BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

ACW STUDIEDAG Aeropolis zat. 10 dec 2011

op initiatief van de AH werkgroep Palestina

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Welkom & introductieMiddenveld en

sociale veranderingenKorte getuigenis

Stellingendebat op4 perspectieven

SlotwoordBroodjeslunch

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Welkom & introductieLuk Verschueren, ACW

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Middenveld en socialeveranderingen

in Israël en PalestinaDe Arabische lente als hefboom?

Brigitte Herremans, PCV-BD

Revoluties Arabische wereld:Een hefboom voor verandering in Israël en Palestina?

Overzicht

I. Revoluties: brood en vrijheid. II. Sociaal activisme mogelijk? III. Verandering in Palestina? IV. Verandering in Israël? V. Middenveld: ‘Engagez vous’!

I. Arabische revoluties: brood en vrijheid

Socio-economische factoren:– Rijkdom: kleine groepen.– Clanmaatschappij.– Middenklasse?– Informele economie.– Corruptie.

Groei maar geen ontwikkeling. Problematisch:– Werkloosheid: jongeren!– Demografische explosie.

I. Arabische revoluties: brood en vrijheid

‘Dictaturen sultans’:– Ideologie?– Allianties Westen.– Rechten als privileges.

Politieke eisen doorslaggevend:– Roep om hervorming.– Politieke uitsluiting.– Vernedering → waardigheid.

I. Arabische revoluties: brood en vrijheid

Conclusies Arab Development Report:– Gebrek aan vrijheid en participatie.– Participatie vrouwen.– Kritisch denken?– Zwak onderwijs en wetenschap.

Regio lang immuun geacht voor verandering.– Patriarchale structuur.

De bevolking neemt lot in eigen handen

II. Wat met sociaal activisme?

Politiestaten, maar geen volgzaamheid.

Steeds burgerprotest:– ’80: vakbonden tegen IMF.– ’90: Groei ngo’s en activisme. – 2000: Nieuwe bewegingen.

Rol sociale bewegingen bij protesten!

II. Wat met sociaal activisme?

Weinig kanalen sociaal protest.– Vakbonden vaak verboden.– Autoritair corporatisme sociaal contract: welvaart ipv participatie.

Middenveld zwak:– Niet verenigd.– Slagkracht na transitie?

Vertaling eisen. Rol vrouwen.

III. Verandering in Israël en Palestina

Drang naar verandering groot:– Protesten aan beide zijden.

Positief: sterk potentieel.– Middenveld uitgebouwd.– Steun EU: politiek en middenveld.

Conflict: factor passiviteit. – Israël: behoud status quo.– Palestijnse politieke klasse?

Palestijnse Circusschool in Ramallah

Israëlische ex-soldaten van Breaking the Silence

III. Verandering Palestina:Evolutie middenveld

Ontstond buiten staatsstructuur.

’67: sociale diensten.

Jaren ’80 en ’90:– Mensenrechten en democratie.– Hamas en groei islamitische organisaties.

Dynamieken vanaf 2000:– Geen people-to-people maar gezamenlijke acties tegen bezetting– Beweging Boycot-Divestment en Sancties.

III. Verandering Palestina:Sterk middenveld

Traditie van protest: – Startte in Brits mandaat.– Eerste Intifada.

Katalysator verandering: – Innovatie;– Gender;– Informatie-uitwisseling;– Sociale integratie;– Verlichten gevolgen bezetting.

III. Verandering Palestina:Beperkingen middenveld

Bezetting:– Israël ziet protest als bedreiging.– Fragmentatie terrein.

Risico’s:– Onduidelijke relatie politiek.– Meer hulpverlening.– Verdeeldheid-competitie.– Terugplooien op zichzelf.

Palestijnse politiek:– Inmenging in ngo’s: PA en Hamas.– Geen politiek alternatief.

III. Verandering Palestina: Geweldloos verzet

Geen Palestijnse Ghandi?– Toegepast eerste Intifada.– Gefnuikt in 2000: extreem geweld.

Beweging geweldloos verzet:– Start na bouw Muur in Bilin.– Protest nederzettingen: Nabi Saleh.– Betrokkenheid vrouwen, WCLAC.

Risico’s: – Moeheid.– Geen leiderschap

IV. Verandering Israël:Evolutie middenveld

I: van ’48, inclusie, staatsgericht

II: van ’67 exclusie, burgergericht– Gush Emonim v Peace and sec.– Van collectieve naar pluralisme.

III: Buiten consensus, bezetting.

Diversiteit– Verdedigen belangen groepen.– Monitoren regering– Religieus versus seculier.

III. Verandering in Israël:Slagkracht vakbond

Traditioneel sterke vakbond.– Histadrut: machtige pijler.– ’50: 60% syndicalisatiegraad.– ’70: Opkomst Likud, liberalisering.

