Agressie

• Definitie van agressie

• Theorieën van agressie

• Situationele factoren in agressie

• Vermeerdert of vermindert sport agressie?

• Hoe kan agressie verminderd worden?

1. Definitie van agressie

• gedrag met de bedoeling om iemand kwaad te berokkenen

• Hoe met agressie in sport?

• Twee vormen van agressie– “hostile” agressie– Instrumentele agressie

• assertiviteit

Assertief gedrag1. Geen intentie2. Toegelaten3. Inspanning

InstrumenteleAgressie1. intentie2. winnen3. Geen woede

Vijandige Agressie1. intentie2. kwetsen3. Woede

“Nice guys finish last”

Leo Durocher

2. Theorieën van agressie

2.1. Instinct theorie2.1.1. Freud: psychoanalyse

• aangeboren doodsdrift• uitingen zijn beinvloedbaar• Sport: subliminatie van doodsdrift

2.1.2. Lorenz: Ethologie• Aangeboren “fight-flight” system• Natuurlijke selectie, “survival of the fittest”• Sport: sociaal aanvaardbaar kanaliseren van “fight”systeem

• Evaluatie

2.2. Sociale leertheorie

• Bandura• Agressief gedrag is aangeleerd door

– Imitatie– Bekrachtiging

• Experiment met de pop• Waar komt observationeel leren tussen

– Op welke manier– Naar wie gericht– Welke gedragingen– In welke situaties

• Evaluatie

2.3. Frustratie-agressie hypothese

• Dollard et al. (1939): frustrerende situaties leiden tot agressie

• Berkowitz et al. (1993):– frustratie -> woede-> agressie– Woede niet noodzakelijk tot agressie

• Evaluatie– Frustratie één van de oorzaken

3. Situationele factoren

• Omgevingstemperatuur: +• Perceptie van agressie in anderen: +• Vrees voor gelijke reacties: -• Wedstrijdverloop

– Uitslag: verlies +– Puntenverschil groot: +– Thuisvoordeel: -– Lage plaats in klassement: +– Periode in wedstrijd: begin: -– Vijandig publiek: +

4. Vermeedert/vermindert sport agressie?

• Instincttheorie & frustratie-agressie-theorie: sociaal-aanvaarde uitlaatklep

• Sociaal leren: gevaar van het leren van agressief gedrag

• Gevechtsporten• Maar..

– Situatiespecificiteit– Publiek

• Agressieve vs niet-agressieve sporten• boksen

5. Vermindering van agressie

• Straf• Catharsis: harde training als uitlaapklep

voor instinct– Tijdelijk– Agressief gedrag gemakkelijker

• Modelling• Contracting: onderhandeld• Anger-management strategieën