken om het land op te gaan. ,,Samen met
mijn broer Twan heb ik een tamelijk breed bouwplan met veel gewassen. We hebben de tijd
dus wel nodig om alles op tijd de grond in te krijgen'', zo vertelt hij van achter een kop koffie.
Hoewel het bedrijf zich vooral op akkerbouw en groenteteelt richt, wordt er jaarlijks ook zo'n
20 tot 25 hectare voor maïs ingeruimd. Het grootste deel van de oogst is bestemd voor het
eigen vleesvee, op dit moment zo'n 150 stuks. ,,Meestal maken we met maïs ons bouwplan
af'', zo geeft Van den Eertwegh de status
van het gewas weer. Vanwege de late oogst
en het natte weer in november en decem-
ber heeft hij - met name op de zwaardere
rivierklei-gronden langs de Maas - maar
weinig wintertarwe kunnen zaaien. Omdat
zomergraan qua opbrengst - en dus ook
qua saldo - geen echt alternatief is, komt
er dit jaar maïs voor in de plaats. Van den
Eertwegh ziet maïs vooral als een flexibele
opvuller waarvoor altijd wel belangstelling is
Maïsteler Wim van den Eertwegh
(rechts) en Jos Aben van Boerenbond
Helden
bij vee- en varkenshouders in de buurt. ,,Bij
varkenshouders kan ik het vaak prima kwijt
als CCM en veehouders kopen - vanwege de
derogatie - vaak liever wat extra maïs aan
dan dat ze het zelf verbouwen'', zo weet
hij ondertussen. Om de afzetmogelijkheden
open te houden, teelt hij naast een zuiver
snijmaïsras ook altijd een dubbeldoelras.
'Dosering 2 + 2 is heel eenvoudig',
lees verder op pagina 3
Laudis
Zit je dit voorjaar weer vele uren achter het stuur van je trekker.....? Da's mooi, want dan heb je alle tijd om na te denken over een grappige of prikkelende tekst voor een sticker. En niet zomaar een sticker, maar eentje van zo’n 20 centimeter hoog en 75 cm breed!
Ga naar de site www.laudis.bayer.
nl en maak zelf een korte tekst die iets
te maken heeft met kracht en snel-
heid. Wij maken er dan een mooie
sticker van en sturen die naar je op!
Plak de sticker op een rare of bijzon-
dere plek en maak er een foto of
filmpje van. Plaats deze op onze site
en je maakt kans op leuke prijzen!
sticker-actie!
Ontdek het Laudis effect!
Laudis is een na-opkomst herbicide in maïs voor de bestrijding van alle éénjarige grassen en de belangrijkste breedbladige onkruiden. Laudis is krachtig, snelwerkend en bijzonder snel regenvast.
Meer op pagina 2
'Gladvingergras sluipt steeds meer percelen binnen'
,,Hoewel de meeste maïstelers in ons werkge-bied wel weten hoe gladvingergras eruit ziet, wordt het nog lang niet altijd als probleem-onkruid aangemerkt. Hierdoor sluipt het steeds meer percelen binnen en wordt de bestrijding ook steeds lastiger'', zegt loon-werker Sander Huiskamp in Winterswijk-Huppel.
Meer op pagina 3
Loonwerkers nemen hun verantwoordelijkheid
Verreweg de meeste loonwerkers hebben hun zaaimachines voor maïs uitgerust met zogenaamde deflectoren. Een deflector zorgt ervoor dat de luchtstroom naar het grond-oppervlak of in de grond wordt gericht. Hiermee wordt ongewenste emissie van stof voorkomen.
Meer op pagina 4
'Breed onkruidscala vraagt om breedwerkend middel'
,,,,Door de grote variatie in grondsoorten heb-ben we hier met veel verschillende soorten onkruiden in de maïs te maken. Een breed- werkend basismiddel als MaisTer past daarom heel goed in dit gebied'', zegt Arie Struijk in Delwijnen (Gld.).
Meer op pagina 6
'Zetmeelaandeel is belangrijk, maar er is méér'
Welke criteria moet je aanhouden bij de keuze van het maïsras? Volgens Jaap de Jonge, productmanager maïs bij Limagrain Nederland, moeten veehouders vooral hun eigen afwegingen maken. ,,Maar dan moet je wel álle factoren die de voerderwaarde be-palen hebben meegewogen in het oordeel.''
Meer op pagina 5
Broei en schimmelvorming in de kuil kost veel geld
Door stijgende kracht- en ruwvoerprijzen is de noodzaak van zorgvuldig inkuilen alleen maar toegenomen. Goed aanrijden en vol-doende voersnelheid blijven de meest essen-tiële maatregelen om opwarming van de kuil te voorkomen. Als extra maatregel kan een broeiremmer aan de maïskuil worden toegevoegd.
Meer op pagina 7
Meer informatie over deze actie
vind je op pagina 5
2 Maïs Koerier
Ontdek het Laudis effect!Laudis® is een na-opkomst herbicide in maïs voor de bestrijding van alle éénjarige grassen en de belangrijkste breedbladige onkruiden. Laudis is krachtig, snelwer-kend en bijzonder snel regenvast.
Samenstelling• 44 g/l tembotrione, een nieuwe werkzame stof binnen de chemische groep van de
Triketonen
• 22 g/l isoxadifen-ethyl: een beschermende stof die werkt als een katalysator en de afbraak
van de werkzame stof in de maïs versnelt. Hierdoor is Laudis zeer veilig voor het gewas
EigenschappenLaudis is een vloeibare kant en klare formulering. De unieke hulpstoffen in de Laudis formulering
zorgen voor:
• Betere hechting van de spuitoplossing op het blad
• Betere en snellere verspreiding en herverdeling op het blad
• Betere en snellere opname/penetratie in het blad en herverdeling in het onkruid
Deze eigenschappen zorgen voor een zeer brede werking, een zeer snelle werking en een
uitmuntende regenvastheid.