Evolutie naar neo-liberaal model:– Niet meer dan 20% bij vakbond.– Inkomstenkloof enorm.

Economische marginalisatie:– Afbouw welvaartsstaat: ngo’s levering sociale diensten.

IV. Verandering Israël: Sociale rechtvaardigheid

Israëlische zomer: J-14.– Tentenprotest: huurprijzen.– Grootste protesten sinds ’93.

Meer sociale rechtvaardigheid:– Geen expliciete link bezetting.– Link hoge kost budget defensie en onderbesteding onderwijs.– Leiders bij vredesbeweging.

Toekomstperspectief? – Arabische lente-Israëlische zomer- winterslaap.

III: Verandering in Israël:Beperkingen ngo’s

Actieve mensenrechten-organisaties.– Link bezetting, bvb B’tselem– Steun vanuit EU.– Medewerking aan rapport over Gaza-oorlog.

Delegitimatiecampagne– NGO-monitor en Im Tirtzu.– Knesset: wetsvoorstellen.

Geweld kolonisten neemt toe: price tag strategy.

V. Verandering vergt actie

Hessel: Indignez-vous et engagez vous.

Rol middenveld hier: – Lokaal middenveld steunen. Beleidsmakers blijven informeren.– Rechtenbenadering promoten.– Actie ondernemen.

Druk van buitenaf, verandering van binnenuit.– Veerkracht partners!

Meer informatie

Whitacker, What is really wrong with the Middle East? (‘10) Malouf, Le déreglement du monde (‘11). EU: Mapping study of Civil Society Organisations OPT (‘11). Pearlman: Violence, nonviolence and the Palestinian National

Movement (’11). Gidron et al: The Israeli third sector: between welfare state and

civil society (’04).

Bedankt!

ContactBrigitte.herremans@broederlijkdelen.be

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Middenveld en socialeveranderingen

in Israël en PalestinaDe Arabische lente als hefboom?

Brigitte Herremans, PCV-BD

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Stellingendebat op 4perspectieven

Ferre Wyckmans, LBC-NVKLudo Abicht, UA

Jaap Hamburger, EAJGDominique Mineur, BZ

Déja vu in Bethlehem

“Ik heb de hele tijd het idee dat ik dit allemaal al eens eerder heb gezien.Thuis, op de televisie. Dat ik in de herhaling terecht ben gekomen,een oude uitzending die men nog had liggen. ‘Israël’ behoort tot dat soort nieuws dat al sinds-ik-weet-niet-hoe-lang niet meer tot me doordringt.Het zijn steeds dezelfde woorden, dezelfde formuleringen. Bezette gebieden. Westbank. Palestijnse vluchtelingenkampen. Kolonisten. Nederzettingspolitiek.Ze betekenen niets meer, zo ze dat ooit hebben gedaan.Ze zijn verworden tot retorische rituelen die plichtmatig op de nieuwsredacties moeten worden uitgevoerd, een dagelijkse journalistieke stoelgang waar om reden van ‘het is nu eenmaal zo’ geen einde meer aan komt. Zelfs als er doden vallen, schrikt de overvoerde nieuwsconsument niet meer wakker.”

Bij het bezoek van P.F. Thomése aan het vluchtelingenkamp AidaUit het boek ‘Grillroom Jeruzalem’

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Stellingendebat op 4perspectieven

Ferre Wyckmans, LBC-NVKLudo Abicht, UA

Jaap Hamburger, EAJGDominique Mineur, BZ

De Palestijnenworden het recht opzelfbeschikkingontzegd

Stelling 1

Pre-1948100% of Historic Palestine

De Palestijnenworden het recht opzelfbeschikkingontzegd

Stelling 1

1947 UN Partition Plan48% of Historic Palestine

De Palestijnenworden het recht opzelfbeschikkingontzegd

Stelling 1

1967 De Facto Line22% of Historic Palestine

De Palestijnenworden het recht opzelfbeschikkingontzegd

Stelling 1

Settlements, Wall and Jordan Valley12% of Historic Palestine

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Stellingendebat op 4perspectieven

Ferre Wyckmans, LBC-NVKLudo Abicht, UA

Jaap Hamburger, EAJGDominique Mineur, BZ

Socio-economischeontwikkelingis onmogelijkonder een bezetting

Stelling 2

BNP Westoever: $ 6,641 mia (2009) Gaza?BNP per capita: $ 2900 (2009)Economische groei: 7% (2009, vgl 2008 2,3%)Werkloosheidsgraad: wereldtop, in Gaza > 35%Werkloosheid bij jongeren: 49%Donorhulp sinds 1993: $10 mia Gebruik water per capita per dag: (Westoever) 123

