De PLAGE-verantwoordelijke : delen van ervaringen

Roland RIXEN

COMENSIA

Ervaringen van een energieverantwoordelijke in het kader van het Plan voor Lokale Actie

voor het Gebruik van Energie (PLAGE) van de Openbare Vastgoedmaatschappijen (OVM's)

LOGO

ENERGIEBEHEER -Energieverantwoordelijke

Herfst 2020

Opleiding Duurzame Gebouwen

DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE

• Het belang aantonen van:

o een goed inzicht in de technische installatie

o de opvolging van het verbruik

• Enkele eenvoudige controlemiddelen voorstellen

• Praktijkervaringen delen

2

PLAN VAN DE PRESENTATIE

I. Presentatie: PLAGE - Comensia

II. Een duidelijk voorbeeld: evolutie van de

Peterbospark-site over een periode van 5 jaar

III. Voornaamste acties bij renovatie

IV. Voornaamste acties bij gewone opvolging

V. Toolbox voor energieopvolging

I. PRESENTATIE

I. PRESENTATIE

• 15 stookplaatsen voor meer dan 30 woningen (tot 450 woningen in Peterbos)

• 15 stookplaatsen die 15 tot 30 woningen van warmte voorzien• 46 stookplaatsen voor 15 woningen of minder

3.200 woningen

waarvan2.200 collectief worden verwarmd200. 000 m²

I. PRESENTATIE

Belangrijkste maatregelen:• Aanpassing of vervanging van de

regeling• Stookplaatsrenovaties

Investeringsrendement:• Regeling: terugverdientijd = 0 tot 3 jaar• Stookplaatsrenovaties: terugverdientijd =

10 jaar• Isolatie van de gebouwschil:

terugverdientijd = 100 jaar

PLAN VAN DE PRESENTATIE

I. Presentatie: PLAGE - Comensia

II. Een duidelijk voorbeeld: evolutie van de

Peterbospark-site over een periode van 5

jaar

III. Voornaamste acties bij renovatie

IV. Voornaamste acties bij gewone opvolging

V. Toolbox voor energieopvolging

II. VOORBEELD: PETERBOS

Peterbos 2 – renovatie 2009

De stookplaats van

Peterbos 2

produceert verwarming

en SWW voor 2

gebouwen:

• Peterbos 2 – 105

woningen

• Peterbos 3 – 24

woningen

Peterbos 2-3 in Anderlecht

II. VOORBEELD: PETERBOS

Evolutie Peterbos 2-32009: isolatiewerken

PB2

-20 %

Teleurstellende resultaten t.o.v. de investering

II. VOORBEELD: PETERBOS

Bijstelling van de regeling in 2012

II. VOORBEELD: PETERBOS

Evolutie Peterbos 2-3 2012: bijstelling van de

regeling

-30 %

In 2012, begin van PLAGE, wijziging van de

regelingsparameters. Afsluiting (loskoppeling van

hydraulisch netwerk) van de radiatoren in de galerijen.

II. VOORBEELD: PETERBOS

Voor Na

II. VOORBEELD: PETERBOS

II. VOORBEELD: PETERBOS

Opvolging van de isolatiewerken met behulp van een thermische camera

II. VOORBEELD: PETERBOS

Evolutie Peterbos 2-3 2013: Isolatie Peterbos 3

Volledige renovatie van stookplaats

en bijbehorende uitrustingen

-45 %

In 2013 werd Peterbos 3 geïsoleerd en werd de stookplaats

gerenoveerd

II. VOORBEELD: PETERBOS

Bewustmaking:

temperatuurregistratie in een appartement van

PB6

II. VOORBEELD: PETERBOS

Evolutie Peterbos 2-3 2014: Regeling

Bewustmaking

-50 %

Na de bewustmakingscampagne van 2014

en de wijziging van de parameters voor de

verwarmingscurve → daling van 50 % in 2015

PLAN VAN DE PRESENTATIE

I. Presentatie: PLAGE - Comensia

II. Een duidelijk voorbeeld: evolutie van de

Peterbospark-site over een periode van 5 jaar

III. Voornaamste acties bij renovatie

IV. Voornaamste acties bij gewone opvolging

V. Toolbox voor energieopvolging

III. ACTIES BIJ RENOVATIE

• Kritische blik op de hydraulische schema’s

Alleen aanvaarden wat men begrijpt!!!

III. ACTIES BIJ RENOVATIE

• Kritische blik op de hydraulische schema’s

Een functionele beschrijving eisen

Voorbeeld:• Als de retourtemperatuur minder dan 40 °C

bedraagt, voert een 3-wegklep het water naar het onderste deel van de boilers

De beschrijving bij de oplevering testen

III. ACTIES BIJ RENOVATIE

• Kritische blik op de dimensionering

Studiebureau: 70 woningen – 5 personen per woning

– 50 liter warm water van 60 °C per dag

Hypotheses durven onderzoeken!!!