WerkingsspectrumLaudis bestrijdt éénjarige grassen zoals hanenpoot, naaldaar- en vingergrassen en de meeste
éénjarige breedbladige onkruiden, zoals melganzenvoet, zwarte nachtschade, vogelmuur,
perzikkruid, beklierde duizendknoop, varkensgras, echte kamille en paarse dovenetel.
Over het algemeen zijn éénjarige grassen het meest gevoelig voor Laudis tot in de vroege
uitstoelingsfase; éénjarige breedbladige onkruiden zijn het meest gevoelig tot in het 8-
bladstadium.
Werkingssnelheid Na toepassing met Laudis stopt de groei van het onkruid vrijwel direct en worden de
eerste symptomen zeer snel zichtbaar (witverkleuring). Het eind effect en het afsterven
van de onkruiden verloopt veel sneller dan met de reeds bekende middelen met hetzelfde
werkingsmechanisme.
RegenvastheidDoor de unieke formulering zet Laudis een nieuwe standaard in regenvastheid van
maïsherbiciden; reeds 1 uur na toepassing is het regenvast.VolgteeltenLaudis heeft het beste profiel in de groep van herbiciden met dezelfde werkingswijze: binnen een normale teeltrotatie zijn er na een grond-
bewerking geen beperkingen voor wat betreft volgteelten.
ToepassingLaudis mag toegepast worden in snij- en korrelmaïs. Het middel kan toegepast worden van het 2- tot 8-bladstadium van de maïs, maar zoals
met alle na-opkomst herbiciden, is het beter om het middel toe te passen op jonge groeiende onkruiden die elkaar nog niet overschaduwen.
Dit betekent in het 3-4 bladstadium van de maïs.
DoseringLaudis wordt geadviseerd in een dosering van 1,50 tot 2.00 ltr. De hoogste dosering geeft een stabieler resultaat bij: laat spuiten (grotere
onkruiden), minder gunstige spuitomstandigheden of op minder gevoelige onkruiden.
De registratie dosering van 2.25 ltr wordt alleen geadviseerd bij het voorkomen van vinger- en naaldaargrassen Vaak is duurwerking gewenst
en kan er een bodemherbicide worden toegevoegd.
Laudis 1,50 – 2.00 + terbutylazine bevattend bodemherbicide*
Laudis 1,50 – 2.00 + bodemherbicide + sulfonylureum verbinding*
* Door de sterke grassenwerking van Laudis kan in situaties waarin geen kweek of raaigras voorkomt de sulfonylureumverbinding weg-
gelaten- of sterk gereduceerd worden.
Bij een hoge druk van zwaluwtong dient een daartoe geëigend product te worden toegevoegd. Bij het voorkomen van ooievaarsbek moet
er een terbutylazine bevattend middel in de mix aanwezig zijn.
Opmerkingen• De formulering van Laudis bevat een complex aan hulpstoffen dat zorgt voor een aantal unieke eigenschappen. Bij dit type formuleringen
ontstaat bij het lang bewaren een bezinking. Voor gebruik dient de verpakking daarom omgedraaid en zeer goed geschud te worden.
• De opname via het blad en de werking van Laudis zijn optimaal als de onkruiden zich in een periode van actieve groei bevinden. Het wordt
daarom aanbevolen om Laudis toe te passen bij temperaturen tussen 12 en 22 graden Celcius.
• Na gebruik de spuitapparatuur (tank, leidingen, filters en doppen) zorgvuldig reinigen om schade in gevoelige gewassen te vermijden.
• Laudis is goed mengbaar met de meest gangbare maïsherbiciden. Laudis kan niet gemengd worden met vloeibare stikstof, uitvloeiers,
oliën en sterk oliehoudende producten.
De kracht van Laudis• Nieuw, zeer krachtig maïsherbicide
• Snelle werking
• Zeer breed werkingsspectrum
• Binnen 1 uur regenvast
• Veilig voor volgteelten
• Vloeibare formulering
Bingelkruid
Akkerviooltje
Zeer gevoeligGevoelig
Zwaluwtong
Kleefkruid
Klein kruiskruid
Muur
ONKRUIDEN
Papegaaienkruid
Paarse dovenetel
Perzikkruid
Nevenwerking
Kamille
Varkensgras
Zwarte nachtschadeZwarte nachtschade
Uitstaande melde
Melganzevoet
Werking
40 – 70% 70 – 90% 90 – 100%
* Spectrum op breedbladigen 2-8 bladstadium
eringen: 1,5 – 2 L/haLAUDIS Werkingsspectrum breedbladigenDoseringen: 1,5 - 2 L/ha
Krans naaldaar
Zeer gevoeligGevoeligNevenwerkingWerking
ONKRUIDEN
Raaigras
Groene naaldaar
Glad vingergras
Straatgras
Bloedgierst
Hanenpoot
* Spectrum op grassen tot begin uitstoeling
40 – 70% 70 – 90% 90 – 100%
2 L
2 L
2 L
2 L
2 L
g ,
LAUDIS WerkingsspectrumÉénjarige grassen - Doseringen: 1,5 - 2L/ha
3 Maïs Koerier
Vervolg van voorpagina
'Dosering 2 + 2 is heel eenvoudig'De onkruidbestrijding in maïs voert Wim van den Eertwegh vrijwel altijd zelf uit. Als belangrijkste onkruiden noemt hij melde, muur, perzikkruid en hanenpoot. Van de wat 'nieuwere' onkruiden zoals gladvingergras en groene naaldaar heeft hij minder last omdat er vrijwel jaarlijks gerouleerd wordt met akkerbouw- en groentegewassen. In deze teelten worden deze grassen redelijk goed onder de duim gehouden.
