Groenstructuurplanning

Langetermijnvisie en actieplan voor groene(re) gemeente

1

2

Groen(structuur)planning

Traject Wat en waarom? Planvoering? Doorwerking?

Een traject…

Sociale en maatschappelijke tendensen: Erkenning van de waarde van groen in stedelijke context Economische valorisatie van biodiversiteit Duurzaamheid Transitie Ecosysteemdiensten

Principes => implementatie in beleid en praktijk?» Gaat niet rechtstreeks. Instrument nodig.» Overlegplatform» Voorafgaand

Groen(structuur)plan

7

Een traject

Grotere steden (Antwerpen, Gent, Brugge): reeds groenplan, groenvisie Buitenlandse voorbeelden In eigen huis: groenplannen voor bedrijventerreinen, ontwikkelingen (vb.

Clementwijk)

Handleiding

Groenplannen voor gemeenten (St. Niklaas, Hechtel-Eksel) Groenplannen voor sites

8

Wat en waarom?

Beleidsdocument!

1. Erkennen, benoemen, uitdrukken van rol en belang van ‘groen’

2. Visievorming op vnl. middellange en lange termijn Visievorming op vnl. hoofdgroenstructuur, groene raamwerk

– Visie- en conceptvorming– Conceptueel denken– NIET: concreet ontwerp, groenbeheer.

3. Duidelijke relatie met (aanvulling op) GRS ‘kapstok’ tot implementatie in plannen en processen

9

Wat en waarom? 1. Groen?10

Wat is groen (in de context van een groenstructuurplan)?

Wat en waarom? 1. Groen?11

Groen

Wat en waarom? 1. Groen?12

Groen= groen + geel + blauw

+ grijs (!)

13

Wat en waarom? 1. Groen?

Groen= diverse schaalniveaus: hoofdgroenstructuur + detailgroen

groenpolenwijkgroenbosbuurtgroenverbindingen

14

Groen= multifunctioneel= participatie

Wat en waarom? 1. Groen?

15

Groen= onafhankelijk van eigendomsstructuur

Wat en waarom? 1. Groen?

Planvoering

Agentschap voor Natuur en Bos: handleiding

16

Stappenplan

Planvoering17

Definiëren vraagstelling

Samenstellen begeleidingsgroep

Stappenplan

1. Vraagstelling formuleren: wàt wil je exact? Wat is de uitdaging voor je gemeente? Waarop wil je via groenplan een antwoord? Of wil je net dat een “buitenstaander” de gemeente onder de loupe neemt (gewaagd)?

2. Samenwerken over stadsdiensten heenSamenstelling van team en overlegstructuur/overlegplatform

3. Afbakening studiegebied/schaal: macro-meso-microschaal4. Inventarisatie5. Detecteren van sterkten, knelpunten, kansen, opportuniteiten6. Visievorming7. Concrete doelstellingen8. Actieplan…

Planvoering18

1. Vraagstelling formuleren

U kent uw gemeente! U kent de uitdagingen en zwakten. Hoe ervaart een bewoner, bezoeker,… uw gemeente? Ook een neutrale blik van een buitenstaander kan verfrissend zijn.

Planvoering19

Planvoering

Vb. Rustige plattelandsgemeente. Problematiek van ‘doodbloeden’ van horeca. De omgeving wordt sterk recreatief gewaardeerd. De gemeente wil mee op de kar springen. Hoe ervaart de bezoeker deze gemeente? Hoe wil de gemeente door de bezoeker gezien worden?

20

Vb. Gemeente wordt doorsneden door belangrijke infrastructuren. Dit leidt tot verlies van samenhang. Gemeente wil zich meer als een geheel profileren.

Planvoering21

Vb. Gemeente heeft te maken met stadsvlucht. Daarom wil de gemeente inzetten op woonkwaliteit en aantrekken van jonge gezinnen met kinderen

Planvoering22

2. Samenwerking, overlegstructuur

Wie maakt het plan op? Wie begeleidt het? Ambtelijk en bestuurlijk draagvlak? Methodiek van overleg en participatie?

Workshops? Stuurgroep? Publieksmoment? Hangt samen met de initiële vraagstelling.

Vb. Opmaak door studiebureauLeidend ambtenaar duurzaamheidsambtenaarBegeleiding door technische dient, dienst RP, dienst jeugd (speelweefsel!)Aftoetsing met dienst patrimoniumzorg (waardevolle gevels)Begeleiding door relevante schepenenPublieksmoment + publicatieVoorstelling aan en aftoetsing met College

Planvoering23

Planvoering

3. Afbakening studiegebied

Schaalniveau: macro-meso-micro ; hoofdgroenstructuur – detailgroenstructuur Terugkoppeling deze niveaus

24

4. Inventarisatie

Bestaande groenstructuur– In de gemeente– Bovenlokaal– Groenbehoefte– Private elementen?– Nuttige info

Planvoering25

4. Inventarisatie

Bestaande weefsel– Sfeer en beleving– Historische structuur– Woontypologie– Recreatief weefsel– Speelweefsel– Infrastructuren

Planvorming26

Planvorming

4. Inventarisatie

Groenbehoefte: ja, maar…

Groene sfeer in wijken?

Gebruikswaarde en belevingswaarde!

27

4. Inventarisatie

Plannings- en beleidscontext Toekomstige ontwikkelingen Maatschappelijk relevante

ontwikkelingen (ecosysteemdiensten, klimaat, fijn stof,…)

Planvorming28

5. Sterkten, zwakten, uitdagingen, opportuniteiten

Waardering Win-win? Tijdelijke en permanente

Planvorming29

6. Visievorming

Wat is je planopgave?– Blijft dit je initiële vraagstelling?– Zijn er bijkomende elementen?

Input van en aftoetsing met de opdrachtgever/gemeente! Bewaak het conceptuele denken!

Planvoering30

31

6. Visievorming

Plekspecifieke strategieën

Planvoering32

6. Visievorming

Plekspecifieke strategieën

(Bron: Mieke Schauvliege, Groenstructuurplan Gent)

Planvorming33

6. Visievorming

Typologie-oplossingen

Planvoering34

7. Actieplan

– Vb. Groennorm voor nieuwe verkavelingen– Vb. type-wegprofielen in relatie tot categorisering en wijktypologie– Vb. handleiding groenvoorzieningen in planningsfase van infrastructuurwerken– Vb. beleidsinitiatef ifv tijdelijke natuur op braak– Vb. aanpassing subsidiëring, subsidie gevelbegroening, …

Planvoering35

De kiem voor doorwerking ligt al in de planvoering

Niet sectoraal, over het eigen domein heen:– Koppeling met ruimtelijke plannen en processen– Integratie bij infrastructuurwerken– Input bij adviesverlening

Overlegplatform

Geen tovermiddel Communicatie en participatie; thematiek ‘warm houden’

Doorwerking36

37

Dankjewel38

Paul Durinck An Vanhulle Guy Bourdet Kris Van De Walle Bert Meskens Arin Verschuere Myrna Baks Bas Smets Veerle Heyens

Voor vragen en opmerkingen kunt u contact opnemen met:

Rebecca Devlaeminck

E rebecca.devlaeminck@grontmij.be

39