Alcohol en Alcohol en alcoholproblemenalcoholproblemen

Davina Busschaert 1 BaTP a

Auteurs Auteurs

Geert Dom:psychiater PC Broeders Alexianen,

Boeckhout & Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA)

Sofie Verspreet:psychologe, verslavingsafdeling PC

Broeders Alexianen, Boeckhout (geen afbeelding beschikbaar).

InleidingInleiding

Het gebruik van alcohol is geïntegreerd binnen het sociale leven.

Wereldwijd is alcohol jaarlijks verantwoordelijk voor 1,8 miljoen doden.

Wetenschappers rekenen alcohol dan ook tot de categorie van de hard drugs.

EpidemiologieEpidemiologie

A. Gebruik binnen de bevolking

Westerse landen = afname alcoholgebruikOosterse landen = toename alcoholgebruik

Vlaanderen 8 % van de bevolking (cijfers 2006)

Hoe vroeger het alcoholgebruik, hoe hoger de risico’s zijn op alcoholverslaving.

B. Prevalentie van overmatig gebruik, misbruik en afhankelijkheid

‘Binge drinking en comazuipen.’

Het gebruik van zes of meer eenheden op dezelfde dag.

Chronische, recidiverende medische aandoeningen.

GezondheidsaspectenGezondheidsaspecten

A. Lichamelijk

Verantwoordelijk voor ongeveer 20 % van de gevallen van leverkanker, levercirrose en epilepsie.

Cognitieve stoornis die (direct) veroorzaakt wordt door alcoholmisbruik is het syndroom van Korsakoff.

B. Geestelijk: psychiatrische comorbiditeit

Dubbel Diagnose of psychiatrische comorbiditeit.

C. Sociaal en familiaal

De zelfhulpgroepen Alanon en Alateen.

Screening en diagnostiekScreening en diagnostiek

Screeninginstrumenten zijn korte vragenlijsten.

Ze hebben een redelijke betrouwbaarheid.

BehandelingBehandeling

A. Algemene principes

Er moet een samenspel zijn tussen biologische, psychologische en sociale factoren.

‘AUDIT en CAGE test’

Hoe vroeger behandeling wordt aangeboden, hoe beter het resultaat.

B. Psychosociale interventies:

- motivatiebevorderende therapie,- (cognitieve) gedragstherapie,- community Reinforcement Approach (CRA).

C. Farmacotherapeutische interventies:

- Behandeling van ontwenning/ detoxificatie,

- Helpen bij hervalpreventie,

- Behandeling van bijkomende lichamelijke en psychiatrische problemen,

- vitaminen.

Organisatie en gebruik van de Organisatie en gebruik van de zorg in Vlaanderenzorg in Vlaanderen

A. Gebruik en bereik van de hulpverlening

Mantelzorg, zelfhulp en eerste lijnsvoorzieningen tot gespecialiseerde ambulante en residentiële alcohol- en drughulpverlening.

B. Organisatie zorg

1. Zelfhulp organisaties

2. Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW)

3. Huisarts

4. Centra voor geestelijke gezondheidszorg (CCGZ)

5. Residentiële behandeling

6. Waar moet een patiënt behandeld worden?

Sites en organisatiesSites en organisaties

A. Sites

www.who.int/substance_abuse www.aavlaanderen.org www.zorg-en-gezondheid.be http://www.jellinekminnesota.com/nl

B. Organisaties

De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) Het National Institute Alcohol Abuse and

Alcoholism (NIAAA) De zelfhulpgroep Alanon De zelfhulpgroep Alateen Anonieme Alcoholisten (AA) Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) Huisarts Centra voor geestelijke gezondheidszorg

(CCGZ) Algemene ziekenhuizen (PAAZ) Algemene psychiatrische ziekenhuizen

(APZ)

BronnenBronnen

1. De hoofdbron:

Dom, G., Verspreet, S. (reds.) (2008). Welzijnsgids - Algemene noden, Verslaving. Alcohol en alcoholproblemen(pp. 17-34).Kluwer

2. Afbeeldingenwww.google.be