Voor wat betreft de middelenkeuze heeft het bedrijf regelmatig contact met Jos Aben van
Boerenbond Helden. ,,Met hem spreken we de laatste actualiteiten door en samen bepalen
we welke middelen we gaan gebruiken'', zo geeft Wim het contact weer. Het afgelopen
seizoen werd op Aben's advies de combinatie Laudis en Gardo Gold toegepast, elk in een
dosering van 2 liter per hectare. ,,En dat heeft op alle percelen uitstekend gewerkt'', zo stelt
de teler kort en krachtig. Behalve aan de zekere en betrouwbare werking ('we hebben echt
geen tijd om een tweede keer op hetzelfde perceel terug te moeten komen'), hecht hij ook
veel waarde aan het gebruikersgemak van de combinatie. ,,Er zitten geen rare voorwaarden
aan deze middelen en de dosering van 2 + 2 is ook heel eenvoudig. Verder hebben we nu
maar twee middelen in de kast staan; in het verleden waren dat er soms wel vier of vijf.''
'Combinatie heeft veel vertrouwen gewonnen'Volgens Jos Aben heeft de combi Laudis + Gardo Gold het afgelopen jaar veel vertrouwen
gewonnen in zijn werkgebied. ,,Vooral de zekerheid dat je niet terug hoeft te komen voor
een nabespuiting is essentieel, met name voor loonwerkers die in een korte periode veel
hectares moeten spuiten. Laudis heeft bewezen dat het de aanwezige onkruiden in de volle
breedte meepakt. Gardo Gold zorgt daarnaast voor wat extra bodemwerking en heeft nog
een extra plusje op ooievaarsbek en eventuele aardappelopslag'', zo geeft Aben de kracht
van de combinatie weer. Nog een belangrijk pluspunt vindt hij dat deze combinatie ook
nog eens goed mee kan komen in de prijs. ,,Ik verwacht daarom dat zeker de helft van alle
maïspercelen in ons werkgebied dit jaar met Laudis + Gardo Gold worden gespoten.''
Wim van den Eertwegh (rechts) heeft samen met zijn broer Twan een akkerbouw- en groentebedrijf in Kessel (Lb.)
Ook worden er 150 stuks vleesvee gehouden. Jos Aben is medewerker buitendienst bij Boerenbond Helden.
'Gladvingergras sluipt steeds meer percelen binnen',,Hoewel de meeste maïstelers in ons werkgebied ondertussen wel weten hoe gladvingergras eruit ziet, wordt het nog lang niet altijd als probleemonkruid aangemerkt. Omdat het tamelijk laag bij de grond blijft, denken velen dat de maïs er niet zoveel van te lijden heeft. Maar hierdoor sluipt het wél steeds meer percelen binnen en wordt de bestrijding ook steeds lastiger.''
Loonwerker Sander Huiskamp in Winterswijk-Huppel schetst in het kort hoe gladvingergras de afgelopen jaren steeds meer voet aan
de grond heeft gekregen in zijn werkgebied. Samen met haagwinde behoort gladvingergras tot dé probleemonkruiden van dit moment.
Haagwinde heeft daarbij het 'voordeel' dat de schade veel zichbaarder is, waardoor telers sneller geneigd zijn om er iets extra's tegen te
doen - bijvoorbeeld in de vorm van een extra onderbladbespuiting met een kappenspuit. Gladvingergras moet daarentegen in één keer met
de standaard spuitmix worden meegepakt. Volgens Henk Houwers van Agrowin - die al jaren de vaste middelenleverancier is bij Huiskamp
- kan dat prima met Laudis, mits het op tijd gespoten wordt.
Beste resultaten bij spuiten in 2- tot 4-bladstadiumAlvorens Huiskamp en Houwers verder op de middelenkeuze ingaan, willen ze eerst even stilstaan bij het optimale spuitmoment. Volgens
Houwers tonen proeven telkens weer aan dat onkruiden het beste bestreden worden in het 2- tot 4-bladstadium van de maïs. Bovendien
geeft zo'n vroege bespuiting minder gewasschade en hoeft de maïs niet of nauwelijks te
concurreren om vocht, meststoffen en licht. Toch blijkt het in de praktijk lastig om maïstelers
te bewegen om zo'n vroege bespuiting uit te laten voeren. ,,De meeste telers bellen pas
wanneer er duidelijk onkruid tussen de maïs te zien is. In de praktijk beginnen we daarom
vaak pas rond het 4-bladstadium'', zo geeft loonwerker Huiskamp aan. Ook hij zou graag
wat vroeger beginnen met spuiten; niet alleen vanwege het betere resultaat, maar ook
omdat er zo wat meer rek komt in de spuitperiode. ,,Nu moeten we ongeveer 1000 hectare
in pakweg drie weken spuiten. Het zou mooi zijn als we daar een paar dagen tot een week
extra bij zouden krijgen.'' Voor dit jaar verwacht Houwers overigens dat het extra lastig wordt
om telers over de streep te trekken om vroeger te spuiten. ,,Veel boeren zullen het voorjaar
van 2010 nog in hun hoofd hebben. Vanwege de droogte waren er toen vrij veel nakiemers.