BNP $ 219,4 mia (2010)BNP per capita $ 29,800 (2010)Economische groei (2010): 4,6 % (2010)Budget defensie: ca. 6 % BNP (2009)Bevolkingspercentage onder de armoedegrens (in Israël 7,3$): 23,6 %Werkloosheidsgraad (2010): 6,7%Gebruik water per capita per dag: 544

Factbox

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Stellingendebat op 4perspectieven

Ferre Wyckmans, LBC-NVKLudo Abicht, UA

Jaap Hamburger, EAJGDominique Mineur, BZ

De Israëlischeregeringkrimpt de ruimtevoor het middenveld in

Stelling 3

DE KRITISCHE JOODSE STEM WERELDWIJD

Wereldwijd zijn er tal aan Joodse organisaties die stevige kritiek hebben op Israëlisch beleid in de Palestijnse Gebieden. Ook in Israël zelf zijn er, die zich fel keren tegen het Israëlische nederzettingenbeleid en de bezetting en die een oplossing voorstaan die rechtvaardig is voor zowel Israëli’s als Palestijnen.

Jewish Voice for Peace (VS) Jews for Justice for Palestinians (Groot-Brittannië) JStreet (VS) Een Ander Joods Geluid (Nederland) American Jews for a Just Peace (VS) Union des Progressistes Juifs de Belgique (België) Jews Say No! (VS) Union Juive Française pour la paix (Frankrijk) Jüdische Stimme für gerechten Frieden in Nahost (Duitsland) JCall (Europa-breed) Independent Jewish Voices (Canada) Americans for Peace Now (VS) Independent Australian Jewish Voices (Australië)

En vele andere …

DE KRITISCHE JOODS-ISRAËLISCHE STEM

Sinds de oprichting van de staat Israël zijn er stemmen en groepen binnen de Israëlische samenleving die strijden voor, bijvoorbeeld, gelijke rechten voor de Palestijnse minderheid in Israël en, na 1967, tegen de bezetting van de Palestijnse Gebieden. Veel van deze groepen krijgen de afgelopen jaren te maken met toenemende druk vanuit het Israëlische parlement en de regering, die de afgelopen tijd onder meer diverse wetten hebben opgesteld die het werk van deze kritische groepen bemoeilijken.

Shalom Achshav (Vrede Nu) Gush Shalom Machsom Watch Yesh Din The Association for Civil Rights in Israel Gisha Anarchists against the Wall Sheikh Jarrah Solidarity Movement Breaking the Silence Rabbis for Human Rights B’Tselem Bimkom Coalition of Women for Peace New ProfileZochrot Hamoked Physicians for Human Rights – Israel

Yesh GvulEn vele andere …

DE KRITISCHE PALESTIJNS-ISRAËLISCHE STEM

Voorts mag niet vergeten worden dat er in Israël ook veel organisaties actief zijn vanuit en voor de Palestijnse minderheid aldaar, die al sinds de oprichting van de staat te maken heeft met achterstelling en discriminatie. De afgelopen jaren is hun situatie verder onder druk komen te staan door anti-Palestijnse sentimenten in de Israëlische politiek en maatschappij. Veel van onderstaande organisaties brengen Joodse en Palestijnse Israëli’s dichter bij elkaar, om deze anti-Palestijnse sentimenten tegen te gaan.

Adalah Mossawa The High Follow-Up Committee for Arab Citizens of Israel Ta’ayush Regional Council of Unrecognized Villages The Abraham Fund

En vele andere …

DE KRITISCHE PALESTIJNSESTEM

Ook in de Palestijnse Gebieden (Palestina) zelf zijn tal aan organisaties actief die opkomen voor mensen- en burgerrechten, waarvan sommigen al vele jaren bestaan. De Palestijnse Gebieden kennen een actief maatschappelijk middenveld, dat mensenrechtenschendingen door zowel het Israëlisch leger, Israëlische kolonisten als door Palestijnse militanten, de Palestijnse Autoriteit en anderen aan de kaak stelt.

Al Haq Palestinian Center for Human Rights Al Mezan Center for Human Rights Badil Palestinian Society for the Protection of Human Rights Addameer Democracy and Workers’ Rights CenterPalestinian Human Rights Monitoring Group

En vele andere …

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Stellingendebat op 4perspectieven

Ferre Wyckmans, LBC-NVKLudo Abicht, UA

Jaap Hamburger, EAJGDominique Mineur, BZ

Europa kansterker wegen Er gaapt een klooftussen woorden en daden

Stelling 4

Europa kansterker wegen Er gaapt een klooftussen woorden en daden

Stelling 4

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Stellingendebat op 4perspectieven

Ferre Wyckmans, LBC-NVKLudo Abicht, UA

Jaap Hamburger, EAJGDominique Mineur, BZ

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

SlotwoordLuk Verschueren, ACW

BEWEGING IN DE ISRAELISCH-PALESTIJNSE KWESTIE

programma

Samenwerking in Broodjeslunch