Studiebureau

350 personen

10 m³

SWW/dag

350 kW

250 kW - 2000 l

Roland RIXEN

166 personen

5 m³

SWW/dag

166 kW

100 kW - 500 l

Werkelijke

toestand

130 personen

3 m³ SWW/dag

III. ACTIES BIJ RENOVATIE

• Maandelijkse opvolging van het verbruik

Teleurstellende resultaten in februari (-15 %)

-15 %

III. ACTIES BIJ RENOVATIE

• Maandelijkse opvolging van het verbruik

Meetcampagne maart 2015 (vertrek – retour verwarming)

→ geen nachtregime

III. ACTIES BIJ RENOVATIE

• Maandelijkse opvolging van het verbruik

Regelingen → de wisseling tussen dag en nacht is

duidelijk

III. ACTIES BIJ RENOVATIE

• Maandelijkse opvolging van het verbruik

-30 % in april 2015 → de correctie maakte het mogelijk

de vóór de werken verwachte besparing te realiseren.

-30 %

PLAN VAN DE PRESENTATIE

I. Presentatie: PLAGE - Comensia

II. Een duidelijk voorbeeld: evolutie van de

Peterbospark-site over een periode van 5 jaar

III. Voornaamste acties bij renovatie

IV. Voornaamste acties bij gewone opvolging

V. Toolbox voor energieopvolging

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Energieboekhouding• Energieboekhouding

Meten is weten … Mesurer c’est savoir … ;-)De basis van alles = de maandelijke opneming van de stand van de betreffende meters

1. het energieverbruik opvolgen en het situeren:

• t.o.v. andere gebouwen

• voor een zelfde gebouw over een bepaalde periode

2. verbruiksafwijkingen detecteren

3. de effecten van thermische verbeteringen meten

4. de budgettaire verbruiksprognoses opstellen

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Energieboekhouding• EnergieboekhoudingVergelijking van de verbruiken met andergebouwen en situering van deze verbruiken

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Energieboekhouding• EnergieboekhoudingHet volgen van de energieverbruiken van eengebouw

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Energieboekhouding• Energieboekhouding

• De energieboekhouding vormt een mooi middel om het verbruik grafisch weer te geven en te interpreteren

• Is het verbruik van deze maand of dit jaar normaal?

• Hebben we meer of minder verbruikt dan vorig jaar?

• Hoe ligt mijn verbruik t.o.v. dat van identieke gebouwen?

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Energieboekhouding• Energieboekhouding

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• AfstandsbeheerMeetcampagne: oplossing van een werkingsstoring op het niveau van de SWW-lus

Blauw: productie – Rood en groen: vertrek lus – Geel: retour lus

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Afstandsbeheer

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Bewustmaking van de bewoners

Klachten objectiveren

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Bewustmaking van de bewoners

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de

collectieve stookplaatsenDe prestaties per type uitrusting definiëren

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de

collectieve stookplaatsenDatabase van de technische uitrustingen van de stookplaatsen

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de

collectieve stookplaatsen

Hydraulisch schema voorzien van etiketten

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de

collectieve stookplaatsenInhoud van het onderhoudsrapport

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de

collectieve stookplaatsen

Gunningscriterium: prijs

Offres Montant Ecart Cp Point(/50)

Offre 1 € 120.000 41% 44% 22

Offre 2 € 90.000 6% 79% 40

Offre 3 € 85.000 0% 85% 43

Offre 4 € 70.000 -18% 100% 50

Offre 5 € 60.000 -29% 100% 50

Moyenne € 85.000

IV. ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING

• Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de

collectieve stookplaatsen

Kwaliteit van de nota (30 punten) 3 enkelzijdige A4’s

1. Organisatie – structuur2. Administratieve opvolging,

communicatie3. Middelen om de technische kwaliteit,

de continuïteit van de dienstverlening en de handhaving van een energiezuinige werking te verzekeren.

PLAN VAN DE PRESENTATIE

I. Presentatie: PLAGE - Comensia

II. Een duidelijk voorbeeld: evolutie van de

Peterbospark-site over een periode van 5 jaar

III. Voornaamste acties bij renovatie

IV. Voornaamste acties bij gewone opvolging

V. Toolbox voor energieopvolging

V. TOOLBOX

• Streefwaarden (ruim bemeten)

1000 m² - 100 kW

100 W/m²

54

100 kW * 2000 uren → 200.000 kWh

2 verwarmingsketels van 85 kW

V. TOOLBOX

• Instrumenten

Meting van de omgevingstemperatuur

Meting van de temperatuur van 4 leidingen

V. TOOLBOX

• Instrumenten

Thermische camera

TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE

• Eenvoudige controlemethodes

• Aandacht schenken aan de installatie en deze

begrijpen

• Een energieboekhouding voeren

• Enkele makkelijke en doeltreffende tools

• Streefwaarden

• Verwacht verbruik

• Meetcampagne / télégestion

TOOLS, WEBSITES, BRONNEN

• Energieboekhoudingstoolhttps://www.energieid.be/

• Guide au dimensionnement ECShttps://energie.wallonie.be/servlet/Repository/Appareils_de_produc.PDF?IDR=400

https://www.energieplus-lesite.be

https://environnement.brussels/content/plage-resultats-et-perspectives-programme-detaille

CONTACT

Roland RIXEN

Ingenieur-energieverantwoordelijke

Contactgegevens

: 02 511 18 14

E-mail: rri@comensia.be