Percelen die toen wat later gespoten waren, gaven uiteindelijk het beste bestrijdings-
resultaat. Maar ik benadruk graag dat dit een uitzondering op de regel was: normaal
gesproken geeft vroeg spuiten het beste resultaat.''
Eerste ervaringen met LaudisVoor de middelenkeuze in maïs zitten Huiskamp en Houwers elk jaar een morgen met elkaar
aan tafel. ,,Tijdens die ochtend nemen we de actualiteiten, de middelen en de mogelijke
spuitstrategieën samen door. Henk zet dan de technische mogelijkheden op een rij en geeft
zijn advies. Wij voegen daar onze eigen kennis en ervaringen aan toe'', zo vat Huiskamp het
overleg samen. Vanwege het grote areaal maïs dat het loonbedrijf onder zijn hoede heeft,
hecht Huiskamp sterk aan de betrouwbaarheid van een middel. ,,Nieuwe middelen proberen
we daarom altijd eerst op proefschaal uit. Het risico van een tegenvallende werking kunnen
we ons gewoon niet permitteren'' zo stelt hij. Het afgelopen seizoen werd op proefschaal
(ca. 50 ha) ervaring opgedaan met het middel Laudis. Om duurwerking te vergroten werd
er een bodemherbicide aan toegevoegd. Hoewel Huiskamp het nog te vroeg vindt om een
echt oordeel te vellen over deze mix, is hij zonder meer tevreden over de resultaten van vorig
seizoen. ,,Laudis heeft laten zien dat het alle standaard-onkruiden over de volle breedte
meepakt, inclusief het lastige gladvingergras, mits tijdig gespoten. Doordat de onkruiden wit
verkleuren, is het resultaat ook voor onze klanten snel zichtbaar. Dat vind ik als loonwerker
ook een mooie plus.''
'Brede mix voor acceptabele prijs'Houwers verwacht dat Laudis in ieder geval een plek zal krijgen op percelen waar glad-
vingergras een probleem dreigt te worden. Verder zal er volgens hem veel afhangen van
het gezamenlijk prijskaartje van de 'Laudis-plus'-mix. ,,Vanuit de praktijk weten we dat de
doseringen van de mengpartners (op basis van sulfonylureum, red.) iets omlaag kan zonder
dat het resultaat hieronder lijdt. Hierdoor wordt de Laudis-combinatie een mooie, brede
spuitmix voor een zeer acceptabele prijs.''
Sander Huiskamp (links) is directeur bij loonbedrijf Huiskamp in Winterswijk-
Huppel. Jaarlijks zaait, verzorgt en oogst het bedrijf zo'n 1000 hectare maïs.
Henk Houwers is directeur bij Agrowin B.V.
4 Maïs Koerier
Deflectoren verplicht bij uitzaai van maïs met pneumatische zaaimachine met vacuüm
Loonwerkers nemen hun verantwoordelijkheidUit onderzoek blijkt dat verreweg de meeste loonwerkers hun zaaimachines voor maïs hebben uitgerust met zogenaamde deflectoren. Een deflector
zorgt ervoor dat de luchtstroom naar het grondoppervlak of in de grond wordt gericht. Hiermee wordt ongewenste emissie van stof voorkomen met
daarin eventuele resten van zaad dat behandeld is met een insecticide of vogelafwerend middel.
Instructies en tips voor aanbrengenAlle grote merken hebben hun nieuwe zaaimachines standaard uitgerust met deflectoren. Voor bestaande machines zijn er speciale aanpassingskits
leverbaar bij de importeur. Met enige handigheid kan de aanpassing zelf worden aangebracht. Instructies met foto's en andere tips zijn te vinden
op www.goedezaaipraktijk.nl.
Niet zaaien bij sterke windOm de hoeveelheid werkzame stof buiten het veld verder terug te dringen is het verboden om bij sterke wind te zaaien. Verder mag bij het vullen
het eventueel aanwezige stof onderin de zaaizaadzak niet overgebracht worden in de zaaimachine. Deze restricties zijn ook te vinden op de zakken
met zaad.
Loonwerkers die geen deflector op de pneumatische zaaimachine met
vacuüm hebben gemonteerd, riskeren een boete van meer dan 2000.
Dit bedrag is veel hoger is dan de kosten van een deflector.
Tips voor het verantwoord zaaien van maïs
-
3
4
5
2
7
8
10
11
12
-
9
1
6
V O O R H E T Z A A I E N
T I J D E N S H E T Z A A I E N
N A H E T Z A A I E N
Koop alleen maïszaad dat behandeld is met een kwaliteitsproduct. Dit beschermt u, uw gewas en het milieu.
Zorg ervoor dat kinderen, het publiek of (huis)dieren niet bij het behandelde zaad kunnen komen.Gebruik behandeld zaad nooit als voedsel of voer.
Lees het etiket op de zaaizaadverpakking en volg de instructies op. Gebruik lege zaaizaadzakken niet opnieuw.
Draag geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen bij het omgaan met het zaad en bij het schoonmaken van de zaaimachine. Raak behandelde zaden nooit met blote handen aan.
Controleer en onderhoud uw zaaimachine regelmatig. Stel uw zaaimachine af vóór het zaaien.
Vermijd blootstelling aan stof wanneer de zakken worden geopend, bij het vullen van de zaaimachine of bij het leegmaken daarvan.Breng bij het vullen het eventueel aanwezige stof onderin de zaaizaadzak niet over in de zaaimachine
Reinig de persoonlijke beschermingsmiddelen.Was handen en blootgestelde huid vóór eten, drinken of roken. Neem zo mogelijk een douche.
Verwijder na het zaaien zaaizaadrestanten in de zaaimachine.Doe deze zaden in de originele zakken. Maak de zaaimachine zorgvuldig schoon.
Vermijd het morsen van zaden.Gemorste zaden moeten begraven of onmiddellijk opgeveegd worden en weer in de originele zakken worden gedaan in afwachting van verwijdering volgens de voorschriften. Gooi nooit zaden weg langs de randen van het perceel of op onbeteeld terrein.
Zaai geen behandelde zaden bij sterke wind. Zaai de aanbevolen hoeveelheid zaaizaad met de aanbevolen tractorsnelheid.
Zorg ervoor dat behandelde zaden op de juiste diepte worden gezaaid - vooral aan het einde van de rij en op de kopakkers - om vogels en zoogdieren te beschermen.Bedek eventueel toch blootliggende zaden aan het eind van de rij onmiddellijk na het zaaien met grond.
Wanneer een pneumatische vacuüm- zaaimachine wordt gebruikt, moet de luchtstroom met eventueel daarin aanwezig stof van behandeld zaad naar het grondoppervlak of in de grond worden gericht via zogenaamde deflectoren.
5 Maïs Koerier
'Zetmeelaandeel is belangrijk, maar er is méér'Jaap de Jonge, Limagrain Nederland:
Welke criteria moet je aanhouden bij de keuze van het maïsras? Het is een vraag die elk jaar weer voor veel discussie zorgt onder veehouders, loonwerkers en - uiteraard - ook onder de aanbieders van maïsrassen. Volgens Jaap de Jonge, pro-ductmanager maïs bij Limagrain Nederland, moet elke veehouder vooral zijn eigen afwegingen maken. ,,Maar dan moet je wel álle factoren die de voerderwaarde bepalen hebben meegewogen in het oordeel'', zo voegt hij er aan toe.
In de praktijk ziet De Jonge dat er relatief veel aandacht uitgaat naar het aandeel zetmeel.
,,Op zich is dat wel terecht, want zetmeel bepaalt voor ruim de helft de voederwaarde van
de maïs. Maar er is méér dan zetmeel alleen. Ook de overige celinhoud, waarin suikers, eiwit-
ten en vetten zijn opgeslagen en de verteerbare celwanden moeten in een juiste verhouding
worden meegenomen in het oordeel. Samen zijn ze immers goed voor die ándere helft van
de voederwaarde.''
Kwaliteit zit ín de plantOm duidelijk te maken dat de voederwaarde vooral in de plant zit, en niet aan buitenkant,
laat de productmanager twee op het oog gelijke foto's van maïsplanten zien. ,,Tijdens
lezingen vraag ik toehoorders wel eens om de beste maïs aan te wijzen. Sommigen doen
dan een poging, maar die strandt al gauw want het zijn namelijk precies dezelfde foto's.
Wat ik hiermee zeggen wil is dat je aan de buitenkant niet kunt beoordelen welk ras de
beste voederwaarde heeft. Sterker nog: vaak is het zo dat grotere planten een relatief lagere
voederwaarde hebben omdat de verhouding tussen kolf en restplant ongunstiger is. Het
beste kun je je dus baseren op de officiële rassenlijstcijfers; die geven de meest objectieve
informatie over de potentie van een ras.''
Meer aandacht voor celwandenHoewel De Jonge nogmaals bevestigt dat opbrengst en zetmeelgehalte zeer belangrijk zijn bij
de rassenkeuze, vindt hij dat telers zichzelf tekort doen als ze niet naar de overige kwaliteits-
eigenschappen kijken. Vooral de verteerbaarheid van de celwanden (in stengel en blad) krijgt
volgens hem lang niet altijd de aandacht die het verdient.,,Terwijl juist op deze eigenschap
veel éxtra winst is te behalen'', zo stelt hij. Het is immers de hele plant die in verhakselde vorm
het spijsverteringskanaal van de koe passeert, dus naast de kolf ook de restplant. Om dit te
verduidelijken laat de productmanager schematisch de samenstelling van een maïspplant zien
(figuur 1). Hieruit blijkt dat de mate van verteerbaarheid van zetmeel en celinhoud al hoog is
en redelijk vaste gegevens zijn. Die van de celwandverteerbaarheid is met 40 tot 60% echter
behoorlijk variabel. Of anders gezegd: een ras met een hoog cijfer voor celwandverteerbaar-
heid biedt in potentie ook een hogere VEM-waarde. Bij het huidige rassenaanbod kan dit
Jaap de Jonge: ,,Op velddemo's kijken veehouders vooral naar de kolf van de maís. De rest van de plant krijgt veel minder
aandacht, terwijl hier toch een belangrijk deel van de voederwaarde in zit.''
1. Bedenk je eigen leuke of gekke tekst over het thema Kracht & Snelheid
2. Je ziet hier een aantal voorbeelden:
• Snelheid? nou, dan moet je bij loonwerker Gerrit de Groot zijn!
• Kracht & Snelheid? Bij de gemeenteraad van Almelo zeker niet...
• Kracht & Snelheid komt echt alleen maar uit mijn BMW GS!
• Deze nieuwe trekker geeft me pas echt het Laudis-effect!
Doe mee aan de Laudis actie!
Deze actie loopt tot 1 juni 2011. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
Winnaars worden per email geïnformeerd en komen (wekelijks) op de website te staan. Alle auteursrechten worden overgedragen aan Bayer CropScience.
Plantcomponent Plantaandeel Verteerbaarheid Energie-aandeel
Zetmeel 28 – 42% 98% 45 – 55%
Overige celinhoud
(suikers, eiwitten, vetten, rest)14 – 20% 90% 20 – 30%
Celwanden 40 – 50% 40 – 60% 20 – 30%
Figuur 1
Samenstelling van maïsplanten
Figuur 2
Twee kuilanalyses met verschillende celwandverteerbaarheid
Per 1000 gr ds maïs: 1250 VEM Aandeel (gr) Verteerbaarheid (%) Verteerde massa (gr) VEM
zetmeel 400 98 392 490
vetten/eiwitten 160 90 144 180
suikers 50 100 50 63
celwanden 390 42 164 205
Totaal 937
zetmeel 400 98 393 490
vetten/eiwitten 160 90 144 180
suikers 50 100 50 63
celwanden 390 51 199 249
Totaal 981
gemakkelijk oplopen tot 30 à 40 meer VEM per kg ds (figuur 2). Wie hierbij de vuistregel aanhoudt dat maïs met 1 VEM méér ongeveer 1
meer melkgeld per koe per jaar oplevert, komt bij 40 VEM extra op 100 koeien op 4000 extra winst per jaar. ,,Het loont dus zeker om de
celwandverteerbaarheid wat meer in de rassenkeuze te betrekken. De maximale voederwaarde is namelijk een optelsom van zetmeel, celinhoud
én celwanden'', zo besluit De Jonge.
Bron
: PPO
, 200
9
Bron
: PPO
, 200
9
3. Ga naar de website. Voer je tekst in en je ontvangt gratis je eigen sticker!
Plak de sticker op een gekke of rare plaats en maak er een foto of filmpje van.
4. Plaats de foto of film op onze website: www.laudis.bayer.nl
5. Er zijn leuke prijzen voor iedereen!
NIEUW!
6 Maïs Koerier
De kracht van MaisTer vloeibaar• zeer breed werkingsspectrum, zowel tegen grasachtigen als breedbladigen
• interessante nevenwerking tegen wortelonkruiden als kweek en akkerdistel
• hoge gewasveiligheid door safener-technologie
• binnen 1,5 uur regenvast
• geen nadelige gevolgen voor volgteelten
MaisTer heeft zich de afgelopen jaren bewezen als allround herbicide in de maïsteelt. Het is ijzersterk tegen zowel grasachtige als breedbladige onkruiden. Daarnaast heeft het een interessante nevenwerking tegen een aantal lastige wor-telonkruiden. De nieuwe vloeibare vorm - MaisTer vlb. - maakt de toepassing nóg gemakkelijker en is ook nog eens voordeliger.
In MaisTer vloeibaar is de hulpstof Actirob al in het middel verwerkt. Dit zorgt niet alleen
voor minder restfust, maar geeft ook arbeidsbesparing omdat er minder middelen in de spuit-
tank hoeven worden gemengd. Bovendien is er minder kans op mengfouten.
De prijs van MaisTer vloeibaar is gelijk aan die van MaisTer WG. De Actirob in MaisTer vlb zit
er dus 'gratis' bij. Dit bespaart zo'n 5 tot 10 procent op de spuitkosten.
ToepassingMaisTer vloeibaar kan worden toegepast vanaf het 2- tot en met het 6-bladstadium. Het opti-
male toepassingstijdstip bevindt zich rond het 3- à 4-bladstadium. Voor een goed resultaat
moet het middel op een actief groeiend onkruid worden toegepast.
Advies & doseringVoor kleigronden*: 1,5 ltr/ha MaisTer vloeibaar
Voor zand- en veengronden**: 1,0 - 1,5 ltr/ha Maister vloeibaar + bleacher***
(1 ltr MaisTer vlb. = 100 gr MaisTer WG + Actirob)
*) Geen nakiemers, geen minder gevoelige onkruiden
**) Wanneer er na toepassing nakiemers worden verwacht kan een bodemherbicide worden toegevoegd
***) Mikado, Clio®, Callisto®, Calaris®
Clio® is een gedeponeerd handelsmerk van BASF Nederland B.V.
Callisto® en Calaris® zijn gedeponeerde handelsmerken van Syngenta Crop Protection B.V.
'Breed scala aan onkruiden vraagt om breedwerkend middel',,Door de grote variatie in grondsoorten hebben we hier met veel verschillende soorten onkruiden in de maïs te maken. Een breedwerkend basismiddel als MaisTer past daarom heel goed in dit gebied'', zo stelt loonwerker Arie Struijk in Delwijnen (Gld.).
Van zuiver klapzand tot zeer zware klei en alles wat daar tussenin zit. Zo omschrijft Arie Struijk de grond in zijn werkgebied. ,,De grote variatie
in grondsoort is behoorlijk bepalend voor de werkzaamheden op ons bedrijf. Met name in het voorjaar moet je goed uitzoeken waar je wél
en niet terecht kunt. Elk perceel heeft hier zijn eigen bekwaamheid'', zo benadrukt hij.
Het gevolg hiervan is dat er vaak een grote spreiding zit in de voorjaarswerkzaamheden. ,,De eerste percelen maïs zaaien we hier meestal
rond half april en de laatste pas ergens eind mei of soms zelfs begin juni. Tussen het vroegste en laatste perceel zit dus zeker vijf tot zes
weken'', zo vertelt de loonwerker. Door de grote spreiding in zaaidata ontstaat er ook behoorlijk wat 'rek' in de onkruidbestrijding. ,,In de
regel kunnen we alle maïs - de laatste jaren is dat zo'n 500 hectare - vrij gemakkelijk tussen het 4- en 6-bladstadium spuiten. Dat is niet
alleen de meeste gunstige periode om alle onkruiden weg te krijgen, maar ook om eventuele
nakiemers te voorkomen.''
Veel onkruidsoortenVanwege de grote bodemvariatie heeft de loonwerker ook met een groot scala aan onkrui-
den te maken. De 'grote massa' bestaat uit melden, veelknopigen, kamille en hanenpoot.
Maar daarnaast rukken ook ooievaarsbek, groene naaldaar en gladvingergras gestaag op.
Vooral groene naaldaar heeft de laatste jaren stevig voet aan de grond gekregen. ,,Een
jaar of vijf geleden kwamen we dit onkruid voor het eerst tegen op de uiterwaarden. Aan-
vankelijk dachten we dat het een soort hanenpoot was, maar toen we het niet kapot kregen
met spuiten, wisten we dat het iets anders moest zijn'', zo weet Struijk nog goed. Volgens
Dick van den Bogert van ADAgro - die al vele jaren middelenleverancier en adviseur is bij het
loonbedrijf - is de naaldaar waarschijnlijk meegevoerd door het water en door overstromin-
gen op het land terecht gekomen. Daarna heeft het zich via machinecontact en mogelijk ook
via de aanvoer van mest steeds meer binnendijks verspreid.
Zo breed mogelijke spuitmixOm het grote scala aan breedbladige en grasachtige onkruiden in maïs zo goed mogelijk
te kunnen bestrijden, gebruikt Struijk een zo breed mogelijke spuitmix. Hét basismiddel
hiervoor is al jaren MaisTer. ,,Daarmee houden we alle breedbladigen en vrijwel alle grassen
prima onder de duim'', zo stelt de loonwerker. Om de duurwerking wat te vergroten voegt
hij vrijwel standaard Frontier Optima® aan de spuitmix toe. Verder wordt er waar nodig nog
wat Mikado of Calaris® - als extra wapen tegen hanenpoot - of Clio® - als extra wapen
tegen gladvingergras of groene naaldaar - aan de mix toegevoegd.
Als extra service biedt Struijk aan om de maïspercelen op de zwaardere kleigronden direct
na het zaaien met een zware Cambridgerol aan te rollen. Behalve dat de maïs hierdoor
zichtbaar egaler opkomt, is ook de onkruidbestrijding vaak wat effectiever omdat ook de
onkruiden veel gelijker opkomen. Daarnaast werkt de bodemherbicide vaak ook nog wat
beter door de (licht) aangedrukte grond.
Frontier Optima® en Clio® zijn gedeponeerde handelsmerken van BASF Nederland B.V.
Calaris® is een gedeponeerd handelsmerk van Syngenta Crop Protection B.V.
Arie Struijk (rechts) heeft een akkerbouw- en loonbedrijf in Delwijnen (Gld.).
Jaarlijks zaait, verzorgt en oogst hij zo'n 500 hectare maïs.
Dick van den Bogert is mede-eigenaar van ADAgro in Dussen.
MaisTer vloeibaar: breedwerkend én voordelig
7 Maïs Koerier
Mikado: betrouwbaar, veilig en flexibel• bewezen effectief en zeer betrouwbaar
• uitstekende combinatiepartner met andere (grassen)middelen (b.v. MaisTer vlb.)
• zeer grote gewasveiligheid
• vloeibare formulering die onder alle omstandigheden goed handelbaar is en
probleemloos werkt
• geen driftbeperkende maatregelen
• sterk op basisbestand onkruiden (o.a. melganzevoet)
Na jarenlang toonaangevend te zijn geweest in de maïsteelt, moet Mikado nu zijn 'meerdere'
erkennen in Laudis. Om die reden zal Mikado geleidelijk worden vervangen door Laudis.
Meer informatie over Laudis vindt u op pagina 2.
Herkent u deze tien onkruiden?
Pioneer Hi-Bred waarschuwt voor gevolgen broei
Broei en schimmelvorming in de kuil kost veel geld
Hoe groot het verlies is in een kuil waar broei optreedt wordt duidelijk aan de hand van de
nevenstaande grafiek. Engelse en Duitse wetenschappers toonden aan dat bij een tempera-
tuursverhoging in de kuil van 15ºC t.o.v. de omgevingstemperatuur het energieverlies meer
dan 5% per dag bedraagt.
Voor een bedrijf met 10 hectare maïs betekent dit met de huidige maïsprijzen al gauw een
verlies van ca. 2000,- op jaarbasis. Hierbij zijn de verliezen die ontstaan zijn door schimmels
- die meestal in combinatie met broei optreden - niet meegenomen. Deze zijn vaak een veel-
voud van de hierboven genoemde verliezen en kunnen bovendien zorgen voor een korting
op de melkgelden (boterzuur). In de praktijk is waargenomen dat de aanwezigheid van de
schimmel Penicilium roqueforti aanleiding geeft tot vorming van boterzuur.
Broeiremmer toepassenOm broei in de kuil te voorkomen kan de
Pioneer broeiremmer 11A44 worden toe-
gepast. 11A44 bevat gepatenteerde bacte-
riestammen die per ton ingekuild product 5
tot 8 liter azijnzuur en propionzuur produce-
ren. Dit zorgt ervoor dat de kuil bij opening
2 keer langer koel blijft.
Het gebruik van 11A44 Broeiremmer ver-
mindert de verliezen bij het uitkuilen, en
verhoogt de kuilhygiëne waardoor het ruw-
voer beter wordt opgenomen door het vee.
Doordat schimmelvorming wordt onderdrukt
wordt ook de kans op boterzuurvorming in
de maïs kleiner. 11A44 Broeiremmer is ook
geschikt voor toepassing in CCM, MKS en
geplette maïs.
DS kuil
Temperatuurstijging boven normaal (20°C)
5°C 10°C 15°C 20°C 25°C
Dagelijks verlies netto-energie (%)
20 % 2,4 4,8 - - -
30 % 1,8 3,4 5,3 - -
50 % 0,8 2,3 3,3 4,4 5,6
Bron: naar H. Honig and M.K. Woolford (1980), Changes in silage on exposure to air.
Door stijgende kracht- en ruwvoerprijzen is de noodzaak van zorgvuldig inkuilen alleen maar toegenomen. Goed aanrijden en voldoende voersnelheid blijven de meest essentiële maatregelen om opwarming van de kuil te voorkomen. Als extra maatregel kan een broeiremmer aan de maïskuil worden toegevoegd.
Effect van broeiremmer 11A44 (links)
gezien door een infrarood kijker
koud temperatuur warm
1 2 3 4 5
109876
Om straks doelgericht te kunnen spuiten is het handig dat u de onkruiden in maïs al in een
vroeg stadium herkent. Daarom zetten we tien veel voorkomende 'lastpakken' nog even voor
u op een rij. Weet u welke het zijn? De antwoorden vindt u op de achterpagina!
COLOFONConcept en realisatie:
Bayer CropScience B.V.Reed Business B.V.
Vormgeving en opmaak:Claudia Roorda
Fotografie:Bayer CropScience B.V.
Drukwerk:Productiemannen B.V.
Dit is een uitgave van:Bayer CropScience B.V.Energieweg 1P.O. Box 231NL-3640 AE Mijdrecht
Onze gebruiksadviezen, zowel mondeling als schriftelijk verstrekt, berusten op uitge-breide proefnemingen. Wij adviseren naar beste weten volgens kennis van zaken van dit ogenblik, echter zonder daarvoor aansprakelijkheid op ons te nemen, omdat opslag/bewaring en toe-passing zich aan onze controle onttrek-ken. Beschrijvingen van een product, resp. gegevens over de eigenschappen daarvan betekenen niet, dat verantwoordelijkheid wordt gedragen bij eventuele schade. Lees voor gebruik altijd eerst het etiket.
8 Maïs Koerier
Stuur de ingevulde bon uit deze krant in een ongefrankeerde envelop naar:
Bayer CropScience B.V. T.a.v. Joniek te Giffel Antwoordnummer 55074 3640 WB Mijdrecht
BON
Naam:
Adres:
Postcode: Plaats:
Bedrijfstype/aantal hectare maïs:
De oplossing van de woordzoeker is:
Actievoorwaarden
Deze prijsvraag loopt van 15 april t/m 15 mei 2011. Uit de goede inzendingen worden drie winnaars getrokken.De prijswinnaars krijgen tussen 15 en 31 mei bericht. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
Puzzel mee en win een logeer- en dinerbon voor twee!Er even lekker tussenuit met z'n tweeën, lijkt u dat wel wat? Los dan de onderstaande woordzoeker op. Uit de inzendingen worden drie prijswinnaars getrokken. Zij krijgen elk een luxe logeer- en dinerbon voor twee personen!
,,Er zitten geen rare voorwaarden aan Laudis en de dosering is ook heel een-voudig. Verder hebben we nu maar twee middelen in de kast staan; in het verleden waren dat er soms wel vier of vijf.''
Wim van den Eertwegh, maïsteler in Kessel en Jos Aben, medewerker buitendienst bij Boerenbond Helden
,,Laudis heeft laten zien dat het alle standaard-onkruiden over de volle breedte meepakt. Doordat de onkruiden witverkleuren is het resultaat ook nog eens snel zichtbaar voor onze klanten.''
Sander Huiskamp, loonwerker in Winterswijk-Huppel en Henk Houwers, directeur Agrowin B.V.
,,Op velddemo's kijken veehouders vooral naar de kolf van de maïs. De rest van de plant krijgt veel minder aandacht, terwijl hier toch een belangrijk deel van de voederwaarde in zit.''
Jaap de Jonge, productmanager maïs bij Limagrain Nederland
,,,Door de grote variatie in grondsoorten hebben we hier met veel verschillende soorten onkruiden te maken. Een breed-werkend basismiddel als MaisTer past daarom heel goed in dit gebied.''
Arie Struijk, loonwerker in Delwijnen en Dick v/d Bogert, mede-eigenaar ADAgro B.V.
O G R A S S E N M N R T Z DV T N A L P E A G E W A S HE N I B M O C D T E A K T AE H E T Z H O S L I A S V NT U D I I S I N E I G L S EE M E N E A E N W O O R F NE S E R M F P L O E G E N PL E I D C I T D I U R K N OT N E T O P K B K R A K C OG H T E N B A A S N E E E TN E G I D A L B D E E R B RL H E IJ R E D R E O B T I D
© www.puzzelpro.nl
:
De woorden hieronder zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Zoek ze op en streep ze af. De overgebleven letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.
BODEM
BOERDERIJ
BREEDBLADIGEN
COMBINE
DOSERING
GEWAS
GRASSEN
HANENPOOT
LOONWERKER
MACHINE
MAISTER
MIKADO
ONKRUID
OOGST
PLANT
PLOEGEN
POTEN
SEIZOEN
TREKKER
VEETEELT
VLOEIBAAR
ZAAIEN
Onkruiden op pagina 7:
1. zwarte nachtschade
2. melganzevoet
3. perzikkruid
4. uitstaande melde
5. kamille
6. hanenpoot
7. varkensgras
8. muur
9. groene naaldaar
10. gladvingergras